DELTAWERKEN MENSENWERK DUIKER IJSLAND 'een kwestie van je hoofd erbij houden EERSTE ZETELS IN GESCHIEDENIS vrouwenpartij helpt de problemen oplossen PZC/ weekendkrant ZATERDAG 21 MEI 1983 André Coppeiis <- - j ndré Coppens weet het nog goed. De eerste keer dat hij onder water zou gaan. „Toen ik f\me in dat pak hees en allerlei voorbereidingen werden getroffen, voelde ik me nog een (linke vent. Maar dat ging snel over zodra ik naar beneden moest. Want als je kop onder water terdwijnt zie je geen steek meer. En je hoort ook niets. Alleen jezelf. Dat is toch wel even ij* rennen. Ik moest echt eerst eens slikken voordat ik verder ging". Dat heeft kennelijk ffholpen, want Coppens werkt nu dertien jaar bij het Bergen op Zoomse duikbedrijf Vriens i 3V. Inmiddels is hij de afzondering van de wereld boven water als een weldaad gaan ichouwen. „Het is daar beneden lekker rustig. Geen geouwehoer aan je hoofd. Zeker iroeger, toen er nog geen gesloten televisiecircuits en microfoons waren voor de verbinding iet boven". ifenneer Coppens (33) vertelt hoe hij bodemonderzoek, snijbranden. Ias- de duikerij is beland, krijgt hij sen. beton storten en het gebruik van explosieven. Dal alles onder water, wel te verstaan' en vaak op grote t de ilujd te maken met ongelovige ge- Khten. Hij is namelijk eerst groente- un geweest. Zijn zaak is opgedoekt diepte. André Coppens: „Noem pdat het tussen zijn compagnon en maar op. Alles wat boven water kan niet boterde „Ik zag toen op een gebeuren, doen wij beneden", jtgeven moment een advertentie in Het is duidelijk dat een duiker die ie krant staan. Vriens zocht mensen verscheidene tientallen meters onder de problemen gekomen. Hij is de laatste tijd wat minder vaak onder water te vinden. Als. zo heet die functie, seinmeester is hij nu een van de mensen die het duikwerk van bovenaf begeleiden. ponton ie wilden worden opgeleid tot dui- tf. Daar heb ik op geschreven. Nou. het wateroppervlak in de weer is meer risico's loopt dan bijvoorbeeld een fja ik werd aangenomen. Dat was een ambtenaar die zijn werkdag aan een itenkansje, want op zo n manier bureau doorbrengt. Toch vindt Cop- je er nu nooit meer bij. Tegen- pens het duikwerk niet zonder r oordig worden hoge eisen gesteld gevaarlijk. „Je moet natuurlijk wel iüi de vakopleiding van de mensen weten wat je doet. Een kwestie van je i# bij ons komen werken. En zonder hoofd erbij houden en geen gekke ■age duikervaring kom je ook al met dingen doen Ze pakken de zaken bij ons trouwens professioneel aan. Er er aan de bak". Bet duikbedrijf Vriens heeft mede wordt niets aan het toeval overgela- g2 link zij de ervaringen die het als ten". Zo heeft Vriens de beschikking IN inderaannemer bij de uitvoering van over een duikarts die de duikers regel- lr deltawerken heeft opgedaan, de matig onderzoekt en de manier van ifgelopen tien jaar een sterke groei werken in de gaten houdt. Deze zorg- ioorgemaakt. Momenteel zijn er 45 vuldigheid heeft er in belangrijke ma rkers in dienst die in zowat alle te toe bijgedragen dat in de 25 jaar dat nmtinenten onder water klussen uit- het bedrijf bestaat slechts een paar toeren. Het bedrijf uit Bergen op keer een duikongeval heeft plaatsge- Zoom is vooral gespecialiseerd in vonden Coppens zelf is nog nooit in Bij de bouw van de stormvloedke ring in de monding van de Ooster- schelde werken de duikers van de speciaal voor dat doel uitgeruste ponton Johan V. Aan boord zijn on der meer een duikklok, een duikka- mer (speciaal ontworpen voor het herstel van beschadigde funderings- matten) en natuurlijk een decom- pressieruimte. Zes jaar lang hebben de duikers vanaf de Johan V grondon derzoek uitgevoerd. Dat gebeurde met de duikklok, van waaruit twee duikers de bodem in het tracé van de pijler dam hebben bemonsterd en gesondeerd. Dat is overal twee keer geschied. Eerst om de samenstelling