Ja
ICIALE ZEEUWSE COURANT
Tekorten van overheid
stijgen met zes miljard
Druk overleg olieprijzen
Druk collectieve
lasten 60 procent
Koukleumen bij de bedeling
RUDING: UIT DE HAND GELOPEN
KOSTELIJK
Gigantische 'wolk' in heelal
HONDERDEN
ARRESTATIES
BIJ KAAPSTAD
Tennessee
Williams
overleden
Het recept dat
niet werken wil
Zacht weer
Veel bewolking en perioden met regen.
Middagtemperatuur omstreeks acht
graden
226e jaargang no. 48
Zaterdag 26 februari 1983
tamse bv sinds 1881
VOOR HET BETERE DAKDEKKERSWERK
Postbus 154 - 4460 AD Goes - telefoon 01106-1740
WASHINGTON (RTRIUPl) - Astronomen van de Comell-universüeit van Ithaca
in de Amerikaanse staat New York hebben bij toeval tussen sterrenstelsels een
waterstofwolk ontdekt die miljarden maal vaster is dan de zon. Hel is de allereer
ste keer dat een dergelijke waterstofmassa tussen sterrenstelsels is waargeno
men De ontdekking geeft mogelijk antwoord op de vraag over hoe sterrenstelsels
zijn ontslaan.
Roger SegeUcen zei namens de universiteit dat vier astronomen vorige maand de
wolk op het spoor zijn gekomen dank zij de radiotelescoop die inArecibo op Puerto
Rica staat. Deze telescoop is met een doorsnee van 308 meter de grootste ter
wereld. De wolk ligt 300.000 lichtjaar van de aarde en is enkele malen groter dan
de Melkweg, het sterrenstelsel waarvan de aarde deel uitmaakt. Een lichtjaar is
de afstand die het licht in een jaar aflegt, te weten 9.6 biljoen kilometer.
De 'National Science Foundation' in Washington zei dat de ontdekking mogelijk
geleerden op weg zal helpen te achterhalen wat de 'onzichtbare massa' is die
verschilt van de sterren m waarneembare sterrenstelsels en die volgens velen een
onmisbaar onderdeel is van het heelal. Een van de vier astronomen. Yervant
Terzxan, opperde dat de ontdekte wolk mogelijk een oer-sterrenstelsel is dat er tot
nog toe niet in is geslaagd sterren 'voort te brengen
Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - Het tekort van de totale overheid is over 1982 iets lager uitgekomen dan nog in
september werd verwacht. De lichte meevaller van 0,4 procent is vooral een gevolg van iets
hogere belastingopbrengsten. Toch steeg het tekort nog met f 6 miljard, tot f 30,6 miljard, vergele
ken met 1981. Daardoor kwam het tekort uit op 9,4 procent van het nationaal inkomen.
Minister Ruding (financiën) vindt dat De meevaller in de belastingopbreng- Lager dan geraamde opbrengsten de-
het financieringstekort, ondanks de ster. heeft volgens Ruding overigens
lichte meevaller, „zeer aanzienlijk uit geen gevolgen voor het tekort over het
de hand is gelopen." Het betekent dat lopende jaar. Hy beschouwt de hogere
het tekort 2.9 procent hoger uitviel dan opbrengst als een incidenteel gebeuren,
in de Miljoenennota voor 1982 was bere- Ook premier Lubbers ziet geen reden
kend .Achteraf bezien zijn aanzienlij- om de ramingen voor 1983 naar bene-
ke tussentijdse aanpassingen nog van den bij te stellen.
onvoldoende omvang gebleken om het
financieringstekort tot de aanvankelijk
beoogde waarde te beperken," schrijft
de minister in een brief aan de Kamer.
controle banenfonds
Provinciale staten van Zeeland willen
de vinger aan de pols houden van het
provinciale werkgelegenheidsfonds.
De bestedingen uit het fonds zullen
steeds aan de orde komen in de staten
commissies voor economische en be
stuurlijke zaken.
PAGINA 3
vrijspraak molukkers
Het gerechtshof in Leeuwarden heeft
in hoger beroep zes Asser Zuidmoluk-
kers. verdacht van poging tot moord
op twee politieagenten, vrijgesproken
Het onherroepelijk oordeel van het hof
vernietigt het vonnis van de recht
bank in Assen, die de zes veroordeelde
tot gevangenisstraffen van driejaar.
