Rekenkamer uit kritiek
op hulp aan Suriname
Ondanks cellentekort
leegstand gevangenissen
COC wil eind maken
aan heteroseksisme
Deetman: bezuinigingen mogen
de studieduur niet vertragen
Seveso-afval
naar buurland
van Frankrijk
'Uitbreiding capaciteit
tbr-inrichtingen nodig'
SPAREN MET DE PLUSREKENING:
HOGE RENTE
EN TOCH F 3.000,-PER MAAND
VRIJ BESCHIKBAAR.
DONDERDAG 31 MAART 1983
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De autorijscholen moeten een kwaliteitskeur invoeren om de
bedrijfstak te beschermen tegen beunhazerij. Hun klanten zouden voordelen
moeten krijgen bij het rijexamen. Te denken valt aan vrijstelling van bepaalde
examenonderdelen. Dit staat in een rapport van een werkgroep van rijschool
houders en ambtenaren van economische zaken en verkeer en waterstaat.
Staatssecretaris Van Zeil (economische zaken) stelt een nieuwe commissie in om
de plannen verder uit te werken. Maatregelen zijn nodig, omdat de rijscholen in
grote moeilijkheden dreigen te komen. Nu al overtreft het aanbod de vraag naar
autorijles met 45 procent. De komende jaren zal de vraag verder afnemen, terwijl
steeds meer beunhazen zich op de markt aandienen. Van een redelijk inkomen
voor instructeurs en rijschoolhouders is nauwelijks sprake.
Wettelijke maatregelen om de branche te beschermen, acht de werkgroep
onmogelijk. De beroepsmatige rijschoolhouders zullen zich door kwaliteit van de
niet-professionele instructeurs moeten onderscheiden. Een vrijwillige erken
ningsregeling. waarbij eisen worden gesteld aan de opleiding en het slagingsper
centage, kan daarvoor zorgen. De minister van verkeer en waterstaat zou een
instantie moeten aanwijzen die de erkenningen verstrekt.
Voor de klanten betekent een erkende rijschool een grotere kans op een geslaagd
examen en dus minder benodigde lessen.
Verder willen de rijschoolhouders vrijstelling van BTW of toepassing van het lage
tarief (4 procent in plaats van 18). vrijstelling van de bijzondere verbruiksbelas
ting bij de aanschaf van nieuwe auto's (evenals taxi's) en beöindigmg van de
concurrentievervalsing door militaire rij-instructeurs.
Tenslotte kritiseren de rijschoolhouders de plannen om het praktisch en
theoretisch rijexamen los te koppelen.
SLECHTE CONTROLE EN GEBREK AAN SAMENHANG PROJECTEN
DEN HAAG (ANP) De Alge
mene Rekenkamer heeft ern
stige kritiek op de effectiviteit
van de Nederlandse ontwikke
lingshulp aan Suriname. Twij
felachtige beoordeling van en
gebrek aan samenhang tussen
projecten, onvoldoende in
zicht in de voortgang ervan,
gebrekkige controle en kapi
taalvernietiging door het stop
zetten van activiteiten zijn
een aantal van de kritiekpun
ten die de Algemene Rekenka
mer in haar jaarverslag over
1982 opsomt.
Dat jaarverslag is woensdag gepresen
teerd. De Algemene Rekenkamer, die
toezicht houdt op de uitgaven en ont
vangsten van het rijk. in een college
van drie leden. drs. H. Peschar, dr. W.
Drees en F. G. Kordes. Zij hebben de
beschikking over ruim 260 ambtena
ren. De totale hulp waartoe Nederland
Uitbreiding van
bevoegdheden
Rekenkamer
duurt te lang
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De regering maakt
weinig haast met een uitbreiding
van de bevoegdheden van de Alge
mene Rekenkamer tot particulie
re bedrijven die subsidie krijgen.
Deze kritiek liet de voorzitter van
de Rekenkamer, drs. H. Peschar,
woensdagochtend horen bij de
presentatie van het jaarlijkse ver
slag.
