PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Rogers wil tóch een extra brigade BORSSELE DICHT VOOR 6 MILJARD Uittocht bij de vakbonden VERBAZING BIJ KAMERLEDEN Rapport: verlies 250 banen Reparatie Dodewaard kost 6 miljoen gulden Regen Half tot zwaar bewolkt en enige tijd regen, mogelijk voorafgegaan door sneeuw. Middagtemperatuur onge- veer 5 graden. Matige naar zuidwest draaiende wind. 226e jaargang no. 11 Vrijdag 14 januari 1983 UW ELEKTRO TECHNISCH INSTALLATEUR Postbus 154 4460 AD Goes Telefoon 01106-1740 WARSCHAU IREUTERIAFPI - Lech Walesa, de leider van de i verboden vrije Poolse vakorganisatie Solidariteit, gaat van daag terug naar de Leninwerf tn Gdansk. Hij wil daar weer als elektrieiên gaan werken. Walesa zei dat zijn plaats is „bij hen die mij hun vertrouwen hebben gegeven" en dat hij zal blijven strijden voor de beginselen van zijn bond, die voordat hij verboden werd 9,5 miljoen leden telde. Walesa verklaarde I solidair te zullen blijven „met al mijn collega's, in het bijzon der met hen die gevangen zitten of van hun werk zijn beroofd met al diegenen die trouw zijn gebleven aan onze gedachte' De vakbondsleider verklaarde van plan te zijn „met vreed zame middelen te strijden voor verwezenlijking van de doel stellingen van de werkenden, zoals neergelegd in de akkoor den van Gdansk, Szczecin en Jastrzebie". Walesa gaat van morgen naar de Leninwerf om met de bedrijfsleiding ove zijn arbeidsplaats te praten (Man onze parlementaire redactie DEN HAAG Er moet ten minste één extra brigade worden gelegerd in de door Nederland verdedigde zone in Noord-Duits- land bij de grens van de DDR. Zonder die maatregel zal een snellere toevlucht tot kernwapens noodzakelijk zijn. Die waar schuwing deed NAVO-opperbevelhebber in Europa, generaal Bernard Rogers, gisteren tijdens een hoorzitting van de Tweede Kamer over de strategie van de NAVO. Een woordvoerder van het ministerie van defensie in Den Haag zei gisteren desgevraagd niet goed te begrijpen waarom Rogers nu is teruggekomen op deze kwestie, die enkele jaren geleden met Rogers' voorganger Alexander Haigis geregeld. Ook de woordvoerders van de PvdA en het CDA toonden zich gisteren nogal verrast over deze oproep van generaal Rogers. In plaats van het legeren van een twee debrigade in West-Duitsland, is enkele manipulatie Uit de cijfers die minister Smit-Kroes van verkeer en waterstaat aan de tweede kamer heeft gezonden blijkt dat het rijk de 'haalbaarheid' van de Vaste Oeververbinding Westerschelde sterk beïnvloedde door eerst de eigen bijdrage aan het project drastisch te verlagen. Op die manier moesten de rekenmeesters wel tot de conclusie ko- middenstand jaren geleden afgesproken dat Neder land een aantal vervangende maatrege len zou treffen, zoals het aanleggen van voorraden ter plekke voor de negen bri gades die ten tijde van een crisis naar het front worden vervoerd, en het aan schaffen van speciale platte treinwa gons voor het vervoer van tanks en pantserwagens. Op die wijze is de tijd voor het aanvoeren van versterkingen voldoende bekort in de ogen van de Ne derlandse regering. Rogers riep Nederland ook op, de invoe ring van de Patriot-raket niet uit te stel len. Deze conventionele raket moet het nucleaire Nlke-systeem voor luchtver dediging gaan vervangen. Vanwege de enorme kosten bestaat de neiging de invoering hiervan uit te stellen. Volgens de huidige plannen zal Nederland in 1986 tot aanschaf van dit peperdure wa- pensyteem overgaan. Ondanks zijn waardering voor de Ne derlandse