ZEELAND"
z
Vorig jaar versterkte
daling energieverbruik
Nog geen afname PCB-gehalte
in moedermelk te constateren
Winkels in meeste plaatsen
op koninginnedag gesloten
Omroep Goes wil lokale
radioprogramma's maken
JAARVERSLAG VAN NVPZEM:
Fietsen 'hartstikke9goed
almanak
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BEVRIJDINGSMARKT
OOK ONDERZOEK VIJF YERSEKSE VROUWEN
PAGINA 13
DONDERDAG 28 APRIL 1983
TERNEUZEN - Ruzie over een vriendin. Daar draaide het geschil tussen de twee een onenigheid die de man had gehad met de vriendin van K. t K kon ach op het
Terneuzenaars E. R. 't K. en M. K. woensdagochtend om. nippertje in veiligheid stellen door een woning binnen te vluchten, waarna K z n
1 K vond. toen hij omstreeks half acht in de binnenstad van Temeuzen zijn woede koelde op de voordeur
bonden wilde uitlaten, een briesende K. op zijn weg. Hij werd later op de ochtend door de politie opgepakt en na het opmaken van
De boze man was gewapend met een ijzeren staaf- Hij wilde 't K. een lesje leren na proces-verbaal weer op vrije voeten gesteld.
MIDDELBURG - Het energieverbruik in Zeeland is vorig jaar „versterkt" verminderd in verge
lijking met 1981. Uit het jaarverslag 1982 van de PZEM komt naar voren, dat die vermindering het
meest speelde voor de elektriciteit: een daling van in totaal ruim 10 procent tegen bijna 2 procent
in 1981; die deed zich vooral voor bij de grootverbruikers, het huishoudelijk elektriciteitsver
bruik daalde met 1,6 procent.
nomische toestand". Ook acht hij de
energiebesparende maatregelen van de
industrie van betekenis. In dit verband
noemt hij met name de in gebruik geno
men warmtekracht-koppelingen. Voor
dit systeem is bij leveranciers en afne
mers grote interesse ontstaan, meldt
het iaarverslag. De PZEM krijgt daar
over vele vragen over de toepassing van
kleine warmtekracht-installaties. Om
behalve met windenergie ook met deze
vorm van energielevering ervaring op
te doen, heeft de PZEMeen plan ge
maakt om warmte te leveren aan een
mult-functioneel centrum dat in Oost
burg in aanbouw is. De opzet is. dat een
Er werd via de PZEM bijna 8,5 procent
minder aardgas gedistribueerd over de
provincie dan in 1981 De PZEM-direc-
tie stelt in het versl ag vast. dat de gezin
nen in het verzorgingsgebied „zich zeer
bewust zjjn van het nut en de noodzaak
van energiebesparing". Zoals al eerder
gemeld: de winst over 1982 beloopt b
14,5 miljoen gulden, inclusief 12,6 mil
joen aan rente over de vrije PZEM-re-
serves.
Gedeputeerde staten van Zeeland heb
ben de Zeeuwse staten op basis van de
resultaten van het energiebedrijf voor
gesteld de provinciale aandeelhouders
bindend mandaat te geven om ruim 350
mille dividend uit te keren (12 procent)
en 14,1 miljoen toe te voegen aan de
algemene reserve. Het resultaat van de
electriciteitssector kwam op 3,4 mil
joen: op het gas werd - mede door de
restitutie aan de gebruikers, waartoe
vorige week is besloten -1,5 miljoen ver
lies geleden. Inclusief de rente op de re
serves was het resultaat dus 14,5 mil
joen: als die rente in 1981 in het resul
taat was opgenomen, had de winst toen
32 miljoen bedragen, zo blijkt uit de
stukken van gs aan de Zeeuwse staten.
Weerspiegeling
In het afnemend elektriciteitsgebruik
ziet PZEM-directeur ir. M. D. Dalebout De kerncentrale van de NV PZEM bij Borssele (links, met rokende schoorsteen de
de weerspiegeling van de „slechte eco- conventionele centrale).
kleine warmtekrachtinstallatie en en
kele ketels worden opgesteld, waarmee
warmte wordt geleverd aan een zeven
tal gebruikers. Hierbij wordt tevens
elektriciteit geproduceerd. De PZEM
verwacht een besparing van 35 procent.
Men wil over dit project dit jaar beslis
sen.
