Twijfels in Polen
over bezoek paus
OESO-landen pleiten voor
nieuwe impulsen stedebouw
EG wil opheldering over
Britse steun aan Hyster
OKÉPOST
Bere-lekker weertje
KOV: PERMANENTE STRIJD
TEGEN ONDERWIJSBELEID
Pijnloze methode
voor onderzoek ogen
SCHIJN COLLABORA TIE MET REGIME
Ook CNV vreest
verlies 2000
banen bij NS
Onderzoek naar
wapenexport
door Oldelft
Aanhouding
moordzaak
taxichauffeur
\NEEKEND
Studenten tegen
vermindering
studietoelagen
Drie doden
bij botsing^
Klagen over
uitkering
haalt wat uit
ZATERDAG 16 APRIL 1983
PZC/binnen-buitenland 2
i Van onze speciale verslaggever)
WARSCHAU In Polen is ernstige twijfel gerezen over het
bezoek van paus Johannes Paulus II aan zijn geboorteland, dat
officieel in juni moet plaatsvinden. Een vrij grote en machtige
groep binnen de Poolse katholieke kerk, en vooral de geestelijk
heid in Krakau, is van mening dat de paus het omstreden
bezoek beter kan afzeggen dan de schijn te wekken met het
Poolse regime te collaboreren.
Zij vinden de weigering van het regime
om de paus een bezoek aan Gdansk te
laten brengen en ook het verbod naar
Lublin te gaan. waar de paus een
eredoctoraat zou ontvangen, voldoen
de reden het bezoek af te gelasten.
Intussen wordt er volgens een onder
gronds blad in Krakau door de Poolse
geheime dienst ijverig gewerkt om het
Vaticaan zover te krijgen dat het be
zoek wordt afgelast. Bovendien wordt
op allerlei manieren geprobeerd de
Poolse katholieken en de clerus te
provoceren, waarvoor in het bijzonder
de kerkdiensten 'voor het vaderland',
die doorgaans uitmonden in demon
straties voor de verboden vakcentrale
Solidariteit, doelwit zijn. Bij herhaling
worden de legitimatiepapieren van de
UTRECHT (ANP) In het spoor van
de vervoersbond FNV heeft vrijdag
ook de vervoersbond CNV acties niet
uitgesloten als de dreigende bezuini
gingen bij de spoorwegen doorgaan
wat volgens de bonden op een verlies
van in totaal tweeduizend arbeids
plaatsen zou komen te staan.
Op verzoek van minister Smit-Kroes
iverkeer en waterstaati die jaarlijks op
het reizigersvervoer bij NS vijfenzeven
tig miljoen gulden wil bezuinigingen,
heeft de NS-directie een aantal bezui-
ningen geopperd (sluiten van enkele
Ujnen. lagere frequenties) waarmee cir
ca vijfhonderd banen zijn gemoeid. De
CNV-bond zegt in een vrijdag uitgege
ven verklaring dat die bezuinigingen
onvermijdelijk zullen leiden tot ver
mindering van het aantal reizigers wat
weer nieuwe bezuinigingen uitlokt. Sa
men met de bezuinigingen in het goe
derenvervoer staan er al met al circa
tweeduizend banen bij de NS op de
tocht, vreest de CNV-bond. Als de
minister NS tot deze bezuinigingen
dwingt wil de CNV-bond eerst nog
proberen via het parlement het tij te
keren maar als dat niet lukt sluit de
bond acties met uit.
DEN HAAG De Economische Con
troledienst heeft in de boekhouding
van de Optische Industrie Oldelft aan
wijzingen gevonden voor ontduiking
van het exportverbod voor militaire
spullen naar oorlogvoerende landen.
Langs omwegen zou het Delftse be
drijf voor tientallen miljoenen gul
dens aan nachtkijkers hebben gele
verd aan Irak en dubieuze regimes in.
andere landen.
