in het voorportaal
DEBUUT
DE TRAININGSARBEID VAN
CARIANNE BERREVOETS
jacky westdorp
tussen de beste
motorcrossers
PZC/sport
daar maatschappelijk voordeel op",
verduidelijkt Hans van Zetten nog
eens.
pillen
Lijnrecht tegenover dat maatschappe
lijk voordeel staan de mogelijke nadeli
ge gevolgen op lichamelijk gebied. Top-
tumen eist verschrikkelijk veel van de
fysieke krachten. De medische begelei
ding in Papendal moet borg staan voor
de gezondheid van de meisjes in de A-
selectie. „Maar het is ook een kwestie
van vakbekwaam trainen", zegt Hans
van Zetten. Cees Berrevoets: „Als Ca-
rianne iets had van een afwijking of zo,
dan waren ze daar nu al lang achter".
Anneke Berrevoets: „In het begin had
ik het wel benauwd. Ja, ik was bang
voor blessures, maar daar heb ik nu niet
zo veel moeite meer mee. Vorig jaar bel
de ze ineens op vanuit het ziekenhuis in
Arnhem. Ze was gevallen en er moesten
foto's genomen worden. Toen wilde ze
ons ziekenfondsnummer weten. Op zul
ke momenten zou je wel naar Arnhem
willen vliegen. Ze kwam ook eens een
keer thuis met een paar flesjes vol pil
len. Cees is er gelijk mee naar de dokter
gegaan om te vragen wat het nou pre
cies was. Toen bleken het gewoon vita
minepillen te zijn".
Hans van Zetten is sinds oktober hoofd
trainer bij het KNGV. Hij volgde de ui
terst geroutineerde Hongaarse Leona
Horvath op. Het vertrek van de Oosteu-
ropese trainster deed in de tumwereld
nogal wat stof opwaaien. „Vanwege en
kele financiële problemen kon ze niet
blijven", verklaart Van Zetten. Horvath
heeft Indertijd echter aangeboden zon
der betaling aan te blijven tot in 1983.
„Ik heb alleen gehoord dat ze niet meer
te betalen was. Uiteindelijk beslist toch
het bestuur", zegt Van Zetten. De 34-
tralnd. Daar steekt de Nederlandse
aanpak wat schril bij af. De doelstelling
in Papendal Is dan ook niet het behalen
van de wereldtop. „We kijken naar de
subtop. De top van de westerse lan
den". stelt Van Zetten. Maar ook een
plaats in dat gezelschap is al bijna net
zo kostbaar als de aanleg van een vlieg
veld in een ondoordringbare jungle. Het
kost zestigduizend gulden om een meis
je een jaar lang in Papendal te laten
vertoeven. De ouders van Carianne
Berrevoets betalen honderdvijftig gul
den per maand aan het pleeggezin in
Arnhem. De turnbond legt daar nog
eens vijfhonderd gulden per maand bij.
Verder komen daar nog bij de kosten
koen mijnheer
van medische verzorging, massage, de
huur van de accommodatie in Papen
dal en de betaling van de gehele techni
sche staf. De turnschool bij Arnhem
moet dan ook gezien worden als het
summum op het gebied van topsport in
Nederland.
Toch blijft het behelpen. Om de leer
plicht niet te ontduiken heeft een aan
tal meisjes in overleg met hun ouders
gekozen voor een mindere schooloplei
ding. Zo volgt Carianne Berrevoets
een mavo-opleiding, terwijl ze in nor
male omstandigheden op havo-niveau
zou studeren. Domweg omdat de mavo
voor haar gemakkelijker te combine
ren valt met het topturnen. „Maar ik
wil na de mavo wel naar de havo toe",
zegt ze. In de landen waar 's werelds
talentvolste turndwergjes worden ge
kweekt is de schoolopleiding van veel
minder belang. „Topprestaties leveren
De kleine Jacky Westdorp uit Schoondijke had eigenlijk wielrenner moe
ten worden. Daar kon hij tegen zijn vriendjes op school zo boeiend over
vertellen. „Want mijn vader heeft de Tour nog gereden", zei hij dan trots,
maar dat geloofde bijna niemand in de klas. Ze hadden immers nog nooit
van Cees Westdorp gehoord. De vroegere profrenner uit 's-Heerenhoek ver
zekert: „Toch was ik in die tijd minstens zo sterk als Jo de Roo. Ik kon zelfs
nog harder fietsen, maar ik heb alleen niet zoveel koersen gewonnen. Dat
kwam omdat ik mijn krachten vaak niet goed gebruikte".
