PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Mr. Max van der Stoel ambassadeur bij de ¥N Kabinet voorstander een landelijk energiebedrijf Hulp werkloze huizenbezitters Kans op harde acties in gevangeniswezen BENOEMING UNANIEM BESLUIT KABINET ULTIMA TUM BONDEN VAN 4 DA GEN vandaag VOLGENDE WEEK BESLISSING r r Ex-generaal Israël: PLO wil ons erkennen Wolkenvelden I Wolkenvelden en vrijwel overal droog. I Middagtemperatuur ongeveer 6 gra- I den Vrij krachtige westelijke wind I I aan de kust en op hel IJsselmeer I I krachtige wind 226e jaargang no. 18 Zaterdag 22 januari 1983 MET BLIJDSCHAP GEVEN WIJ KENNIS van De Geboorte van een Legende iwe mazoa 626 /f" DE NIEUW iSzfew tt&C&Qv' te in Sedan, Hatchback en Coupé model ®i ®3®dWO° @®(i§ ANJELIERSTRAAT &-7 Van onze parlementaire redactie DEN HAAG - De telefoontarieven gaan op 1 maart omhoog. Per „tik" zal voor taan 15 cent in plaats van 14 cent moeten worden betaald. Vooral de lokale telefoongesprekken zullen door deze maatregel duurder worden. Daartoe heeft het kabinet vrijdag besloten. De impulsprijs voor interlokale gesprekken buiten het zogenoemde basisgebied gaat ook van 14 naar 15 cent, maar omdat de tijd gedurende welke voor dat geld gebeld kan worden iets wordt verlengd, zal het totale kostenniveau ongeveer gelijk blijven Nu betaalt men bij interlokale gesprekken 14 cent voor elke 45 seconden Vanaf 1 maart wordt dat 15 cent voor elke 47 seconden In het lage „vrijetijdstarief' worden deze perioden verdubbeld, dus 15 cent voor elke 94 seconden Deze maatregelen, die al in de PTT-begroting voor 1983 waren aangekondigd, moeten de schatkist 62 miljoen gulden opleveren DEN HAAG - Oud-minister van buitenlandse zaken mr. M. Van der Stoel wordt de volgende vertegenwoordiger van Nederland bij de Verenigde Naties. Dat maakte premier Lubbers vrijdag bekend na afloop van het wekelijkse kabinetsberaad. Tegen de benoeming van Van der Stoel (PvdA) was aanvankelijk vanuit VVD-kringen bezwaar aangetekend, maar het kabinetsbesluit vrijdag is unaniem genomen. In juni gaat de huidige vertegenwoordiger bij de VN, mr. H. Schelte- ma, met pensioen. De functie bij de VN wordt beschouwd reactie dat hij geen problemen voorzag trum-rechts kabinet. „Er is een grote als een van de belangrijkste diploma- met het feit dat hij als socialist stand- mate van consistentie in het buiten- tieke posten, zeker nu Nederland voor punten moet uitdragen van een een- lands beleid, en de marges voor be twee jaar lid is van de Veiligheidsraad. Meestal wordt een dergelijk besluit pas bekend gemaakt nadat de Koningin het formeel heeft bekrachtigd. In dit ge val, zo verklaarde Lubbers, is de Konin gin van tevoren op de hoogte gesteld van het kabinetsbesluit, waarmee de weg vrij was om het officieel naar buiten te brengen. Geen problemen Van der Stoel zei gisteren in een eerste PAGINA 2 marine-order Een delegatie van CDA-kamerleden heeft de directie en de ondernemings raad van De Schelde toegezegd te zul len onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een spoedige bestelling van een nieuwe serie M-fregatten voor de Nederlandse marine staking De Britse waterleidingbedrijven en ae vakbonden zijn gisteravond rond de tafel gaan zitten in een laatste poging alsnog de vanaf zondagnacht afgekon digde nationale staking die het hele waterleidingnet in Engeland zal tref fen. te voorkomen 'bio-chip EMV Associates in Rockville werkt aan de ontwikkeling van een revolu tionaire 'biochip' die geen elektrici teitsvoorziening nodig heeft, zichzelf in elkaar zet en een miljardmaal meer kan dan de huidige schakelingen in computers polen De Poolse bevolking heeft nog altijd te kampen met een enorme schaarste in het land Er is nog steeds een schrij nend tekort aan de meest elementaire levensbehoeften als voedsel, kleding, stoffen een schoeisel, De winkels zijn leeg. Dat blijkt uit een verhaal van de Terneuzense dames E. Vermeulen en R Püpelink van de stichting 'Temeu- zen helpt Polen'. PAGINA 10 steun De