O O
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Schelde' zelfstandig;
iverk voor 3300 man
ZC
I\ANDELEN NAAR RIJK EN PROVINCIE
Hypotheekrente met
0,3 procent omhoog
auta adria
Gewonden bij aanslag op
politiepost in Belfast
Reagan vraagt
via krant
fondsen voor
MX-raketten
Brazilië
belooft
Suriname
steun
'aag
ff en toe regen
'tel bewolking en af en toe regen
liddagtemperatuur ongeveer 13 gra
in. Vrij krachtige noordelijke wind.
de kust hard tot stormachtig.
jaargang no. 120
oensdag 25 mei 1983
geflzwMe
wagëMé wuwpw.:
cfom u/B
'MOSKOU (RTR/AFP) De luiste
raar naar de Engelstalige wereld-
dienst van radio-Moskou moet
maandag wel moeite hebben gehad
oren te geloven toen hij naar
bet nieuws luisterde. In drie achter-
involgende nieuwsuitzendingen,
jm 11.00 uur, 12.00 uur en 13.00 uur
GMT (13,14 en 15.00 uur Nederland
se tijd) werden de Afghanen gepre-
sen voor hun strijd tegen de Russi-
binnendringers.
De Russische nieuwslezer Wladimir
Danchey meldde om 11.00 uur GMT
dat de bevolking van Afghanistan
een steeds grotere rol speelt bij de
verdediging van het Afghaanse
grondgebied tegen de Russische be
zetters. Op een vergadenng van (Af
ghaanse) stamleiders is verklaard
dat de activiteit vanaf Russisch
grondgebied de veiligheid van het
Afghaanse volk in gevaar brengt,
aldus .de nieuwslezer.
Een uur later las Danchey dezelfde
tekst voor en bij de nieuwsuitzen
ding van 13.00 uur GMT was de
tekst wel enigszins veranderd, maar
nog steeds werden de Russische
troepen aangeduid als de agressors,
in plaats van de anti
communistische Afghaanse verzets
strijders. In die uitzending zei Dan
chey dat de Afghaanse bevolking
een steeds grotere rol speelt bij de
verdediging van haar land tegen
'bendes die infiltreren vanuit de
Sowjet-Unie'. ..Volgens berichten uit
Kaboel hebben stammen in de
oostelijke provincies Nanghahar en
<«Psloten bij de strijd
tegen de Russische binnendrin
gers", aldus Danchey.
Een uur later las een ander het
nieuws voor en werd weer melding
gemaakt van het gebruikelijke Rus
sische standpunt ten aanzien Afgha
nistan.
Een woordvoerder van radio-
Moskou verklaarde dinsdag dat hel
om een fout van Danchey ging. Hij
gaf geen nadere bijzonderheden en
zei niet of er maatregelen tegen de
nieuwslezer zijn genomen.
(Van onze Haagse redacteur)
EN HAAG De Koninklijke Maatschappij de Schelde in Vlissingen is sinds dinsdagoch-
nd een zelfstandig bedrijf. „De 'S' heeft nu RSV verlaten", zei bewindvoerder tnr F. Meeter
nsdagochtend op het ministerie van economische zaken, waar zojuist het rijk en de
lovincie de aandelen-KMS van RSV hadden overgenomen en de Schelde uit het ineenstor-
nde RSV-rijk hadden losgeweekt, een operatie waarmee honderden miljoenen guldens zijn
moeid.
flicht deze week, maar in ieder
tal vóór 1 juni zal de surséance van
laling waarin de KMS nog verkeert
i die echt zelfstandige activiteiten
Icmmert, worden beëindigd en zul-
talleen de 520 ontslagen herinneren
ade weinig succesvolle jaren die in
SV-verband zijn doorgebracht, „Met
operatie is in ieder geval de
^gelegenheid van 3.300 man veilig
steld". zei drs H, Leliveld, directeur-
Kraal industrie, gisteren nadat hij
sans minister Van Aardenne van
aamische zaken zijn handtekening
i gezet onder de overeenkomst
irmee de aandelen aan rijk en
mncie werden overgedragen. Voor
ketelbouwsector volgt nog een
irt besluit
aandelen-KMS zijn in twee ver-
illlende handen terecht gekomen:
procent ervan wordt beheerd
orde Zeeuwse stichting die is opge-
ht om de financiële steunoperatie
d 50 miljoen, die de provincie Zee-
ad uitvoert, mogelijk te maken. De
de aandelen gaat over naar
stichting Marinebouw en Indus-
öe Belangen Vlissingen. de stieh-
die economische zaken heeft op-
Et en die wordt bestuurd door de
Nationale Investeringsbank. Leli-
!d zei overigens te verwachten dat
stichting de KMS-aandelen niet
al te lang zal beheren; er is belangstel
ling vanuit het bedrijfsleven, en hij
verwacht over enkele maanden duide
lijkheid.
