Desi Bouterse wil
massa mobiliseren
Libanees leger herstelt
gezag in Oost-Beiroet
Opleving in de detailhandel
ANTI-HUURLINGENCOMITE'S
vandaag
Vliegtuig
gekaapt
Bevolkingsgroei
afgenomen in '82
Perioden met zon
Droog weer en zonnige perioden, maar
ook enkele wolkenvelden. Middagtem-
peratuur om het vriespunt. Matige
oostelijke wind, in Zeeland nu en dan
krachtig.
DEN HAAG (ANP) - De traditionele warenhuizen hebben in november 1982 een
belangrijke omzetstijging gerealiseerd. Ten opzichte van dezelfde maand in 1981
nam de geldomzet met tien procent toe.
Negatief daarentegen was de omzetontwikkeling bij de postorderbedrijven. Te
genover nog elf procent stijging in november 1981 ten opzichte van november 1980
werd nu in november 1982 vijf procent omzetdaling waargenomen In de eerste
tien maanden van 1982 heeft zich voor deze sector van de detailhandel een omzet
stijging van deze omvang niet eerder voorgedaan. Dit blijkt uit voorlopige gege
vens van het Centraal Bureau van de Statistiek. De totale geldomzet van de
detailhandel steeg in november 1982 met vijf procent, Een groei van de omzet met
eveneens vijf procent werd gemeten voor de branches gespecialiseerd in de ver
koop van voedings- en genotmiddelen, De branches, gespecialiseerd in de verkoop
van non-food consumptiegoederen wisten voor de totale sector hun omzet op het
niveau van november 1981 te handhaven.
Positief was de ontwikkeling in de verkoop van nieuwe auto's en nieuwe brom
fietsen. Het aantal verkochte nieuwe auto's nam met 29 procent toe. hetgeen een
groei van dc geldomzet met zich meebracht van 32 procent. Het aantal verkochte
nieuwe bromfietsen steeg met 53 procent en de hiermede gepaard gaande geld
omzet met 59 procent.
PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - In Suriname is een grootscheepse campagne gestart tegen se op te voeren. Chin a Sen zal onder
meer Venezuela, Br£
Barbados bezoeken.
anti-huurlingen comités worden opgericht. Dat heeft legerleider Bouterse maandagavond meege
deeld via de Surinaamse televisie.
Alleen met massale campagnes door
heel ons land, gedragen door heel het
volk, kunnen wij huurlingen afhouden
van hun plannen tot binnénvallen in
ons land. Alleen een georganiseerde en
overtuigde eenheid van het volk, verza
meld in honderden en nogmaals hon
derden anti-huurlingencomités in be-
dnjven, op kantoren, op ministeries, in
de woonwijken, in de districten en in
het verre binnenland kan de huurlingen
angst aanjagen, angst om hier te ver-
geen salaris
De 120 werknemers van de RSV Giete
rij Middelburg zullen - zoals de zaken
er nu voor staan - aan het eind van
deze maand geen salaris meer krijgen,
FNV-bestuurder Wil Waumans zei dat
dinsdagavond in het Scheldekwartiei
in Vllssingen tijdens een massaal be
zochte manifestatie, georganiseerd
door het steuncomité 'Behoud KMS-
groep'. Of de overige (ruim vierdui
zend I KMS-werknemers aan het eind
van februari hun salaris zullen ontvan
gen is nog steeds onduidelijk.
PAGINA 3
verzuim
Jongeren verzuimen hun werk steeds
vaker wegens arbeidsongschiktheid
Ouderen (50 jaar en ouder) melden zich
weliswaar minder vaak ziek. maar als
ze het doen, blijven ze ln het algemeen
aanzienlijk langer weg dan hun colle
ga's van tussen de 35 en de 50.
