PTT maakte door stijging
tarieven winst op post
aubmsL
Nederlanders vluchten naar zon
Stichting 'besluithuis'
vrijwillige euthanasie
Bouw achteruit op alle fronten
Spanje kiest F-18a Hornet
Ui
POSTGIRO VORIG JAAR DIEP IN RODE CIJFERS
Directeur huis
van bewaring uit
functie gezet
PTT levert treintelefoon
Russische
nieuwslezer
overgeplaatst
Vrijspraak
voor eigenaar
van hennepheg
Bouwbond CNV
wil vut bij 60
VERZEKERAAR VERLIEST OP SLECHTWEER-POLIS'
1INSDAG 31 MEI 1983
PZC/binnen-buitenland
)EN HAAG (ANP) De economische situatie in de bouwnijverheid is in 1982
jp alle fronten verder verslechterd. Zowel de produktie van woningen,
gebouwen, wegen.en kunstwerken als het aantal afgegeven bouwvergunnin-
verminderde. Ook de werkgelegenheid werd krapper.
)it blijkt uit het maandag gepubliceerde en vorige week aan de Tweede
Camer aangeboden kwartaalbericht over de bouwnijverheid van het ministe-
ie van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer
Vergeleken met 1981 is de produktiewaarde van de sector burgerlijke en
itiliteitsbouw vorig jaar met een half miljard gulden gedaald In vergelijking
net 1978 met 4.3 miljard gulden. De waarde verbonden aan de nffrotw™
bouwvergunningen zakte m 1982 met 2.8 miljard gulden Vergeleken met 1978
bedroeg de daling 5.9 miljard
Het ministerie stelt in zijn overzicht vast dat het aandeel van het bedrijfsleven
en particulieren als opdrachtgevers in de bouw sterk afneemt. Tussen 1978 en
het begin van dit jaar is hun aandeel met bijna veertig procent teruggelopen.
De werkloosheid in de bouw stijgt nog steeds, zij het minder snel dan in het
verleden. Dat komt vooral doordat de produktiviteil per werknemer stijgt,
mede als gevolg van de concurrentie. Steeds meer werknemers, zo consta
teert het bericht verder, worden slechts voor één bouwproject aangenomen.
DEN HAAG (GPD) De PTT heeft in 1982 voor het eerst sinds jaren weer winst gemaakt met
ie post. Er werd een winst geboekt van 23 miljoen gulden. De postgiro daarentegen dook diep
n de rode cijfers. Het verlies bedroeg 113 miljoen gulden. De totale winst van de PTT (zonder
ie Rijkspostspaarbank) was in 1982 234 miljoen gulden, tegen negen miljoen minder dan het
jaar daarvoor. Dit blijkt uit het maandagmorgen gepubliceerde jaarverslag over 1982.
)e PTT had over het algemeen een ginnen 260 jongeren aan de opleiding.
'rij gunstig jaar. In de meeste secto- Een gedeelte van hen kan bij de PTT
ren werd enige groei gerealiseerd. Wel in dienst komen. Hoewel dat niet uit
liep de werkgelegenheid bij het de exploitatiecijfers van de PTT-
itaatsbedrijf terug met ongeveer één diensten blijkt, komt de netto-
irocent. De verwachting is dat tot afdracht van de PTT aan het. rijk uit
1990 verder zal moeten worden inge- op een ruim een miljard gulden (1062
trompen. Gedacht wordt vooral aan mini. ruim 250 miljoen meer dan het
rervroegde afvloeiing van personeel voorgaande jaar
sonder dat er sprake is van gedwon- De winst van de Post is vooral te
'en ontslagen. Verder wordt gedacht danken aan de vorig jaar doorgevoer-
lan de invoering van een 36-urige de tariefsverhoging. In 1981 werd nog
werkweek voor nieuwkomers, zonder een verlies geboekt van 61 miljoen
le mogelijkheid van een 40-urige gulden. De uitkomsten van Telecom-
werkweek. Ook het salaris zal geba- municatie en de Rijkspostspaarbank
seerd zijn op de kortere werkweek.
)e PTT wil in dit verband een eigen
echnische opleiding van één a twee
voor schoolverlaters van hoofdza
kelijk lagere technische scholen als
experiment opzetten. Deze herfst be
waren ook positief Telecommunica
tie boekte een winst van 327 miljoen
gulden (in 1981 nog 304 miljoen gul
den) en de Rijkspostspaarbank verbe
terde het bedrijfsresultaat ten opzich
te van 1981 met 78 miljoen gulden tot
315 miljoen gulden.