Volgens Peschar roepen politici
soms wat al te gemakkelijk dat de
Rekenkamer de besteding van
rijkssteun aan bedrijven moet
controleren. Omdat deze instel
ling niet de bevoegdheid heeft om
bedrijfsboekhoudingen in te zien,
kan dat in de praktijk meestal
niet.
Al geruime tijd geleden aanvaard
de de Tweede Kamer met brede
steun een motie, waarin op uit
breiding van de bevoegdheden
werd aangedrongen. Sindsdien is
er echter weinig meer gebeurd,
aldus Peschar. „Het duurt nu toch
wel lang. Kennelijk is de politieke
druk er al af'.
zich sinds de onafhankelijkheid van
Suriname heeft verplicht bedraagt
3500 miljoen gulden. Na de gebeurte
nissen in Suriname op 8 december
vorig jaar is de hulp overigens opge
schort.
Op basis van een meerjarenprogram
ma voor de ontwikkeling dient Surina
me jaarlijks een plan op te stellen. De
rekenkamer constateert dat dit sinds
1978 niet meer is gebeurd. Projecten
kunnen daar dus ook met aan getoetst
worden. Het jaarverslag maakt verder
melding van kapitaalvernietiging die
plaatsvindt omdat tijdig onderhoud en
vervanging van onder meer wegen en
bruggen en van investeringen in
staatsbedrijven achterwege blijft. De
Rekenkamer zegt dat openbare aanbe
steding bij het verstrekken van op
drachten, zoals de voorbereiding en
begeleiding van constructiewerken
door ingenieursbureaus, zeer vaak ach
terwege blijft.
Beoordeling
Voorzitter drs H. Peschar
Het college constateert dat van een
gedegen beoordeling van projecten
van het urgentieprogramma door de
Nederlandse Ambassade geen sprake
is geweest.
Over de uitvoering van programma's
en projecten dient maandelijks te wor
den gerapporteerd bij de Stichting
Planbureau Suriname (SPS). Volgens
het jaarverslag gebeurt dat meestal
onvolledig, te laat of soms in het geheel
niet.
De algemene rekenkamer is verder
allerminst te spreken over de 'opmer
kelijke hoge' bouwkosten van de
ambtswoning van de Nederlandse am
bassadeur in Suriname. De totale kos
ten van het pand, dat in mei 1980 werd
opgeleverd, bedroegen 1.352.519 Suri
naamse guldens (ruim 1,8 miljoen Ne
derlandse guldens). De Rekenkamer
heeft de indruk dat voor eenderde van
dat bedrag i inclusief verbouwingskos-
ten) ook een representatieve woning
had kunnen worden gevonden, zo
blijkt uit het jaarverslag over 1982.
Controle
Minister Schoo (ontwikkelingssamen
werking) is voorstander van een straffe
effectiviteitscontrole op de ontwikke
lingshulp. Het rapport van de Reken
kamer versterkt haar eerder in de
kamer aangekondigde voornemen om
die controle op te voeren en meer zicht
te krijgen op de bestemming van hulp
gelden. De minister heeft voor dat doel
inmiddels een half miljoen gulden ex
tra aan de inspectie toegewezen.
Als de samenwerking met Suriname
wordt hervat, dan zal met de constate
ringen van de rekenkamer ernstig
rekening worden gehouden. Er zal een
nieuwe aanpak vereist zijn, die moet
voldoen aan de nieuwe eisen van
doelmatigheid die mevrouw Schoo zal
opstellen, aldus haar voorlichtings
dienst.
REKENKAMER: INEFFICIENT GEBRUIK
PARIJS (RTR) Een p'artij 'zoekge
raakt, chemisch afval uit het Italiaan
se Seveso die vorig jaar naar Frank
rijk was getransporteerd, is vandaar
naar een buurland overgebracht.
De staatssecretaris voor milieuzaken,
mevrouw Huguette Bouchardeau.
heeft met het milieuministerie van het
betrokken land contact opgenomen,
maar om diplomatieke redenen wei
gert zij te zeggen welk land het betreft.
