Tien jaar geborgen, maar niet
opgeborgen in Ter Schorre
ZUIDZANDE VAN
VROEGER EN NU
Feestprogramma Ter Schorre
ZOMA met operette Maske
in Blau in Ledeltheater
FILMS
PZC/streek
VERPLEEGHUIS VIERT JUBILEUM
VRUDAG 1 APRIL 1983
Maar de directe verbinding tussen ver
pleeghuis en thuis komt bij de door
snee bewoner toch wat moeizaam
over. „Je vraagt je wel eens af: wat is
het toppunt van geduld. Je wordt im
mers bij mensen gezet, die je in het nor
male leven misschien niet zou kiezen".
Dan een praatje op de gang van de
tweede verdieping met een bewoner.
Die stelt vast: „De leiding hier wil dan
wel graag dat je Ter Schorre als thuis
beschouwt, maar dat kan ik toch echt
niet zeggen. Natuurlijk, je kunt hier
spreken van een menswaardig be
staan, de verzorging laat niets te wen
sen over, maar, thuis kun je nog altijd
de deur achter je dicht trekken. Hier
gaat dat zachtjes gezegd wat moeilij
ker. Je verliest, uiteraard mede als ge
volg van je ziekte, een deel van je pri- i,eeriinaen van de Zuidlandschool brengen roek-geweld in het praethuis van Ter Schorre
véleven. Je moet jezelf aanpassen en
dat valt niet altijd mee. Dat is ook iets
wat je moet leren".
Temeuzen en omstreken wordt de ko
mende tijd meer dan normaal gecon
fronteerd met het verpleeghuis Ter
Schorre en de mensen die er wonen en
werken. Ter Schorre - de naam is ont
leend aan de boerderij Het Schorretje -
bestaat dit jaar precies tien jaar. De eer-
Recreatietoemooi
volleybal Savok
SAS VAN GENT - Tweeënzeventig
teams hebben ook dit jaar weer inge
schreven voor het vijfdaagse volley
baltoernooi voor recreanten dat geor
ganiseerd wordt door volleybalvereni
ging Savok uit Sas van Gent. Uniek dit
jaar is dat alle teams uit de gemeente
Sas van Gent komen, zodat door over-
inschrijving de teams van buiten de
gemeente zijn afgevallen.
Burgemeester C. Ockeloen van Terneuzen luidt de viering
van het tienjarig bestaan van het verpleegtehuis 'Ter
Schorre' dinsdag 5 spril in. Dat gebeurt om 15.00 uur. Vanaf
dat tijdstip is ook een fototentoonstelling over de geschie
denis van 'Ter Schorre' te bezichtigen.
Het lustrumprogramma ziet er verder als volgt uit:
6, 7,12 en 13 april: diner voor bewoners en familieleden;
27 april: revue van het personeel voor bewoners,
29 april: reOnie voor personeel en oud-personeel,
10 en 11 mei: bazar;
17 mei: demonstratie oude ambachten en klederdrachten,
18 mei: demonstratie volksdansen;
25 mei: optreden boerenkapel met Tiroler muziek,
4 juni: zeskamp.
8 juni: prijsuitreiking kweekwedstrijd lagere schooljeugd.
11 juni: optreden harmonie 'De Vliegende Hollander'
16 juni: bloemschikdemonstratie;
22 juni: optreden folkgroep 'Mallerlei'
In de maand augustus wordt voorts in samenwerking met de
stichting Welzijn voor Ouderen een 'Ter Schorre-kermis' ge
houden. In het najaar tenslotte een 'super-lustrum-bingo' en
een symposium over de samenwerking in de gezondheids
zorg, met name die tussen verpleeghuis en de eerste lijns-
hulp.
De lustrumviering wordt eind oktober afgesloten met een
feest voor bewoners en familie en op 28 oktober een eindfeest
voor het personeel in het Zuidl andtheater.
