Toenemend vandalisme in
beheerde natuurgebieden
3b
o
Veranderingen in Zeeland
door ramp en Deltaplan
niet
Rijkspolitie Middelburg
verhuist naar kantoorpand
bJO
B en w Sas van Gent voorzien
opvoering belastingopbrengsten
Wissel Zeeuws- Vlaandere:
Meer
beheersgrond
Zeeuws
Landschap
Man springt
van veerboot
en verdrinkt
GEBOUW VRIJLANDSTRAAT AL JAREN LEEG
loofiman
G.A. DE KOK BIJ PRESENTATIE JEUGDBOEK:
Gezinsbedrijf
in landbouw
belangrijk
WOENSDAG 30 MAART 1983
PZC/provincie
11
HEINKENSZAND Vandalisme en overtredingen in natuurgebieden nemen hand over hand
toe. Ook grootgrondgebruikers houden zich niet altijd aan gemaakte afspraken en negeren
beperkende bepalingen. De waardevolle natuurgebieden worden bovendien bedreigd door
allerlei vormen van milieuverontreiniging. Desondanks blijkt in het algemeen de natuurweten
schappelijke waarde van de gebieden toch toe te nemen. Dat is dan vooral toe te schrijven aan
een doelgericht beheer. Dit blijkt uit het verslag over 1982 van de stichting het Zeeuwse
Landschap.
bewaking kon het complex zich ont
wikkelen als hoogwatervluchtplaats,
rustgebied en fourageergebied. Met na
me het aantal broedvogels steeg. Van
de dwergstem waren er in 1978 nog
maar 12 broedparen en in 1982 112. Het
aantal broedparen van de visdief ging
in dezelfde periode van 3 naar
In een overzicht van de gesteldheid
van de terreinen die de stichting be
heert. passeren de aantastingen de
revue. Het Hooge Platen Complex in
de Westerschelde raakte vervuild door
olie. De bewakers moesten tegen vele
tientallen overtredingen optreden. De
recreatie in het reservaat is op mooie
dagen aanzienlijk. Dankzij de zware
TTEINKENSZAND De stichting
het Zeeuwse Landschap is er in
1982 in geslaagd, dankzij een forse
hoeveelheid gemeenschapsgeld,
de oppervlakte beheersgebied
(grond in eigendom en beheer)
aanzienlijk uit te breiden. Voor
een bedrag van bijna 800.000 gul
den werd een oppervlakte van
bijna 64 hectare verworven. Het
ging om 18,02 hectare in de Yerse-
ke Moer 556.564,-); 42,13 hectare
inlagen op Noord-Beveland
(ƒ203.675,-); 3,71 hectare in het
reservaat Schenge bij Goes
18.555,-). In totaal was de be-
heersopperv lakte van het Zeeuw
se Landschap eind 1982 4165,83
hectare.
In het verslag over vorig jaar meldt
de stichting dat de aankoop van
grond gestaag doorgaat. Er zyn
inmiddels voorlopige koopcon
tracten afgesloten voor een totaal
van ruim 915.000 gulden en een
oppervlakte van 43,15 hectare. Het
grootste deel (33,33 hectare) ligt in
de Yerseke Moer en verder bij het
Zwinreservaat, inlaaggrond op
Noord-Beveland en de Weel in de
Heerenpolder bij Wolphaartsdijk.
De stichting merkt op dat provin
ciale staten jaarlijks ongeveer
667.000 gulden beschikbaar stellen
voor aankopen door de particulie
re natuurbescherming. De provin
cie subsidieert voor 50 percent in
de aankoopkosten.
Wel hebben de staten bepaald dat
elke aankoop goedkeuring behoeft
van het provinciaal bestuur. „Dit
brengt een aanmerkelijke vertra
ging van de aankoopsnelheid met
zich mee. In hoeverre dit de reali
sering van aankopen beperkt, is
nog niet te overzien", aldus het
Zeeuwse Landschap. Ten aanzien
van de Weel in de Heerenpolder is
die vertraging al een feit. Provin
ciale staten staken onlangs een
stokje voor het plan van het
Zeeuwse Landschap om voor een
veel te hoog bedrag grond by de
Weel in de Heerenpolder te kopen.