defensie-inspanningen ziet Rogers een aantal gebreken op conven tioneel gebied, die zullen moeten wor den opgeheven. Dit als onderdeel van omvangrijker plannen om de conven tionele bewapeding van de NAVO de komende jaren te versterken en zo de afhankelijkheid van kernwapens te verminderen. Toch noemde Rogers het de „eerste prioriteit" van de NAVO om aan het einde van dit jaar te beginnen met het plaatsen van nieuwe kernwapens in Eu ropa, tenminste „ais er geen doorbraak plaats vindt bij de onderhandelingen in Genève". NAVO-secretaris-generaal Joseph Luns, die gistermiddag werd gehoord, benadrukte ook de noodzaak van het vasthouden aan het dubbelbesluit van december 1979, dat plaatsing van nieu we kemraketten in West-Europa voor ziet tenzij onderhandelingen met de Russen dit overbodig maken. Het be lang van dit besluit is vooral gelegen in de „koppeling" die het biedt tussen de strategische kernmacht van Amerika en de slagveldwapens in Europa. Als die kloof te groot is. aldus Luns. is de afschrikking niet meer geloofwaardig De hoorzitting van de vaste kamercom missie voor buitenlandse zaken en de fensie gaat vandaag ook nog de hele dag door. DEN HAAG - Als de regering nu zou besluiten de kerncentrale van de PZEM in Borssele te sluiten, dan zou dat in totaal een bedrag van maximaal 6,2 miljard gulden kosten. Tegelijkertijd zouden 250 mensen hun baan verliezen, ervan uitgaand dat de overheid aluminiumgigant Pechiney elektriciteit blijft leveren op basis van de kernenergiekostprijs. Gebeurt dat niet, dan zal Pechiney sluiten en zullen in totaal 1500 banen verdwijnen. Dat zijn enkele van de voornaamste conclusies van de commissie-Beek, die in opdracht van het kabinet-Van Agt- Den Uyl-Terlouw de gevolgen heeft on derzocht van het tijdelijk of defïnitiel stilleggen van de beide Nederlandse Het voorgenomen beleid van staatsse cretaris Van Zeil van economische za ken stuit op fel verzet van de onderne mers in het midden- en kleinbedrijf. De middenstand vraagt een beleid dat er op is gericht dat kleine zelfstandigen tenminste hetzellde verdienen als werknemers. In het midden- en klein bedrijf zullen dit jaar tachtigduizend arbeidsplaatsen verloren gaan PAGINA 11 bouw De overheid zal niet in staat zijn de bouw nog rechtstreeks te stimuleren. De subsidies en premies voor huur- en koopwoningen hebben de grens van de financiële mogelijkheden bereikt De uitgaven voor volkshuisvesting zijn volgens mininster Ruding van finan ciën een loodzware last voor de rijks begroting. Herstel van de woningbouw zal vanuit het bedrijfsleven moeten komen, aldus de minister. kerncentrales, dan wel het gewoon doordraaien van Borssele en Dode- waard. De commissie-Beek heeft haar eindrapport donderdag in het Haagse Nieuwspoort gepresenteerd. Beek en de zijnen maken geen keuze voor het doorgaan dan wel ophouden met kernenergie. Zij hebben een aan tal feiten verzameld die het regering én parlement mogelijk moeten maken een politiek besluit te nemen over de toekomst van de beide kerncentrales en de energievoorziening in Neder land. Zoals bekend bestaat er een politieke meerderheid vóór openhonden van de kerncentrales. (Zie pagina 41. Belize - Bij besprekingen met Groot- Brittannië later deze maand zal Guate mala zijn aanspraken op het grootste deel van Belize laten vallen. Dit heeft president Efrain Rios Montt donderdag verklaard op een niet te voren aange kondigde persconferentie op de lucht machtbasis in de hoofdstad Guatema- la-Stad Opperbevelhebber van de NAVO. generaal Bernard W. Rogers, opende gistermorgen de openbare hoorzitting van de vaste kamercommissie van defensie. Rechts: Harry v. d. Berg voorzitter van de vaste kamercommissie. aandelen Een groot aantal Belgen heeft eind vo rig jaar aandelen gekocht en daarmee gebruik gemaakt van een speciale be lastingregeling. De Belgische minister van financiën stelde menigeen in staat een voordeeltje te behalen en tegelij kertijd het bedrijfsleven te steunen. Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3 en 11. Opinie en achtergrond: 4. Sport: 13. Varia: 15. Radio en televisie: 16. Kunst en cultuur: 17. Financiën, economie: 19. AMSTERDAM (ANP) - Gelet op de aanhoudend sterke posi tie van de gulden in de valutamarkt en de daarmee samen hangende verdere daling van het binnenlandse rentepeil heeft De Nederlandsche Bank besloten per 14 januari haar tarieven met een half procent te verlagen. Vanaf 14 januari geldt voor het wisseldisconto een tarief van 4,5 pet. voor de voorschotrente 5 pet en voor het promesse- disconto 5,5 pet, zo heeft de centrale bank donderdagmiddag bekendgemaakt. De aangekondigde maatregel is de negende achtereenvol gende tariefsverlaging van De Nederlandsche Bank sinds begin vorig jaar, waardoor nu de laagste tarieven gelden sinds juli 1978. Het promessedisconto is van groot belang voor de handels banken. omdat zij hieraan hun voornaamste tarieven voor kortlopende kredieten en leningen aan het bedrijfsleven koppelen. De verlaging van het promessedisconto werkt meestal door op de kapitaalmarkt en daarmee onder meer op de hypotheekrente. De voorschotrente is het rentetarief waartegen banken bij de centrale bank kunnen lenen. In beurskringen reageerde men zonder verrassing op dc discontoverlaging. Men had dit al enkele dagen zien aanko men. Wel verwacht men een positieve invloed op de koersen van obligaties. De daling van de rente in ons land was al enkele dagen merkbaar in lagere h.vpotheektarieven en ho gere. afgifteprijzen voor spaar-, bank- en pandbrieven, waardoor de rendementen op deze stukken op een steeds lager niveau belandden. ARNHEM (ANP) - De ingrijpende en gecompliceerde reparatie in het nucleaire gedeel te van de kerncen trale in Dodewaard, die volgende week begint en ongeveer drie maanden in beslag zal nemen, zal ruim zes miljoen gulden kosten. Dit heeft directeur ir. R. van Erpers Royaards van de gemeenschappe lijke kernenergiecentrale Neder land GKN. exploitante van Dode waard. donderdag gezegd op een persconferentie in Arnhem. Van Er- pers noemde de operatie op zichzelf ongevaarlijk, mits in verband met radio-actieve straling de noodzake lijke voorzorgs- en veiligheids maatregelen worden getroffen. De reparatie betreft de aansluiting van een koelwaterleiding op het reactorvat van de centrale, die na 14 jaar bedrijf haarscheurtjes ver toont. Omdat het gaat om een in greep aan de gedeeltelijk nog met splijtstog geladen reactor, moet vooral gewerkt worden met op af stand bediend gereedschap en on der zeer strenge veiligheidsmaatre gelen. Tijdens de reparatie in Dode waard zai ook de jaarlijkse splijt stofwisseling plaatsvinden, ge combineerd met een omvangrijke inspectie- en onderhoudsbeurt. ARNHEM - Bij de KEMA in Am- hem oefent een werknemer op een model-koelwaterinlaat van een reactorvat van de kerncentrale in Dodewaard. UTRECHT (ANP) - Volgens voorlopige cijfers heeft de FNV vorig jaar ongeveer 20.000 le den verloren, minder overi gens dan in 1981 toen de groot ste vakcentrale 38.000 leden verloor. Het CNV - dat de afge lopen jaren stabiel bleef - re