gemeenten moeten in de nabije toe komst de mogelijkheid knjgen om zeil individuele steun te verlenen aan noodlijdende bedrijven in het eigen ge bied Dit zou moeten kunnen door geld of een gemeente-garantie voorinveste- speelman Bloemist Johannes Speelman uit Itens is het slachtoffer geweest van een misdrijf, dat waarschijnlijk te maken heeft met verdovende middelen. Dit heeft de rijkspolitie van Leeuwarden gistermorgen meegedeeld. De politie is tot deze vaststelling gekomen na het verhoren van de vrouw, met wie Speel man deze week naar Duitsland is te ruggekeerd Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5, 6. 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3 en 11 Financieel: 10 Sport: 13 Zaterdagkrant: 15, 16. 17. 18 en 19 Radio en televisie: 21 en 23 AMSTERDAM/GRONINGEN (ANP) - Staatssecretaris Kort-van Hemel van justitie krijgt van de ambtenarenbon den vier dagen de tijd om haar bezuini gingsplannen voor het gevangeniswe zen in te trekken. Daarna komen er harde acties, niet alleen bij de huizen van bewaring (met name de Bijlmer bajes en Scheveningen) maar ook bij tbr-inrichtingen en de reclassering. Dat heeft Wim van Keulen, bestuurder van de groep justitie van de ABVA/KA- BO, vrijdag aangekondigd op een pro- testbüeenkomst in Utrecht. De acties gaan volgende week donderdag, 27 ja nuari, van start. Het is de bedoeling van de bond om in de gevangenissen in Veenhuizen, Den Haag, Rotterdam, Amsterdam. Avereest en Den Bosch harde acties van vier dagen te beginnen om de tweede kamer te beïnvloeden. De vrouwelijke gevangenen in de Am sterdamse Bijlmerbajes zijn vrijdag in staking gegaan uit protest tegen de be zuinigingen op het gevangeniswezen die de regering heeft aangekondigd. De ongeveer zeventig vrouwen blijven tij dens de voor werk bestemde uren in de cellen. Vijftien gedetineerden uit het huis van bewaring te Groningen zijn donderdag overgebracht naar de strafinrichting in Veenhuizen. KERNCENTRALES NIET OP KORTE TERMIJN DICHT DEN HAAG - Het kabinet wil binnen enkele weken met een formeel stand punt komen over het al dan niet open houden van de kerncentrales van Do- dewaard en Borsele. Premier Lubbers zei vrijdag echter al, dat het kabinet geen enkele aanleiding ziet om deze centrales in de nabije toekomst te slui ten. Het kabinet baseert zich daarbij mede op het deze week verschenen rapport van de commissie-Beek, waarin wordt gesteld dat sluiting van de kerncentra les vijf miljard gulden zou gaan kosten. Het gaat om een strafinaatregel die de directeur van het huis van bewaring heeft opgelegd m overleg met de minis ter van justitie, aldus adjunct^directeur Westra van het huis van bewaring. De vijftien hadden geprobeerd donderdag een staking op touw te zetten in het huis van bewaring. leidsombuigingen zijn beperkt", aldus Van der Stoel, die van 1973 tot 1977 en in 1981-1982 minister van buitenlandse zaken was. Ook bleek Van der Stoel niet zo onder de indruk van de bezwaren uit de kring van de Nederlandse diplomatie, die lie ver niet zien dat mensen van „buiten" op geliefkoosde posten worden be noemd. Volgens Van der Stoel was dit in het verleden al eens eerder voorgeko men. De vereniging van de buitenland se dienst, waarvan bijna alle Neder landse diplomaten in den vreemde lid zijn, heeft het kabinetsbesluit „be treurd", vanwege de „demoraliserende werking" van politieke benoemingen op de carrièrediplomaten. De huidige minister van buitenlandse zaken, mr. H. van den Broek, heeft zich sterk gemaakt om voor zijn voormali ge baas (hij was staatssecretaris onder Van der Stoel voor hij minister werd) een passende functie te vinden. Dat leidde in eerste instantie tot een mis lukking, toen de inspanningen om Van der Stoel tot Hoge Commissisaris voor de Vluchtelingen (eveneens bij de VN) benoemd te krijgen, strandden op het verzet van de Verenigde Staten. DEN HAAG - Oud-minister Max van der Stoel (PvdA i zal Nederland lertegen- woordigen in de veiligheidsraad van de Verenigde Naties Het kabinet heeft i