Van Aardenne wil
RSV overeind houden
Voor familie-album
Tien Nederlanders gedood
bij vliegramp Frankrijk
WELLICHT VOLGENDE WEEK GESPREK
Tweede kamer keurt
bezuinigingen goed
vandaag
OESO: 17 pet werkloosheid in Nederland in 1983
PL A A TSING RAKETTEN
Benadering gemeenten
pas na kamerdebat
LUCHTTAXI IN DICHTE MIST TEGEN HEUVEL
RSV staat voor
de nooduitgang
Opnieuw heeft het Rijn-
Schelde - Verolme - con-
cern (RSV) bij de rijksover-
;!■- - -) heid aan de bel getrokken
voor hulp. Acute financie
ringsproblemen worden aan
gevoerd als drukmiddel op minister
Van Aardenne van economische zaken
om op korte termijn tot een beslissing
te komen over (nieuwe) steun, in welke
vorm dan ook. De positie van de onder
neming met ruwweg 17.000 werknemers
in Nederland is (met name op de gebie
den scheepsreparatie en offshore) ver
der verzwakt sinds de laatste rapporta
ge over de stand van zaken in oktober.
Er zijn verslechteringen opgetreden,
die er mede toe hebben geleid dat RSV
in liquiditeitsmoeilijkheden begint te
raken. De onzekerheden over de directe
en verdere toekomst van het bedrijf zijn
groot en een zeer belangrijk stuk werk
gelegenheid in Midden-Zeeland is daar
van rechtstreeks afhankelijk. Immers
de KMS-groep (Koninklijke Maat
schappij De Schelde) is in dit gewest
nog altijd de grootste werkgeefster. Nog
kort geleden kwam het bericht dat voor
het totale personeel van deze RSV-poot
werktijdverkorting wordt overwogen.
De mededelingen die de concemleiding
de afgelopen dagen deed uitgaan on
derstrepen de ernst van de situatie nog
eens te meer.
Na de vele honderden miljoenen
overheidssteun die gedurende een
reeks van jaren in het noodlijdende
RSV-concem zijn gestopt is het minis
terie van economische zaken duidelijk
afhouderig tegenover nieuwe huipaan-
vragen van RSV. Toch ziet het er niet
naar uit dat het kabinet-Lubbers deze
onderneming met al haar ingewikkelde
financiële en juridische dwarsverbin
dingen wil en zelfs ook maar kan laten
vallen. De monsterconstructie RSV
(dat ondoorzichtige samenraapsel van
gezonde en kwijnende bedrijven) is ten
slotte tot stand gekomen onder sterke
druk van dezelfde overheid- Als al zon
der veel omwegen wordt vastgesteld
dat bij grootscheepse steunoperaties in
het verleden - achteraf bezien - veel geld
in het water is terechtgekomen en met
beschuldigende vingers wordt gewe
zen, dan gaat óók diezelfde steunverle-
nende overheid niet vrijuit. Gistermor
gen heeft minister Van Aardenne met
de tweede kamercommissie voor eco
nomische zaken afgesproken hoe hij
zich in de komende weken het overleg
over de gang van zaken bij RSV en de
rol van het rijk daarbij voorstelt. Het is
niet onmogelijk dat nog vóór de jaar
wisseling bepaalde stappen kunnen
worden gezet om het concern de hel
pende hand te bieden. Bij het ministe
rie is op het ogenblik een rapportage
aan de tweede kamer in voorbereiding
op basis van de zogeheten 'sterkte
zwakte-analyse'. die RSV in oktober jl.