Hoewel de vraag naar nieuwe te
lefoonaansluitingen in 1982 toch nog
toenam, liep het totaal aantal aanslui
tingen terug. De PTT verwacht dat de
groei de komende jaren verder zal
afnemen, omdat bijna 91 procent van
de woonhuizen reeds op het telefoon
net is aangesloten. Het gemiddeld
aantal gesprekken per telefoonanslui-
ting daalde.
Het bedrijfsresultaat van de PTT-
diensten zal naar verwachting in
1983 oplopen tot 374 miljoen gulden,
140 miljoen meer dan in 1982. De
rente op de reserves zal daarentegen
fors verminderen, van 786 miljoen in
1982 tot 601 miljoen in 1983. Het
totale resultaat zal derhalve in 1983
iets afnemen, van 1020 miljoen in
1982 tot 975 miljoen in 1983. De
bijdrage aan de schatkist zal dan ook
lager uitvallen, zo zei directeur-
generaal P. H. Leenman maandag.
/an der Lubbe Het Westduitse
hooggerechtshof in Karlsruhe heeft
maandag besloten het proces tegen
de Nederlander Marinus van der Lub-
3e, die in 1933 terecht werd gesteld op
beschuldiging van het in brand ste-
ten van het Duitse parlementsge
bouw. niet te heropenen Het hof zette
UTRECHT <GPD) De over vliegers, taxi- bus-
Nederlandse Spoorwe- en trambestuurders al
gen hebben bij de PTT jaren lang de beschik-
een bestelling geplaatsl king hebben De hoge
voor Telerail, een sys
teem van communicatie
tussen de machinist en
de verkeersleiding van
hiermee definitief een streep onder Mel c'e opdracht is
deze zaak. die zich al jarenlang via
verschillende juridische instanties
voortsleepte
bedrag gemoeid van
„enkele tientallen mil
joenen guldens", aldus
een woordvoerder
kosten hebben achter
eenvolgende ministers
tot dusver ervan weer
houden NS toestemming
voor deze investering te
geven. Overigens wordt
Telerail met door NS ge
kocht. maar gehuurd.
LONDEN/MOSKOU (AP) De Russi
sche nieuwslezer Vladimir Dantsjev,
die vorige week in enkele Engelstali
ge nieuwsuitzendingen van radio-
Moskou van het officiéle Sowjet-
standpunl afwijkende commentaren
op de kwestic-Afghanistan voorlas, is
overgeplaatst naar Tasjkent, de
hoofdstad van de Sowjel-republiek
Oezbekistan.
Vorige week maandag zei Dantsjev in
drie opeenvolgende nieuwsuitzendin
gen dat de Sowjet-troepen in Afgha
nistan 'bezetters' en 'agressoren' zijn.
Volgens de BBC is uit oude bandop
namen van nieuwsuitzendingen van
radio-Moskou gebleken dat Dantsjev
ook op 20 mei een geheel 'eigen'
commentaar heeft voorgelezen.
Dantsjev beschuldigde de Sowjet-
Unie toen van oneerlijkheid inzake de
jongste Russische ontwapeningsvoor
stellen „De Sowjet-Unie heeft nog
maals duidelijk gemaakt niet bereid
te zijn te werken aan constructieve
beslissingen over de vermindering
van de kernbewapening in Europa
De Sowjet-Unie wil meer raketten
en kernkoppen dan de NAVO", aldus
Dantsjev op 20 mei.
Politburolid
Pelsje overleden
MOSKOU (AFP/RTR) Het oudste
lid van het Russische Politburo, Ar-
wid Pelsje, is op 84-jarige leeftijd
overleden.
Niet bekend is waaraan hij is overle
den. Pelsje is afkomstig uit Litouwen
en heeft jaren aan het hoofd gestaan
van de controle commissie van de
partij. De laatste keer dat hij in het
openbaar verscheen was bij festivitei
ten ter herdenking van de geboorte
dag van Lenin op 22 april
Pelsje werd in 1899 geboren als boe
renzoon in Letland. Op 15-jarige leef
tijd werkte hij in een fabriek in Riga
Een jaar later sloot hij zich aan bij de
bolsjewiskische vleugel van de Russi
sche sociaaldemocratische arbeiders
partij en speelde een actieve rol in de
oktoberrevolutie in 1917 In de eerste
stormachtige maanden van het bols
jewiskische bewind organiseerde hij
vakbondsgroepen.