TERNEUZEN - „Ik voel me geborgen, maar niet opgeborgen". Een willekeurige bewoner - de
term patiënt wordt vermeden - van het Terneuzense verpleeghuis Ter Schorre. Ze aarzelt aanvan
kelijk of ze wel een interview moet geven. Lijdt aan multiple sclerose, een langzame verstijving
van het spierstelsel. De ziekte brengt haar vele jaren geleden al in het invalidenwagentje. Ze
woont bijna tien jaar in Ter Schorre. Zes maanden na de officieuze opening in april 1973 stapt ze er
binnen. Vult dan op het inschrijfformulier het woordje 'tijdelijk' in. Tegen beter weten. „Van
binnen wist ik heel goed dat het voorgoed zou zijn".
Geborgen, maar niet opgeborgen. „Een ste bewoner werd er op 2 april 1973 op-
open instelling met een openkarakter", genomen; de toenmalige staatssecreta
ris van volksgezondheid J. H. M. Hen
driks opende het verpleeghuis op 26 ok
tober van datzelfde jaar
Vandaar waarschijnlijk ook dat de vie
ring van het tweede lustrum over zes
maanden - begin april tot eind oktober
- )s uitgesmeerd. Burgemeester C. Oc
keloen van Temeuzen luidt de viering
volgende week dinsdag om 15 00 uur in.
zegt economisch directeur R. van den
Bosch. Wijst op de ongedwongen sfeer
in het verpleeghuis, het ontbreken van
vaste bezoektijden (ieder kan er elk mo
ment van de dag binnenlopen), de vele
activiteiten voor de bewoners: theater
en museumbezoek, winkeldagen. Legt
de nadruk op de vrijwilligersploeg die
zich op allerhande manieren voor de be
woners inzet. „De vrijwillige medewer
kers. die vormen de schakel naar de
maatschappij".
„Ter Schorre", zegt Van den Bosch,
.heeft ruimschoots laten blijken thuis
te horen in de gemeenschap van Ter-
neuzen en van de Zeeuws-Vlaamse ka
naalzone. En dat niet alleen door onze
primaire taak - het verzorgen, verple
gen en behandelen van zieke mensen -
maar ook door de actieve deelname aan
het maatschappelijk gebeuren".
Leefbaar
Drempelvrees
Toch ondanks het tienjarig bestaan, lo
pen nog veel mensen met een wijde
boog om het verpleeghuis heen. Van
den Bosch: 'Ter Schorre' is in de loop
Een dag later hanteert de bewoonster
de term leefbaar'. Zegt: „Ter Schorre is
een hele verbetering ten opzichte van
een ziekenhuis. Je voelt je thuis onder je
lotgenoten. Hier word je aangekleed, je
kunt naar de huiskamers. Het is hier
ontzettend vrij, er mag veeL Maar on
danks het bezoek, de mensen die Je om
je heen hebt, zijn er ook dagen datje je
eenzaam voelt. Ondanks het feit dat ik
hier niet meer weg zou willen - met mijn
ziekte niet meer terug naar de maat
schappij -je mist toch de familieband,
de vrijheid".
.Aan wonen", zegt Van den Bosch,
„wordt hier veel aandacht besteed De
nadruk leggen op de woonvorm. Daar
om ook gaat het kille zeil in de huiska
mers op de afdelingen binnenkort
plaats maken voor vaste vloerbedek
king, ligt er een bouwplan voor een
nieuw 'praethuis'. Dat is een project
van twee miljoen. We moeten naar klei
nere ruimten toe, waar meer privacy
heerst We werken nu hard aan de in
stelling van een bewonersraad. Voor de
mensen die hier langdurig verblijven is
Ter Schorre thuis. Daarom ook vind ik
een bewonersraad een noodzaak. Het is
hun eigen omgeving en dan moetje als
bewoner daar ook een stem in hebben.
Rekening houden met individuele be
hoeften".
Algemeen directeur R.
der jaren voor veel mensen iets gaan
betekenen. In de eerste plaats natuur
lijk de bewoners, maar ook hun fami
lieleden. de vrijwilligers, het perso
neel. Maar toch moet al te vaak worden
geconstateerd dat mensen niet precies
weten wat een verpleeghuis nu eige-
lijk is...". En de bewoonster zegt: „Veel
mensen hebben te kampen met een
enorme drempelvrees. Ze denken er
niet over ook maar één stap binnen te
zetten. Na mijn komst hier heb ik ken
nissen verloren, die lieten zich plotse
ling niet meer zien. Gelukkig zijn daar
anderen voor in de plaats gekomen.
