PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Surinaams leger grijpt
in na brandstichtingen
Belastingverzwaring voor
hogere en dubbele inkomens
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
Kindtoelage vakantiegeld ambtenaar verdwijnt
EGENSTANDERS MILITAIREN GEARRESTEERD
\E(
Geïnterneerden
in Gdansk
komen vrij
Bevriezing van
aantal wsw-ers
Man dreigt monument in
Washington op te blazen
MILJARD OPBRENGST NAAR LAAGSTBETAALDEN
mmm
Enkele buien
Half tot zwaar bewolkt en enkele
buien. Middagtemperatuur ongeveer 8
graden. Zuidwestenwind, toenemend
tot vrij krachtig en aan de kust en op
het IJsselmeer tot af en toe hard.
225e jaargang no. 288
ponderdag 9 december 1982
Van onze parlementaire redactiei
)EN HAAG - De Tweede Kamer gaat akkoord met het voorstel om de kmdtoelage
i het vakantiegeld van het overheidspersoneel af te schaffen. Op die manier
trdmjnt in de loop van 1983 een voorrecht voor ambtenaren.dat in het bedrijfsle-
ffi niet bestaat
oeioel de regering in eerste instantie een bezuiniging voor ogen staat, worden
door dit besluit ook de arbeidsvoorwaarden van overheidspersoneel en de werk
nemers in het bedrijfsleven meer gelijkgetrokken. De ambtenaren knjgen in de
komende zomer voor het laatst hun vakantiegeld met toelage
Vrijwel alle fracties drongen er bij minister Rietkerk op aan haast te maken met de
pakketvergelijkingtussen de arbeidsvoorwaarden van ambtenaren, trendvol
gers en werknemers in het particuliere bedrijfsleven
fan onze correspondent!
EN HAAG - Het Surinaamse leger heeft gisteren een onbekend aantal politieke tegenstanders
earresteerd. Volgens legerbevelhebber Desi Bouterse was dat nodig „om een bloedbad te voorko-
ten". Aanleiding voor het ingrijpen van het leger vormde een aantal branden in de nacht van
insdag op woensdag, die vier gebouwen in Paramaribo in de as legden.
op het grensverkeer met de buurlanden
is verscherpt.
'Vrij ernstig'
e gebouwen van de vakcentrale Moe-
erbond. het dagblad 'De Vrije Stem',
ivan de radiostations ABC en Radika
andden af. Het zijn alle vier organisa-
es die zich de laatste maanden zeer
ntisch hebben uitgelaten over het mi-
bewind in Suriname en een te-
igkeer naar de democratie wensten,
et is niet bekend wie verantwoorde-
ïs voor de brandstichtingen. Wel
de politie enkele verdachten op het
tg hebben.
Sunnaamse staatsradio zond giste-
le hele dag marsmuziek uit, die elke
minuten werd onderbroken voor
PAOINA 2
schuilkelder
De toekomstige parkeerkelder in het
Middelburgse Geeregebied zal ook
schuilgelegenheld aan acht- tot tien
duizend mensen kunnen bieden. Van
hetmlnisterie van binnenlandse zaken
ls een bijdrage van ruim achthonderd
duizend gulden te verwachten. Burge
meester Wolters. die de nieuwe plan-
presenteerde, zei dat als de ge
meenteraad en gs akkoord gaan, nog
deze maand met de bouw van de kel
der kan worden begonnen.
J 'PAGINA 3
-s<
In;
een stimulans
NAVO-secretaris-generaal Luns
meent da t de afwijzing door het Ameri
kaanse Huls van Reagans plannen
voor MX-raketten de publieke weer
stand tegen de nieuwe kruisraketten
en de Pershings in Europa niet zal st.i-
muieren Luns wijst er op dat MX een
strategische raket is, de nieuwe raket
ten in Europa zijn tactische
PAGINA 9
komerpeil
verlenging met een maand van de
leriode van het lage zomerpeil in het
Meer zou het toerisme aan het i
meerkunnen bevorderen. Directeur A.
