zeeland:
Deskundigen bestuderen
ketelbouw KMS en MESK
Zeeuwse VVV m
op werven van Engelse toeristen
W erkgelegenheidsfonds
banen
is er voor nieuwe
Bathse Spuisluis en
sifon krijgen vorm
'Geen vertraging
zuiveringswerken
almanak
VAN AARDENNE STUURT AAN OP VERDELING
STATENCOMMISSIE WIL PROMOTIEMEDEWERKER
PAGINA 7
MIDDELBURG - „AI met al is (was) de Westerschelde Oeververbinding een
gunstig project; no nonsense". Tot die conclusie komt de directeur van het
Économisch Technologisch Instituut voor Zeeland, drs. J. C. de Jong, in een
korte beschouwing, die hij geeft in het nieuwste ETI-bulletin.
De heer De Jong duidt aan, dat volgens berekeningen van het Nederlands
Economisch Instituut de maatschappelijke baten van het project ruim vijftig
procent hoger zijn dan de maatschappelijke kosten.
Ook de macro-economische effecten van de vaste oeververbinding zijn in het
algemeen gunstig te noemen. Naar het oordeel van het ETIheeft het Nederlands
Economisch Instituut niet naar conclusies toegerekend, Enkele effecten zijn
conservatief ingeschat.
Zo is volgens het ETI te verdedigen, dat niet alleen de tolheffing van het nieuwe,
niet-Nederlandse verkeer maar ook het nieuwe Nederlandse verkeer moet
worden beschouwd als maatschappelijke baten
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Minister Van Aardenne van economische zaken ziet af van het beleid om de
centrale ketelbouw op termijn bij de MESK in Hengelo te concentreren. Hij lijkt er wel op aan te
sturen dat de MESK en de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen, Hengelo's
tegenhanger, de order voor de Maasvlaktecentrale zullen moeten verdelen, een order die in
principe aan de Schelde toe zou vallen. Een commissie van externe deskundigen zal overigens op
verzoek van Van Aardenne binnen één maand rapporteren over de vooruitzichten voor beide
bedrijven. -
Dat alles blijkt uit een notitie die de
bewindsman vrijdagavond aan de
Tweede Kamer heeft gezonden. De
notitie bevat nog geen definitieve
standpunten, maar aanzetten tot een
nieuw beleid én een opsomming van de
problemen in de centrale ketelbouw.
De problemen voor in eerste instantie
de MESK die de magerste orderpor
tefeuille heeft en de Schelde zijn
ontstaan door het teruglopend electri-
citeitsbedrijf. Dat heeft er voor gezorgd
dat de grote order voor de nieuwbouw
van een kolencentrale in Dordrecht
kwam te vervallen, vanwege het simpe
le feit dat die centrale niet meer nodig
was.
Deze order zou naar de MESK gaan,
waardoor er een wankel evenwicht
ontstond tussen aan de ene kant de
Schelde die de orders voor de PZEM-
centrale in Borssele krijgt én de Maas
vlakte-ombouw en de MESK aan de
andere kant, die de Velsencentrale
kreeg, Dordrecht én een compen
satieorder uit Duitsland. Die laatste
twee orders zijn inmiddels verdwenen.
Uitgangspunt daarbij was dat de ketel
bouw op termijn in Hengelo geconcen
treerd zou worden, zodat de KMS tot
'86-'87 de tijd zou krijgen om via inno
vatie een nieuwe markt te zoeken.
Al deze plannen, destijds door ex-
minister Terlouw in beleid vertaald,
zijn echter onhaalbaar geworden door
het grote gat dat er in die orderporte
feuilles is gevallen. „Ik vraag mij af',
zegt Van Aardenne dan ook, in hoever
re nog uitvoering kan worden gege
ven aan het geformuleerde beleid ten
aanzien van de Centrale Ketelbuw".
Maasvlakte
De vraag wat er met de Maasvlakte
centrale gebeurt is essentieel, aldus de
minister. Het is de Schelde die de oude
ketel in licentie heeft gebouwd en nu
ook in aanmerking komt voor de om
bouw. Het gemeentelijk energiebedijf
bijvoorbeeld wil alleen met de KMS in
zee.