Energie
Ir. Dalebout onderstreept in het
jaarverslag zijn opvatting, dat de prijs
van energie voor veel verbruikende in
dustrieën hoog is en dat die bedrijven
daardoor moeilijkheden hebben in hun
concurrentie op de wereldmarkt. Hij
stelt vast, dat er over het gebruik van
meer kernenergie geen beslissing is ge
nomen in 1982 en dat de brede maat
schappelijke discussie „rustig doorkab-
belt alsof er geen wolkje aan de energie-
hemel te zien is".
„Men blijft dus in ons land nadenken
over het gewenste pakket produktie-
middelen waar men in de ons omringen
de landen de koers reeds lang duidelijk
heeft uitgezet. Waar het Nederlandse
schip in dat opzicht zal belanden weten
wij niet, maar het zal naar ons gevoel
zeker niet gaan behoren tot de koplo
pers in de race naar economische we
deropleving".
Over het rapport van de commissie-
Beek stelt ir. Dalebout laconiek: .Aan
dachtige lezing kan niet anders dan tot
de conclusie leiden dat het sluiten of
stilleggen van de bestaande kernener
giecentrales zowel vanuit economisch
als sociaal en maatschappelijk stand
punt gezien geen goede zaak zou zijn.
Dat wisten wij overigens al.".
GOES Een bonte stoet van in
regenkleding gehulde huisvrouwen
vertrok woensdagmorgen vanaf het
plein bij de oude veilinghallen in
Goes voor een fietstocht van onge
veer vijfendertig kilometer. De rit
voerde door het dijkenlandschap
van Zuid-Beveland. De organisatie
van deze dijkentocht was in handen
van de afdeling Goes van de Neder
landse Vereniging van Huisvrou
wen. De dames fietsten op de witte
fietsen van de ANWB. Zoals be
kend. stelt de wielrijdersbond deze
vervoermiddelen beschikbaar om
het werk van de Hartstichting te
steunen. Aan de tocht deden zestig
huisvrouwen mee.
Goes was na Souburg de
tweede plaats in Zeeland waar een
dergelijke tocht gehouden werd.
Aanvankelijk leek door het slech
te weer de rit geen succes te
worden. De weersverbetering later
op de dag droeg ertoe bij dat eén en
ander toch nog goed kwam De
fietstere waren afkomstig uit heel
Zeeland, de oudste was 80 en de
jongste 21 jaar. De vrouwen reden
vanuit Goes naar Heinkenszand
waar ze een kopje koffie dronken
Toen stapten ze weer op de fiets en
peddelden richting schaapskool.
Vervolgens gingen ze via Nisse naar
Kwadendamme Hier aangekomen
was het inmiddels tijd voor een
boterham waarna de karavaan via
Everedijk naar Kapelle trok om
weer een kopje koffie te nuttigen. Ze
waren om vier uur terug bij het
vertrekpunt in Goes. Eén van de
organisatrices sprak van een ge
slaagde dag. die zeker voor herha
ling vatbaar is.
ADVERTENTIE
MIDDELBURG-5 ME11983
ZEEUWSE
Combineren
Onlangs presenteerde in dit ge- J
west een groepje deskundigen j
een rapportage, ivaarin enige
aanzetten zijn vervat over een
nieuw recreatiebeleid voor deze
provincie.
Men zag voor het toerisme in Zee
land een mooie toekomst.
Breedvoerig ging de rapportage
in over de te venvachten groei
van overnachtingen, over de kan
sen van kampeerbedrijven. ho
tels, de watersport en wat dies
meer zij.
Trefwoorden voor de toekomst
bleken seizoenverlening, uitbrei
ding van accommodaties en voor
al ook. de combinatie van allerlei
voorzieningen.
.fleem nou een recreatiebedrijf.
waar - zeg maar men beschikt
over vijf paarden, een paar fiet-
sen en een zwembad. Die zijn alle- j
maal onrendabel. Door allerlei I
voorzieningen te combineren in
één geheel is uit zo'n bedrijf vèel
meer rendement te halen." sprak
een woordvoerder begeesterd.
Daar zien wij ook wel wat in.
Men neme dus die vijf paarden,
zet ze op waterfietsen en laat ze
aldus het zwembad rondgaan.
Dat zou de toeloop van volk en
dus een vergroting van het rende
ment - opleveren.