ran Geesbergen bepleitte dat tijdens j
vergadering jan het algemeen be-
van het recreatieschap in Veere. t
'AGINA 13
controle
nister Rudlng van financiën zal de i
cale controle bij banken voorlopig
niet verscherpen De bewindsman ver
trouwt er op dat de banken de nieuwe i
htfijnen voor zwart geld nauwkeu-
zullen volgen. Invoering van een ie- j
Itlmatiephcht noemt Ruding een i
nde maatregel', die eerst diep-
studie eist
'AGINA 15
lopschaker
Viktor Kortsjnoi is nog steeds een
chaker van zeer grote klasse De ex-
lus bultte een 'foutje' van Jan Tim- j
Un zorgvuldig uit en zorgde daarmee
cor de eerste winstpartij in de derde
tonde van de KRO-schaaktweekamp.
'AGINA 19
misser
jTe Boezemvriend', de tweede Andre I
'UP™Duin-film die vandaag in 85 Neder-
•udse bioscopen in première gaat.
*eft 'niet-fans' weinig te bieden. Het
ttrhaal mist alle samenhang en ook de
■oio's van André van Duin kunnen de
Wduktie niet redden.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5,7,
9 en 11.
[Binnen- en buitenland: 3
'en 13.
?Port: 15.
Varia: 17 en 18.
üadio en televisie: 19.
nanciën: 21.
een korte verklaring van legerleider
Bouterse. Deze stelde dat het ingrijpen
van het leger noodzakelijk was tenein
de een bloedbad te voorkomen en de
verworvenheden van de revolutie veilig
te stellen.
De berichtgeving vanuit Suriname
wordt ernstig bemoeilijkt door het uit
vallen van de telefoon- en telexverbin
dingen. veroorzaakt door een storing in
het buurland Frans-Guyana
Onrust
Het is in Suriname al maanden lang
erg onrustig. De eerste uitbarsting van
openlijke protesten tegen het militaire
bewind vond in oktober plaats. Naar
aanleiding van de arrestatie van de
voorzitter van de Moederbond, Cyriel
Daal, werd er in Paramaribo op flinke
schaal gestaakt gestaakt. Vlak daarna
organiseerde de Moederbond een pro-
WARSCHAU (RTR) - De autoriteiten
in de Poolse havenstad Gdansk hebben
woensdag de vrijlating bevolen van al
le geïnterneerden, arbeiders en stu
denten in deze stad. Dit heeft het offi
ciële persbureau PAP bekendgemaakt.
De vrijlating maakt deel uit van et be
leid van de Poolse autoriteiten geïnter
neerde leden van het verboden vrije
vakverbond Solidariteit vrij te laten die
niet langer meer een bedreiging vor
men. Dit als voorbereiding op de ophef
fing van de staat van beleg
DEN HAAG - Het aantal werkne
mers in de sociale werkplaatsen
mag niet verder groeien. Dat aan
tal nam in de afgelopen jaren zeer
sterk toe. De gemeentebesturen
worden ontheven van de verplich
ting om een actieve rol te spelen
bij het ganbieden van een WSW-
dienstbetrekking aan potentiële
werknemers voor de sociale werk
plaatsen.
Dit staat in een door staatssecreta
ris De Graaf ingediend wetsvoor
stel. Hij zegt daarin dat in verband
met zowel de moeilijke financiële
positie van het rijk als een even
wichtige ontwikkeling van de so
ciale werkvoorziening in de huidige
sociaal economische omstandighe
den een verdere beheersing van de
kosten onvermijdelijk is
testdemonstratie die door 15.000 men
sen werd bijgewoond.
De politieke crisis werd toen opgelost
door een compromis tussen de legerlei
ding en een aantal vakbonden. Het be
leidscentrum, waarin onder anderen
Bouterse. garnizoenscommandant
Horb en premier Neyhorst zitting heb
ben, beloofde dat binnen enkele maan
den een nationale assamblee zou wor
den opgericht die de hoogste macht van
de militairen zou overnemen.