heeft uitgebracht. Een analyse, waarin
mogelijkheden werden aangeduid om
het concern uit het slop te halen. Zoals
bekend werd toen vastgesteld dat een
noodzakelijke reorganisatie minstens
duizend arbeidsplaatsen zou kosten
In het overleg tussen kabinet en twee
de kamer groeit intussen steeds ster
ker de overtuiging dat de toekomst van
de activiteiten van en de werkgelegen
heid bij RSV gediend zouden zijn met
een vergaande ontvlechting van het
concern en (dus) verzelfstandiging van
de bedrijfsonderdelen. Voor 'De Schel
de' in Vlissingen staat in de discussie
daarover veel op het spel. De KMS is
een goed renderend bedrijf met vooral
in de sectoren marinebouw en ketel-
bouw een stuk hoogwaardig industrieel
apparaat, dat evenwel sterk afhanke
lijk is van orders die de (semi)overheid
er plaatst. Tekenend voor de positie
van.de KMS binnen het RSV-concem is
dat in de afgelopen jaren van 'De Schel
de' uit een bedrag van meer dan een half
miljard is overgeheveld naar andere be-
drijfconderdelen. Op het ogenblik
kampt de KMS met een gebrek aan or
ders. waardoor een gat in de bezetting is
ontstaan. Op termijn echter zijn er be
paald redelijke vooruitzichten, zodat
een pakket van overbruggmgsmaatre-
gelen' in dit stadium een eerste vereiste
Hoe dan ook kan na het voorlopige
contact tussen minister Van Aar
denne en de kamercommissie in ieder
geval op voorhand de conclusie worden
getrokken dat in Den Haag duidelijk de
wil aanwezig is om de levensvatbare on
derdelen van het huidige RSV-concern
een faire kans te geven om te 'overle
ven'. De KMS-groep wordt daartoe na
drukkelijk gerekend. Maar tegelijk
wordt duidelijk dat er voor een RSV in
volstrekt ongewijzigde vorm heel wat
minder 'politiek krediet' bestaat. Eer
dere kritische kanttekeningen tegen
over RSV-steunaanvragen uit de mond
van opeenvolgende ministers van eco
nomische zaken (Van Aardenne en Ter
louw) zijn wat dat betreft als aanduidin
gen van strikte voorwaarden te be
schouwen. De nooduitgangen voor het
RSV-concem-in-de-problemen zijn zo
doende wel erg beperkt in aantal gewo-
ren. Daarmee lijkt het er meer en meer
op dat het beleid met het oog op de
toekomst van de onderneming niet lan
ger in Rotterdam, maar aan het Haagse
Binnenhof wordt gemaakt. Dat er in die
volstrekt afhankelijke verhouding wei
nig tijd is te verliezen spreekt alleen al
uit de manier waarop RSV haar nieuw
ste problemen in Den Haag op de stoep
heeft gelegd
vdM.
Boven-Volta - Nederland heeft de
Afrikaanse staat Boven-Volta een le
ning van 15 miljoen gulden aangeboden
voor de versterking van Air-Volta.
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG - Minister Van Aardenne (economische zaken) is bereid te voorkomen dat het RSV-
concern op korte termijn 'in elkaar zal klappen'. Dat heeft het PvdA-Tweede Kamerlid Arie van
der Hek, voorzitter van de vaste kamercommissie van economische zaken, woensdag verklaard
na een besloten overleg met de bewindsman. Daarin is vastgesteld dat de kamerleden wellicht
volgende week of in de eerste week van januari diepgaand met Van Aardenne over de RSV-
problematiek zullen overleggen. De bewindsman zal eerst, wellicht volgende week, een rapporta
ge over de problemen bij het concern aan de Kamer zenden en daarbij ook ingaan op de vooruit
zichten voor de Koninklijke Maatschappij De Schelde in Vlissingen op marine-opdrachten.
Van der Hek zei blij te zijn met Van
Aardenne's toezegging dat hij het con
cern overeind zal houden, mocht het op
de korte termijn in problemen komen.
Of dat inhoudt dat de minister RSV ook
geld zal geven als er op de zeer korte
termijn liquiditeitmoeilijkheden zullen
ontstaan, kon Van der Hek niet zeggen:
„Dat heb ik hem maar met gevraagd. Ik
was al blij genoeg met zijn toezegging".
Volgens de commissievoorzitter is het
overigens onzin te stellen dat RSV op
het moment geen cent in kas heeft.
Duidelijk is in ieder geval dat binnen
enkele weken, binnen enkele dagen
wellicht, Van Aardenne en de Kamer
definitief zullen aangeven welke rich
ting het met de 'reus-op-lemen-voeten'
op moet. Zowel Van der Hek als bijvoor
beeld het WD-kamerlid Huub Jacobse
denken aan een vergaande verzelfstan
diging van de RSV-groepen zoals die
van de KMS. waarbij Jacobse verder
wil gaan dan zijn PvdA-collega. Jacob
se: „Het is zowel ondenkbaar dat RSV
door zou mogen gaan met het opsoupe
ren van honderden miljoenen rijks-
steun, maar het is ook ondenkbaar dat
we met RSV alle groepen zouden laten
omvallen".
