chrikbarende stijging
van geneesmiddelenkosten
Omroep en pers tegen mediaraad
Helft werklozen langer
dan jaar zonder werk
Fietsers erg kwetsbaar in verkeer
PZC/ binnen-buitenland
\in
'lEKENFONDSEN VRAGEN OM MAATREGELEN
Kr
Longkanker
(sterfte
te wijten
aan roken
IGGI prijst economische
politiek van Indonesië
AD VIEZEN AAN MINISTER BRINKMAN
België heeft
geen geld
woordenboek
ljj pENSDAG 15 JUNI 1983
JN'HAAG IANP) Onder fietsers vallen per jaar ongeveer vier maal zoveel
oden en gewonden als bij automobilisten. Uit een voorlopig onderzoek van
Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOPV)
lijkt dat in 1982 de fietsers nog de enige categorie verkeersdeelnemers was,
idcrwie een groter aantal dodelijke slachtoffers viel dan het jaar daarvoor.
51981 kwamen in het verkeer 356 fietsers om het leven. Zelf veroorzaken
Etsers maar heel weinig dodelijk ongelukken: in 1981 slecht vijf. Dit schrijft ir
Welleman. wetenschappelijk medewerker van de SWOV.
ij js van mening dat de overheid een groter deel van het verkeers- en
vervoersbudget moet besteden aan de beveiliging van het fietsverkeer.
1-Iet aantal dodelijke slachtoffers in het fietsverkeer maakt ongeveer 20
procent uit van alle verkeersdoden, Het aandeel van de fietsers in de
geregistreerde verkeersgewonden is bijna een kwart. Dertien jaar geleden was
dat nog maar 12 procent. In 1981 raakten 12.662 fietsers bij ongelukken
gewond.
Het aantal doden en gewonden onder fietsers is per afgelegde afstand ongeveer
vier keer zo groot als voor automobilisten Gemiddeld leggen fietsers per jaar
iets meer af dan 1200 kilometer.
(Van onze redactie volksgezondheid)
[EIST De ziekenfondsen willen dat staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) de
risen een zogenaamde voorschrijfregeling oplegt. Daarbij zouden de voor te schrijven
meveelheden geneesmiddelen aan patiënten per keer moeten worden vastgesteld. Boven-
zou de eigen bijdrage van een rijksdaalder per medicijn moeten worden veranderd in
en bijdrage per „aflevering".
oorzitter H. J. Anbeek van de Ver-
iging van Nederlandse Ziekenfond-
ei heeft dit dinsdag op de ledenver-
idering in Zeist gezegd naar aanlei-
_-,e van de schrikbarende stijging
jn de kosten voor geneesmiddelen,
orie jaar stegen die kosten niet met
jprocent, zoals was geraamd, maar
D2 ret 10.7 procent. Dat kostte de ge
ste ondheidszorg in plaats van f 100 mil-
gr jen in deze sector niet minder dan
162 miljoen. Een stijging, die zich
W ok dit jaar voortzet.
W trend van 1982 kwam tot stand
V jidanks beperkende maatregelen,
per 1 oktober van dat jaar werden
ekondigd (de zgn. negatieve lijsten
in geneesmiddelen) en ondanks de
ojsbeschikking op geneesmiddelen,
«ziekenfondsen hebben dan ook de
aruk dat de artsen duurdere medi
anen zijn gaan voorschrijven en ook
ier. hoewel ze hadden beloofd dat
j»t te doen
ie invoering van de eigen bijdrage
m een rijksdaalder per recept heeft
f dusver een resultaat, waarvan
Jcrs de schrik om het hart slaat".
Ililus Anbeek. De medicijnenkosten
"||'.;?en in januari niet minder dan 60
"tent over de hele linie. Vervolgens
februari een daling van 20 procent
te zien. waarna maart ongeveer gelijk
was aan het peil van vorig jaar.
Volgens de VNZ-voorzitter is het dui
delijk dat de patiënten in januari
„aan het hamsteren zijn geslagen.
Veel medicijnkastjes moeten nu goed
gevuld zijn. Te vrezen valt dat er een
grote verspilling op gang is gebracht,
want we geloven niet dat al die
medicijnen worden gebruikt. Maar ze
moeten wel worden betaald. Als dat
zo doorgaal, zullen de verzekerden
dat helaas in de (stijgende) premies
merken."