Want het krijgen van bezoek is gewoon
belangrijk".
In Ter Schorre verblijven momenteel
tweehonderd bewoners, van wie het
merendeel bejaard is. Het verpleeghuis
heeft de beschikking over totaal 205
bedden; ruimte is er voor 78 somatisch
(lichamelijk) zieken en voor 127 geeste
lijk gestoorden. Voor de psycho-geria-
trie zijn er drie afdelingen met elk 33
bedden en één met 28, de afdeling soma-
tiek telt twee afdelingen met 33 bedden
en één met twaalf.
Tien jaar geleden was dat anders. Toen
waren er voor de somatisch zieken nog
99 bedden en moest de psycho-geriatrie
het doen met 106 plaatsen. Eén afdeling
somatiek is echter toegevoegd aan de
psycho-geriatrie. Van den Bosch' „Hoe
ouder de mens wordt, hoe groter het
risico voor dimensie. Want dat is een
ouderdomskwaal. Vroeger werden die
mensen gewoon thuis opgevangen,
maar de samenleving is dat station al
lang gepasseerd. Het cultuurpatroon is
anders geworden, de levensstijl is er
niet meer op ingericht mensen die aan
dementie lijden thuis te houden
Het verpleeghuis Ter Schorre kent
voorts de zogenaamde dagafdeling,
waar patiënten kunnen profiteren van
voorzieningen als fysio- en ergotherapie
(de fysische afdeling van Ter Schorre
staat ook open voor poli-klinische be
handeling, het verpleeghuis heeft daar
een naam op te houden), bezigheidsthe
rapie en verpleegkundige assistentie
Die mensen worden dagelijks met een
speciale bus naar Ter Schorre gehaald,
maar keren 's avonds weer huiswaarts.
'De dagbehandeling', aldus Van den
Bosch, „zal in de toekomst steeds be
langrijker worden De dagopvang
speelt in op het beleid dat de patient zo
veel mogelijk in de thuissituatie moet
blijven. Dat is de ontwikkeling voor de
komende jaren Wij stimuleren dat
huisbezoek trouwen toch al wil een be
woner een weekeinde of een dag naar
huis. dan is het geen enkele probleem"
Centraal in de lustrumviering staat in
het najaar een symposium over de sa
menwerking in de gezondheidszorg, en
dan met name die tussen het verpleeg
huis en de eerste lijnszorg (huisarts,
kruiswerk, maatschappelijke dienst
verlening). Van den Bosch: „De voorzie
ningen in de gezondheidszorg moeten,
zowel regionaal als lokaal, op elkaar
worden afgestemd. Een structurele sa
menwerking tussen alle ziekenzorg-
voorzieningen. Die samenwerking is er
in wezen dan al wel. maar die is nu toch
meer gebaseerd op persoonlijke contac
ten. En dat is in feite toch een wankele
basis. Een goede coördinatie is nodig,
waar ligt precies de afbakening tussen
de verscheidene vormen Daarom ook
is voor dat symposium gekozen".
Bij het afscheid zegt de bewoonster:
„Leven en dood, beide begrippen zo
dicht bij elkaar. Want. ondanks het feit
dat je soms wenst te sterven, echt ver
langt naar de dood, is de wil om te le
ven vaak veel sterker...".
Op dinsdag-, woensdag- en donderdag
avond 5 tot en met 7 april worden vanaf
19.00 uur de voorrondes gespeeld. Elk
team komt op één van die drie avonden
viermaal in actie. De nummers één en
twee uit de poule gaan door naar de
grote finale op zaterdagmiddag 9 april
De derde en vierde spelen op zaterdag
morgen de troostronde. terwijl de laat
ste en voorlaatste uit de poule op vrij
dagavond htm troostronde spelen
De poules zijn samengesteld door een
loting die verricht werd door de Sasse
wethouder van sportzaken L.E.M Mar-
quinie.