Beide kamerleden wijzen op de drin
gende noodzaak om de financiële
dwarsverbanden in het concern door
te snijden, en illustreren die opmerkin
gen beiden met de bijna 600 miljoen die
de KMS-groep in RSV-verband heeft
'uitgeleend'. Van der Hek: „Dat is geld
dat de KMS nu nodig zou hebben". Ja
cobse: „Eén van de knelpunten voor de
KMS is dat ze op eigen benen zou kun
nen staan, maar dan wel een aanzien
lijk tekort aan liquide middelen zou
hebben".
RSV heeft, zoals gemeld, opnieuw een
steunaanvrage bij economische zaken
lopen van globaal 300 miljoen Ook is er
de aanvraag van begin van dit jaar om
een achtergestelde lening te versoepe
len en al afgelost geld terug te krijgen.
Jacobse voelt er niets voor om opnieuw
geld aan RSV in haar huidige vorm te
geven en wijst op de woorden van Van
Parijs
PARIJS (ANP) - Het is niet uitgesloten
dat eind volgend jaar zeventien pro
cent van de Nederlandse beroepsbe
volking werkloos is, zo staat in een
rapport van de OESO (Organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling) over de economische
vooruitzichten van de 24 bij de organi
satie aangesloten landen.
Eind oktober was 13,5 procent van de
Nederlandse beroepsbevolking zonder
werk. De particuliere bestedingen, die
dit jaar afnemen met twee procent, zul
len volgend jaar verminderen met 3,5
procent als gevolg van een daling van
het reèel besteedbare inkomen.
Het overschot op de lopende rekening
van de betalingsbalans kan volgend
jaar stijgen tot 6,5 miljard dollar, tegen
de huidige koers ruim zeventien miljard
gulden. De OESO tekent bij haar ra
mingen aan dat de berekeningen zijn
uitgevoerd voordat de sociale partners
overeenstemming bereikten over een
loonbeleid voor 1983 en dat de percen
tages en bedragen dus kunnen afwijken
De recessie is dit jaar ook in Nederland
harder aangekomen dan het vorige
jaar, aldus de OESO, Zo was de indus
triële produktie in het tweede kwartaal
van dit jaar negen procent kleiner dan
het hoogtepunt van de cyclus, waarvan
in het eerste kwartaal van 1980 sprake
was. In het derde kwartaal van dit jaar
is de produktie verder afgenomen. iZie
ook pagina 21
bungalows
De huurprijzen voor bungalows in het Ij
hoogseizoen dreigen voor het modale j!
gezin onbetaalbaar te worden, Konsu-
menten Kontakt noteerde een gemid- fl
delde stijging van 7 procent in vergelij-
king met het vorige jaar Deze organi- j
satie verwijl het ministerie van econo-
mische zaken te kwistig met ontheffin- H
gen van de prijsbeschlkking leen ma- tj
ximale stijging van 5 procent) te zijn (i
PAGINA 13
set-systeem
De nieuwe opzet van de toernooien li
(set-systeem) gaat ook aan biljart-gi- J'
gant Raymond Ceulemans niet onge- j
merkt voorbij. Afgelopen zondag ver
loor de Belg de finale van het nationaal
kampioenschap driebanden van Ludo
Dielis Ceulemans: 'Zo'n systeem is na- I
delig voor de topspelers, de superiori-
teit zwakt dan af.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7 1
en 9.
Binnen- en buitenland: 3 |j
en 11
Sport: 13.
Varia: 15 en 17.
Kunst en cultuur: 19.
Radio en televisie: 18.
Financiën: 21.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Minister De Ruiter (de
fensie) zal niet met gemeentebesturen
praten over eventuele plaatsing van
kruisraketten op hun grond, voordat
de Tweede Kamer zich heeft kunnen
uitspreken over de verdere voorberei
dingen. Hij zei dit woensdag in een ge
sprek met de defensiespecialisten in de
kamer over een brief die hij vorige
week schreef.