De directie van het bedrijf ontkent de
regels te hebben ontdoken. Uit het feit
dat de ECD een deel van de bedijfsad-
ministratie in handen heeft gesteld van
de officier van justitie, mag echter
worden afgeleid dat de ECD voldoende
bewijzen van het tegendeel meent te
hebben gevonden. Eind februari nam
de controledienst een deel van de
administratie van Oldelft in beslag
voor nader onderzoek.
AMSTERDAM (ANP) De politie
heeft maandag de 22-jarige W. H. uit
de hoofdstad aangehouden op verden
king van de moord op de 37-jarige
Amsterdamse taxichauffeur Frederik
Halsema. Dit heeft een woordvoerder
van de Amsterdamse politie vrijdag
bekendgemaakt.
Halsema werd in de nacht van zater
dag 19 op zondag 20 maart dood naast
zijn brandende auto gevonden op de
Zoutkeetsgracht in de hoofdstad. Hij
was door vier kogels getroffen De
politie vermoedt dat hij is neergescho
ten door iemand die bij hem in de auto
zat.
Volgens de woordvoerder is de ver
dachte aangehouden na diverse tips
naar aanleiding van het televisiepro
gramma 'Opsporing verzocht' De man
ontkent de moord, maar heeft tijdens
verhoor diverse tegenstrijdige verkla
ringen afgelegd.
Soepeler Oost-Duitsland heeft reis
beperkingen voor Westduitsers versoe
peld en staat nu bezoeken toe van
personen die het. land zijn ontvlucht, zo
heeft de Westduitse regering vrijdag
meegedeeld
Uitwijzing Engeland heeft vrijdag
opnieuw een Sowjet-diplomaat uitge
wezen. De derde secretaris van de
Sowjet-ambassade. A. Chernyayev,
moet het land binnen een week verla
ten De maatregel is een repressaille
voor de uitwijzing van een Britse diplo
maat en een journalist van de Finan
cial Times door Moskou
kerkgangers gecontroleerd en worden
er zelfs tijdens de kerkdiensten mensen
gearresteerd
Het regime kan voorts demonstraties
aangrijpen om de staat van oorlog weer
van kracht te laten worden, die sinds
december 1982 is opgeschort. Dat zou
automatisch leiden tot het afzeggen
van het pauselijk bezoek
Walesa
Vakbondsleider Lech Walesa is van
plan opnieuw een ontmoeting teheb-
ben met de ondergrondse leiders van
Solidariteit Walesa deed zijn uil-
spraak tegen een Amerikaanse televi-
siejoumalist, terwijl hij stond te wach
ten op zyn chauffeur, die voor onder
vraging naar het politiebureau was
meegenomen. Eerder waren Walesa
zelf en zijn vrouw Danuta al onder
vraagd over de ontmoeting van Walesa
met de TKK. de ondergedoken coör
dinatiecommissie van Solidaiteit. De
TKK heeft opgeroepen tot demonstra
ties op 1 mei. Op devraag of hij mee zou
doen aan 1 mei demonstraties ant
woordde Walesa dat de autoriteiten
hem dat wel zouden verhinderen.
De polit in Warschau heeft woensdag
nacht een 'krachtige zender' ondekt d
toebehoort aan Solidariteit, zo heeft de
Poolse pers vrijdag geld
Reagan
President Reagan heeft de Amerikaan
se economische matregelen tegn Polen
enigszins verzacht. Poolse goederen
die onde bestaande contracten vallen
en vóór eind juni van dit jaar aan de
Verenigde Staten moeten worden ge
leverd vallen niet onderde verhoging
van de Amerikaanse invoerrechten
die het gevolg is an de opheffing van
de status van meest begunstigde natie
voor POlen op 27 oktober van het
afgelopen jaar.
