PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT In Zeeland voor eerst na '65 vertrekoverschot Prijsindex voor het eerst weer omlaag Horb neemt uit protest ontslag uit legerleiding GROOT Duizend gulden voor een kopje koffie Azivo weigert innen bijdrage medicijnen -a£k Ifoévr-oóeaéeto Winterrabarber 'Amerika laat nul-optie wellicht los' ONTWIKKELINGSWERKERS UIT SURINAME In rij voor een baan Zeeland en zijn vertrekoverschot Zes militairen Namibië door mijn gedood Eerst buien in de ochtend nog enkele buien, 's mid dags perioden met zon en temperatuur ongeveer 6 graden. Tot matig afne mende westelijke wind, in de kustge bieden tot krachtig. 226e jaargang no. 6 Zaterdag 8 januari 1983 GRQEIRSISH ANJELIERSTRAAT 5-7 Telefoon 01100 - 168 «0 HAARLEM - De Haarlemse recherche is druk bezig met het onderzoek naar de handel en wandel van een 33-jarige Amsterdammerdie begin deze week in Haar lem werd gepakt nadat hij in een Amsterdams hotel zeer kwistig geld had uitgege ven. Zo bestelde de man een kop koffie, rekende af met een briefje van duizend en liet het wisselgeld zitten. De man bleek rond honderdduizend gulden op zak te hebbenOp een adres in heeft echter nog niets opgeleverd Haarlem vond depolitie nog een paartonaan Nederlands en buitenlands geld. Hij bleek ook ruim zes ons hasj in bezit te hebben. De man zegt alleen dat hij het geld heeft verdiend met het oppoetsen van beelden, maar aan dat verhaal hecht de politie geen geloof. Zij vermoedt dat het van misdrijf afkomstig is. Een telex naar alle politiekorpsen in Nederland met de -raag of iemand onlangs aangifte heeft gedaan van vermissing van zo'n bedrag I GROEI BEVOLKING DOOR GEBOORTENOVERSCHOT MIDDELBURG - De bevolking van Zeeland is vorig jaar gegroeid met het kleinste aantal sinds jaren. Er kwamen in 1982 in Zeeland ruim 1100 mensen bij. Het meest opmerkelijke gegeven in de bevolkingscijfers over 1982 is, dat er - voor het eerst sinds 1965 - meer mensen vertrokken dan er in Zeeland kwamen wonen: er was een vertrekoverschot' van 228 zielen; doordat er 1332 baby's meer werden geboren dan er mensen overleden kwam de totale groei op 1104. Dat blijkt uit de informatie, die de provincie op basis van de voorlopige bevolkingscijfers heeft verzameld bij de dertig Zeeuwse gemeenten. boren in de provincie, er overleden 3205 diezelfde periode is de Zeeuwse bevol- inwoners. king met in totaal 38.677 inwoners ge- In de periode 1972-1982 had Zeeland groeid: de toename ontstond dus voor een geboorte-overschot van 14.893. In het grootste deel als gevolg van het feit. Er woonden in de provincie per 1 janua ri van dit jaar 354.801 mensen, 176.466 mannen en 178.335 vrouwen. In procen ten aangeduid komt de groei neer op 0,31 pet, over 1981 was sprake van een toename van het inwonertal met in to taal 2035 mensen, een groei met 0 58 procent. Nog in 1980 steeg het aantal inwoners van Zeeland met bijna 3400. In de jaren zeventig lag die toename nog hoger. Per 1 januari 1982 woonden er in Zeeland 353.697 mensen (176.009 mannen en 177.688 vrouwen). Er wer den gedurende 1982 4535 kinderen ge- TUSSEN NO VEMBER EN DECEMBER PAGINA 2 korter werken Voor een groot aantal afdelingen bin nen de Koninklijke Maatschappij 'De Schelde' is werktijdverkorting aange vraagd. Volgens FNV-bestuurder Waumans gaat het om een aanvraag voor 700 man. Directeur Hartog Wilde, in afwachting van de besprekingen met de arbeidsinspectie, nog geen PAGINA 3 muiterij In