PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Groeikansen voor
aantal industriëen
Duizenden arbeidsplaatsen moeten
in de gesubsidieerde sector weg
Stiptheidsacties
gevangeniswezen
WAGNER: NAAR HERSTEL ECONOMIE
Frankrijk eist
Klaus Barbie
BEZUINIGINGEN BLIJVEN
Zacht weer
Veel bewolking en perioden met regen,
Middagtemperatuur ongeveer 10 gra
den,
Vrij krachtige zuidwestenwind
226e jaargang no. 22
Donderdag 27 januari 1983
(Van onze parlementaire redactiet
DEN HAAG - Als oud-premier Van Agt nu het aanbod zou krijgen om opnieuw
minister-president te worden, dan zou hij dat aanbod aanvaarden Dat zegt Van
Agt in een lang interview in het weekblad Vrij Nederland van deze week.
De vroegere CD A-leider zegt - in het eerste interview sinds zijn terugtreden - zich
nu weer stukken beter te voelen dan twee, drie maanden geleden. Hij geeft toe dat
hij eigenlijk alleen maar behoefte had aan een paar maanden rust. „Een jaar
hoefde niet. Een goed deel van een jaar zou ook voldoende zijn geweest om weer bij
te komen".
Van Agt gelooft dat hel kabinet-Lubbers het „lef heeft om de plaatsing van de
kruisraketten door te zetten indien de onderhandelingen in Geneve daar aanlei
ding toe geven, ook als daar m de bevolking groot verzet tegen zou ontstaan.
Niet-plaatsing van de kruisraketten betekent volgens Van Agt aanzienlijke scha
de voor Nederland. ,JDe kruisraketten komen er toch, misschien elders dan een
paar meer dan voorzien. Maar Nederland zal weten dat het zich op deze manier
heeft gedesolidariseerd".
Van Agt geeft ook toe dat hij in mei 1982 bewust op de val van het kabinet-Van Agt
II heeft aangestuurd, nadat duidelijk was geworden dat de PvdA-ministers niet
met de bezuinigingsvoorstellen van het CDA akkoord wilden gaan.
DEN HAAG - Een aantal industriële sectoren biedt goede kansen een bijdrage te leveren aan de
herindustrialisatie die voor herstel van de economische groei in ons land noodzakelijk is. In die
sectoren moeten overheid en bedrijfsleven samen een concrete aanpak ontwikkelen. De overheid
zou aanzienlijk meer moeten investeren in spoor-, auto- en vaarwegen, havens, landinrichting en
dergelijke. Om het beroepsonderwijs beter op de wensen uit het bedrijfsleven te laten aansluiten
dient het leerlingwezen nieuw leven te worden ingeblazen.
Dat zijn enkele aanbevelingen van de en transport), de agrarische en voe-
voortgangscommissïe voor het indus- dingsmiddelenindustrie. (water)bouw
triebeleid, naar haar voorzitter bekend en Infrastructuur, offshore, veredeling-
als de commissie-Wagner. De commis
sie heeft een tweede verslag van haar
werkzaamheden uitgebracht dat de
tweede helft van vorig jaar beslaat en
woensdag is aangeboden aan minister
Van Aardenne van economische zaken.
De sectoren die goede mogelijkheden
bieden zijn: transito (inclusief vervoer
scherrue. kantoorsystemen, telecom
municatie en media, transportmidde
len. medische technologie, produktie-
besturingssystemen, (consumenten)e-
lektronica. milieu en defensie-uitrus
ting. Deze sectoren maken thans 35 pro
cent van de export uit.
De commissie-Wagner is tot deze lijst
gekomen na uitvoerig overleg met we
tenschapsmensen, ondernemers en an
dere deskundigen.
Voor het beleid dat op herindustrialisa
tie is gericht ziet de commissie geen heil
in nieuwe organisaties of structuren. Zij
wil de samenwerking vooral vormgeven
in informele overleggroepen. Daarin
kunnen de overheid, industrie, vakbe
weging, universiteiten en financiële in
stellingen met elkaar praten.
Volgens het bedrijfsleven moet de over
heid de ruimte scheppen voor de kans
rijke industrieën. Dat kan volgens de
directeur geeft les
De Kring van Werkgevers ln de
Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone gaal op
scholen les geven over de industrie In
een gastlessenproject kunnen leerlin
gen van de scholengemeenschappen
Petrus Hondius en het Zeldenrustcol-
lege kennis nemen van de gang van
zaken ln de bedrijven
PAGINA 3
bestrijding rascisme
Minister Rietkerk overweegt de vor
ming van een nationaal instituut te
gen racisme. De minister stemde giste
ren in met een CDA-motie die de op
richting van zo'n instituut nodig
noemde vanwege 'racistische tenden-
zen in onze samenleving'.
