A
71
Veel Zeeuws-Vlamingen
angstig over industrie
Politie maakt eind aan
schermutseling op schip
Bedrijfsschool Dow open
voor langdurig werklozen
Middelburg wil 'goodwillsom'
van PZEM voor energiebedrijf
almanak
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zeeuwse visser opgebracht in België
'PZEM-honderdje voor alle Middelburgers9
ONDERZOEK IN OPDRACHT DOW CHEMICAL:
ONDERHANDELINGEN VERLOPEN VOORSPOEDIG
Bezichtiging
van molens
op molendag
r
VRIJDAG 29 APRIL 1983
VLISSINGEN Het vissersschip
Prina Cornelia uit Arnemuiden is
donderdag door de Belgische zee
macht opgebracht en in de haven
van Zeebrugge aan de ketting ge
legd, omdat met dit schip gevist zou
zijn in de Belgische territoriale
wateren. De eigenaar van het schip
ontkent in overtreding te zijn ge
weest. Schipper Caljouw zegt over
papieren te beschikken waaruit
blijkt dat hij binnen de Belgische
twaalfmijlszone mag vissen. Het
schip de Arnemuiden 46 meet
minder dan zeventig registerton en
het motorvermogen is driehonderd
pk. Daarmee blijft het schip onder
richtlijnen van de Eg. aldus de
schipper.
Volgens schipper Caljouw was de
Prina Cornelia op weg naar Vlissin-
gen om een forse lading tong en
schol te lossen, toen het schip werd
aangehouden, „wij waren helemaal
niet meer aan het vissen. Daarom
waren we ook helemaal niet bang
voor de controle van de zeevaartpo
litie".
Toen de papieren in orde werden
bevonden ging de politie naar de
machinekamer en stelde vast. dat
het motorvermogen hoger was dan
toegestaan, aldus de schipper. De
Belgische zeemacht wilde geen com
mentaar geven op deze lezing
In Zeebrugge werd de vangst ln
beslag genomen. De lading zal van
daag openbaar worden verkocht.
Zoals gebruikelijk is de opbrengst
voor een goed doel. De schipper
krijgt zijn schip vermoedelijk van
daag terug, wanneer een borgsom is
betaald, waarvan de hoogte donder
dagavond nog niet bekend was.
Een functionaris van het ministerie
van visserij en een van de Zeeuwse
Vereniging voor visserij belangen
zijn naar Zeebrugge gereisd om de
zaak met de autoriteiten te bespre
ken.
Wethouder Schoenmakers
MIDDELBURG - „Het is absurd dat
sommige Middelburgers het 'PZEM-
honderdtje' wel krijgen en anderen
niet. Je kan niet werken met twee soor
ten Middelburgers en daarom zal ik me
cr sterk voor maken dat iedereen in de
vreugde deelt". Dit verklaarde donder
dagmorgen wethouder G. B. Schoen
makers (gemeentebedrijven).
Hij zegde toe binnen b en w voorstellen
te doen waardoor het mogelijk wordt
dat iedereen de meevaller ontvangt
Daarna kan de gemeenteraad zich over
de kwestie uitspreken
Zoals bekend heeft Middelburg als
enige in Zeeland nog een gemeentelijk
energiebedrijf. Dit betrekt de elektrici
teit direct van de PZEM maar krijgt
gas via de Gasunie.
Daardoor kan alleen het elektriciteits-
deel van de bekende meevaller uit
worden gekeerd.
Een deel van de inwoners van Middel
burg iwonend in Sint-Laurens, Nieuw
en Sint-Joosland en aan de randen van
de stad) krijgt wel het volle pond Dat
komt doordat de grenzen van PZEM en
gemeentebedrijven zo grillig lopen.
Mensen die gas via de PZEM krijgen
ontvangen ook het gasdeel van de mee
valler en daarmee het complete bedrag.
