Lubbers wil meer aandacht
voor problemen in de bouw
Van Hou welingen steunt idee
omschakelen wapenindustrie
Vakmanschap
herken je zo.
Dolman: ambtenaren kunnen
Kamer beleid uitleggen
Rabobank S
Actie tegen kantongerecht
Minder landen krijgen
ontwikkelingshulp
VMF sluit
Bronswerk
jSIEUWE CAO KRIJGT STEUN OVERHEID
Huwelijk met Tsjechische
kost militair zijn baan
Regering zuivert
Parijse politie
Zuid Afrika
handhaaft
i doodvonnissen
Prima tip.Om niet
alleen francs
maar ook
reischeques
mee te
PZC/binnen-buitenlünd 5
geld en goede raad
DEN HAAG ANAP) Ministers zou
den zich bij commissievergadering in
de tweede kamer vaker kunnen laten
vertegenwoordigen door hoge ambte
naren. Dat voorkomt dat bewindslie
den in een bepaalde periode tiental-
Minister: stakende
parketwachten
snel op het matje
DEN HAAG (ANP) Minister Kort
hals Altes van justitie overweegt
disciplinaire maatregelen tegen de
parketwachten in Amsterdam die
dinsdag voor 24 uur het werk neer
legden.
In een brief aan de commandant van
de rijkspolitie in het district Amster
dam onder wie de parketpolitie valt
schrijft de minister deze stappen te
willen ondernemen ..wegens de on
geoorloofde afwezigheid" van de par
ketwachten. Zij moeten zich binnen
zes dagen bij de minister verantwoor
den.
Het tweede kamerlid van de PvdA
Wallage wil van de minister weten wat
hij tot nu toe heeft gedaan aan het
oplossen van het conflict. Hij vraagt
zich ook af of het wijs is om in zo'n
gespannen situatie direct met maat
regelen te komen en overleg daarmee
uit te sluiten.
AMSTERDAM-UTRECHT (ANP)
Vmf Stork is van plan Bronswerk
Ketel- en Apparatenbouw in Utrecht
te sluiten. Bij Bronswerk werken 348
mensen. Dit getal is inclusief de 108
arbeidsplaatsen, die volgens een eer
der aangekondigd reorganisatieplan
moeten vervallen.
De orderontvangst bij Bronswerk is
sterk achtergebleven bij de doelstel
ling Verbetering van de moeilijke
marktsituatie wordt door Vmf niet
verwacht. Op het gebied van vuilver
brandingsinstallaties, stadsverwar
ming en ook in de petrochemische
sector is het investeringsniveau laag.
Bovendien leidt een aanzienlijke over
capaciteit tot een structureel te laag
prijspeil in deze branche.
Bronswerk heeft buiten Utrecht geen
vestigingen
UTRECHT (ANP) - Ongeveer 150 actievoerders heb
ben woensdagochtend de toegangsweg tot het kanton
gerecht aan het Janskerkhof in Utrecht bezet, waar
door het gebouw onbereikbaar is. De actievoerders
willen hiermee protesteren tegen de afbouw van de
gratis rechtshulp.
Persofficier van justitie mr. H. A. M. Behling noemde
de blokkade ..volstrekt onaanvaardbaar. Ten gevolge
van deze acties worden rechtszittingen feitelijk onmo-
genjiv gemaakt en dat kan absoluut niet door de
beugel".
De actievoerders beëindigden even voor drie uur hun
actie. Volgens een woordvoerster van de actievoerders
was het doei bereikt: voldoende publiciteit voor het
aantasten van de gratis rechtshulp.
Foto: met behulp van een aantal politiemannen pro
beerde de Utrechtse kantonrechter mr Strengers
derde van links tussen twee agenten i het gebouw
binnen te gaan. De actievoerders beletten dat echter.