nj aag besloten hem voor deze benoeming voor te dragen aan de koningin. Van der Stoel moet mr H. Scheltema opvolgen, die in juni van dit jaar met pensioen gaat (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Het kabinet zal bezitters van een eigen huis, die door werkloos heid in de bijstand geraken, tegemoet komen. Een delegatie uit de minister- BRUSSEL (ANP DPAl - Hoewel het verre van waarschijnlijk wordt geacht dat delen van de Russische spionagesatelliet Kosmos bij het uit eenvallen op Belgisch grondgebied terecht komen, is Belgiè toch alles in paraatheid gebracht om eventua liteiten de baas te kunnen. Dat heeft de minister van binnen landse zaken. Charles Ferdinand No- thomb vrijdag meegedeeld. Al eerder had hu gezegd dat er een crisiscen trum was ingericht in Walem. Dat wordt bezet door ambtenaren van Belgische departementen. Nothomb zei vrijdag dat er onder meer voorzieningen getroffen zijn om op afstand alarmsirenes te bedienen De mijnopruimingsdienst van het Oostenrijke leger en stralingsdes kundigen van de brandweer hebben vrijdag "gezocht naar mogelijkerwijs al op de aarde terechtgekomen brok stukken van de Sowjetrussische sa telliet Kosmos 1402. Radioactieve straling is ter plaatste niet vastgesteld. Het Sowjetpersbureau Tass herhaal de gisteren dat het gevaar bij het neerkomen van de Kosmos te ver waarlozen zou zijn. Moskou heeft ge protesteerd tegen wat een 'propa- ganda-campagne' wordt genoemd De Sovjet-Unie is in de ruimte veel actiever dan de Verenigde Staten en heeft de laatste jaren veel meer ge lanceerd en negen maal zoveel ton nage in banen rond de aarde ge bracht, aldus een rapport van het Amerikaanse congres dat donderdag is vrijgegeven Minister Nothomb rechts t in de stra- lings-vrije bunker in de buurt van Mechelen raad zal begin volgende week hierover definitieve beslissingen nemen. Het kabinet wil hiermee voorkomen dat bijstandtrekkers eerst hun eigen huis moeten „opeten" voordat zij in aan merking komen voor een uitkering. Premier Lubbers verklaarde gistermid dag op zijn wekelijkse persconferentie dat het kabinet de opvatting steunde dat bezitters van een eigen huis anders behandeld mogen worden dan bij standtrekkers die in een huurhuis wo nen. Hij voerde daarvoor drie argumen ten aan: - zou het kabinet hiermee geen reke ning houden, dan wordt het sparen voor een eigen huis ontmoedigd; - een bewoner van een eigen huis ziet het als iets van hemzelf, ook als hij werkloos is geworden; en - door een bijstandtrekker in zijn huis (Slot zie pag. 8 kol. 7) Denen aanvaarden vis-compromis KOPENHAGEN - Een uit afgevaardig den van alle partijen bestaande com missie uit het Deense parlement heeft vrijdag een formule goedgekeurd die een eind maakt aan het visserijgeschil tussen Denemarken en de andere lan den van de Europese Gemeenschap, zo hebben regeringsambtenaren in Ko penhagen meegedeeld. „Het meuwe ontwerp is het beste com promis dat we kunnen krijgen en komt in feite aan de meeste van onze wensen tegemoet", aldus de woordvoerder van de sociaal-democratische partij Er zijn naar zijn mening drie belangrijke din gen bereikt: het vissen op makreel kan doorgaan, ook als de Deense akkoorden met landen buiten de EG op losse schroeven komen te staan, Denemar ken heeft een groter contingent voor de vangst van kabeljauw en haring in Kat tegat en Skagerak gekregen en de Euro pese Commissie zal een rapport opstel len over de verdeling van ongebruikte contingenten voor de visvangst in EG- wateren (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Het kabinet streeft er naar binnen enkele jaren één landelijk euergieproduktiebedrijf op te richten. Dat bedrijf zal de volledige produktie en transport van energie in Nederland moeten verzorgen. De bestaande regio nale en plaatselijke elektriciteitscen trales zouden dan allemaal in één (rijks)hand kunnen komen. Daartoe heeft het kabmet-Lubbers vrij dag besloten. Minister Van Aardenne (economische zaken) zal op korte ter mijn overleg gaan voeren met