Dat besef heeft men echter niet,
meent Anbeek. De VNZ is boos op de
artsen, die niet aan de kosten hebben
gedacht, maar wel aan de goede ver
houdingen met hun patiënten „We
denken dat bijvoorbeeld tegen griep
geen asperientjes idie niet worden
vergoed) worden voorgeschreven,
maar anti-biotica Dat is nu schieten
met een kanon op een mug, maar
helaas kunnen we het niet controle-
Hierbij speelt een rol dat tot 1 januari
van dit jaar een zogenaamde voor-
schrljfovereenkomst bestond tussen
de ziekenfondsen en de artsenorgani
saties. Nadat die afgelopen was, zijn
de onderhandelingen over verlenging
mislukt Volgens Anbeek is het nu
aan de overheid om een dergelijke
regeling bij beschikking op te leggen
„Bij de enorme kostenstijgingen ver
bleken bij wijze van spreken (eventue
le) besparingen als het schrappen van
de pil en de homeopathische midde
len uit het ziekenfondspakket. Er is
een hoop heisa ontstaan over deze
bedragen van achtereenvolgens f 3 en
f30 miljoen, terwijl de geneesmidde
len, naar nu blijkt, zomaar in een jaar
extra f64 miljoen kosten opleveren.'
aldus Anbeek
Als er een goede voorschrijfregeling
komt. kan de eigen bijdrage best
verdwijnen, want dan worden er kos
ten bespaard, zo meent men bij de
VNZ, doordat er niet meer op een
recept wordt gezet dan strikt noodza
kelijk. Als de staatssecretaris toch
veranderingen in de eigen bijdrage
regeling gaat aanbrengen, moet hij
de rijksdaalder per recept maar wij
zigen in f 1,25 per aflevering.
ADVERTENTIE
wdvonnis Een kok in de Ver-
Sgde Staten die volgens de politie 39
ren heeft vermoord, is maandag
is twee moorden veroordeeld tot
"dood in de elektrische stoel.
31-jarige Gerald Stand zit al zes
Mlellopende levenslange gevange
nisstraffen uit wegens negen moor
den.
I !n de afgelopen zeven jaar werd de
doodstraf eenmaal vertrokken in Flo-
DEN' HAAG (ANP) Bij 90 procent
tan de patiënten die overlijden aan
longkanker, is roken de oorzaak van
ile ziekte. Bij bronchitis en andere
ma-aandoeningen ligt dit percenta-
geop 75, het aantal hartziekten geeft
ten percentage van 45 te zien.
Dil blijkt uit het onlangs verschenen
jaarverslag van de Stichting volksge-
Radheid en roken. De cijfers zijn
baseerd op gegevens van de World
alth Organisation van de Verenig-
1 ïNaties. Uitgaande van deze percen
tiles blijkt dat in Nederland in 1980
Piim 7 000 patiënten ivan de 8 000
sengevalleni zijn overleden aan long-
aker die was veroorzaakt door ro
eit
Ie stichting schat dat er op het
wenblik nog ruim vier miljoen rokers
i]n. De afgelopen jaren daalde het
luital actieve rokers met gemiddeld
ree procent. In 1982 werd een daling
YMiJieconstateerd van vier procent. In
K8 bedroeg het aantal rokers onder
inen nog 90 procent.
Agent vrijgesproken
van doodschieten
voormalige vriend
BOTTERDAM (ANP) De rechtbank
k Rotterdam heeft dinsdag de 33-
uige hoofdagent van de Rotterdam-
K politie Hans V. vrijgesproken van
hl doodschieten van diens vroegere
triend Jan S. (36) achter diens wo-
r in Heenvliel.
Ut rechtbank twijfelde er niet aan,
de in Geervliet woonachtige
fdagent met vier kogels uit zijn
istpistool S. heeft doodgechoten,
ir van opzet zag de rechtbank
iiavoldoende bewijs, hetgeen tot vrij-
J braak leidde
sa Rechtbankpresident mr. F. Fransen
1C5 dat deze beslissing op grond van
rapportage van de psychiatrische
mf universiteitskliniek van Utrecht is ge-
tomen, Daaruit was volgens hem vol
gende aannemelijk geworden dat V,
Jldens het schieten aan een geestelij-
afwijking leed en van een inzicht in
to gevolgen van zijn daad was versto
on. Tussen beide voormalige vrien-
ton was een vete ontstaan onder
hvloed van privé-problemen. Officier
'Wjustitie mr. W. Hendriks liet na de
'■teraak weten dat hij bij het ge-
•tchtshof in Den Haag beroep heeft
Nagetekend- De officier zei van me
te te zijn dat de rechtbank op grond
'tn een verkeerde overweging tot
tepraak is gekomen Hij gaat ervan
dat bij ontoerekenbaarheid ont-
te van rechtsvervolging en eventu
al tbr volgt.