PAGINA 11
straffen
In zes arrondissementen zal geduren
de twee jaar worden geëxperimen
teerd met alternatieve straffen voor
jonge veroordeelden. Jeugdige delin
quenten kunnen dan kiezen voor het
uitvoeren van een of andere vorm van
maatschappelijk nuttig werk of voor
het volgen van een cursus. Voor vol
wassen veroordeelden bestaat de proel
met alternatieve straffen al langer
PAGINA 13
angst-concept
Voor de vitale EK-kwalificatiewed-
strijd tegen Spanje heeft bondscoach
Kees Rijvers gekozen voor een 'angst
concept': twee van de drie linies van
het Oranje-elftal bestaan uit pure ver
dedigers. Michel van de Korput lichtte
de tactiek toe: 'De hoofdzaak is om de
Spanjaarden ver van het eigen doel op
te vangen en ze daar ook te houden';
Ronald Spelbos had nogal wat kritiek
op het vele geschuif met spelers: 'Zo
wordt het natuurlijk wel erg moeilijk
om zekere automatismen in te bou-
protectionisme
Protectionistische maatregelen op.
handelsgebied zijn uit den boze. De
Westduitse minister van economische
zaken Otto Lambsdorff uitte deze
waarschuwing aan het adres van de
Verenigde Staten. Lambsdorff kriti
seerde daarbij vooral het Amerikaanse
beleid in de sectoren landbouwpro-
dukten, staal en auto's.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Opinie: 4.
Sport: 13.
Varia: 15.
Radio en televisie: 14.
Financiën: 17.
drinken in de georganiseerde mensen
massa", aldus Bouterse. Nog niet dui
delijk is hoe het regime de Surinamers
in anti-huurlingen comités wil organi
seren. Daarover zullen naar verwacht
nog nadere mededelingen worden ge
daan. Bouterse kondigde een groot
scheepse campagne aan met o.a. pam
fletten. spandoeken en radio- en t.v.-
programma's.
Bouterse deed in zijn korte t.v.-rede op
nieuw een scherpe aanval op Neder
land, „dat zijn masker heeft laten vallen
en zijn roofzuchtige klauwen heeft ge
toond". De Surinaamse legerleider
noemde ex-minister Haakmat en ex-
DALLAS-NUEVO LAREDO (UPI/RTR)
- Drie mannen met een machinege
weer en een bom hebben dinsdag bo
ven Texas een vliegtuig met 22 passa
giers gekaapt. Ze dwongen het vlieg
tuig naar Mexico te vliegen waar ze
een ander toestel eisten om naar Cuba
te vertrekken.
Romulo Certuche, politiecommandant
van de Mexicaanse grensplaats Nuevo
Laredo, die met de kapers onderhandel
de, zei dat er drie kapers aan boord wa
ren van het toestel van de Rio lucht
vaartmaatschappij. Na de landing in
Nuevo Laredo lieten de luchtpiraten
zes passagiers vrij.
DEN HAAG (ANP) - Gedurende'l982
was het aantal in Nederland geboren
kinderen met 172.000 duidelijk lager
dan in 1981 met 179.000, aldus het Cen
traal Bureau voor de Statistiek.
Het aantal overledenen kwam met
117.000 in 1982 iets hoger uit dan in 1981
toen 116 000 personen kwamen te over
lijden. Het geboorte-overschot daalde
derhalve van 63 000 in 1981 tot 55.000 in
1982.
Het verschil tussen vestiging vanuit het
buitenland en vertrek naai' liet buiten
land (migratie-overschot) daalde fors:
van 17.000 in 1981 tot 3.000 in 1982. De
totale bevolkingsgroei (inclusief admi
nistratieve correcties) kwam in 1982 uit
op 53.000 hetgeen ten opzichte van 1981
een vermindering van de groei met
25.000 personen betekende. Het inwo
nerstal per 1 januari 1983 is gekomen op
14.339.000.
president Chin a Sen, die voorzitter is
van de Raad voor de Bevrijding van Su
riname, „landverraders".
Mensenrechten
Chin a Sen heeft intussen in een telex
aan de voorzitter van de 39-ste zitting
van de mensenrechtencommissie van
de VN in Genève een beroep gedaan op
de commissie „passende en effectieve
actie" te ondernemen om de basisvoor
waarden te scheppen voor herstel van
de mensenrechten in Suriname.
Nederland zou meer daadwerkelijke
steun moeten geven aan de Raad voor
de Bevrijding van Suriname, zegt Chin
a Sen. „We ontmoeten hier weliswaar
een sympathiek klimaat maar feitelijke
steun blijft uit", aldus Chin a Sen.
Volgens de voorzitter van de bevrij-
dingsraad zou Nederland via zijn vele
ambassades andere landen kunnen in
lichten over de situatie in Suriname.
