Vakbonden niet akkoord
met plan directie KMS
Ook klappen in Terneuzen
Plan voor de winning van
oesterbroed Grevelingen
BOEKJE OPEN OVER
EILAND WALCHEREN
Kernpunten overlevingsplan
\nejeSN
A <--■
TEVEEL ONDUIDELIJKHEID OVER CIJFERS'
Plannen
directie
CDA-veto tegen van Dam
als voorzitter enquête
STANDPUNTEN
INITIATIEF GEMEENTE BRUINISSE
ZEKER 35 WERKNEMERS WEG
Werkgroep bestudeert
onderwijs aan doven
WOENSDAG 23 MAART 1983
PZC/provir,cie
11
Enkele kernpunten in het overlevingsplan voor De Schelde zijn:
de KMS-directie wil de capaciteitsvermindering in de marinebouw tot een
minimum beperken. Dat is volgens de directie van groot belang om in de markt te
kunnen blijven voor exportorders;
De teruglopende markt voor de centrale ketelbouw en nucleaire componenten-
VLISSINGEN - De ondernemingsraad van de Koninklijke Maatschappij De Schelde en de vakbon
den gaan niet akkoord met het overlevingsplan van de directie van De Schelde, voor zover het
gaat om de vermindering van het aantal arbeidsplaatsen met 520. Zij hebben de cijfers voor de
verschillende afdelingen terugverwezen, omdat daarover nog te veel onduidelijkheden bestaan.
Er bestaat bijvoorbeeld nog onzeker
heid over de vraag of het alleen gaat om
gedwongen ontslagen of om het wegval
len van arbeidsplaatsen door middel
van zogenaamd natuurlijk verloop. Dis
trictsbestuurder Wil Waumans van de
Industriebond FNV zei dit dinsdag
avond tijdens een bijeenkomst voor het
personeel en andere belangstellenden
in het Vlissingse Scheldekwartier.
De districtsbestuurder kwam tot iets
andere cijfers dan groepsdirecteur ir B.
G. C. Pröpper over het aantal arbeids
plaatsen dat verdwijnt als gevolg van
het overlevingsplan van de directie, dat
hij een soort 'drie in een plan' noemde,
omdat het is gebaseerd op de te ver
wachten orders, de winstverwachting
en een reorganisatie. De cijfers voor de
verschillende afdelingen zijn volgens
hem terugverwezen, omdat er nog ver
anderingen zullen optreden, bijvoor
beeld doordat orders niet doorgaan
waarmee nu nog rekening wordt gehou-
(Slot van pagina 1)
bedrijfswinst over '83 op 11- tot 12 mil
joen gulden zal uitkomen. Daar moeten
de rentelasten echter nog vanaf. En
KMS-groepsdirecteur ir. B. C. G. Pröp
per voorziet, dat die rentelasten de be
drijfswinsten over dit jaar 'op zullen
souperen'.
In het overlevingsplan gaat de directie
er vanuit, dat de twee ketelbouwop
drachten (PZEM en Maasvlakte) bij De
Schelde terecht komen. Voorts rekent
de directie erop, dat in 1984 begonnen
kan worden met de bouw van tenmin
ste één M-fregat voor de Nederlandse
marine. De KMS-directie heeft de hoop
op de order voor de bouw van een nieu
we PSD-veerboot voorlopig laten va
ren. Daar staat tegenover dat De Schel
de 'een reële kans' maakt op een aan
trekkelijke exportorder (bevoorra
dingsschip). Ir. Pröpper wilde daarover
gisteren geen nadere mededelingen
doen.
Met uitzondering van de scheepsnieuw-
bouw - waar De Schelde afhankelijk
blijft van marineopdrachten - noemt de
KMS-directie de orderverwachtingen
voor de toekomst niet ongunstig. Bijge
volg is de voorgenomen afslanking in de
industriegroepen zelf beperkt tot een
capaciteitsaanpassing aan het te ver
wachten marktaanbod voor 1983 en
1984.