Dit hebben Franse functionarissen
woensdag meegedeeld.
Frankrijk had vastgesteld dat het afval
uit de Noordfranse plaats St.-Quentin.
waar het afval tijdelijk was opgeslagen,
naar een buurland was verscheept. Het
betreft 2.500 kg afval die 300 gram van
het zeer giftige dioxine bevat dat in
1976 na explosie in een fabriek in
Seveso was ontsnapt.
Een ecologische organisatie had dins
dag gezegd dat mevrouw Bouchardeau
loog toen zij zei dat het afval zich in een
buurland bevindt.
Warmte uit mest
van kuikens
VENLO Een bedrijf in Venlo is erin
geslaagd een installatie te ontwikke
len om uit mest van slachtkuikens
energie te winnen.
Hiermee kunnen de hokken van de
kuikens ruimschoots worden ver
warmd en houdt men zelfs over voor
ander gebruik. De Venlose wereldpri
meur die is ontwikkeld door het bedrijf
Kusters, betekent dat het stoken op
duur aardgas en olie wordt uitgescha
keld. Er zijn ook toepassingsmogelijk
heden voor de glastuinbouw.
Als eerste verwarmt een kippenmester
vlakbij Venlo z'n met c.v. en vloerver
warming toegeruste stallen met dit
nieuwe systeem.
DEN HAAG (GPD/ANP) Er is op
grote schaal leegstand in huizen van
bewaring en gevangenissen ondanks
het algemene tekort aan cellen in
Nederland. Dat constateert de Alge
mene Rekenkamer in het jaarverslag
over 1982. De minister van justitie
heeft in antwoord op de kritiek toege
zegd beter te letten op de benutting
van cellen.
Volgens de bevindingen van de Reken
kamer worden cellen in veel inrichtin
gen gebruikt als opslag voor materiaal,
voor gebruik door het personeel of ze
staan leeg omdat er niet voldoende
personeel is om ze te bewaken indien er
mensen in geplaatst zouden worden.
Het onderzoek, een steekproef in
twaalf huizen van bewaring en vier
gevangenissen, werd in 1980 tot begin
1981 gehouden. In die periode werden
totaal 500 cellen niet gebruikt Het
gegeven van leegstand is relevant om
dat de regering jmst uitgaat van een
cellentekort en daarom heeft besloten
celruimte bij te bouwen. Er zijn de
laatste tijd in bepaalde regio's (Am
sterdam bijvoorbeeld) grote problemen
ontstaan met het opsluiten van ver
dachten of veroordeelden. Oorzaak is
steeds een tekort aan beschikbare cel
ruimte.
Uit de bevindingen van de Rekenka
mer blijkt dat de celruimte die nu al
beschikbaar is. in ieder geval beter
benut kan worden om dit probleem op
te lossen.
Auto
In een speciale bijlage in het jaarver
slag concludeert de Rekenkamer dat
de doelstelling van de overheid om de
bevolking minder met de auot en meer
met de trein, de bus of de fiets te laten
gaan, is niet gehaald.
Maatregelen die het gebruik van open
baar vervoer of fiets moetsten bevorde
ren, zijn „weinig effectief' gebleken.
Het aandeel van de auto in het perso
nenverkeer is niet gedaald. De algeme
ne groei van het aantal reizigerskilo
meters is in de jaren zeventig volgens
de Rekenkamer geheel op naam van de
auto gekomen. Aantoonbare resulta
ten met betrekking tot het verminde-
V.l.n.r. Joop van den Linden, Jos vanRooy, SylviaBom en Anne Lize v.d. Stoel tijdens de persconferentie woensdagmiddag in
het Haagse Perscentrum Nieuwspoort over nota Homosexualiteit, in het overheidsbeleid.
NOTA BELEIDSLIJNEN VOOR OVERHEID
ren van de parkeergelegenheid zijn
uitgebleven, aldus de Rekenkamer.