Tevredenheid
Aan de kant van alle betrokkenen
heerste dinsdag tevredenheid. Gede
puteerde Barbe was verheugd over
het feit dat bijna alle voorwaarden
die de provincie heeft gesteld bij het
realiseren van de '50 miljoen
operatie' zijn vervuld: zo zijn, in
tegenstelling tot de wensen van eco
nomische zaken, de RSV-gieterij Mid
delburg en RSV-Montage behouden
gebleven. De provincie heeft daar
voor elf miljoen beschikbaar gesteld:
de overige 3!) miljoen vormen een
deel van het werkkapitaal van de
KMS.
Ir. B C. G. Pröpper, groepsdirecteur
van de Schelde, was vooral blij over
het feit dat nu de weg uit de surseance
kan worden ingeslagen (te denken
valt aan de ketelorders op Taiwan, die
liggen te wachten i én over de gekozen
oplossing: de aandelentransactie in
plaats van de activa-transactie. Barbé
was met ongelukkig over de rol die de
provincie op dit gebied heeft gespeeld
en Propper is er verheugd over dat de
Schelde op deze manier „in dezelfde
vorm kan blijven bestaan als voor de
BELFAST (RTR/UPL'AFP DPA) Een autobom is dinsdag ontploft voor een
zwaar bewaakte politiepost in Belfast. Hierbij hebben zeker 15 mensen
verwondingen opgelopen. Dit heeft de politie bekendgemaakt.
De politie die slechts twee minuten van te voren was getipt, probeerde nog uit
alle macht voorbijgangers te waarschuwen. Een stalen muur rond de post
werd uit zijn voegen gerukt en door de kracht van de explosie tegen het
gebouw geworpen Talrijke huizen in de omgeving liepen schade op
Bewindvoerder Meeter op zijn beurt
(Slot zie pagina 15 kolom 1)
WASHINGTON (L'PI) De
Amerikaanse president. Ro
nald Reagan, heeft dinsdag in
een artikel in het dagblad de
Washington Post het congres
opgeroepen fondsen voor de
MX-raket goed te keuren in
dienst van de vrede en om een
eind te maken aan 'nucleaire
verschrikking".
Het zeldzame feit dat de presi
dent een dagbladartikel
schreef komt kort voor het
Huis van Afgevaardigden en
mogelijk ook de Senaat
naar verwachting een besluit
zal nemen over de vraag of
bijna 1.5 miljard gulden be
schikbaar zal worden gesteld
voor het ontwerpen en de ont
wikkeling van de strategische
MX-raket en 170 miljoen voor
proefvluchten met de nieuwe
Amerikaanse intercontinenta
le kernraket.
Reagan riep op tot steun van
beide partijen in het parle
ment voor de MX-raket en
noemde een stem ervoor een
stem voor wapenbeperking.
Volgens de president is de
kwestie „een van de belang
rijkste keuzes bij de wapenbe
perking". „waar het congres
ooit voor zal staan'„Nu het
uur van de stemming nadert,
is de keuze voor het voltallige
congres duidelijk: „een stem
voor de MX is een stem voor
wat wij allen hier en onder
onze vrienden overzee voor
ons nageslacht willen, vrede,
veiligheid, aanzienlijke wa
penbeperking en een einde
maken aan de nucleaire ver
schrikking". aldus de Ameri
kaanse president. „Voor dit
edele doel, beloof ik u nauw
samen te werken met het Con
gres om te komen tot beper
king afbraak van de
kemwapenarsenalen". schreef
Reagan.
Gedeputeerde R C E. Barbê tekent op hel ministerie van economische zaken in
Den Haag de overeenkomst over de overdracht van de KMS-aandelen Links
van hem zit de directeur-generaal industrie van dal ministerie, drs H. Leliveld
en rechts Schelde-directeur ir B.C.G. Propper. De handtekeningen werden
gezet onder toeziend oog van de Rotterdamse notaris mr Voogd.
