Je eigen
tekenfilm
'Een beetje om op te vallen'
VMmiflM
Ronja de Roversdochter:
maar dat boek gaat over mij
'Geen slome film, maar veel
actie, net als James Bond'
Tsarenjas,
vechtpetje,
PTT-pak
Wat is een
'oud' jasje
nog waard?
Vijfduizend
kilometer
per jaar
Bezuinigen?
FILM IJZENDIJKSE KINDEREN
Zuinig broodschoteltje
„Gezellige eerste klas begra
fenishandschoenen", of
„Lulsvrije welvaartsprul-
ken".
Dit kun je lezen in de etalage
van de firma Koevoets in Zie-
rikzee. Je weet niet wat je
ziet. De vreemdste tweede
handsspullen liggen er te
koop.
De heer Koevoets: „Met zo'n
winkel moet je zeven dagen
per week werken". HIJ haalt
zijn spullen overal vandaan:
„Soms bij de buren, soms in
het buitenland. Dan moet je
alles wassen en herstellen.
Ook krijgt alles een prijs".
Crisisjassen
De heer Koevoets vertelt dat
er steeds meer tweedehands
kleding wordt gekocht:
„Veel mensen hebben het
moeilijk in deze tijd. Ze kun
nen net rondkomen. Vooral
die •crisisjassen' worden
goed verkocht".
In deze winkel vind je veel
dumpkleding. Deze legerkle-
ding komt uit de hele wereld.
Soms is de kleding van een
gesneuvelde soldaat ge
weest. Voor twee gulden kun
Je al een vechtpetje kopen.
Ruimtevaart
Er hangen ook P.T.T.-pak-
ken en echte politle-unifor-
men. We vonden er zelfs een
astronautenpak voor 75,-.
Deze ruimtevaartpakken ko
men uit Frankrijk. Daar wa
ren er teveel gemaakt. Zo'n
pak wordt bijvoorbeeld met
carnaval gedragen.
Je moet ook eens rommelen
in de doos 'bontgevallen en
hoedjes'. D&n kun je lachen!
Veel toneelverenigingen ko
pen hun kleding hier.
Tenslotte vertelt de heer
Koeveots: „Pasgeleden ver
kocht ik een prachtige tsa
renjas voor 100,-. Een
machtig mooi ding, Zag er
nog prima uit. Ik ging mee
tot de straat om afscheid van
die jas te nemen".
„Kinderkleren zijn erg
duur", zegt Lenie Welleman
van de 'Lapjeskat' in Middel
burg. „En kinderen groeien
zo hard. Het is zonde om goe
de kleding zomaar in de kast
te laten hangen. Voor dat j as
je kun je gemakkelijk een
tientje krijgen".In nogal wat
winkels kun je de laatste ja
ren tweedehands-kindërkle-
ren kopen. In Zeeland zijn er
ook een paar.
Als je voor het eerst zo'n zaak
binnenstapt, verbaas je je
over de hoeveelheid broeken,
jassen, jurkjes en truien. De
meeste zijn nauwelijks ge
dragen en kosten bijna niets.
Maar wal krijg je er zelf
voor?
„Niets", zegt de eigenaar van
zo'n winkel. „Ik moet het
wassen en verstellen. Dat
kost geld. En wat ik verkoop
is toch al niet duur"
Hij had het over hetzelfde
jasje dat in de 'lapjeskat'
10,- opleverde. Het was pas
gewassen, niet kapot en com
pleet: een groen regenjasje
met bont en capuchon voor
een Jongetje van een jaar of
vier.
Een ander wilde er vijf gul
den voor geven: „Er Is niet
veel vraag naar kleren voor
kinderen van die leeftijd.
Kleren voor schoolgaande
kinderen leveren meer op.
Die verslijten hun spullen.
Kleine kinderen niet"
Na een fikse schoonmaak van je
kamertje zijn er heel wat spullen
overbodig geworden. Die kun je
weggooien. Je zou ze ook kunnen
verkopen. Op een rommelmarkt
bijvoorbeeld, zoals Irene (14), Cas-
silde (12), Martine (13) en Oet (12)
doen.
Waar en toanneer staan julie op
de rommelmarkt?
Cassllde: „Eén keer in de maand
is het rommelmarkt. We staan el
ke eerste zaterdag van de maand
op de Vlschmarkt in Middelburg.
Als er tenminste een plaatsje is".
„In de winter is er wel plaats", ver
telt Oet, „maar 's zomers is het
altijd hartstikke druk".
