PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Politie verhindert
toespraak Walesa
Opnieuw demonstraties
tegen bewind Bouterse
Omroeppersoneel
geen trendvolger
Levenvorm op maan Jupiter mogelijk
Op naar
de 108
VRIJ NA ARRESTVAN NEGEN UUR
7
Brandweer
blokkeert
IJtunnel
SAN FRANCISCO (UPI) - Geleerden van de NASA hebben op een bijeenkomst in
Sm Francisco gezegd dat het vermoedelijk mogelijk is op de maan Europa van
de planeet Jupiter primitief leven in stand te houden.
De geleerden die op Mars en Jupiter naar een plaats hebben gezocht waar leven in
stand zou kunnen blijven zijn hierin teleurgesteld Europa is iets kleiner dan onze
maan en is bedekt met een vijf kilometer dikke ijskorst, die op een 50 km diepe
oceaan drijft. Door scheuren in het ijs dnngt het zonlicht rechtstreeks tot het
water door Dat zou voldoende moeten zijn om aardse organismen vijf tot tien
jaren achtereen in leven te houden, voordat het ijs weer te dik wordt en het
zonlicht tegenhoudt.
TTet heeft even geduurd,
i -Limaar de laatste dagen is
er plotseling sprake van oplo-
- pende temperatuur in de ver-
-j houding tussen de twee par
tijen (CDA en WDl, die sa
men het nog maar zo jonge kabinet-
Lubbers overeind houden Oorzaak
het herlevend 'loyalisme' binnen de ge
lederen van de christen-democratische
fractie in de tweede kamer. Nog maar
een week geleden stond WD-leider Ed
Nijpels op een bijeenkomst van het Ne
derlands Genootschap van Hoofdre
dacteuren in Den Haag hoog op te ge
ven over de 'uitstekende verstandhou
ding' tussen zijn partij en het CDA. De
stemming in de tweede kamer over het
standpunt van de Nederlandse regering
tegenover de Zweeds-Mexicaanse reso
lutie in de Verenigde Naties ten aanzien
van de bevriezing ('freeze') van alle
kemwapenarsenalen was toen al achter
de rug. Bij die gelegenheid vielen elf
CDA-ers 'uit de boot', de oude loyalis
ten aangevuld met nieuwe kamerleden
die een voorbehoud wensten te maken.
Op gezag van de nieuwe CDA-fractielei-
der Bert de Vries had Nijpels aangeno
men dat hij. afgaande op die stemming,
niet bang hoefde te zijn voor een nieuwe
vorm van min of meer georganiseerd af
wijkend stemgedrag binnen het CDA.
De liberalen zijn namelijk allergisch
voor dit verschijnsel, eenvoudigweg
omdat het in de periode 1977-'81 zoiets
was als de nagel aan de doodskist van
het toen optredende CDA-WD-kabi-
net van Van Agt en Wiegel. Of dat nieu
we schrikbeeld voor de WD inderdaad
van zeer voorbijgaande aard is, lijkt in
tussen helemaal niet zo zeker Vandaar
dat Nijpels intussen nchting CDA alle
registers heeft opengetrokken. In een
interview met het weekblad 'De Tijd'
verlangt hij van het kabinet een ferme
opstelling" tegenover de CDA-uitval-
lers. In komend jaar zou het namelijk
best eens kunnen gaan spannen rond
om het kabinet, wanneer in de kamer de
kwestie van het actieve voorbereidings-
besluit over de kernwapens aan de orde
komt.
Voor de publieke tribune heeft CDA-
leider De Vries de opgeklopte taal
van Nijpels over het vorige week naar
buiten gekomen 'nieuwe loyalisme'
eerst stevig afgeroomd, maar toch is de
top van de christen-democraten aller
minst gelukkig met deze ontwikkeling.