W/mmmmammmmmmmmmmmmmem
GOES Een aantal Goesenaren
heeft de stichting omroep Goes op
gericht. Doel: het verzorgen van
radioprogramma's met een lokaal
tintje. De initiatiefnemers rekenen
erop dat er in de toekomst een
regeling komt voor het mèt vergun
ning bedrijven van plaatselijke
ether-activiteiten. Vooruitlopend
op zo'n regeling - waarover in het
kader van de landelijke media-nota
overigens nog druk wordt gepraat -
willen de oprichters van omroep
Goes alvast wat aan de weg timme
ren en financiële steun verwerven.
De kersverse stichting heeft zich al
aangesloten bij de organisatie van
lokale omroepen in Nederland
(Olon), die zich sterk maakt voor
radio en televisie op plaatselijk
niveau.
Het ligt in de bedoeling van de
stichting om uitzendingen te gaan
verzorgen met inschakeling van vrij
willigers en zonder commerciële
doeleinden. Daardoor zal men ge
heel afhankelijk zijn van donaties en
subsidies. Het bestuur hoopt ook op
een mogelijkheid via gemeentelijke
opcenten aan geld te komen Door
gebruikmaking van vrijwilligere en
eenvoudige apparatuur i zoals onder
meer door ziekenomroepen wordt
toegepast) moeten de uitzendkosten
zo laag mogelijk worden gehouden.
Het stichtingsbestuur erkent dat
verwezenlijking van de idealen nog
volledig in de lucht hangt.
Representatief
De activiteiten van de omroep Goes
moeten gedragen worden door een
brede vertegenwoordiging van de
samenleving. Daartoe zal een zoge
heten representatief cultureel li
chaam (relt in het leven worden
geroepen, bestaande uit 21 leden die
allerlei stromingen (bijvoorbeeld
politieke partijen, sport, kerkelijk
leven, buurtverenigingen, culturele
instellingen) als achterban hebben.
Het representatief cultureel li
chaam wordt geacht garant te staan
voor een programmabeleid dat in
stemming heeft van de bevolking.
Begin juni is er een bijeenkomst
belegd om de belangstelling voor
deelname in het representatief cul
tureel lichaam te peilen.
De initiatiefnemers hebben voors
hands nagelaten contacten te leg
gen met de bestaande ziekenomroep
De Bevelanden. radio Nomen Nes-
cio Ook met het gemeentebestuur
van de Ganzestad is nog niet over
legd. Het stichtingsbestuur wil daar
mee wachten tot op de bijeenkomst
voor het representatief lichaam.
Hetzelfde geldt voor contacten met
de regionale omroep Zeeland Er
wordt vanuit gegaan dat voortzet
ting van het initiatief eerst zinvol is.
als er tenminste 5000 donateurs ko
men. Gelet op de belangstelling voor
illegale plaatselijke piratenzenders,
is net bestuur wat dat betreft vol
goede moed.
VLISSINGEN - De mededeling van het
ministerie van economische zaken dat
alle winkels, op enkele uitzonderingen
na, op koninginnedag gesloten moeten
zijn, roept bij de Zeeuwse gemeenten
verschillende reacties op. De winkels
in de grote steden, Goes, Middelburg,
Vlissingen en Terneuzen, zullen even
als in de Zeeuwse dorpen gesloten blij
ven. In de gemeente Hontenisse vindt
men dat de winkeliers zelf maar moe
ten bekijken of ze open zijn en in AXei
en Sluis zijn de winkels zonder meer de
hele dag open. De burgemeester van
Middelburg, drs P. A. Wolters, vindt
dat dat eigenlijk overal het geval zou
moeten zijn gezien de werkgelegen
heidssituatie. Op grond van de winkel
sluitingswet is dat echter niet moge
lijk.
De zaterdagse bloemen- en groente
markt in Middelburg gaat 30 april ge
woon door. De kooplieden zullen echter
om één uur hun kramen moeten ontrui
men Op de Markt vinden namelijk 's
middags verschillende activiteiten
plaats in het kader van de Koninginne
dagviering. De winkeliers zullen echter
op grond van de winkelsluitingswet van
1978 in grote meerderheid hun deuren
gesloten moeten houden. Alleen zaken
waarin feestartikelen en aanverwante
zaken verkocht worden mogen op Ko
ninginnedag wel open zijn.