Desondanks lijkt Van Aardenne aan te
sturen op een verdeling van deze
opdracht, zodat het 'gat' bij de MESK
kan worden opgevangen. In welke
verhouding dat eventueel zou moeten
gebeuren is nog onduidelijk.
„Van de zijde van de opdrachtgever
moet daarbij met verzet rekening wor
den gehouden indien dergelijke oplos
singen hetzij tot kostenverhoging lei
den. hetzij belangrijke vertraging of
extra risico's met zich mee zouden
brengen", schrijft de minister.
Op dit gebied houdt de KMS enige
troeven m handen. Vast lijkt immers te
staan dat de MESK niet in staat is deze
order binnen dezelfde tijd als de KMS
uit te voeren, terwijl Hengelo boven
dien de licentie niet bezit. De KMS
heeft uitgerekend dat de ombouw van
de Maasvlakte zo'n tweehonderd mil
joen duurder wordt als de MESK deze
opdracht uitvoert.
Het lijkt er dan ook op dat Van Aarden
ne aankoerst op een verdeling van
orders. Houdt de Schelde alles, dan
gaat de MESK eraan onderdoor, blijkt
uit de brief, en dat kost enkele honder
den arbeidsplaatsen in Hengelo. De
VMF waaruit de MESK voortkomt
zou bovendien een aanzienlijk ver
lies te verwerken krijgen.
Flevocentrale
Opvallend is dat de minister opnieuw
spreekt over de mogelijkheid de Fle
vocentrale alsnog op kolen om te
bouwen, een order die voor de MESK
zou zijn. Hij heeft al eerder gezegd dat
hij hierover met de SEP praat. De SEP
ontkende een en ander.
Van Aardenne wil nu laten onderzoe
ken op welke manier de orders eventu
eel verdeeld kunnen worden. Daarmee
kan hij alvast wellicht de zwarte piet
van zich afschuiven wanneer de resul
taten voor één van de twee bedrijven
en de MESK loopt de meeste risico's
negatief uitpakken. Het onderzoek
door de externe deskundigen moet
binnen een maand worden voltooid.
Tegelijkertijd moeten de besprekingen
tussen KMS en MESK over het zoge
naamde convenant, een samenwer
kingsverband tussen de bedrijven dat
orderverdeling en kennisuitwisseling
moet regelen, worden voortgezet.
„Hierbij kunnen ook andere vormen
van samenwerking aan de orde ko
men", schrijft de bewindsman.
Hjj heeft enige haast met het onder
zoek en het uitzetten van nieuw beleid;
overigens zijn de problemen niet zo
urgent dat er een onmiddellijk ingrij
pen is vereist. Beide bedrijven zijn in
staat enige onderbezetting op te van
gen.
Van Aardenne wil tot slot tegengaan
dat de beide centrale ketelbouwers
zich zullen begeven op bijvoorbeeld de
markt voor kleine ketels; die blijft
gereserveerd voor andere bedrijven.
MIDDELBURG - „Het gaat niet aan
zuiveringstechnische werken.in Zee
land vertraagd uit te voeren, omdat
Belgiè onvolonvoldoende aan zuive
ring doet. We moeten hier eerst zelf de
zaken op orde krijgen en pas dan
kunnen we praten met anderen". Dat
zei gedeputeerde mr. J. P. Boersma
vrijdagmiddag tijdens een vergade
ring van de statencommissie voor
milieuhygiëne, die sprak over de visie
van het dagelijks bestuur van de pro
vincie, dat de bouw van waterzuive
ringsinstallaties niet verder mag wor
den vertraagd.
Van verschillende kanten werd aange
duid, dat de bouw van de installaties
leidt tot hogere heffingen voor de bur
gers. Dr. ir. C. W. C. van Beekom (vvd)
vroeg zich af wat in dat opzicht maat
schappelijk nog aanvaardbaar is en
ook de heren G. Christiaanse en Th. F.
C M. Baert (beiden cda) spraken met
zorg over de oplopende tarieven. Gede
puteerde Boersma: „Wij zitten ook wel
naar die oplopende kosten te kijken.