Elke wedstrijd bestaat uit twee sets van
negen minuten. Per set wordt er ge
speeld tot de zoemer gaat, ongeacht het
aantal punten. In de praktijk hoeft men
dus niet bij vijftien punten te stoppen.
In tegenstelling tot voorgaande jaren,
toen er twee Nevobo of Belgische vol-
leybalverbondspelers per team opge
steld konden worden, mag er nu maar
één competitiespeler meedoen, dit om
het recreatieve element van het toer
nooi te benadrukken.
Als afsluiting van het grote recreanten -
toernooi is er op zaterdagavond 9 april
een feestavond in de bovenzaal van De
Vlaanderen. Daar wordt tevens de prijs
uitreiking gedaan rond 21.00 uur De
muzikale omlijsting wordt verzorgd
door het Belgische Trio Turbo
De aanvang van die avond is 20.00 uur
Ter Schorre
Koor 'Juliana'
ZUIDZANDE - In januari begonnen
Frank Boeye en Jenny Dobbelaar uit
Zuidzande foto's en ansichten van
hun woonplaats te verzamelen. Het
resultaat van hun speurwerk, zo'n
vierhonderd foto's en ansichten, kan
zaterdag 2. zondag 3 en maandag 4
april worden bewonderd in de open
bare lagere school te Zuidzande.
De tentoonstelling 'Zuidzande van
vroeger en nu' is dagelijks geopend
van 13.30 tot 17.00 uur.
Eerder gehouden fototentoonstellin
gen te Groede, Nieuwvliet en Cad-
zand dienden de samenstellers van
de Zuidzandse foto-expositie tot
voorbeeld.
Frank Boeye en Jenny Dobbelaar,
beiden werkloos, benaderen een der
tigtal Zuidzandenaren en oud-Zuid-
zandenaren, in de hoöp dat ze foto's
of ansichten van Zuidzande in hun
bezit hadden. Frank Boeye: „Op die
manier hebben we honderden foto's
bijeen gekregen, waaronder héél bij
zondere"
De oudste foto dateert uit 1903: een
kiekje van de Mariastraat „De Ma-
nastraat in oprichting", grapt Frank
Boeye.
De voormalig hoofdonderwijzer van
de openbare lagere school in Zuid
zande, de heer W. Kouwe, bleek nogal
wat oude schoolfoto's in z'n bezit te
hebben, die te zien zullen zijn tijdens
de tentoonstelling. De oudste school
foto stamt mt 1907.
De samenstellers hebben verder be
slag weten te leggen op foto's van de
opgeheven zangvereniging 'Juliana',
die in de jaren vijftig regelmatig uit
voeringen gaf
Uiteraard ontbreekt ook de konink
lijke muziekvereniging 'Veronica'
niet: er is onder andere een reportage
te zien van de uitreiking van de eer
ste uniformen.
Een andere reportage geeft een beeld
van het afscheid van burgemeester
Everwijn, in 1964.
Echter ook aan het Zuidzande van nu
wordt aandacht besteed, middels re
portages over de restauratie van de
molen en de nieuwe wijk.
Moleneind
OOSTBURG - „In operette's komt het koor vaak te weinig aan bod. 'Maske
in Blau heb ik zo bewerkt dat het koor wel aan z'n trekken komt". Het is
duidelijk: ZOMA-regisseur Peter de Lijser wil er zich beslist niet met een
Jantje van Leiden van afmaken.
Na een onderbreking van twee jaar
('Ik was aan rust toe') is de oprichter
van de Zeeuws-Vlaamse Operette- en
Musicalvereniging ZOMA terug op
z'n oude post.
De Lijser kent de vaste ZOMA-kem
door en door. „Je kent de mensen,
hun mogelijkheden, maar ook hun
onmogelijkheden. Als regisseur heb
je daar voordeel van".
ZOMA voert de operette 'Maske in
Blau' driemaal achtereen op in het
Ledêltheater te Oostburg. De data.
woensdag 13. donderdag 14 en vrij
dag 15 april
Na de laatste voorstelling volgt er
aansluitend een operette-bal in café
'Chez Rene' aan de Markt in Oost
burg
De voorbereidingstijd voor 'Maske in
Blau', drie maanden, is relatief kort.