Martine zegt: „Dan staat iedereen
te wachten op het teken van de
marktmeester. Om acht uur fluit
hij en dat is dan het sein om de
markt op te gaan. Dan rent ieder
een met z'n doosje en z'n deken
naar een plekje".
Is zo'n plaats gratis?
Martine: „Nee, en het wordt ook
steeds duurder. We leggen onze
spulletjes altijd op een deken. De
laatste keer kostte het negen gul
den. Dat is ƒ4,50 per vierkante
meter. Daarvoor was het drie gul
den.
Hoe kwamen jullie op het Idee om
je oude spullen op de rommel
markt te verkopen?
„We hadden geld nodig", vertelt
Irene, „Cassllde en ik hebben sa
men met nog wat andere kinde
ren beesten. We hebben kippen,
twee eenden, vier konijnen en
twee cavia's. Als je ze hebt moetje
er ook voor zorgen en dat kost
geld".
Oet en Martine geven het geld dat
ze verdienen gewoon uit. „We ko
pen er kettinkjes, oorbellen en na
gellak voor".
Welke spulletjes verkopen jullie?
Cassllde: „Van allerlei oude rom
mel van oude kleren tot een ko
lenkit".
Hoe komen jullie daaraan?
„Van kennissen", zegt Irene,
„maar ook wel van het grof vuil.
Soms staat er iets bij van mensen
die gaan verhuizen. Als ik iets zie
neem ik het mee. Bij ons thuis
wordt er vaak opgeruimd, dus je
hebt altijd wel iets".
Wat brengt een dagje rommel
markt ongeveer op?
Cassllde: „Dat ligt helemaal aan
de spullen die Je hebt. Maar
meestal zoiets van veertig gul
den".
„Ik stond er een keer met iemand
en toen had ik 180,-", zegt Marti
ne.
Irene vertelt: „Toen wij er met de
hele klas stonden om geld voor
het schoolreisje te verdienen had
den we zo'n 320 gulden".
Wel eens Iets geks meegemaakt?
„We hadden een kunstgebit ge
kregen", giechelt Irene. „Dat heb
ben we maar niet op onze deken
uitgestald. Het is in de vuilnisbak
verdwenen".
„Mijn oma had per ongeluk scho
teltjes meegegeven", vertelt Oet.
„Ze heeft ze toen zelf terugge
kocht".
gedicht gedicht gedicht gedicht ged
Te koop: een papegaaienkooi
nog vrijwel nieuw en erg mooi
de Inhoud viel de kat ten prooi
erg akelig en 't gaf een zooi...
U snapt: beslist niet naar zijn zin
en voor mijn Coco evenmin
(maar ja, dat laatste zat er in)
en hoe mooi de kooi ook, misschien maf
zonder Coco is de lol er af
dus alstublief: maak me blij
en koopt u deze kooi van mij
ide kat krijgt u er gratis bij).
Marina van den Boogaart.
Ik vind het mooi en daarom draag
ik het", zegt Valentijn de Valk (10)
uit Middelburg.
Hij heeft het over zijn kleren. Kos
tuum moet Je eigenlijk zeggen:
een donkerblauwe broek met col
bertjasje. een overhemd met
stropdas, zwarte puntschoenen
en een prachtige blauwe pet. Al
dertig jaar uit de mode, maar
'punker dan punk' vindt hij zelf.
„Iedereen denkt dat ik tweede
hands kleren draag. Er zijn niet
veel mensen die zoiets kopen. Die
willen niet in oude kleren lopen.
Maar ze weten er niets van. Dit
pas is dan wel uit de jaren vijftig,
maar hartstikke nieuw. De me
neer van wie ik het koop reist alle
klerenwinkels af die failliet gaan.
Vooral in Belgié vindt hij nog veel
van dit spul. Ik koop hetdan en zo
haal ik terug wat vroeger in de
mode was. Dat vind ik leuk. En ik
doe het ook een beetje om op te
vallen".
Te gek
Valentijn loopt graag in de stad.
Veel mensen zeggen dan wat van
zijn klederen. Sommigen vinden
het onnozel en stom. Hij heeft ge
merkt dat kleine kinderen altijd
om hem moeten lachen.
Maar meisjes en grote jongens
vinden hem helemaal te gek. Ze
roepen dan: „Hé, moet de dat ven
tje zien, die ziet er leuk uit".
Valentijn kreeg zijn kostuum met
Sinterklaas. „Ik had om een
punkpak gevraagd, maar dit vind
ik toch veel mooier. Mijn vriend
jes wilden toen ook zoiets. We
gaan samen wel eens winkelen.