Hoewel de beheersoppervlakte
steeds toeneemt, slaagde de stich
ting er in 1982 niet in al het
noodzakelijke beheerswerk uit te
voeren. De schuld daarvan wordt
in de schoenen geschoven van het
veranderde beleid op het gebied
van de werkgelegenheids verrui
mende maatregelen. Er was op
jaarbasis een tekort van 1,5 ar
beidskracht. Een verzoek tot het
aanstellen van een inventarisatie-
medewerker werd afgewezen. Al
aanwezig personeel werd nu met
beheersplanning en inventarisatie-
werk belast, omdat gegevens no
dig zijn voor een verantwoord ter
reinbeheer. Er is een onderzoek
begonnen naar de vissery-
aspecten in de terreinen van de
stichting. Het aantal begunstigers
daalde met 35 tot 1783.
kluut van 2 naar 54; de strandplevier
van 1 naar 31.
De bewaking van het uitgestrekte Ver
dronken Land van Saeftinghe geeft
veel problemen en moet, aldus het
Zeeuwse Landschap, worden verbe
terd. De meest voorkomende overtre
dingen in dit gebied hebben betrek
king op illegaal bezoek van het niet
toegankelijk deel, hetgeen verstoring
van het vogelleven met zich mee
brengt. Er werd ook een installatie
voor het vangen van (zang) vogels
opgespoord. Enkele malen trad in de
schorren lichte olieverontreiniging op
en eenmaal spoelden tientallen vaten
met insecticide aan. In de Verdronken
President van
Lions Qub
bezoekt Zeeland
ZIERIKZEE - President Everett J.
Grindstaff van de Internationale Lions
Organisatie brengt dinsdag 6 april,
vergezeld van zijn echtgenote en
Lions'-gouvemeurs uit Zeeland, Goe-
ree en de Hoekse Waard, een bezoek
aan de Deltawerken.
Per bus zal een kijkje worden genomen
op het werkeiland Neeltje Jans, waar
Grindstaff een Zeeuws aandenken
wordt aangeboden. Op 5 april arriveert
hij uit Londen in Nederland voor een
gedachtenwisseling met de gouver-
neursraad van de Nederlandse Lions en
een bezoek aan de Rotterdamse haven.
BRES KENS - Een 42-jarige man uit
Vlissingen is dinsdagmorgen in over
spannen toestand van de veerboot
Vlissingen-Breskens gesprongen en
verdronken. Dat gebeurde omstreeks
kwart over elf op weg naar Breskens.
Personeel van de veerboot probeerde
vergeefs de man te weerhouden.
Hij reageerde niet, toen hem ijlings red
dingsmaterialen werden toegeworpen.
De sleepboot 'Zwitserland' van Willem
Muller kon de man uit het water halen,
maar by aankomst in Breskens bleek
hij te zijn overleden. Zyn stoffelijk over
schot is voorlopig overgebracht naar
het mortuarium van het Sint Antonius-
ziekenhuis in Oostburg. De rijkspolitie
te water in Vlissingen stelt een onder
zoek in naar de toedracht.
Zwarte Polder in West-Zeeuwscb-
Vlaanderen werd het bewakingsperso
neel geconfronteerd met vandalisme
en overtredingen van de toegangsvoor
waarden. De eigenaar van een stuk
grond, grenzend aan het Grote Gat bij
Oostburg, bespoot de houtwal van het
reservaat met herbiciden. Hij kreeg
voor de tweede keer een waarschu
wing. In het zuidelijk deel van het
reservaat de Reep bij Oostburg had
een aangrenzende eigenaar clandes
tien en een deel van het reservaat
omgeploegd. Er werden nieuwe grens
palen aangebracht. Een verpacht riet
perceel stak de gebruiker in brand en
daardoor verbrandde de helft van de
nieuwe knotwilgenaanplant mee.
