rlOVi: !GIALE ZEEUWSE COURANT
Denen dienen klacht in
bij het Europees Hof
Reagan wil voorstellen van
Warschaupact overwegen
E
Deventer wil energietarief
naar draagkracht invoeren
Dieselprijs gaat twee cent omlaag
BRITTEN BRENGEN SPROTVISSER OP
f keukens
Protestblokkade in
Veisen tegen kernafval
Kamer krijgt binnenkort
brief Urenco-Taiwan
Kouder
Ha\f tót zwaar bewolkt en een enke
le bui. Middagtemperatuur onge
veer 7 graden. Meestentijds krach
tige wind uit zuidwest tot west.
226e jaargang no. 5
Vrijdag 7 januari 1983
DE JAGER-TOLHOEK
monKe
5: Houtkade7,tel 01100-21250'
saterdag van 10.00-12.00
affinotte KEUKENS
1001 bouwmaterialen onder één dak!
ROTTERDAM (ANP) - De prijs van dieselolie blijft onverminderd dalen als gevolg
van de prijsontwikkeling op de internationale produktenmarkt en de dalende
dollarkoers. Shell heeft donderdag aangekondigd de prijzen voor dieselolie, gaso-
lie, huisbrandolie en petroleum met ingang van zaterdag met twee cent per liter
(inclusief btiv) te verlagen. De prijs van dieselolie is bij Shell sinds begin november
I9S2 met negen cent omlaag gegaan.
Ook BP en Esso hebben, beiden met ingang van maandag voor de dieselolie een
prijsverlaging van twee cent aangekondigd. De huisbrandolie gaat bij BP even
eens met twee cent (inclusief btw) omlaag en bij Esso 1,4 cent exclusief btw).
De lage prijzen op de internationale produktenmarkt zijn ook een gevolg van de
zachte winter die ons land op dit moment kenmerkt. Vorige week nog werd de prijs
van dieselolie door de grote oliemaatschappijen al met twee cent per liter ver
laagd.
De dieselolie gaat vanaf zaterdag bij S heil gemiddeld 115,8 cent per liter kostenbij
BP eveneens 115,8 cent en bij Esso 115.4 cent. Deze prijzen gelden voor de zelflank
f Van onze correspondenten
BRUSSEL, LONDEN - De Deense regering heeft besloten een klacht bij het Euro
pese Hof van Justitie in te dienen tegen Groot-Brittannië wegens hét verbod voor
Deense vissers om binnen de Britse 12-mijlszone te vissen. Deze klacht is volgens
de Deense minister van buitenlandse zaken, Ellemann Jensen, bedoeld om een
echte confrontatie tussen de Denen en de Britten te voorkomen.
De Deense minister heeft dit gisteren in
Brussel meegedeeld aan de voorzitter
van de EG-ministerraad, de Westduitse
minister van buitenlandse zaken Gen-
scher. Genscher had een gesprek geor
ganiseerd met de Deen en de vice-voor-
zitter van de Europese Commissie, Or-
toli, om te proberen een oplossing te
vinden voor het visserijconflict tussen
Denemarken en Groot-Brittannië.
PAGINA 2
vormingscentra
De bezuinigingsplannen van het mi
nisterie van Welzijn, Volksgezondheid
en Cultuur vormen een bedreiging
voor het voortbestaan van de drie
Zeeuwse vormingscentra. De Neder
landse centra moeten dit jaar 11,5 mil-
joen gulden inleveren,
PAGINA 3
lijkschouwingen
De Surinaamse legerbevelhebber Desi
Bouterse heeft er geen bezwaar tegen
als Nederlandse dokters lijkschouwin
gen verrichten op de vijftien in decern-
ber neergeschoten Surinamers. Bou-
terse blijft bij zijn stelling dat ze 'op de ij
vlucht zijn neergeschoten' en dat er te-
gen hem een coup werd beraamd.
