Provinciaal beleid kleine
kernen is weinig positief
Pielstaertolie:
wondermiddel?
w
Boete van 2000 gulden geëist
voor overvaren sportvisbootje
Eis tien weken voor
steken met fruitmes
HOORT.
ZIET M
PZC/provincie
COMMISSIE VAN ZEEUWSE GEMEENTEN:
i Middelburgers
op dievenpad
3 voor heroïne
December was zeer somber
Markant pand
in voorzichtige
slopershanden
Waar zijn
de banken?
^ZATERDAG 8 JANUARI 1983
GOES - De Zeeuwse gemeenten hebben niet veel te verwachten van het provinciaal bestuur als
het gaat om een kleine-kemenbeleid. Wanneer een gemeentebestuur zijn beleid op dit stuk van
zaken richt op stimulering van de groei, dan steekt de provincie daar vaak een stokje voor. Kans
op een positieve opstelling van het provinciaal bestuur bestaat wanneer een gemeentebestuur
-» kiest voor een andere invalshoek bij het beleid voor de kleine kernen. Maar die positieve benade-
ring levert dan evenwel weinig op, omdat de provincie weinig of geen mogel i jkheden heeft om iets
voor de kleine kernen te doen.
ij Tot deze conclusie komt de commissie
I Kleine Kernen van de vereniging van
g j Zeeuwse Gemeenten in zijn rapportage
'De kleine kernen in Zeeland'. Deze no-
ta is samengesteld om na te gaan in
il hoeverre het rapport van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten over de
problematiek van de kleine kernen, ge
titeld „Wie het kleine niet eert
m voor Zeeland aanvulling of correctie
Izou behoeven.
Het provinciale beleid met betrekking
I tot de kleine kernen richt zich, zo heeft
I de commissie vastgesteld, vooral op de
I vraag, welk dorp mag wel groeien en
I welk niet? Volgens de Provinciale Pla-
I! nologische Dienst was het weliswaar de
bedoeling om bij de herziening van het
I streekplan Midden-Zeeland wat meer
inzicht te krijgen in de problematiek
Ivan de kleine kemen, maar, meent de
commissie, ook in dit streekplan wordt
I het vraagstuk van de kleine kemen al-
li lereerst en nadrukkelijk gekoppeld aan
31 de kwestie groeien of niet groeien. Wel
J biedt het streekplan de mogelijkheid
1 om af te wijken van de geprogrammeer-
de groei wanneer een impuls noodzake-
I lijk lijkt om het voortbestaan van we-
zenlijke voorzieningen te waarborgen.
In kleine kernen kunnen meestal maar
kleine aantallen woningen worden ge
bouwd. Dat betekent dat deze woning
bouw over het algemeen duur is. De ge
meentebesturen zullen moeten probe
ren daaraan met lagere grondprijzen te
gemoet te komen. Dat is mogelijk wan
neer sprake is van een egalisatiefonds,
Nieuwjaarsreceptie van
aI huisvrouwen Middelburg
MIDDELBURG - De Nederlandse Ver-
eniging van Huisvrouwen (afdeling
30 Middelburg) houdt dinsdag 11 januari
<Jii de nieuwjaarsreceptie in restaurant
hm Van Giezen aan de Markt 63, aanvang
H 10 uur.
pen
lieJ
MIDDELBURG - Om aan geld te ko-
MA men voor heroine waren de Middelbur-
)ït gers G. W. H. R. (19) en J. B. (20) op het
vw dievenpad gegaan. Een vriend tipte
JJjjjj hen dat er op een adres aan de Stadhou-
"rj; derslaan in hun woonplaats wel wat te
halen viel. In maart, terwijl de bewo-
m ner van het pand op zee zat, haalden ze
cn daar de brandkast weg, die onder meer
een kostbare muntenverzameling (ge
schatte waarde 100.000 gulden) bevat
te. Zij verkochten de buit voor 6000
TT' golden, die zij samen deelden.