II AnnNDERDAG 9 JUNI 1983
VOORSTEL VOOR NIEUWE WIJZE VAN STEMMING
len uren per week in het gebouw van ming in te voeren, omdat dat naar zijn
de tweede kamer zouden moeten mening sneller gaat bij de vaak lange
doorbrengen. stemmingenreeksen die de kamer
Deze gedachte ontvouwde kamer- moet afwerken en bovendien zou het
voorzitter Dolman woensdag in de volgens hem overzichtelijker zijn. Dol-
tweede kamer tijdens een debat over man was het wat dat betreft met hem
de wijziging van het reglement van eens. maar het is twijfelachtig of het
orde van de kamer. Een voorstel van voorstel een meerderheid in de kamer
D'66 om ambtenaren meer spontaan haalt CDA en VVD leken er weinig
de gelegenheid te geven tijdens het voor te voelen. Een meerderheid van
overleg met een kamercommissie het de kamer kon zich vinden in de nieu-
woord te voeren kreeg weinig onthaal we omschrijving in het reglement van
in de kamer. Een meerderheid van de orde dat moties 'kort en bondig' gefor-
kamer vindt het best dat een ambte- muleerd moeten zijn. Bij voorkeur zou
naar bepaalde ingewikkelde kwesties een motie niet langer moeten zijn dan
aan de kamer uitlegt, maar dat zou honderd woorden. Dolman heeft zich
alleen op verzoek van de betreffende in het verleden meerdere keren boos
bewindsman moeten gebeuren. gemaakt over ellenlange moties. Hij
Dolman zei wel iets te zien in een deed nogmaals een beroep op de
voorstel van het PvdA-kamerlid Taze- kamer terughoudend te zijn bij het
laar om een nieuwe wijze van stem- indienen van moties.
MINISTER IN EERSTE KAMER:
DEN HAAG (ANP)
Minister Schoo (ont
wikkelingssamenwer
king) zal het aantal lan
den dat direct ontwik
kelingshulp krijgt van
Nederland 'flink beper
ken'. In de eerste kamer
zei de bewindsvrouw
woensdag dat bijna
geen land ter wereld
zijn ontwikkelingshulp
spreidt over zoveel lan
den.
In 1973 waren er circa 25
landen die direct Neder
landse ontwikkelings
hulp kregen Dat zijn er
ongemerkt honderd ge
worden. aldus mevrouw
Schoo. Het ministerie
van ontwikkelingssa
menwerking zal een we
reldkaart samenstellen
van de honger, zo zegde
mevrouw Schoo toe
PPR-senator De Gaay
Fortman had daarop
aangedrongen Die
kaart kan inspireren tot
meuw beleid, zo zei de
minister. De kritiek van
senator Bukman, de
CDA-party voorzitter,
dat slechts circa vijf pro
cent van de ontwikke
lingshulp wordt ver
strekt via particuliere
organisaties, werd door
minister Schoo met
scepcis beantwoord. De
afspraak tussen rege
ring en parlement is dat
zes procent van de ont
wikkelingshulp via de
mede
financieringsorganisa
ties loopt, zo betoogde
de minister. Daaraan is
voldaan. Bovendien is
negentien miljoen gul
den extra beschikbaar
gesteld voor compensa
tie van koopkrachtver
lies De tweede kamer
heeft bij wijzigingsvoor
stel nog eens 4,5 miljoen
gulden daaraan toege
voegd.
Uiteindelijk was er dit
jaar voor de particulie
re organisaties meer be
schikbaar dan in 1982.
ondanks de algemene
bezuinigingen. „Dat is
onder de gegeven om
standigheden heel bij
zonder". aldus minister
Schoo.
iVan ome redactie economie)
PEN HAAG De bouw is van een gesprek met een kabinetsdelegatie onder leiding van
premier Lubbers positiever teruggekomen dan van een onderhoud dat men in april met
alleen minister van volkshuisvesting Winsemius had. Het gesprek werd gehouden in het
verband van het 'Bouwberaad'. het overlegorgaan van de werkgevers- en werknemersbonden
in de bouwnijverheid.
Toezeggingen heeR echter ook Lub- bouwmjverheid zullen een ietsje om- bijdrage kan leveren en niet alleen
beis niet gedaan. Wel liet hij weten hoog gaan. door het verstrekken van nieuwe op
dat hij in de ministerraad meer aan- In de bouw bestaat de vrees dat een drachten.
dacht zal vragen voor de problemen in verder inzakken van de investerin- De contracten die dit ministerie sluit,
de bouw. De premier zei te zullen gen door de overheid of in die secto- zijn zo strak waar het om opleverdata
nroberen de investeringen in bouw- ren waar de overheidsinvloed groot gaat, dat er veel overwerk door wordt
nroiecten. voorzover die door de over- is (woningbouw en -verbetering), de veroorzaakt. In het akkoord over de
heid kunnen worden beïnvloed, niet toestand in de bedrijfstak tot ramp- nieuwe bouw-cao wordt juist gewerkt
verder te laten inzakken. Met name zalige vormen zal inzakken. naar een beperking van het overwerk,
mu dat voor de grond- weg- en Afgesproken is daarom ook dat de Berekend is dat duizenden mensen
waterbouw moeten gelden. organisaties van werkgevers en werk- meer in de bouw aan de slag zouden
Lubbers erkende dat met het dinsdag- nemers meer zullen worden betrok- kunnen, wanneer voor karweien waar
nacht bereikte akkoord over een nieu- ken bij de voorbereiding van de begro- voor nu overwerk nodig is. meer per-
we cao in de bouw een waardevolle ting van het ministerie van volkshuis- soneel in dienst zou kunnen worden
Inspanning is geleverd ten behoeve vesting. Van de kant van de werkne- genomen.