De Algemene Rekenkamer heeft bij
een controle van de ontvangkantoren
van de belastingdienst tekortkomin
gen geconstateerd, die ernstige finan
ciële gevolgen hebben. Dat staat in het
jaarverslag over 1982.
Bij geldtransporten bleek een onvol
doende scheiding te bestaan tussen de
functies van de betrokken ambtena
ren, de kascontrole bleek in een aantal
gevallen niet goed en ook was er in
sommige gevallen een onvoldoende
controle op de afdracht van geld door
deurwaarders.
De minister van financiën heeft de
Algemene Rekenkamer inmiddels la
ten weten de controle op de ontvang
kantoren te zullen verbeteren. Sommi
ge maatregelen daartoe zijn al geno
men.
De Rekenkamer stelde ook tal van
tekortkomingen in de financiële han
del en wandel van de diverse ministe
ries vast.
DEN HAAG De overheid doet er
veel te weinig aan om de oorzaken van
discriminatie weg te nemen. Het is
dringend nodig dat een eind wordt
gemaakt aan het traditionale verschil
tussen de seksen.
Dat zegt de Nederlandse Vereniging
tot Integratie van Homoseksualiteit
(COC) in de nota „Homoseksualiteit in
het overheidsbeleid", die gisteren werd
aangeboden aan minister-president
Lubbers en aan staatssecretaris Kap-
peijne van de Coppello van sociale
zaken en werkgelegenheid
Op een aantal departementen kan vol
gens het COC een hegin worden ge
maakt met het doorbreken van tradi
tionele maatschappelijke structuren.
Voorgesteld wordt om de huurbescher-
ming niet langer alleen te laten gelden
voor gehuwden maar ook voor andere
groepen van mensen die in een huur
huis wonen. Homostudies dienen vol
gens het COC te worden erkend als
experimentele studierichting. Voorts
zou de mogelijkheid geopend moeten
Japanse moordenaar
Nederlandse vrouw
in psychiatrische
inrichting
PARIJS (AFP) Een rechtbank in
Parijs heeft woensdag de Japanner
Issei Sagawa die in 1981 in Parijs de
Nederlandse vrouw R. H. vermoordde,
op grond van krankzinnigheid van de
verdachte van rechtsvervolging ont
slagen. De man zal voor onbepaalde
tijd in een psychiatrische inrichting
worden opgenomen, zo is van justitië
le zijde in Parijs vernomen.
De rechtbank volgde met haar besluit
de aanbeveling van dne medische des
kundigen volgens wie de 33-jarige Sa
gawa, een student, op het moment van
de moord krankzinnig was. Sagawa
bracht de Nederlandse op 11 juni 1981
om het leven waarna hij het lijk in
stukken sneed en delen ervan opat De
Japanner studeerde net als de Neder
landse in Parijs en was met haar
bevnend. Hij vermoordde haar omdat
ze naar zyn zeggen met inging op zijn
avances.
Sagawa werd een week na de moord
gearresteerd en zat sindsdien vast in de
Sante-gevangenis in de Franse hoofd
stad.
worden dat mensen militaire dienst
kunnen weigeren omdat ze niet in een
„heteroseksistische instelling als het
leger" willen verkeren.
Incidenten tijdens de vorig jaar gehou
den homodag in Amersfoort vormden
voor het COC de directe aanleiding de
nota uit te brengen. Een aantal jonge
ren had het toen gemunt op de deelne
mers aan de manifestatie.
Het COC verwacht dat de overheid
Eindexamen Bijna 313.000 leerlin
gen van mavo. havo. vwo en lbo nemen
dit jaar deel aan de centrale schriftelij
ke eindexamens, die van 2 tot en met
18 mei worden gehouden. Hun aantal is
in vergelijking met vong jaar ongeveer
gelijk.