OPNIEUW TEKENEN RENTESTIJGING
AMSTERDAM (ANP) - De hypo
theekrente in ons land is verder
aan het stijgen. De Westland-
Utrecht Hypotheekbank heeft
dinsdag haar tarieven met 0.3 pet
verhoogd. De basisrente voor een
standaardhypothcek voor twee
jaar vast bedraagt thans 8,9 pet
(was 8,6 pet).
Voor een tophypotheek voor twee
jaar vast rekent de bank nu een
tarief van 9.4 pet en voor een
hypotheek met gemeentegarantie
8.7 pet. Voor hypotheken voor vijf
tot tien jaar vast geldt een basis
rente van 9.4 pet en voor hypothe
ken voor 11 tot 15 jaar vast een
basisrente van 9.6 pet
De maatregel houdt, aldus een
woordvoerder van de bank. ver
band met de rentestijging op de
kapitaalmarkt. Vooral het misluk
ken van de jongste 8.25 pet staats
lening, die tegen 99 pet maar f 800
min opbracht, gaf hiertoe aanlei-.
ding. De bank is vorige week niet
gelijk met de aanpassing van haar
tarieven gekomen om de zaak nog
even aan te kijken. „Het is nog
altijd geen rozegeur en maneschijn
in de woningmarkt'.Dinsdag is
toch echter tot de verhoging beslo
ten. De woordvoerder durfde geen
uitspraak te doen over de gevolgen
van de rentestijging op de woning
markt.
Ook de FGH Hypotheekbank heelt
tot een verhoging besloten De ta
rieven varieren thans tussen 9.3 pet
voor een hypotheek met gemeente
garantie tot 9,65 pet voort een
tophypotheek.
Spaarbrieven
De stijging van de rente in ons land
uitte zich dinsdag ook in de afgifte-
prijzen van de bank- en spaarbrie
ven. De afgifteprijzen voor dit ren
tedragende papier zijn verlaagd,
waardoor het effectieve rendement
is toegenomen tot ca. 8.75 pet.
Zo heeft de Amro Bank heeft de
afgiftekoers van haar 7,25 pet
spaarbrieven 1983-89 en van de 9
pet spaarbrieven 1982-88 verlaagd
tot 93,2 pet resp. 105.9 pet waarin
de opgelopen rente van f 8,06 sinds
15 april 1983 resp van f 47,75 sinds
15 november 1982 is begrepen. Het
effectieve rendement op beide le
ningen komt hierdoor op 8,75 pet.
De bank verlaagt eveneens de afgif
tekoers van de 9 pet bankbrieven
1982 per 19865-90 tot 101 pet. waar
door het effectieve rendement ook
op 8.75 pet komt.
Ook ABN. NMB cn Bank Mees en
Hope hebben de afgifteprijzen
voor hun bank- en spaarbrieven
verlaagd, zodat het effectieve ren
dement op ca. 8,75 pet uitkomt.
BRASILIA (ANP) Het Braziliaanse
staatshoofd generaal Joao Figueire-
do heeft het Surinaamse bewind la
ten weten dat ieder land 'onafhanke
lijk zijn eigen ontwikkeling mag kie
zen zonder welke inmenging van bui
ten af dan ook". De Braziliaanse
president reageerde aldus op de toe
spraak van de Surinaamse premier
Errol Alibux, die fel uitviel tegen de
'voortdurende en kwaadaardige cam
pagne om de Surinaamse revolutie te
doen mislukken".
De Surinaamse regeringsleider zei tij
dens een gezamenlijke lunch op het
Braziliaanse ministerie van buiten
landse zaken, dat Suriname in het
verleden leed onder een 'hard kolo
niaal systeem, wat het land verhinder
de zich economisch te ontwikkelen".
Het Braziliaanse staatshoofd verze
kerde in zijn toespraak dat Brazilië
bereid is nauw samen te werken met
Suriname. Met name noemde hij sa
menwerking op het gebied van mijn
onderzoek. de telefoonverbindingen,
de bouw en het ontwerpen van auto
wegen en waterkrachtcentrales als
mede samenwerking op het gebied
van het tot stand brengen van lucht
en scheepvaartverbindingen tussen
Suriname en Brazilië.