PAGINA 7
klachten
De milieuvereniging Belgisch-Neder
lands grensoverieg regio Antwerpen
(Benegora) wil Zeeuwse vrijwilligers
inschakelen bij het registreren van mi-
lieudelicten. Het gaat daarbij met na- i
me om klachten over stankhinder uit
Zeeuwsch-Vlaanderen en het oostelijk j
deel van Zeeland.
PAGINA 13
water
De EG-richtlijnen ter bescherming
van grond- en oppervlaktewater ten
behoeve van de produktie van drink-
water zijn ondoelmatig. De wateriei-
dlngbedrij ven vinden vooral de uitvoe
ring van de beleidsdoelstellingen zwak
en ontactisch.
PAGINA 15
Genscher zei na afloop van het beraad
donderdag in Brussel „gematigd opti
mistisch te zijn" over een oplossing van
het visserijconflict. Volgens hem zal er
echter geen sprake van zijn dat er op
nieuw onderhandelingen zullen begin
nen over het Europese visserij-akkoord
dat in december vorig jaar door alle lan
den van de Europese Gemeenschap
met uitzondering van Denemarken
werd aanvaard.
De besprekingen over het visserij ge
schil zullen dinsdag worden voortgezet
in Straatsburg, waar Genscher de zit
ting van het Europese Parlement zal
bijwonen.
Confrontatie
De eerste confrontatie in de 'visserij
oorlog' tussen Engeland en Denemar
ken heeft donderdag plaatsgevonden.
De Deense visser en Europarlementa
riër Kent Kirk werd door mariniers te
gengehouden terwijl hij binnen de
Britse 12-mijlszonc een poging deed
sprot te vangen.
Kirk werd verzocht zijn netten binnen
te halen en de Britse marineboot te vol
gen naar het Noordengelse havenstadje
North Shields. Daar zal worden onder
zocht of de Europarlementariër zich
aan strafbare feiten heeft schuldig ge
maakt.
Dit alles is precies de bedoeling van
Kirk, die, na een veroordeling door een
Britse rechter, de zaak van de Deense
vissers wil voorleggen aan het Europese
Hof. Hij denkt voor dit hof te kunnen
bewijzen dat de door Engeland afge
kondigde 12-mijlszone illegaal is.
De Deense visser en Europarlementa
riër heeft van zijn aanhouding even bui
ten de Britse kust in de eerste plaats
een publiciteitsstunt gemaakt. Aan
boord van zijn trawler bevonden zich 12
Deense en Britse journalisten, die de
confrontatie op de Noordzee van mi
nuut tot minuut hebben gerapporteerd.
De aanhouding zelf gebeurde op de
meest hartelijke wijze. Kirk hielp zelf
de mariniers van het patrouillevaar
tuig Dumbortan Castle aan boord,
baalde direct zijn netten binnen toen
hem dat werd gevraagd (hij bleek geen
enkele vis te hebben gevangen) en nut
tigde later samen met de Britten ge
noeglijk de lunch in de kajuit.
f
i
Bi i
„1
VELSEN (ANP) - Naar schatting honderd demonstranten hebben donder
dagmiddag gedurende vijftig minuten een van de rijbanen door de Velser-
tunnel geblokkeerd.
De actie was gericht tegen het plan van de regering om radio-actief afval op
te slaan op een terrein in Velsen. De blokkade veroorzaakte files aan beide
zijden van de tunnel.
De meeste demonstranten beëindigden vrijwillig hun actie. Een aantal werd
door politieagenten weggesleept. Er werden geen aanhoudingen verricht.
EXTRA HEFFING TWEEMAAL MODAAL
DEVENTER (ANP)- Het college van b.
en w. van Deventer laat op het ogen
blik een onderzoek instellen naar de
mogelijkheid om de tarieven voor gas,
water en elektriciteit naar draag
kracht te heffen. In de visie van b. en w.
is het noodzakelijk om voor de laagste
inkomens maatregelen te treffen in de
sfeer van de woonlasten.