van de werkgelegenheid in de bedrijfs- mers is erop gewezen, dat het ministe- Angstvallig zal de uitwerking worden
tak Daarbij mag van de overheid een rie van verkeer en waterstaat ook zijn gevolgd van de maatregel van staats-
ondersteunend beleid worden ver-
wacht, zo heeft de premier zijn ge-
jprekspartners toegezegd.
Bouw-cao
In het akkoord is afgesproken dat de
prijscompensatie van dit jaar en vol-
pend jaar ingeleverd wordt voor
werk. De nieuwe cao zal een looptijd
hebben tot 1 mei 1985. Op die datum
ial de arbeidstijd in de bouw met 5
procent worden teruggebracht. In
welke vorm dat zal worden gekozen,
zal mede afhangen van een rapport
dal het Economisch Instituut voor de
Bouwnijverheid over enige tijd zal
uitbrengen.
Vooruitlopend op de definitieve rege
ling in '85 zal nu al naar een verkor
ting van de arbeidsduur worden toe
gewerkt door acht extra vrije dagen
en een eenmalige verlaging van de
VUT-leeftijd.
Voorts Is afgesproken dat op 1 januari
1984 alle dan 61-jarigen van de VUT-
regeling gebruik mogen maken en
vervroegd mogen uittreden.
Jongeren die nieuw in de bouw aan de
slag kunnen, zullen in eerste instantie
slechts een baan aangeboden krijgen
van 32 uur per week.
De meeste vakantie-uitkeringen in de
secretaris van volkshuisvesting
Brokx dat de wonmgproduktie moet
worden verschoven van de wonmgwe-
t- naar de particuliere woningbouw
Als dat niet loopt, zal men snel om de
tafel gaan zitten om te bezien wat er
moet gebeuren om rampen te voorko
men. zo is afgesproken
Gerustgesteld zijn de vertegenwoordi
gers van de bouw niet uit het gesprek
gekomen Ze lieten na afloop weten de
indruk te hebben dat ..het zoeklicht
wat duidelijker op de bouw wordt
gericht".
DEFENSIE BANG VOOR DRUK OOSTBLOK
BIJNA 500
EINDEXAMENS
DEN HAAG-UDEN
IGPDi Het trouwen
met een Tsjechische
vrouw kost de 24-jarige
kort-verband-militair
Angelo Tielen uit Uden
zijn baan bij de lucht
macht. Door zijn huwe
lijk komt hij uit veilig
heidsoverwegingen niet
meer in aanmerking
voor een beroepscon
tract bij de luchtmacht.
Tielen. die na afloop van
zijn kort-
verbandcontract een
verzoek voor verlenging
indiende, kreeg van een
officier van de inlichtin
gendienst van de vlieg
basis Volkel, waar hij
werkte, te horen dat hij
moest kiezen voor zijn
vrouw of de luchtmacht.
Tielen koos voor het hu
welijk en is nu werkloos.
Tielen werkte op de ba
sis Volkel bij de verbin
dingsdienst. een geklas-
sificeerde functie. Nadat
zijn verzoek om beroeps
te worden was binnen
gekomen. werd het ge
bruikelijke antecenten-
onderzoek ingesteld.
Tielen vermeldde daar
bij dat hij van plan was
te gaan trouwen met een
vrouw uit Tsjechoslowa-
kije. Toen was beroeps-
worden voor hem verke
ken, omdat de Lucht
macht van mening is dat
hij door zijn huwelijk
met de Tsjechische de
veiligheidsgaranties
van de staat en van
hemzelf in het geding
brengt.
..Helaas is het zo dat
landen achter het IJze
ren Gordijn wel eens po
gingen doen om mensen
die familierelaties heb
ben in Oostbloklanden
onder druk te zetten.
Tielen's familierelaties
met 'de andere kant'
zouden voor het Oost
blok een pressiemiddel
kunnen vormen om hem
bijvoorbeeld militaire
geheimen te ontfutse
len". aldus een woord
voerder van de Konink
lijke Luchtmacht in Den
Haag.
