PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GPD-verslaggever in
Suriname vastgehouden
Financieringstekort
stijgt tot 40 miljard
Vier doden
bij busongeluk
kleintjes
VOOR VERHOOR NAAR FORT ZEELANDIA
Aardgasprijs dit
jaar niet omhoog
Springstof gebruikt bij ontsnapping Scheveningen
KRUITHOF
OLYSLAGER
LIVERPOOL
Broertjes
door trein
overreden
Dertien doden
bij overval VS
NIET DIRECT NIEUWE BEZUINIGINGEN
VONDELING IN
SCHOENENDOOS
lets kouder
Droog weer en vooral in het oosten af
en toe zon. Middagtemperatuur onge
veer 2 graden. Zwakke tot matige
noordelijke wind
226e jaargang no. 43
Maandag 21 februari 1983
DEN HAAG - Zeven gedetineerden uit
de Scheveningse gevangenis hebben
zaterdagavond een mislukte vluchtpo
ging gedaan, waarbij gebruik werd ge
maakt van springstof. Buiten de ge
vangenismuren werden de gedetineer
den, die een bewaarder in gijzeling
hadden genomen, door de Haagse poli
tie in samenwerking met enkele be
waarders ingerekend.
De gedetineerden ontsnapten zater
dagavond tijdens de recreatie. Zij gij
zelden daarbij vier bewaarders. Dat ge
beurde onder bedreiging van een mes,
dat een van de gedetineerden van de
maaltijd had achtergehouden. De ge
vangenen vluchtten het dak op en
slaagden erin om met één gegijzelde be
waarder het gevangeniscomplex te ver
laten.
Bij de achtervolging en aanhouding
werden enkele waarschuwingsschoten
gelost door politie en bewaarders.
De politie deelde zondag mee dat de
gevangenen om op het dak te komen
een enkele centimeters dikke ruit ver
nielden. Eerst probeerden ze dat met de
gevangenis binnengesmokkelde
springstof. De kracht daarvan bleek
evenwel te gering, waarop de ruit met
een deel van een biljarttafel werd inge
slagen
De ontsnappingspoging was op touw
gezet door drie buitenlanders en vier
Nederlanders, die in leeftijd variëren
van 24 tot 52 jaar.
Zy zitten allemaal een flink aantal jaren
vast voor hele series misdrijven, waar
onder poging tot moord, wederrechte
lijke vrijheidsberoving en diefstal en
beroving in verschillende gradaties.
DEN HAAG, PARAMARIBO - Onze verslaggever in Suriname, Ruud de Wit, weet nog steeds niet
waarvoor hij sinds vrijdagavond door de militaire politie in Fort Zeelandia wordt vastgehouden.
Er is officieel nog geen beschuldiging tegen hem uitgebracht. In de terminologie van de militairen
heet het dat De Wit „hangende het onderzoek voor verhoor wordt opgehouden". Hij heeft zaterdag
en zondag bezoek gehad van een vertegenwoordiger van de Nederlandse ambassade in Paramari
bo.
Het bericht van onder meer het NOS-
joumaal van zondagavond als zou onze
verslaggever zyn vrijgelaten, is onjuist.
Bij navraag in Fort Zeelandia bleek hij
daar nog steeds te worden vastgehou
den. De dienstdoende MP voegde er
aan toe dat we ons geen zorgen over
hem hoefden te maken, maar weigerde
De Wit aan de telefoon te laten komen.
Uit verschillende bronnen blijkt verder
dat hij het goed maakt, niet in een cel is
opgesloten en zelfs onder begeleiding
schone kleren van huis heeft mogen ha
len.
Als reden voor net uitblijven van een
verklaring of aanklacht geven de Suri
naamse autoriteiten op dat in het week
einde niet wordt gewerkt. Wel heeft de
militaire politie zondag De Wit nog een
verhoor afgenomen. De voormalige mi
nister van volksgezondheid, Sital, een
goede bekende van De Wit, zei zondag
tegen ons: „Ik meen dat De Wit is opge
bracht naai- aanleiding van berichten
die hy verstuurd heeft of van plan was
te versturen".
