Achterstand in medische
specialismen weggewerkt
ZANDLAGEN
Waarschuwing voor averechtse
gevolgen van hulpverlening
HOORT.
ZIET M
Boete voor doorrijden
na veroorzaken botsing
KRUISPUNT BOULEVARDS
NOG DEZE MAAND GEREED
Unieke afgraving
in Kauterberg
PZC/ provincie
PRO VINCIE LOOPT NU IN DE PAS
OOSTERSE TAPIJTEN
VAN AALST B.V. HEROPENT!
WERKBOEK MAA TSCHAPPELIJKE INSTELLINGEN
VRIJDAG 8 APRIL 1983
19
GOES/MIDDELBURG Zeeland heeft de langdurige achterstand op het gebied van medische
specialismen weggewerkt. Er is thans sprake van een situatie die op het normale Nederlandse
niveau ligt. Te verwachten is ook op basis van de huidige stand van zaken dat er de
komende periode vrijwel geen specialismen en specialisten meer bijkomen.
Dit stelt algemeen directeur C. F. J.
Lampe van de stichting Oosterschelde-
aekenhuis in Goes. Zijn zienswijze
wordt gedeeld door directeur
geneesheer C. Kostense van de stich
ting streekziekenhuis Walcheren in
Middelburg.
Volgens beide medici was er in Zee
land. net als in Drenthe en Friesland
een hele duidelijke achterstand. Lam
pe: ..Die hebben we ingelopen. De voor
Zeeland bedoelde specialismen zijn wel
ingevuld, zeker ook als de rheumatolo-
gje nog wordt uitgebreid, wat er trou
wens aan zit te komen". Hij onder
streept dat de inhaalmanoeuvres in de
provincie net op tijd is ingevoerd.
voordat bezuinigingen van kracht wer
den. Lampe tekent erbij aan dat zijn
opmerkingen in het bijzonder Midden-
en Noord-Zeeland gelden: „Ik laat
Zeeuwsch-Vlaanderen buiten beschou
wing". Daarover merkt Kostense op
dat die regio goed uit de voeten kan
met voorzieningen in Gent en Brugge,
die redelijk snel bereikbaar zijn.
Algemeen directeur Lampe wijst erop
dat naast de komst van geheel nieuwe
specialismen (bijvoorbeeld hartkun-
de, longziekten, kaakchirurgie, plas-
Energiekaravaan
doet Goes aan
GOES De gemeente Goes krijgt
binnenkort bezoek van een groot
opgezette, rondreizende manifes
tatie: de Enedrgie Expresse. Deze
verplaatsbare tentoonstelling
heeft tot doel de bezoeker een
totaal beeld te bieden van wat er
in Nederland te koop is op bet
gebied van energiebesparende ar
tikelen.
Het is bij de Energie Expresse
echter niet allemaal handel wat de
klok slaat. Ook voor voorlichting
over energie in al zijn vormen
met de nadruk op de energiebespa
ring kan de consument er te
recht. Speciaal hiervoor is plaats
ingeruimd voor onder meer de gas
unie en enkele overheidsinstallin-
gen. Belangstellenden kunnen een
kjjkje gaan nemen vanaf woensdag
13 april tot en met zaterdag 23
april. De Energie Expresse is dan
te vinden op het evenemententer-
Jein by de Ringbaan-West in Goes.
De 'Energiekaravaan' bestaat uit
twee tenten met daarnaast een
reeks aan elkaar geschakelde con
tainers. Een reusachtige opblaas-,
bare gloeilamp, die plaats kan bie
den aan ongeveer 300 mensen,
doet dienst als blikvanger. Bezoe
kers krijgen de gelegenheid een
audi-visuele show te gaan zien die
niet alleen voor particulieren maar
ook voor ondernemers bedoeld is.
De energbie Expresse is een inita-
tief van twee ondernemingen die
ongeveer 25 Nederlandse bedrijven
en instellingen bereid hebben ge
vonden om zich op deze manier
aan het Nederlands publiek te pre
senteren. Regionale bedrijven
doen er ook aan mee.
Goes is. na Tilburg en Roosendaal,
de derde etappeplaats van de ma
nifestatie. Het is de bedoeling dat
de karavaan in twee jaar tijd door
heel het land trekt. De openingstij
den zijn: op de openingsdag 13
april van 14.00 uur tot 22.00 uur: op
doordeweekse dagen van 9.00 uur
tot 22.00 uur en op zaterdag en
zondag van 10.00 tot 22.00 uur.