El Salvador is een militaire muiterij uitgebroken. Kolonel Ochoa heeft via de radio de oorlog verklaard aan gene raal Garcia, minister van defensie en sterke man van de Salvadoriaanse re gering. PAGINA 7 rode cijfers Eén van de vijf bedrijven in Midden- en Noord-Zeeland zal dit jaar in de rode cijfers terecht komen. Een kwart van de kleinere bedrijven en 83 procent van de grotere zullen investeringen plegen. Dit blijkt uit een enquête van de Kamer van Koophandel en Fabrie ken. PAGINA 11 onderscheidingen De Nederlandse sportjournalisten hebben Gerard Nijboer. Europees kampioen op de marathon in Athene, gekozen tot sportman van 1982. Bij de dames ging de onderscheiding naar de zwemster Annemarie Verstappen, die tijdens het wk in Ecuador goud ver overde op de 200 meter vrije slag PAGINA 13 DEN HAAG (GPD/ANP) - De gemiddel de prijzen zijn per half december met 0,3 procent gedaald ten opzichte van half november 1982. Een dergelijke da ling is sinds juni 1980 niet meer voorge komen. Het jaar 1982 heeft zich geken merkt door een sedert vele jaren onge kend lage prijsstijging. Volgens het CBS stegen de kosten van levenson derhoud tussen december 1981 en de cember 1982 met 4,3 procent, tegen 7,2 procent in het daaraan voorafgaande jaar. Mede afgaand op de omlaagspiralende prijzen in een nog steeds neerslachtige economie wordt voor dit jaar een ge middelde toeneming van het prijspeil van slechts 3 procent verwacht. Voor de stijging van de kosten van levensonder houd wordt in 1983 een zelfde percenta ge verwacht volgens de nieuwste ra mingen. Dat komt ook doordat reke ning wordt gehouden met een daling van 2 procent van de gemiddelde in voerprijzen. Het inflatietempo dat aan het begin van 1982 nog bijna 7 procent bedroeg, is inmiddels tot 6 gezakt en verdere da ling is waarschijnlijk. De geregistreerde dalingen van het prijsindexcijfer bedroegen totaal 0,5 procent. Hierbij ging het om kleding, benzine en verse groenten. Maar ook de zogenoemde kerstboter en bloemen en planten droegen tot verlaging van het prijspeil bij. Het CBS noteerde dat kerstbomen in december 1982 acht pro cent goedkoper waren dan in het jaar daarvoor. Dat het prijsindex-cijfer uit eindelijk met 0,3 procent omlaag ging GRANATEN - De politie van Noord- Ierland heeft vrijdag vier granaten van Sowjet-makelij ontdekt. De vondst had bij toeval plaats bij een wegcontrole van auto's. Volgens de autoriteiten in Belfast gaat het om 'F 1'-granaten. kwam onder meer uuui uc invloed van het duurder worden van eieren en het feit dat de ziekenhuistarieven omhoog gingen. dat meer mensen zich in de provincie vestigden dan er vertrokken. De cijfers over vorig jaar geven nu aan. dat die tendens voor het eerst sinds 1965 is om gebogen: er vertrokken - zoals gezegd - 228 mensen meer dan er in Zeeland kwamen wonen. Die ombuiging spreekt temeer in vergelijking tot de vestigings overschotten van de afgelopen jaren: in 1981 nog 894. in 1980 kwam het op 1957 uit. en 1979.1978 en 1977 gaven respec tievelijk vestigingsoverschotten te zien van 2747. 