De tengere grijsaard met de gebogen
rug was de enige onder de Sowjet-
leiders die Lenin heeft gekend en de
enige boven de 80 jaar.
Waar het bij NS om gaat
is dat alle cabines van
Telerail is een zelfde treinstellen en locomo-
communicalie als u
lieven van zend- en onl-
GRONINGEN (GPD) De directeur
van het huis van bewaring in Gronin
gen, drs. H. Nieboer, is van zijn
functie ontheven. Hij is daarop met
ziekteverlof gegaan. Een woordvoer
der van het ministerie van justitie
vangapparatuur wor- heeft maandagochtend gezegd dat
den voorzien. Bij rond het departement zich genoodzaakt
820 treinstellen en elek- zag tot deze uitzonderlijke maatre-
trische locomotieven gcl. omdat er herhaaldelijk publieke-
zijn dat er telkens twee. njk geuite kritiek op het functione-
bij 245 dieseUokgmolie- ren vaI1 drs. Nieboer is geweest.
ven een installatie Het Nieboer was directeur tpii tijde van de
totale aantal per cabine twee opstanden m het Groninger huis
komt daarmee op een v-an bewaring in 1971 en 1974.
kleine 1900 ook na de heropening van de gevan-
Met behulp van Telerail genis. sinds 1982. is de uit zijn functie
kunnen machinisten en gezette directeur zeer bekritiseerd
verkeersleidingen el- door gevangenen en hun belangenor-
kaar op elk moment op ganisaties. Hij zou de regels zeer for-
de hoogte brengen van meel hanteren De directeur kwam
verstoringen van de negatief in het nieuws nadat hij corps-
treindienst. studenten toegang had verschaft tot
een cel. om er een etentje te geven.
De Spaanse koning Juan Carlos en koningin Sofia, geflankeerd door hun zoon kroonprins Felipe (links) keken
gisteren naar het jaarlijkse défilé van de Spaanse strijdkrachten in Burgos. Rechts op de foto staal premier
Felipe Gonzalez, die gisteren ook bekend maakte dal Spanje 72 F-18a Hornets gaat kopen.
MADRID (UPI AFP'DPA) Spanje zal voor moderni- Frankrijk en West-Duitsland, die hoopten dat de
sering van zijn luchtmacht 72 Amerikaanse jachtbom- Spanjaarden voor de door deze landen gezamenlijk
menwerpers van het type F-18a 'Hornet' kopen. Daar- ontworpen Tornado' zouden kiezen,
mee is een bedrag van circa 2,64 miljard dollar De door McDonnell-Douglas vervaardigde F-18a moet
(ongeveer 7,4 miljard gulden) gemoeid.
Dit besluit is een bittere teleurstelling voor Engeland.
veertig Phantom F-4c, 56 F5 en 24 Mirage III-e
gevechtsvliegtuigen vervangen, die in de jaren zeven
tig zijn aangeschaft.
LONDEN Kruier Jopseph Muino rijdt deze werkster heel voorzichtig
over het perron van het Londense Paddington Station naar de trein die
richting Bath gaal. De vrouiv. een levensgroot beeld van kunststof, is
gemaakt door de Engelse kunstenaar Graham Ibbeson en is de
hoofdinzending voor de kunstmarkt tijdens het zogenaamde Bath
Festival. Het beeld is lijdelijk geleend uit de Nicholas Treadwell Gallerry
in Londen.
UTRECHT (ANP) ..De kweek van
hennep in Nederland is een bron van
werkgelegenheid en kan een bijdrage
leveren aan de ontcriminalisering
van het hasjgebruik."
De 28-jarige Utrechter Willem K
maakte van zijn recht op het laatste
woord gebruik voor deze constate
ring toen hij maandag voor de
Utrechtse politierechter moest ver
schijnen. omdat hij vorig jaar twintig
hennepplanten in zijn tuin had staan
Niet om er hasjiesj van te maken,
aldus K„ maar om te voorkomen dat
voorbijgangers zijn huiskamer kon
den binnenkijken.
De Utrechter werd vrijgesproken. Niet
omdat politierechter mr. H A. M
Aaftink ervan overtuigd was dat de
verdachte de hennepplanten niet had
gezaaid om ze op te roken, maar
omdat officier van justitie mr. D
Bender geen bewijzen had voor zijn
stelling dat in de planten van K. meer
dan 30 gram hasjiesj had gezeten.