Inkrimping
De scheepsnieuwbouwafdeling wordt
ingekrompen met 26 arbeidsplaatsen,
Scheldepoort met bijna 40, machine
bouw ruim 50, de vestiging Terneuzen
bijna 40, de afdeling ketelbouw 4.
In de sector algemene diensten (kan
toor, bewakingsdienst, magazijnen en
dergelijke) is een afslanking voorzien
van 360 arbeidsplaatsen. Daarvan heb
ben er 160 betrekking op alle leerar-
beidsovereenkomsten in de bedrijfs-
school.
Het dinsdag gepresenteerde plan is een
nadere uitwerking van de globale voor
stellen, die begin maart door de KMS-
directie op tafel zijn gelegd. Het ging
toen om een zeer onvolledig plan. In het
uitgewerkte plan wordt vastgehouden
aan een wijziging van de topstructuur
van de KMS. Dat betekent onder meer,
dat het aantal directeuren van 7 naar 5
wordt teruggebracht. De functies van
technisch directeur-KMS (ir. J. van
Loosen) en Scheldebouw-bedrijfsdirec-
teur (J. C. M. van Rhee) komen te ver
vallen. De beide betrokken directiele
den hebben zich van het overlevings
plan gedistantieerd.
De grote vraag is of de provinciale- en
rijksoverheid bereid zijn om op basis
van dit plan 'De Schelde' financieel te
steunen. De directie van de KMS zegt
nog geen duidelijke aanwijzingen te
hebben over het tijdstip waarop ophef
fing van de staat van surséance, waarin
het bedrijf verkeert, mogelijk is. De di
rectie van de KMS heeft dinsdag uit
drukkelijk gewaarschuwd, dat het
overlevingsplan alleen te verwezenlij
ken is, indien de surséance op zeer korte
termijn opgeheven wordt.
Aandeelhouders
In het plan wordt bewust niet inge
gaan op de toekomstige juridische
structuur van de KMS. Dat is een zaak
van de aandeelhouders, zei ir. Pröpper
dinsdag.
De directie heeft daar echter wel een
uitgesproken mening over. De KMS-di
rectie huldigt het standpunt dat de
Scheldegroep zo zelfstandig mogelijk
moet worden met een eigen raad van
commissarissen. Volgens de directie
moet opname van de KMS in een hol
ding-constructie worden voorkomen.
Eventuele samenwerkingsverbanden
mogen alleen tot stand komen op basis
van vrijwilligheid.
den, maar ook omdat mensen kunnen
worden overgeplaatst naar andere af
delingen, waar dan eventueel gedwon
gen ontslagen zouden kunnen vallen.
De vakbonden zeggen evenmin de uit
gangspunten van de directiete kennen
en dus niet te weten welke criteria zijn
gehanteerd voor het handhaven van be
paalde functies.
„Ons uitgangspunt blijft, dat er geen
gedwongen ontslagen mogen vallen".
zei Waumans in zijn antwoord op op
merkingen in deze trant van verschil
lende werknemers. „Daarover willen
wij blijven praten. Maar hoe maken wij
dat concreet? Ik ben ook voldoende
realist om te zien in welke tijd wij nu
zitten. Wij vinden allemaal, dat elk ont
slag er een te veel is. Maar of er nu en
nooit gedwongen ontslagen zullen val
len betwijfel ik ook. Wij zijn volkomen
afhankelijk van de overheid en die stelt
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - Het CDA sluit niet uit dat deze fractie de voorzitter voor de
bijzondere kamercommissie zal leveren die de parlementaire enquête naar de
gang van zaken bij het RSV-concem zal aanvatten. De fractie heeft inmiddels
een vooralsnog definitief veto uitgesproken over de kandidatuur van PvdA-
kandidaat Marcel van Dam. Weliswaar heeft men een duidelijke voorkeur voor
Van Dam's partijgenoot Schelto Patijn, maar die is door zijn eigen fractie niet
als kandidaat-lid voor de bijzondere kamercommissie aangewezen, en kan om
die reden geen voorzitter worden.