Amerikaanse militairen hebben nog tot
de zomer de tijd nodig om samen met
defensie inlichtingen te verzamelen
over mogelijke plaatsen waar de 48
kruisraketten eventueel worden opge
steld Pas daarna zal het kabinet voor
keur uitspreken voor een plaats en
daarover met de Tweede Kamer over
leggen.
Oud-minister Van Mierlo verwachtte
dat dat moment in het voorjaar zou
aanbreken, en beloofde vooraf overleg
met de Kamer. De Ruiter rekent er ech
ter op dat het in de zomer zal worden.
Dat tijdstip valt vrijwel samen met de
afronding van de defensienota van het
kabinet De Ruiter wil enige vertraging
in de voorbereidingen voor lief nemen,
om het Kamerdebat te combineren met
dat over de defensienota.
Intussen gaat men op het departement
door met het verzamelen van inlichtin
gen over mogelijke plaatsen voor de
nieuwe wapens. De Ruiter weigerde in
te gaan op een verzoek van de opposi
tie, om bekend te maken welke plaat
sen men op het oog heeft.
Als parlement en kabinet in het vroege
najaar van 1983 besluiten voort te gaan
met de voorbereidingen voor dc plaat
sing. zullen rond de volgende jaarwis
seling de nodige bouwvergunningen
worden aangevraagd. In juli 1984 kan
het werk w orden aanbesteed, waarna
ruim twee jaar voor de bouw beschik
baar is. Als de raketten komen, worden
ze eind 1986 in ons land verwacht.
ontslagen
Bjj de Zeeuwse vormingscentra zullen
als gevolg van bezuinigingen zeker
twintig arbeidsplaatsen verdwijnen.
Bij de Stichting Het Zilveren Schor
(Amemuiden) is al voor acht mensen
ontslag aangevraagd. Bü Hedenesse
(Cadzand) staan dertien of veertien ba
nen op het bspel. Het Van Eeghenhuis
(Aardenburg) neeipt pas eind januari
een beslissing over eventuele ontsla
gen.
kernenergie
BEJAARDEN, INVALIDEN EN JEUGDIGEN
De FNV vindt kernenergie te duur en
te onveilig De FNV stelt dat in haar
bijdrage voor de Brede Maatschappe
lijke Discussie Energiebeleid. In de no
ta staat verder dat zon en wind goede
alternatieve energiebronnen zijn en
wordt er gepleit voor meer energiebe
sparende maatregelen.
(Van onze parlementaire reaactiei
DEN HAAG - De bijstandsuitkering
voor werkloze 16- en 17-jarige school
verlaters wordt afgeschaft. In ruil
daarvoor kunnen de ouders van deze
jongeren weer kinderbijslag krijgen.
Ook verdwijnen de extra belasting
vrije sommen voor bejaarden en ar
beidsongeschikten. Deze worden ver
vangen door een nieuwe aftrekpost.
Voorts wordt de vrijstelling voor het be
talen van motorrijtuigenbelasting voor
invaliden aigescnait. t enslotte zal de
volledige aow na overlijden nog slechts
twee in plaats van vijf maanden aan de
echtgenoot of echtgenote worden door
betaald.
Deze besluiten nam de Tweede Kamer
woensdag na dne dagen debatteren
over een groot aantal sociaal-economi
sche en belastingvoorstellen, het sluit
stuk van de grote bezuinigingsoperatie
(Slot zie pagina 6 kolom 2)
kerstbomen
In Zeeland zijn dit jaar zeker zoveel
kerstbomen en kerstartikelen ver
kocht als vorig jaar Uit de horeca-sec-
tor komen minder optimistische gelui
den. De restaurateurs wijten de min
dere belangstelling voor diners aan
het feit dat dc kerstdagen ditmaal in
het weekeinde vallen
PAGINA 11
De Britse prins William heeft gisteren zijn vuurdoop voorde camera gehad. De eerste foto-sessie
van de nu 6 maanden oude prins leverde omder andere dit familieplaatje op. De foto werd
genomen in het Kensington paleis in Londen.
Aardenne die. toen hij voor de eerste
maal minister was. verklaarde dat RSV
geen cent meer zou krijgen. De WD-
fractie wil hem daar aan houden, aldus
het kamerlid.