Chin a Sen kondigde aan binnen twee of
drie weken enkele landen in de regio
van Suriname te bezoeken om het door
de bevrijdingsraad geopende diploma
tieke offensief tegen het regime-Bouter-
Verzet
Het verzet in Suriname zelf komt vol
gens de Surinaamse ex-president „na
een schokfase langzaam op gang". „Er
zijn kleine verzetsgroepen met name
op het platteland". Deze houden zich
vooralsnog vooral bezig met het ver
spreiden van pamfletten.
NEURENBERG - Het is vrij geloofwaardig dat een man met een kruk die een
tentoonstelling bezoekt na verloop van tijd even uitrust op een stoel. De
'man' in kwestie bleek in Neurenberg echter zelf deel uit te maken van een
tentoonstelling van Amerikaanse realistische kunst in de periode 1960-1980.
De bezoekster op de foto wist dus wat haar te wachten stond, maar kijkt toch
duidelijk argwanend naar het kunstwerk dat gemaakt werd door beeldhou
wer Duane Hanson.
BEIROET (RTR/AFP/UPI/ANP) - Het
Libanese regeringsleger heeft dinsdag
zijn gezag hersteld in Oost-Beiroet.
Het stadsdeel was sedert de burgeroor
log van 1975-76 in handen van de
rechtse christelijke militie van de Fa-
langisten. Enkele kilometers ten oos
ten van de Libanese hoofdstad dood
den Israëlische soldaten drie Pale
stijnse guerrillastrijders die op hen
schoten. In het zuiden van het land
nam de dissidente majoor Haddad de
plaats Nabatiyeh in.
Tijdens een persconferentie zei Haddad
dat hij zich met deze actie inzet voor de
'bevrijding van Libanon'. Hij zei dat hij
de Libanese regering hielp bij het her
stellen van haar gezag in heel Libanon.
Linkse Libanezen, die de aandacht ves
tigden op de Davidster op de tanks van
Haddad, beschuldigden de majoor er
van de deling van Libanon te bewerk
stelligen.
Veroordeling
De VN-commissie voor de rechten van
de mens in Genève en een internationa
le commissie van juristen hebben dins
dag het optreden van Israël in Libanon
veroordeeld. De massamoorden in Sa-
bra en Chatffla worden betiteld als vol
kerenmoord waarvoor Israël verant
woordelijk is.
De Palestijnse leiders die bijeen zijn in
Algiers hebben een akkoord bereikt
over het idee van een Jordaans-Pale-
stijnse confederatie, maar blijven ver
deeld over het vredesplan van de Ame
rikaanse president Reagan.
Minister Van den Broek van buiten
landse zaken heeft gisteren na terug
keer uit de Arabische Golfstaten ge
zegd dat Europa thans niet meer moet
doen dan het plan-Reagan steunen, dat
voorziet in Palestijns zelfbestuur op de
westelijke Jordaanoever en in de Ga-
zastrook in een band met Jordanië. De
Arabische landen willen een onafhan
kelijke Palestijnse staat met als hoofd
stad Jeruzalem.
(Van onze correspondenti
MADRID - Spanje is wat de weersom
standigheden betreft binnen vier we
ken van het ene uiterste in het andere
beland. Werden in de maand januari de
hoogste temperaturen van de laatste
honderd jaar geregistreerd (in Madrid
steeg het kwik ver boven de 20 graden),
de maand februari wordt heel Spanje
geteisterd door de ernstigste koude
golf van de laatste twintig jaar. In Al-
bacete, een stad 165 kilometer ten
noordwesten van het altijd zachte Ali
cante, werd maandag 19 graden onder
nul gemeten, de laagste temperatuur
van heel Europa. Ook in de Spaanse
hoofdstad bereikte het kwik extreem
lage waarden tot min 12 graden.
Het noorden van Spanje heeft het ergst
te lijden onder de sneeuw en de koude.
In de provincies Asturië en Leon zijn
meer dan 200 dorpen van de buitenwe
reld afgesloten, terwijl 13 passen geslo
ten zijn. Twee bejaarden zijn door be
vriezing om het leven gekomen Zelfs
het zuidelijke Andalusié, waar rond de
ze tijd doorgaans de lente moet begin
nen en de amandelbloesem begint te
bloeien, gaat gebukt onder ongekende
koude. De Deians..jivöie toegangsweg
tot Andalusié, de pas van Despenaper-
ros, is twee dagen volledig geblokkeerd
geweest door de zware sneeuwval. In
Malaga sneeuwde het voor het eerst
sinds 29 jaar.