Het CDA komt onder meer met oud
minister van ontwikkelingssamenwer
king Van Dijk. Binnen het CDA wordt
niet uitgesloten dat Van Dijk uiteinde
lijk de voorzitter van de kamercommis
sie zal worden.
Behalve Van Dam heeft de PvdA ook
oud-staatssecretaris Jaap van der Doef
naar voren geschoven als lid van de
commissie. Van der Doef is géén kandi
daat voor het voorzitterschap. Zijn
kandidatuur heeft bij de andere partij
en verbazing gewekt, aangezien afge-
sproken was dat er géén leden van de Zo£ds bekedd TOzen CDA. en
kamercommissie voor economische za- kamerleden de 'socratische' wijze van
ken zouden worden voorgedragen. Van ondenoelcen door Van Dam. Al eind
der Doef is wél lidI van die commissie. vorige week viel voor het eerst de naam
In Den Haag wordt echter verwacht
dat pas donderdag de voorzitter zal
worden aangewezen van de bijzondere
onderzoekscommissie.
Desgevraagd zei Marcel van Dam dins
dag bereid te zijn voorzitter te worden
van de parlementaire enquête
commissie. Maar hjj wees erop de
laatste dagen niets meer over het voor
zitterschap gehoord te hebben. „Ik
denk dat de gesprekken over het voor
zitterschap nog niet zijn afgerond".
De Kamer debatteert vanavond
woensdag over het voorstel van de
kamercommissie voor economische za
ken om een parlementaire enquête in
te stellen. De uitslag van dat debat
een 'ja' tegen deze vorm van onderzoek
staat overigens al vast.
van Patijn in die kringen te beluiste-
Overigens wilde Van Dam niet reage
ren op de angst van kamerleden die
zijn wijze van onderzoek vrezen. „Dat
doe ik pas als ik ben benoemd".
Werknemers van 'De Schelde' nemen kennis van de standpunten van de or en de honden.
bouw zal opgevangen moeten ivorden door in de komende jaren meer het accent te
leggen op geavanceerde apparatenbouw voor de chemie- en proces-industrie;
De scheepsreparalte dient geconsolideerd te worden op een minimumniveau, in
afwachting van een marktopleving na '84;
De basis van de afdeling machinebouw moet verbreed worden middels de
fabricage van nieuwe produkten.
zich. zoals de afgelopen weken uit per
spublicaties is gebleken, bikkelhard
op", aldus Waumans.
Hij erkende verder, dat het overlevings
plan uitgaat van opdrachten, waarover
nog geen enkele zekerheid bestaat, zo
als voor de scheepsbouw en ketelbouw.
Wanneer die niet doorgaan zullen er, zo
bevestigde hij, nog meer arbeidsplaat
sen moeten verdwijnen. „Maar als je de
directie wilt vragen zich te baseren op
zekerheden zou de onderneming failliet
zijn. Dat is de enige zekerheid die je nu
hebt. De gemeentebesturen van Mid
delburg en Vlissingen en het provin
ciaal bestuur hebben in ieder geval een
lijn uitgezet, waardoor De Schelde in
ieder geval niet failliet gaat, wordt op
gesplitst of uitverkocht", zei Waumans.
De vakbonden zullen volgende week
tijdens de verschillende ledenvergade
ringen hun standpunt bepalen over het
plan van de directie.
Waumans zei niet uit te sluiten, dat de
verschillende bonden daarbij andere
'klemtonen' zullen leggen of zelfs ande
re standpunten zullen innemen. „Wij
zijn nu eenmaal verschillende bonden.
Maar dat hoeft niet te betekenen, dat
wij elkaar in de wielen rijden. Er bestaat
ook eenheid in verscheidenheid", aldus
de districtsbestuurder in zijn reactie op
het pleidooi van voorzitter J. Scheffers
van het Steuncomité Behoud van werk
gelegenheid bij de KMS om in ieder ge
val de eenheid te bewaren in de strijd
voor het voortbestaan van de KMS.