Jaren later heeft Cees Westdorp er al gewichten van bijna dertig kilo.
en toe wel eens aan gedacht om voor
zijn opgroeiende zoon een racefiets te
kopen. De inmiddels 20-jarige Jacky
Westdorp schafte zich echter al vroeg
een bromfiets aan en wilde motor
crosser worden. Het bleek na een
paar jaar dat hij talent had. „Ik werd
lid van de club in Axel", vertelt hij,
„en ik reed dus altijd in België. Er zijn
jaren geweest dat ik bijna iedere wed
strijd won".
Het nieuwe seizoen begint voor Jac
ky Westdorp over twee weken. Hij is
opgeklommen naar de Inters en
maakt in die hoogste klasse dit jaar
zijn debuut. Dat betekent dat de jon
ge Zeeuw van start mag gaan in een
Grand Prix, waarin alle beste cros
sers aan het vertrek komen. De spon
sor in België verwacht zelfs al de ech
te doorbraak naar de top.
Maar Jacky Westdorp blijft beschei
den: „Dat eerste jaar zal wel moeilijk
zijn. Voor een Grand Prix ben ik mis
schien nog niet goed genoeg. Ik wil
het wel proberen, in Spanje over een
paar maanden. Die wedstrijd is in de
buurt van Barcelona en ik mag er op
eigen kosten naar toe. Je moet bij de
beste veertig zijn op de training om te
mogen starten".
glad ijs
Dinsdag en donderdag ga ik naar het
strand om te lopen. En tussendoor
train ik natuurlijk nog twee of drie
keer in de week met de motor".
werkloos
Vorig jaar heeft hij het diploma LTS
gehaald in Oostburg en sindsdien is
Jacky Westdorp werkloos. Maar hij
geeft het eerlijk toe: „Ik zoek niet fa
natiek naar werk. Het bevalt me zo
eigenlijk wel, omdat ik vrijwel ieder
uur van de dag met de sport bezig
ben. Het is niet alleen trainen, maar
ik steek ook veel tijd in het onder
houd van het materiaal. Ik denk dat
Het is voorlopig een sprong in het
onzekere voor de crosser uit Schoon-
dijke. Hij waagt zich, net als Johan
Scheele en Rein Dieleman, bij de
echte toppers op glad ijs. Hij was het
gewend om in België veel crossen te
winnen, toen hij vorig jaar al over
ging naar de internationale bond.
Zoals al de crossers in Axel was Jac
ky Westdorp begonnen bij de Belgi
sche Iiefhebbersbond. Daar werd hij
drie jaar geleden voor het eerst kam
pioen van België in de seniorenklas.
Vorig jaar haalde hij die titel ook bij
de BMB. Dat was delaatste stap naar
de internationale klasse, waarvoor
hij binnenkort zijn eerste startbe
wijs krijgt.
De Kerstcross, een paar weken gele
den in Valkenswaard, was al een
klein voorproeve. Jacky Westdorp
won dié wedstrijd bij de nationale rij
ders. „Volgende week start ik in Bu-
del bij de Inters, dat wordt een eerste
krachtmeting. De week daarop be
gint het seizoen in België. Ik ben van
plan om zoveel mogelijk crossen in
de 250 cc te rijden, maar af en toe ook
500. Voor die zware klasse heb lk de
laatste maanden veel op kracht ge
traind".
De training zonder motor is voor Jac-
ky Westdorp zo ongeveer een dage
lijkse bezigheid. Het schema heeft hij
van Frans Sutin, de bekende condi
tietrainer uit Hoofdplaat, opgekre
gen. „Maandag, woensdag en vrijdag
train ik iets meer dan een uur met
dat niet samen zou gaan met werken.
Ik heb voor mezelf een keuze ge
maakt: ik wil motorcrosser worden
en daar de kost mee verdienen. Het
zal in de komende twee jaar blijken of
ik dat kan. Bij de sponsor, de Honda-
fabriek in België, hebben ze gezegd
dat het helemaal aan mezelf zal lig
gen. Ze vinden dat ik in elk geval ta
lent genoeg heb".