In de nacht van 15 op 16 juni vereerde
G. R. samen met zijn broer E. B. R. een
school aan de Rentmeesterlaan met
een bezoek waar zij onder meer een ra
diocassetterecorder en een kleuren-t.v.
meenamen. Daags tevoren was de sleu
tel van de school gestolen.
Tegen G. R. eiste officier van justitie,
mr G. B. C. M. van der Reep, voor de
Middelburgse rechtbank mede gezien
zijn forse straflijst bij verstek zeven
maanden gevangenisstraf. Zijn 22-jari-
ge broer E. R. hoorde een maand tegen
zich eisen. J. B.die ook al eerder voor
diefstal werd veroordeeld, zou volgens
de officier vier maanden moeten gaan
zitten.
Tegen de 37-jarige Middelburger J. F.
van B„ die de kleurentelevisie had ge
kocht, waarvan hij wist dat die gestolen
was, eiste zij 1500 gulden boete. W. F. W.
H, (22), eveneens uit Middelburg, werd
door de officier een maand celstraf toe
gedacht voor het helen van de cassette
recorder, Bij de geëiste strafmaat speel
de ook diens criminele verleden een rol.
Zijn vriendin, I. M. B. Van G. (21), die
evenals H, niet ter zitting verschenen
was, zou voor haar aandeel in de heling
van de cassetterecorder volgens mr van
der Reep 500 gulden boete moeten krij
gen. Een zevende verdachte in deze
zaak R. R. moet nog terechtstaan. De
rechtbank doet op 21 januari uitspraak.
waarbij de overschotten van grote plan
nen kunnen worden overgeheveld naar
verliesgevende uitbreidingsplannen in
kleine kemen. Dat kan alleen maar in
gemeenten met meer kernen en zolang
het egalisatiefonds nog niet leeg is.
Maar als deze mogelijkheid is uitgeput
zou het volgens de commissie ook denk-
Nauwelijks meer
inwoners Middelburg
in '82 dan in '81
MIDDELBURG - Het inwonertal van
de gemeente Middelburg nam in 1982
toe met 42. Op 31 december 1981 be
droeg het aantal ingezetenen 38.655
(18.669 mannen en 19.986 vrouwen). Dit
aantal vermeerderde door geboorte
met 535 (266 mannen en 269 vrouwen)
en door vestiging met 1764 (856 mannen
en 908 vrouwen). Het verminderde door
overlijden met 308 (164 mannen en 144
vrouwen) en door vertrek met 1949 (959
mannen en 990 vrouwen). Op 31 decem
ber 1982 bedroeg het inwonertal dus
38.697 (18.668 mannen en 20.029 vrou
wen). Er werden 266 huwelijken vol
trokken en 93 echtscheidingen inge
schreven.
baar zijn een bijdrage uit de algemene
middelen te leveren, omdat de bouw
van woningtypen die goed bij het ka
rakter van een kleine kern passen, als
een algemeen belang kan worden ge
zien. Het is overigens niet duidelijk in
hoeverre het provinciaal bestuur zoiets
willen goedkeuren.
Sociale diensten
Volgens de commissie Kleine Kernen
zou het de moeite lonen te onderzoeken
of intergemeentelijke samenwerking
op het gebied van sociale zorg en socia
le dienstverlening zoals die in de regio
Schouwen-Duiveland/Sint-Philips-
land gestalte heeft gekregen in een ge
zamenlijke sociale dienst, ook in ande
re delen van de provincie mogelijk is.
De huidige werkloosheid in de onder
wijssector zou naar de mening van de
commissie mede aanleiding moeten
zijn om krachtiger te pleiten voor hel
beginsel dat in elk dorp minstens één
basisschool met minimaal twee leer
krachten komt.