Secretaris P. Veen van de onderne
mingsraad deed verder een dringend
beroep op de oudere werknemers om
vrijwillig gebruik te maken van de mo
gelijkheid om vervroegd uit te treden
en daarmee te voorkomen dat jongere
werknemers gedwongen zouden wor
den ontslagen. Hij zei teleurgesteld te
zijn in het grote aantal werknemers van
62 jaar en ouder, dat nog geen gebruik
heeft gemaakt van de VUT-regeling.
Volgens gedeputeerde drs R. C. Barbé
(economische zaken) vormt het overle
vingsplan een goede basis voor verder
overleg. „Als ik de cijfers in het overle
vingsplan relateer aan de cijfers die in
eerste instantie over ons zijn uitge
strooid, dan zeg ik: dit is een duidelijke
verbetering".
Ook de Vlissingse wethouder A. Hoef-
kens van sociale zaken was dinsdag
avond gematigd positief Hij noemde
het plan „een goed bespreekbaar stuk".
De heer N. H. Witteman rechtsoverhandigt commissaris van de Koningin dr C. Boertien het eerste exemplaar van
Walcherennatuur landschap en geschiedenis'.
MIDDELBURG - Commissaris van de koningin de heer
dr C. Boertien ontving dinsdagmorgen in het provincie
huis in Middelburg het eerste exemplaar van het boek
'Walcheren' uit handen van de heer N. H. Witteman,
directeur van uitgeverij Romen.
Dit werk heeft als ondertitel 'Natuur, landschap en ge
schiedenis' en is geschreven door dr. H. A. Visscher, een
in Dordrecht wonende medewerker van het ministerie
van landbouw.
De uitgever benadrukte tijdens een toespraakje dat het
boek in de eerste plaats voor inwoners van Walcheren is
geschreven. Echter ook voor recreanten. In ongeveer 130
pagina's is helder en duidelijk uiteengezet wat de lezer
anders in omvangrijke detailuitgaven terug kan vinden.
Het boek is wat leesbaarheid betreft zo eenvoudig moge
lijk gebleven, zonder concessies te doen aan de geboden
onderwerpen, zo benadrukte de uitgever.
„Dit boek is niet gemaakt omdat er over Walcheren te
weinig verschenen zou zijn, integendeeL De lezer kan
echter in een oogopslag kennis nemen van alles wat het
bekijken waard is zonder specialistische werken te moe
ten raadplegen" aldus auteur Visscher. Hij heeft speciale
aandacht besteed aan typisch Walcherse landschaps-
kenmerken die elders in het land nergens in die mate
voorkomen. Vooral gaat het daarbij om zaken als vlied
bergen waarvan er op het schiereiland nog zestien aan te
wijzen zijn. Andere Walcherse specialiteit die aan de or
de komt is het kreekruggenlandschap. Volgens de au
teur is dit wel aangetast door de innundaties in de twee
de wereldoorlog en door vroegere herverkavelingen van
het landcschap maar is het toch in grote trekken nog
herkenbaar.
Het boek is onderverdeeld in de hoofdstukken 'Het on-
staan van Walcheren'. 'Archeologische vondsten en mo
numenten', 'Het landelijk en stedelijk cultuurland
schap'. 'Boeiende architectuur'. 'Verdwenen tramlij
nen', 'De levende natuur'. 'De openluchtrecreatie', 'Mu
sea' en 'Het eigene van WalcherenAan het eind van het
boek verder een 'conslusie' en een literatuur- en verkla
rende woordenlijst.