PAGINA 11
acties onderwijs
De onderwijsvakorganisaties gaan in I
de tweede week van maart actie voe- I
ren tegen de bezuinigingsplannen van
minister Deetman. Gelijktijdig met de I
behandeling van de onderwijsbegro- I
ting door de tweede kamer zullen m ij
het hele land protesten klinken en zal I
het gevolg van de bezuinigingen dui- I
defijk worden gemaakt.
werk voor claus
De tweede kamerfracties van WD I
CDA. PvdA en D'66 zien geen bezwaar I
in het verlenen van en verantwoorde- I
lijke functie aan prins Claus De frac- I
ties vinden wel dat bij een eventuele I
toekomstige benoeming van prins I
Claus politiek omstreden werk moet I
worden vermeden
PAGINA 13
handballers onderuit
Het Nederlandse handbalteam is gis- I
teravond in Boxmeer overdonderd I
door Tsjechoslowakije Oranje kwam I
in de eerste fase van het openingsduel I
van de strijd om het wereldkampioen- I
schap in de B-groep snel op een ruime I
achterstand en verloor kansloos met 1
8-24
PAGINA 15
minder winst amro
De Amro Bank heeft het afgelopen
jaaraanzlenlijkminderwinstgemaakt
dan in 1981De bank moest vooral een I
veer laten ten bate van de voorzienin- I
gen voor algemene bedrijfsrisico's.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5,6.
7, 8 en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 11.
Financiën, economie: 15. I
Kunst en cultuur: 17.
zaterdagkrant
Zaterdagkrant: 19, 20, 21,
23, 25 en 29.
Radio en televisie: 31 en 33.
Wel verwacht hij dat in de komende
Voorjaarsnota gerekend zal worden
met een minder grote tegenvaller aan
de inkomstenkant.
Uit de voorlopige rekening over 1982
(de zgn. februari-nota) blijkt dat de
meevallers zich in 1982 vooral voorde
den bij de omzetbelasting (f311 mil
joen), de bijzondere verbruiksbelas
ting (f 105 miljoen) en de loonbelasting
(f361 miljoen). Kleinere meevallers
ontstonden bij de tabaks-, bier- en wij
naccijnzen, de belasting op het rechts
verkeer en de vennootschapsbelas
ting.
den zich voor bij de inkomstenbelas
ting (f124 miljoenlen de accijns van
lichte olie (f 73 miljoen). De tegenvallers
bij andersoortige oliën, de invoerrech
ten, de dividendbelasting en de succes
sierechten bedroegen elk ongeveer vijf
tig miljoen of minder. Ook bij het aan
deel van het Gemeentefonds moest de
rijksoverheid f117 miljoen dieper in de
buidel tasten.
In totaal leverde deze begrotingspost
de rijksoverheid f 626 miljoen meer op
dan begroot, waarvan de kostprijsver-
Mengele - De Duitse oorlogsmisdadi
ger Josef Mengele die arts was in het
concentratiekamp Auschwitz, woont
niet in Paraguay, zo heeft de ondermi
nister van binnenlandse zaken Michel
Angel Bestaro vrijdag in Asuncion ver
zekerd.
hogende belastingen f 520 miljoen ople
verden en de belasting op inkomsten
f 200 miljoen. Het verschil wordt voor
het grootste deel veroorzaakt door de
hogere kosten van het Gemeentefonds.
De voornaamste tegenvallers aan de
uitgavenkant hebben zich in 1982 voor
gedaan op de begrotingen van dc mi
nisteries van onderwijs en weten
schappen (f780 miljoen), financiën
(f200 miljoen), verkeer en waterstaat
(f625 miljoen) en CRM (f300 miljoen).
De grootste afzonderlijke afwijkingen
van de begrotingen zijn: kleuter- en la
ger onderwijs, studiefinanciering en la
ger- en middelbaar beroepsonderwijs
(totaal f 353 miljoen), openbaar vervoer
bijdragen stadsvervoer en NS-goede-
renvervoer (totaal f445 miljoen), de
WSW (f254 miljoen), de rijksgroeprege-
ling werkloze werknemers (f215 mil
joen) en gezinsverzorging (f 98 miljoen).