Plankzeilen
Bij de schorren voor de Paulinapolder werd door onbekenden afgebrand.
in Midden-Zeeuwsch-Vlaanderen nam
de plankzeilsport toe. De waarden wer
den er ook aangetast door het plukken
van zulte en lamsoren en het spitten
van wormen. De overtredingen namen
toe. Door olieverontreiniging bleven
sommige schorbegroeiingen de hele
zomer besmeurd. Op West-Zeeuwsch-
Vlaamse dijken moesten verschillende
vuilstorten en hutten worden opge
ruimd.
In de inlaag Vlietepolder op Noord-
Beveland verrichtte een gebruiker
clandestien graafwerk. In de nieuwe
inlaag Keihoogte werd het gebruik als
crossterrein uitgebannen. In de Yerse
ke Moer werd veel puin en afval ge
ruimd- Zeven veedrinkputten werden
hersteld. Niet alle gebruikers in de
Moer hielden zich aan de spelregels.
Eigenaren lieten vee grazen op niet-
gepachte grond. In het reservaat We-
steindse Weel op Zuid-Beveland werd
op illegale wyze alle meidooms bij de
grond afgezaagd. Op de vliedbergcom
plexen Berg van Troje en Baarsdorp
hielden de gebruikers zich niet aan de
afspraken. De Hollestelle op Sint-
Philipsland moest gezuiverd worden
van afval, een gedeelte van het talud
Het kantoorpand aan de Middelburgse Vrijlandstraat, nieuw onderkomen voor de Zeeuwse rijkspolitie.
ADVERTENTIE
Op donderdag 31 maart
verwelkomen wij u graag in
onzezaak aan het Plein 1940
te-Middelburg
Op die dag is er in ons bedrijf een
doorlopende presentatie van de
voorjaarscollectie 1983.
Ome mannequins en dressmen tonen
u graag wat wij dit seizoen voor u
hebben ingekocht.
Naast de merken die wij al voeren,
zult u kunnen kennismaken met de
nieuwe collecties van o.a:
KAJSW,
fWdjW-
flair suEDE.
mighty/^c-
GlNODlROMAj
De shows worden de gehele dag
gehouden en duren ongeveer
20 minuten. Wij zijn op 31 maart
open van 9-21 uur, een heerlijk kopje
koffie staat voor u klaar!
Tot donderdag dus!
Plein 1940, Middelburg tel.01180 -12560
MIDDELBURG - Een groot deel van de
in Middelburg gevestigde onderdelen
van de rijkspolitie gaat verhuizen. Be
gin volgend jaar worden zes van de ne
gen centrale afdelingen van het dis
trict Zeeland van de rijkspolitie on
dergebracht in het al jaren leegstaan
de kantoorgebouw aan de Vrijland
straat in Middelburgse wijk Dauwen-
daele. Na de bouwvakvakantie begint
de Rijksgebouwendienst met het aan
passen en inrichten van de tweede en
derde verdieping van het pand. De ne
gentig mensen die volgend jaar 'over
gaan' zijn werkzaam bij de staf, de ad
ministratie, de algemene dienst, de
verkeersgroep, de afdeling voorko
ming misdrijven en de afdeling jeugd
zaken. Aanleiding tot de verhuizing is
het ruimtegebrek, waarmee de rijks
politie in haar huidige onderkomen
kampt.
Momenteel zijn acht van de negen on
derdelen gehuisvest in enkele verdie
pingen van het Abdij-complex in Mid
delburg. De bekendste afdeling, de
meldkamer, is ondergebracht in de aan
het Abdij-complex grenzende Groen
markt. Onlangs is deze meldkamer ge
heel gerenoveerd, en dit onderdeel zal
binnenkort officieel worden heropend.
De meldkamer blijft aan de Groen
markt gevestigd. De twee andere on
derdelen die blijven waar ze zijn, zijn de
districtsrecherche en de technische re
cherche. In totaal blijven veertig men
sen in de binnenstad achter.