De Deventenaren die meer dan twee
keer modaal verdienen zouden een toe
slag op de tarieven moeten betalen. Het
college heeft de plannen voor advies
voorgelegd aan de diverse verenigingen
van energieproducenten. Er zal ook ad
vies worden gevraagd aan de minister
van economische zaken.
Wanneer de adviezen positief uitvallen
en de gemeenteraad met de plannen in
stemt dan wil hel gemeentebestuur van
Deventer de nieuwe tariefopzet na de
zomervakantie invoeren.
Niet enthousiast
De verenigingen van exploitanten van
gas- en elektriciteitsbedrijfen in ons
land toonden zich donderdagavond in
een eerste reactie op de plannen van b.
en w. van Deventer weinig enthou
siast. Een woordvoerder van de Ver-
NORTH SHIELDS - De Deense traioler-schipper en Europees parlementslid Kent
Kirk is gisteren door de Britse marine aangehouden. Zijn schip is opgebracht
naar de havenplaats North Shields wegens vissen in de hoaalf mijlszone.
DEN HAAG (ANP) - De ministers van buitenlandse zaken en van economi
sche zaken, Van der Broek en Van Aardenne, zullen in de loop van de
volgende week de tweede kamer een brief sturen over het verzoek van
Urenco, uranium voor Taiwan te mogen verrijken.
Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in
Den Haag donderdagavond meegdeeld. De kwestie Urenco-Taiwan staat
niet op de agenda van het kabinet, aldus de woordvoerder. Dit sluit overi
gens niet uit dat ministers er toch over van gedachten kunnen wisselen. Het
kabinet lijkt echter niet bereid op aandrang van Urenco een principe-uit
spraak over toekomstige leveringen van verrijkt uranium aan Taiwan te
doen.
eniging van Exploitanten van Gasbe
drijven in Nederland (Vegin) zei bij in
voering van de maatregel onder meer
te omvangrijke praktische problemen
te voorzien. Een woordvoerder van de
Veen, de Vereniging van Exploitanten
van Elektriciteitsbedrijven, zei dat de
plannen structureel niets oplossen.
„Energiebeleid en inkomensbeleid
moet je niet door elkaar halen", aldus
de Veen-woordvoerder. Volgens hem
zal de invoering van energietarieven
naar draagkracht zelfs belemmerend
werken op het voeren van een inko
mensbeleid. Hij meent bovendien dat
elektriciteit een bepaalde kostprijs
heeft die voor iedereen hetzelfde hoort
te zijn. „Voor het oplossen van draag
krachtproblemen zijn andere maatre
gelen te bedenken", aldus de woord
voerder.
Bakker
favoriet
Brits Schalij is, nu Hilbert van der
Duim de reclame-perikelen nog niet
heeft verwerkt, de nieuwe favoriet
voor het Nederlands kampioenschap
schaatsen. Schalij heeft zelf nog een
suidere naam in gedachten: 'Ycp Kra-
ris ook hard gaan rijden. De laatste ,j
(pn wns pr pppn vprsehil mppr Ins.
bouw
Het verwachte produktieniveau in de
bouwnijverheid zal in 1983 maar iets
hoger zijn dat het niveau van 1966. De
daling van de produktie (2,8 procent)
zal dit jaar kleiner zijn dan vorig jaar
(5;5 procent). Dat is vooral te danken
aan een verhoging van de herstel- en
verbouwactiviteiten.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie: 4.
Sport: 14 en 15.
Kunst en cultuur: 17.
Radio en televisie: 19
Financiën: 21.
WASHINGTON, LONDEN, BONN, PA
RIJS, DEN HAAG (GPD, ANP, UPI,
RTR. DPA) - De Amerikaanse presi
dent Ronald Reagan heeft woensdag
nacht tijdens een persconferentie ge
zegd, dat een niel-aanvalsverdrag tus
sen de NAVO en het Warschaupakt ze
ker moet worden overwogt n en con
sultatie vergt met de Atlantische
bondgenoten. Het Warschaupakt heeft
woensdag, na zijn topconferentie in
Praag, gezegd tot zo'n overeenkomst
bereid te zijn.