Verlofdagen wsw-ers Werkne
mers in de sociale werkvoorziening
moeten er evenals die in de gepre
mieerde en gesubsidieerde sector drie
extra verlofdagen by krijgen Dat heeft
een commissie van de Sociaal-
Economische Raad (SER) geadviseerd
aan staatssecretaris De Graaf van so
ciale zaken en werkgelegenheid. Hij
had om dat advies gevraagd. Het ad
vies sluit aan by de opvatting van De
Graaf
I ADVERTENTIE)
PAVILJOEN
„DE MEERKOET"
AMERSFOORT Moeder beer wandelde vrijdag voor het eerst met haar twee welpen door het lentezonnetje in het
Dierenpark Amersfoort. De welpen zijn inmiddels 6 weken oud.
ANDRIESSEN MAAKT BEZWAREN
Voor uw bruiloft of partij:
'De Meerkoet' hoort erbij!
(Van ome correspondent)
BRUSSEL De Europese commissa
ris Andriessen is niet van plan zomaar
akkoord te gaan met de overplaatsing
van de Hyster vorkheftrucksfabriek
van Nijmegen naar het Schotse Irving.
DEN HAAG (ANP) De Katholieke
Onderwijs Vakorganisatie (KOV) be
schouwt de overheid niot langer als
medestander in haar streven naar
goed en voor allen toegankelijk onder
wijs maar als een tegenstander die
permanent moet worden bestreden.
De leden moeten dat ook doen binnen
de politieke partyen. waarvan ze even
tueel lid zijn. De KOV verwacht dat de
vernieuwingen in het onderwijs zullen
stagneren. De verantwoordelijkheid
hiervoor ligt volgens haar niet bij de
KOV. de ouders en schoolbesturen,
maar bij regering en parlement.
Dit heeft het hoofdbestuur van de KOV
verklaard. Het roept de schoolteams
op de taken in en buiten school uiterst
zorgvuldig tegen elkaar af te wegen. In
overleg met ouders en besturen dienen
ze uit te maken aan welke taken
voorrang wordt gegeven.
Doorgaan met alle taken kan niet,
want dat gaat ten koste van het wel
zijn en de gezondheid van de leden,
aldus de verklaring. Leidt dit tot
klachten van ouders, dan dienen ze
rustig met die ouders te nwuu. ui,-
sproken. Scholen moeten ook onder
ling afspraken over deze materie ma
ken.
Het KOV wil verder, dat de regering
spoedig besluit tot onafhankelijk we
tenschappelijk onderzoek naar school
organisatie en taakbelasting in het
basisonderwijs
Die van het voortgezet onderwijs zijn
reeds onderzocht. De KOV wil de
eventuele positieve en negatieve re
sultaten ervan in beleid omzetten, als
de overheid eveneens bereid is dit tc
doen. ook als dit meer geld zal kosten.
Omdat de arbeiders in Irving bereid
waren loon in te leveren, was de Ameri
kaanse Hyster-duectie bereid het be
drijf daar uit te breiden ten koste van
de Hyster-vestigingen in Nijmegen,
waar nu 300 banen op de tocht staan,
en het Belgische Tessenderloo.
Op voorstel van Andriessen heeft de
Europese Commissie, het dagelijks be
stuur van de Europese Gemeenschap,
een onderzoek geopend naar de steun
die de Britse regering heeft toegezegd
voor de uitbreiding van Hyster in
Schotland. De regering in Londen heeft
niet alleen een kleine 40 miljoen gulden
aan investeringspremies beloofd voor
de Schotse vestiging, maar ook nog
eens 42 miljoen als bijdrage in de
(ADVERTENTIE.
tel. 01189-1900. b.g.g. 1965.
Reserveringen
diners - partijen - koffietafels
a la carte
vlees- en visspecialiteit
PARIJS (ANP) - „We moeten in de
steden niet alleen maar nieuwbouw
plegen voor de laagste inkomensgroe
pen. Dan haal je op den duur de
koopkracht eruit". Staatssecretaris
Brokx van volkshuisvesting, ruimte
lijke ordening en milieuzaken heeft
dat vrijdag in Parijs gezegd na afloop
van een vergadering voor 26 bewinds
lieden van de landen van de OESO
(Organisatie voor Economische Sa
menwerking en Ontwikkeling) over de
problemen van de grote steden.