De NVA is de Nederlandse Vereniging
van Makelaars in Assurantiën en
Assurantie-adviseurs, waarvan uit
sluitend assurantie-kantoren lid zgn,
die zgn toegelaten op hun kwaliteit
in advies en begeleiding.
nvaj
De NVA is uw verzekering
voor het beste advies.
DEN HAAG (GPD) De Poolse
ambassadeur in Nederland, Alojzy
Bartoszek, heeft dinsdagmiddag
een vertegenwoordiging van een
groep van 18 Poolse hongerstakers
op de ambassade ontvangen en
beloofd hun verzoeken „zo snel
mogelijk op te lossen".
Eerst 15. later 18 Polen, die na de
alkondiging van de staat van beleg
in hun land in december 1981 in
Nederland waren gebleven, gingen
negen dagen geleden voor de Poolse
ambassade in Den Haag in honger
staking, om kracht bij te zetten aan
de eis dat hun familieleden Polen
zouden mogen verlaten.
De Poolse ambassadeur had eerder
de vice-voorzitter van de Kamer
commissie voor buitenlandse za
ken. Jan Nico Scholten iCDA). de
verzekering gegeven dat er in Polen
aan de zaak van 42 familieleden van
de hongerstakers werd gewerkt. De
Polen, waarvan er volgens een arts
enkelen slecht aan toe begonnen te
raken, besloten op gezag van de
Nederlandse parlementariër hun
actie op te geven. Dat was voor de
ambassadeur reden om de actievoe
rende Polen te ontvangen
DEN HAAG —Jan Nico Scholten in. de voorzitter van de vaste kamercommissie voor buitenlandse zaken, neemt
dinsdag in Den Haag uit handen van de Poolse Edyta Pacuk een petitie in ontvangst over de door haar en
andere Poolse hongerstakers achtergrondaan de Poolse overheid gestélde eis tot familiehereniging. In het
midden rabbijn Soetendorp.
Mevr. Stad linksi voorzitster van de Vrouwenraad, overhandigt het eerste exemplaar van het mformatieboekje
voor Vietnamezen aan dr G Hendriks. In het midden staat de schrijfster en vertaalster Tineke Beishuizen met
naast haar mevr. Ngo Thanh-Mai.
DEN HAAG (ANP) Voor de vluchtelingen uit
Vietnam die vijf jaar geleden naar Nederland kwa
men valt het niet mee vertrouwd te raken met de
gewoonten en gebruiken in ons land, zo is de Neder
landse Vrouwenraad gebleken.
Er is daarom een informatieboekje voor deze 5.500
mpncAn same'ngesteld. Het werk is dinsdag aangebo
den aan de directeur-generaal voor maatschappelijke
ontwikkeling van het ministerie van welzijn, volksge
zondheid en cultuur, dr G Hendriks.
In het boekje 'Van Vietnam naar Nederlands leven',
wordt allerlei relevante informatie gegeven over het
sociale en maatschappelijke gebeuren in ons land
VOORNAMELIJK OUDERE WERKNEMERS
DEN HAAG (ANP) Van het totaal aantal werklozen is vierenveertig
procent al langer dan een jaar zonder werk. Zeventig procent van het totale
aantal is al meer dan een halfjaar werkloos. Dit schrijft het ministerie van
sociale zaken in haar toelichting op de arbeidsmarkt.
Het aandeel van de langdurig werk
loosheid is niet voor alle categorieén
werklozen gelijk Vooral de leeftijd
heeft invled op de duur van de in
schrijving. Hoe ouder de werknemer,
hoe lger de periode van werkloosheid,
schrijft het ministerie. Van deensen in
de leeftijd tussen de 60 en 64 jaar is
bijna driekwart i73 pet i langer dan
een jaar werkloos, Ook de jongeren
zijn vaak langdurig werkloos Bijna
een kwart van hen (23'pet i moet lanr
dan een jaar op werk wachten
De hoogte van de werkloosheidsuitke
ringen heeft m het algemeen weinig
invloed op het al of niet terugkeren
van werklozen in het arbeidsproces.
Tot die conclusie is het instituut voor
Onderzoek van Overheidsuitgaven
gekomen.
Het instituut heeft in opdracht van
het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid onderzocht of werk
lozen intensiever naar werk gaan zoe
ken tegen de tijd dat een van de
uitkeringen op zijn einde loopt Het
ministerie wil daar inzicht in hebben
omdat hel werkt aan een nieuwe
werkloosheidsregeling, waarin de drie
bestaande regelingen moeten opgaan
Op dit moment geeft een ww-uitke-
ring gedurende een half jaar recht op
80 procent van het loon, een wwv-
uitkering gedurende twee jaar op 75
procent van het loon en tenslotte een
rww-uitkenng op een niveau dat over
eenkomt met een bijstandsuitkering.