Dat blijkt uit een brief van het dagelijks
bestuur van het CDA aan de tweede
kamerfractie met daarin de oproep om
in de toekomst verdeeld stemgedrag te
vermijden. Na heftige verzekeringen tij
dens de verkiezingscampagne (van de
kant van CDA-lijsttrekker Van Agt en
-voorzitter Bukman) dat met 'harde
hand' zou worden opgetreden tegen een
verdeeld naar buiten tredende partij is
de actie van elf CDA-ers die een eigen
weg gaan nogal hard aangekomen. De
Vries noemt het verschijnsel voorzich
tig 'niet zeer positief Zoveel is wel dui
delijk dat hij er, net als Lubbers de vori
ge keer, moeite mee zal krijgen. Al is de
meerderheid waarop het huidige CDA-
WD-kabinet steunt natuurlijk aan
zienlijk royaler dan die waarmee het ka
binet Van Agt-Wiegel destijds steeds
opnieuw tussen alle klippen moest zien
door te zeilen. Daarom zal de CDA-frac-
tie binnenkort in conclaaf gaan om 'elk
aar diep in de ogen te kijken'. Als het
aan de nieuwe voorman De Vries van
het CDA ligt moet het binnen zijn club
mogelijk zijn dit soort signalen van een
dreigende tweespalt 'door een proces
van geven en nemen' te vermijden Een
daadwerkelijk telkens terugkerende
georganiseerd optreden van de 'dissi
denten' in het CDA wordt in de eerste
plaats als een slechte zaak voor de par
tij ervaren. Bovendien komt de rege
ringssamenwerking met de WD er hoe
dan ook flink door onder druk te staan
Met zijn openlijke aanval op een te
rugkerend 'dissidentenwezen' bin
nen het CDA heeft Nijpels zijn rege
ringspartner heel duidelijk een schot
voor de boeg gegeven. Tijdens het de
bat over de regeringsverklaring van het
kabinet-Lubbers heeft de WD-fractie
zich bijzonder rustig gehouden. Er was
volgens Nijpels weinig reden voor op
vallend politiek vertoon: het CDA
kwam de afspraken uit het regeerak
koord met de WD zonder daarop af te
dingen na. Enkele weken nadien zijn er
toch wel enkele 'vuiltjes' in de onderlin
ge verhouding die de WD aanleiding
geven om duidelijk de eigen positie te
bepalen: het voorschot op de behande
ling van de kemwapenkwestie via het
afwijkend stemgedrag van de 'nieuwe
loyalisten' in het CDA en de nadere bij
stelling van de koopkrachtontwikke
ling voor de verschillende inkomens
groepen. Voor de WD-leider heeft het
samenregeren met het CDA de eerste
deuken opgelopen. Het ka* hem alleen
maar van pas komen dat ook de CDA
top van de ontwikkeling in eigen gele
deren is geschrokken. De 'loyalisten'
zijn er weer vdM
Bommenwerper
VS neergestort
SACRAMENTO WASHINGTON
AFPi - Donderdag is in Californie
kort na de start van de lucht
machtbasis Mather bij Sacramen
to een bommenwerper van het ty
pe B-52 van de Amerikaanse stra
tegische luchtmacht neergestort.
De B-52 had geen kernwapen aan
boord.
Buien
i Wisselend bewolkt en enkele buiten,
mogelijk met hagel of onwee r. Middag-
temperatuur omstreeks 4 graden. Vnj
krachtige zuidwestenwind. kracht 5,
1 langs de kust af en toe hard, kracht 7.
225e jaargang no. 295
Vrijdag 17 december 1982
tamse bv sinds 1881
UW VERWARMINGSINSTALLATEUR
Postbus 154 - 4460 AD Goes - Telefoon 01106-1740
Het afwijkend
stemgedrag
In Rotterdam hoopt vandaag Dirk
van der Kooy zijn 107e verjaardag
te vieren. Hij is daarmee de oudste
mannelijke inwoner van Neder
land.
Ipg-o verslag
Zowel b en w van VUssingen als Willem
Muller Shlpbrokers verzetten zich
donderdag voor de Raad van State te
gen het verzoek tot schorsing van de
vergunning van LPG-overslag in het
Sloegebied. De Vereniging Milieuhy
giëne Zeeland, die het verzoek had in
gediend. vindt de overslag onaan
vaardbaar.
PAGINA 3
crisis in eg
Het Europarlement haalde donderdag
een streep door de oplossing van de
Britse begrotingsproblematiek, die de
Europese Gemeenschap al vanaf 1979
van de ene crisis in de andere gestort
heeften die nu met veel pijn en moeite
geregeld leek voor dit jaar De EG ge
raakt in een crisis
PAGINA 7
onderwijs in het nauw
De bezuinigingen van minister Deet-
man brengen het Zeeuwse voortgezet
dag- en avondonderwijs in het nauw.