Volgens Brokx betekent uitsluitend
bouwen voor de laagste inkomensgroe
pen uiteindelijk dat een stad verziekt:
de meer welgestelden trekken eruit
..We moeten in de steden zorgen voor
een goed samengestelde bevolking",
aldus Brokx. Door particuliere investe
ring kan dat een impuls betekenen
voor de economische (bouw(activitei
ten in de stad. maar tevens een ..lift-up
voor het sociaal-economisch klimaat".
In Nederland, aldus de staatssecreta
ris. wint die visie terrein Zo heeft
Amsterdam vorig jaar maar honderd
van de totaal in Nederland beschikba
re 20.000 premiekoopwoningen-A ge
bouwd, koopwoningen met het meeste
subsidie. Blijkbaar is er geen vraag
naar
Eigendom
Om particuliere investeerders voorts
niet al te zeer af te schrikken, komt
men ook terug van het systeem van
erfpacht. Grote steden geven grond nu
weer in eigendom uit.
De meeste aangesloten OESO-landen
behalve Japan komen voorts
terug van de bouw van volkomen nieu
we steden. Ze zijn. aldus Brokx. er
langzaam van overtuigd geraakt dat je
niet zomaar alles kunt planten. ,,We
zijn er ons van bewust dat grote steden
een functie hebben en die kunnen
behouden", aldus de staatssecretaris
Maar daarvoor zijn een ander beleid
dan in het verleden, en middelen nodig.
Te veel is in het verleden de trek uit de
grote stad gestimuleerd. Het moet nu
juist weer aantrekkelyk gemaakt wor
den om in de stad te wonen, wil het
leefklimaat er gezond worden. De trek
naai' buiten van meer welgestelden, de
toenemende werkloosheid onder jonge
ren en buitenlandse werknemers heb
ben in de steden de laatste jaren geleid
tot een aantasting van dat klimaat,
aldus de staatssecretaris.
Verschil van inzicht tussen de ver
schillende bewindslieden was er over
de aanpak: moet de overheid de groot
ste vinger in de pap hebben of moet
stedebouw worden overgelaten aan de
particuliere sector? Brokx meent, dat
die laatste wel degelijk een kans moet
hebben. Het was voor het eerst dat
OESO op hoog niveau over stede-
bouwkundige problemen vergaderde.
radio-tv en kunst
De radio- en televisieprogram
ma's voor dit weekeinde vindt
u op pagina 25 en 27.
DEN HAAG (ANP) De verenigde
studentenbonden hebben bij minister
Deetman van onderwijs en weten
schappen geprotesteerd tegen aantas
ting van het studenteninkomen.
De bewindsman wil geen prijscompen
satie geven en de studietoelagen voor
de jongste studenten verlagen. De stu
denten constateren dat andermaal de
belofte wordt geschonden inkomens
van studenten niet te verslechteren
voor er een nieuw studiefinancierings
stelsel is. De bewindsman heeft aange
kondigd. dat de studietoelagen niet
worden aangepast aan de gestegen
prijzen en dat die voor 18-, 19- en
20-jarigen worden verlaagd tot de rww-
uitkeringen. Hiermee wordt volgens de
studenten vooruitgelopen op invoering
van een nieuw stelsel, zonder dat be
trokkenen en parlement er over ge
hoord worden.
opleidmgskosten voor het nieuwe per
soneel.
Andriessen betwijfelt sterk of zoveel
overheidssteun nog wel verenigbaar is
met de Europese richtlijnen, die getrof
fen zijn om te voorkomen dat via
overheidssteun de internationale con
currentieverhoudingen verstoord wor
den. Binnen vier weken moet de Britse
regering antwoorden op de nadere vra
gen van de Commissie hierover.
Een woordvoerder van Andriessen be
nadrukte vrijdag in Brussel dat Lon
den geen steun aan Hyster mag geven
zolang de Europese Commissie daar
voor geen groen licht heeft gegeven.