Om mijn schoenen hebben we 'ge
vochten'. Die stonden voor tien
gulden in de etalage. Maar de win
kel was op slot, Toen ben lk vlak
voor schooltijd nog gauw even
gaan kijken, want lk wilde ze per
se hebben".
Niet vies
Volgens Valentijn zijn kleren zo
als hij die draagt bijna uitver
kocht. Ze zijn nog wel te krijgen,
maar dan écht tweedehands. Dat
wil zeggen dat iemand anders ze
al gedragen heeft. En daardoor
zijn ze veel goedkoper.
„Maar daar hoefje niet vies van te
zijn", zegt hij een beetje boos.
„Rare beesten zitten er niet in en
bovendien kim Je kleren wassen.
Trouwens, je boft, als Je vader of
moeder geld beeft. Dan kun je al
tijd alles nieuw kopen".
Wat zouden we zonder hen
moeten beginnen. De vuil
nismannen? In Middelburg
alleen al halen ze ongeveer
1-8.000 ton 18 miljoen kilo)
afval per jaar op.
Van brood tot wasmachines.
„Je moet gezond zijn en voor
al goed kunnen lopen", zegt
de heer Meulenberg. Al zeven
jaar is hij vuilnisman en nog
steeds doet hij dat werk met
veel plezier. „Ik hoop het tot
mijn 80ste te kunnen volhou
den", zegt hij.
„Het is leuk werk. Erg afwis
selend, veel contact met
mensen, De één maakt een
praatje, van de ander krijg je
koffie. Kinderen die je ken
nen en naar je zwaaien Elke
dag is anders"
Olifant
Lopen is Inderdaad belang
rijk in dit beroep, vijf tot zes
uur per dag, ongeveer 30 km
En dat vier dagen per week,
47 weken.Te zamen is dat
meer dan vijfduizend kilome
ter!
De zwaarte van het werk valt
hem mee. „Al denken som
mige mensen dat er een oli
fant langskomt. Of ze doen
glas in de zak. Regelmatig
pakken we in glas.' Onbegrij
pelijk. Er staan toch genoeg
glascontainers".
Of het niet enorm stinkt ach
ter zo'n wagen?" 'Ach', zegt
hij, Je raakt er aan gewend.
Het is maar een snufje".
Sinterklaas
Na de schoonmaak, de oprui
ming, en lekker weer is het
extra druk. En vooral na Sin
terklaas: „Hopen speelgoed.
Zonde hoor. Vaak nog zo
goed als nieuw spul Je staat
soms toch versteld over wat
mensen wegdoen.
Laatst stond er een gloed
nieuw bed bij het vuilnis.
De heer Meulenberg vertelt
dat veel tegenwoordig van te
voren wordt weggehaald
door 'vuilnisjagers'. Bij de
vuilnismannen zijn de beter
bekend als 'kapers'.
De heer Meulenberg Vroe
ger betekenden, die spullen
vaak een extraatje voor ons
Nu is dat wat minder. Maar
ach, soms heb je toch wel
eens een mazzeltje: mijn cen
trifuge doet het al drie jaar
prima en die stond toch ook
naast de bekende grijze zak"
Wat stond deze maand onder
meer bij het vuilnis?
Spiksplinternieuw bed in
plastic, luxaflex, gasstel,
speelgoed, Perzisch kleed,
oude telmachine met een
briefje van vijf gulden en 15
lossen centen erin, fietsen,
steppen, brillen, gloednieu
we naaimachine met instruc
tieboekje, bankstel, auto
dak, wasmachine, eten en
kleren. Bezuinigen?? Blijk
baar toch niet iedereen!
Redactie: Marina van den
Boogaart, Anneke van den
Doel, Leen van Duivendijk, Cor
de Jonge, Mieke Lemmens,
Sylvia Scheers, Jan Smeekens,
Ineke Timmerman en Willem
Verstuljf.
Adres. Wal6traat 56-60,
4381 EG VLissingen.
Tel. (maandag t/m vrijdag, van
9.00 uur tot 17.00 uur): 01184-
16144.
Advertenties: (per brief) Admi
nistratie PZC, Postbus 18, 4380
AA Vlissingen. Het benodigde
bedrag aan LOSSE postzegels
bijsluiten of afgeven aan de
PZC-kantoren.
In Nederland is nog nooit een top-
tien-aller-tijden van jeugdboeken
gemaakt. Maar op zo'n lijst zou
vast en zeker een boek voorko
men van Astrid Lindgren.