en de stabiliteit van de bodem in kaart te brengen en vervolgens om te controleren of het verdichtingsschip Mytiius zijn werk goed had gedaan. Verder maken de duikers draden vast aan de ankerpalen die volgens een regelmatig patroon in de Ooster- scheldebodem staan en ze controle ren de matten. Dat laatste blijkt, ondanks dat er een speciaal onbemld voertuigje voor is ontwikkeld (de Portunus), toch nog nodig. In de praktijk werkt het zo: de Portunus spoort met zijn camera's eventuele beschadigingen in de mat op, waarna duikers de juiste omvang van de schade gaan vaststellen. Het repareren van zo n mat behoort volgens Coppens niet tot de interes santste werkzaamheden voor een dui ker Op de beschadigde plaats wordt de duikkamer neergelaten Twee dui kers gaan er met de duikklok heen. ruimen eerst het gescheurde doek en de door elkaar geraakte lagen zand en grind van de mat op om dan tenslotte het gat volgens alle regels van de kunst weer op te vullen. Daarbij wordt de duikkamer steeds op een nieuwe plaats boven de beschadiging gezet. Bij de grootste scheur die tot nu toe in een funderingsmat is ontstaan, nam het herstel vijf a zes weken in beslag „Ontzettend saai werk", vindt André Coppens. „Daar zit nou totaal geen afwisseling in De eigenlijk repa ratie-met zand, grind, doek en pennen om de verschillende lagen bij elkaar te houden gaat nog wel Maar aan het opruimen van de rommel is-echt geen aardigheid aan". Een duiker pleegt een aanzienlijk deel van zijn werktijd in de decompressie- ruimte door te brengen. Immers onder water staat een duiker aan een druk bloot die groter is dan boven het wateroppervlak Naarmate hij dieper komt wordt die druk groter Om te voorkomen dat bij terugkeer in de normale atmosferische druk stikstof bellen in het bloed ontstaan ide be ruchte caissonziekte), moet de druk geleidelijk worden teruggebracht. Dat kan door langzaam naar boven te komen en ondertussen een aantal stops te maken of door in de decom- pressieruimte de druk stapje voor stapje aan te passen. Via een sluis kunnen de duikers vanuit de duikklok in die decompressieruimte stappen. Bij de mattenreparatie betekent een en ander vier uur werken en vier uur decompresseren. Het verplichte ver blijf in die drukruimte heeft Coppens steeds als een van de minder plezieri ge kanten van zijn werk ervaren. „Je verveelt je rot. Slapen mag niet, want als je lang in één houding blijft liggen, loop je toch het risico dat ergens in je bloedvaten stikstofbellen blijven vastzitten Dus je leest maar wat of je kletst met je maten, want meestal zit je er met twee of drie man in" Colle ga's van Coppens zijn wel eens twee enveertig dagen onder druk geweest Dat was toen Vriens in de Straat van Belle Isle bij New Foundland op een diepte van 120 meter monsters moest nemen Wanneer ze niet werkten ble ven ze al die tijd in een drukkamer. Vooral geestelijk is dat volgens Cop pens erg zwaar. Vriens kreeg de Cana dese opdracht nadat twee andere Amerikaanse bedrijven er met in waren geslaagd de benodigde grond monsters te nemen. is om zijn onderwaterflora en -fauna, heeft Coppens daar bij zijn vele dui ken nauwelijks iets van gemerkt. Dat komt omdat op de plaats van de stormvloedkering een brede strook is voorzien van bodembescherming, waarop geen zeeanemonen en derge lijke voorkomen. Bovendien is het zicht in de monding van de Ooster- schelde meestal erg slecht. Het is een cliché, maar diepzeeduikers kijken echt met hun vingers. Coppens: „Al les moet vrijwel op de tast gebeuren. Je wordt daar op den duur wel han dig in. Zo weet je dat je je gereed schap steeds goed moest vasthouden, want als je iets laat vallen ben je hel meestal meteen kwijt ook". rinus antonisse ben jansen flora en fauna Hoewel de Oosterschelde vermaard Foto: Wim Riemens Ontwapenende lach, blond haastig opgestoken haar boven een pittig, onopgemaakt