Verder gaf Sital, van wie wordt aange
nomen dat hy deel uitmaakt van het
zogenaamde Beleidscentrum waar de
feitelijke macht in Suriname is gecon
centreerd, geen bijzonderheden. Hy zei
niet te weten in wiens opdracht De Wit
was gearresteerd: „Dat zal' wel via de
normale kanalen zijn gebeurd", van
daag zal hy zich nader informeren over
de redenen van de arrestatie.
Beschuldiging
Op het Nederlandse ministerie van
buitenlandse zaken was men zondag
avond niet bereid uit te weiden over de
op dit moment zeer geïrriteerde ver
houding met de Surinaamse autoritei
ten. Daarbij spelen ook de beschuldi
gingen van de Surinaamse ambassa
deur in ons land, Herrenberg, een rol.
Nog maar nauwelijks terug in Neder
land zei Herrenberg tegen het ANP
weer te zullen vertrekken omdat Ne
derland niet zijn veiligheid zou kun
nen garanderen. De Surinaamse am
bassadeur wil daarover maandag met
minister van buitenlandse zaken spre
ken, maar of de minister daarvoor de
tijd heeft was zondagavond nog niet
duidelijk.
De Surinaamse machthebbers hebben
nog niet gereageerd op een door de
hoofdredaktie van de Gemeenschappe
lijke Pers Dienst verstuurd telegram
aan bevelhebber Bouterse, waarin om
vrijlating van De Wit wordt gevraagd.
„Aanhouding van een journalist, op
grond van door hem uit eigen waarne
ming geschreven artikelen, wordt door
ons in flagrante strijd geacht met de
universele verklaring van de rechten
van de mens en het daarin verankerde
recht op vrije meningsuiting", aldus
GPD-jioofdredakteur Jan van Beek
Opnieuw heeft Jan Roelof Kruithof
uit Havelte de alternatieve Elfste
dentocht gewonnen. Ditmaal werd
deze monstertocht voor schaatsers
gehouden op het Amerikaans-Ca-
nadese grensmeer Memphréma-
gog. waar ongeveer 700 deelnemers
van start gingen. Op de foto is Jan
Roelof Kruithof (linksi in actie met
Jos Niesten uit Heemskerk. Pagina
11
De Temeuzense atlete Marjan Oly-
slager veroverde zowel geel als
goud bij de Nederlandse indoor-at-
letiekkampioenschappen in Zuid
laren. Eerst kreeg zij een straf (de
gele kaartomdat zij bij het inlopen
te lang op de baan bleef. Maar
daarna greep zij op de 60 meter
horden de gouden medaille. Pagi
na 11.
or een gelijkspel tegen Fortuna
raakte PSV in de Nederlandse ere
divisie weer verder achterop, want
zowel Ajax als Feyenoord won. In
het internationale voetbal was de
uitschakeling van Liverpool door
Brighton in het Engelse bekervoet
bal het meest opzienbarend. Pagi
na 10.
ETTEN-LEUR - De drie jaar oude Dirk
Janssen en zijn vierjarige broertje
Paul zijn omstreeks zes uur zondag
avond op de spoorlijn nabij hun ouder
lijke woning in Etten-Leur door een
trein overreden.
Het jongste kind was op slag dood. zijn
oudere broertje overleed twee uur later
in een ziekenhuis in Breda. De beide
kinderen waren aan het spelen op de
spoorlijn Breda-Etten-Leur nabij de
spoorwegovergang Lage Vaartkant.
SEATTLE (UPI) - In de Amerikaanse
stad Seattle heeft de politie zaterdag
in een Chinees gokhuis de lijken ge
vonden van 13 Aziatische mannen en
één vrouw. De slachtoffers waren vast
gebonden voordat zij werden doodge
schoten.
Er zyn twee personen in verband met
deze moordpartij gearresteerd.
Een veertiende slachtoffer, dat gewond
wist te ontkomen, slaagde enn de aan
dacht van voorbijgangers te trekken.
Toen de politie het gokhuis binnenviel
waren de daders al vertrokken. Een
woordvoerder van de politie zei te ver
moeden dat roof het motief van de
moordpartij is geweest.