De ongekende koude heeft op tal van
plaatsen tot groot ongemak geleid. Zo
moest het provinciale ziekenhuis in Ma
laga noodgedwongen van operaties af
zien. omdat het uitvoeren van chirurgi
sche ingrepen vanwege de koude in de
operatiezaal onverantwoord was. De
uitvalswegen van de Spaanse hoofd
stad Madnd boden deze dagen een dan-
teske aanblik. Honderden auto's
strandden al na luttele kilometers met
kokende motoren langs de weg. omdat
de doorsnee Spaanse automobilist
geen antivries in de radiateur had ge
daan.
De strenge vorst heeft bovendien grote
schade berokkend aan de citroen- en
sinaasappeloogst. terwijl ook vele
amandelbomen bevroren zijn. Pas in
de loop van deze week verwacht het
Spaanse meteorologische instituut dat
er verandering komt in deze voor
Spanje bizarre weerssituatie.
Snel ontdooiend
diepvriesgebak
op de markt
ZAANDAM - Albert Heijn BV in
troduceert in de eerste week van
maart diepvriesgebak van 18 gra
den onder nul, dat direct nadat het
te voorschijn gehaald is, met een
gewoon mes gesneden kan wor
den, dus niet stijf bevroren is.
Dertig minuten later is het gebak al
ontdooid en kan dan geserveerd en
geconsumeerd worden. Wat betreft
kwaliteit, smaak en uiterlijk is het
gelijk aan het traditionele diep-
vriesgebak. Het wordt Freeze Flo-
gebak genoemd, naar het procédé
zoals dat door het Amerikaanse be
drijf Rich Products is ontwikkeld
en waarvoor Albert Heijn in ons
land de licentie heeft verworven.
Een revolutionaire nieuwe diep
vriesmethode dus, waarover Albert
Heijn niet het achterste van de
tong wil laten zien. Wel wil het be
drijf kwijt dat het systeem erop ge
baseerd is watermoleculen in het
gebak te binden aan die van een
ander ingredient, namelijk suiker
Daardoor bevriest het produkt wel,
maar is niet hard en voelt het veel
minder koud aan dan het in
werkelijkheid is
Het ligt in de bedoeling van Albert
Heijn het gebak ook voor andere
niet-Albert Heijn-winkels te produ
ceren. Dat zal dan nog voor het ein
de van het jaar gebeuren.
Verder zal het traditionele diep
vriesgebak plaatsmaken voor Free
Flo dat in prijs gelijk blijft aan het
bestaande gebak.
VN-actie tegen
bewind-Bouterse
"KTederland onderneemt op
I 1 IN het ogenblik verwoede
pogingen om de standrechte-
■■■j lijke executies die in op-
dracht van de Surinaamse le
gerleider Desi Bouterse op 8 december
vorig jaar zijn uitgevoerd in het fort
'Zeelandia' te Paramaribo, aan de orde
te stellen in de commissie voor de rech
ten van de mens van de Verenigde Na
ties (VN), deze weken bijeen in Genève
Internationaal steeds vooraan met
scherpe veroordelingen van schendin
gen van de rechtsnormen in dit opzicht,
waar ter wereld die zich ook voordoen,
kan ons land zich nu tegenover Surina
me geen terughoudendheid veroorlo
ven. Het memo dat de Nederlandse de
legatie bij de VN-commissie in Genève
het afgelopen weekeinde heeft ver
spreid windt er dan ook geen doekjes
om..Het is duidelijk dat Suriname zich
nu in de greep bevindt van een terreur
bewind, dat is gericht tegen iedereen
die ervan verdacht wordt een bedrei
ging te zijn of te worden van het militai
re leiderschap". De actie op het interna
tionale forum is in wezen de eerste fun
damentele stap die volgt op de beslis
sing van het kabinet-Lubbers om de
ontwikkelingssamenwerking met Suri
name op te schorten vanwege de ge
welddadige dood van minstens 15 advo
caten, vakbondsleiders en journalisten.