gezicht en beweeglijke, opvallend lange handen. Ze rookt als een schoorsteen en haar pols wordt aan het gezicht onttrokken door een knol van een horloge. Niettemin arriveert ze een uur te laat op de afspraak. Even buiten Reykjavik bleek de tank van haar auto minder benzine te bevatten dan ze had vermoed. Plotseling gepruttel, absolute stilte, een snel ingedrukt rempedaal en drie auto's die achter haar van de weeromstuit op elkaar klapten. Sigridur Kristmundsdottir: „En daar wilde de politie even over praten". Sigridur zit sinds 23 april 1983 in het brauwfronsend zal zijn aangehoord, „koekjes die we bijvoorbeeld zelfzou- Althing, het nationale parlement van Om r IJsland. Samen met twee zusters van kraag te vatten: hoe denken de geach- r een klein voorbeeld bij de den kunnen gaan maken in plaats van te voeren" en over de „veel te de Samtok um Kvennalista. de vrou- te damesafgevaardigden de jaarlijkse grote vismtoot, die best toe kan met van de dne leden van de 'Vrouivenpartij', die in het IJslandse parlement toerden gekozen. Links de journaliste aistin Haldórsdórsdóttir en rechts de antropologe Sigridur Kristmundsdottir Btj de laatste parlements verkiezingen op IJsland deed zich een voor de wereld Mek feit voor. Voor de eerste keer in de geschiedenis slaagde een vrouwenpartij erin zetels te verwerven in het parlement. De Samtok um Kvennalista van de antropologe Sigridur Duna Kristmundsdottir verzamelde hiim vijf procent van alle uitge brachte stemmen en zit nu met dne vertegemvoordigsters in het Althing, het IJslandse parle ment. rob van den dobbelsteen Rob van den Dobbelsteen sprak met mevrouw Kristmundsdottir en vernam onder meer dat het mnnen van een land dan iets gecompliceerder mag zijn dan het mnnen van een huishou den, maar dat het in principe hetzelfde is. Oftewel, misschien dat de vrouwen nu een oplos sing zullen bedenken voor de schrikbarende inflatie van hon derd procent 's jaars die IJs land nu al enige tijd teistert. „We zouden bijvoorbeeld zelf koekjes kunnen gaan maken in plaats van ze in te voeren". wenpartij van IJsland, die nota bene pas een maand voor de verkiezingen werd opgericht. Zevenduizendhon- derdvijfentwintig vrouwvriendelijke lieden i Siondur „Onder wie ook man nen") brachten een stem uit op deze voor de wereld unieke politieke partij, maar dat hadden er beweren de vrouwen van de partij met grote stel ligheid nog meer kunnen zijn „als we maar een week langer campagne hadden kunnen voeren". Maar, vijfeneenhalf procent van alle stemmen en drie zetels in het zestig plaatsen tellende parlement, daar kan je als debutant toch niet al te sikkeneurig over gaan doen Daarbij mag met. uit het oog worden verloren dat de Samtok um Kvennalista mo menteel nog maar driehonderd leden telt en dat is een aantal waaruit je is de eerste opwelling makkelijker drie capabele parlementsleden haalt, dan vier Sigridur ivan dergelijke op wellingen duidelijk met gediend i Wij zijn geen partij met een smalle top. we hebben een heel breed kader In principe zou elke vrouw uit onze partij in het parlement plaats kunnen nemen Een of twee Zetels meer was voor ons geen enkel probleem ge weest. Een opmerking die door de overwe gend uit mannen bestaande rege ringspartijen (in het oude parlement zaten ondanks de in IJsland al lang geaccepteerde emancipatie slechts drie vrouwen) ongetwijfeld wenk- inflatie van om en nabij de honderd procent weg te poetsen9 Sigridur een- zo'n dure trawler minder" Maar zelf zien ze ook wel in, dat zelfs deze voudig „We hebben geleerd een huis- ferme ingrepen IJsland met uit de houden te runnen. Het runnen van misère zullen helpen Sigridur „Daar een land mag dan iets gecompliceer der zijn. in principe is het hetzelfder.' inderdaad meer voor nodig Maar je zal toch ergens mee moeten begtn- Een zienswijze die op zijn minst ver- nen bazingwekkend