Aan het adres van de PTT wordt in 'De
kleine kemen van Zeeland' enige kri
tiek geuit. Bij dit staatsbedrijf staat, zo
vindt de commissie, te vaak het rende
ment voorop. Dat geeft vooral in de
kleinste kernen problemen. Dat blijkt
bijvoorbeeld bij het rijdende postkan-
(Van een medewerken
VLISSINGEN - De afgelopen
maand december was vrij nat en
zeer somber bij een ongeveer nor
male temperatuur. Het vrij zonni
ge jaar 1982 eindigde met een zeer
sombere decembermaand. In Vlis-
singen scheen de zon 23 uur tegen
42 uur normaal. We moeten tot de
cember 1960 teruggaan om een nog
somberder maand te vinden. Op 18
(normaal 15) dagen kregen we geen
enkel zonnestraaltje te zien.
De hoeveelheid neerslag lag iets
boven de normale waarde. In Vlis-
singen viel in 58 uur 80 mm tegen 70
mm in 67 uur normaal. De neerslag
viel voor het overgrote deel in de
vorm van regen. Sneeuwbuien vie
len vooral op 22 december op
Noord-Beveland en Schouwen-
Duiveland. De gemiddelde tempe
ratuur in Vlissingen was 4.7 graden,
tegen 4.5 graden normaal. Vorst
van betekenis kwam nauwelyks
voor; de laagste temperatuur in
Zeeland bedroeg -3,1 graden op de
22e te Kapellebrug. Toch kwamen
in Kapellebrug nog 12 vorstdaeen
voor, in Oost-Souburg 7 en in Vlis
singen 3. Hoge temperaturen wer
den gemeten in de nacht van 7 op 8
december en in de avond van 15 de
cember. Zowel in Schoondijke als
in Kapellebrug werd op die dagen
12,6 graden afgelezen. Tot slot en
kele neerslagcijfers uit de regio;
In 's-Heerenhoek viel 94, in Vlissin
gen en Ritthem 80, in Oost-Sou
burg 76, in Serooskerke (W) 84, in
Oostkapelle 80, in Wilhelminadorp
108 en in Kapellebrug 105 mm.
EX VROUW SLACHTOFFER
MIDDELBURG - De 53-jarige Goese-
naar H. H. S. zat al tot 1 december in
voorarrest nadat hij op 20 september
jj. zijn eveneens in Goes wonende ex-
vrouw zeer ernstig mishandeld had.
Als de rechtbank de eis van officier
van justitie mr J. van Marion volgt, 20
weken gevangenisstraf waarvan 10
weken voorwaardelijk, blijft S. de
voorwaardelijke gevangenisstraf al
leen nog boven het hoofd hangen.
Nadat op die bewuste maandag in een
café in 's Heer Hendrikskinderen, waar
S. vaste klant is, de levenswandel van
zijn voormalige vrouw onderwerp van
gesprek was geweest, had S. zich daar
over zo opgewonden, dat hij 's middags
zijn schreden naar haar woning richtte
na eerst in zijn eigen huis een fruitmesje
bij zich gestoken te hebben. Toen de
vrouw niet opendeed stapte hij door het
glas van de tuindeur naar binnen. Ook
verschafte hij zich met geweld toegang
tot haar slaapkamer, waar hij op haar in
begon te steken. Terwijl zij wegvluchtte
ging hij daarmee door. Zij liep één steek
in het gezicht en drie steken in haar rug
op. De vrouw moest met een ambulance
naar het ziekenhuis worden vervoerd,
waar zij een infuus kreeg om het bloed
verlies te compenseren.
Eerder dit jaar werd S. ook al veroor
deeld voor mishandeling van zijn ex-
vrouw. De twee weken die hij daarvoor
kreeg heeft hij inmiddels uitgezeten,
maar het nieuwe delict pleegde hij nog
in de proeftijd van de twee weken voor
waardelijk die hij nog tegoed had. De
officier vroeg echter geen tenuitvoer
legging van dat vonnis. Het psychia
trisch rapport noemde S. verminderd
toerekeningsvatbaar. Rechtbankpresi
dent mr G. H. Nomes toonde zich echter
nogal ontstemd dat de opsteller ervan
adviseerde om geen maatregel van ter
beschikkingstelling op te leggen. „Dat
klopt niet met elkaar", stelde hij vast.