DEN HAAG - Het Haags
gerechtshof heeft de 27-
jarige Terneuzense T. S.
veroordeeld tot 200 gul
den boete voor het door-
ijden na een aanrijding
zonder zich bekend te
maken. De vrouw werd
eerder door de Middel
burgse politierechter
veroordeeld tot 300 gul
den boete en voorwaar
delijk drie maanden in
trekking van het rijbe
wijs. Zij kwam daarvan
in hoger beroep.
De procureur-generaal
bij het Haags gerechtshof
had een nieuwe recon
structie van de aanrijding
geëist omdat bij de eerste
reconstructie fouten ge
maakt zouden zijn. In
dien er geen nieuwe re
constructie plaats zou
vinden eiste de procuer-
generaal vrijspraak om
dat vond dat er niet vol
doende bewijsmateriaal
aanwezig was. De vrouw
ontkende iets gemerkt te
hebben van de aanrijding
die zij veroorzaakte in de
Erasmustraat in haar
woonplaats. Een buurt
bewoonster had echter de
klap van een botsing ge
hoord en had het kente-
kenummer van de auto
van S. opgenomen.
tisch chirurgie) ook bestaande specia
lismen zijn uitgebreid. Hij vindt dat er
zonder meer sprake is van een kwali
tatieve verbetering (naast de getals
matige toename) en veel meer moge
lijkheden in de provincie zelf. „Duide
lijk is dat Zeeland niet meer het
geïsoleerde, achtergebl'even gebied
van vroeger is", betoogde Lampe.
En directeur-geneesheer Kostense: „Je
kunt moeilijk voorzien en voorspellen
hoe de ontwikkelingen aandienen, die
ook in Zeeland toepasbaar zijn. Maar
thans loopt de provincie volledig in de
pas met wat landelijk gebruikelijk is.
Het is nu zeker geen onderbedeeld
gebied wat de tweede lijns-
gezondheidszorg betreft
Kostense maakt duidelijk dat er altijd
specialismen zullen zijn. waarvoor Zee
land is aangewezen op samenwerking
met andere regio's. Lampe noemt alle
voorbeelden: thoraxchirurgie. neuro
chirurgie en vaatchirurgie. Dokter
Kostense signaleert één pijnlijke te
kortkoming: het uitblijven van toe
stemming voor een computer-
tomograaf (voor pijnloos schedel- en
lichaamsonderzoek). „Dat is wel geen
meuw specialisme, maar wel een spe
cialistische onderzoekmethode die in
de provincie noodzakelijk is ten behoe
ve van de radiodiagnostiek", aldus de
Walcherse directeur-geneesheer
Hij herinnert eraan dat een verzoek
om installatie van een computer-
tomograaf in eerste aanleg is afgewe
zen. Daartegen is beroep aangetekend.
(ADVERTENTIE)
A.s. zaterdag open huis van 11.00 tot 17.00 uur.
Vanaf nu groothandelskorting!
Molstraat 2/hoek Dam (v/h Houtkaai), Middelburg.
Tel. 01180-38345.
Rommelmarkt CJV
TERNEUZEN Het Christelijk Jonge-
renverbond (CJV) in Temeuzen houdt
ook dit jaar met koninginnedag - 30
april - een rommelmarkt op het Molen
pleintje achter de markt. Er zullen ook
oliebollen en wafels worden verkocht.
De markt duurt van 8 tot 12 uur. Wie
spullen kwijt wil, kan ze nu al afgeven
op de adressen Bachlaan 126. Drebbel-
straat 13 en Juliana van Stolberglaan
126. C. D. Koster treedt op als contact
man voor wie artikelen wil laten opha
len.
VLISSINGEN - De Vlissingse dienst gemeentewerken is ui
termate tevreden over de voortgang van de werkzaamhe
den bij de herinrichting van het kruispunt Coosje Busken-
straat met de Boulevard De Ruyter en de Boulevard Ban-
kert in Vlissingen. Naar verwachting kan tijdens de laatste
week van april het asfalt worden aangebracht. Daarna
wordt begonnen met het plakken van de tegels op het weg
dek van de Boulevard Evertsen, ter hoogte van het Woold-
huis.
De openstelling van de Vlissingse boulevards tijdens de
paasdagen heeft volgens directeur ing W. A. van Bochove
van gemeentewerken geen problemen opgeleverd ..De auto
mobilisten hebben zich zeer gedisciplineerd gedragen en
kalm gereden bij het passeren van dit kruispunt", vertelt hij.
Tegenslagen hebben zich volgens hem niet voorgedaan tij
dens de werkzaamheden. Wel kwam men nog de oude funde
ring tegen van het standbeeld van Frans Naerebout. dat daar
vroeger heeft gestaan. Die resten moesten worden verwij
derd, omdat het oppervlak van het kruispunt iets is ver
laagd. Daardoor heeft zich volgens directeur Van Bochove
echter geen noemenswaardige vertraging voorgedaan.