Die opstelling sluit niet uit dat er nieu
we steun zou kunnen worden verleend
aan verzelfstandigde onderdelen van
het concern. Van der Hek stelt zich in
grote lijnen op een zelfde standpunt, in
die zin dat ook hij verzelfstandiging be
pleit. Het lijkt hem te ver gaan om kos-
te-wat-kost uit te gaan van splitsing
van RSVhet voortbestaan van een hol-
sint nnninn 7lrr>lr\rn 1 MONTCEAU-LES-MINES-De wrakstukken van het Nederlandsezakenvliegtuig-
lolOL Zie pagina KOtom ll ]e, dat woensdag nabij het Franse Montceau-les-Mines verongelukte. Alle tien de
inzittenden van het toestel kwamen hierbij om het leven.
Van onze verkeersredacteun
ROTTERDAM - Tien Nederlanders
zijn woensdagmorgen in Frankrijk om
het leven gekomen toen hun vliegtuig
tegen een heuvel vloog. Het ongeluk
gebeurde om vijf voor half elf bij
Uchon, een dorp niet ver van Le Creu-
sot in Bourgondie. Het toestel, een
tweemotorige Piper Navajo Chieftain,
was eigendom van Rijnmond Air Ser
vices BV. een luchttaxibedrijf van Rot
terdam Zestienhoven.
De slachtofers zijn de 35-jarige gezag
voerder W. Maertens uit Soest, de 42-
jarige tweede vlieger F. W. Bensdorp uit
Huizen, de passagiers A. van Vreede
(39) uit Tilburg. T J M van Vreede (34)
uit Chaam. K. Kamping (25) uit Espel
bij Tilburg. J. F. Lammers (32) uit Kam
pen. J. L. van Marwijk (39) en H. B. van
Marwijk (29) uit Zoeterwoude (Zuid-
Holland). H. J. JKamphuis (58en H. A.
H. Kamphuis (18) uit Oldenzaal.
Het gezelschap, dat samen het vlieg
tuig had gecharterd, was op weg naar
Montceau-les-Mines, niet ver van de
plaats waar het is verongelukt. Het ge
zelschap zou een fabriek bezoeken met
het oog op exporten naar Nederland, Zij
zouden woensdagavond weer naar Ne
derland terugkeren.
Dichte mist
De Piper Navajo was om half negen
van Zestienhoven vertrokken. Het
maakte een tussenlanding voor brand
stof bij Troyes, ten zuidoosten van Pa
rijs. Het vliegtuig verongelukte op een
25 km van de plaats van bestemming.
In dichte mist, bij een horizontaal
zicht van circa 100 meter, vloog het te
gen de helling van een 650 meter hoge
heuvel.
Een boer in de buurt hoorde het onge
luk. herkende aan de geluiden dat het
om een vliegtuig moest gaan. waar
schuwde autoriteiten en begaf zich
naar de plaats van het ongeluk. Volgens
zijn verslag kon hij niet direct dichtbij
komen omdat zich nog een aantal ex
plosies voordeden. Hij vond geen over
levenden.
Tot degenen die snel naar de plaats van
het ongeluk gingen behoorde de Neder
landse honoraire consul in Dijon, Ph.
Debost. Een woordvoerder van Rijn
mond Air Services kon geen indruk ge
ven van de oorzaak van het ongeluk
Onderzoek
Het onderzoek, naar oorzaak cn toe
dracht. wordt uitgevoerd door dc
Franse luchtvaartautoriteiten. In de
loop van woensdag zijn van Schiphol
nog zes man van dc rijkspolitic dienst
luchtvaart naar Frankrijk vertrokken.
vergezeld van een waarnemer van de
Luchtvaartinspectie.
Ook directeur F. W. M. Stevens van
Rotterdam Air Services is woensdag
avond naar Uchon gereisd. Zijn maat
schappij. die ruim twee jaar geleden is
voortgekomen uit Busmess Air Service,
heeft (thans) drie Piper Navajo Chief
tains in eigendom alsmede twee ande
re, kleinere vliegtuigen. Het bedrijf telt
in totaal zes werknemers. De twee ver
ongelukte vliegers waren free-lance-
vliegers. niet in vaste dienst bij de RAS.