Reagan verklaarde zich ook in beginsel
voorstander van een topconferentie
met de Russische leider Andropov,
mits zo'n ontmoeting tot resultaten
leidt, Ten aanzien van de beschuldiging
dat de Russische KGB en de Bulgaarse
geheime politie de aanslag op de paus
hebben beraamd, zei Reagan groot ver
trouwen te hebben in het Italiaanse on
derzoek, maar geen commentaar te wil
len geven tot dit is afgesloten. „Als het
zo is", zei hij wel, „zal dat een effect
hebben, een wereldwijd effect", op de
betrekkingen met het communisme.
Zegslieden van het Amerikaanse minis
terie van buitenlandse zaken bestem
pelden het voorstel van het Warschau
pact als niet nieuw en onpraktisch. Het
Oostblok echter blijft de voorzetten ge
ven in een propaganda-offensief dat ten
doel heeft de VS verantwoordelijk te
maken voor het uitblijven van betere
betrekkingen en vermindering van be
wapening.
Regeringen van westelijke landen heb
ben donderdag beloofd een oproep van
het Warschaupact voor een niet-aan-
valsverdrag met de NAVO te bestude
ren. Maar veel functionarissen uitten
twijfel of deze oproep zou bijdragen tot
verbetering van de betrekkingen tus
sen oost en west. De positieve reactie
kwam van West-Duitsland waar mi
nister van buitenlandse zaken Hans-
Dietriech Genscher zei dat het War
schaupact nu iets meer neigde naar
aanvaarding van enkele westelijke
denkbeelden over ontwapening.
Bondskanselier Helmut Kohl zei in een
vraaggesprek alle niet-aanvalsvormen
met instemming te begroeten, maai
Moskou zou aan het denkbeeld meer
gewicht kunnen geven door concrete
stappen op het ontwapeningsoverleg.
Volgens de socialistische kandidaat
voor het bondskanselierschap, Hans-
Jochen Vogel, dient het voorstel ernstig
overwogen te worden. Het zou vooruit
gang kunnen betekenen. In Londen be
loofde een woordvoerder ernstige be
studering. Frankrijk gaf te kennen dat
de beste manier van bevordering van
vrede is de aanvaarding van de be
staande verplichtingen en niet de toe
voeging van nieuwe vredesbeloften aan
die, welke al vervat zijn in het handvest
van de Verenigde Naties.
Ook Nederland reageerde voorzichtig.
Met het voorbehoud dat men nog niet
over de officiële tekst van het aanbod
beschikte, zei een woordvoerder van
buitenlandse zaken desgevraagd dat de
regering op grond van persberichten de
indruk heeft dat het gaat om een inten
tieverklaring die niet in de plaats kan
treden van concrete wapenbeheer-
singsafspraken.
Het voorstel tot een niet-aanvalsvcr-
drag was het belangrijkste besluit van
de tweedaagse conferentie van staats-
en partijleiders van de landen van het
Warschaupact die woensdag in Praag
werd beëindigd. Het voorstel was ver
vat in een 'politieke verklaring' van 28
pagina's die donderdag in Praag is ge
publiceerd.
Daarin werd de NAVO-landen voorge
steld onverwijld directe besprekingen
te beginnen over het niet-verhogen en
het wezenlijk verlagen van de militaire
uitgaven. Het dubbelbesluit van de NA
VO (stationering van 572 Kruis- en
Pershingraketten in Europa als het ont
wapeningsoverleg in Genëve niet voor
eind 1983 succes heeft) werd als een 'ul
timatum' veroordeeld.
Voorgesteld werd de kernraketten voor
middellange afstand in Europa op basis
van gelijke veiligheid wederzijds 'radi
caal' te ontmantelen. Dit zou een 'ge
schikte' tussenoplossing zijn voor het
geval een 'echte nul-optie' (verwijde
ring van alle atoomwapens uit Europa)
met mogelijk is.