Maar doorgaan met vervuilen is maat
schappelijk onaanvaardbaar. We zul
len wel moeten". De gedeputeerde stel
de overigens, dat de waterschappen,
die de zuiveringstaak uitvoeren, zelf
methoden kunnen zoeken om de verho
ging van zuiveringsheffingen enigszins
geleidelijk te laten verlopen. Daarbij
kan worden gedacht aan fondsvorming
of een diverse methoden van afschrij
ving van installaties. De statencom
missie ging, met een algemeen gedeel
de bezorgdheid over de stijgende hef
fingen, tenslotte akkoord met de ziens
wijze. dat niet verder getemporiseerd
moet worden bij de bouw van zuive
ringstechnische werken.
Inwoner Oostburg
aangehouden
voor oplichting
garagehouders
OOSTBURG De 34-jarige C. V. uit
Oostburg is donderdagavond om
streeks 11 uur. op weg naar de veer
pont te Breskens aangehouden door de
rijkspolitie groep Oostburg, op ver
denking van oplichting van twee gara
gehouders.
De man betaalde op 29 maart jongstle
den met een ongedekte giro overschrij-
vingskaart een Mercedes by een gara
gebedrijf in Oostburg. Het ging om een
bedrag van 1250 gulden. Deze auto
werd door V. in Haarlem doorverkocht.
Op 9 april deed hij hetzelfde bij een
garagebedrijf in Vlissingen. Het ging
hier om een Mercedes ter waarde van
5800 gulden. Deze auto is aan de garage
teruggegeven.
Tussentijds probeerde V. in Bloemen-
daal eveneens een garagehouder op te
lichten. Deze accepteerde de over-
schrijvingskaart niet, daar dit geen
wettig betaalmiddel is. V", werd donder
dagavond ingesloten. Vrijdag werd hij,
nadat hij zijn daden had bekend, vrij
gelaten.
ETI-BULLETIN
Van Aardenne
ZEEUWSE
Kaartje
;|i| Slechts één onzer collega's be-
trad gistermorgen met moede
tred de redactieburelen.
•ji; Hij zette zich verjlensd achter
zijn bureau en sprak:
,Nou heb ik tweehonderd kaar-
tjes laten maken met de tekst: :|:j
Hartelijk dank voor de geluk-
wens' die ik van U mocht ontvan-
gen bij gelegenheid van de ko-
ninklijke onderscheiding, mij
door Hare Majesteit toegekend'.
Die kaartjes kan ik wel weggooi-
en".
MIDDELBURG - Het Provin
ciale werkgelegenheidsfonds
is in de eerste plaats bedoeld
voor het scheppen van nieuwe,
blijvende arbeidsplaatsen in
de commerciële sector. Alleen
bij wijze van hoge uitzonde
ring kan uit het fonds steun
worden verleend voor het be
houden van werkgelegenheid.
Dat staat in een artikel in het bulletin
van het Economisch Technologisch
Instituut voor Zeeland over het werk
gelegenheidsfonds. Met nadruk wordt
gesteld, dat het fonds niet bedoeld is
voor het op de been houden van ver-
liesmakende bedrijven zonder toe
komst.
Ouderenbonden Goes
willen gesprek
met apotheken
over wachttijden
GOES De drie ouderenbonden in
Goes willen een gesprek met de beide
apotheken in de Ganzcstad. Aanlei-
ding: de lange wachttijden bij het
afhalen van medicijnen. De bejaarden-
bonden vragen zich af of daar niets
aan te doen is. De drukte bij de
apotheken kwam aan de orde tijdens
een contactmorgen van drie bonden.
Die was grotendeels gewijd aan het
openbaar vervoer. Gepraat werd on-
dermeer over de stadsdienst, de bereik-
baarheid van de ziekenhuizen Berg-
zicht en St.-Joanna en het nieuwe
Psychiatrisch Ziekenhuis Zeeland.
Ook werd aandacht besteed aan de
moeite die gehandicapten en slecht ter
been zijnde ouderen hebben om op het
perron van de Nederlandse Spoorwe
gen in Goes te komen. De voorlich
tingsmiddag op 18 mei gaat over pedi
cure
In de afgelopen tijd is uit de aanvragen
duidelijk geworden, dat niet altijd vol
doende duidelijkheid bestaat over de
criteria, die worden gehanteerd bij
steunverlening.
Die houden in, dat een project toe
komstmogelijkheden moet hebben,
dat geen duidelijke verstoring van de
concurrentieverhoudingen plaatsvindt
en dat nieuwe en blijvende werkgele
genheid wordt gecreëerd. Als er andere
financieringsmogelijkheden zijn, kan
geen steun via het fonds worden gege
ven.
