ZUID-AFRIKA LAAT
BREYTENBACH GAAN
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Overleg sociale partners mislukt
Ontvoerders verjagen
politie en persmensen
kleintjes
Nederland ligt goed
bij het bedrijfsleven
Strauss
in de race
vandaag
«eer gif
Grapo-leider Luna gedood
VIJFDE OP DE WERELDRANGLIJST
>Unaming
TALENT
SHOW
Strijd tegen porno en hamburgers
Tegenstander van apartheid
J (Van onze correspondent)
"^lANNESBURG - Geheel onverwacht is vorige week Zuidafrika's meest bekende politieke
nVangene, de Afrikaanse dichter Breytenbach, vrijgelaten. Afgelopen weekeinde werd dit be-
i4idgemaakt. Hij werd in 1975 door de Zuidafrikaanse geheime politie gearresteerd nadat hij met
vals paspoort het land was binnengekomen en in november van datzelfde jaar tot een gevan-
lisstraf van negen jaar veroordeeld. Breytenbach kwam zondagavond aan boord van een
jjjroon lijnvliegtuig uit Johannesburg aan in Parijs. Hij was vergezeld van zijn vrouw Yolande.
blanke verzetsorganisatie te willen op
bouwen met het doel het blanke regime
ten val te brengen.
Hij werd echter van het begin af aan
door de Zuidafrikaanse geheime dienst,
die toen nog ..Boss" heette, gevolgd en
jbok in Nederland zeer bekende dich-
e leefde in die tijd in Parijs omdat hij
terteen Vietnamese vrouw getrouwd is,
a,1geen volgens de Zuidafrikaanse wet-
^jtegen gemengde huwelijken verbo-
Üs. De thans 43 jaar oude dichter zat
en jaar van zijn straf uit in de uiterst
ing bewaakte gevangenis Pollsmoor
''Kaapstad. Zijn vrouw Yolande, die
a'Prankrijk bleef, mocht hem twee
str per jaar bezoeken.
j'Vtenbrach werd vorige week don-
®jag vrijgelaten en had - aldus de
01 jafrikaanse autoriteiten - de keuze
:cln Zuid-Afrika te blijven of het land
weer te verlaten. De dichter, die onder
meer de ook in Zuid-Afrika zeer beken
de poëzie-bundels „Die ysterkoei moet
sweet", „Die huis van die dowe". „Lo
tus" en „Voetskrifpubliceerde, steun
de als blanke de verboden organisatie
„African National Congress" (ANC) en uiteindelijk kort voor zijn vertrek op
kwam in 1975 als lid van een geheimzin- het vliegveld Jan Smuts gearresteerd,
nige groep, die zich Okhela-Atlas noem- Hij werd daarna op grond van de Zuid-
de met een vals paspoort naar Zuid- afrikaanse wetten tegen het terrorisme
Afrika. Hij werd ervan beschuldigd een en de onderdrukking van het commu-
HtGINA 2
'akJ -r
^blje vervuiling van de grond in het stad-
w! Tholen is veel omvangrijker dan tot
.u toe werd aangenomen. Bij het af-
van de giftige grond is gebleken
iog verschillende terreinen
irontreinigd zijn.
«irè
Miater weg
trder rsv
laatssecretaris Van Houwelingen
an defensie verwacht op korte ter-
lijn een besluit over een Portugese
pdrachl voor Rijn-Schelde-Verolme
Sn Houwelingen acht het niet wense-
)k dat grote ondernemingen alhanke-
jk zijn van defensie-opdrachten
nti-cnsis-actw
lp-.
fe Europese Commissie moet snel een
rl ïntal nieuwe acties voorbereiden te-
'!l ïn de groeiende werkloosheid. Hel
ni5ór 1 april beslissen over de instelling
beln een volledig vrije interne Europe-
markt vormt een onderdeel van de
tonnen van de regeringsleiders van
tien EG-lidstaten
MADRID AFP/DPA) - De als leider van
de Spaanse terroristenorganisatie
Grapo beschouwde Juan Martin Luna
is zondag als gevolg van een vuurwis-
seling met de politie bij Barcelona om
gekomen.
De politie was hem al dagen op het
spoor. Toen men hem wilde aanhouden
begon hij te schieten met zijn pistool.
Luna raakte gewond doordat de politie
terugschoot en overleed op weg naar
het ziekenhuis.
Grapo staat voor, groepen van het anti
fascistische verzet van 1 oktober'.