De officier achtte de opzet tot het toe
brengen van zwaar lichamelijk letsel
bewezen. De verdediger mr D. Olie wees
erop dat het slachtoffer zich uitermate
bekommerd heeft om S. terwijl hij ge
vangen zat. „Ze deed er alles aan om
hem vrij te krijgen", hield hij de recht
bank voor. S. heeft volgens hem de
voorlopige hechtenis als een zeer zware
straf ervaren. Verder was hij van me
ning dat alcohol een funeste uitwerking
op hem had en dat de oplossing van dat
probleem ook de andere moeilijkheden
uit de weg zou ruimen.
toor. dat overigens op zich wel als een
duidelijke verbetering wordt aange
merkt. Als met zo'n postbus niet alle
dorpen in een bepaald gebied kunnen
worden bereikt, dan wordt een tweede
bus ingezet voor een halve dag. Het ge
volg is dat niet alle dorpen een post-
voorziening krijgen. Een ander voor
beeld is de plaatsing van telefooncellen.
Wanneer die onvoldoende opleveren
moet de gemeente de helft van het te
kort vergoeden. Volgens de commissie
mag de PTT daarbij wel eens rekening
houden met andere cellen in dezelfde
gemeente die wel een positief saldo op
leveren.
In de instelling van dorpsraden zoals
die in de gemeentewet worden ge
noemd, ziet de commissie van de Ver
eniging van Zeeuwse Gemeenten
niets. Ze zijn er momenteel ook niet in
Zeeland. Dergelijke raden zijn naar de
smaak van de commissie beter toepas
baar voor wijken van grote steden.
Dorpsorganen als verenigingen, stich
tingen en comités worden als een bete
re mogelijkheid beschouwd om de be
volking van een dorp haar zegje te la
ten doen in zaken die op de kern be
trekking hebben.
Eis voorwaardelijke
rijontzegging en
boete voor botsing
MIDDELBURG - Voor het veroorzaken
van een kettingbotsing op Rijksweg 18
bij Nieuwerkerk (Duiveland) waarbij
vier gewonden vielen, werd tegen de
70-jarige W. J. J. K. uit Hoofddorp 1000
gulden boete en vier maanden voor
waardelijke ontzegging van de rijbe
voegdheid geëist. De zaak tegen K.
werd door de Middelburgse rechtbank
bij verstek behandeld.
Het ongeluk gebeurde op 22 juli vorig
jaar. Drie vóór K. rijdende auto's had
den sterk afgeremd en stonden bijna
stil. omdat er voor hen een aanrijding
had plaatsgevonden. K. merkte dit te
laat op en reed met een snelheid van
ongeveer 70 km op de achterste wagen
in die daardoor op zijn voorligger ge
drukt werd Alle vier inzittenden moes
ten met min of meer ernstig letsel naar
het ziekenhuis in Zierikzee gebracht
worden. Het slechtst was een vrouw
met een bekkenfractuur er aan toe.
Daarom werd K. het veroorzaken van
zwaar lichamelijk letsel tenlastegelegd.
Officier van justitie Van Marion was
overigens van mening niet met een weg-
piraat te doen te hebben, daar K. niet
met een abnormaal hoge snelheid had
gereden. Wel verweet hij hem 'laakbare
onverschilligheid'. Uitspraak op 21 ja
nuari.
College wil minder
commissies Middelburg
MIDDELBURG - Het gemeentebestuur
van Middelburg wil het snoeimes han
teren in het flinke aantal van bijna
twintig raads- en gemeentelijke com
missies. Om tc beginnen doen b en w
van de Zeeuwse hoofdstad nu het voor
stel om de commissies gemeentewer
ken en verkeer samen te voegen, het
zelfde te doen met de werkgroepen be
stemmingsplannen binnen en buiten
de veste en om de taak van de commis
sie ruimtelijke ordening uit te breiden.