De eerste jaren op weg naar de top
zijn voor Jacky Westdorp zélf niet te
betalen. Vóór dit seizoen heeft hij
pas nog twee nieuwe Honda's moe
ten kopen. Hij heeft er, voor het
eerst, één van de sponsor gekregen.
De andere kost hem ongeveer zeven
duizend gulden.
„Ik ben in één seizoen vijftien tot
twintigduizend gulden kwijt aan ma
teriaal en reizen", rekent hij vluchtig
ult.„Maar dan moet ik nog niet te
veel tegenslag hebben met grote kos
ten. Wat ik verdien, aan prijzen, dat is
te verwaarlozen. Zeker in die lagere
klassen moet er altijd wel geld bij.
Het wordt nu pas wat aantrekkelij
ker. als ik zo af en toe bij de eerste
tien kan rijden".
De sponsor helpt de talentvolle
Zeeuw een beetje op weg, maar voor
de rest is vader Westdorp de belang
rijkste financier. „Ik ga ook mee naar
iedere cross", vertelt Cees Westdorp.
„En ik moet zeggen dat het een fan
tastische sport is. De sfeer, tijdens
een wedstrijd, is nog wel beter dan bij
wielrennen. Ik dacht vroeger altijd:
„Die jongen moet maar geen wielren
ner worden. Ik heb zelf té veel afge
zien, in de Tour bijvoorbeeld". Ik ben
een echte Westdorp, dus ik heb hem
uitgereden, maar het was een ver
schrikkelijke hel. Daarom heb ik er
bij Jacky nooit op aangedrongen om
op een fiets te stappen Motorcrossen
is toch wel mooier, maar het is alleen
veel duurder. Het is eigenlijk niet te
betalen voor gewone jongens, dót is
zo jammer".
Daar staat tegenover dat een top-
crosser in één jaar tijd vele tonnen
terug kan verdienen. Zo weet Jacky
Westdorp inmiddels wel al: „Een we
reldkampioen, zoals Malherbe des
tijds, krijgt soms vijfduizend gulden
startgeld. En hij wordt verder be
taald door Honda, door de sponsor
dus. Het belangrijke verschil is ook,
dat die jongens een fabrieksmotor
krijgen. Die machines zijn sneller en
beter. Daar kim je met een gewone
produktiemotor niet tegenaan. Ik
heb wel eens gevraagd wat zo'n mo
tor zou kosten, als je die zelf zou wil
len kopen. Ik weet zeker dat het dicht
bij de honderdduizend gulden ligt".
ambitie
Tussen dat geweld is Jacky West
dorp dit jaar nog maar een beginne
ling. „Ik heb eens een keer meegere
den, in Heerlen. Toen was ik drie
keer bij de eerste tien", heeft hij
zichzelf al moed in gepraat. „Dat is
nog geen Grand Prix natuurlijk. Ik
wil ook niet beweren dat ik gelijk al
bij de top ga rijden. Het al vaak be
wezen, bij Johan Scheele bijvoor
beeld ook weer, dat het ontzettend
zwaar is. Ik denk wél dat ik meer
ambities heb dan Johan en mis
schien daarom ook meer kans om te
slagen".
De eerste Grand Prix in Spapje dient
daarbij als een soort examen voor de
rest van het seizoen. De kans dat Jac
ky Westdorp daar mag starten, is
moeilijk in te schatten. „Maar als het
lukt. dan wil ik er meer gaan rijden.
Van die wedstrijden kun je het mees
te leren. Ik heb tot nu toe alleen in
Belgiè ervaring op moeten doen. Ze
zeggen altijd dat dat de beste leer
school is".
„De meeste crossers in Nederland
zijn vaak alleen maar gewend om op
zand te rijden. De Belgen zijn veelzij-
diger, die kunnen overal uit de voe
ten. Ik woon nu nog in Schoondijke,
maar ik denk dat ik over een paar
jaar wel Belg zal worden. Dan zit ik
dichter bij de wedstrijden".