Het uitblijven van de toestemming in
Brussel zou er volgens de woordvoer
der toe kunnen leiden dat de hele
overplaatsing van de werkgelegen
heid van Nijmegen naar Schotland
ook op losse schroeven komt te staan.
Zekerheid hierover bestaat echter nog
geenszins.
Uitgave grondwet De Staatsuit
geverij brengt een leerlingeneditie van
de herziene grondwet op de markt, die
vijf gulden gaat kosten. Een kosteloze
publikatie is niet mogelijk wegens het
reglement voor het staatsdrukkerij en
uitgeverijbedrijf. Bovendien zou het
njk voor 100.000 zeer eenvoudige uitge
voerde exemplaren 30.000 gulden ex
clusief distributiekosten moeten beta
len. Ongeveer 880.000 leerlingen zou
den ervoor in aanmerking komen, al
dus minister Rietkerk van binnenland
se zaken in antwoord op kamervragen.
Politie krijgt
loodvrije kogels
DEN HAAG Gemeentelijke politie
korpsen krijgen beschikking over ko
gels die geen lood (of barium) afgeven
hi j het afvuren. Minister Rietkerk van
binnenlandse zaken heeft opdracht
gegeven nog slechts één merk kogels
te verstrekken, die die eigenschap
hebben.
De maatregel is genomen om schietin-
structeurs te beschermen. Die staan bij
de vuurwapeninstructie bloot aan gro
te hoeveelheden lood. Eerder werden in
de meeste politieschietbanen verbeter
de afzuiginstallaties aangebracht,
maar dat bleek in de praktijk niet
voldoende te beschermen.
De nieuwe kogel is voor de Nederland
se politie ontwikkeld in West-
Puitsland. De munitie wordt niet al
leen op de Schietbanen maar ook in de
dagelijkse praktijk gebruikt.
Geestelijke verzorging leger De
dienstplichtige soldaten vinden de
geestelijke verzorging in de krijgs
macht wel degelijk belangrijk. Daarom
mag defensie er het mes niet inzetten.
Dat concluderen de soldatenvakbon-
den VVDM en AVNM uit de uitslag van
een enquête over de geestelijke verzor
ging die ze gehouden hebben onder 766
militairen. De enquête wordt volgende
week aan staatssecretaris Hoekzema
van defensie aangeboden.
LEIDSCHENDAM (ANP) Bij een
auto-ongeluk op Rijksweg 12 Den
Haag - Utrecht zijn ter hoogte van
Leidschendam donderdagavond drie
jongens om het leven gekomen. Een
vierde jongen is ernstig gewond naar
een ziekenhuis gebracht.
'Volgens de politie is de auto met de
vier jongens, die een avondschool in
Den Haag hadden bezocht en op weg
waren richting Utrecht, door onbeken
de oorzaak op de verkeerde weghelft
terechtgekomen en frontaal tegen een
daar al rijdende auto gebotst. De be
stuurder van deze auto is ook zwaar
gewond geraakt. Een derde auto wist
de twee op elkaar gebotste wagens te
omzeilen maar raakte wel de vangrail.
De inzittenden van deze derde auto
kwamen met de schrik vrij. Volgens de
politie heten de drie slachtoffers
Knetch, Mil en Eilander en is de naam
van de gewonde Habraken. Allen zou
den ongeveer achttien jaar zijn.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Klagen over uitke
ringen helpt steeds meer. Dit
blijkt uit het jaarverslag van de
klachtencommissie van de Socia
le Verzekeringsraad. In 1981 wer
den 48,4 procent van de ingeko
men klachten gegrond verklaard.
In 1982 was dit aantal opgelopen
tot 54,3 procent.