Deze voorstellen komen maandag 10 ja
nuari aan de orde tijdens een vergade
ring van de commissie gemeentewer
ken die om 19.30 uur begint in het stad
huis. Voorgesteld wordt om gemeente
werken en verkeer bijeen te voegen in
één commissie onder de naam commis
sie van advies en bijstand uit de raad
voor openbare werken. De vertegen
woordigers van belangengroepen die
nu nog in de verkeerscommissie zitting
hebben, zullen volgens het voorstel niet
in het nieuwe orgaan worden opgeno
men. In plaats daarvan wordt nu ge
dacht aan een adviesraad voor het ver
keer waarin geen raadsleden zitting zul
len hebben
De taak van de commissie ruimtelijke
ordening wordt uitgebreid met volks
huisvesting en stadsvernieuwing, zo
blijkt uit de voorstellen. Dit wordt zin
vol geacht omdat deze zaken veel raak
vlakken hebben met ruimtelijke orde
ning. De commissie zou dan 'Rovos'
gaan heten (ruimtelijke ordening,
volkshuisvesting en stadsvernieu
wing).
YERSEKSE SCHIPPER VOOR RECHTBANK
MIDDELBURG - Tegen de schipper
van het vissersvaartuig YE 138, A. S.
(42) uit Yerseke, werd voor de recht
bank in Middelburg 2000 gulden boete
en een maand hechtenis voorwaarde
lijk geëist wegens zijn schuld aan een
aanvaring meteen sportvisbootje voor
de kust van Schouwen op 1 september
1981.
De YE 138 kwam van zee via het Hon
dengat. een niet betond geultje tussen
de Zeehondenplaat en de Petroleum-
bol, de mond van de Oosterschelde bin
nenvaren. terwyl de bemannmg bezig
was het dek schoon te maken. Daarbij
stonden de boomkorren nog buiten
boord en de netten sleepten door het
water. Het was erg mooi weer met een
lichte Noordoosten wind. De schipper
zelf stond aan het roer cn voer met ccn
snelheid van 9 mijl op huis aan. Daarbij
zag hij een klein sportvisbootje dat
midden in de geul geankerd lag over het
hoofd. Het scheepje werd door één van
de netten gegrepen en onder water ge
drukt. De beide opvarenden kwamen in
het water terecht.
Eén van hen was al bewusteloos toen hij
door de YE 138 werd opgepikt. „De snel
le en uiterst deskundige reactie van de
schipper heeft waarschijnlijk het leven
van deze man gered", stelde de officier
van justitie mr J. van Marion vast in zijn
requisitoir. Niettemin was hij van oor
deel dat S. schuld droeg aan de aanva
ring omdat hij onvoldoende opgelet
had. Ook meende de officier dat S. een
uitkijk op de voorplecht had moeten
posteren, omdat de schittering van de
zon in het water het zicht verminderde.
Korren
Het ongeluk gebeurde rond het midda
guur toen de zon pal in het zuiden
stond. Overigens was het glashelder,
het zicht was 14 mijl. Als derde punt
voerde mr Van Marion aan dat S. daar
niet met uitstaande korren had mogen
varen, maar deze repliceerde dat dit
verbod niet geldt voor gamalenvissers.
Ook bestond er verschil van mening
over het feit of de sportvisser een radar
reflector gevoerd zou hebben De vuur
torenwachter van Westerschouwen. die
de gebeurtenissen op een afstand van
minstens vijf kilometer waarnam, had
volgens het proces-
er zo'n reflector of een ankerbal op het
bootje was aangebracht. Schipper S.
ontkende dat pertinent. Verder voerde
hij aan dat het bootje midden in de
vaargeul voor anker lag. „Er liggen er
daar soms zoveel dat je ze nauwelyks
mis kan varen", aldus de schipper, „we
hebben ook al heel veel sportvissers die
met hun onverantwoord kleine scheep
jes in moeilijkheden raakten, binnenge
bracht".
Hij meldde de rechtbank dat de eige
naar van het onfortuinlijke sportvis-
bootje ook nog een schadeclaim van
10.000 gulden tegen hem heeft lopen,
hoewel er volgens hem niets kapot was
gegaan. De rechtbank doet op 21 janua
ri uitspraak.