Het boek is rijk geïllustreerd met meer dan honderd
foto's en prenten, waarvan veel van de auteur. Vanaf
donderdag is het in de boekhandels verkrijgbaar. Tot 1
oktober voor 34,50, na die datum kost het vijf gulden
BRUINISSE - Het dagelijks bestuur van de gemeente Bruinisse heeft een plan
ontwikkeld voor het winnen van oesterbroed in de Grevelingen. De omschrij
ving van het proefproject luidt: „Het winnen in de Grevelingen van zaad van de
originele platte Zeeuwse oester voor verdere opkweek in de Oosterschelde door
toepassing van de zogenaamde hangmethode" Met het oesterbroed-winproject
beogen b en w naast het scheppen van werkgelegenheid mede het opnieuw
structureren van het oesterbedrijf in en om de Oosterschelde.
Het college geeft aan dat na een inten
sieve schoonvisserij van de thans in ver
band met de oesterziekte verwaarloos
de oesterpercelen op de Yerseke Bank
met behulp van de oestervoorraad in
het Grevelingenmeer kan worden be
schikt over verschillende jaarklassen
wat voor het oesterbedrijf een tijdwinst
van enkele jaren betekent. Want de in
vestering voor schoonvissen en aan
koop van oesterzaad-zaailingen en
moederoesters zal een directe herstruc
turering met zich brengen waarvan de
resultaten nog dit jaar kunnen blijken,
aldus b en w. Daarvoor is naar hun me
ning alleen de medewerking nodig van
bevoegde instanties en betrokken par
tijen. .Het kweekmateriaal is in ruime
mate aanwezig. En de dit jaar te beha
len omzet van 15 miljoen gulden, in vol
gende jaren oplopend tot 30 miljoen
rechtvaardigen de opzet van het pro-
het voorzien in de behoefte aan
Zeeuwse oesters voor de handel, ter ver
vanging van de hedendaagse buiten
landse oester;
het onderzoeken en beproeven van
alternatieve methoden van oester-
broedwinning in het getijden-vrije Gre-
velingengebied (bodem- en hangcul-
tuur), „waarbij natuur en milieu naar
waarde worden geschat".
Het plan is deze week ter verkrijging
van medewerking en ondersteuning
verzonden naar het ministerie van
landbouw en visserij (directie visserij),
het provinciaal bestuur, de inspectie
Zuid-West Nederland van de Dienst der
Domeinen, kamer van koophandel
Midden- en Noord-Zeeland, interge
meentelijke sociale dienst Schouwen-
Duiveland/Sint Philipsland en de be
sturen van alle gemeenten in het Greve-
lingen-gebied.
B en w van Bruinisse vinden zaadwin-
ning van de originele platte Zeeuwse
moederoester uit het Grevelingenbe-
stand mede een belangrijke aangele
genheid gelet op de gehardheid van de
oesters tegen lage temperaturen en de
mogelijkheid van toelevering naar het
opkweek- en produktiegebied in het
centrale depót van de Yerseke Bank in
de Oosterschelde, direct nabij de voor
zieningen voor verwerking, verpakking
en transport. En volgens het college
kan tevens een spreiding worden be
reikt van de risico's voor de export- en
handelskanalen van het produkt.
B en w van Bruinisse wijzen erop dat
het beheersplan voor de Grevelingen
de gevestigde visrechten erkent. Op de
Grevelingen bedrijven momenteel ze
ven bedrijven binnenvisserij, die in
1981 een vennootschap zijn aangegaan
voor het kweken en winnen van
schelpdieren in de Grevelingen en het
verhandelen daarvan. Deze organisa
tie van de beroepsvissers staat inge
schreven bij de kamer van koophandel
te Middelburg als Grevelingen-cultu-
Visrechten
B en w signaleren 'een zeker voordeel'
indien het proefproject daarbij zou aan
sluiten, 'aangezien de doelstelling van
Grevelingen-cultures met name gericht
is op het winnen van oesterbroed in de
Grevelingen'. In dit verband tekenen zij
nog aan dat de organisatie de beschik
king heeft over een volledig toegerust
bedrijfsvaartuig en dat verder zeker
tien hulpboten met aanhangmotoren
inzetbaar zijn.