In het ETI-bulletin zijn verder be
schouwingen opgenomen over onder
meer de stand van de werkgelegenheid
in Zeeland en de rol, die gemeenten
kunnen spelen bij de bestrijding van de
werkloosheid.
De bouwput voor de Spuisluis bij Bath aan de rand van de Oosterschelde. (Luchtfoto Lex de Meester).
M,
BATH De Bathse Spuisluis en
sifon hebben in korte tijd vorm
gekregen. De twee kunstwerken ko
men aan het eind van het Spuika-
naal, dat in het kader van de com-
partimenteringswerken Ooster
schelde ten westen van de Schelde-
Rijnverbinding wordt aangelegd.
In het najaar van 1982 begon de
uitvoering van de betonwerken (de
bouwput voor de sluis was toen al
geruime tijd klaar). Die werken
komen aan de Spuisluis in mei 1984
gereed; het betonwerk aan de sifon
is al in augustus 1983 klaar.
Volgens L. Batterink (projectleider
Oesterdam/Spuikanaal) en D. van
Sabben (projectleider aanleg
Spuikanaal) verloopt het project
zeer voorspoedig, mede door de afge
lopen zachte winter. Er is zelfs enige
voorsprong op het tijdschema.
De Spuisluis zal omstreeks 1986
operationeel zijn. Na het betonwerk
moeten de bewegingswerken en
schuiven worden aangebracht en is
er nog grondwerk nodig (wegbagge-
ren ringdijken bouwput). Door de
sluis zal in de toekomst het overtolli
ge zoete water uit de oostelijke
randmeren (Krammer/Volkerak;
Schelde-Rijnkanaal; Zoommeer)
worden geloosd op de Westerschel
de. De sluis krijgt 6 betonnen ko
kers, elk 3.50 meter breed, 5.50 meter
hoog en 64 meter lang (met inbegrip
van een uitstroomwerk 86 meter
lang). De bodem van de kokers ligt
op NAP -5 meter. Half in en achter
de dijk komt een schuivengebouw.
De spuicapaciteit is gemiddeld 100
kubieke meter per seconde.
Vervatsysteem
Er wordt gebruik gemaakt van een
vrij vervalsysteem. Het water loopt
door het Spuikanaal vanzelf naar
de sluis. Zodra het water in de
Westerschelde lager staat dan in
het kanaal, kan er gespuid worden.
In de kokers komen schuiven en
deuren. De deuren dienen als een
soort terugslagklep om het Wester-
scheldewater uit het Spuikanaal te
houden en met de schuiven kan het
spuitregime geregeld worden.
In het kanaal zullen de stroomsnel-
heden gering zijn: bij de sluis zijn ze
hoger. Aan de Westerscheldekant
komen een stortebed en een stroom-
verdeler, om uitschuring van de bo
dem tegen te gaan. Aan de kant van
het Spuikanaal wordt een beveili
ging aangebracht tegen al te opdrin
gerige recreanten. Uit bezuinigings
overwegingen is er op de sluis be
knibbeld. Aanvankelijk zouden er in
ruwbouw 10 kokers komen, waarvan
6 operationeel en 4 in reserve voor
uitbreiding (wanneer er een grotere
spuicapaciteit dan gemiddeld 100
m3/seconde nodig is). Er zijn uitein
delijk 4 kokers weggelaten. Als er
later meer gespuid moet worden,
dan is er een nieuw werk nodig. De
sifon wordt gebouwd in het verleng
de van een soortgelijk kunstwerk
dat al op de bodem van het Schelde-
Rijnkanaal ligt. Er komen 2 beton
nen kokers, met een lengte van 160
meter.
De sifon is onderdeel van een hop-
pelsloot, die het oppervlaktewater
van 5 polders ten oosten van de
Schelde-Rijnverbinding moet af
voeren via de uitwateringssluis van
het waterschap Noord- en Zuid-
Beveland bij Bath, westelijk van
het Schelde-Rijnkanaal.
MIDDELBURG - Het dagelijks be
stuur van de provincie vindt, dat de
Zeeuwse VW zich in de werving van
toeristen de komende tijd meer moet
richten op de Engelse markt. Dat
bleek vrijdagmorgen in de statencom
missie voor bestuurszaken, waar men
algemeen goedkeurend deed over een
voorstel van gedeputeerde staten geld
te geven om bij de provinciale VVV
een stafmedewerker voor promotie en
een secretaris of secretaresse aan te
stellen.