Als de gedachte van intensiever zoe
ken tegen de tijd dat de lopende
Nog fors verlies
Ford Nederland
AMSTERDAM IANP) - Ford Neder
land heeft over 1982 nog een fors
verlies geleden van f 16.4 min. Over
,1981 was het nettoresultaat f 177,7
min negatief mede als gevolg van
reorganisatiekosten van f 87,1 min
door de sluiting van de fabriek. Het
bedrijfsresultaat was vorig jaar posi
tief en wel f 2,9 min tegen f 76,6 min
negatief over 1981.
De nog steeds bescheiden omvang
van de automarkt in ons land alsmede
het in deze scherp concurrerende
markt vereiste hoge niveau van kos
ten om de omzet te stünuleren «recla
me i waren er de voornaamste oorzaak
van, dat het bedrijfsresultaat vorig
jaar nog slechts marginaal positief
was. zo blijkt uit het jaarverslag. Door
de hoge rentelasten (f 15.5 min tegen f
17,5 min over 1081) en een aanvullen
de toevoeging van f 4.3 min aan de
voorziening voor reorganisatiekosten
kwam het nettoverlies op f 16,7 min
uit.
uitkering op zijn einde raakt juist
zou zijn. dan zou het wel eens kunnen
gebeuren dat bij ccn werkloos
heidsregeling, waarin de overgangen
minder scherp zijn, de werklozen
minder ijverig naar werk zoeken,
wat de gemeenschap meer geld zoü I
kosten, zo was de redenering van het
ministerie.
Volgens het Instituut voor Onderzoek
van Overheidsuitgaven blijkt die
vrees ongegrond omdat nauwelijks
enige extra uitstroom van werklozen
is gebleken tegen het aflopen van de
geldende uitkering.
Kernwapenbrief Het Interkerke
lijke Comité Tweezijdige Ontwape
ning (ICTO) heeft in algemene zin met
instemming kennis genomen van het
herderlijk schrijven 'Vrede en gerech
tigheid' van de rooms-katholieke bis
schoppen van Nederland Dit heeft
het ICTO dinsdag in een verklaring
laten weten Eerder hebben IKV en
Pax Christi. de 'linkse' tegenhangers
van het ICTO. de brief een grote steiin
voor hun werk genoemd
RUIM 2,2 MILJARD DOLLAR STEUN
DEN HAAG (GPD) Indonesië heeft
ruim 2,2 miljard dollar aan hulp
toegezegd gekregen tijdens de dins
dag afgesloten jaarlijkse conferentie
van de IGGI, de groep van landen en
instellingen die Indonesië ontwikke
lingshulp geven. De aanwezige dele
gaties van twaalf industrielanden en
de Wereldbank waren vol lof over de
bezuinigingsmaatregelen waartoe de
Indonesische regering onlangs heeft
besloten onder druk van een snel
oplopend tekort op de betalingsba
lans.
De IGGI-conferentie kwam maandag
en dinsdag bijeen in het Haagse Con
gresgebouw en stond traditiegetrouw
onder voorzitterschap van de Neder
landse minister van ontwikkehngssa-
uieu wei King, mevrouw Eegje Schoo
De totale toegezegde hulp was dit jaar
niet alleen hoger dan vorig jaar (1,9
miljard dollar i. maar kwam ook ruim
200 miljoen dollar boven de door de
Wereldbank geadviseerde bijdrage.
De Wereldbank schrijft jaarlijks een
rapport over de behoefte van de Indo
nesische economie aan buitenlandse
steun. Dat rapport speelt bij de IGGI-
conferentie een belangrijke rol
Nederland heeft voor 1983 een bedrag
toegezegd van 160 miljoen gulden (56
miljoen dollar). Hiervan wordt 52 mil
joen geschonken, en de rest tegen
zachte voorwaarden geleend.
De belangrijkste ooi-zaak van de plot-
selingen tekorten op de betalingsba
lans is de dalende inkomsten uit de
olie-export.
DEN HAAG (GPD) De Omroepraatl
en de Persraad hebben zich in advie
zen aan minister Brinkman (WVC)
met klem uitgesproken tegen de in
stelling van een mediaraed. Van zo'n
mediaraad is sprake in diverse uitge
lekte concepten van dc binnenkort
uit te brengen medianota, waarin de
minister zijn beleid voor een samen
hangend mediabeleid ontvouwt op
basis van een nieuwe mediawet.