Het kantoorpand aan de Vrijlandstraat
was ondergebracht in de failliete boedel
van Rouw BV in Temeuzen. Na het fail
lissement van deze Zeeuwsch-Vlaamse
projectontwikkelaar ging het pand
over naar een bank, waarvan de Rijks
gebouwendienst de twee verdiepingen
nu heeft gehuurd.
TOCH BEVOLKING ZO VEEL MOGELIJK SPAREN
SAS VAN GENT B. en w. van Sas
van Gent verwachten in de nabije
toekomst niet te kunnen ontkomen
aan het opvoeren van de gemeentelij
ke belastingopbrengsten. Om de toch
al penibele financiële situatie van Sas
van Gent op peil te houden, denkt het
college voorzichtig aan de invoering
van een rioolrecht. Daarnaast moeten
er ook nog (verdere) bezuinigingen
worden doorgevoerd. B. en w. vinden
echter wel, dat de Sasse bevolking zo
veel mogelijk voor lastenverzwarin
gen moet worden gespaard.
Met kunst- en vliegwerk heeft het
college inmiddels een tekort van
128.000 gulden ongedaan kunnen ma
ken. Dat tekort is veroorzaakt door
bezuinigingen op de algemene rijksuit
kering, overuren, meerkosten voor het
Regionaal Pedagogisch Centrum Zee
land (RPCZ) en een achterstand in de
jaarrekeningen. Als dekkingsmiddel
stelt het college voor de post onvoor
zien te verlagen en een rentevoordeel
uit 1980 te gebruiken.
'Maar', schrijft het college in het raads
voorstel. 'ondanks het redelijk makke
lijk vinden van die dekkingsmiddelen,
ziet de financiële toekomst er niet zo
gunstig uit'. B. en w. wijzen daarby op
de slechte resultaten van het grondbe
drijf, de kortingen van regeringswege
en het gebruik van de doelreserves om
de begroting '83 sluitend te makpn
Alleen al de rijks bezuinigingen komen
de gemeente dit jaar op een tegenvaller
van 72.000 gulden te staan. Dat bedrag
loopt in 1986 naar verwachting op tot
4,5 ton. B en w. zien slechts één
lichtpuntje: de algemene uitkering op
grond van de nieuwe financiële verhou
dingswet valt voor Sas van Gent zeer
gunstig uit. "Maar', aldus het college,
'toch zal uiteindelijk niet te ontkomen
zijn aan het opvoeren van de belasting
opbrengsten'.
Woningwetwoningen
B. en w. willen bijna 1.700 vierkante
meter grond aan de Zouterik in Philip-
pine verkopen aan de regionale
Zeeuws-Vlaamse woningbouwvereni
ging in Axel. Daarmee is een bedrag
gemoeid van 130.000 gulden. Op het
perceel worden twaalf woningwetwo
ningen gebouwd. Het college wil
voorts de Westdorpse muziekvereni
ging 'Eikels worden Bomen' een inves
teringssubsidie van 5.340 gulden toe
kennen. Daarnaast wil het college zich
garant stellen voor een geldlening van
20.000 gulden. De vereniging heeft dat
geld nodig voor de aanschaf van uni
formen en instrumenten.
De vaststelling van het bestemmings
plan Poelpolder zal worden vertraagd.
B en w. schrijven de raad dat nog niet
alle vooroverlegreacties zijn binnenge
komen en vragen als gevolg daarvan
om drie maanden uitstel Dat uitstel is
overigens maar één keer mogelijk. Het
bestemmingsplan Poelpolder is voor
namelijk bedoeld om de stort van
gipsafval door de Zuidehemle in dat
natuurgebied onmogelijk te maken.
B. en w. van Sas vn Gent zien af van
een plan tot verbetering van de woon
omgeving Stoeland en Peereboom in
Westdorpe. Een enquête heeft uitgewe
zen dat de bewoners daar niets voor
voelen. De gemeenteraad van Sas van
Gent vergadert donderdag (morgen)
om 20.00 uur in het stadhuis.