Volgens de voorlopige rekening bedroe
gen de rijksuitgaven in 1982f 151,01 mil
jard. De inkomsten bleven daar met
f 124,04 ver bij achter. Het tekort kwam
zo uit op ruim f26 miljard, waar nog
eens aflossingen van totaal f 4 miljard
bij moeten worden opgeteld
DETROIT-Een politieman in Detroit gebruikte vrijdag zijn grote patrouillewagen als een soort dranghek om zon 1500
mensen keurig in de rij te houden bij een uitdeelpunt voor gratis melkpoeder, boter en kaas. Sommigen stonden meer
dan twee uur in de sneeuiv voor een stukje kaas. Door de grote werkloosheid in deze autostad'#n de lage sociale
uitkeringen zijn velen aangewezen op gaarkeukens of zoals hier. gratis kaas. melkpoeder en boter.
Op de Geldermalsense fruitveiling zijn vrijdagmiddag de eerste kasaard-
beien van dit jaar aangevoerd. De aanvoer bestond uit 15 doosjes. 'De
winterkoninkjes' werden geveild voor f 116,- per doosje. Voor deze primeur
zorgde tuinder Roberti uit Tuil. Koper was de horecaleverancier Dijkstra
uit Drachten. Op de foto: de zesjarige CobiRoberti met de eerste aardbeien.
BIJNA 30 PCT BELASTINGEN
iVan onze parlementaire redactie
DEN HAAG - De collectieve lasten
druk is in 1982 gegroeid tot 59,1 pro
cent. Dat betekent dat de overheid bij
na 60 procent van alle verdiende inko
mens ontvangt. Hiervan bedragen de
belastingen 29,5 procent, terwijl de
premiedruk uitkwam op 22,3 procent.
De druk van 'niet-belastingmiddelen
(zoals aardgas) bedroeg 7,3 procent.
De lastendruk is hiermee iets lager uit
gevallen dan het kabinet in de begro
ting van 1982 had berekend. De schat
ting bedroeg 59,7 procent Ook vergele
ken met de begroting 1981 is er een mee
valler. toen was de schatting 61,3 pro
cent. De werkelijke uitkomst over 1981
viel echter lager uit 58.3 procent.
Het meevallende resultaat is een ge
volg van de geringere dan verwachte
belastingstijging. Deze kwam 0,8 pro
cent lager uit. Voor premiedruk en
aardgas bleken de schattingen wel on
geveer juist te zijn. Vergeleken met de
uitkomsten over 1981 is de belasting-
KAAPSTAD (RTR/UPI) - De Zuidafri-
kaanse politie heeft vrijdag met groot
machtsvertoon een inval gedaan in
Gululetu. een illegaal kamp voor zwar
ten bij Kaapstad. De politie stak de
zelfgemaakte tenten in brand en arres
teerde honderden zwarten, zo hebben
ooggetuigen gemeld.
druk met 0,6 procent verlaagd, de pre
miedruk met 1 procent gestegen en de
druk van niet-belastingmiddelen met
0,4 procent gegroeid.
PARIJS (ANP) - De kans op succes in
het koortsachtige overleg over de
vraag hoe een volledige instorting van
dc olieprijs moet worden voorkomen
wordt in Parijs wat hoger aangeslagen
dan de afgelopen dagen.
Vrijdag beraadslaagden in de Franse
hoofdstad opnieuw ministers uit Vene
zuela, Mexico. Koeweit en Algerije.
De kans dat er een of andere vorm van
samenwerking tussen de Organisatie
van Olie Exporterende Landen i OPEC)
en olie-exportlanden buiten de OPEC
wordt gevonden is wat groter gewor
den, aldus waarnemers in Parijs.
Een Venezolaanse woordvoerder zei
vrijdag dat er een goede kans op een
akkoord is.
De Noorse minister van olie. Vidkunn
Hveding. heeft vrijdagavond evenwel
verklaard dat Noorwegen geen verzoek
heeft ontvangen om met andere olie-
exporterende landen mee te doen aan
een of andere regeling voor de prijzen
van ruwe olie. De minister deelde dit
mee na afloop van een gesprek met een
delegatie van de Venezolaanse nationa
le oliemaatschappij.