Het zou de bedoeling van de bewinds
man zijn dat de in te stellen media
raad een ministerieel adviesorgaan
voor alle terreinen van het informatie
verkeer ontstaat door samenvoe
ging van de Omroepraad en de Pers-
raad. Daarbij zouden eventueel ook
het Bedrijfsfonds voor de Pers en de
Reclameraad worden betrokken.
Zowel Omroepraad als Persraad zijn
van oordeel dat samenvoeging onher
roepelijk leidt tot vermindering van
kwaliteit van de uit te brengen advie
zen. Bovendien wordt gevreesd dat
bepaalde terreinen van het informa
tieverkeer onvoldoende aandacht zul
len krijgen en dat er ernstige vertra
ging in de advisering zal optreden.
On vergelijkbaar
Voorts wijzen Omroepraad en Pers
raad er in hun op eigen initiatief
uitgebrachte adviezen aan minister
Brinkman op dat van samenvoeging
dient te worden afgezien vanwege dc
wezenlijke verschillen tussen om
roep en pers. Deze verschillen verei
sen een principieel andere benade
ring in lu-t overheidsbeleid en in de
advisering hierover. Pers en omroep
zijn „onvergelijkbare grootheden",
zo vindt de Persraad.
Het onderscheid lussen beide media
typen tekent zich vooral af op het
gebied van de staatsbemoeienis De
pers wordt, gekenmerkt door een vrije
ondernemingsgewijze exploitatie en
is opgebouwd uit verschillende in
volledige vrijheid opererende secto
ren met een grote variëteit. De om
roep daarentegen kent zendgemach
tigden die volgens een in de Omroep
wet neergelegd vergunningenstelsel
functioneren.
Persraad en Omroepraad zijn wél
voor een gestructureerde samenwer
king bijvoorbeeld in de vorm van
afzonderlijke kamers, maar tegen het
in elkaar opgaan van beide organen,
ook al omdat beide colleges een sterk
verschillend karakter en samenstel
ling hebben.
De Persraad is er met name bang
voor dat door de instelling van een
mediaraad het aspect van de grafi
sche media Idagbladen. nieuwsbla
den en tijdschriften) dat „toch zo
belangrijk is voor het Nederlandse
democratische bestel" zou verdwij
nen uit dc bijzondere aandacht die
het naar zijn aard verdient.
Minister Brinkman
STEENOKKERZEEL (ANP)
Het bestaan van het Belgisch-
Nederlandse Instituut voor Ne
derlandse Lexicologie in Leiden
hangt aan een zijden draadje,
omdat België zegt zijn overeen
gekomen bijdrage niet te kun
nen betalen.
Dat is al jaren zo. maar Neder
land. waarvan de bijdrage Ijet
dubbele is van die van de
zuiderburen, zorgde dat de cen
ten op tafel kwamen. Het ziet er
naar uit. dat het woordenboek
der Nederlandse taal. waaraan
men al 132 jaar heeft gewerkt,
niet in deze eeuw gereedkomt,
zoals was bedoeld. Dit is afgeleid
uit het lesultaat van het overleg,
dat dinsdag het Vlaams-Neder
lands comité van ministers van
de Nederlandse taalunie in het
Belgische Steenokkerzeel heeft
gevoerd. Het comité heeft ge- -
meld. dat de financiéle proble-'
matiek rond het instituut in Lei
den niet is opgelost.
Volgens het comité zal er nader
onderzoek volgen Daarbij wordt
nagegaan of er fondsen zijn te
vinden, die kunnen bijdragen
aan een oplossing van de proble
men. Ook wordt onderzocht of er
bezuinigd kan worden zonder
aantasting van het werk van het
instituut Hiervan heeft direc
teur dr P G. J van Sterkenburg
al laten weten, dat als geen
bindende afspraken zijn ge
maakt om de werking van het
instituut veilig te stellen, een
deel van het personeel moet wor
den ontslagen Het instituut
kent 40 volledige arbeidsplaat
sen Volgens Van Sterkenburg
staan 12 banen op de tocht.
Secretaris-generaal WVC Dr. P
Sidenus (60i is met Ingang van deze
maand eervol ontslag verleend als
secretaris-generaal bij het ministerie
van welzijn, volksgezondheid en cul
tuur (WVCi.
Siderius bekleedde sedert 1971 deze
functie bij het ministerie van volksge
zondheid en milieuhygiëne, dat bij het
aantreden van het kabinet-Lubbers
werd samengevoegd met dat van cul
tuur. recreatie en maatschappelijk
werk iCRM-. Hier was drs W Lemstra
secretaris-generaal en Is dit geblew-
ven bij het ministerie van WVC.