de Sa menwerkende Elektriciteitsproduktie- bedrijf (SEP) over de wenselijkheid hiervan. Premier Lubbers benadrukte vrijdag na het kabinetsberaad dat de vrijwillig- neiu vuui ue uestaande energiebedrij ven voorop zal staan. Zij worden niet verplicht zich aan te sluiten. „Maar wij geloven dat het m het belang is van alle energiebedrijven". Overigens zullen de plaatseluke ener giebedrijven toch blijven bestaan zy zullen immers voor de distributie van de energie moeten zorgdragen, die zij betrekken van het landelyke energie bedrijf Vooruitlopend hierop wil het kabinet de minister van economische zaken grotere bevoegdheden geven bij de vaststelling van de hoofdiynen van het beleid in de elektriciteitssector. Dat be tekent dat hy landeluk geldende regels zal kunnen gaan stellen voor de ener gietarieven. Nu bestaan over het hele land nog afwijkende tariefsystemen. Met deze aanpak wil het kabinet echter niet wachten tot het landelyke energie- produktiebedrijf er is. Voorstander De Zeeuwse gedeputeerde W. Don toonde zich. gevraagd om ccn reactie op de uitspraken van premier Lubbers, een warm voorstander van een volledi ge regeling. waarbij dc produktiekos- ten landelijk 'gepouled' worden, wat wil zeggen dat de kosten landelijk wor den vereffend. Deze landelijke verant woordelijkheid voor de produktie (de zogenaamde SEP-plus-gedachtc) zou dan ook moeten leiden tot landelijke tarieven. Hierop vooruitlopend is reeds overeen- geKomen oumeu de SEP, dat voor de ombouw van enkele elektriciteitscen trales (onder meer m Borssele) tot ko lencentrales de risico's landeiyk wor den gedragen. De heer Don merkte op al jaren geleden op een dergeiyke lan delyke regeling te hebben aangedron gen „Ik heb toen in de SEP gewaar schuwd anders komt het óver ons". Naar zijn mening moet de procedure binnen de SEP versneld worden. Ten aanzien van de gedachte van het kabinet om alle elektriciteitscentrales in één injks)hand te brengen, had de heer Don zo zun bedenkingen. „Als ik kijk naar de controle van de kamer op PTT en NS, dan zou ik de invloed van de gemeenschap op een bedrijf als de PZEM niet graag willen missen", stelde de gedeputeerde. PARIJS (AFP) - De PLO ïs bereid Israel tc erkennen als dc Israëli sche regering op haarbeurt bereid is tot erkenning van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie. Dal heeft de Israëlische generaal buiten dienst Mattitvahou Pcled vrijdag verklaard voor de Franse televi sie. Peled zei dat hy dit heeft vernomen van Palestynse vertegenwoordi gers toen hij vorige week in Tunis samen met twee andere leden van het Israélische 'comité voor Israèli- sche-Palestynse vrede' heeft ge sproken met PLO-leider Yasser Arafat. Ruimte-risico's missen verzet t roorspellingen van ruimte- VJ, V deskundigen duiden erop ■"f.T.i j dat in de loop van dit week J emde een nog volop radio-ac tieve Russische kunstmaan (de 'Kosmos 1402') ergens op aarde moet neerstorten. Hier en daar hebben deze berichten de nodige ongerustheid veroorzaakt, omdat kenneiyk niemand kan aangeven hoe, waar en in welke vorm deze satelliet of brokstukken er van zal (zullen) neerkomen. Evenmin is duidelijk wat het effect kan zijn van het radio-actief afval dat zich bij deze uit de hand gelopen 'landing' kan versprei den In België heeft de nadering van dit toch bepaald niet ongevaarlijke ruim- teding in de afgelopen week al geleid tot de beslissing om een crisiscentrum in te richten. 