Op 28 mei zullen premier Lubbers en
minister van buitenlandse zaken Van
den Broek, die een reis naar de Neder
landse Antillen en Latijnsamerikaan-
se landen maken, voor een bezoek in
Brazilië aankomen.
m
Advertenties
De advertentie-inkomsten bij de
Perscombinatie zijn in 1982 verder
teruggelopen. De hoofddirectie ziet
op korte termijn hienn geen veran
dering optreden Het verlies van
de Perscombinatie bedroeg vorig
jaar 3.6 miljoen gulden.
(PAGINA 7)
Schrijvers
Piet Schrijvers staat in de komen
de twee seizoenen bij FC Gronin
gen onder de lat. De transfervrije
doelman van Ajax tekende gister
middag in Zeist het contract.
Schrijvers was aanvankelijk van
plan zijn laatste voetbaljaren in
Canada te slijten, maar hij zag
daar later vanaf.
Het was al langer bekend dat
Schrijvers na negen jaar Ajax zou
verlaten. FC Groningen bleek tij
dens de onderhandelingen het bes
te alternatief te zijn voor de 36-
jarige doelman. Schrijvers neemt
bij Groningen de plaats in van
Johan Tukker.
(PAGINA 19)
Radio en televisie, kunst: 2.
Binnen- en buitenland: 3 en 5.
Opinie, achtergrond: 4.
Financiën, economie: 7.
Varia: 9.
Provincie: 11, 13, 15 en 17.
Sport: 19.
Visseizoen
Op 28 mei begint het nieuwe vissei
zoen. maar de echte hengelaar is
al maanden met de voorbereiding
bezig. Observaties tijdens wande
lingen langs de waterkant en
denkwerkin de luie stoel thuis
moeten succesvolle vangsten ga
randeren.
(PAGINA 9)
Rampjaar
Door de vele regenval dreigt dit
jaar voor de landbouwers een
rampjaar te worden. Minister
Braks van landbouw en visserij zal
vandaag een bezoek brengen aan
twee Zeeuws-Vlaamse agrarische
bedrijven, om zich op de hoogte te
stellen van de ernst van de toe
stand.
(PAGINA 11)
PARIJS (UPI) Een groep Franse
studenten is dinsdag in Parijs op
nieuw slaags geraakt met de politie.
Duizenden van hen waren met docen
ten uit heel Frankrijk gekomen en in
vier verschillende groepen de stad
binnen getrokken om te belogen te
gen de omstreden wet op de hervor
ming van het universitaire onder
wijs, terwijl in het parlement de
debatten daarover begonnen.
Er ontstonden ongeregeldheden toen
een groepje studenten een resolutie
aan wilde bieden.
Ook in andere Franse steden betoog
den studenten.
Bij het parlementsgebouw in Parijs
ontruimde de politie later met water
kanon, traangas en de wapenstok het
grote plein waar zich enige duizenden
betogers hadden verzameld.
Nadat zij op deze wijze waren ver
spreid richtten de studenten barrica
des op met bouwmaterialen De barri
cades slaken zij in brand
Het wetsontwerp zal naar wordt ver
wacht na enige dagen van debatten in
stemming worden gebracht.
Geweld in
Zuid-Afrika
T""\e bomaanslag in Preto-
[\3Tl l-sria en de vrijwel meteen
daarop gevolgde represaille-
J aanval van de Zuidafrikaan-
se luchtmacht op veronder
stelde bases van het ANC (African
National Congres, het zwarte verzet)
in de Mozambiquaanse hoofdstad Ma
puto luidt een nieuwe, en gevaarlijke,
fase in van de strijd tussen blank en
zwart in Zuid-Afrika. Door de bom
aanslag in Pretoria geeft het zwarte
verzet blijk van een veranderende
taktiek. Tientallen jaren lang is ge
tracht met vreedzame middelen ver
andering te brengen in het gehate
stelsel van rassenscheiding. Het ge
volg is slechts geweest, dat de blanke
regering de zwarte bevolking aan toe
nemende vervolging en onderdruk
king heeft blootgesteld. Na de aansla
gen van het ANC op installaties en
gebouwen in de afgelopen maanden,
is voor het verzet thans de fase aange
broken van toeslaan-zonder-onder-
scheid. De totale oorlog is (nog) ver
weg de blanke minderheid houdt
het land stevig onder controle maar
dat het geweld in Zuid-en Zuidelijk-
Afrika de komende tijd zal toenemen,
is een zekerheid. Pretoria en Maputo
zijn een symptoom van een niet meer
te keren proces. Het ANC is met de
bomaanslag in Pretoria verder ge
gaan dan ooit: voor het eerst vielen
slachtoffers onder onschuldige bur
gers blanke en zwarte voorbijgan
gers zodat in dit opzicht van een
escalatie kan worden gesproken. Het
moet al ver zijn gekomen met het
zwarte verzet, dat het naar dergelijke
grove middelen grijpt, die gewoonlijk
het handelsmerk zijn van terroristen.