Vooral de activiteiten op zogenaamde
nevenlokaties zullen het moeten ont
gelden.
PAGINA 13
tarieven
De Consumentenbond vraagt aan
dacht voor het feit dat de lagere over
heden hun financiële zorgen afwente
len op de consument. Gemeenteraden
hebben vaak te weinig inzicht in de
gevolgen van de tariefe verhoging voor
het huishoudbudget De Consumen
tenbond wil een apart departement
voor het prijsbeleid
PAGINA 15
jo jansen
NAC-trainer Jo Jansen keert zijn ver
eniging aan het eind van het seizoen de
rug toe. Jansen: Na tien jaar wil ik wel
eens wat anders NAC neemt een alles
behalve florissante positie in op de
ranglijst van de eredivisie
PAGINA 17
hockeyers verder
I Door een Indrukwekkende 6-3 over-
winning op wereldkampioen Pakistan
j heeft het Nederlandse hockeyeiftal be
slag gelegd op een plaats in de halve
j finales van het tienlandentoemooi in
Melbourne Roderick Bouwman had
Nieuws uit Zeeland: 2,5 en
I Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 15 en 17.
I Radio en televisie: 19.
I Financiën, economie: 21
WENEN - Lech Walesa is na een arrest van ongeveer negen uur
donderdagavond door de Poolse autoriteiten voor zijn huisdeur
afgezet. De voormalige vakbondsleider, die donderdagmorgen
werd gearresteerd, zei na thuiskomst dat hij de hele dag in een
auto door zijn woonplaats Gdansk was gereden.
„Dit is een nieuw vorm van interneren.
De rit was zo lang dat mijn achterwerk
zeer doet", aldus Walesa,
Walesa werd donderdagmorgen thuis
gearresteerd vanwege zijn herhaalde
weigering mee te werken aan een 'on
derzoek naar onregelmatigheden in de
boekhouding' van de voormalige vak
bond Solidariteit' Walesa zou donder
dagmiddag een toespraak hebben ge
houden bij het monument dat in
Gdansk is opgericht ter ere van de ge
sneuvelde arbeiders in de opstanden
van 1970.
Reeds in de nacht van woensdag op
donderdag stond voor het flatblok in
een buitenwijk van Gdansk waar de
Walesa's wonen een legervrachtwagen
met leden van de speciale oproerpolitie
(Zomo) geparkeerd. Tenminste twee le
den van de veiligheidsdienst in burger
en twee politieagenten met machinege
weren brachten de gehele nacht door in
het trappenhuis op de tweede verdie
ping voor de woning van het gezin.
Rond half elf gebeurde wat eigenlijk te
verwachten was. Walesa werd in zijn
woning beetgepakt en snel weggevoerd
in een zwarte Mercedes met een War-
schaus kenteken
Donderdagmorgen vroeg had Danuta
Walesa in een telefoongesprek ver
klaard dat haar man het huis pas zou
Prins Bernhard bij
Mies op de bank
HILVERSUM (ANP) - Prins Bernhard
komt morgen - zaterdag - als enige gast
op de bank in het televisieprogramma
'Mies' van Mies Bouwman. De opname
zal echter niet zoals gebruikelijk direct
tijdens de uitzending vanuit 't Spant in
Bussum komen, maar wordt eerder op
de dag gemaakt op paleis Soestdijk. De
prins, die antwoord zal geven op de ge
bruikelijke tien vragen van Mies Bouw
man, heeft ingestemd met de opname,
omdat het de 25ste keer is dat het pro
gramma wordt uitgezonden.
verlaten kort voor de herdenkings
plechtigheid bij het monument.
De autoriteiten in Warschau en
Gdansk hadden eerder laten weten al
les in het werk te zullen stellen de her-
AMSTERDAM (ANP) - Enkele
tientallen personeelsleden van de
Amsterdamse brandweer hebben
donderdagmorgen kort na zeven
uur de IJtunnel in twee richtingen
geblokkeerd uit protest tegen de
bcvriezingsplannen van de rege
ring op de salarissen van ambtena
ren en trendvolgers.
De verkeerslichten voor de tunnel
werden op rood gezet, waarna de
brandweerlieden zich voor de in
gang opstelden.