'Den Haag' op zijn beurt doet daar nogal laconiek over. Het ministe rie van binnenlandse zaken heeft desge vraagd laten weten dat ambtenaren van dit departement de capriolen van de Russische kunstmaan op de voet volgen. Dat moet al een rustig gevoel geven. Mochten er aanwüzingen zyn dat de Kosmos op Nederland aankoerst „dan is zo'n crisiscentrum binnen enke le uren ingericht", wordt er aan toege voegd. En voor het overige maakt me nigeen uit de losse pols zo zijn kansbe rekeningen op een treffen met de satel liet. Eigenlijk een heel bizar spelletje poker. Het is niet de eerste keer dat er iets misgaat met een Russische spiona gesatelliet. aangedreven door een kern reactor Precies vyfjaar terug, op 24 ja nuari 1978. kwamen in het noorden van Canada brokstukken metaal en radio actief afval terecht van de 'Kosmos 954'. Omdat de 'landingsplaats' toen een dunbevolkt gebied bleek waren de gevolgen beperkt. Toch hebben de Ca nadezen er een grote schoonmaakactie voor op touw moeten zetten, waaraan de Russen per saldo nog financieel heb ben bu gedragen Bij die gelegenheid bleek al dat de risico's van dit soort nu cleair aangedreven ruimteverkenners niet te veronachtzamen zijn. Zodra er met de programmering vanaf de aarde iets aan de hand is en de controle over de gedragingen van de satelliet wegvalt is het maar lydzaam afwachten wat er gebeurt. In het geval van de Russische kunstmaan die dit weekeinde voor ta melijk wat zenuwachtigheid zorgt gaat het in wezen om een kleine kerncentra le (45 kilo zwaar), die vijfmaanden gele den als onderdeel van ruimteverkenner is gelanceerd en die zich niet heeft ge houden aan de besturingsopdrachten uit het Sowjet-ruimtecentrum. In plaats van zich, na afloop van zyn taak, te laten afvoeren naar een baan verder afgelegen van de aarde, zette de reactor zijn weg voort in tegengestelde rich ting: naar de dampkring. Aanvankelijk hebben de Russen ontkend dat ze de controle over deze 'Kosmos 1402' waren verloren. Toen Amerikaanse en Britse experts de verkeerde manoeuvre van de ruimtespion konden aantonen wer den van Russische kant de eventuele gevolgen sterk gebagatelliseërd. Wat by deze affaire opvalt is dat er tot nog toe geen sprake is van eni ge duidelijke internationale protestac tie tegen nsico's uit de ruimte van een orde waarby radio-actieve gevaren in het geding zyn. In tegenstelling tot het wereldwijd, nationaal en regionaal ste vig doortimmerd en hecht georgani seerd verzet tegen atoombewapening, kernenergie, verwyderen van radio-ac tief afval en alles wat daarmee annex is. Kemcentrales als die van Borssele en Dodewaard staan vrijwel dagelijks in de publieke belangstelling. Over de vraag waarheen Nederland in de toe komst moet met het vraagstuk van de kernenergie is een Brede Maatschappe lijke Discussie aan de gang Politieke partijen en maatschappelijke groepe ringen van byna iedere snit zun doorlo pend doende met de risico's van nu cleaire activiteiten, waar ook ter we reld. Over wat er in de ruimte dageiyks aan potentlele gevaren om ons heen draait hoor je alleen iets wanneer een onderdeel op neerstorten slaat. Een deze week aan het Amerikaanse congres uitgebracht rapport meldt dat tussen de jaren 1957 en 1980 meer dan tweeduizend geslaagde ruimtelan ceringen zyn uitgevoerd. Daarvan kwam een derde op naam van de Ver enigde Staten en wee derde op conto van de Sowjet-Unie. Het aantal militai re toepassingen daarbij was - vooral van Russische kant - aanzienhjk. En daarbij moet dan gelijk worden gemeld dat het hier gaat om een volstrekt onge regelde ruimtebedrijvigheid. Ruimte recht bestaat er niet; sterker nog. het wordt door beide partyen die zich met deze activiteiten bezighouden ernstig belemmerd Hoe verontrustend dat is büjkt uit zo'n incident als nu met de stuurloos geworden 'Kosmos 1402' En misschien is het nog wel verontrusten der dat verzet tegen de risico's van dit alles vrijwel ontbreekt. vdM Taiwan-China - Taiwan staat niet langer toe dat internationale schepen rechtstreekse verbindingen onderhou den tussen havens van Taiwan en het Chinese vasteland. Dit heeft de 'Lloyds list', een publikatie van de in Londen gevestigde verzekeringsmaatschappij Lloyds vrijdag gemeld. Volgens de Lloyds list is al een schip slachtoffer ge worden van de Taiwanese maatregel de Nederlandse tanker 'Nedlloyd For- cados' (8 288 ton) moest eerder deze week de haven van Keelung, op Noord- Taiwan. verlaten zonder zyn lading ge lost te hebben. Reden voor de maatre gel zou het geschil over Hong Kong zun

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 1