Het is voor het eerst dat de OPEC con
tact met Engeland, Noorwegen en Me
xico opneemt over oliemarktkwesties.
Vrijdag werd in Arabische kringen in
Londen vernomen dat de drie landen
van plan zijn waarnemers te s'uren
naar de spoedvergadering van de mi
nisters van olie van de OPEC die vol
gende week wordt gehouden.
Vooral de Indonesische minister A an
olie. Soebroto, heelt samenwerking tus
sen de OPEC en andere olie-exporte
rende landen bepleit.
Aan de vooravond daarvan wordt door
ministers van oliezaken in verschillen
de hoofdsteden druk overleg gevoerd
Er zijn drie groeperingen van olie-ex-
a,u.ue landen ontstaan. De eerste
bestaat uit Mexico. Engeland en Noor
wegen Deze hebben prijsverlagingen
aangekondigd, maar wachten er nog
even mee. De tweede groep bestaat uit
de „gematigde" Arabische olielanden
aan de Perzische Golf - Saoedi-Aiabie,
Koeweit, de Verenigde Arabische Emi
raten (Aboe Dhabi) en Qatar- die de
prijzen willen handhaven
De derde groep bestaat uit de voor
standers van de harde lijn die niets
willen weten van uniforme prijzen.
Dat zijn Nigeria. Algerije, Iran en Li
bië. De andere landen zijn min of meer
neutraal.
NEW YORK - De Amerikaanse to
neelschrijver Tenessee Williams is
vrijdag op 71-jarige leeftijd
overleden. Hij werd dood aange
troffen in een hotel op Manhattan
in New York. Hij was de auteur
van bekende stukken als 'Glazen
Speelgoed'. 'Tramlijn Begeerte'.
'The rose Tattoo' en 'Kat op een
heet zinken dak'.
De gezondheid van de met een Pu-
ützerprijs bekroonde schrijver liet
al lange tijd te wensen over. Marlon
Brando, die in verschillende film
versies van toneelstukken van Te
nessee Williams is opgetreden, zei
vrijdag: „Hij was iemand die zijn
hele leven met de dood bezig was.
Ik geloof dat hij vele doden is ge
storven voor hij overleed. Toen de
dood. waar hij zo dikwijls psycholo
gisch en fysiek dichtbij was. ten
slotte kwam. betekende dat voor
hem niet meer dan een scheerbeurt
of haarknippen
(zie pagina 20)
t Tier maanden ongeveer na
I V zijn aantreden is het kabi-
[?T^SV| net-Lubberseraantoeomba-
I - - ~l lans op te maken van wat een
J strak CDA-WD-ombuigings-
beleid tot nu toe heeft opgeleverd. De
zogeheten 'voorjaarsnota' is weer in
aantocht: het politieke ijkingspunt hal
verwege het begrotingsjaar, dat vorig
jaar struikelblok werd voor het tweede
"kabmet-Van Agt. De afgelopen weken
zijn in de richting van de ploeg-Lubers
openlijk en langs omwegen rapportcij
fers uitgedeeld, die bepaald geen reder,
tot applaudisseren geven. Zo kwam de
OESO in Parijs (de organisatie waarbij
24 industrielanden zijn aangesloten) in
haar rapport over de toestand van de
economie tot de slotsom dat Nederland
zich stevig in de crisis heeft vastge
draaid. Met een werkloosheidspercen
tage van 14,5 procent staat Nederland
op de tweede plaats (na Ierland) van de
EG-lijst. een beangstigend record. In
middels zijn niet minder vleiende gege
vens naar buiten gekomen uit een ver
trouwelijke nota van het Centraal Plan
bureau (CPB), waarin de vraaguitval op
de binnenlandse markt als het kernpro
bleem van het ogenblik wordt bestem
peld. Premier Lubbers mag het CPB-
memorandum in een eerste reactie dan
weliswaar hebben afgedaan als een
'krabbelnotitie', de inhoud ervan
spoort duidelijk met de sterk toene
mende kritiek op het beleid van het ka
binet. Een beleid waarin aan verminde
ring van het financieringstekort van de
overheid (de staatsschuld dus) nog
steeds een bijzonder hoge voorrang
wordt gegeven. Zonder nog maar een
begin van herkenning dat de inmiddels
genomen maatregelen met het oog op
dat doel tot resultaten leiden.