De Surinaamse regering was gister
avond laat nog in vergadering Na af
loop van het beraad zou Bouterse een
toespraak houden voor radio en tv. De
scholen zijn alle gesloten en de controle
De Surinaamse ambassadeur in Neder
land. Henk Herrenberg, reageerde ta
melijk laconiek op de gebeurtenissen
in Paramaribo. Hij zei slechts dat vier
branden op één avond op een „vrij ern
stige situatie" duiden. De militairen
hadden slechts ingegrepen om de orde
en rust te handhaven, aldus Herren-
berg. Van de zijde van het ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag
was gisteravond nog geen reactie te
verkrijgen.
De Franse minister voor samenwer
king en ontwikkeling, Jean-Pierre Cot,
is woensdag vervangen door het vroe
gere socialistische parlemmentslid
Christian Nucci. Uit officiële bronnen
werd vernomen dat president Francois
Mitterrand het ontslag van Cot, die is
belast met derde-ivereldzaken, aan
vaardde nadat onenigheid ivas ont
staan over het regeringsbeleid ten op
zichte van Afrika.
WASHINGTON (UPI/AFP) - Een
man, die zegt 450 kilo dynamiet bij
zich te hebben, dreigt sinds woens
dagochtend (plaatselijke tijd) het
'Washington-monument' op te bla-
Het monument is een 170 meter
lange obelisk, die vlak bij het Witte
Huis staat. In het monument, dat
dagelijks door toeristen wordt be
zocht. zaten tot 5 uur zeven tot tien
mensen die er met uit konden Zij
mochten uiteindelijk vertrekken.
De man heeft een witte bestelwa
gen bij de obelisk gezet Er zijn geen
specifieke eisen kenbaar gemaakt
Op de auto staan leuzen tegen
kernwapens De politie heeft de
omgeving afgezet.
Op de foto is de man te zien, gehuld
in een soort overall en een helm
ZOETERMEER/DEN HAAG (ANP) -
Werkgevers en werknemers in de
metaalindustrie zullen de verplich
ting tot uitbetaling van de prijscom
pensatie per 31 december voor een pe
riode van drie maanden opschorten.
Dit heeft een woordvoerder van de
Raad van Overleg in de Metaalindus
trie. waarin de vakbonden en de werk
geversorganisatie FME over de ar
beidsvoorwaarden praten, woensdag
meegedeeld. Tijdens de opschortings
periode zullen werkgevers en werkne
mers gaan praten over de aanwending
van dit geld ten behoeve van werkgele
genheid. De opschorting is een uitvloei
sel van het in november bereikte raam
akkoord tussen werkgevers en werkne
mers. De cao-partijen in bedrijfstakken
en ondernemingen moeten ervoor pro
beren te zorgen dat de aanbeveling om
een deel van de loonsom, bijvoorbeeld
de prijscompensatie „te gebruiken om
herverdeling van arbeid te bekostigen,
ook wordt toegepast voor niet-cao-in-
komens. Het bestuur van de Stichting
van de Arbeid, het overlegorgaan van
werkgevers en werknemers, doet deze
aanbeveling aan de werkgevers- en
werknemerscentrales
iVan onze redactie economie i
DEN HAAG - Per 1 april zullen de be
lastingen voor middengroepen, hogere
inkomens en dubbele inkomens per ge
zin tijdelijk worden verhoogd om zo
het kabinet de middelen van een mil
jard gulden te verschaffen om de laag
ste inkomens enigszins te ontzien.
Het kabinet overweegt voor de lagere
inkomens de volgende maatregelen -
afzien van de voorgenomen bevriezing
van de kinderbijslag voor de eerste
twee kinderen
verhoging van de sociale uitkeringen
en het minimumloon met 1 procent,
waardoor de koopkracht van de mini
ma niet daalt met 4,5 procent maar met
3.5 procent.
een eenmalige uitkering aan de ech
te minima aan het eind van 1983. waar
voor 300 miljoen gulden nodig is. Ook
door deze maatregel gaan de laagste in
komenstrekkers er ongeveer een half
procent minder op achteruit dan was
voorzien.