Ook de bussen van het gemeente
vervoersbedrijf konden niet meer
door de tunnel.
Omstreeks kwart voor negen 's
ochtends hieven de brandweerlie
den de blokkade op. Zij begaven
zich in optocht naar de bij de tun
nel gelegen brandweerkazerne,
waar zich inmiddels ook ongeveer
twintig vrachtwagentjes van de
dienst publieke werken en het ge
meentelijk energie bedrijf verza
meld hadden, het personeel daar
van kwam zijn solidariteit met de
actie van de brandweerlieden be
tuigen.
Rond half tien stonden er ten gevol
ge van de blokkade nog steeds files
in Amsterdan-Noord richting cen
trum. De actie werd ondersteund
door de ambtenarenbond Abva
Kabo.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Minister De Koning (sociale zaken) zal afzien van zijn voornemen
om het omroeppersoneel onder te brengen in de categorie van de trendvolgers.
De bewindsman verbindt hieraan de
voorwaarde dat deze groep wel de loon
ontwikkeling in het bedrijfsleven zal
volgen. De Koning komt hiermee tege
moet aan een eis van de WD-fractie in
de Tweede Kamer en de gehele linkse
oppositie
Het besluit van het kabmet betekent
dat de groep van de trendvolgers niet
zal worden uitgebreid met de 35.000
werknemers van de omroep, de zieken
fondsen en de bedrijfsverenigingen
Een definitieve regeling zal nu later ge
troffen worden. Minister De Koning be
sloot zijn opstelling te wijzigen tijdens
het debat over de inkomensverdeling
voor 1983.
Volgens de WD'er De Korte moeten de
trendvolgers minstens de loonontwik
keling van het bedrijfsleven volgen. Het
liefst ziet hij - net als overigens de mi
nister - dat zij de ontwikkeling van de
ambtenareninkomens op de voet vol
gen, maar De Korte wil dat niet dwin
gend voorschrijven.
Zowel het omroeppersoneel als werkne
mers by de fondsen hebben deze week
actie gevoerd tegen de voorgestelde
statuswijziging, waarvan zij een finan
ciële aderlating vreesden Dinsdag leid
de dat tot pnkacües waardoor de ver
schillende NOS-joumaals pas enige mi
nuten later uitgezonden werden.
Woensdag staakte een deel van het per
soneel bij de ziekenfondsen en het
GAK.
De regeringspartijen CDA en VVD ei
sen verder dat het kabinet de korting
op de uitkering voor langdurig ar
beidsongeschikten niet in één keer
doorvoert. De beide partijen willen
daardoor verhinderen dat de ontvan
gers van bepaalde toeslagen op 1 ja
nuari zo'n elf procent inleveren. Zij
hebben een wijzigingsvoorstel inge
diend waarbij de toeslagen in twee ter
mijnen worden afgebouwd.
Staatssecretaris De Graaf (sociale za
ken) verzette zich fel tegen dit plan. dat
erop neerkomt dat de toeslagen op 1
januari gehalveerd worden. Pas op 1 juli
moeten de toeslagen dan volledig ver
dwijnen.
De woordvoerders van beide fracties
dienden hun amendement in, ondanks
een afwijzende reactie van de staatsse
cretaris De Graaf. De opbrengst van de
voorgenomen maatregel zal nu in 1983
zo'n f 60 miljoen lager uitvallen. Dit te
kort willen CDA en WD dekken door
geld uit het arbeidsongeschiktheids
fonds te halen.
De VVD zal zich voorlopig blijven ver
zetten tegen het voornemen van het ka
bmet om de belastingen voor dubbele
inkomens te verhogen. Het kabinet zal
pas na nieuwjaar een wetsontwerp hier
over indienen, omdat de maatregel per
1 april dient in te gaan.
De maatregelen waar de Tweede Ka
mer deze week over vergadert, moeten
in totaal leiden tot een bezuiniging van
f 3.5 miljard. Naar het zich laat aanzien
zal het kabinet de voorstellen vrijwel
ongeschonden door de Kamer krijgen.
In de week na Kerstmis beslist de Eer
ste Kamer over de plannen.
ILLEGALE KRANT GEEFT LIJST 23 VERMISTEN
(Van onze correspondent)
PARAMARIBO - Een grote groep Surinamers heeft voor de tweede achtereen
volgende dag in Paramaribo betoogd tegen de gewelddadige dood van vijftien
Surinamers door het militair bewind vorige week dinsdagnacht.