„De Engelse markt is, naast die in
Duitsland, belangwekkend voor Zee
land," zei gedeputeerde J. B. Ventevo-
gel. „Elk jaar komen er bij Vlissingen
zo'n 800.000 Engelsen op Nederlandse
bodem. Het moet mogelijk zijn daar
van een groter deel in Zeeland te
houden".
Hij onderstreepte, dat het beleidsplan
van de VW vorig jaar in de staten aan
de orde is geweest en dat in die discus
sie vooral werd benadrukt aandacht te
geven aan de slecht weer-
accommodaties, het toeristisch promo
tiebeleid, goedkope logiesverstrekking
en verlenging van het seizoen. „We
willen voorrang geven aan het promo
tiebeleid," aldus de gedeputeerde. De
bedoeling is, dat van de 150 mille, die
de nieuwe stafmedewerker plus secre
taresse kost, 90 procent -135 mille - per
jaar door de provincie wordt betaald;
daardoor komt deprovinciale subsidie
voor de VW op ongeveer 4,5 ton. In
zijn reactie op opmerkingen uit de
commissie beklemtoonde de heer Ven-
tevogel de groeikansen van de recrea
tie en de effecten op de werkgelegen
heid.
Kanttekening
Op de kanttekening van WD-
commissielid L. A. M. Elcnbaas dat
het „jammer is dat niet eerder een
promotiemedewerker is benoemd",
betoogde de gedeputeerde dat het sei
zoen 1983 in dit opzicht „verloren" is
en dat „alle zeilen bijgezet moeten
worden" om voor 1984 iets aan de
promotie van Zeeland te doen.
Hij wees in relatie tot deze zaak op de
uitvoerige, veel tijd vergende contac
ten, die er zijn geweest met het VW-
bestuur over de noodzaak om tot een
duidelijker promotiebeleid te komen.
„Daarover bestaat nu overeenstem
ming". De gedeputeerde het weten, dat
de provincie zich bereid heeft ver
klaard de kosten voor twee semi-
permanente informatieposten op de
Grevelingendam en langs rijksweg 58
te betalen.
Mevrouw G. de Vries-Hommes (pvda)
vroeg de aandacht van gs voor een
grotere inbreng vanuit de provincie in
het bestuur van de Zeeuwse VW.
Ventevogel verklaarde, dat hij er zelf
niet voor voelt om deel uit te maken
van het bestuur, maar dat denkbaar is
dat via de staten de invloed wordt
vergroot. Wel noemde hij de kwestie
van de bestuurskracht van de VW een
zaak, die ook in de uitwerking van het
recreatiebeleid aan de orde komt. Tot
zolang wilde hij deze zaak uitstellen.
WD-woordvoerder J. G. van Zwieten
vroeg zich af of er in Middelburg niet
kan worden gedacht aan gezamenlijke
huisvesting van Middelburgse en pro
vinciale VW, „met een open etalage
voor de provinciale instelling". Daar
zag mevrouw De Vries (pvda) weinig
heil in, gezien de verhoudingen van
plaatselijke, regionale en provinciale
VW. „Zorg maar dat ze goed apart
blijven. Anders wordt er elders gezegd:
waarom kan dat in Middelburg wel en
bij ons niet - en dat geeft dan elders
weer allerlei moeilijkheden". De gede
puteerde vond die interventie een tref
fende illustratie van „de porseleinkast,
die het VW-wezen soms is".
De statencommissie sprak zich er una
niem voor uit, dat men inricht wil
hebben in de provinciale prioriteiten
voor 1984 vóór gs zich daarover bij de
voorbereiding van de begroting uit
spreken. Men wil daar niet achteraf
mee te maken krijgen, maar er over
kunnen spreken, vóór gs een stand
punt innemen. „Desnoods maar in een
besloten vergadering", opperde J. G.
van Zwieten (wd).
Wat hem op een vermaing kwam te
staan van de PvdA en commissievoor
zitter P. G. van den Bosse (cda): „Niet
in beslotenheid. Het gaat over openba
re zaken", zei hij.