ADVIES WETENSCHAPPELIJK ONDERWIJS
DEN HAAG (GPD) Minister Deet
man van onderwijs vindt dat de in
grijpende reorganisaties die in het
wetenschappelijk onderwijs voor de
deur staan de studie van studenten zo
min mogelijk mag vertragen. Dc be
windsman zegt dit in een eerste reac
tie op het rapport van de taakverde
lingscommissie wetenschappijk on
derwijs (TVC). In opdracht van minis
ter Deetman heeft de TVC een plan
opgesteld om tot 1987 f258 miljoen te
bezuinigen in het wetenschappelijk
onderwijs.
De sluiting van een groot aantal vesti
gingsplaatsen van studierichtingen en
een ingrijpende reorganisatie van het
overgebleven wetenschappelijk onder
wijs vormen de uitgangspunten van
het plan van de TVC, waarin dertien
instellingen voor wetenschappelijk on
derwijs zijn vertegenwoordigd. De ar
beidsplaatsen van tussen de 2500 en
3000 wetenschappers staan op het spel
als gevolg van de komende reorganisa
ties.
Deetman wil proberen wachtgelden te
gaan gebruiken voor ontslag van vrij
willigers. voor zover hun plaatsen wor
den ingenomen door mensen die met
ontslag worden bedreigd. Bovendien
wil hij wachtgelden inzetten voor tege
moetkomingen bij collectieve tijdelijke
werktijdverkorting. In het kader van
het sociaal beleid voor studenten
steunt de minister de door de TVC
aanbevolen begeleidingscommissies.
Voor verplaatsingskosten bij gedwon
gen overstap zal een regeling moeten
worden opgesteld met een uitkering
ineens.
In zijn reactie op de plannen van de
taakverdelingscommissie uit Deetman
kritiek op een aantal onderdelen van
het rapport. Zo vindt hij dat de TVC
een besparing te optimistisch inschat
door de kosten van het onderwijs aan
studenten die elders een plaats kiezen
niet in de beschouwing op te nemen.
Het gaat hierbij om een bedrag van 40
miljoen gulden. Voor maatregelen ten
behoeve van studenten moet ook nog
eens 6 miljoen gulden worden „ingere
kend". Deetman sluit niet uit dat het
bruto te besparen bedrag moet worden
verhoogd om daadwerkelijk aan de
netto-randvoorwaarde van 258 miljoen
gulden te voldoen.
De minister betwijfelt ook of in de
voorstellen voldoende vernieuwing is
verwerkt. Hij is voorts van oordeel dat
het tempo en de fasering van de voor
stellen met voldoende zijn geconcreti
seerd.
V estigingsplaatsen
De TVC stelt voor om een groot aantal
vestigingsplaatsen van studierichtin
gen op te heffen. Deetman meent dat
naast opheffing van vestigingsplaat
sen fusie in bepaalde gevallen een
beter instrument kan zijn om te ko
men tot een verantwoorde mate van
concentratie. Kwaliteitsbehoud kan
dan beter tot zijn recht komen. Ook
het opstellen van een sociaal plan kan
door een fusie beter gestalte krijgen
dan wanneer een vestiging wordt op
geheven.
De minister gaat de komende twee
weken een reeks vragen voorleggen
aan allerlei universiteiten. Na 15 april
wil hij overleg voeren. Eind mei, begin
juni komt er een definitief voorstel van
Deetman. Daarna volgt overleg met de
Tweede Kamer.
De minister heeft vorige week nog aan
de RU Groningen laten weten dat die
de faculteit rechten naar Leeuwarden
kan overplaatsen, maar in zijn stelling-
name rept hij daar met geen woord
over Hij wil voor 1 januari een discipli
neplan rechten klaar hebben. In dit
een samenhangend beleid in gang zet
teneinde het heteroseksisme tegen te
gaan. Een eerste stap daartoe is gezet.
Een interdepartementale werkgroep
gaat in samenwerking met de lesbi
sche en homobeweging voorstellen
uitwerken die erop gericht zijn dat
met name ook bij overheidsinstellin
gen een eind wordt gemaakt tussen de
verschilende seksen.