Deze rubriek is er eigenlijk om na
het lezen van al dat zwaarwich
tige nieuws, dat ons soms zo somber
gestemd doet raken, weer wat op
adem te komen bij wat luchtiger in
formatie. Hoofdredacteur Gert van
der Hoest van het RSV-blad RSV-
indruk, het personeelsblad van
Rijn-Schelde-Verolme heeft daar
ook oog voor: tussen de ernstige za
ken, die dit concern zeker in deze
tijden bezig houden, wil hij nog wel
eens graag zo af en toe een wat licht
voetig onderwerpje aan de orde stel
len. Liefst met een Zeeuwse achter
grond. Onlangs zette hij een boom op
over een bekend wondermiddel te
gen alle kwalen, overgehouden aan
de visserijwereld: pielstaertolie, ge
maakt uit de lever van pijlstaartrog,
die in de kustwateren van ons land
voorkomt.
Van der Hoest voerde bij die gelegen
heid de oud-visser Th. Marteijn op.
uit Arnemuiden. die het wondermid
del altijd in een Bokmafles binnen
handbereik heeft staan. Uit zyn
mond tekende Van der Hoest ver
bluffende staaltjes op over de sterke
geneeskrachtige werking van het
spul. Zo zou een hardnekkige wond
aan het been van een renpaard pas
zijn genezen, toen er gebruik werd ge
maakt van deze olie. Merkwaardiger
wijs is 'pielstaertolie' buiten Zeeland
niet of nauwelyks bekend Van der
Hoest gooide er een balletje over op
in verschillende krantestukjes in de
Randstad, maar de reacties van her
kenning die erop binnen kwamen wa
ren alleen van oud-Zeeuwen. Zo was
daar de in Rotterdam wonende me
vrouw Schot, die getrouwd was met
iemand van Tholen. Zij meldde na
een oproep van Van der Hoest in het
Rotterdams Nieuwsblad: „In heel
mijn huwelijk ging mijn man nooit
naar de dokter, maar hij nam altijd
pijlstaartolie. Als hij bijvoorbeeld als
mosselschipper ijzeren platen op zyn
voet had gekregen, ging de olie erop,
lappen er omheen en dan was het
wachten tot het genezen was. Als de
fles op was stuurde familie in Tholen
een nieuwe Mevrouw Schot heeft
maar één keer gehoord van een ken
nis die de olie inwendig gebruikte,
voor zijn rug. „En het had goed gehol
pen". Mevrouw Van Dorp uit Vlaar-
dingen, die eveneens op de oproep
reageerde herinnerde zich, dat zij het
spul bij de drogist haalde. „Ik smeer
de het op pynlijke lendenen Of het
hielp weet ik niet meer. Maar wel
weet ik nog wel. dat het lelyke vlek
ken maakte op ondergoed, het was er
bijna niet uit te krijgen".
Reagerend op Van der Hoest zijn re
laas m Het Vrije Volk meldde een ze
kere mevrouw Hakkeling uit Maas
land: „Ik kwam eens onder een fiets
terecht en werd door mijn moeder he
lemaal ingesmeerd met die olie. On
der protest want het stonk verschrik
kelijk. Maar ik was gauw van de pijn
af. En er kwam eens een kennis aan
de deur, die ontzettende last van spit
had. Mijn moeder gaf hem de fles piel
staertolie, dan kon hij zich op het toi
let insmeren; zo'n kostelijke fles
mocht natuurlijk niet de deur uit.
Diezelfde avond kwam de man ver
tellen, dat zijn spitaanval helemaal
over was. was".