In de regeringsverklaring, vorig jaar
november, hield Lubbers het parle
ment voor dat zijn kabinet aankoerst
op „een economie meteen menselijk ge
zicht" Drie sporen werden daarvoor
uitgezet. Het spoor van de verminde
ring van de overheidstekorten, de rente
en de inflatie. Het spoor van de verster
king van het bedrijfsleven. En het spoor
van de spreiding van het beschikbare
werk over meer mensen zonder dat dit
leidt tot kostenverhoging. De filosofie
achter dit anti-crisisbeleid was hard,
bepaald niet onomstreden, maar in ie
der geval wel duidelijk. In de tweede
kamer kreeg het kabinet er een faire
kans mee. Nu we een aantal maanden
verder zijn en een aantal voorwaarden
zijn vervuld groeit de vrees over het uit
blijven van de voorspelde effecten. De
inflatie is ver teruggedrukt, de rente is
stevig gezakt, de olieprijzen dalen en er
wordt hard bezuinigd. Maar de bedrij
vigheid in de marktsector is bepaald
nog met aangetrokken en de werkloos
heid is in korte tijd met verdubbelde
snelheid omhoog geschoten. Is het een
wonder dat onder die omstandigheden
veel mensen zich bezorgd afvragen of er
werkelijk van een oplossing sprake is
als het recept voor economisch herstel
op de langere termijn (onvoorspelbaar
als het is» ertoe leidt dat de ziekte van
het ogenblik alleen maar verergert1
De inkomensmatigingen van de afge
lopen jaren en de plannen van het
huidige kabinet op dit punt waren voor
al bedoeld om het bedrijfsleven ruimte
te verschaffen de rendementen te ver
beteren. Toch hebben ze (nog steeds)
niet gebracht watervan werd verwacht
Winstherstel komt onvoldoende of
blijft geheel uit. Het gevolg daarvan is
dat de investeringen ver achterblijven
bij de veronderstellingen. Het netto-re
sultaat van dat alles is dat er nog steeds
veel meer arbeidsplaatsen worden afge
broken dan er worden geschapen.
Komt bij dat de nadeüge effecten van
de inkomensmatiging - daling van
koopkracht en terugval van bestedin
gen - in hetzelfde bedrijfsleven meer en
meer voelbaar beginnen te worden. De
Tilburgse econoom Schouten heeft vo
rig jaar met het door hem ontwikkelde
plan om bij alle herstelmaatregelen in
ieder geval te zorgen voor handhaving
van juist die koopkracht, op het gevaar
van dit element gewezen Maar zijn
ideeën werden van tafel geveegd omdat
daardoor het financieringstekort van
de overheid niet snel genoeg zou wor
den teruggedrongen.
Nu de recepten van het kabinet-Lub-
bers waar het drastische bezuini
gingen betreft in de inkomenssfeer voor
de korte baan toch onvoldoende blijken
te werken, zelfs tegengestelde uitwer
kingen oproepen, komt er ook binnen
de partijen die deze regenngscombina-
tie steunen langzamerhand meer nei
ging om de koers te verleggen. Voor
zichtige aankondigingen dat nieuwe te
genvallers in de rijksbegroting niet au
tomatisch tot verdere ombuigings
maatregelen behoeven te leiden, dui
den daarop. Ze geven trouwens tegelijk
aan dat het geloof in het 'geweld' van
eigen maatregelen, waarmee het kabi
net een vliegende start heeft gemaakt,
een beetje begint te slinken. Iedere in
greep op zich heeft vaak ver reikende
gevolgen En het zicht op het uiteinde
lijk resultaat ervan is lang niet altijd
even helder Alleen het keiharde gege
ven dat Nederland met zijn werkloos
heidspercentage een opvallend ongun
stige positie inneemt is moeilijk voor
tweeerlei uitleg vatbaar Waaraan dc
conclusie moet worden verbonden dat
een opvallend beleid nodig zal zijn om
daar verbetering in te brengen Tot op
dit moment is daarvan na '100 dagen
kabinet-Lubbers' in zijn uitwerking
weinig gebleken. En dat moet de ma
kers op zijn minst zoveel te denken ge
ven dat op weg naar de Voorjaarsnota
aan een zekere herijking van beleid niet
zal zijn te ontkomen
vdM