Beide bewindslieden zeggen het COC
toe dat de nota aan alle betrokken
ministers wordt voorgelegd, Ieder mi
nisterie moet nog voor de zomervakan
tie aangeven wat wel en wat niet kan
worden uitgevoerd- Kappeyne van de
Coppello is aangewezen als coördina
trice van het homobeleid, terwijl Lub
bers 'stimulerend' gaat werken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Er moet meer plaats
komen in inrichtingen voor gestraften
die ter beschikking van de regering
zijn gesteld. TBR ook moet de door
stroming in zulke inrichtingen wor
den verbeterd. Dit adviseert een com
missie die twee jaar lang heeft gestu
deerd op de psychiatrisch-
therapeutische voorzieningen in het
gevangeniswezen aan staatssecretaris
Korte-Van Hemel (justitie).
De commissie heeft vastgesteld dat de
bestaande psychiatrische voorzienin
gen binnen het gevangeniswezen te
kort schieten. Psychiatrische hulpver
leners van buiten komen bovendien
nauwelijks binnen de gevangenismu
ren. Het gevolg is, dat jaarlijks niet
meer dan vijftien langgestraften naar
tbr-inrichtingen worden overgeplaatst,
hoewel er tachtig voor in aanmerking
zouden komen. Met een plaatsingspro
cedure is ruim een jaar gemoeid.
Volgens het advies moeten de betrok
ken departementen nu verder onder
zoeken of tbr-gestelden eerder voor
nabehandeling kunnen worden overge
dragen aan instellingen buiten de
poort of aan de reclassering. Boven
dien zou moeten worden bekeken of
een inrichting kan worden aangewezen
voor onverbeterlijk gevaarlijke gevan
genen.
Daarnaast wil de commissie bezien of
niet-gevaarlijke tbr-gestelden in ge
wone psychiatrische instellingen te
recht kunnen.
(ADVERTENTIE)
verband stelt de minister dat noterieel
recht moet worden gedoceerd in Lei
den, Groningen en Nijmegen. Ook fis
caal recht komt in Groningen alsmede
de GU Amsterdam en Tilburg.
Wat tandheelkunde betreft wil Deet
man maximaal 300 studenten per jaar
laten opleiden. Hij wil geen vijf, maar
drie vestigingen openhouden. Gegeven
de gewenste spreiding zijn vestigingen
gewenst in Groningen. Nijmegen en de
Randstad. Utrecht en Amsterdam zou
den moeten fuseren.
Farmacie-opleidingen moeten ook be
perkt worden, vmdt de minister in zijn
stellingname. Hij wil van vier naar
twee vestigingen, die de maximaal 200
studenten wel kunnen opvangen. Ge
zien de gewenste spreiding zijn vesti
gingen gewenst in Groningen en de
Randstad, aldus de minister. Leiden en
Utrecht moeten met Amsterdam door
fusie-reorganisatie tot een nieuwe ves
tiging komen
Ten aanzien van Geneeskunde zal de
minister omdat het om 40 procent
van de operatie gaat nog een aantal
„indringende suggesties" formuleren
dat de faculteiten van geneeskunde
alsmede de academische ziekenhuizen
zal omvatten.
Wie spaart, heeft altijd geld achter de hand.
U kunt dan makkelijker iets vervangen als 't stuk gaat
Of toch iets kopén als 't maandbudget 't eigenlijk niet
toelaat.'t Is natuurlijk wel zaak om verstandig te sparen.
Tegen een aantrekkelijke rente en liefst zonder 't geld
vast te zetten.
De Plusrekening is zon spaarvorm. De Plus
rekening biedt u momenteel 5Va% rente en u kunt toch
3000 gulden per kalendermaand zonder kosten over
laten boeken naar uw postrekening. Alleen als u meer
overboekt, wordt over het extra bedrag 1% kosten
berekend. Bovendien heeft u meteen Plusrekening al het
gemak van het thuisbankieren.
Als u vóór 17 april 1983 een Plusrekening opent
met een minimum inleg van f 50-, dan ontvangt
u f 7,50 premie. U moet 'tgeld dan minstens één maand
laten staan. Een folder met alle informatie ligt op het
postkantoor voor u klaar.
posi