3120 en 3260. Medio de jaren zeventig lagen die aantallen hoger als gevolg van de komst van mensen uit Suriname Er waren rig jaar 13 van de 30 Zeeuwse gemeenten waar een vertrekoverschot te noteren was. Dat was onder meer het geval in alle grotere Zeeuwse steden: Middelburg had een vertrekoverschot van 185, Vlissingen van 221, Temeuzen van 272 en Goes (in 1981 nog de grootste groeier met een vestigingsoverschot van 240) boekte nu een vertrekover schot van 223. Naar de andere kant - die van het .vestigingsoverschot' - .scooor- de' Vaikenisse het hoogst: 200 mensen meer gevestigd dan vertrokken, ge volgd door Axel met 134, Kapelle met 121 en Borsele met 120 EIJSDEN - Henk Schroeten. pedagogisch medewerker van een kinderte huis, is er in geslaagd om midden in het winterseizoen een typische zomer groente als rabarber te kweken in de mergelgrotten bij Kanne. In de zomer laat hij de planten afsterveninplaats ze te oogsten. Hierdoor bouwt de plant een grote reserve aan groei- en voedingsmiddelen op. Na de eerste nacht vorst plant hij de rabarber in de grotten Hier lopen de planten opnieuw uit De eetbare stengsels groeien uitde bladeren echter niet. Hier zit de experi mentele kweker temidden van zijn oogst. WASHINGTON, LONDEN (DPA/RTR) - De leider van de Westduitse SPD, Hans-Jochen Vogel, is van mening dat er een kans bestaat dat de Verenigde Staten in het Geneefse wapenoverieg over de middellange-afstandsraketten in Europa de nul-optie zullen loslaten. Na donderdag in Washington gesprek ken te hebben gevoerd met hoogge plaatste leden van de Amerikaanse re gering zei Vogel tegen journalisten de indruk te hebben dat de Amerikanen 1 zich nog beraden over het standpunt dat ze dit jaar zullen innemen in Gene ve. De Britse minister van buitenlandse za ken. Francis Pym, heeft vrijdag het voorstel van het Warschaupact tot on dertekening van een niet-aanvalsver- drag met instemming begroet. Hij zei dat er enkele positieve denkbeel den en voorstellen in de verklaring wa ren en voegde eraan toe dat Groot-Brit- tannië en het westen bereid waren met Moskou aan tafel te gaan zitten. De nul optie zou altijd het doel van Groot-Brit- tannië zijn. Maar hij voegde eraan toe: .het zou kunnen zijn dat in de loop van de komende maanden, als het absoluut onmogelijk is in de nabije toekomst de nul-optie te bereiken, wij een op een na beste oplossmg zullen moeten bestude ren". Regio's Er was in Zeeland vorig jaar éen regio, waar het aantal inwoners daalde: Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen, waar het inwonertal met tien terugliep (van 83.282 naar 83.172). Dat lag niet aan het aantal geboorten (alle gemeenten had den een geboortenoverschot), maar uitsluitend aan het feit dat er meer mensen vertrokken dan er kwamen wonen. Het vertrekoverschot kwam er op 290. De groei zat alleen in Axel en Hulst, in Hontenisse, Sas van Gent en Temeuzen liep het inwonertal terug. Op Schouwen-Duiveland zagen Wes- Slot zie pagina 5 kolom. 3) UTRECHT (ANP) - Het Haagse zieken fonds AZIVO heeft besloten op geen en kele manier mee te werken aan de in ning van de eigen bijdrage op genees middelen die per 1 februari van kracht wordt. Vanaf die datum moeten zie kenfondsverzekerden een rijksdaalder betalen per afgeleverd geneesmiddel. Het is de bedoeling, dat die rijksdaal ders worden geïnd door de apothekers en de apotheekhoudende huisartsen. Het AZIVO, dat een eigen apotheek heeft, zal dat echter niet doen. De voor zitter van het AZIVO. het tweede-ka merlid R. Toussaint (PvdA), heeft dit vrijdag bekendgemaakt op een bijeen komst ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van het fonds. Een woordvoerder van het ziekenfonds zei dat het AZIVO bang is. dat de eigen bijdrage tot gevolg zal hebben dat men sen om financiële redenen zullen afzien van het gebruik van geneesmiddelen. De Vereniging