De kwestie blijkt trouwens ook dwars
door het college van b en w van Middel
burg te lopen Burgemeester P. Wolters
iWDi en de wethouders A. Bergshoeff
(CDA) en M Vinke (CDA) krijgen het
volle pond Diens collega's H Gillissen
en G B. Schoenmakers i beiden PvdA)
behoren tot de ongelukkigen die
slechts een beetje dreigen te krijgen.
TERNEUZEN - De bevolking van Zeeuwsch-Vlaanderen maakt zich ernstig bezorgd over de
laantasting van het milieu en over de veiligheid van de bedrijven in dit gebied. Een deel van de
inwoners vindt dat er te weinig aandacht wordt geschonken aan milieuvervuiling, is ongerust
over chemisch afval of bang om het slachtoffer te worden van een industriële ramp. Dow Chemi
cal, Nederlandse Stikstof Maatschappij (NSM), Cokesfabriek, Broom Chemie, Zuid Chemie, CPC
en de suikerfabrieken worden beschouwd als de grootste milieuvervuilers. Dow geldt ook als het
gevaarlijkste bedrijf, gevolgd door NSM en Broom Chemie.
Anderzijds gelooft de helft dat Dow goe
de betrekkingen onderhoudt met de in
woners van Zeeuwsch-Vlaanderen en
heeft 40 procent de indruk dat het be
drijf het algemeen belang vooropstelt.
luchten water in sterke mate verontrei
nigt en 30 procent wijst het concern aan
als vervuiler van de bodem.
Cursussen
Dit blijkt uit een enquête onder ruim
400 inwoners van Zeeuwsch-Vlaande
ren tussen de 18 en 54 jaar. die in okto
ber vorig jaar werd gehouden door
Veldkamp Marktonderzoek bv uit Am
sterdam in opdracht van Dow Neder
land. Het onderzoek, dat zich richtte op
mensen die niet by het chemiebedrijf
werkzaam zijn, moet een indruk geven
van het beeld dat de ZeeuwsVlaamse
bevolking heeft van Dow.
IVan de ondervraagden maakt 55 pro-
icent zich (ernstig) bezorgd over de aan
wezigheid van chemisch afval en de
kans op een industriële catastrofe. On
geveer 40 procent vindt dat milieupro-
iblemen te weinig aandacht krygen en
30 procent is verontrust over de geva-
iren van de industrie. Bijna 80 procent
:zegt dat er in Zeeuwsch-Vlaanderen be-
I drijven zijn gevestigd die het milieu
sterk vervuilen en 70 procent signaleert
industrieën die gevaarlijk zijn voor de
omgeving.
Dow Chemical komt uit het onderzoek
naar voren als het bekendste bedrijf
van Zeeuwsch-Vlaanderen, gevolgd
door de NSM. Byna alle ondervraagden
noemden het spontaan. Bij de helft van
de geënquêteerden (en zelfs 65 procent
van de mannen) wordt er gemiddeld
één keer per week over Dow gelezen of
gesproken. Zo'n 70 procent vindt het
chemieconcern 'heel erg belangrijk'
voor de werkgelegenheid en circa 55
procent zegt hetzelfde met betrekking
tot de economie. Desondanks slaagt
slechts eenderde deel van de onder
vraagden erin om een juiste schatting
te maken van het aantal personeelsle
den van de Temeuzense vestiging (tus
sen de 2000 en 2500) en weet 40 procent
één of meer produkten te noemen
Het onderzoek geeft, aan dat veel
Zeeuws-Vlamingen beducht zijn voor
de macht en invloed die aan Dow Che
mical worden toegeschreven. Onge
veer 40 procent is van oordeel dat het
concern 'meer macht heeft dan goed is
1 voor Zeeuwsch-Vlaanderen' en 30 pro
cent heeft de indruk dat Dow die
macht nogal eens misbruikt. De helfl
van de geenquétteerden juicht meer
controle door de overheid toe.
Onvrede is er met de manier waarop
Dow voorlichting geeft aan de bevol
king. Ruim de helft van de ondervraag
den noemt die onvoldoende en wil beter
op de hoogte worden gehouden van toe- Circa 45 procent ziet Dow als tamelijk
ZEEUWSE
Personeel
Of het in de benzine dan wel in de
olie zit, weten we niet, maar er is
in deze sector niet alleen iets aan
de hand met de prijzen, maar ook
met de leeftijdsgrenzen.