Huisarts Van der Moer uit Arne
muiden herinnert zich nog wel
de tijd dat vooral bij oudere mensen
de wondere werking van de piel
staertolie in hoog aanzien stond. De
huisarts heeft daar nooit zijn beden
kingen tegen gehad. „Ik vond het
best. want baat het niet. schaden zou
het ook niet doen. Het is eigenlijk
een onschuldig goedje, het smaakt
alleen vreselijk". In tijden toen in
Arnemuiden nog veel gevallen van
tbc voorkwamen, werd pielstarlolie
ook wel lepelsgewijs ingenomen. De
levertraan had een bepaalde voe
dingswaarde en bevatte ook vitami
ne. „Tegenwoordig hoor ik er niet
zoveel meer van", zegt dokter Van
der Moer. „En de jongeren kennen
het waarschijnlijk helemaal niet".
Pielstartolie: Hoofdredacteur Van
der Hoest van 'Indruk' heeft het zich
verbaasd afgevraagd: hoe komt het
dat verzorgers van voetbalclubs geen
Qes met dat magische geneesmiddel
in hun koffertje hebben zitten. „Het
is overbekend dat een bijna niet meer
te tellen aantal voetballers tegen
woordig met blessures rondloopt.
Hoofdzakelijk kneuzingen. Welnu, al
voor de Tweede Wereldoorlog zag ik
spelers van de voetbalclub Arnemui
den met veel sukses de olie van de
pijlstaartrog op hun zware kneuzin
gen en wonden smeren".
Dat het middel met meer zo druk ge
bruikt wordt komt misschien, omdat
het nogal duur zou zijn Voor de doe-
het-zelvers is daarom hier een berei-
dingstip. opgetekend uit de mond
van een 'deskundige', men neme een
pijlstaartrog, snijde de lever eruit en
hange die in een jutezakje boven een
schaaltje in de zon. De olie loopt er
uit. waardoor wolken vliegen worden
aangetrokken. Om de verdronken
vliegen eruit te krygen wordt de olie
gezeefd en daarna zowel inwendig als
uitwendig gebruikt'.
Er zijn mensen die er van opknappen.
Maar als je verneemt hoe dat spul
wordt gemaakt zou je eerder ver
wachten, dat je er doodziek van
wordt...
9 Jacques Cats
Vfissingen is weer een markant pand
kwijt geraakt. Bij het uitvoeren van
sloopwerken aan het Spuiplein werd de
bebouwing neergehaald van het ver
huisbedrijf Pierens. Het Het zestig jaar
oude gebouw viel op door de conse
quent in raam- en deurpartijen doorge
voerde merkwaardige vormgeving Ver
antwoordelijk daarvoor was de Vlis-
singse architect Dijkstra, die zich des
tijds in zijn ontwerpen liet inspireren
door zijn grote Amsterdamse collega
Berlage. Die lapte eveneens alle heer
sende opvattingen over bouwstijlen
aan zijn laars, volgde een nieuwe eigen
weg. Ook elders in Vlissingen is de hand
van architect Dykstra te zien in de
vormgeving van enkele panden.
Er zijn Vlissingse Ingezetenen, die nij
dig hebben kennisgenomen van de
sloop van dit nog zo degelijk in elkaar
stekende gebouw. En dat terwijl er op
een bescheiden steenworp afstand van
de plaats van de sloop een gebouw, het
voormalige militaire tehuis, inmiddels
sporen vertoont alsof er een bom op is
gevallen. Je houdt je hart vast: een fikse
stormwind en de hele zaak raast In el
kaar. En daar lopen toch maar dage
lijks bosjes mensen langs, kinderen
vooral, op weg naar school. Waarschijn
lijk zullen er toch eerst ongelukken
moeten gebeuren voordat men aan het
stutten slaat.
Goed, dat pand is dus weg, maar er
moet wel bij gezegd worden, dat het
sloopbedrijf Sturm en Dekker er niet
meteen maar korte metten mee maak
te. Het openluchtmuseum in Arnhem
had al eerder het oog laten vallen op het
pand en het daarin ondergebrachte be
drijf. dat nog de sporen droeg van hoe
het verhuizen in vroeger dagen in z'n
werk ging.
Met grote zorgvuldigheid zijn de gevel
fragmenten eruit gehaald om straks op
nieuw te worden benut bij de opbouw
van een stukje entourage bij de al eer
der door het museum opgekochte ver-
huismaterialen van de firma Pierens.