ZATERDAG 8 JANUARI 1983
jarige trainer uit Zoetermeer beseft dat
zijn benoeming als hoofdtrainer niet
louter positief heeft gewerkt op de A-
selectie. „Een vertrouwensrelatie is erg
belangrijk in het turnen. Daarom kan je
er wel vanuit gaan dat we een jaar verlo
ren hebben. Hoe vaker je van trainer
wisselt, hoe desastreuzer het is".
verdriet
„Buiten de turntechnische aspecten",
zo vervolgt Van Zetten, „word je door
lopend geconfronteerd met pedagogi
sche aspecten. Het is niet anders dan in
het onderwijs alleen gebeurt hier alles
veel intensiever. Uitersten als plezier
en verdriet wisselen elkaar snel af'.
Het verblijf in Papendal vraagt vooral
mentaal erg veel. Bij de samenstelling
van de uiteindelijk A-selectie is daar
terdege rekening mee gehouden, maar
desondanks keerden het afgelopen
jaar vijf meisjes huiswaarts. Omdat ze
het niet meer zagen zitten of op advies
van de leiding, die geen valse verwach
tingen wilde wekken.
Qua lichaamsbouw is Carianne Berre
voets geen uitgesproken turnster,
meent Van Zetten. Anneke Berrevoets:
„Wat lenigheid betreft komt ze net bo
ven de middelmaat". Van Zetten:
„Doorzettingsvermogen en kracht zijn
de laatste jaren steeds belangrijker ge
worden. Dat heeft Carianne genoeg en
dat geldt ook voor de andere meisjes
hier. Eind vorig jaar heb ik een enquete
gehouden. Ik heb gevraagd wie er graag
meer zou willen trainen. Toen bleek,
dat ze dat allemaal wel wilden".
In de praktijk komt daar weinig van
terecht. Alleen met de nationale kam
pioene Therese Wilmink wordt nu een
gok gewaagd. Zij gaat dit jaar wekelijks
vier uur extra trainen met het oog op de
wereldkampioenschappen in Boeda
pest in oktober en de Olympische Spe
len volgend jaar. Dat houdt in dat Hans
van Zetten haar twee keer in de week
van school ophaalt om vervolgens de
tumhai in te duiken. Voor de overige
meisjes betekent de voorbereiding op
de WK een week minder vakantie.
„Normaal krijgen we drie weken vakan
tie in de zomer en nu maar twee. Meest
al train ik in de vakantie een beetje door
bij Delta Sport", zegt Carianne Berre
voets. De 'echte' vakanties zijn overi
gens schaars (vier weken per jaar). De
schoolvakanties worden benut voor
een vermoeiende trainingsstage. „Als je
's avonds in je bed ligt, dan slaap je snel.
Die stages zijn trouwens heel leuk. Je
bent met z'n alleen bij elkaar en dat is
wel gezellig".
fanatisme
Het fanatisme zit Carianne Berrevoets
Ingebakken Zelfs in de weekends, thuis
in Zierikzee. kan ze niet stilzitten.
Zwemmen of trimmen om de conditie
op peil te houden. Anneke Berrevoets:
..Een poosje terug zei ze nog tegen me:
„Ik zou best in Rusland of in Amerika
willen wonen, dan kon ik zes of zeven
uur per dag trainen" Zelf onthult Ca
rianne de achterliggende gedachte: „Ik
wil graag de wereldkampioenschappen
meemaken. Daar moet je keihard voor
trainen. Soms ben ik wel eens jaloers als
ik die Oosteuropese meisjes bezig zie".
„Soms is het best moeilijk", zegt Anne
ke Berrevoets. „Je hebt nog andere kin
deren ook tenslotte. Maar ja, je bent er
wel trots op. We zijn naar een interland
gaan kijken en ze staat er toch maar
tussen. Bij het Wilhelmus kon ik wel
janken. Ze beseft dat zelf nog niet zo. Ik
heb wel eens gevraagd wat ze nou voelt
als ze die zaal binnen komt marcheren.
Toen zei ze: „Soms wil ik hard terug-
rennen"".