De wegens moord op een officier en an
dere delicten tot een gevangenisstraf
van in totaal 40 jaar veroordeelde Mar
tin Luna was de laatste van de vijf Gra-
po-leden. die zich nog op vrije voeten
bevond nadat zij driejaar geleden uit de
gevangenis Zamora waren ontsnapt.
De andere vier zijn of opnieuw opge
pakt of in vuurgevechten omgekomen.
GENEVE (UPI) - Nederland bezet na Japan, Zwitserland, de Verenigde Staten en
West-Duitsland wat „industrieel mededingingsvermogen" betreft de vijfde
plaats op de wereldranglij t.
Dat blijkt uit een onderzoek dat het Eu
ropean Management Forum, een onaf
hankelijke stichting van het bedrijfsle
ven in Geneve, heeft verricht. Vorig jaar
stond Nederland nog op de zevende
plaats. De twee laatste plaatsen op de
lijst van 22 landen zijn gereserveerd
voor Griekenland en Portugal.
Ook wat betreft het vertrouwen van het
bedrijfsleven om te investeren ligt Ne
derland goed. Vorig jaar stond het nog
tiende, nu staat het zevende op de twee
de ranglijst. Hier staan Japan. Zwitser
land, de VS en West-Duitsland even
eens op de eerste vier plaatsen, gevolgd
door Zweden en Denemarken. Evenals
op de „concurrentielijst" nemen Grie
kenland en Portugal hier de laatste
twee plaatsen in.
European Management Forum han
teert bij het bepalen van de volgorde
245 criteria, waarvan er 187 zijn ont
leend aan statistieken van internatio
nale instellingen als de Wereldbank.
De resterende 58 zijn gebaseerd op de
„subjectieve beoordeling" door voor
aanstaande bedrijfsdirecteuren en
economen. De Verenigde Staten zou
den op beide lijsten op de eerste plaats
zijn gekomen, maar zij scoorden laag
bij begrippen als het aandeel van de
buitenlandse handel in het bruto na
tionaal produkt en sociale problemen
als grote criminaliteit.
nisme veroordeeld omdat hij de doel
einden van de verboden ANC had ge
steund. De dichter reisde na zijn vrijla
ting naar Grahams town, waar zijn ern
stig zieke vader leeft.
Breytenbach vertrok vervolgens naar
Parijs, waar uit regeringskringen
werd „gelekt" dat Parijs de hand in
zijn vrijlating zou hebben gehad. In
Zuidafrikaanse literaire kringen is de
vreugde over zijn vrijlating zeer groot.
De advocaat Johan Kriegler, die Brey
tenbach in 1975 verdedigde, was volko
men verrast over de onverwachte vrij
lating. „Ik beschouw dit als een be
langrijke dag voor Zuid-Afrika".
De aanwezige journalisten verlieten nog vrijdagnacht motel Nuland.
DEN HAAG (ANP) - De ontvoerder(s) van de 51-jarige mevrouw Van der Valk uit
Nuland hebben dit weekeinde voor een unicum in de Nederlandse journalistiek
gezorgd nu de pers mede op verzoek van de familie Van der Valk gehoor heeft
gegeven aan de eis dat zij het motel in Nuland en de onmiddellijke omgeving
daarvan diende te verlaten.
Precies een week nadat mevrouw Van
der Valk in de nacht van vrijdag op za
terdag verdween, kreeg de familie afge
lopen vrijdagnacht zoals gemeld de eis
dat politie en pers het veld zouden rui
men en dat noch politie noch de familie
verder nog mededelingen over de zaak
naar buiten zou brengen. De op dat mo
ment ongeveer twaalf journalisten en
fotografen in motel Nuland hebben, al
dan niet na raadpleging van hun hoofd
redacties. eensgezind besloten te
zwichten voor de eis. teneinde het leven
van mevrouw Van der Valk niet onno
dig extra in gevaar te brengen. Ook de
politie heeft na een dwingend verzoek
van de familie besloten alle nieuws
voorziening over de zaak op te schor
ten.
Zowel politie als pers gaan er van uit
Kind begint
artsenstudie
MOSKOU iAFPi - Kostia Slavin is
een Sowjetrussisch wonderkind.
Hij is toegelaten tot de geneeskun
dige faculteit van Azerbeidsjan in
Centraal-Azië, nadat hij op 12-jari-
ge leeftijd met lof zijn middelbare
studie had afgesloten.