De herbouw zal overigens nog wel even
op zich laten wachten, want eerst wil
het museum opnieuw vorm geven aan
de reconstructie van een landbouw-
werktuigenloods, zoals die in Goes was
te vinden, eigendom van de firma Boe-
ke, voorheen Massee. Deze loods was
vanwege de interessante constructie en
de vormgeving van een tijdsbeeld in de
hele technische ontwikkeling in de
landbouw een interessante aanwinst
voor Arnhem. In de loop van het vol
gend jaar zal de loods in het openlucht
museum onderdak gaan bieden aan een
aantal door et museum in de loop der
jaren verworven landbouwwerktuigen.
Terug nu even naar dat Vlissingse be
drijfspand. De nu 63-jarige zoon van de
oprichter. Bram Pierens was bij de
sloop aanwezig en het liet hem niet on
beroerd dat hier een stukje verleden
werd uitgewist. „Het was verschrikke
lijk om aan te zien. Het was een stuk
levenswerk van mijn vader. Zestig jaar
hebben we er gewoond. Mijn moeder is
er uitgedragen. En ook rrïyn vader is
eruit begraven. En we hebben er heel
wat in meegemaakt, denk maar eens
aan de oorlog, toen er goederen warer
opgeslagen, die door de Duitsers niet
gezien mochten worden. Als je dat ziet
wegbreken is dat wel een bittere pil
Dan moet je je wel even goed houden
Mijn zuster wilde niet eens komen kij
ken. Ze kon het niet aanzien. Gelukkïf
is er nog die pleister op de wonde
Strakjes zien we er in het openluchtmu
seum in Arnhem nog wat van terug".
Ze stonden er al sinds mensenheu
genis, waren beroemd, omdat ze
in elke gids van Walcheren vermeld
werden: die twee stenen banken
langs de provinciale weg van Mid
delburg naar Koudekerke, bij kas
teel 'Ter Hooge'. Vanuit de meeste
posities is er van het kasteel weinig
meer te bewonderen dan de ranke
torentjes, die boven het omringende
bos uitsteken. Maar vanaf de provin
ciale weg kun je dat kasteel vanwe
ge het vlakke voorliggende akker
land mooi zien liggen. En juist die
plek was gekozen voor die twee ban
ken, vermoedelijk opgetrokken uit
trap- of bordestreden van het oude
Ter Hooge. Van een geweldige
schoonheid waren ze niet, maar ze
hadden toch maar mooi oorlogen,
inudatie en wegverbredingen ge
trotseerd.
En ineens was een van de banken ver
dwenen. De heemkundige kring Wal
cheren sprak er in het kwartaalnum
mer haar treurnis over uit En wat
bleek toen bij nader onderzoek: de
bank was als gevolg van de uitge
voerde asfalteringswerkzaamheden
van de naastgelegen weg en de egali-
sering van de berm van het voetstuk
gevallen, in recordtempo in de zachte
grond weggezakt en met gras over
woekerd. Zelfs baron van Lynden
van de gelijknamige famlllestich-
ting. die het kasteel beheert, kwam er
destyds aan te pas om de bank weer
in oude luister te herstellen. Iedereen
blij.
Maar wat moest een medewerker van
'De Wete' laatstelijk constateren?
Dat een bank vermoedelijk met grof
geweld was losgeslagen en waar
schijnlijk meegenomen. De andere
bank bleek ook spoorloos. Opnieuw
weggezakt? Of ook meegepikt. Nu
reacties om terugbrengen van twee
banken op die plek in het blad van de
heemkundige kring niets hebben uitr
gehaald, doet de kring een beroep op
de lezers van deze rubriek; wie brengt
de Stenen Banke terug: de sloper, de
gemeente Middelburg, het
wegschap, provinciale waterstaat of
wachten we allemaal op elkaar!
Misschien kan het dan straks weer:
gezeten op de bank genieten van kas
teel en bos. Want mooi is 't