van Nederlandse Zie kenfondsen (VNZ) liet vrijdag weten, dat zfj zich distantieert van het besluit van het AZIVO. Op het ministerie van welzijn, volksge zond en cultuur wvc was men terughou dend met een reactie. Plaatsvervan gend directeur-generaal van de volks gezondheid drs. H, A. M. Eisen zei, dat het mogelijk is de vergunning van een ziekenfonds in te trekken. Maar of ook tot deze stap zal worden besloten kon hij nog niet zeggen. gelukkig Het aantal Nederlanders dat zegt 'niet erg gelukkig te zijn' is van drie procent in 1979 naar achtprocentm 1982 geste gen. Toch blijkt uit de Eurobarometer dat. Nederland nog steeds veruit het gelukkigste land van de EG-lidstaten is Ruim 90 procent van de onder vraagde Nederlanders is gelukkig, in Italië bedraagt dal percentage slechts 9. In Frankrijk 15. in Engeland 16 en in Duitsland 13 PAGINA 22 populariteit Het leven van quizmaster-onderwij- zer-voetballer Frank Kramer bestaat uit meer dan televisie alleen De pre sentator van de Frank Kramer Show relativeert zi)n populariteit: 'Ach. het is volgens mij stukken moeilijker om zo'n quiz te bedenken dan hem uit te voeren'. Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3 en 13. Sport: 11. Radio en televisie: 22 en 23. Financiën: 12. Zaterdagkrant: 15, 16, 17. M&L21. v 9 - 'M' CHICAGO iUPI) - In de Amerikaanse stad Chicago stonden donderdag meer dan 18.000 werklozen ondanks de koude op verscheidene plaatsen tn de rij voor 3.800 tijdelijke baantjes Bij ongeregeldheden in de menigten heeft de politie negen personen gear resteerd De wachtenden stookten vuren om warm te blijven. Een vrouw liep verwondingen op in het gedrang van 7.000 personen toen in een gebouw de deuren open gingen. DEN HAAG (ANP) - De Surinaamse garnizoenscommandant Roy Horb blijkt na de gebeurtenissen van 8 de cember schriftelijk aan legerleider Bouterse te hebben meegedeeld, dat hij ontslag neemt uit de legerleiding. Dat heeft het ANP uit zeer betrouwbare bron vernomen De ontslagbrief van Horb wordt in Pa ramaribo angstvallig geheim gehou den. De garnizoenscommandant blijkt zich van de gebeurtenissen op 8 decem ber te hebben gedistancieerd. Hij is nu gewoon militair maar doet geen mili tair werk meer. Naar verluidt houdt hij zich bezig met grondbeleid, een taak die hij al eerder heeft uitgeoefend. Uit diverse bronnen in Paramaribo is vernomen dat er binnen het Surinaam se leger grote onenigheid bestaat als ge volg van het optreden van legerleider Desi Bouterse Surinaamse functionarissen, onder wie demissionair minister van buitenland se zaken Harvey Naarendorp en ambas sadeur Herrenberg gaven tegenover verslaggevers ronduit toe dat er tussen Bouterse en Horb meningsverschillen bestaan. Volgens Horb moet het Suri naamse leger een veel bescheidener rol spelen in de politiek dat nu het geval is. Een familielid in Nederland van de ad vocaat mr. Eddy Bruma, heeft vrijdag nadrukkelijk berichten tegengespro ken als zou Bruma zijn aangezocht voor een politieke functie en daarna naar het buitenland uitgeweken. „Bruna is voor zaken m het buitenland geweest, maar teruggekeerd in Paramaribo", aldus het familielid, dat verder sprak van 'las ter' tegen Eddy Bruma 'Via media' Angst Uit kerkelijke kringen is vernomen dat in Paramaribo nog altijd zeer grote angst en spanning heerst onder de be volking. „Men is bang om te spreken. In gezelschap uiten mensen zich niet. Directeuren van bedrijven zijn gewaar schuwd dat onder het