Nog geen protest
De gemeenteraad van Middelburg zal t
zich vandaag beraden over een moge-
lijke (tijdelijke) oplossing voor de pro
blemen bij de RSV Gieterij Middel-
burg. Burgemeester Wolters zei zater-
dag dat er vanuit het college van b en
w al overleg is gepleegd met het dage
lijks bestuur van de provincie. Wol- j
ters: "We hebben een formule gevon- j
den'. Een kleine duizend mensen pro- f
testeerden zaterdag in Middelburg te- t
gen de sluiting van de RSVGM en de
afslanking van de KMS-groep. Eén
van de 120 RSVGM-werknemers, Joop l
Kilian. sprak vastberaden taal: 'Ze
zullen ons van het terrein af moeten
slaan. Werk willen wij, werk. werk,
werk,
Ook een stenen leeuw bij het bordes
van het Middelburgse stadhuis werd
dienstbaar gemaakt aan de belangen a
van het RSVGM-personeel
vage toezegging
Minister De Ruiter van defensie heeft
van zijn Amerikaanse gesprekspart- J
ners slechts vage toezeggingen kun- >1
nen loskrijgen dat de Verenigde Sta-
ten hun best zullen doen om de militai- E
re handelsbalans voor Nederland te li
verbeteren Op korte termijn vertrekt
een Nederlandse delegatie naar de i.
Verenigde Staten om daar de aankoop i
tebespreken van de Patriot-raket. Met
deze vervanging van de Nike-luchtaf-
weerraket is een bedrag van ongeveer r
13 miljard gulden gemoeid
PAGINA 7
tekort
Bij de VARA dreigt dit jaar een tekort j.
van 2.7 mihoen gulden te ontslaan De
ze omroep had al bezuinigingsmaaire- i
gelen getroffen om een tekort van 1.4
miljoen gulden weg te werken. Oorza- l
ken voor het snel gestegen tekort zijn
volgens VARA-voorzitter Van den
Heuvel onder meer de verslechtering 1
van de advertentiemarkt, het bestaan-
de gat in de omroepbegroting en de
invloed van de Veronica-ultbreiding
op de VARA-begroting. Van den Heu
vel meent dat voor de gezondmaking l
vanhetbedrijfinkrimpingvanhelper- F
soneel wellicht niet te vermijden zal j
zijn.
Nieuws uit Zeeland: 2 en 5.
Binnen- en buitenland: 3.
Radio en televisie: 7.
Sport: 9,10.11.12.13 en 14. I-
Uit de PZC van vrijdag
Hoewel hij zondagavond al twee keer
24 uur vastzat, heeft de Nederlandse
regering nog geen officieel protest in
gediend. Volgens een woordvoerder
van het ministerie van buitenlandse
zaken kan ambassadeur Hoekman in
Paramaribo daartoe zelf besluiten.
Voor stappen van Den Haag achtte hij
het, gelet op het achterwege blijven
van duidelijke informatie uit Parama
ribo, nog te vroeg. „Het gaat ons erom
dat De Wit vrijkomt. We moeten oppas
sen geen contra-produktieve stappen
te doen", aldus deze woordvoerder.
De Wit heeft zaterdag tegen de verte
genwoordiger van de Nederlandse am
bassade ook gezegd dat zijn aanteke
ningen in beslag zijn genomen. Aange
nomen moet worden dat De Wit is aan
gehouden vanwege een vrijdag in de
GPD-bladen, waaronder de PZC. ver
schenen reportage van zijn hand. Delen
daarvan werden diezelfde dag voorgele
zen door Radio Nederland Wereldom
roep in de op Suriname gerichte uitzen
dingen. De Wit schreef in zijn verhaal
over hoe de geruchtenmachine in Suri
name werkt onder meer: „De dag na de
televisie- en radiorede van de „bevel-
(Slot zie pag. 6 kol. 7)
NIGERIA VERLAAGT
OLIEPRIJZEN
LAGOS (RTR) - Nigeria heeft zaterdag
meegedeeld de prijs van zijn olie met
5,50 dollar per vat te verlagen. De prijs
verlaging treedt met terugwerkende
kracht in werking vanaf 1 februari.
In een verklaring die op de teievisie
werd voorgelezen werd gezegd dat Ni
geria zich wilde houden aan afspraken
binnen de OPEC. maar dat het duide
lijk was dat door OPEC gehanteerde ge
middelde prijs van 34 dollar voor een
vat niet realistisch was. Angekondigd
werd dat Nigeria ook eventuele toe
komstige prijsverlagingen van Noord-
zeeolie zou volgen.
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - Het financieringstekort
zal dit jaar oplopen tot ongeveer 13
procent van het nationaal inkomen,
dat is ongeveer 40 miljard gulden.