PAGINA 7
veertarie ven hoger?
Uit antwoord op kamervragen van mi
nister Smit-Kroes van verkeer en wa
terstaat blijkt dat de bewindsvrouwe
een verdere beperking van de rijksbij
drage in de exploitatiekosten van de
Westerscheldeveren niet wil uitslui
ten De minister lijkt aan te sturen op
een verhoging van de veertarieven.
PAGINA 9
banenfonds slaat aan
Het werkgelegenheidsfonds van de
provincie Zeeland geniet een toene
mende belangstelling. Tot nu toe wer
den ongeveer tachtig aanvragen voor
een lening met uitgestelde aflossing
ingediend Het dagelijks bestuur van
de provincie heeft dertien verzoeken
van bedrijven gehonoreerd.
PAGINA 11
WEST-BERLIJN (b'PIl - Twee leden van een poolse vliegclub zijn woensdag in
een gehuurd vliegtuigje naar de Amerikaanse luchtmachtbasis Tempelhof in
West-Berlijn gevlucht. Een derde Pool, een technicus, vloog onvrijwillig mee,
aldus de politie.
De twee vluchtelingen, beiden piloten
van respectievelijk 24 en 26 jaar oud.
vlogen met hun eenmotorige Yak A-12
toestel van Russische makelij van Lodz
over Polen en over West-Duitsland naar
het vliegveld Tempelhof, ongeveer
tachtig kilometer ten westen van de
Pools-Oostduitse grens. Amerikaanse
autoriteiten die de drie Polen na hun
landing ondervroegen, zeiden dat zij de
vlucht niet als een kaping zien maar als
een 'niet op het programma staande en
niet toegestane landing'. Een woord
voerder van de politie in West-Berlijn
zei het geval wel als een kaping te be
schouwen omdat de 31-jarige technicus
die de verantwoordelijkheid droeg voor
het vliegtuig, niet in de vlucht had toe
gestemd. De technicus zal aan de Pool
se militaire missie in West-Berlijn wor
den overgedragen en naar Polen terug
keren.
De twee andere Polen, mogen zoals ge
bruikelijk in het westen blijven, maar
een openbare aanklager zal hen moge
lijk vervolgen, aldus de politie.
commissie via niet-financiële activitei
ten als voorlichting, acquisitie, onder
wijs, arbeidsmarkt- en aankoopbeleid.
Daarnaast dient de overheid het geld
dat voor research naar het onderwijs en
instellingen als TNO gaat, meer op
kansrijke activiteiten te richten. Voorts
bestaat er de mogelijkheid van directe
financiële steun, bijvoorbeeld via de be
lastingen of met subsidies
De commissie vindt dat werkgevers en
vakbeweging zich meer betrokken
moeten voelen bij het beroepsonder
wijs. Het leerlingwezen dient volgens
de commissie nieuw leven in te wor
den geblazen en in samenhang daar
mee zou men opnieuw moeten overwe
gen het kort middelbaar beroepson
derwijs (kmbo) in te voeren.
Het is te betreuren dat bij veel ouders
en leerlingen het misverstand bestaat
dat leren in de praktijk van het werk ten
opzichte van het leren op school minder
kans geeft op een goede baan in de toe
komst, aldus de commissie.
Verder vindt de commissie dat leer- en
arbeidsovereenkomsten en de daarbij
behorende beloningen soepeler dan nu
dienen te worden benaderd. Dat kan
door de arbeidsovereenkomst voor de
duur van de opleiding toe te passen.
Daardoor wordt het mogelijk jaarlijks
nieuwe leerlingen toe te laten. De hoog
te van het opleidingsloon moet in ver
houding staan tot de prestatie die de
jongeren tijdens hun opleiding in de
produktie leveren. Overheid en be
drijfsleven zouden de kosten van de op
leiding samen moeten dragen.
De voortgangscommissie bestaat uit
voorzitter mr. G. A. Wagner, prof. dr.
W. Albeda, drs. W. A. H. Bogers, ir. M.
Bijl, A. H. Kloos, mr. drs. H. Langman,
J. H. S. van Ruiten, ir. H. Vredeling en
prof. dr. A. van der Zwan. Het volgende
verslag verschijnt in juni.
(Zie ook pagina 3 en 61.
tweeverdieners
hoging voor zogenaamde 'tweeverdie
ners'. Koning wil de maatregel per 1
april Invoeren. Het kabinet beslist
waarschijnlijk vrijdag over deze zaak.