Hein Vergeer (foto) heeft zich op het kunstijs van Assen
aangediend als een nieuw schaatstalent. Achter Hil-
bert van der Duim en Frits Schalij werd hij derde bij de
allrounders in de interland tegen de Zweden. Zonder al
te overmatige inspanningen werd het voor de Neder
landers een record-overwinning. De 21-jarige Vergeer
reed het meest aanvallend van alle Nederlanders.
Coach Henk Boer: „Zijn piek moet nog komen en hij
rijdt straks de 500 meter gegarandeerd onderin de 38
seconden". Overigens was Hilbert van der Duim in As
sen veruit de sterkste. Pagina 10.
Johan Cruijff zorgde in de thuiswedstrijd van Ajai tegen
Helmond Sport opnieuw vooreen speciale attractie. De
grootmeester mocht een penalty nemen, knalde de bal
niet hard in een hoek, maar tikte opzij naar de toelopen
de Jesper Olsen. die op zijn beurt de bal weer voor de
voeten van Cruijff legde. Scoren in een leeg doel was toen
geen probleem meer. Pagina 9
f
1RIJS - De Franse regering is van plan de opmars van pomoshows en hamöur- bare orde'. Evenals gewone theaters moeten dergelijke ondernemingen toestem-
■yestaurants in Parijs tegen te gaan met een strikte toepassing van de regels, ming hebben van het ministerie van cultuur.
heeft de minister van binnenlandse zaken laten roeten in antwoord op een Wat de hamburgerrestaurants betreft deelde de minister mee, dat deze voortaan
icht van een afgevaardigde uit het centrum van de hoofdstad. op hygiënisch gebied aan dezelfde voorwaarden zullen moeten voldoen als andere
Agens de bewindsman zijn al verscheidene aanvragen voor een vergunning eethuizen. Het zonder meer verbieden van dit soort gelegenheden is met mogelijk,
fr het openen van een sekstheater afgewezen wegens 'verstoring van de open- aldus de bewindsman.
Bewolkt
Kalf tot zwaar bewolkt en voorname
lijk in het zuiden van het land plaatse
lijk regen. Middagtemperatuur onge
veer 5 graden Matige wind uit uiteen-
kopende richtingen
25e jaargang no. 285
laandag 6 december 1982
dat in dit qeval de veiligheid en het le
ven van mevrouw Van der Valk op
weegt tegen de persvrijheid en het recht
informatie te vergaren. De politie heeft
zich na de eis van de ontvoerdens) uit
het motel en de directe omgeving ervan
onmiddellijk teruggetrokken.
Schoonzoon Van den Nieuwenhuyzen
die tot en met vrijdagavond optrad als
woordvoerder van de familie liet zon
dagavond weten dat de familie van
harte hoopt dat de media nu ook daad
werkelijk niet meer over de ontvoe
ring berichten en zo het leven van me
vrouw Van der Valk niet extra in ge
vaar zullen brengen.
BONN - De Beierse minister-president
en CSU-chef F ranz Josef Strauss zal bij
de komende bondsdagverkiezingen,
die naar alle waarschijnlijkheid op 6
maart worden gehouden, lijsttrekker
van zijn partij zijn.
Dat heeft Strauss op het zogenaamde
kleine partijcongres van de CSU in Neu-
burg aan de Donau bekendgemaakt.
De voltallige CSU-leiding was van me
ning dat de ..beste man". Strauss dus.
als nummer één bij de verkiezingen
moet fungeren- De CSU-voorzitter liet
open of hij ook streeft naar een minis
terspost in Bonn voor het geval de
CDU-CSU weer regeringsverantwoor
delijkheid krijgt.
Het lijkt erop dat de grondwettelijke
weg naar nieuwe verkiezingen wordt
geëffend via het stellen van de vertrou
wenskwestie door bondskanselier Hel
mut Kohl. Naar verluidt zou hij het
voorstel daartoe op 14 december indie
nen zodat de Bondsdag dan op 27 de
cember een uitspraak kan doen. Kohl
moet er voor zorgen dat hij het vertrou
wen van het parlement bewust ..ver
liest". De uit CDU-CSU en FDP be
staande meerderheid, die Kohl op 1 ok
tober als opvolger van Helmut Schmidt
koos. mag dan in ieder geval niet voor
hem stemmen Zij moet nee zeggen of
zich van stemming onthouden.
Als Kohl op deze manier het vertrou
wen niet heeft gekregen, dient hij het
Westduitse staatshoofd Karl Carstens
te vragen het parlement te ontbinden
en nieuwe verkiezingen uit te schrij
ven voor de zesde maart. Dat Carstens
dit „spel" mee zal spelen geldt als
waarschijnlijk, maar zeker is het niet.