kent voor 1982 voor het eerst op een fors ledenverlies van 8000. De FNV telde op 1 december 1.004 901 leden en men vreest iri 1983 ondanks driftige ledenwervingsacties onder het magische' cijfer van een miljoen te zak ken. Bij het CNV had men alleen nog de cij fers over de eerste drie kwartalen maar bestuurder Boer houdt het erop dat het CNV eind 1982 338.000 leden telde tegen 346.000 eind 1981. Beide vakcentrales wijten het ledenverlies vooral aan de economische recessie. Vooral mensen die zonder werk raken zeggen hun vak bondslidmaatschap op. Bij de FNV was de industriebond de grootste verliezer tmin 12.000 leden, min 17 000 in 1981). De bouwbond ver loor er 8000 met als in '81). de voedings bond 2000. de vervoersbond en de grafi sche bond elk circa 1000. De ambtena renbond AbvaKabo die in 1981 nog 4000 leden verloor bleef in 82 ongeveer stabiel en de dienstenbond ook. De on derwijzersbond Abop boekte een forse ledenwinst (3000). Dat het CVN - dat zich altijd op een honkvaste achterban beriep - nu dan toch een fors ledenverlies incasseert wijt CNV-bestuurder Boer aan een soort naijl-effect. Wat bij de FNV al een paar jaar gebeurt krijgen wij nu ook op ons dak. Bovendien telt het CNV - on danks het toetreden van de 54.000 leden tellende katholieke onderwijzersbond KOV in 1982 - meer dan een vijfde deel van z'n aanhang in het onderwijs, een sector waar de werkgelegenheid de laatste tijd in hoog tempo afkalft en daarmee ook de inzet om vakbondslid te worden of te blijven. Wat 1983 betreft hopen de vakcentra les verder verlies binnen dc perken te kunnen houden. Praten over leden winst vinden ze niet realistisch. Daar is de tijd niet naar, lieten de woord voerders weten. Feiten van de commissie-Beek Sinds gisteren ligt voor het kabinetrLubbers een rap- port klaar van de 'commissie- - -| Beek'. Een naam die staat voor een gezelschap deskun digen, dat in acht maanden tijd een stu die heeft verricht naar de gevolgen van stilleggen, sluiten en gewoon door draaien van de twee Nederlandse kern centrales. die in Borssele en in Dode waard. Het rapport bevat een aantal conclusies, waarvan met kan worden gezegd dat ze opzienbarend zijn. Al eer der was bijvoorbeeld op grond van bere keningen vastgesteld dat voortijdige sluiting van de beide kerncentrales een bedrag in de orde van grootte van 6 miljard zou gaan kosten. Al eerder was daarbij ln ogenschouw genomen dat in het geval Borssele een totaal verlies van 1500 arbeidsplaatsen (de centrale zelf en onder meer de economisch aan de centrale 'gekoppelde' fabnek van Pechiney) het gevolg zou zijn. En al eer der was eveneens de conclusie getrok ken dat het bij sluiting van de centrale om maatschappelijke kosten gaat: de overheid zou tot het initiatief van slui ting moeten overgaan en die beslissing zou financieel (dus) niet op de exploi tanten van de centrales kunnen worden verhaald. De commissie-Beek heeft dus bij haar werk de verdienste gehad aller lei verspreid onderzoek (vaak door min of meer betrokkenen verricht) te verza melen, opnieuw te toetsen en daarover in onafhankelijkheid te rapporteren. Zodoende is een hoeveelheid objectieve gegevens gebundeld, die in de verdere discussie en de besluitvorming over de toekomstige energievoorziening een rol kunnen spelen. Het is tegelijk goed om vast te stellen dat het werk en de uitkomst van de commissie-Beek hun beperkingen heb ben. Daarop zal de kritiek zich onge twijfeld richten. Het gezelschap des kundigen is er bijvoorbeeld bij zijn be rekeningen van uitgegaan wat de