Daarmee stijgt het tekort dit jaar met
twee procent ten opzichte van het te
kort over 1982.
Zowel minister drs. J. de Koning (socia
le zaken en werkgelegenheid) als zijn
collega drs. G. van Aardenne (economi
sche zaken) zeiden dit zaterdag in ra
diogesprekken. Daarmee bevestigden
zy de inhoud van een vrijdag uitgelekt
voorlopig rapport over de economische
situatie van het Centraal Planbureau,
de rekenmeesters van het kabinet.
Beide bewindslieden, maar ook de fi
nanciële woordvoerders van regerings
partijen en oppositie, lieten zaterdag
weten dat dit niet onmiddellyk hoeft te
leiden tot nieuwe bezuinigingsmaatre
gelen. om deze stijgingnog dit jaar weer
teniet te doen.
In het CPB-rapport wordt gesproken
van een financiële tegenvaller van 3.5
niiyard gulden door hogere werkloos
heidsuitkeringen. dalende belasting
ontvangsten en lagere aardgasinkom-
slen. Het CPB voorziet dat de Neder
landse economie in de loop van dit jaar
nog verder verslechtert.
Volgens vice-premier Van Aardenne
(WD) moet by de tegenvallers onder
scheid gemaakt worden tussen de lang
durige en de tijdelijke tegenvallers. On
der de laatste horen byvoorbeeld de
mindere aardgasinkomsten door de
zachte winter.
„Zo'n zachte winter scheelt al gauw
een half miljard gulden", aldus Van
Aardenne. Bovendien worden de aard
gasinkomsten gedrukt door de ener
giebesparende maatregelen, door het
feit dat de economie op een laag pitje
staat en door de dalende olieprijs.
„De zachte winter is een tijdelijke te
genvaller die niet gecompenseerd hoeft
te worden". Wanneer het financierings
tekort door dit soort factoren stijgt, dan
kunnen we accepteren dat het tekort
dit jaar iets minder snel wordt terugge
drongen, zei Van Aardenne.
De financiële specialist van de WD-
Tweede-Kamerfractie, dr. R. de Korte,
zei zaterdag het acceptabel te vinden
dat onder deze omstandigheden het fi
nancieringstekort dit jaar oploopt tot
meer dan 12 procent. Ook hij benadruk
te dat tegenvallers die zich herhalen
wèl door bezuinigingen moeten worden
gecompenseerd.
Het gevolg van deze stellingname is wel
dat het voor het kabinet steeds moeilij
ker wordt om de doelstelling uit het re
geerakkoord - terugdringing van het fi
nancieringstekort naar 7.5 procent in
1986 - te verwezelyken. De PvdA'er drs.
Th. Woeltgens stelde met verbazing
vast dat de WD, die vorig jaar een sty-
gend financieringstekort nog volstrekt
onaanvaardbaar noemde, nu met een
toename akkoord gaat
Stimuleren
HOEVELAKEN - Op het knooppunt
Hoevelaken is zondagmorgen om
kwart voor elf een bus met 23 inzitten
den uit de bocht gevlogen en gekan
teld. waardoor v ier inzittenden om het
leven zijn gekomen en 18 werden ge
wond. De chauffeur is als enige onge
deerd. De inzittenden, spelers en sup
porters van een handbalvereniging uit
Stompwijk bij Leidschendam,' waren
via Amsterdam op weg naar Gronin
gen.
De doden zijn de 21-jarige speelster Car-
la van den Bosch, haar moeder A. C. M.
van den Bosch-Haster (60). L. J. van den
Bosch (ook 60. een neef van de vrouw)
en C.N de Bruin (50) Allen kwamen uit
Stompwijk De gewonden zijn opgeno
men m de ziekenhuizen St Elizabeth en
De Lichtenberg in Amersfoort. Drie ge
wonden zijn er ernstig aan toe. maar
geen van hen is in levensgevaar. De do
den zijn opgebaard in het mortuarium
te Nykerk.