personeel men sen zijn die niet te vertrouwen zijn. Er is angst voor spionnen die mensen zou den kunnen aanbrengen", aldus een kerkelijke bron. die berichten over het doorgaan van aanhoudingen niet kon bevestigen. „Nederland is niet van plan met Boue- terse te spreken via de media", aldus heeft een woordvoerder van het minis terie van buitenlandse zaken in Den Haag vrijdag verklaard in antwoord op vragen over een interview dat de Surinaamse bevelhebber heeft gege ven aan het gezaghebbende Franse dagblad 'Le Monde'. Hierbij wordt gedoeld op de medede ling van Bouterse dat Nederland 'een dokter kan sturen om lijkschouwing te verrichten' om vast te stellen hoe de slachtoffers van het optreden van de militairen in Suriname zijn omgeko men De Nederlandse functionarissen die zich in Suriname bezighouden met ont wikkelingswerk zullen geleidelijk wor den teruggetrokken Premier Lubbers zei vrijdag na afloop van het kabinets beraad dat de ontwikkeling in Surina me "nog steeds weinig vreugde baart'. De opschorting van ontwikkelingshulp blijft derhalve van kracht en louter technisch gezien vloeit daaruit voort dat Nederlandse ontwikkelingsfunctio narissen naar Nederland zullen worden teruggeroepen. Op verzoek van legerleider Bouterse zal Nederland ook zfln militaire attaché in Suriname - kolonel D. van Tussen broek - terughalen. Surinaamse organisaties in Nederland Archieffoto van de Surinaamse garni zoenscommandant Roy Horb hebben een 'bevrijdingsplatform' ge vormd 'ter volledige ondersteuning van het Surinaams verzet'. Dat staat in een vrijdag door het platform uitgege ven verklaring. De organisaties die het platform heb ben gevormd zijn de Haagse organisa tie Eekta. de Stichting Democratie en Mensenrechten in Suriname van ex-mi nister mr R Jankie. de 8-decemberbe- weging uit Amsterdam, het actiecomité Herstel Democratie in Suriname, het actiecomité Sunnamers in Rijnmond en de Solidariteitsbeweging voor Suri naamse vrouwen Het jaar 1982 heeft voor een opvallende knik in het VJ->| bevolkingscijfer van Zeeland """H gezorgd De echte groei is er- uit Weliswaar is het aantal inwoners van deze provincie nog met een cijfer van 1104 gestegen, maar die toename is uitsluitend toe te schrijven aan de geboorten. Voor het eerst sinds 17 jaar 11965) heeft Zeeland een vertrekoverschot moeten registre ren. Er verlieten 228 mensen méér deze provincie dan er zich vestigden. Een ge geven dat. gezien de eerst geleidelijke en de laatste jaren vrij snelle terugloop van de bevolkingsgroei, tekenend moet worden genoemd voor een bepaald niet gunstige ontwikkeling. Vertrekover- schotten in de Zeeuwse bevolkingssta tistieken roepen herinneringen op aan een penode (eind jaren '50. begin jaren '60). waarin dit gewest in allerlei opzich ten een forse achterstand vertoonde ten opzichte van gebieden in centraal Ne derland Zeker sinds de tweede wereld oorlog is namelijk de gang van het be volkingscijfer in Zeeland graadmeter geweest voor de economisch, sociale en culturele ontwikkeling. Tijden van 'leegloop' waren tijden van onmogelijk heden. periodes van beduidende groei waren periodes van perspectieven en kansen. In de jaren sedert het laatste vertrekoverschot (1965 dus) heeft deze provincie zich een peil van voorzienin gen verworven, dat voordien in de posi tie van 'probleemgebied' nauwelijks voor mogelijk werd gehouden Er kwam werkgelegenheid, er werden in verhou ding veel woningen gebouwd, er werden wegen