kos ten van sluiting, stilleggen en/of door draaien van de beide kerncentrales zou den zijn wanneer zij zouden worden ver vangen door kolencentrales. Boven dien is de fïnancieel-economische kant van het onderzoek het zwaartepunt ge worden. In andere richtingen heeft men zich aanzienlijk minder ver begeven. Maar die beperkingen waren gevolg van de opdracht aan de commissie- Beek in mei vorig jaar. Het ging er na melijk om in korte tijd een beeld te krij gen wat er zoal komt kijken bij een eventuele beslissing om de huidige pro- duktie van kernenergie in Nederland te beëindigen. Overigens is die vraag poli tiek gezien op het ogenblik niet eens aan de orde. Het huidige CD A-WD-ka- binet stoelt op een meerderheid in de tweede kamer, die er niet aan denkt om Borssele en/of Dodewaard te sluiten of stil te leggen. Toen de commissie-Beek aan het werk ging lag dat (nog) anders. Mi nister Terlouw van economische zaken heeft de club van deskundigen in mei vorig jaar geïnstalleerd, toen hij zelf al demissionair bewindsman was. In zijn korte ministersloopbaan had hij veel moeite gehad om de commissie te be mannen. zodat er veel later dan men zich had voorgesteld aan de studie kon worden begonnen. In feite was de be slissing om een commissie deze vragen te laten beantwoorden een uitvloeisel van het regeerakkoord dat CDA, PvdA en D'66 met het oog op de vorming van het kabinet-Van Agt II hadden geslo ten. De socialisten waren in het voor jaarvan 1981 de verkiezingen ingegaan met het 'strijdpunt' dat de beide kern centrales in Nederland op termijn die nen te worden gesloten. Ook D'66 hechtte sterk aan een onderzoek naar de gevolgen van een dergelijke stap. In de regeringsverklaring van het kabinet dat in november 1981 aantrad werd als compromis-oplossing voor het vraag stuk van al dan niet voortzetting van de kemenergieproduktie in Nederland aangekondigd dat een groep deskundi gen een onderzoek naar de gevolgen zou starten. Er was bovendien haast bij binnen een half jaar diende een rapport op tafel te liggen. Van de haast is niet veel terechtgekomen, want het heeft even lang geduurd om de commissie- Beek samen te stellen als het onderzoek van dit gezelschap aan tijd in beslag heeft genomen. Verder was de harde po litieke noodzaak van het onderzoek vervallen op het moment dat de com missie met haar studie begon: de socia listen hadden toen (mei 1982) het kabi net al verlaten. Toch ligt het rapport nu op tafel en het is alleen maar zinvol dat het on derzoek (achteraf nog betrekkelijk snel) is afgerond. De commissie-Beek is vol gens haar opdracht 'feiten-zoekend' be zig geweest. Aan verzameld feitenmate riaal is in dit soort zaken vaak grote behoefte. Beek en zijn deskundigen hebben zichzelf van een oordeel ont houden. Ook dat was conform de op dracht voor de studie. Te velen hebben de afgelopen jaren in dit soort gevoelige en ingewikkelde vraagstukken als kernenergie al stellingen betrokken voordat er voldoende feiten op tafel la gen. En dat heeft de discussie en de be sluitvorming erover bepaald niet een voudiger gemaakt. vdM Hakenkruis - De rechtbank in Frank furt heeft een 25-jarige automonteur donderdag een boete van 650 gulden opgelegd omdat hij een ring droeg met het hakenkruismotief Gebruik van het Hitleriaanse haken kruis is in de Bondsrepubliek bij de wet verboden De man. die er al eens op was betrapt dat hij swastikavlaggetjes in zijn auto had. is vroeger veroordeeld wegens overtreding van de vuurwapenwet.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 1