Ondanks het samenscholingsverbod
verzamelden zich donderdag evenals
woensdag in eerste instantie enkele
honderden vrouwen in rouwkleding
aan de rand van het centrum van Para
maribo. Na een stille tocht langs de
Amerikaanse ambassade trok de stoet
in de richting van de Nederlandse am
bassade die in het centrum van de stad
is gelegen. Hier werden de demonstran
ten tegengehouden door agenten. Via
een omweg bereikten zij uiteindelijk
toch het Onafhankelijkheidsplein.
Ondertussen hadden zich honderden
jongeren aangesloten bij de demonstra
tie, terwijl personeel van winkels en be
drijven langs de kant van de weg him
steun betuigden. De vrouwen deelden
ook pamfletten uit ondertekend met
„Vrouwen van Suriname". Hierin wordt
opgeroepen tot een algemene staking
en sluiting van de scholen. Ook werden
er leuzen geroepen als „Weg met Bou
terse" en „Weg met Cuba".
Agenten die de vrouwen probeerden te
gen te houden, werden omarmd en weg
geduwd. waarna de stoet bij de Lim a
Postraat, waar de Nederlandse ambas
sade is gelegen, stuitte op een cordon
van oproerpolitie gewapend met hel
men. schilden, knuppels en geweren.
Toen er een traangasgranaat werd afge
vuurd. gooiden jongens met stenen.
Hierop schoot de politie enige losse
flodders af.
Er zouden enkele arrestaties onder jon
geren verricht zijn, aldus politiecom
missaris Vrij.
Tot de sympathisanten van de demon
strerende vrouwen behoren vooral jon
geren en studenten die nu al vier weken
geen onderwijs meer hebben gehad.
Bij het bauxietbednjf Suralco wordt
nog steeds gestaakt. Evenals vorige da
gen verschijnen de meeste Surinamers
wel op hun kantoor of fabriek, maar ge
dragen zij zich passief.
De nationale voorlichtingsdienst deel
de mede dat sinds gisteren de grenzen
met de buurlanden Guyane en Frans-
Guyana officieel weer zijn opengegaan
nadat eerder deze week het luchtruim
(Slot zie pagina 3 kolom 2y
PARAMARIBO - Een van de muren van het radiostation ABC in de Surinaamse hoofdstad, waarin kennelijk met een zwaar
wapen - een flink gat geschoten werd.
denkingsplechtigheid tegen te gaan.
De tekst van de toespraak die Walesa
had willen uitspreken, was al enkele
dagen in omloop en was ook in handen
gekomen van westerse corresponden-
ter De inhoud van de toespraak was
beslist geen oproep tot revolutie, maar
meer een dringend verzoek aan de ar
beiders op legale manier verder te
gaan om hun rechten op een onafhan
kelijke vakbond te veroveren.
Om twee uur 's middags verlieten de
eerste arbeiders van de vroege-ploegen-
dienst de Lenin-werf, waar vlakbij het
immens grote monument staat. On
danks een overweldigende gewapende
en gehelmde politiemacht werden er bij
het monument bloemen en kransen ge
legd en spreekkoren aangeheven met
leuzen als „Wij willen Lech", en werden
Poolse patriottische liederen gezongen.
In de omgeving van het spoorwegsta
tion verzamelden zich talrijke mensen
die naar het monument wilden optrek
ken. maar politieversterkingen ver
sperden hen de weg. Het duurde niet
lang voordat de straatstenen door de
lucht vlogen en een gescandeerd „Ge
stapo. Gestapo" met traangas en wa
terkanonnen werd beantwoord.
Het hele gebeuren rondom Walesa lijkt
intussen sterk op provocatie van de
kant van de overheid, met als doel de
opschorting van de oorlogstoestand op
31 december opnieuw naar een later
tijdstip te verschuiven
Op de 12e verjaardag van de arbeidersopstand van 1970 in Gdynia, leggen arbei
ders donderdag in die Poolse stad kransen bij het herdenkingsmonument dat aan
de opstand, waarbij doden vielen, herinnert
De Poolse vakbondsleider Lech Walesa is donderdagochtend in zijn woning gear
resteerd en later vrijgelaten.