En ze komt op een belangrijk moment
nu er steeds meer overtuigende aanwij
zingen op tafel komen over de toe
dracht van de gebeurtenissen, waar
voor het regime-Bouterse volledig ver
antwoordelijk is. Het enkele dagen ge
leden verschenen rapport van het Ne
derlands Juristen Comité voor de Men
senrechten, gebaseerd op verklaringen
van ooggetuigen bij de liquidatie van
'de vijftien', spreekt wat dat betreft
voor zicb.
In het gunstigste geval zou het Neder
landse initiatief in Genève kunnen
uitmonden in sterke internationale
druk op Suriname om een onpartijdig
onderzoek te laten instellen naar de
omstandigheden, waaronder op 8 de
cember minstens vijftien mensen in Pa
ramaribo om het leven zyn gebracht.
Een dergelijk doel ligt geheel in de lijn
van het optreden van het kabinet-Lub
bers tot nu toe in deze kwestie-Surina-
me. Na het voorlopig afkappen van de
ontwikkelingssamenwerking is een af
wachtende houding aangenomen. Uit
contacten tussen het ministerie van
buitenlandse zaken in Den Haag en het
zich in Nederland organiserend verzet
tegen Bouterse c.s. onder leiding van de
Surinaamse oud-premier en -president
Chin a Sen is de oprichting van een be
vrijdingsraad geresulteerd en voorko
men dat hier een regering in balling
schap zou worden gevormd. Den Haag
stelde zich op het standpunt dat er
vooral een niet-gewelddadige aanval op
de Surinaamse legerleider behoorde te
worden gericht door het verzamelen
van internationale steun tegen een be
wind dat met de dag sterker dictatoria
le trekken krijgt. Het verdrag dat Ne
derland in 1975 met Suriname sloot en
waarin een gezamenlijke verantwoor
delijkheid voor de ontwikkeling van het
land werd vastgelegd, verplicht daar
toe. Bij de VN-commissie voor de rech-
ten van de mens in Genève doet zich nu
de kans voor om een gerichte actie te
ondernemen.
Het warrige, schichtige, nu en dan
zelfs hysterische optreden van
Bouterse tegenover de Nederlandse
houding geeft alleen maar aan dat deze
zich steeds verder geïsoleerd begint te
voelen. Hoe wanhopig zijn gevecht is
om te voorkomen dat 'de waarheid van
8 december' voor de volle honderd pro
cent aan het licht komt bleek bijvoor
beeld twee weken geleden toenBouter-
ses huidige vertrouweling, de steeds af
wezige ambassadeur in Den Haag.
Henk Herrenberg, begon uit te pakken
tegen de Nederlandse media en in het
bijzonder de wereldomroep. In een van
zijn jongste televisietoespraken heeft
de Surinaamse legerleider nu de bevol
king gelast om een verdedigingscam
pagne op touw te zetten tegen een mili
tair ingrijpen van buitenaf, er zouden
overal in het land antihuurlingencomi-
tés moeten komen. Sterker nog dan de
crisisverschijnselen die op het ogenblik
in Suriname zelf zichtbaar verraden de
pogingen vanuit Paramaribo om bij de
W-commissie in Genève de Neder
landse opstelling op voorhand ver
dacht, onrechtmatig en onmogelijk te
maken hoezeer men er de laatste restjes
geloofwaardigheid van de tot nu toe
volgehouden ofBcièle lezing 'op de
vlucht neergeschoten' ziet wegebben.
vdM
Lubbers: afwijzen
kruisraketten
blijft denkbaar
DEN HA AG (RTR/UPI)- Nederland zal
niet zonder meer keraraketten van de
NAVO aanvaarden op zijn grondge
bied als de ontwapeningsbesprekin
gen ih Genève mislukken.
Dit heeft premier Lubbers dinsdag in
Den Haag gezegd tijdens een ontmoe
ting met buitenlandse perscorrespon
denten. Een Nederlands besluit over al
of niet toelaten van 48 kruisraketten
zou volgens Lubbers afhangen van de
precieze omstandigheden waaronder
de besprekingen in Genève zouden zijn
misgelopen. „Zelfs als de onderhande
lingen volkomen mislukken, is het mo
gelijk een scenario te bedenken waarin
Nederland plaatsing zou afwijzen", zo
verklaarde de premier.