RENESSE - „De veranderingen die
zich in Zeeland hebben voltrokken zijn
niet anders dan in 's-Gravenzande, in
Franeker, in Buitenveldert, in Zoeter-
meer of in Zwolle. De ramp van '53
heeft versnellingen opgeleverd, maar
dat is dan ook alles. De rooms-katho-
lieke kerk in Nederland - om maar een
voorbeeld te noemen - heeft aanzien
lijk méér schokken ondergaan sinds
het tweede Vaticaans concilie, dan
Zeeland sinds de ramp. Zelfs de discus-
HOOFDBESTUUR NCB:
TILBURG Het hoofdbestuur van de
Noordbrabantse Christelijke Boeren
bond (NCB) vindt dat voor wat betreft
de bedrijfsvorm in de land- en tuin
bouw het gezinsbedrijf de belangrijk
ste rol moet blijven spelen, zowel uit
economische als sociale overwegin
gen.
Deze bedrijfsvorm werd afgelopen za
terdag in Wageningen door PvdA-
fractievoorzitter Den Uyl nogal eenzij
dig belicht, aldus de NCB. Juist door
het relatief kleinschalige karakter van
het gezinsbedrijf blijft de land- en
tuinbouw overeind, terwijl daarby de
economische flexibiliteit zowel in goe
de als slechte tijden een sterke troef is,
stelt de NCB. De kosten die in EG-
verband worden gemaakt om het
landbouwbeleid te kunnen blijven voe
ren mogen met los van de opbreng
sten worden gezien, meent het hoofd
bestuur. In Nederland draagt de land
en tuinbouw circa 1'4 miljard netto bij
aan de betalingsbalans. Dat wordt
bijna uitsluitend bereikt door de ge
zinsbedrijven zoals wy die in ons land
kennen, aldus het hoofdbestuur.
Ex-politicus Jan Terlouw r) biedt het eerste exemplaar van het jeugdboek 'Achter dijken en dammen'aan aan samenstellers
Wim en Ineke Wolff <l> cn eindreactrice Noortje van Leeuwen.
sie over een open of dichte Ooster-
schelde ging strikt genomen niet over
een Zeeuws probleem: het was een de
bat dat typerend was voor de kente
ring die zich in vrijwel de hele wereld
voordeed".
Dit zei Zeeland-kenner G. A. de Kok
dinsdag ty dens een inleiding in Renes-
se. Hij rekende er af met de gedachte
dat Zeeland altijd een achtergebleven
gebied is geweest, dat pas na de ramp
door uitvoering van het Deltaplan tot
ontwikkeling kwam. De Kok onder
streepte dat ramp en Deltaplan slechts
elementen waren, die gevoegd moesten
worden in een eeuwenlange keten van
historische processen, waarin storm en
vloed een belangrijke rol spelen, maar
zeker geen alles dominerende, over
heersende invloed hebben Hij wees er
in dit verband op dat Zeeland een Ne
derlands gebied is, dat in een eeuwen
lange strijd stukje by beetje op de na
tuur is gewonnen.
„Het is ondenkbaar en onjuist er van uit
te gaan dat Zeeland uitsluitend op het
gebied van de moderne waterbouwkun
de zou zyn beïnvloed, maar verder door
de eeuwen heen een witte, geïsoleerde
plek op de kaart zou zijn geweest", al
dus De Kok. „Een isolement dat - ten
koste van veel veranderingen -plotse
ling zou worden opgeheven, doordat er
Deltadammen werden aangelegd Wie
zo denkt, gaat uit van arrogant Hollan-
distisch vooroordeel, dat niet op de fei
ten stoeltHij beklemtoonde dat Zee
land ten tijde van de watersnoodramp
geen achtergebleven gebied was. „Het
isolement - door velen als een onaan
tastbaar gegeven aangenomen - was in
menig opzicht een vervalste werkelijk
heid. In de modernisering van het agra
risch bedrijf - of zo men wil: de indus
trialisering - liep het Zeeuwse platte
land zelfs voorop".