Volgens de opiumwet is het in bezit
hebben van hasj een misdrijf, als het
meer is dan 30 gram.
Mr. Bender voerde aan, dat de politic
een schatting had gemaakt naar aan
leiding van het totale gewicht van de
planten, ongeveer 12 kilo, maar hij
kon niet zeggen dat die schatting
berustte op een degelijk onderzoek.
De planten werden vorig jaar onmid
dellijk verbrand.
Rente stijgt nog
AMSTERDAM (ANO De rente in
ons land is ook maandag blijven
stijgen. De banken verlaagden de
afgifteprijzen van diverse waardepa
pieren zoals bank-, pand- en spaar-
brieven, waardoor de effectieve ren
dementen stegen tot rond 9 pet. In
sommige gevallen worden reeds ren
dementen van 9,4 pet behaald, zo is
gebleken uit mededelingen van fi
nanciële instellingen.
Postgiro-Rijkspostspaarbank ver
hoogt morgen 1 juni. de hypotheek
rente met 0,3 pet. Afhankelijk van de
looptijden, al of geen gemeentegaran
tie en soort hypotheek zullen de tarie
ven per 1 juni üggen tussen 8,4 en 9.3
procent, aldus de bank
LANDELIJK VER VOLG FRIES INITIA TIEF
V1NKEGA (GPD) In Friesland is een nieuwe stichting opgericht die zich zelf doordat ze in pure eenzaamheid
bezig wil houden met de oprichting van een „landelijk besluithuis" over beslissingen moeten nemen en die in
euthanasie. Volgens de initiatiefneemster en voorzitster, mevrouw Klazien paniek uitvoeren
Sybrandy-Alberda van het informatiecentrum van Vrijwillige Euthanasie, Volgens mevrouw Sybrandy-Alberda
moet men het woord „huis" niet al te letterlijk opvatten, maar gaat het meer zou al voordat de mensen in een echte
de mogelijkheid van patiënten een besluit over vrijwillige euthanasie te noodsituatie zitten gepraat kunnen
worden. Zij ziet in dit verband een
uitbreiding van het werk van de
moet men trachten deze problemen kruisverenigingen.
op te lossen in de eigen omgeving van
de patiënt, het liefst thuis. Omdat dit
voor een deel van de patiënten die aan
het eind van hun leven zijn, niet meer
kan. zouden er voor hen in bejaarden
tehuizen. ziekenhuizen en verpleegte
huizen. speciale ruimten moeten wor
den gecreeerd waar patiënten zelf
kunnen beslissen over het al of niet
verder gaan op het punt dat ze Zieh
en zelf gesteld hebben En waar ze even-
de tueel op die beslissing kunnen terug-
kunnen nemen.
„De stichting". zegt mevrouw Sybran
dy-Alberda. „is de neerslag van tien
jaar vragen op dit gebied". Nu de
wettelijke regeüng almaar uitblijft
UTRECHT (ANP) De Houl-
Bouwbond CNV wil dat er in
nieuwe tweejarige bouw-cao een een- komen
malige vut-regeling voor 60-jarigen Een belangrijk bestanddeel ciaarDij is
komt. het gesprek met de patiënt. Juist door
Dit moet volgens de bond 1200 tot de onbespreekbaarheid van de doods-
1400 banen in de bouw kunnen ople- wens gebeurt het volgens haar veel te
veren. Ook moet het vakantiegeld in vaak dat patiènten in paniek „uit-
de bouw beter worden afgestemd stappen Ze slaan de hand aan zich-
ADVERTENTIE)
£X7MSWr441G£/WS£>//
Archieffoto uit 1971 van Arwid Pelsje.
DEN HAAG (ANP) Hel aantal verko
pen van vakantiereizen naar 'de zon'
is in mei bij de verscheidene reisbu
reaus licht tot sterk gestegen. Uit een
kleine steekproef onder reisbureaus
blijkt, dat als de verkopen zo door
gaan, de onlangs gedane voorspelling
dat Nederlanders hun vakantie voor
namelijk in eigen land zullen door
brengen, niet meer klopt.
De reisorganisaties van de ANWB
constateerde in mei een lichte stijging
van de verkopen vergeleken met de
zelfde periode van het vorig jaar Het
totale aantal verkopen - over de perio
de november tot en met mei - loopt
echter nog achter op dezelfde periode
van een jaar geleden, aldus de ANWB.