Omte beginnen adverteerde on
langs een pompstation, dal een
bediende zocht; „leeftijd tussen
de 20 en 25, gepensioneerd geen
bezwaar".
De gepensioneerde 25-jarigen zijn
in drommen opgekomenhebben
wij begrepen.
Minder toeloop was er op de an
nonce van de maatschappijdit
een ervaren trailerchavffeur
zocht, „leeftijd 3035 jaar".
Ach, dat men iemand met erva
ring verlangt, kunnen wij billij
ken. Maar om nu te dingen naar
een chauffeur die volgens ruwe
berekening de oude Egyptenaren
nog geholpen moet hebben bij ma-
teriaaUransport voor de pirami
de-bouw - nee, dat achten wij
overdreven.
Waar zou die onderneming een
personeelschef vandaan halen,
die het spijkerschrift nog machtig
komstplannen, uitbreidingen en ruim
telijke ordening. Zo'n 70 procent ver
denkt Dow ervan informatie achter te
houden en niet ol nauwelijks 'open
kaart' te spelen.
veilig en 55 procent heeft de indruk dat
het bedrijf zich daarvoor voldoende in
zet. Het vertrouwen in vakkennis en
deskundigheid van het personeel is
groot. Rond 40 procent denkt dat Dow
De nieuwe Dowlexfabnek van Dow Chemical in Temeuzen
Het beeld van Dow als werkgever is
positief, al antwoordt 60 procent ont
kennend op de vraag of men er ook zou
willen werken en wijst 30 procent die
mogelijkheid zelfs zeer nadrukkelijk
af. Als positieve aspecten van het ar
beidsvoorwaardenbeleid worden ge
noemd: de mogelijkheid om 'op kosten
van de baas' een cursus of een oplei
ding te volgen, hogere salarissen, bete
re carrière- en promotiekansen en een
baan met zekerheid. Ook tellen de ont
plooiingsmogelijkheden en 'laten zien
wat je waard bent' mee en wordt aan
genomen dat bij Dow de werkprestatie
zwaarder telt dan bij andere bedrijven
in Nederland.
Zo'n 65 procent van de geënquêteerden
beschouwt Dow als een bedrijf met 'een
harde Amerikaanse mentaliteit' en an
deren zijn minder te spreken over de
sfeer op het werk. de mogelijkheid om
werk naar eigen inzicht in te delen, de
collegialiteit en de mogelijkheid om in
vloed uit te oefenen op het beleid. Des
ondanks beschouwt 70 procent Dow als
een goed geleid, actief en dynamisch
bedrijf, dat sterk de nadruk legt op het
ontwikkelen van nieuwe produkten.
Veldkamp komt tot de conclusie dat
tweederde deel van de ondervraagden
een positieve houding heeft ten opzich
te van het chemieconcern en 45 procent
Dow het predikaat 'zeer goed' toekent.
De meest positieve geluiden werden ge
hoord onder mannen tussen de 18 en 54
jaar met een hoog welstands- en oplei
dingsniveau en mensen die zichzelf als
politiek 'rechts' beschouwen. Vrouwen
tussen de 18 en 24 met een lage oplei
ding lieten zich het meest ongunstig
uit.
De enquête - die over enkele jaren wel
licht wordt gevolgd door een soortge
lijk onderzoek onder de eigen werkne
mers dient als basis voor het beleid op
het gebied van voorlichting en public
relations. Het concern wil de komende
jaren meer informatie geven over vei
ligheid en milieu. Daarnaast probeert
Dow via voorlichtingsprojekten op de
scholen meer jongeren te bereiken.
De Saudi Star op de rede van VUssingen.