Veel van haar boeken behoren tot
de lievelingsboeken van kinderen
over de hele wereld: Plpi Lang
kous, Mio mijn Mio, de Gebroe
ders Leeuwenhart
Van deze populaire Zweedse
schrijfster (al in 1958 kreeg ze de
hoogste internationale onder
scheiding voor Jeugdboeken: de
Hans Christian Andersen-prijs)
kwam vorig jaar een nieuw boek
uit. Het heet Ronja de Rovers
dochter'.
Kloof
Ronja is de dochter van Mattis de
roverhoofdman en Lovis. Met
haar ouders en 12 rovers woont ze
in een burcht die tijdens een on
weer in tweeén is gespleten. Een
diepe kloof, de Hellepoel, scheidt
de beide helften. Op een van haar
tochten door de bossen ontmoet
Ronja Birk. De twee kinderen ra
ken bevriend en kunnen elkaar al
gauw niet meer missen. Ze noe
men zich zelfs broer en zus.
Borka, Birks vader, is de aartsvij
and van Mattis. Hij is stiekem in
de andere helft van de burcht
gaan wonen. Als Mattis dat hoort,
wil hij nog maar één ding en dat is
Borka verjagen. Hij ontvoert
Birk.
Maar met een slim plannetje weet
boeken boeken
Ronja haar vriend te bevrijden.
Dat is helaas ook het begin van
een heftige en langdurige ruzie
met haar vader, Samen met Birk
loopt ze van huis weg om diep in
het bos in de Berengrot te gaan
wonen.
Rode wangen
Ronja de Roversdochter lees je
met rode wangen. Het verhaal
speelt zich af in lang vervlogen tij
den en zit vol spannende avontu
ren met trollen, vogelheksen,
aardmannen en moenen.
Je kunt er om lachen en het is
prachtig geschreven. Astrid
Lindgren verstaat de kunst om
met precies genoeg woorden een
heleboel te vertellen.
Er is nog een extra reden om Ron
ja de Roversdochter gauw te gaan
lezen. Als je het uit hebt, zul je
misschien zeggen Maar dit boek
gaat over mij!"
En daar heb je dan gelijk in.
Ronja ae Roversdochter vertelt
ook een meeslepend verhaal over
ouders en kinderen, over jongens
en meisjes. Maar het ligt er geluk
kig niet duimendik bovenop.
Ronja de Roversdochter door
Astrid Lindgren. Uitg. Ploegsma.
Amsterdam. Prijs 24,90.
I ja mmr Atém w
eeooeiof /k hex
HeiefwNier
lecrtr NIET
D4T 2E66EN 2Miry0l
khjl wf 6aau hit
lor rei bureau etui
[ni tj ei uitzoeken
GGEPEMloW DKTf KIJKCRS
YANMIDMO PRüSEERPf PE
3EU6PI6C MISMDI6ERKEE5
K, EEN öElDTIWJlRtfT TE
overvallen tot ru toe heeft
Hij N06 NIE7 fiEKENO
Je kunt ook een strip maken. Het
leukste is zelf iets verzinnen. Als
je dat te moeilijk vindt kun je ook
een stripfiguur overtrekken uit
een boekje zie tekening boven).
Zo maak je Je eigen tekenfilm. Je
kunt er zelfs woorden op schrij
ven.
Als je de 'dia' goed in de projector
steekt zie je geen spiegelbeeld.
Even proberen.
Er zijn nog veel meer mogelijkhe
den met 'witte filmstroken'. Je
kunt zelfs negatieven inkleuren
met viltstift. Maar dat moetje zelf
maar eens uitzoeken.
Succes ermee!
Als we zo weinig mogelijk eten
willen weggooien, zullen we met
de restjes iets moeten verzinnen.
Oud brood kun Je aan de eendies
geven, maar Je kunt met een paar
uitgedroogde sneetjes ook een
heel makkelijk ovenschoteltje
maken.
Je hebt nodig:
- 4 of 5 sneetjes brood;
- 100 gram restjes kaas, ge
raspt of fijngesneden;
- 1 ui;
- halve paprika (niet persé no
dig);
- 2 eieren;
- beetje melk;
- peper, mespuntje zout, noot
muskaat;
- boter of margarine;
Smeer een ovenvaste schaal goed
met boter in.
Verwarm de oven vast voor (stand
6-7).
Zeven kinderen van de openbare
lagere school in IJzendijke heb
ben een echte film gemaakt. Het
Snij de korstjes van het brood
(geef die bijvoorbeeld aan de vo
gels) en verdeel wat er dan over
blijft in blokjes.
8ny de ui in stukjes en bak die
even zachtjes in een koekepan.