In 1982 heeft de commissie 1668
klachten afgehandeld, 409 meer
dan in 1981. Deze toename werd
vooral veroorzaakt door de verkor
ting van de behandelingsduur. Bij
na de helft van de klachten had
betrekking op de arbeidsonge
schiktheidswetten WAO en AAW
Een sterke stijging was er in het
aantal klachten over de uitvoering
van de werkloosheidswet. De ove
rige klachten hadden betrekking
op de uitvoering van de Ziektewet
en de Algemene Kinderbijslagwet.
De commissie kreeg een gering
aantal klachten te behandelen
over de AOW en de Algemene
Weduwen en Wezenwet.
ENSCHEDE (ANP) De Techni
sche Hogeschool Twente (THT)
heeft een nieuw type oogbewe
gingsmeter ontwikkeld die het
mogelijk maakt snel en zonder
noemenswaardige pijn of irritatie
voor de proefpersoon oogbewe
gingen tc registreren. Bovendien
zijn de kosten van dit nieuwe
systeem naar verhouding laag.
De meter kan in de toekomst wor
den gebruikt voor onder meer oog
heelkundig onderzoek, het opspo
ren van leesmoeilijkheden zoals
het overslaan van te lezen regels
tekst en psychologisch onder
zoek. Dankzij de methode kunnen
ook oogbewegingen worden waar
genomen van mensen tijdens hun
slaap of wanneer ze in coma zijn
geraakt.
Bij de door de THT ontwikkelde
methode voor oogmetingen wordt
gebruik gemaeakt van een zachte
contactlens, waarin een uiterst
kleine en exact gerichte magneet
is aangebracht. Met behulp van
twee opneemelementen die dicht
bij het oog zijn geplaatst, worden
de veranderingen ln het magne
tisch veld zowel in horizontale als
in verticale richting geregistreerd.
Via een micro-computer worden de
resultaten van de metingen binnen
i enkele seconden zichtbaar ge
maakt op een beeldscherm. Door
de apparatuur met een speciale
meter uit te rusten is het ook
mogelijk zeer kleine oogbewegin
gen waar te nemen. Dit is onder
meer van belang om na te gaan
welke bewegingen de ogen maken
als iemand strak naar een punt
kijkt ifixeert)
Voor het onderzoek hoeven proef
personen niet te worden verdoofd
want het systeem veroorzaakt
geen pijn of irritatie. Hierdoor kan
er langdurig worden gemeten, wat
het onderzoek ten goede komt.
IADVERTENTIE
ineens of in gemakkelijke
1 4-wekelijkse termijnen van
I 25,- te betalen en...
L gratis thuisbezorgd.
de Easy Chair zorgt voor werkelijk uniek
relaxcomfort. 't Is trouwens helemaal een
stoel die voor uw gemak gemaakt is. Van
100% weerbestendige kunststof. Zodat u
'm het hele jaar buiten kunt laten staan. Wilt u 'm
tóch opbergen (of meenemen), ingeklapt neemt hij
héél weinig plaats in. Ja, u zit goéd met de Easy
Chalr. Niet in de laatste plaats dank zij de 3 jaar
kwaliteitsgarantie die u op de koop toe krijgt.
Grijp die buitenkans
Heertijk, dat lentezonnetje weer te voelen Wat hèbt Voor 229,- (tot 1 mei a.s.) is de Easy Chair van u
u ernaar verlangd. En wat zult u er van genieten, dit Kompleet met rose of blauw gestreept acryl kussen.
laar Met de makkelijkste, de mooiste terrasstoel
die er onder de zon te vinden is.
De Easy Chair voor tuin, balkon of camping
Wie eén keer in deze fauteuil gezeten heeft, moet
niets meer van gewone tuinstoelen weten. De
kuipzit, de meegebogen rug, de armsteunen, de
rugleuning die in 4 standen verstelbaar is, het
comfortabele kussen met hoofdsteun
van s morgens 8 00
tol s avonds 22 00 uur
(ook in hel weekend)
OF.... MET
Bestel 'm meteen. Met de bon Of telefonisch tussen
8 00 en 22.00 uur,
n het weekend! POSTORDERS