VLISSINGEN - De rijkspolitie te
water in Vlissingen is donderdag
aan boord geweest van het vracht
schip 'Saudi Star' (10.040 brti op de
rede van Vlissingen, om een einde te
maken aan een schermutseling tus
sen de Poolse kapitein en de tweede
stuurman, een Philippijn. Het schip
arriveerde 's morgens vanuit Rot
terdam. waar begin deze week ruim
2,5 kilo opium aan boord is gevon
den tijdens een routinecontrole van
de douane. De rijkspolitie te water
zegt niet te weten of er enig verband
bestaat met de onenigheid tussen ge
zagvoerder en tweede stuurman.
De politie heeft beiden een verkla
ring afgenomen, maar zegt geen aan
leiding te zien om de hoofdverdachte
van 'een mogelijke vechtpartij' van
boord te halen De juiste toedracht
van de schermutseling was donder
dagmiddag nog niet bekend, maar er
zou eerder sprake zijn van een woor
denwisseling dan van een vechtpar
tij. Deze was volgens de rijkspolitie te
water in ieder geval niet zo ernstig,
dat mensen met verwondingen naar
een ziekenhuis moesten worden afge
voerd. Van aanhoudingen is geen
sprake geweest
De gezagvoerder had om ongeveer
9.30 uur politie-assistentie gevraagd
naar aanleiding van moeilijkheden
aan boord. Direct na de melding is
een patrouillevaartuig van de rijks-
havendienst naar het vrachtschip ge
dirigeerd, in afwachting van twee po-
litievaartuigen en een vaartuig van
de marechaussee. Enkele agenten
van de post Temeuzen van de rijks
politie te water zijn vervolgens aan
boord geklommen, waar de gezag
voerder en de tweede stuurman een
verklaring is afgenomen.
De 'Saudi Star". gebouwd in 1959. is
een voormalig Nederlands vracht
schip, namelijk de 'Neder Eems' van
de voormalige Stoomvaart Maat
schappij Nederland iSMN). Na fusie
met de Nedlloyd heeft het schip enige
jaren gevaren als de Nedlloyd Eems
en liep het ook regelmatig de haven
van Vlissingen binnen. Het werd in
1980 verkocht aan de Saudi Euro
pean Line te Jedda.
Het schip ligt ten anker op de rede
van Vlissingen ln afwachting van na
dere vaarorders. De opium, met een
groothandelswaarde van naar schat
ting 150.000 gulden, is aangetroffen
in een ruimte aan boord, waar iedere
opvarende zich kon ophouden Daar
om werd niemand van de bemanning
in het bijzonder verdacht en is ieder
een na verhoor in Rotterdam weer
vrijgelaten.
TERNEUZEN - Dow Chemical in Ter-
neuzen gaat de bedrijfsschool open
stellen vooreen groep langdurig werk-
MIDDELBURG - De onderhandelingen
tussen de gemeente Middelburg en de
PZEM over de eventuele overname
van het gemeentelijk energiebedrijf
verlopen tot nu toe voorspoedig. Beide
partijen zijn het in principe al eens
over het sociaal contract voor de 83
personeelsleden. Vertegenwoordigers
van de vakbonden en de werknemers
hebben zich unaniem achter dit so
ciaal contract opgesteld. Middelburg
en de PZEM moeten nu proberen tot
een akkoord te komen over de ver
koopprijs van het hoofdstedelijke
energiebedrijf. Dit is donderdagmor
gen meegedeeld door directeur ge
meentebedrijven R- Meijer en wethou
der G. B. Schoenmakers.
Volgens de wethouder is het wachten
nu op een bod van de kant van de
PZEM. De maatschappij zal in de eerste
plaats het bedrijf 'tegen boekwaarde'
over moeten nemen, wat tussen de vijf
tig en de zestig miljoen gulden gaat kos
ten. Van dat geld, een technische kwes
tie. wordt de gemeente Middelburg
niets wijzer. Bovenop de boekwaarde
zal de PZEM echter ook een 'goodwill
som' op tafel moeten leggen Dat be
drag zal wel regelrecht in de Middel
burgse stadskas vloeien. „Dit is een ge
bruikelijke zaak'' aldus wethouder
Schoenmakers. „Voor de PZEM is het
gemeentelyk eiieigieueuim aan uauic-
lijk. Er zijn een kleine veertigduizend
afriemers en het distributienet bevindt
zich op een kleine oppervlakte, zeker in
vergelijking met dunbevolkte delen
van de provincie, waardoor ook de ver
bindingslijnen kort zijn. De PZEM is de
vragende partij en ik hoop dat ze niet
krentekakkerig zal zijn waardoor de on
derhandelingen nodeloos lang zouden
moeten duren", aldus de wethouder.