Doe het gas dan uit en voeg de
paprika in stukjes, het brood, de
kaas en de kruiden erbij.
Hussel alles een beetje door el
kaar en doe het zaakje over in de
Ingevette schotel.
Klop de eieren met een scheut
melk los en giet ze over het brood
mengsel. Strooi ten slotte nog wat
geraspte kaas erover en zet de
schotel een half uur in de oven.
Omdat niet alle ovens precies het
zelfde werken, moet je wel een
beetje in de buurt blijven.
Als de bovenkant mooi bruin is
geworden, mag het gerecht eruit.,
Je zult je oude boterham niet
meer herkennen!
zijn Neil Verdurmen (10), Jeroen
van Sorgen (10), Kamiel de Vries
(10), Inez Dekker (11), Nariine
Masclée (11), Stefan van Vooren
(10), en Jeroen van de Vlies (10,
bijna 11). Neil en Stefan hebben
het verhaal bedacht. Het gaat
over twee meisjes die worden ont
voerd. Later worden ze gevonden
in een huisje in de polder.
Neil: „We wilden geen slome film,
maar een beetje actie. Net als Ja
mes Bond".
Het samenwerken is het moei
lijkst. Je moet een goed groepje
krijgen. Jeroen (v. 8.): „Je moetje
wél opgeven, of je moet je naam
niet opschrijven Maar niet later
zeggen datje niet meer meedoet".
Net als bij een echte film was er
wel eens ruzie achter de scher
men. „De brutale meidenroof - zo
heet de film - is toch nog gelukt.
- Waarom toerden er juist meis
jes ontvoerd?
Nanine: „De jongens vonden dat
stoer".
Inez: „Van mij mogen er ook jon
gens ontvoerd worden. Dan kan
ik helpen zoeken".
Kamiel heeft goede tips voor kin
deren die ook eens een film willen
maken. „Je moet eerst alles op
paier zetten. Niet zomaar een
beetje spelen. Dan moet je recla
me maken op school. Met de
groep moetje dan heel goed oefe
nen. Geen volwassenen erbij, dat
is niet leuk. Nou ja, alleen Johan
dan. Dat is de oom van Neil. Hij
heeft alles opgenomen met z'n
filmcamera".
Jeroen (v d.V.) „De meester wist.
het zelfs niet".
„En we hebben nog naar andere
films gekeken", vult Stefan aan
„We probeerden achter de trucjes
te komen".
In stukjes
Als je een echte film bekijkt lijkt
het net of alles in een keer is opge
nomen. Dat Is niet zo. Je moet
stukje voor stukje opnemen. Be
gin maart wordt de film voor het
eerst gedraaid op school.
Ze hebben al plannen voor een
tweede film.
Neil: „Ik heb al een scène in m'n
hoofd. Dan zie je een man zitten.
Je hoort muziek. En dan ineens.
Wham. De drums worden harder.
Je ziet een zwarte handschoen.
Steeds dichter bij die nek".
Met oude 'mislukte' fotofilmpjes
kun je geweldige dingen doen, Als
je er mee een viltstift op tekent,
zie je je eigen tekening op het dia-
scherm. Die is dan veel mooier en
vele malen zo groot. Er gaat een
nieuwe (tweedehandse) wereld
voor je open. Het is niet moeilijk.
Wat heb je nodig?
- Mislukt strookje film (zwart).
- Watervrijevilstiften(dieruikje
zo goed);
- Een fiinschrijver (hele dunne
viltstift);
- Iets scherps om te krassen;
- Diaraampjes
Hoe doe je het?
Neem een zwart strookje film en
knip er een stukje af. Dat stukje
moet precies in het diaraampje
passen.
Nujcun je met iets scherps (speld,
kroontjespen, enz.) in het zwart
krassen. Kijk uit, het moet op de
doffe kant gebeuren.
Zo'n krastekening is een heel
mooie 'dia'. Doe het filmpje in het
raampje en klap het dicht. Schuif
het in de projector. Engenieten
maar!
Je kunt het zwarte strookje ook
wit maken. Pak daarvoor een
klein bal-Je. Doe er wat water in.
Spuit er een heel klein beetje
chloor in Kijk uit voor vlekken op
Je kleren.
Leg het strookje erin. Na vijf mi
nuten kun je het zwart er zo afve
gen. Er zijn ook mislukte foto
filmpjes die wit zijn, dat is natuur
lijk nog makkelijker.
Met een wit strookje kun Je meer
doen. Maak met viltstift of fijn-
schrijver een tekening met felle
kleuren.