Volgens regisseur Peter de Lijser zyn
die drie maanden echter ruim vol
doende, temeer daar ZOMA de ope
rette van Fred Raymond al eens eer
der op het programma had staan, en
wel vijfjaar geleden. De Lijser. „Een
deel van het koor kent de koorstuk
ken al. Dat werkt sneller. Bovendien
heb ik in 'Maske in Blau' een zang
stuk uit de operette 'Het Witte
Paard' opgenomen, dat men ook
reeds kende"
De Cadzandse regisseur heeft geko
zen voor een vrije bewerking. De ori
ginele uitvoering kent zeven decor
wisselingen. de ZOMA-uitvoering in
totaal negen.
Bovendien, en dat is bijzonder, ge
beuren de decorwisselingen met
open doek Om er een logisch geheel
van te maken heeft Peter de Lijser
een aantal korte tussenscènes inge
voegd, zonder daarbij geweld aan te
doen aan de kern van het verhaal
Fred Raymond, een Hongaar
schreef de operette in 1937. In de ZO-
MA-bewerkmg speelt 'Maske in
Blau' in deze tijd, wat onder meer te
merfcen zal zijn aan de kostumering
Dirigent van het stuk is de Gentse
BRT-musicus Raoul de Gbouy. Wat
de arrangementen betreft hij dit
keer naar z'n zeggen voor een musi-
cal-achtige aanpak.
De operette 'Maske in Blau' leent
zich daar uitstekend voor". Voor
heen maakte ZOMA nogal eens ge
bruik van beroepssolisten. Ditmaal
heeft men daar, mede om financiële
redenen, van af moeten zien. Diri
gent Raoul de Ghou ziet dat niet als
een bezwaar. „De ZOMA kan dat
best aan", meent hij.
Dans
Er wordt in 'Maske in Blau' veel ge
danst. Raoul de Ghouy: „Het stuk
speelt gedeeltelijk in Zuid-Amerika.
vandaar dat er ook tango's en rum
ba's in zitten".
Er wordt zelfs even ge-rock rolld
(door de Knokse balletgroep 'Le Cyg-
ne') en wel op Elvis Presley's 'Jail
house rock' Aan de decors (ontwor
pen door Cor Neve in samenwerking
met regisseur Peter de Lijser) als de
aankleding van het toneel wordt de
uiterste zorg besteed.
Dat geldt ook voor de kostumering.
Peter de Lijser: „Het wordt een kleu
rig en fleurig geheel"
In totaal werken ruim vijftig mensen
mee aan de uitvoering, waarvan een
tiental achter de coulissen.
De solisten zijn Sjaak Nortier, Rina
Marteijn. Bram Heyboer, Frans Mod-
de, Lucien Claeys, Rein de Bart, Win
nie Jas en Peter de Krijger. De laat
ste twee zorgen als 'buffo' paar voor
de vrolijke noot in dit melodrama.
'Luxor' Terneuzen en 'De Koning
van Engeland' in Hulst brengen deze
week beide ET, Steven Spielberg's
kassa-veroverende science fiction-
film over een buitenaards wezentje.
In Temeuzen vandaag (vrijdag)
19 30 uur; zaterdag 13 45. 16.00 en
19.30 uur. zondag 13.45.16.00 en 18.45
uur: maandag 13.45. 16.00 en 18.45
uur; dinsdag 14.00 uur. woensdag
14.00 en 20 00 uur, donderdag 14.00
uur.
In Hulst: vandaag (vrijdag) 19.15 uur.
zaterdag 15.00 en 18.45 uur; zondag
13 45. 16.15 en 18 45 uur: maandag
13.45. 16.15 en 18.45 uur: dinsdag
14.30 en 18.45 uur. woensdag 14.30 en
20 00 uur
Verder prolongaties van 'De Vierde
Man i 'Luxor' en 'De Koning van En
geland'). 'Zwarte Ruiter' 'De Koning
van Engeland') en 'Annie' ('Ledel
theater' Oostburg i
"De Vierde Man', de film van Paul
Verhoeven en Rob Houwer naar het
gelijknamige in de Zeeuwse haven
stad V spelende boek van Gerard
Reve. draait vandaag (vrijdagi om
19.30 en 21.45 uur; zaterdag 13.45.