kan worden ge- Vastgesteld dient echter te worden noemd Sigridur strijdlustig „Waar- dat ook het oude parlement reeds om9 Mannen doen nogal laatdunkend over dergelijke opmerkingen. heb al lang geleerd, die naast me neer „Men wil hier z „ergens mee wilde beginnen Sign- dun charmant maar vastberaden: te leggen Ze weten nauwelijks wat het is een huishouden te leiden, Daar bij moeten ze. vind ik. ons op z'n e industrie naar toe halen daar zijn we tegen. Er zijn genoeg andere mogelijkheden wordt de gemakkelijkste weg geko- minst het voordeel man de twijfel zen. maar we hebben ook nog zoiets gunnen. Zelf hebben ze het de laatste jaren tenslotte ook niet zo goed ge daan. Ons land staat er financieel- eeonomisch zeer slecht voor" ont wikkelingsland Sigridur (bijgestaan door de eveneens voor de vrouwenpartij in het parle ment gekozen journaliste Kristin Hal als een milieu waar we rekening mee moeten houden". Een partij met wat men noemt „enigs zins linkse" ideen dus. Kristin Hal dorsdottir. het estafettestokie voor een ogenblikje overnemen: „We zijn niet links en we sajn niet rechts We zijn er voor de vrouwen omdat we van mening zijn dat daar te weinig voor dorsdottin mag dan in een land leven. wordt gedaan Huisvrouwen hebben dat men in het algemeen een hoge geen pensioen bijvoorbeeld en moe- levensstandaard toedicht, ze schrikt ten na het grootbrengen van de er geenszins voor terug het de „struc- kinderen weer helemaal opnieuw tuur toe te kennen van een „ontwik- beginnen als ze buitenshuis willen kelmgsland Nogal verrassend Sign- gaan werken Aan die onrechtvaardig- Dat kan best wezen, maar toch heden ten opzichte van mannen, wil ls het zo Wij zijn afhankelijk van len we iets doen. Met links of rechts maar een ding en dat is vis Dat is niet heeft dat niets te maken' goed" Een mening die niemand zal durven bestrijden Maar het alternatief? Si gridur en Kristin brommen iets over Maar moest daarvoor nu een speciale vrouwenpartij worden opgericht? In vliegende haast nog wel9 Kristin, Si gridur en hun 298 zusters hadden ook lid kunnen worden van »een reeds bestaande grote partij om van daaruit het huidige „regime" te bestoken Kristin „Dat ziet u fout. De politieke partijen hier hadden ons nooit de kans geboden, die we nu onszelf heb ben gegeven Politiek is altijd een mannenbedrijf geweest. Er werd ge woon geen rekening met ons gehou den meer respect Nu wel? Sigridur tevreden lachend: „Ze zullen wel moeten. Wat ons in elk geval is opgevallen is, dat de mannen ons na de verkiezingen met veel meer respect behandelden dan daarvoor. We zijn hun heiligdom binnengedron gen en of ze dat nu leuk vinden of niet: we vormen een bepaalde machtsfactor. Dat was precies onze bedoeling. Ons streven is er op ge richt geweest dat we in een posittc kwamen waarin de mannen niet meer om ons heen zouden kunnen". Die tijd lijkt nog niet helemaal te zijn aangebroken Drie vrouwen tegen een overwegend mannelijke, van .jurk- angst" doortrokken, rest Je krijgt bij het tegenover elkaar leggen van deze cijfers zomaar het vermoeden dat dat wel eens een ongelijke strijd zou kunnen worden Sigridur „Dat ziet u te zwart-wit. Ten eerste zijn er in de andere partijen nu ook bij elkaar zes vrouwen gekozen we hebben nu dus negen vrouwen in het parlement en dat waren er maar drie en ten tweede slaan we nog maar aan het begin van een ontwikkeling Een ontwikkeling, zo mijmeren Signdur en Knstin hardop, die zich niet alleen zal beperken tot IJsland. Felicitatie- en bijvalstelegrammen uit de hele wereld hebben bij de Samtok um Kvennaliste hel idee doen postvatten dat er meer landen zijn waarin bin nenkort vrouwenpartijen de politieke arena zullen binnenmarcheren. Sigri dur met semi-dreigende stem „Lét maar op. In Nederland zult u ct binnenkort ook wel meer van horen".

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 21