Dat is ook de mening van de Vegin. Vol
gens de woordvoerder dient de prijs
van gas gerelateerd te zijn aan de
marktwaarde en niet aan andere za
ken. „Een soort lastenverdeling via de
gasrekening zien wij niet zo", aldus de
woordvoerder. Bovendien is het vol
gens hem daarnaast nog de vraag in
hoeverre tarieven naar draagkracht
dan wel doorgevoerd moeten worden.
„Straks misschien ook twee verschil
lende prijzen bij de bakker?"
DE GRAAF WIL
BKR VERLAGEN
MET 7,6 MILJOEN
DEN HAAR (ANP) - Staatssecretaris
De Graaf van sociale zaken wil uiter
lijk 1 maart tot een verlaging van de
beeldende kunstenaars regeling (BKR)
in 1983 komen van 7,6 miljoen gulden.
Hij heeft daartoe advies gevraagd aan
de centrale commissie complementai
re arbeidsvoorziening beeldende kun
stenaars, aldus het ministerie van so
ciale zaken donderdag.
De staatssecretaris vindt de wijziging
noodzakelijk omdat verwacht wordt
dat het aantal kunstenaars dat van de
regeling in 1983 gebruik maakt, stijgt
van 3450 tot 3650. Het'uitgavenbedrag
zou daardoor stijgen tot 138,4 miljoen
gulden. Dat is 7,6 miljoen gulden meer
dan het voor 1983 voor de bkr begrote
bedrag van 130,8 miljoen gulden
De door de staatssecretaris voorgestel
de wijzigingen betreffen onder meer een
verlaging van de vrijlating van buiten
de bkr verworven inkomsten van 33
procent tot 15 procent van de weeksom,
het vervallen van de mogelijkheid de
contributie te vergoeden die de beel
dende kunstenaar verschuldigd is aan
zijn beroepsvereniging en een verlaging
van de vergoeding van de premiekosten
voor de vrijwillige ziektekostenverze
kering van 67 naar 50 procent
De verklaring
van Praag
Het pakket vredes- en ont-
wapeningsvoorstellen
i rXfj I van de leiders van de War-
schaupactlanden - de zoge-
heten 'politieke verklaring
van Praag' - zou gemakkelijk
gebruikt kunnen worden voor een
meerkeuzevraag bij een examen. Zo in
de geest van: kies het juiste antwoord
uit a, b, c en d. Er is slechts één goed
antwoord. Dit is uw keuze: a. een propa
gandastunt van de Sowjet-Unie en haar
satellieten, b. een serieus bedoelde po
ging van de Oostbloklanden een eind te
maken aan de onmenselijke wapen
wedloop tussen Oost en West, c. een be
wijs dat de Sowjet-Unie de dienst uit
maakt in Oost-Europa, d. de bevesti
ging van het onbetwiste leiderschap
van Joeri Andropov, Helaas leent de po
litiek zich niet voor een matematische
benadering. Het antwoord zal variëren
naar gelang iemands plaats in het poli
tieke spectrum. De deelnemers aan de
Praagse conferentie roepen in koor, dat
zij met een nieuw, groot vredesvoorstel
zijn gekomen, terwijl politici en
staatslieden in het Westen zich voor
zichtig en terughoudend opstellen en al
onmiddellijk naar adders in het gras
aan het zoeken zijn. Onder hen zijn er
die eerder aan een propagandastunt
denken dan aan een eerlijke poging van
de Russen om de vrede te willen dienen.