De verwachting is dat het kabinet van
daag zijn voorstellen over de inkomens
verdeling voor volgend jaar aan de
Tweede Kamer kenbaar zal maken
Hoge inkomens
Woensdag vond overleg plaats tussen
de vakcentrales en de drie grootste
fracties uit de Kamer. Na afloop van
dat gesprek verklaarde de financieel
specialist van de WD, Rudolf de Kor
te, dat de inkomensachteruitgang voor
mensen met vier maal modaal moei
lijk te realiseren is. Deze groep zal er
volgens de liberaal volgend jaar een
tot anderhalf procent op achteruit
gaan.
De belastingvoorstellen van het kabi
net zullen alleen gelden voor 1983. Zo
zullen de inkomens vanaf f 35.000 er on
geveer 3.3 procent op achteruit. Deze
belastingmaatregelen moeten onge
veer 750 miljoen gulden opbrengen. De
belastingmaatregelen voor de dubbele
inkomens in één gezin moeten ongeveer
200 miljoen gulden opleveren, waar
door de kosten van de verbetering van
het inkomensplaatje (ongeveer een mil
jard gulden) zal zijn gedekt.
Voor de dubbele inkomens zal de belas
tingvrije voet van de man werden ver
laagd en van de vrouw worden ver
hoogd. Voor beiden komt de belasting
vrije voet dan op f7632. Omdat in het
algemeen mannen meer verdienen dan
vrouwen, levert dit de schatkist de
beoogde 200 miljoen gulden op
Deze belastingmaatregelen kunnen
pas op 1 april ingaan, omdat de tabellen
Slot zie pagina 6 kolom 2)
DEN HAAG - De drie vakcentrales FNV. CNV en MHP hebben gisteren gesproken met een delegatie van het CDA over het
inkomensbeleid van het kabinet. Vlnr: Bert de Vnes. fractievoorzitter van het CDA. Van der Schalie MHP Wim Kok 'FNVi
en Harm van der Meiden van het CNV
Dc branden in
Paramaribo
"Dranden zijn in Suriname
sinds een aantal jaren het
bVjfcl 'handelsmerk' geworden van
j - grootscheepse politieke en
j maatschappelijke onrust. In
de zomer van 1975. enkele
maanden voor de staatkundige onaf
hankelijkheid van het land. stonden in
het hart van Paramaribo grote gebou
wen in lichtelaaie toen een delegatie
van het Nederlandse kabinet bezig was
met onderhandelingen over de condi
ties waarop het 'vertrek' van Suriname
uit het koninkrijk zou worden geregeld.
Op 25 februari 1980 begeleidden bran
den in de Sunnaamse hoofdstad de re
volutie'. die het bewind van het kabi-
net-Arron omverkegelde en de militai
ren aan de macht bracht Vuurzeeën op
vier plaatsen (twee radiostations, het
gebouw van een dagblad en het pand
van de vakcentrale Moederbond) gin
gen gisteren in Paramanbo vooraf aan
nieuwe vergaande maatregelen van het
leger onder leiding van luitenant-kolo
nel Desi Bouterse De militairen gingen
er toe over orde en rust in de Sunnaam
se hoofdstad te herstellen met de be
doeling - zoals Bouterse in een steeds
herhaalde verklaring voor de staatsra
dio liet weten „een bloedbad te voorko
men, de veiligheid van de staat te waar
borgen en de verworvenheden van de
revolutie veilig te stellen". Uit deze be
woordingen en ook uit een latere toe
lichting valt op te maken dat Bouterse
c.s. de incidenten hebben beschouwd
als een gerede aanleiding om het
groeiende verzet tegen 'het revolutio
naire proces' de pas af te snijden Ook al
omdat de verbindingen met de buiten
wereld (al dan niet toevallig) erg slecht
waren bleek het tot gisteravond moei
lijk een overzichtelijk beeld van de si
tuatie te krijgen. Vast staat in ieder ge
val wel dat een terugkeer naar meer de
mocratische verhoudingen in het land
voorlopig op zijn minst ernstig is ver
traagd.