en oeververbindingen aange legd. er kwamen voorzieningen van be tekenis op het gebied van onderwijs, volksgezondheid, cultuur, sport, re creatie en stadsontwikkkeling. Kort om, Zeeland haalde in snel tempo de achterstand in. Is er in die ontwikkelingsgang nu spra ke van een kentering? Gaat Zeeland terug naar het 'peil' van de jaren '50-'60? Er zijn aanwijzingen die daarop duiden. En het bevolkingscijfer is daarvan ze ker een belangrijke. Om meer dan één reden. Een dun bevolkt gebied als de provincie Zeeland staat of valt voor wat betreft zijn zelfstandige mogelijkheden en zijn voorzieningenpakket met bedui dende schommelingen m de bevol kingscijfers. Het inwonertal is bepalend voor de financiële armslag van de lage re overheden (provincie en gemeente besturen) en in het verlengde daarvan voor de mogelijkheden van openbare voorzieningen. Op hun beurt hebben juist die openbare voorzieningen in de voorbije 20 jaar een regelrechte invloed gehad op de ontwikkeling van de werk gelegenheid, en dus ook voor de toe komstmogelijkheden van de bevolking. In de komende jaren zal het erop aanko men of Zeeland bij machte is het bereik te niveau van de samenleving te hand haven. Eenvoudig zal dat niet zijn. Uit de gisteren beschikbaar gekomen Zeeuwse bevolkingscijfers springt naar voren dat juist de grotere steden te kampen hebben met een vertrekover schot: Middelburg, Vlissingen, Temeu zen en Goes, de 'groeiers' uit het recente verleden. Omdat juist daar in veel ge vallen de centrale regionale voorzienin gen zijn gevestigd, zullen ook daar de exploitatielasten het zwaarst gaan drukken. Met minder mensen in de be volkingsregisters zal méér moeten wor den opgebracht. Ook al vanwege hel feit dat de rijksoverheid de geldkraan richting gemeenten met enkele slagen heeft dichtgedraaid, zien de in inwoner tal teruglopende gemeenten zich ge noodzaakt om scherp te bezuinigen. In andere gevallen zullen uiterste pogin gen worden gedaan om tekorten via ei gen (gemeentelijke) belastingkanalen weg te weyken. Wat dan uiteraard vaak weer tot protesten vanuit de bevolking leidt. In sommige gemeenten bijvoor beeld regent het bezwaarschriften te gen verhogingen van de onroerend- goedbelasting. Het gevaar is niet denkbeeldig dat Zeeland opnieuw in een kwetsbare positie belandt Afbrokkeling van werkgelegenheid, risico's voor handha ving van het onderwijsniveau.voor het 'comfort' van de samenleving, dreigend gebrek aan perspectief voor de jeugd. - het kan allemaal vrij snel kritische grenzen bereiken. De knik in het bevol kingscijfer over 1982 is dan ook bepaald geen verschijnsel om achteloos aan voorbij te gaan. Er is deze provincie veel aan gelegen om voor de toekomst te be houden wat in een reeks van jaren dank zij tot dan toe ongekende kansen is op gebouwd. Vertrekoverschotten zijn daarom in Zeeland zeker als waarschu wingslampen te beschouwen vdM PRETORIA (L'PI) - Bij een explosie van een landmijn in Koakovcld (Nami bië) zijn zes Zuidafrikaanse militairen omgekomen. Twee militairen raakten gewond, zo heeft een Zuidafrikaanse Icgcrwoordvoerder vrijdag bekendge maakt. Zuidafrikaanse en Namibische troepen voeren zeker al 17 jaar strijd tegen de guerrillastrijders van de Namibische bevrijdingsbeweging Swapo die bases in Angola hebben. De Swapo streeft naar onafhankelijkheid voor Namibië dat in strijd met VN-resoluües door 'Pretoria' wordt bestuurd.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 1