PAGINA 19
isoleren troef
Isolerende luiken, grote ramen, een
warmtewisselaar op het dak. kenmer
kende details van een aantal 'super-
geïsoleerde' woningen die de gemeen
te Amsterdam wil gaan houden. De
hulzen, die in de Bijlmermeer zullen
worden gebouwd, zijn ongeveer 14.000
gulden duurder dan vergelijkbare 'ge
wone' woningen. De stookkosten wor
den echter gedecimeerd.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11. y.
Sport: 13.
Kunst en cultuur: 15
Radio en televisie: 17.
Financiën, economie: 19.
PARIJS (AFP'RTRi - Frankrijk zal Bolivia vragen om de uitlevering van
de nazi-oorlogsmisdadiger Klaus Altmann alias Klaus Barbie, die in de
tweede wereldoorlog aan het hoofd stond van de Gestapo in Lyon en die in
Frankrijk bij verstek ter dood is veroordeeld voor de misdaden die hij als
zodanig heeft begaan. Dit heeft het ministerie van justitie in Parijs woens
dag meegedeeld.
Een woordvoerder zei dat de titula
ris van het departement, Robert
Badinter, de uitleveringsprocedure
op gang had gebracht en dat de Bo
liviaanse regering over een paar da
gen benaderd zou worden.
In Frankrijk is de nu 69-jarige Alt
mann beschuldigd van het ver
moorden van honderden joden en
verzetsstrijders De Westduitse
Bondsrepubliek heeft al eerder om
Altmanns uitlevering gevraagd.
Frankrijk had Bolivia reeds bij
drie eerdere gelegenheden om Alt
manns uitlevering gevraagd, in
1972, '74 en '79, maar La Paz - waar
toen militaire regeringen aan de
macht waren - had de verzoeken
afgewezen op grond van de over
weging dat er geen uitleverings
verdrag tussen Frankrijk en Boli
via was.
(zie ook pagina 6i.
DEN HAAG (GPD) - Staatssecretaris Korte-van Hemel (justitie) heeft bewaar
ders, gedetineerden en reclasseerders woensdag geen enkele tegemoetkoming
kunnen geven in een gesprek over de 40 tot 70 miljoen gulden bezuinigingen op
het gevangeniswezen. Mevrouw Korte-van Hemel zei in het gesprek dat ze al blij
zal zijn als het kabinet haar vrijdag niet nog strengere bezuinigingen oplegt.
De belangengroepen - de Bond van
Wetsovertreders namens gedetineer
den, de vakbond Abva-Kabo namens
bewaarders, en de Algemene Reclasse-
ringsvereniging - kregen de geruststel
ling dat pas over een maand of vijf de
bezuinigingen duidelijk vorm zullen
krijgen. Alleen het minimaal te halen
bedrag zou vaststaan volgens Korte-
van Hemel, nog niet de precieze uitwer
king. Overleg zou nog mogelijk zijn.
De drie centrales van personeel in peni
tentiaire Inrichtingen zullen vandaag
en morgen gezamenlijk actie voeren te
gen de bezuinigingsmaatregelen. In di
verse inrichtingen worden stiptheids
acties en protestdemonstraties gehou
den-
De onafhankelijke bond van personeel
bij de straf- en aanverwante gestichten
(BPSAG) heeft woensdag tijdens een
algemene ledenvergadering als laatste
bond besloten tot acties over te gaan.
De stipheidsacties worden vandaag ge
voerd in Amsterdam, Rotterdam, Sche-
veningen, Avereest. Veenhuizen en Den
Bosch, morgen in Scheveningen, Esser-
heem, Norgerhaven, Veenhuizen, Den
Bosch. Den Haag, Amsterdam en Rot
terdam.
Oorspronkelijk wilden de AbvaKabo
en de bond hardere acties voeren maar
dat is verboden door de staatssecreta
ris. Ook moesten de protestbijeenkom
sten buiten de inrichtingen worden ge
houden, omdat de staatssecretaris aan
de pers toegang tot de inrichtingen
heeft geweigerd. Daarna werd beslo
ten gezamenlijk met de christelijke
CFO stiptheidsacties te voeren.
Laszlo Ra,jk - De Hongaarse politie
heeft woensdagmorgen Laszlo Rajk,
zoon van de in 1949 terechtgestelde en
daarna in eer herstelde oud-minister
van binnenlandse zaken, uit zijn flatwo
ning in het centrum van Boedapest ge
zet om de woning een distributiecen
trum van onofficiële pubükaties - sa-
mizdat literatuur, artikelen en bespre
kingen die door de officiële media zijn
verworpen - was geworden, aldus infor
matie die uit de Hongaarse hoofdstad is
ontvangen in Wenen.