Hoe de branden en de daaropvolgen
de onrust in Paramaribo is ont
staan zal nog wel enige tijd in het onge
wisse blijven. Opvallend is wel dat de
brandhaarden zich bevonden op plaat
sen waar vandaan juist de laatste
maanden met felheid is geprotesteerd
tegen de gang van zaken in het land.
Onder brede lagen van de bevolking
heerst onvrede over de inhoud die de
legerleiding en de daarvan in sterke
mate afhankelijke regering geven aan
'de revolutie', bijna drie jaar geleden
met een staatsgreep op gang gebracht
om af te rekenen met de oude structu
ren, waarbinnen vriendjespolitiek en
corruptie hoogtij vierden. Wat ervoor in
de plaats kwam wekte aanvankelijk en
thousiasme en grote verwachtingen.
Maar de Surinaamse samenleving is na
dien te sterk beheerst door een vrijwel
doorlopende machtsstrijd binnen de le
gerleiding. willekeur en politieke on
duidelijkheid dat er van de hoopgeven
de signalen uit de beginperiode nog
weinig aan inspiratie is overgebleven
Het was daarom niet zo verwonderlijk
dat de kritiek op het uitblijven van
werkelijke veranderingen in de samen
leving en het getreuzel met een nieuw
soort democratische vormgeving van
Suriname zich begon te bundelen via de
vertrouwde kanalen van vakbeweging,
kerk en pers. De stakingen van bijna
anderhalve maand geleden, omvangrij
ker en verstrekkender dan de militaire
autoriteiten hebben willen toegeven,
kunnen dan ook alleen maar worden ge
zien als een waarschuwing aan het be-
wind-Bouterse. Allerlei incidenten die
zich ongeveer tegelijkertijd voordeden -
zoals het optreden van een onduidelij
ke. maar wel heel nadrukkelijk bewa
pende volksmilitie, een onopgehelder
de aanslag* op de voormalige minister
Haakmat, conflicten tussen de legerlei
ding en de rechterlijke macht - hebben
duidelijk gemaakt dat de positie van de
militairen heel wat minder vanzelfspre
kend is geworden dan men zich binnen
de kazememuren kennelijk had voorge
steld.
Bouterse en zijn 'onderhorigen' heb
ben er de afgelopen paar jaar niet
over te klagen gehad dat hen zowel in
als buiten Suriname het voordeel van
de twijfel is onthouden. De revolutie
van 25 februari 1980 heeft een royale
kans gekregen om zich te bewijzen. Vrij
algemeen is langzamerhand de opvat
ting geworden dat een democratie vol
gens Nederlands model met op maat
gpsneden is voor een ontwikkelings
land met Latijns-Amerikaanse verhou
dingen. Maar of een democratie van uit
sluitend fraaie beloftes Suriname beter
pasten 'afbranden' van de kritiek daar
op meer vertrouwen geeft in de toe
komst van het land lijkt voor de militai
ren toch moeilijk overeind te houden.
Misschien dat ze daarom maar weer
naar het beproefde recept van wapens,
indirecte censuur en verscherpte con
trole op de samenleving hebben terug
gegrepen. Met verdergaande democra
tisering lijkt het allemaal heel weinig
van doen te hebben. Of we moeten Bou
terse natuurlijk totaal verkeerd hebben
begrepen.
vdM
De Westduitse liberale Vrije-Demo-
cratische Partij iFDP) heeft besloten in
haar campagne voor de volgend jaar
maart te houden verkiezingen voor de
Bondsdag persoonlijke aanvallen op
de Beierse CSU-leider Franz Josef
Straus te vermijden.
Het laatste nummer van het blad
Sociaal Economisch Management
verschijnt woensdag Het blad. een uit
gave van Leiding en Samenleving BV.
heeft tien jaar bestaan