De onderhandelingen startten verleden
jaar en afgesproken is toen dat uiterlijk
31 december dit jaar bekend moet zijn
of de overname doorgaat of niet Daar
bij de PZEM alleen de voorziening van
gas en elektriciteit berust is ook de Wa
termaatschappij Zuidwest Nederland
WMZ i bij de onderhandelingen betrok
ken vanwege de waterpoot. Het Middel
burgse energiebedrijf verzorgt tot op
heden namelijk de distributie van zo
wel gas en elektriciteit alsook van wa
ter.
Wil de datum van 31 december gehaald
kunnen worden dan moeten PZEM en
Middelburg het 1 september eens zijn.
Op die datum moeten dan namelijk al
lerlei regelingen voor het personeel
aangepakt worden. Het gaat daarbij
over de wisseling van status van ge
meente-ambtenaar in die van perso
neelslid bij NV PZEM. Verder moet dan
duidelijkheid zyn vanwege mensen die
vertrekken wegens p< ,0 ver
vroegde uittreding
In alle voorbereidingswerkgroepen en
in de onderhandelingsdelegatie zijn
personeel van gemeentebedrijven en
vakbondsmensen vertegenwoordigd.
„De kwestie wordt in alle openheid ge
regeld. De werknemers zitten cr zelf bi j
en zo kan niet de indruk gewekt wor
den dat b en w aan een tafeltje stiekem-
weg maar wat zitten te bedisselen" al
dus w ethouder Schoenmakers.
In theorie blijft het nog altijd mogelijk
dat de besprekingen mislukken In dat
geval wil de heer Schoenmakers onder
handelingen met PZEM en WMZ over
een herziening van de 'eoncessiegren-
zeri Deze lopen grillig en wijken sterk
af van de gemenetegrens. De gebieden
var. water- gas- en elekrticiteitsvoorzie-
ning lopen alle verschillend waardoor
inwoners van Middelburg verdeeld zijn
in klanten van PZEM, WMZ enofge-
meentelyk energiebedrijf. „Dit is be
stuurlijk natuurlijk een belachelijke
zaak" aldus Schoenmakers.
Het in principe besloten sociaal con
tract zal overigens nog niet onderte
kend worden Dat kan pas gebeuren
wanneer ook de financiële onderhande
lingen rond zijn. Verder moet. afge-
den. Enkele watermeters kunnen over
naar de WMZ terwijl een deel van het
kantoorpersoneel naar-de hoofdvesti
ging van de PZEM in Middelburg kan.
Rayonkantoor
Het is daarnaast de bedoeling dat er
een apart rayonkantoor komt. Daar
kan hel publiek dan voor alle energie-
kwesties terecht. Ook de technische
dienst zal hier gevestigd kunnen wor
den omdat degenen die dit werk nu
voor gemeentebedrijven in Middel
burg verrichten dat later in pricnipe
voor de PZEM in dezelfde stad voort
kunnen zetten.
Aan de gesprekken over de nieuwe
functies nemen naast personeelschefs
van gemeente Middelburg en PZEM en
de betrokkenen zelf ook 'derden' deel.
De personeelsleden hebben namelijk
het recht om vertrouwenspersonen
mee te nemen, bijvoorbeeld vakbonds
vertegenwoordigers, om hun belangen
zo goed mogelijk te verdedigen.