MIDDELBURG - Bij de vier organisa
ties voor maatschappelijk activerings-
werk in de provincie Zeeland 's een
werkboek verschenen over het thema
'Systeem contra mens in welzijns- en
gezondheidszorg.' Dit werkboek vormt
een nadere uitwerking van een thema
dag over het onderwerp die vorig jaar
november in Goes werd gehouden.
Uitgebreid wordt ingegaan op de uit
werkingen van de systemen die de
mens zelf gemaakt heeft in welzijns- en
gezondheidszorg. Deze kunnen zich te
gen de mens gaan keren. Bijvoorbeeld
wanneer er een overmaat aan hulpver
lening ontstaat waardoor de mens on
mondig dreigt te worden. De samen
stellers van het werkboek wijzen erop
dat de door de mens gemaakte syste
men ook weer door hemzelf veranderd
kunnen worden. Het moet mogelijk zijn
om organisaties als ziekenhuizen, in
richtingen en maatschappelijk werkor
ganisaties aan te passen aan de veran
derende inzichten over welzijns- en ge
zondheidszorg.
Dit zal echter niet zomaar vanzelf gaan
omdat de problemen die binnen deze
zorgvelden tot uitdrukking komen gro
tendeels gevolg zijn van ons maat
schappelijk systeem. Veel aandacht
wordt in de werkmap besteed aan de
principes van het recht op zelfbeschik
king en verantwoordelijkheid van pa-
tienten en clienten.
Er worden verschillende strategieèn
uitgewerkt waardoor er mogelijk naar
verbeteringen kan worden gestreefd.
Daaronder wordt genoemd het op gang
brengen van discussies op deskundig
niveau binnen de organisaties. Verder
het opstellen van regels voor interne en
externe democratisering en het aan
gaan van dialogen tussen gebruikers en
werkers binnen de organisaties.
De nadruk ligt op de zelfwerkzaamheid
van de groepen binnen de samenleving
en binnen de hulporganisaties. Het
werkboek is tot stand gekomen door sa
menwerking van het Gereformeerd So
ciaal Centrum Zeeland (GSC). het ge
west Zeeland van Humanitas. het Ka
tholiek Maatschappelijk Activerings-
werk Zeeland en de Provinciale Diaco
nale Commissie van de Nederlands
Hervormde Kerk.
De gerestaureerde groeve in de Kauterberg in Nieuw-Namen.
Ruim een jaar geleden stond beheerder Richard Bleijen-
berg van Staatsbosbeheer nog sip te kijken in de unieke
afgraving in Nieuw-Namen, waar een tweeënhalf miljoen
jaar oude zandafzettïng aan de oppervlakte komt. Uniek in
de letterlijke betekenis van het woord, want het is de enige
plek in Nederland waar dit fenomeen in het daglicht is te
aanschouwen.
zeer vast, lekker droog en niet vet
tig. Ook het waterschap Hulster
Ambacht heeft nog dankbaar ge
bruik gemaakt van de groeve ten
behoeve van de polderwegen, maar
is daarmee opgehouden zo'n vijf
jaar geleden omdat men is gaan
inzien dat de groeve op de Kauter
berg toch wel een uniek natuurmo
nument is. De afgraving is inmid
dels dan ook tot natuurmonument
in wettelijke zin verklaard.
Van de zijde van de wetenschap
bestaat grote belangstelling voor de
afgraving. De Rijks Geologische
Dienst sloot in Nieuw-Namen on
langs een onderzoek af. Dat heeft
geleid tot gewijzigde inzichten. Er is
gebleken en nu wordt het even
moeilijk dat het door de zee
afgezette zand in de gToeve dateert
uit de periode Boven Plioceen aan
het einde van het geologische tijd
vak Tertiair. Tot nu toe werd aange
nomen dat de afzettingen stamden
uit het Pleistoceen, de oudste perio
de in het geologische tijdvak Kwar
tair, dat men de tegenwoordige tijd
zou kunnen noemen. Geologen kij
ken nauwelijks op een miljoen jaar.