Die constatering geeft tegelijkertijd
aan hoe wanhopig de zwarten zijn en
hoe weinig uitzicht zij hebben op ook
maar de genngste verandering. Bom
aanslagen als die in Pretoria zijn niet
goed te praten. Daar kan geen misver
stand over bestaan. Geweld lokt te
gengeweld uit, waarvan het eind én
het leed niet is te overzien. Het is een
prijs die té hoog is.
Wat is de positie van de Zuidafri-
kaanse regering in dit lugubere
spel van losgebroken krachten, die
met of nauwelijks meer te beteugelen
zijn? Door haar politiek van rassen
scheiding en het ontzeggen van fun
damentele rechten aan de zwarte
meerderheid heeft de Zuidafrikaanse
regering zichzelf buiten de internatio
nale gemeenschap geplaatst. De poli
tieke onderdrukking niet alleen
van zwarten, maar ook van hervor
mingsgezinde blanken is de hoek
steen van het regeringsbeleid. Tegen
over de omringende onafhankelijke
zwarte staten voert de Zuidafrikaanse
regering een politiek van destabilisa
tie en intimidatie, teneinde deze sta
ten te dwingen elke vorm van steun
aan het zwarte verzet in Zuid-Afrika
te stoppen. Militaire acties en econo
mische sancties tegen die landen vor
men de kern van deze verwerpelijke
politiek. Het heeft alles te maken met
een toenemend onbehagen in rege
ringskring. Naarmate de druk van
binnen, maar vooral van buiten op het
apartheidsstelsel toeneemt, gaat 'Pre
toria' de zetel van de Zuidafrikaanse
regering) over tot het tegenoffensief,
waarbij weinig selectief wordt opge
treden. Zuid-Afrika, althans het blan
ke establishment, voert meer en meer
een strijd om het naakte bestaan. De
zwarten eisen niets meer en niets
minder dan een volledige democrati
sering van de samenleving, die een
eind moet maken aan de alleenheer
schappij van de blanke minderheid
De botsing tussen deze twee belan
gen. die twee totaal verschillende vi
sies vertegenwoordigen, ligt aan de
basis van het geweld iri Zuid-Afrika
De vergeldingsaanval van de Zuid
afrikaanse luchtmacht op Mapu
to is buiten alle proporties Het ging
volgens Pretoria om guerrilla-bases
van het ANC en om een raketbasis
van het leger van Mozambique. Vol
strekt onwaar, berichtte gisteren een
correspondent van de onafhankelijke
Engelse BBC in Mozambique Vol
gens hem en hij was ter plekke is
in het gebombardeerde gebied geen
enkele basis te vinden. Wél of geen
basis. Zuid-Afrika schond opnieuw de
internationale wet. Geen enkel res
pect voor het vrije en onafhankelijke
buurland Mozambique, op welks
grondgebied anti-regeringsgezinde
groeperingen zo royaal met Zuidafri
kaanse wapens worden gesteund,
Zuid-Afrika buit zijn militair over
wicht op zijn zwakke buurlanden vol
ledig uit. Dat past geheel in de strate
gie van een voorwaarts gerichte ver
dediging. De geweldslijn Pretoria-
Maputo maakt pijnlijk duidelijk, dat
Zuid-Afrika eigen onrecht de weige
ring om de zwarten in de macht te
laten delen afwentelt op de zwarte
buurlanden, die niet in staat zijn om
militair iets terug te doen- Als Zuid-
Afrika op deze wijze doorgaat roept
het krachten op. die op den duur met
meer zijn te keren
Dim
Negen gewonden
bij aanrijding
Zl.'IDWOLDE (ANP) Bij een onge
luk op Rijksweg 36 bij het Drentse
Zuidwolde zijn dinsdag negen perso
nen. onder wie zeven kinderen in
leeftijd variërend van drie tot tw aalf
jaar. gewond geraakt, sommigen zijn
er volgens de politie zeer ernstig aan
toe.