Op de helling
Als het aan de burgemeester ligt zou
den ook de winkels aanstaande zater
dag geopend zijn. „Om diverse redenen
ben ik van memng dat de winkelslui
tingswet langzamerhand op de helling
moet In dit geval, waarbij koninginne
dag op zaterdag valt, derven veel za
kenmensen inkomen. Met name gezien
de huidige werkgelegenheidssituatie is
dat niet juist. Wanneer het redelijk weer
is zijn er zaterdag bovendien veel men
sen in de stad. Omdat de winkels ver
plicht dicht moeten zijn maakt het cen
trum dan een dooie indruk. Het kan
best zijn dat kringen uit de vakbewe
ging fel tegenstanders zijn van open
stelling op koninginnedag. Het ver
dient aanbeveling dat men daar wat
verder zou kijken dan puur naar de
rechten van werknemers. Er kan toch
niets op tegen zijn dat bijvoorbeeld de
helft van het winkelpersoneel op konin
ginnedag werkt en in ruil daarvoor op
een andere dag vrijaf krijgt?", aldus de
burgemeester van Middelburg.
Ook in Vlissingen zullen alle winkels,
met uitzondering van apothekers, mu
sea. fietsenverhuurbedrijven en win
kels in feestartikelen, gesloten zijn. In
de gemeente Valkenisse wordt een uit
zondering gemaakt voor de winkels op
campings en zomerhuizenterreinen.
Zelf uitmaken
Ook de Zeeuws-Vlaamse gemeenten
Terneuzen. Oostburg. Sas van Gent en
Hontenisse hebben de middenstand
opdracht gegeven zaterdag hun win
kels te sluiten. In Terneuzen. Oostburg
en Sas van Gent valt daarmee niet te
marchanderen. Anders is het in Honte
nisse. Wethouder H. J. Bruggeman:
„Formeel is het zo dat de winkels ge
sloten zijn, maar ik vind dat iedereen
dat maar voor zichzelf moet uitmaken.
Het gaat volgens mij iets te ver het be
drijfsleven opdracht te geven de tent
te sluiten op een moment dat men er
toch al niet al te best voorstaat".
Zijn de winkels in Oostburg zaterdag
dicht, zondagmiddag zijn ze - zoals ge
bruikelijk - open. In Aardenburg staan
de zaken er weer anders voor. Daar
wordt de zondagregeling aangehouden
openingstijden van 11 tot 12 uur en van,
2 tot 6 uur. In Sluis blijft alles bij het
oude. Een gemeentelijk woordvoerder:
„In Sluis zijn de winkels 365 dagen van
het jaar open. Dus ook op koninginne
dag". In Hulst gelden de openingstijden
van 's zondags open van 2 tot 6 uur.
Axel trekt zich nergens iets van aan: de
winkels zijn er de hele dag open en de
weekmarkt is zelfs omgedoopt in een
'Oranjemarkt'. Om de feestvreugde te
verhogen is er als extraatje een stand
werkersconcours.
Op de Bevelanden, Tholen. Sint-Phi-
lipsland en Schouwen-Duiveland zul
len zaterdag alle winkels gesloten zijn
en geen markten worden gehouden De
verschillende gemeenten, Zierikzee,
Borsele. Kapelle. Goes. Relmerewaal.
Tholen, hebben althans geen ontheffin
gen van de winkelsluitingswet ver
leend
R. Spelier. voorzitster van de Goese
Middenstand Centrale, vertelde dat en
kele middenstanders uit de ganzestad
bij inwoners en sommige bedrijven had
den gepolst in hoeverre er belangstel
ling bestond voor een koopavond op de
vrijdag. Met name bij de winkels be
stonden bezwaren. Het personeel zager
weinig in en bovendien kost het meer
geld (personeelslasten). Voor de winke
liers is het dus gewoon een extra vrije
dag, hoewel misschien wat aan de dure
kant.
Ook voorzitter Verhage van de Zierik-
zeese Ondernemers Centrale maakte
duidelijk dat er bij de winkeliers in zijn
stad geen enkele behoefte bestond om
vrij dagavond tot elf uur open te blij ven.