De Kok, die zijn inleiding over Zeeland
1953-1983 het thema 'voorstelling en
werkelijkheid' gaf, sprak ter gelegen
heid van de presentatie van het jeugd
boek 'Achter dijken en dammen'. Ex-
politicus J. Terlouw overhandigde de
eerste exemplaren aan samenstellers
Wim en Ineke Wolff en eindredactrice
Noortje van Leeuwen. Hij merkte daar
bij op dat het schrijvan van een jeugd
boek speciale eisen stelt. „Kinderen
kunnen beter lezen dan zich uitdruk
ken Ik durf de stelling aan dat een kind
dat veel leest, beter kan lezen dan een
volwassene die weinig leest", betoogde
Terlouw (zelf kinderboekenschrijver).
Hij legde er de nadruk op dat een kin
derboek er wel de spanning in moet
houden, een saai boek wordt snel weg
gelegd.
Delta-werken
Achter dijken en dammen (subtitel;
Zeeland en de Deltawerken) is uitgege
ven door Meulenhoff In formatief bv.
Het Is de bedoeling een beeld te geven
van ontstaan en ontwikkeling van Zee
land en de Deltawerken. De schrijvers
A. den Doolaard en Annie M. G.
Schmidt gaven bijdragen. Teksten wer
den geleverd door Rinus Antonisse (de
laatste ramp), Hans Bannink (steeds
meer schepen op de Schelde), Marinus
de Bruin (het offer van Walcheren),
Bram Drinkwaard (vissers in de Delta
Gerard Heerebout (land van zeevaar
ders), Kees van Leeuwen (de oplossing
voor de Oosterschelde), Ben Smulders
(wanneer is de Delta klaar) en Wim
Wolff Deltaplan. Haringvliet, Grevelin-
gen en het logboek van de Zeewolf).
Raadslid Kesbeke
BODEMONDERZOEK
IN AXEL VOOR
REKENING PZEM
AXEL Het Axelse CDA-raadslid A.
Kesbeke vindt dat de PZEM de kosten
moet dragen van het bodemonderzoek
op het terrein van de voormalige
gasfabriek in Axel. In de raadsverga
dering dinsdagavond zei Kesbeke ver
baasd te zijn dat b en w van Axel de
kosten van dat odnerzoek zonder slag
of stoot uit eigen zak w illen betalen,
„de PZEM", aldus de CDA-er, „is beter
dan de gemeente Axel in staat om de
kosten van dat onderzoek te betalen.
De maatschappij is er kapitaalkrach
tig genoeg voor...".
De kosten van het bodemonderzoek
worden begroot op ongeveer 46.000
gulden. De PZEM weigert om daarvoor
ook maar één cent op tafel te leggen.
Terecht, vindt de Axelse wethouder P.
T. A. M. R. Apers. Hij stelde gister
avond vast dat dat de gevolgen zijn
van een eigen gemeentelijk gasbedrijf
„Daarvoor krijgen we nu de rekening
gepresenteerd..."'
Kesbeke kaartte het bodemonderzoek
(naast Axel moet zo'n onderzoek ook
gebeuren in Middelburg, Reimerswaal
en Oostburg; de laatste twee gemeen
ten voelen er ook niets voor om dat zelf
te betalen) aan in de rondvraag. Hij
bleef met zijn standpunt echter een
eenling.. De CDA-er na afloop: ,Jk sta
verbaasd dat er niemand op insprong".
Cursisten ZVU
exposeren in Axel
AXEL In het oude postkantoor in de
Noordstraat in Axel houden cursisten
van de Zeeuwse Volks Universiteit een
tentoonstelling van hun eigen werk die
loopt van zes tot 30 april. Er worden
schilderijen, tekeningen en etsen ten
toongesteld. mert daarnaast ook aan
dacht voor de volksschilderkunst, het
i schilderen op voorwerpen.