16.00 en 21.45 uur; zondag 16.00,18.45
en 21 15 uur; maandag om 16.00,18.45
en 21.15 uur; dinsdag om 20.00 uur en
woensdag om 20.00 uur in 'Luxor'
Temeuzen.
'De Koning van Engeland' brengt de
film vandaag (vrijdag) om 19.15 en
21,30 uur; zaterdag om 18.45 en 21.15
uur; zondag om 16.15, 18.45 en 21.15
uur; maandag orp 18.45 en 21 15 uur;
dinsdag om 18.45 en 21.45 uur; woens
dag om 20.00 uur.
'Zwarte Ruiter', eveneens te zien in
Het verhaal speelt deels in Argenti
nië en deels in het Italiaanse San Re-
mo. De kunstschilder Armando Celli
ni (Sjaak Nortier) heeft een eerste
prijs gewonnen met een schilderij
van een gemaskerde dame. De vrouw-
die voor dit schilderij model stond
was de Argentijnse grootgrondbezit-
ster Eveline Valera iRina Marteyni.
De twee zijn verliefd op elkaar. De
wat oudere Argentijnse grootgrond
bezitter Pedro Dalvegas (Lucien
Claeys i. die ook verüefd is op Eveline,
probeert tweedracht te zaaien tussen
de gliefden. Dat lukt hem in eerste
instantie. Uiteindelijk komt alles
toch nog op z'n pootjes terecht
De voorstelling zal behoorlijk afwij
ken van die van vijf jaar geleden.
Regisseur Peter de Lijser: „We heb
ben in deze voorstelling een aantal
verrassingselementen ingebouwd.
De finale bijvoorbeeld wordt echt
fantastisch. Ook voor mensen die
'Maske in Blau' in 1978 hebben ge
zien, is het de moeite waard om te
komen kijken".
Hulst, draalt vandaag (vrijdag) 21 30
uur, zaterdag 21.15 uur; zondag 18 45
en 21.15 uur; maandag 16.15 en 21.15
uur. dinsdag 14.30 en 21.15 uur,
woensdag 14.30 en 20.00 uur.
'De Koning van Engeland' presen
teert verder 'Firefox'. Vandaag (vrij
dag) 19.15 uur; zaterdag 21.15 uur
zondag 13.45 en 2115 uur; maandag
13.45. 16 15. 18.45 en 21.15 uur; dins
dag 18.45 en 21.15 uur.
'De erotische avonturen van Annette
Haven', vandaag (vrijdag) 21.30 uur
zaterdag 18.45 en 23.15 uur; zondag
14.30 en 18.45 uur, maandag 14.30
uur; dinsdag 14.30 uur.
'101 Dalmatièrs'. vandaag ivrijdagi
19.15 uur; zaterdag 15.00 en 18.45 uur
zondag 13 45 en 16.15 uur; maandag
13 45 en 16.15 uur. dinsdag 14.30 en
18.45 uur; woensdag 14.30 uur
'Le Choc', vandaag (vrijdag) 21.30
uur; zaterdag 21.15 uur: zondag 16.15
en 21.15 uur: maandag 18.45 en 21 16
uur; dinsdag 21.15 uur.
'Luxor' heeft Sean Connery in huis
gehaald voor een ademstollend
avontuur: 'De man met het dodelijke
oog' Vandaag (vrijdag) 21,45 uur; za
terdag 19.30 en 21.45 uur: zondag
13.45 en 21.15 uur; maandag 13.45 en
21.15 uur en dinsdag 20.00 uur.
'Ledel' Oostburg prolongeert An
nie'. Amerikaanse vrolijkheid rond
een miljonair, zijn secretaresse en
een weesmeisje Vandaag (vrijdag)
20.00 uur; zaterdag 19.15 uur; zondag
14.00 en 20.00 uur; maandag 14.00 en
20.00 uur
Verder: 'Weekeind sex in het para
dijs'. Zaterdag 21.30 uur; zondag
16.30 en maandag 16.30 uur.