Volgens de rijkspolitie in Apeldoorn is
het ongeluk vermoedelijk gebeurd
doordat de bestuurder te laat opmerkte
dat hij moest afslaan om van de weg
Amsterdam - Apeldoorn op die naar
Zwolle te komen. Hij zou niet te snel
hebben gereden, circa 70 km per uur,
maar voor de scherpe bocht die hij
moest nemen was dat te hoog. Vrijwel
direct ramde de bus een lichtmast, reed
tegen de vangrail, viel er overheen en
rolde tweemaal om zyn lengteas kante
lend over het talud omlaag.
Vanuil Amersfoort werden twaalf am
bulances naar het knooppunt gezonden
om de gewonden en doden af te voeren.
Tot in de loop van zondagmiddag was
het gebied afgezet
Spelers en supporters van de handbal
vereniging HVS (eerste divisie) uit
Stompwijk waren op weg naar Gronin
gen voor een wedstrijd tegen Vlugheid
en Kracht uit die plaats
Een vrouw, met het gezicht onder het
bloed, wordt door een broeder naar een
ambulance gevoerd.
BREDA (ANP) - De Bredase politie
heeft zaterdagavond laat een pasgebo
ren baby aangetroffen in een schoenen
doos, die stond in de hal van een fiat
aan de Grote Spie. De baby, een jon
getje, lag gewikkeld in papier in de
doos.
Het kind is direct overgebracht naar
het Diaconessenhuis en maakt het. vol
gens de politie, redelijk. Bewoners had
den de politie gebeld omdat er geluid
uit de doos kwam. De politie probeert
nu te achterhalen wie de moeder is en
wie het kind in de hal heeft gelegd-
Volgens Woeltgens is momenteel spra
ke van onderbesteding en moet de
overheid stimulerend optreden door
geld uit te trekken voor de werkgele
genheid. Nederland is dankzij het forse
overschot op de betalingsbalans ook
zeker in een positie om op dit punt ac
tief te zijn, meende de socialist.
Minister De Koning zag daar echter
weinig mogelijkheden voor. ..Als je de
werkgelegenheid stimuleert, terwijl je
het financieringstekort laat oplopen,
dan breek je datgene weer af wat je juist
overeind wilt houden. Eerst moet het
financieringstekort gestabiliseerd wor
den en pas dan kan aan stimulerende
maatregelen gedacht worden".
De CDA'er drs. G. Gerritse noemde het
hoge financieringstekort op zich al een
stimuleringsmaatregel. De woordvoer
ders van CDA en WD wezen belasting
verhoging om het tekort aan te vullen
op dit moment van de hand. Volgens
Gerritse en De Korte is belastingverla
ging voorlopig niet nodig.
Enquête
Doden Falkland-eilanden - De stof-
fehjke resten van 220 bij de Brits-Argen-
tynse oorlog om de Falkland-eilanden
gesneuvelde Argentijnen zijn zaterdag
naar een nieuwe militaire begraaf
plaats in Port Darwin overgebracht.
Tijdens en na de oorlog waren zij op
verschillende plaatsen begraven.
De PvdA gaat in de komende weken op
grote schaal een onderzoek houden
naar de gevolgen van het bezuinigings
beleid van het kabinet-Lubbers. Daar
bij wordt de aandacht gericht op de
gevolgen voor de particuliere inko
mens en de bestedingsmogelijkheden
van de mensen.
Dat kondigde PvdA-voorzitter Max
van den Berg zaterdag aan voor de Va-
ra-radio. Duizenden PvdA-leden gaan
de komende weken de deuren langs om
mensen te vragen of zij minder zijn
gaan verdienen en welke zaken zij
daardoor minder kunnen kopen.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - De aardgaspri j's voor
de zogenaamde kleinverbruikers -
de gewone huishoudens - zal dit
jaar niet meer omhoog of omlaag
gaan. Dat heeft minister Van Aar
denne (economische zaken) zater
dag gezegd in een radopgesprek.
Volgens Van Aardenne is de aard
gasprijs voor kleinverbruikers ge
koppeld aan die van de huisbran
dolie. Weliswaar is die olie - net als
de ruwe olie - in prijs gedaald, maar
tussen de gas- en de olieprijs zit nog
steeds ongeveer 10 cent verschil
Van Aardenne zei te verwachten
dat beide brandstoffen in prijs naar
elkaar toe zullen groeien, wat altyd
het streven van de regering is ge
weest. Daarom wacht het kabinet
de ontwikkeling van de gas- en olie
prijs af en zal dit jaar geen aanpas
sing meer plaatsvinden.