Volgens direetem R. Meijer zal er vuoi
de Middelburgse energie-afnemers vru
wel mets veranderen De tarieven van
PZEM en energiebedrijf liggen gelijk
Nieuw zal alleen het rayonkantoor zijn
wacht worden of de personeelsleden het Het is de bedoeling dal de overdracht
eens zijn met de functie die hen voor de wanneer ze doorgaat, voor het publiek
periode na de overdracht is aangebo- geruisloos zal verlopen".
lozen. Die krijgen de kans op de gespe
cialiseerde school een opleiding te vol
gen. die hen na verloop van tijd meer
kans biedt wat gemakkelijker aan het
werk te komen. Dow neemt het initia
tief - uniek in Nederland - in nauw
overleg met de gemeente (de sociale
dienst van Temeuzen) en het Geweste
lijk Arbeidsbureau. Het is de bedoe
ling dat het initiatief in de toekomst
wordt overgenomen door andere be
drijven in de Zeeuws-Vlaamse Kanaal
zone.
Dow Chemical sluit niet uit dat de cur
sisten. nadat ze de opleiding hebben af
gerond. bij het bedrijf aan de slag kun
nen Zekerheid kan. wat dat betreft,
overigens niet worden geboden.
Wethouder J. van Rooyen van sociale
zaken van Temeuzen donderdag tij
dens de presentatie van het experiment
'leren en werken met behoud van uitke
ring bij Dow Chemical'„Dit is een aan
gelegenheid. die de hele regio
Zeeuwsch-Vlaanderen aangaat. Daar
om zullen we de zaak aankaarten tij
dens het eerstvolgende overleg tussen
de b en w's van de acht gemeenten We
zullen ze dan om hun medewerking vra
gen". Het betekent dat niet alleen werk
lozen uit Temeuzen aan het experi
ment kunnen deelnemen, maar dat alle
werklozen in heel Zeeuwsch-Vlaande
ren in aanmerking komen.
Volgens Van Royen is er op de bedrijfs
school van Dow om te beginnen plaats
voor een man or twintig. Maar dat aan
tal kan groeien De doelgroep bestaat
uit de Zeeuws-Vlaamse schoolverlaters
en langdurig werklozen, die voldoende
vooropleiding of ervaring hebben om
met kans van slagen aan de scholing
deel te nemen. De schoolverlaters moe
ten wel al minstens een jaar beschik
baar zijn voor de arbeidsmarkt. In ieder
geval krijgen schoolverlaters en lang
durig werklozen voorrang.
Stuurgroep
Het experiment wordt begeleid door
een stuurgroep)?, beslaande uit verte
genwoordigers van de uitkeringsin
stanties. het arbeidsbureau, het
Zeeuws-Vlaamse overleg van wel-
zijnsambtenaren, de provinciale bij
standsconsulent en de dienst perso
neelszaken van Dow Chemical.
DirecteUr F. Willaert van de sociale
dienst Temeuzen „Ik vind dat wij als
gemeente de taak hebben om iedere
kans, die wordt geboden om Iets aan
het werkloosheidsprobleem te doen,
met beide handen aan te pakken" En
directeur L. M. Uilenbroek van het ar
beidsbureau. „Er wordt heel voorzich
tig begonnen, maar de zaak zou over
een paar jaar best aardig uitgegroeid
kunnen zyn Met deze opleiding ver
hoog je, denk ik. de kans op werk voor
de mensen. En dat is heel belangrijk".
VLISSINGEN - In verband met de
elfde nationale landelijke Molen
dag zaterdag 7 mei organiseert de
vereniging 'De Zeeuwse Molen'
een aantal activiteiten. Op die dag
kunnen ruim dertig van de 74 mo
lens die Zeeland rijk is worden be
zocht. De molens zijn herkenbaar
aan de rood-wit-blauwe vlaggen,
of een speciale blauwe wimpel.
Tevens worden er. in samenwer
king met de ANWB en de VVV. en
kele fietsroutes uitgezet, die langs
de Zeeuwse molens voeren Start
punten zijn vanuit Zierikzee. Mid
delburg, Vlissingen. Goes. Temeu
zen. Axel. Hulst. Aardenburg-Sluis
en Breskens-Cadzand tussen 09.00
en 13.00 uur. Bij de verschillende
malende molens kan meel worden
gekocht