Arke-reizen noteerde over de maand
mei een aanzienlijke stijging van de
verkopen van vakantiereizen naar het
buitenland. Daar zitten echter ook
nog al wat busreizen bij naai- vakan
tiebestemmingen in Midden-Europa,
wat volgens de woordvoerder van
Arke te maken heeft met het geringe
re vakantiebudget.
In tegenstelling tot de reisbureaus.
klaagt de verzekeringsagent van de
zogenaamde 'slechtweer-polis' steen
en been. Met ingang van 1 mei werd
door de makelaars in assurantiën
Lugt Sobbe en Co een vernieuwde
regenverzekering voor vakantiegan
gers in eigen land ingevoerd, die door
de bar slechte meimaand sterk ver
liesgevend is. De verzekering kost 32
gulden per zeven dagen. Als de week
volledig verregent wordt een bedrag
uitgekeerd van 250 gulden. Volgens
directeur Van Ommen jr. wordt op
het ogenblik bijna 40 procent van de
polissen uitgekeerd. Sinds de intro
ductie van de vernieuwde polis is er
een stormloop op geweest, aldus Van
Ommen.
De nieuwe polis gaat uit van een
puntensysteem, dat wordt opgesteld
in samenwerking met de gegevens
van de meetstations van het KNMI,
Het oude systeem ging uit van de
totale hoeveelheid regen die er in de
verzekerde periode viel Een belang
rijk nadeel van het oude systeem was
dat die hoeveelheid in een donderbui
bereikt kon worden terwijl het de rest
van de week stralend weer kon zijn.
Bovendien viel de oude polis gezien
de economische omstandigheden
voor de vakantieganger wat aan de
dure kant uit.
Het nieuwe systeem werkt overigens
perfect, aldus Van Ommen. Alleen als
je tegen een dergelijke 'waanzinnig
natte maand' aanloopt heb je behoor
lijk pech. Aan het eind van het sei
zoen zal bekeken worden of de voor
waarden van de nieuwe polis veran
derd zullen moeten worden vanwege
een veranderd weersheeld. Dit sei
zoen blijft de polis echter onverkort
gehandhaafd, zo zei Van Ommen.
Fundamentele
bezinning
volksgezondheid
nodig
DEN HAAG (ANPl Voorzitter
J. P. M. Hendriks van de Natio
nale Raad voor de Volksgezond
heid heeft maandag, tijdens een
buitengewone vergadering van
die raad in aanwezigheid van
staatssecretaris Van der Reij-
den, felle kritiek geuit op het
bezuinigingsbeleid van de rege
ring in de gezondheidszorg.
„Regering en parlement moeten
haast maken met een fundamen
tele bezinning. Meer dan zich te
begeven in het ad hoe beleid van
op zichzelf marginale maatrege
len, die bovendien slechts in een
uiterst beperkte opbrengst re
sulteren." aldus oud
staatssecretaris Hendnks.
De pil
Als voorbeeld van volgens hem
weinig zinnige maatregelen
noemde hij de bijbetaling op
medicijnen en het voornemen
van de ziekenfondsraad de pil
uit het ziekenfondspakket te ha
len. „Zulke gebeurtenissen moe
ten wij niet meer meemaken."
aldus Hendriks, „de bevolking
begrijpt het niet, het 'veld' van
de gezondheidszorg wacht ge
spannen af wat er nu weer gaat
gebeuren en een algemeen ge
voel van bedreiging is het resul
taat." zo betoogde de voorzitter
van de nationale raad.
Hendriks verzette zich sterk te
gen de mogelijkheid dat de ge
zondheidszorg binnenkort op
nieuw geconfronteerd zal wor
den met bezuinigingen, terwijl
sinds het aantreden van de rege-
nng-Lubbers al ombuigingen
van rond de 4 miljard in deze
sector zijn aangekondigd „Na
wat we al over ons heen hebben
zien komen denk ik dat de rek
eruit is. Het is een volstrekte
illusie dat men door kan gaan
met gelden aan de gezondheids
zorg te onttrekken Dit zou tol
amputaties lelden zo stelde hij.
Andere landen zijn bovendien
wel in staat geweest de uitga
ven voor gezondheidszorg te
stabiliseren, terwijl dit in Ne
derland nog niet is gelukt. Daar
bij komt dat de gezondheidstoe
stand van de Nederlanders niet
beier is dan die van de burgers
in de ons omringende landen.
„Bezuinigingen zijn dus moge
lijk zonder de kwaliteit van de
zorg aan te tasten," zo conclu
deert Hendriks.