Concreet betekent het dat de zand
lagen in de groeve wat ouder zijn
dan tot nu toe werd aangenomen. In
de groeve zijn afzettingen (lagen) te
zien die bestaan uit okergeel tot
bruinrood matig grof zand. Vrijwel
steeds is er een duidelijke gelaagd
heid. Die lagen worden nog eens
geaccentueerd door keiharde (of lie
ver- staalharde) banken, die sterk
ijzerhoudend zijn. Oorspronkelijk is
dat zand groen geweest, als gevolg
van de stof glauconiet, een mineraal,
dat ontstaan is in de zee en heel veel
Daarom deed het Bleljenbergh des
te meer zeer dat de groeve volkomen
was verwaarloosd, overwoekerd
door planten, half ingestort en voor
een flink deel zelfs gevuld met huis
vuil. Enthousiaste vrijwilligers van
onder meer de oudheidkundige
kring De Vier Ambachten en de
Oostzeeuws-Vlaamse vogelwacht
De Steltkluut zijn zo'n dikke drie
maanden bezig geweest om de groe
ve, die eigendom is van staatsbosbe
heer, weer in de oude staat terug te
brengen. De wetenschap likt z'n
vingers af bij deze afgraving, waar de
verschillende zandlagen, met daar
tussen oerijzerbanken, heel nauw
keurig te onderscheiden zjjn. Voer
voor geologen.
Was de groeve, in de volksmond 'Het
Zandgelaag', vorig jaar nog maar
drie meter diep, nu is die uitgegra
ven tot zo'n vijf meter. Langs één
zijde voorkomt een wand van rond
hout het instorten van de groeve. De
trapjes zijn vernieuwd en het stuk
bos, waarin de afgraving ligt, is
voorzien van een deugdelijke afras
tering en een beter ogende toegang,
dan het roestige hek, dat tot nu toe
dienst heeft gedaan. Bovenaan de
groeve tegenover de gelaagde wand
zijn bankjes neergezet. Op de bodem
van de afgraving ligt een flinke plas
water: Die ligt daar niet omdat het
toevallig de laatste tijd zo hard heeft
geregend, maar geeft het grondwa
terpeil aan. Bleijenberg, De
Steltkluut en de Vier Ambachten
meenden dat een dergelijk uniek
stukje natuur niet ten onder mocht
gaan aan overwoekering en instor
ting. Daarom vatten zij het plan op
om de groeve op te knappen. Toen
zij aanklopten bij Staatsbosbeheer
met de plannen, bleek deze instel
ling, die feitelijk geen belang heeft
bij een dergelijke groeve, niet te
beroerd om de helpende hand toe te
steken Dat gebeurde in de vorm van
het beschikbaar stellen van een
grondmachine voor het grove werk
en het leveren van het materiaal, als
het hout voor de wand en trapjes.
Ook het hek kwam voor rekening
van Staatsbosbeheer.
Het Zandgelaag is ontstaan door
dat op die plek eeuwenlang
zand is gewonnen voor de wegen
bouw. Het zand deed dienst als
hindering en bleek uitermate ge
schikt, want het was wat men in
kennerskringen noemt 'mals',
ijzer bevat Doordat het zand op de
Kauterberg aan de lucht werd bloot
gesteld, is het gaan roesten, waar
aan het zand zijn huidige brume
kleur heeft te danken. In de afzettin
gen komen veel schelpen en fossie
len voor. Het bijzondere is dat op
afstand van enkele kilometers van
elkaar zowel de allerjongste zeeaf
zettingen als de alleroudste bestu
deerd kunnen worden. Het Verdron
ken Land van Saeftinghe staat bij
Belgische wetenschappers, maar
ook bij amateurgeologen bekend als
de plek, waar men het mooist kan
zien hoe een landschap uit de zee
ontstaat, terwijl de Kauterberg de
alleroudste zandlagen blootlegt
Een verschil van een paar miljoen
jaar, maar in afstand dicht bij el
kaar.
Zaterdag 16 april is het feest in de
groeve. Dan wordt met enig feeste
lijk vertoon de gerestaureerde afgra
ving 'geopend'. Daarvoor zijn uitge
nodigd vele oudheidkundige krin
gen in België en Nederland, de Belgi
sche Geologische Dienst en ver
scheidene Nederlandse universitei
ten en de Rijks Geologische Dienst
De bijeenkomst begint om 14.00 uur.
Nu de groeve weer de moeite
waard is om te bekijken ligt het
in de bedoeling deze open te stellen
voor publiek. Onder leiding van
Richard Bleijenberg kan dan een
bezoek worden gebracht aan de
afgraving. Dat geldt niet alleen
voor academici en andere weten
schappers, maar ook voor bijvoor
beeld scholieren en andere belang
stellenden. Het streekmuseum De
Vier Ambachten in Hulst is van
plan ruimer aandacht te besteden
aan de groeve, door middel van het
tentoonstellen van vele soorten
schelpen, die uit de lagen afkomstig
zijn. Staatsbosbeheer zal een folder
over de afgraving uitbrengen, die
via de oudheidkundige kring, de
vogelwacht, de gemeente en de VW
verspreid zal worden.
Hans Vonk
V J
De groeve voor de aanvang van de restauratie met Richard Bleijenberg uit Nieuw-Namen de man die de aanzet tot de
restauratie heeft gegeven.