DEN HAAG (ANP) - Dit jaar zullen er
in de door het voormalige ministerie
van erm gesubsidieerde sector 4500 a
6000 arbeidsplaatsen moeten verdwij
nen. Omdat het nogal eens deeltijdba
nen betreft kan het aantal arbeids
plaatsen dat op de tocht komt te staan
nog hoger uitvallen. Dit blijkt uit een
brief van minister De Koning van so
ciale zaken aan de organisaties van
werkgevers en werknemers in de ge
subsidieerde en gepremieerde sector.
De minister specificeert het banenver
lies globaal als volgt: dagverblijven en
gezinsvervangende tehuizen krijgen er
500 750 arbeidsplaatsen bij. gezins
zorg verliest er 2000 a 2500, bejaar
denoorden moeten het met 400 a 600
arbeidsplaatsen minder stellen, terwijl
de overige sectoren 2500 a 3500 arbeids
plaatsen moeten inleveren. Tot die ge
dupeerde sectoren moeten worden ge
rekend de openbare bibliotheken, het
sociaal-culturele werk. het IFI'-veld
(blijf-vanmijnlijf-huizen e d i. de demo
cratische planning en de kunsten.
Die voorstellen vormen overigens nog
onderwerp van overleg met de betrok
kenen.
In de gezondheidszorg zullen er in 1983
nog 1250 a 2750 banen bij kunnen ko
men. in de justitie-sector (kinderbe
scherming, internaten) moeten 250 a
400 banen verdwijnen, terwijl bij het
openbaar vervoer per saldo geen ba
nenverlies behoeft op te treden
Deze ramingen van het banenverlies
van het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid vloeien voort 'uit de
verschillende afspraken die in het ka
der van de rijksbegroting voor 1983 zijn
gemaakt'. Als doekje voor het bloeden
benadrukt minister De Koning dat 'alle
mogelijkheden' om het geraamde ba
nenverlies te beperken moeten worden
benut in het kader van het arbeidsvoor
waardenbeleid.
Gemeenten
Bij de gemeenten en de gesubsidieerde
instellingen zullen de komende jaren
35.000 arbeidsplaatsen verloren gaan
als het rijk de bezuinigingen doorvoert
zoals die in het regeerakkoord zijn ge
noemd. Aan gedwongen ontslagen zal
dan niet zijn te ontkomen.
De Rotterdamse wethouder van finan
ciën, drs. J. Linthorst, zei dat woens
dagavond na afloop van een twee uur
durend gesprek dat een delegatie van
de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten (VNG) had met minister-presi
dent Lubbers over de benarde financië
le positie van veel Nederlandse ge
meenten.
Volgens Linthorst bleek tijdens het ge
sprek met Lubbers dat de minister
president veel begrip heeft voor de
problemen waarmee de gemeenten
worstelen. De Rotterdamse wethouder
verwacht dal het kabinet op een aantal
punten de bezuinigingsplannen in her
overweging zal nemen.
De aanpak
van Reagan
T~"\e Amerikaanse president
U Ronald Reagan heeft in
-1 zijn jaarlijkse toespraak tot
het Huis van Afgevaardigden
en de Senaat - the State of the
Union - voorzichtig afstand genomen
van zijn door velen bekritiseerde denk
beelden over de aanpak van de econo
mische problemen in zijn land. Bij zijn
aantreden als president, twee jaar gele
den, dacht Reagan er niet aan de strijd
tegen de economische neergang tot re
geringsbeleid te maken. Herstel moest
volgens hem komen uit de particuliere
sector. Van de centrale overheid mocht
hooguit enige bijsturing worden ver
wacht. Twee jaar verder zijn de Verenig
de Staten dieper in het economische
moeras weggezakt de werkloosheid is
de hoogste sinds de crisis van de jaren
dertig en het overheidstekort is toren
hoog opgelopen. Met de presidentsver
kiezingen in het najaar van 1984 al in
zicht, realiseert Reagan zich plotseling,
dat zijn kansen op een tweede ambts
termijn verre van gunstig zijn. Reagan,
eens buitengewoon populair bij het
conservatieve deel van de Amerikaanse
bevolking- in november 1980 goed voor
een klinkende verkiezingsoverwinning
- is halverwege zijn eerste termijn de
minst gewaardeerde president die de
VS ooit hebben gehad.