Tielen treedt deze week
in het huwelijk met de
Tsjechische Lenka Bar-
tonova. Hij heeft nu een
sollicitatieprocedure lo
pen bij de douane.
PARIJS (AFP ANP) De Franse re
gering heeft de politie van Parijs
'onthoofd' en twee leiders van tegen
de oppositie aanleunende bonden
van politiepersoneel ontslagen in
wat genoemd wordt de grootste zui
vering van het politieapparaat sinds
de tweede wereldoorlog.
Aanleiding is de vorige week vrijdag
gehouden betogingen van de politie in
Parijs, waarvan de leuzen door de
autoriteiten ah> 'opruiend' zijn ge
brandmerkt. Nadat nog diezelfde dag
het hoofd van de Parijse politie. Jean
Perier, de consequenties had getrok
ken door zelf zijn ontslag in te dienen,
viel dinsdag Peners rechterhand, de
directeur van de afdeling openbare
veiligheid bij de hoofdstedelijke poli
tie, Andre Begue, ten offer aan de door
Mitterrand gelaste zuivering. Hij kon
zijn ontslagbrief in ontvangst nemen.
De minister besloot voorts tot schor
sing van zeven hoge politiefunctiona
rissen.
Aanleiding tot de demonstratie was
het feit dat in twee dagen tijd bij
incidenten in de hoofdstad twee poli
tiefunctionarissen op straat waren
doodgeschoten en een derde levensge
vaarlijk gewond. Volgens de betogers
waren deze voorvallen vooral een ge
volg van het liberale beleid van de
minister van justitie.
Sowjet-dissident De dissidente
natuurkundige Joeri Orlov, die sinds
1978 vastzit in een strafkamp in de
Oeral, komt niet vervroegd vrij. Dit
heeft zijn vrouw Irina woensdag ge
zegd in een aan westerse correspon
denten ter hand gestelde verklaring.
ONGELDIG
ZEIST (GPD) Het examen functio
nele handvaardigheid van 468 leer
lingen die in het kader van het leer
lingwezen de opleiding verkoopme-
devraker volgden, is ongeldig ver
klaard.
j De opgaven van het examen dat
I verspreid in het land gedurende drie
weken werd afgenomen, zijn door do-
Scenfen die aan het begin van die
periode examineerden doorgegeven
aan collega's die later in de periode
examen moesten afnemen. In een
aantal gevallen is gebleken dat docen
ten met hun leerlingen de opgaven
van tevoren geoefend hebben.
De 468 leerlingen hebben allemaal
examen gedaan in de week van 21 tot
26 maart, de laatste week van het
examen functionele handvaardigheid.
Bij deze groep is de kans dat ze de
opgaven voor het examen hebben
gezien het grootst. De Centrale Exa
mencommissie van het Landelijk Or
gaan voor het leerlingwezen heeft
dwingend geadviseerd deze groep het
examen te laten overdoen. Op 13 juni
krijgen de leerlingen daar de kans
voor.
JOHANNESBURG (UPLRTR/AFP/
CPDi Zuid-Afrika heeft woensdag
flt vele verzoeken, waaronder van
Nederland, verworpen om uitstel van
Je ophanging, vandaag bij dageraad,
van drie guerrillastrijders van het
Wnkaans Nationaal Congres (anc).
Na een bijeenkomst van het kabinet
het president Marais Viljoen deelde
een woordvoerder woensdag mee dat
bet kabinet bij het vonnis bleef.
Ook onder meer de Verenigde Naties,
de Europese Gemeenschap, en ver-
fcheidene binnenlandse organisaties
kroegen de regering de levens te spa
ren van die drie die voor hoogverraad
en moord ter dood werden veroor
deeld. Afgelopen maandag zette Vil
joen de doodstraf van drie andere
leden van het verboden ANC om in
levenslang. Maar politieke waarne
mers geloven dat Thelle Mogoerane.
Jerry Mosololi en Marcus Motaung
Seen gratie kregen omdat de regering
ervan uit ging dat zij feitelijk verant
woordelijk zijn voor de dood van
Pursers, onder wie drie politieman-
He advocaten van de drie dienden
Joensdag een gratieverzoek in bij het
Zuidafrikaanse hooggerechtshof, dat
*erd verworpen,
Ongeveer dertig leden van verschil
lende anti-apartheidsbewegingen in
Nederland hebben gistermiddag op
net Binnenhof en aansluitend voor de
Zuidafrikaanse ambassade in Den
Haag gedemonstreerd. Een kleinere
Sroep begon voor de ambassade aan
*®n nachtwake. Kardinaal Wille-
wands heeft woensdag in een verkla
ag zijn afschuw uitgesproken over
de voorgenomen executie.