DEN HAAG - „De overheid is aan het
eind van het latijn. We hebben de kast
voor wat betreft de financiën leegge
ruimd". Dat zei minister De Koning
van sociale zaken en werkgelegenheid
zaterdagmiddag na afloop van het
overleg met de vakbeweging en werk
gevers. Daarmee gaf hij aan dat de
door de vakcentrales ingediende plan
nen niet haalbaar zijn omdat ze de
schatkist ruim een miljard gulden
gaan kosten.
De kabinetsdelegatie sprak dan ook
het onaanvaardbaar uit Als reactie
hierop kondigden de vakcentrales aan
dat ze de regeringsfracties in het parle
ment onder druk zullen gaan zetten
Minister De Koning merkte op dat er
geen instrumenten meer aanwezig zijn
om het inkomensbeeld bij te stellen
Volgens zijn collega Ruding van finan
ciën zal het kabinet er alles aan doen
om het komende jaar de inkomens van
de de echte minima er zo weinig moge
lijk op achteruit te laten gaan.
De vakbeweging maakte het kabinet
duidelijk dat met de door FNV. CNV en
MHP ingediende voorstellen de zwaar
ste schouders de zwaarste lasten zou
den dragen. Het kabinet echter wees er
op dat slechts 100.000 mensen een inko
men hebben van meer dan f 120.000 per
jaar en dat slechts 15 procent van hen
werknemers zijn. De rest bestaat uit
zelfstandigen, directeuren van NV's en
vrije-beroepsbeoefenaren
De werkgevers noemden het teleurstel
lend dat de discussie hoofdzakelijk ging
over de verandering van het inkomens
beeld. Centraal dient volgens de werk
gevers te staan dat de winstpositie van
de bedrijven wordt verbeterd. Het kabi
net heeft voor het volgend jaar voor de
bedrijven een lastenverlichting aange
kondigd van een miljard gulden. „Het
wordt hoog tijd dat het kabinet nu met
voorstellen komt voor de verdeling van
dat geld", zei VNO-voorzitter mr Chris
van Veen.
Echte minima
Onder druk van de middenstandsorga
nisaties hebben de werkgevers de uit
betaling van de per 1 juli bevroren 1,85
procent voor de minima op 1 januari
afgewezen. „Dat legt een te zw are druk
op de kleine ondernemingen. Een der
gelijke operatie betekent geen herstel
voor die bedrijven", zei Van Veen.
Minister Rudmg van financien beklem
toonde dat het kabinet er alles aan zal
doen om het koopkrachtbeeld aan de
onderkant" flink bij testellen ..Bij de
echte minima zal een aanzienlijke ver
betering plaatsvinden. Het grote pro
bleem van het kabinet is het financie
ringstekort. We moeten in het beleid
een structuur blijven houden die aan
vaardbaar is", zei Ruding
FNV-voorzitter Wim Kok beklemtoon
de dat het hem gaat om een ander maar
dan maatschappelijk aanvaardbaar in
komensbeleid ..Het kabinet wil de
laagstbetaalden wel enigermate helpen
maar boven de f 120 000 gebeurt onvol
doende CNV-voozitter Van der Meu-
len zei dat tijdens de cao-onderhande
lingen wel zal blijken dat de laagstbe
taalden niet zullen slikken dat zij het
meeste zullen moeten inleveren terwijl
de topinkomens worden gespaard.
..Daardoor krijg ik grote problemen
met mijn leden", verwachtte hij
Het kabinet heeft voorafgaande aan het
overleg laten welen de koopkrachtver
mindering van de minima, nu nog 4,5
procent, met 2 procent te willen terug
brengen. Daarbij wordt er voorts van
uitgegaan dat de hoogste inkomens 1
procent in koopkracht achteruit zullen
gaan
Deze week zullen de plannen van de
vijf betrokken ministers aan het kabi
net worden voorgelegd, waarna een
keuze wordt gemaakt. Daarbij zullen
volgens de bewindslieden die aan de
bespreking met vakbewegingen werk
gevers deelnamen, zeker ook de plan
nen van de sociale partners worden
meegenomen.
teuws uit Zeeland: 2 en 5
finnen- en buitenland: 3
™radio en televisie: 7
iefjort: 9,10,11,12,13 en 14
president Luis Al
ge omarmde Ronald Rea-
zü in San José een verdrag
ondertekend. Reagan sprak
vijfdaags bliksembezoek in
Midden-Amerika van een ver
van de situatie op het gebied
in El Salvador