De relatie tussen de Verenigde Sta
ten en de Sowjet-Unie kenmerkt
zich door een wederzijds wantrouwen,
dat al tientallen jaren bestaat en dat
diep is geworteld. Wie er ook op welk
moment met wat voor voorstellen zou
komen, hij moet altijd rekening houden
met dat kennelijk onuitroeibare wan
trouwen. De eerste reactie is er altijd
één vanWat zit er nu weer achter? Wel
ke winst beoogt de tegenpartij te beha
len? Tegen die achtergrond is de reactie
van president Ronald Reagan van de
Verenigde Staten zelfs positief te ne
men. Reagan wijst de Russische plan
nen niet zonder meer van de hand. Ze
zijn het zeker waard om bestudeerd te
worden. Die houding laat een opening
om te onderzoeken of het de Russen
ernst is een betere relatie op te bouwen
met het Westen. Het zou echter onjuist
zijn de Russische voorstellen als dé op
lossing voor de ongelimiteerde bewape
ningswedloop te zien. Het gaat in feite
om oude voorstellen, weliswaar aange
past en in een nieuw jasje gestoken en
nog een extra opgepoetst om vooral de
indruk van 'nieuw' te bevestigen, maar
desondanks voorstellen die het Westen
al in velerlei vormen hebben bereikt in
het verleden. Om een voorbeeld te noe
men: een niet-aanvalsverdrag tussen
Navo en Warschaupact kan nauwelijks
als iets nieuws worden aangemerkt; 24
jaar geleden opperde de Sowjet-partij-
leïder Chroesjtsjow dit idee al. Achter
liggende gedachte bij de Russen is dat
voorkomen moet worden dat de Navo
572 Pershing II- en kruisraketten in
West-Europa plaatst, die gericht zijn op
West-Rusland. Het Kremlin laat niets
na om het Westen ervan te overtuigen,
dat plaatsing van deze raketten ernsti
ge gevolgen zal hebben voor de ont
spanning in Europa.
Het is in elk geval opmerkelijk hoe de
Verklaring van Praag het stempel
draagt van de nieuwe Sowjetrussische
partijleider. De wisseling van de wacht
m het Kremlin heeft weliswaar geen po
litieke koersverlegging tot gevolg (ge
had), maar de wijze waarop Andropov
politiek bedrijft is heel wat directer en
pragmatischer dan wat wij in het Wes
ten van Brezjnev gewend waren. In
Praag voelde de Sowjet-leider zich als
een vis in het water: in een aantal vroe
gere functies was Oost-Europa zijn spe
cialiteit. De topconferentie met de rege
ringsleiders van de overige Warschau-
pactlanden zal dan ook van Praag tot
Wladiwostok worden uitgelegd als een
groot succes voor de Sowjet-partijlei-
der. In zekere zin is dat juist. De satel-
lietlanden hebben zich enthousiast
achter de plannen van de Russen ge
schaard. De wrevel, die het optreden
van Brezjnev de laatste jaren opwekte
in Oost-Europa, lijkt niet meer te be
staan, Aan prestige heeft Andropov
heel wat gewonnen, ongeacht of zijn
vredes en ontwapeningsvoorstellen uit
eindelijk zullen leiden tot wederzijdse
afbraak van de enorme arsenalen dode
lijke wapens die West én Oost-Europa
bedreigen. Of er een topontmoeting
met Reagan uit zal voortkomen, valt
slechts op termijn te bezien. De Ameri
kaanse president is niet ongenegen om
met Andropov rond de conferentietafel
te gaan zitten, maar, zo vindt hij, tevo
ren zal vast moeten staan of zo'n ont
moeting ook daadwerkelijk resultaten
oplevert. Door het aldus te formuleren
plaatst Reagan de voorstellen van An
dropov - officieel de politieke verkla
ring van Praag - in het juiste perspec
tief. Niets overhaasten en zeker geen
valse hoop koesteren. Daar heeft nie
mand wat aan.
Dim
Centrumpartij - Burgemeester Po
lak van Amsterdam is van mening dat
zolang de Centrumpartij een officieel
toegelaten en in de staten generaal ver
tegenwoordigde partij is, er geen moge
lijkheid bestaat haar bijeenkomsten
zonder meer te voorkomen of te beëin
digen.
Polak schrijft dit in antwoord op vragen
van het PPR-raadslid Dick van der
Horst naar aanleiding van de rel op 17
december bij een vergadering van de
Centrumpartij in Krasnapolsky in Am
sterdam