Boereninkomen Het Europees
Parlement vindt dat het inkomen van
landbouwers omhoog moet. Dit
dmdat hun inkomen meer dan dat
jmn andere werknemers wordt getrof-
door inflatie.
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatsecretaris Van
Houwelingen (defensie) is bereid de
omschakeling van wapenindustrie
op civiele produktie te bevorderen,
maar vindt dat de militaire industrie
niet helemaal uit ons land kan ver
dwijnen. De bewindsman zei dit
woensdagmiddag, toen hij een rap
port over de omschakeling van wa
penindustrie in ontvangst nam.
Het rapport is een uitgave van Pax
Christi, de Franciskaanse Samenwer
king en het Oecumenisch Studie- en
Actie Centrum. Het bevat een vurig
pleidooi voor het omsmeden van
zwaarden in ploegscharen. Volgens
berekeningen van de samenstellers
levert de besteding van defensiegeld
in de civiele sector twee keer zo veel
werkgelegenheid op.
Staatssecretaris Van Houwelingen,
die het rapport een waardevolle bij
drage aan de discussie vindt, betwij
felt de juistheid van deze conclusie
echter Hij vraagt zich af of het van
werkelijkheidszin getuigt te veronder
stellen dat bezuinigingen op wape
naankopen tot even forse investerin
gen elders leiden. Bovendien meent
hij dat de schrijvers van het rapport te
optimistische becijferingen hebben
gemaakt
Betalingsbalans
Zo lang er wapens nodig zijn. acht
Van Houwelingen het zijn taak het
geld daarvoor zo veel mogelijk in
Nederland te besteden. Dus blijft
wapenproduktie nodig, vindt hij.
Volgens de bewindsman onderschat
ten de rapportschrijvers de gunstige
effecten daarvan op de werkgelegen
heid en op de betalingsbalans.
Maar Van Houwelingen beaamt dat
bedrijven min&er afhankelijk moeten
worden van militaire orders Afhanke
lijkheid kan namelijk een zelfstandige
drijfveer zjjn om de bewapeningswed
loop in stand te houden. Alleen al
daarom vindt de staatssecrertaris het
nodig om na te denken over omscha
keling op civiele produktie. -Daar
naast is de vermindering van de inves
teringen door de krijgsmacht de ko
mende jaren een reden.
Export is voor Nederlandse wapen
producenten noodzakelijk, omdat de
binnenlandse markt klem is. aldus
van Houwelingen Hij streeft er wel
naar om de exporten zo veel mogelijk
binnen de kring van NAVO-landen te
houden Door bmnen het bondgenoot
schap afspraken te maken over geza
menlijke aankopen, zou er minder
noodzaak zijn voor uitvoer van wa
pens naar landen met een dubieuze
reputatie.
Pax Christie. OSACI en de Francisca
nen vinden dat de overheid de om
schakeling op produktie van civiele
goederen moet stimuleren Ze zien
vooral mogelijkheden in de metaal- en
elektronische industrie. Een vermin
dering van de invoer van onderdelen
in deze sector uit het buitenland met
25 procent zou al even veel banen
opleverep als er in de directe wapenin
dustrie bestaan (1400) Als industrie
takken met toekomstmogelijkheden
zien ze verder: de offshore, energie
opwekking. milieutechnologie, trans
port automatisering en medische ap
paratuur. Ze stellen dat de bedrijven
zoals bijvoorbeeld ook De Schelde
naar conversie zullen streven, zo
lang ze op defensieorders kunnen re
kenen
Al meer dan
300 jaar brouwt
Grolsch haar bier
op natuurlijke en
ambachtelijke wijze
En dat proef je
Vakmanschap is Meesterschap
Toen ik bij de Rabobank
kwam, om m'n vakantiegeld in
francs om te wisselen, gaven
ze me het advies een gedeelte
van mijn geld in cheques mee
te nemen.
Ja, zeiden ze, dat is een veilige
manier om wat geld achter de hand te
hebben. Had ik nog niet eens aan
gedacht: prima tip van de Rabobank.
Ik heb er gelijk m'n reisverzeke
ring en andere vakantiezaken gere
geld. Makkelijk, die Rabobank. Altijd
in de buurt en snel aan de beurt.