Nederlandse toptumsters zitten niet dromerig in de schoolbanken. Langzaam wegdoezelen bij
de gedachte aan een naderende vakantie, dat is er niet bij. Toptumsters lopen namelijk stage
li de vakantie. Zes a zeven uur per dag, trainen terwijl aan de lopende band turntoestellen
oidoemen. Kinderarbeid veelal. Meisjes van veertien, vijftien of zestien jaar oud veranderen de
sjortzaal in een soort fabriekshal waar het 'loon naar werken' nog een gouden regel is. Toch wordt
e:regelmatig gelachen. „Maar", zegt de veertienjarige Carianne Berrevoets uit Zierikzee, „ik ben
tch vaak blij als de vakantie afgelopen is". De Schouwse turnster maakt deel uit van de nationale
Aselectie. Op doordeweekse dagen verblijft ze in een pleeggezin en traint ze gemiddeld zo'n drie
uir per dag in het sportcentrum Papendal bij Arnhem. Alleen in de weekeinden is ze thuis bij haar
oiders in Zierikzee.
Vnaf haar negende Jaar vertoeft Ca-
rinne Berrevoets al ieder weekeinde in
Rpendal. B-training heet dat, een
vorportaal voor de Nederlandse A-se-
lctie. De meisjes worden door de wrin-
gr gehaald en er is sprake van een
sort 'survival of the fittest': alleen de
sïrksten blijven over. Carianne Berre-
vets bleef over. Ook dankzij de inspan-
mgen van haar ouders. „Als je naar
Rpendal gaat, dan mag je mijn auto
wl lenen", grapt haar vader Cees Ber-
rvoets. „Als je er instapt en je start de
rotor dan rijdt-ie vanzelf naar Papen-
dl". Cees Berrevoets kan de rit wel dro-
mn. Hoeveel kilometer in het totaal?
denk dat ik het klokje wel rond heb
gceden. Sommige weekends reed ik
wl zevenhonderd kilometer. Daar
kïeg je twee tientjes onkostenvergoe-
dig voor. Haar hobby is onze hobby
gworden. Als het nu weer zo zou zijn,
dn zouden we het weer doen". Echtge-
nte Anneke weet het nog niet zo. „Je
bnt eigenlijk gek als je vier jaar lang
weel rijdt. Maar als je er eenmaal in-
gaeit, dan doe je zoiets".
har leven
Net alle ouders zullen wild zijn van het
iée dat hun dochter buitenshuis een
sort Spartaanse opvoeding geniet. In
Ppendal traint de topselectie van het
K1GV (gymnastiekverbond) ongeveer
zstien uur per week. Daarnaast volgen
di meisjes een normale schooloplei-
dig. „Ouders worden overal bij betrok-
kn", verzekert Cees Berrevoets. „En
w vinden het heel belangrijk", zegt
Aneke Berrevoets, „dat het goed klikt
mt het pleeggezin". Maar desondanks
wrdt er veel van de toptumsters ge-
vcgd. „Ik zou het niet op kunnen bren-
gn", verklaart Anneke Berrevoets.
„laar dit is wat ze graag wil. Ze vindt
ht heerlijk. Dit is haar leven".
Dt leven is druk bezet. Naar school
gan en daarnaast - voor Nederlandse
bgrippen - erg veel training. Trainen
oi in het spoor te kunnen blijven van
di turnelite in het Oostblok. Nog
steds gaapt er een enorme kloof tus-
sa de aanpak en de resultaten in het
Ostblok en die in de westerse landen.
Ht is vechten tegen de bierkaai.
„Tant", zo zegt hoofdtrainer Hans van
Ztten, „die kloof is niet minder groot
gworden te laatste tijd". Bovenal
herst in Papendal daarom het besef
dt de absolute top niet haalbaar is
vor Nederlandse meisjes. „Als je we-
ridkampioen wilt worden, dan moet
Jiop die doelstelling gaan bouwen met
d middelen die je ter beschikking
bbt. Hier in Nederland hebben we be-
pald niet de middelen om tot een opti
mal resultaat te komen. Het pro-
beem is, dat de meisjes hier gewoon
nar school gaan. In Roemenië bij-
uorbeeld komen de leraren naar de
ürnhal en als er een uurtje over is, dan
'ordt er geleerd".
fötigduizend gulden
h de Oosteuropese landen en in de Ver-
oigde Staten wordt tegenwoordig al
®rtig tot veertig uur per week ge-
Hans van Zetten over Carianne Berrevoets: „Ze heeft doorzettingsvermogen en
kracht".
frits bakker
I - Vil- ,.W.