TERNEUZEN Bedrijfsleider ing. C.
Fleurbaaij van 'De Schelde'-vestiging
in Terneuzen lichtte de nieuwe overle
vingsplannen toe tijdens twee bijeen
komsten met het personeel. Fleurbaaij
maakte duidelijk dat, zoals het er nu
voorstaat, in Terneuzen onder alle
omstandigheden zeker 35 man zullen
moeten afvloeien. „Daarbij is er van
uit gegaan dat zowel de ombouw van
de centrale in Borssele als die van de
Maasvlakte door 'De Schelde' zullen
worden uitgevoerd. Het zal duidelijk
zijn dat, wanneer dat niet doorgaat, de
situatie voor de vestiging Terneuzen
rampzalig zal zijn." Op vragen van
werknemers maakte Fleurbaaij duide
lijk dat 'De Schelde'-Terneuzen in dat
geval onherroepelijk dicht gaat.
Echte duidelijkheid kon de bedrijfslei
der de 139 werknemers in Terneuzen
dinsdagmiddag nog niet geven. „Dit is
alweer het vierde plan", verzuchtte hij,
„en dit moet nog door alle partners
worden doorgesproken. Ik kan u geen
concrete mededelingen doen; we zijn
tenslotte niet langer baas in eigen
huis." Eén ding werd duidelijk: verliest
'De Schelde' de greep op de ketelbouw,
dan heeft dat verstrekkende gevolgen
voor het gespecialiseerde bedrijf in
Terneuzen. In Terneuzen voert 'De
Schelde' op dit moment orders uit in
opdracht van de NSM-Sluiskil en van
DOW Chemical, Bij Dow alleen al gaat
dagelijks 50 man aan de slag.
Gedeputeerde staten van Zeeland hebben een werkgroep onderwijsvoor
zieningen dove kinderen in Zeeland ingesteld. De werkgroep heeft tot
taak de aanwezige en mogelijk te ontwikkelen tussenvormen tussen 'het
gewone onderwijs' en internaatsplaatsing voor dove kinderen te inventa
riseren. Onderzocht zal wroden welke mogelijkheden er zijn voor
home-training en begeleiding in Zeeland van dove kinderen, hun ouders,
verzorgers en onderwijskrachten.
Zo mogelijk moeten voorstellen
worden uitgewerkt voor de inrich
ting van onderwijsvoorzieningen
in Zeeland die van belang kunnen
zijn voor ouders en verzorgers van
dove kinderen en die een relatie
hebben met de school voor slech
thorende en spraakgebrekkige
kinderen 'De Kring' in Goes en het
regionaal pedagogisch centrum
Zeeland (RPCZ). Ter verduidelij
king: 'De Kring' in Goes heeft tot
dusverre een taak op het gebied
van onderwijs aan slechthorende
kinderen, hetgeen een andere han
dicap is dan doof zijn. De werk
groep zal tweemaal per jaar rap
port uitbrengen aan gedeputeerde
staten over de voortgang van de
werkzaamheden. Voorzitter is drs.
F. Mulders (namens de Zeeuwse
stichting voor revaüüauej. secre
taris drs. W. Ovaa (wetenschappe
lijk onderzoeker prov. opbouwor-
gaan stichting Zeeland); leden rijn
G van der Scheer (afdeling basis
onderwijs en speciaal onderwijs
provinciale onderwijsraad), I. A.
van der Linde (auteur van een brief
aan g.s. en ouder van een doof
kind), mevrouw H. C. Bliek-Peters
(onderwijzeres die veel ervaring
opdoet in de begeleiding van een
doof kind), P. F. Jooss (schoollei
der 'De Kring'), C. F. de Baar
(namens RPCZ) en J. A. M. Beeren-
donk (inspecteur buitengewoon
onderwijs).
Aan de instelling en taakstelling
van de werkgroep ligt een rappor
tage ten grondslag van de provin
ciale raad voor de volksgezond
heid in Zeeland.