Gisteren heeft de Amerikaanse pre
sident in zyn State of the Union
weliswaar geen revolutionaire denk
beelden geventileerd, maar de opstel
ling die hij koos - o.m. bevriezing van de
overheidsuitgaven - wijst op een nieuw
beleid. Als herstel van de Amerikaanse
economie inderdaad binnen afzienbare
tijd is te verwachten, kan Reagans
nieuwe aanpak mogelijk voor enige ver
snelling zorgen. Dat is uiterst belang
rijk voor de wereldeconomie, die im
mers scherp reageert op alles wat in de
Verenigde Staten gebeurt. Mogelijk
biedt de tweede helft van Reagans
ambtstermijn meer en betere vooruit
zichten voor de in het slop geraakte eco
nomie. De Amerikaanse president is
zich nu in elk geval bewust, dat de Ame
rikaanse regering niet afzijdig kan blij
ven. Daarvoor staat te veel op het spel.
Oók de eventuele herverkiezing van
Reagan.
Defensie is een tweede belangrijke
onderwerp uit de rede van Reagan.
Weliswaar wil hij geen beperking van de
defensiebudgetten, maar de toonzet
ting in zijn rede ten opzichte van Mos
kou is heel wat harmonieuzer dan tot
voor kort. Reagan zoekt nu duidelijk de
dialoog; hij heeft afstand gedaan van
een politiek van confrontatie, die de
Sowjet-Unie op het punt bracht van een
gevaarlijk isolement en die verwarring
schepte bij de bondgenoten van de VS
in Europa. De verhouding Verenigde
Staten-West-Europa is de laatste jaren
beheerst door de nog steeds niet opge
loste kwestie van de plaatsing van ra
ketten voor de middellange afstand In
West-Europa bestaan grote twijfels
over een dergelijke plaatsing, die on
herroepelijk tot verdere escalatie van
het Oost-West-conflict zal leiden, om
dat de Sowjet-Unie daar niet in zal be
rusten. Reagan heeft inmiddels laten
blijken, dat de zogeheten nul-optie -
geen atoomraketten voor de middellan
ge afstand in West-Europa, maar dan
ook geen nieuwe SS-20 raketten op
Oosteuropees en Russisch grondgebied
- geen absolute voorwaarde is. Dat is
ook het standpunt van de Westeurope-
se regeringsleiders als eenmaal onom
stotelijk vaststaat dat de Sowjet-Ume
de nul-optie onder alle omstandighe
den verwerpt, zal naar een alternatief
moeten worden gezocht. Het Westen
moet in die visie de wegen voor verdere
besprekingen over wapenvermindering
openhouden.
Tp eagan heeft woensdagmorgen nog
ili eens herhaald, dat hij beslist betere
betrekkingen wil met de Sowjet-Unie,
maar dan moet dit land met woorden en
daden laten zien dat het respect, heeft
voor de rechten van andere landen. Het
is in elk geval andere taal. dan een dic
taat in de zin van zó-en-niet-anders. De
zwart-wit opstelling van Reagan in de
eerste twee jaar van zijn ambtstermijn
begint zo langzamerhand enige grijstin
ten te vertonen De Amerikaanse presi
dent denkt met langer meer in goea-
slecht en zwart-wit situaties. Hij blijkt
plotseling in staat nuances aan te bren
gen, die nu eenmaal onontbeerlijk zijn
om politiek te kunnen bedrijven. Een
glimp van de nieuwe Reagan was bij
voorbeeld ook te zien bij zijn bezoek
aan West-Europa in de zomer van het
vorig jaar Bij verschillende gelegenhe
den gaf hij er in zijn opvattingen blijk
van begrip te hebben voor de positie
van West-Europa. Ver weg van zijn ad
viseurs in Washington kon Reagan de
zo zeer gewenste soepelheid in zijn
standpunten ten opzichte van de Oost-
West-verhouding wèl opbrengen. Maar
nauwelijks terug aan de overkant van
de Oceaan, bleek de 'nieuwe Reagan
toch weer niet zo veel te verschillen van
de man. die zich eind 1981 nog vrijmoe
dig uitliet over het gebruik van kernwa
pens. Een aantal factoren heeft Reagan
de laatste weken kennelijk van koers
doen veranderen. De hoog opgelaaide
discussie over de plaatsing van raket
ten voor de middellange afstand in
West-Europa, de vredesinitiatieven van
Andropov en de slechte economische
situatie in eigen land hebben ongetwij
feld aan die verandering meegewerkt
Interessant is het vervolg: woorden al
leen maken geen nieuw beleid.
Dim
Sowjet-minister - Aleksandr Stroe-
jev is als Sowjetminister van handel
vervangen door de 53-jarige Grigon
Vasjtsjenko.