GOES Ondanks maatregelen die
genomen zijn tegen de produktie en
het gebruik van polychloorbifenvlen
(kortweg pcb'si komen deze giftige
stoffen nog steeds voor in moeder
melk. Dat hebben analyses van het
Delta instituut voor hydrobiologisch
onderzoek in Yersekc en het Rijksin
stituut voor visserijonderzock in IJ-
muiden te zien gegeven. In Yerscke is
van vijf vrouwen en in IJmuiden van
drie moedermelk onderzocht. In alle
acht gevallen werden pcb's aangetrof
fen. Vergeleken met een dergelijk on
derzoek in de eerste helft van de jaren
70 valt nog geen duidelijke afname
waar te nemen.
Het Yereekse underzoek is ingesteld op
verzoek van het dagelijks bestuur van
de provincie Hel VVD-statenlid C van
Beekom had er btj gedeputeerde staten
op aangedrongen om een dergelijk
onderzoek te vragen In 1981 en 1982
zijn in het Delta instituut monsters
moedermelk van echtgenotes van per
soneelsleden geanalyseerd Het gehal
te pcb's liep uiteen van 1.4 en 2 4 ppm
(dat wil zeggen het aantal deeltjes per
miljoen i op basis van vetgewicht Vol
gens de onderzoekers is dat aan de
hoge kant. zonder dat er overigens
sprake is van gevaarlijke hoeveelhe
den
In hei onderzoek zijn ook voedingsmid
delen betrokken die als dragers van
pcb s kunnen worden beschouwd, zoals
koemelk, boter en margarine Twee
merken roomboter bleken meer gerh
loreerde koolwaterstoffen te bevatten
dan de margarinesoorten, hoewel de
gehalten op zich zeer laag waren Koe
melk bevat duidelnk minder van deze
stoffen dan de moedermelk die is beke
ken Volgens hel Delta iiisliluui is oij
hel onderzoek gebleken dat geen con
clusies kunnen worden verbonden aan
het gebruik van melk en vethoudende
voedingsmiddelen en het voorkomen
van pcb's en pesticiden in moeder
melk
Dat heelt de milieu actiegroep Stro
halm wel gedaan Naar de mening van
J van Arkel van deze organisatie is een
verbod up het toepassen van pebs
beslist onvoldoende Deze stoffen, die
onder meer worden gebruikt m grote
industriële transformatoren moeten
volgens hem worden vernietigd.
..Als we alleen maai stoppen met hel
gebruik ziten we er over pakweg 100
laar non aan vast. omdat pcb's zeer
langzaam afbreken' aldus Van Arkel
woensdag in Utrecht tijdens de presen
talie van een aan het moedermelkon
derzoek gewijd nummer van het tijd
schrift Ekoloeie
Siiohaiiti is em actie oegonnen tegen
het gebruik van met alleen pcb's maar
ook verwante stoffen die in insectici
den en bestrijdingsmiddelen voorko
men Deze giftige stoffen stapelen zich
op in het lichaamsvet
Daar kunnen ze weinig kwaad, totdat
dit vet wordt aangesproken, bijvoor
beeld bij een vermageringskuur of het
aanmaken van moedermelk Hoewel
de resultaten vanhet moedermelkon
derzoek op zich geen aanleiding vor
men nu vrouwen te adviseren af te zien
van het geven van borstvoeding, meent
Strohalm toch dat een uitgebreide
studie zoekt naar de gevolgen op lange
termnn noodzakelijk ts.
Bredase officier.
'Geen bekeuring als
winkels open zijn
op koninginnedag'
BREDA - Winkeliers die hun zaak
tijdens koninginnedag, ondanks
het officiële verbod, toch open
houden, hoeven, volgens de Breda
se officier van justitie rar C.
Schrijnen, niet bang te zijn voor
een bekeuring. De officier schrijft
in ccn brief aan alle politiekorpsen
in zijn arrondissement, 'dal in ver
band met de rechtsgelijkheid lan
delijk overleg heeft plaatsgevon
den tussen het openbaar ministe
rie en dc ministeries van justitie
en economische zaken. Dit heeft
geresulteerd in de beleidslijn te
rughoudend op te treden tegen
overtredingen van de winkelslui
tingswet. hetgeen impliceert dat u
het opmaken van proces-verbaal
achterwege kunt laten. Ik heb er
geen bezwaar tegen indien u de be
langhebbende winkeliers van deze
wijziging in kennis stelt'.
Een soortgelijke gedragslijn zou
voor het gehele land zijn afgespro
ken.
Woensdagavond was geen bevesti
ging te krijgen of deze gedragslijn
ook voor het arrondissement Mid
delburg geldt
