OVINCIALE ZEEüiSE COURANT
Zonder akkoord eind
'83 plaatsing raketten
Voortbestaan van ADM in gevaar
Ontvoerder van Nuland
meldt zich opnieuw
Snuffelt II ook al
tussen de Kleintjes?
NAVO: GESPREK MET SOW JETUNIE VORDERT NIET
Solidariteitsdag
Bombrief
ontploft in
ambtswoning
Margaret
Thatcher
Vrij koud
In de ochtend plaatselijk mist. overi
gens droog weer en wolkenvelden.
Middagtemperatuur ongeveer 4 gra
den matige zuidoostelijke wind
225e jaargang no. 281
Woensdag 1 december 1982
BRUSSEL (ANP) - De onderhandelingen in Genève over vermindering van de middellange-
afstandsraketten in Europa zijn tot nu toe teleurstellend verlopen. Wanneer eind volgend jaar
peen akkoord zal zijn bereikt, zal de NAVO beginnen met de plaatsing van de eerste kruisraketten Nederland
en Pershings II. Dit hebben de ministers van defensie van de NAVO-landen dinsdag verklaard na
afloop van een bijeenkomst van de nucleaire planning groep.
belbesluit van december 1979 over de
stationering van de raketten.
Volgens de NAVO-ministers is het Ge-
neefse overleg, dat nu een jaar aan de
gang is, tot dusver zeer teleurstellend
verlopen. Op een persconferentie zei
den de Amerikaanse minister van de
fensie, Caspar Weinberger, en de secre
taris-generaal van de NAVO, Joseph
Luns, dat de Sowjet-Unie nog niet met
serieuze voorstellen is gekomen.
De Nederlandse minister van defensie.
De Ruiter, omschreef het Russische
standpunt aldus: „Ik hou wat ik heb,
|ullie houden wat jullie niet hebben."
De NAVO-ministers zijn van oordeel
dat de plaatsing van de nieuwe NAVO-
raketten nodig is omdat de Sowjet-Unie
inmiddels 324 SS-20-raketten (met drie
kernkoppen elk) voor de middellange
afstand heeft opgesteld en het Westen
daar in Europa nog niets tegenover
heeft staan. Plaatsing van de 464 kruis
raketten en 108 Pershings n moet daar
om doorgaan als Moskou geen conces
sies doet m Genève. De NAVO-minis
ters herhaalden in dit verband hun
In Italië zijn twee Nederlanders en
twee Italianen gearresteerd op verden
king van het illegaal het land inbren
gen van dynamiet en het illegaal uit
voeren vanjuwelen, aldus hebben func
tionarissen in Rome dinsdag laten we
ten.
ontslagen
de Glasfabriek In Sas van Gent wil vol
gend jaar 95 man ontslaan. De directie
van het bedrijf, dat al drie jaar verlies
ljjdt, wil een reorganisatie doorvoeren
studiefinanciering
De beide regeringspartijen, CDA en
WD, vinden dat studiefinanciering
naar draagkracht dient te geschieden.
Een dergelijke regeling zou niet meer
mogen kosten dan het bedrag dat de
overheid nu uitkeert aan kinderbijslag
en toelagen aan studerenden.
PAGINA 11
landbouw
In de tweede kamer tekent ach een
meerderheid af. die de bezuinigingen
op de landbouwbegroting te ingrij
pend vindt. De kamer wil het 'snoeien'
beperken tot drie procent.
PAGINA 13
krol in oranje.
Komt Ruud Krol terug in Oranje?
Bondscoach Kees Rijvers van het Ne
derlands voetbalelftal heeft, de huidige
Napoli-libero geselecteerd bü de laat
ste 22 spelers, waaruit het Nederlands
team samengesteld wordt voor de
kwalificatiewedstrijd voor het Euro
pees kampioenschap op 19 december
in Aken tegen Malta
Het is overigens onwaarschijnlijk, dat
Ruud Krol de uitnodiging zal aanvaar
den. Naast Krol heeft Rijvers nog een
aantal andere oudere buitenlandse
Oranjeklanten opgeroepen, waardoor
de verjongingskuur van Oranje voorlo
pig op een laag pitje komt te staan.
PAGINA 17
vennootschappen
De financiële benedengrens voor zoge
naamde structuurvennootschappen
wordt verhoogd tot 17.5 mihoen gul
den. Vennootschappen die beneden
deze kapitaalgrens blijven kunnen
vrijwillig structuurvennootschap biy-
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 13.
Varia: 15.
Radio en televisie: 16.
Financiën, economie: 17.
steun aan de Amerikaanse onderhan
delingspositie bij het Geneefse overleg.
Deze houdt in dat de NAVO de 572 nieu
we raketten met zal stationeren als de
Israël wil Zaïre
buitgemaakte
Sowjet-wapens
gaan leveren
TEL AVIV (DPA/AFP) - Israël dat mili
tair wil samenwerken met Zaïre wil
deze Afrikaanse staat Sowjet-wapens
leveren die in de oorlog in Libanon op
de Palestijnse verzetsstrijders en de
Syriërs zijn buitgemaakt.
Dit hebben Israëlische kranten dinsdag
uit Kinshasa gemeld. Het grootste deel
van deze wapens, waaronder pantser
voertuigen en artillerie, zou een schen
king aan Zaire zijn. De Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken, Yitzhak
Shamir, die met een grote delegatie
voor een officieel bezoek van drie dagen
in Zaire is. zou in Kinshasa een dergelij
ke overeenkomst hebben gesloten.
Sowjet-Unie haar SS-20-. SS-4- en SS-5-
raketten ontmantelt.
Nuloptie
Minister DeRuiter zei dat Nederland
de nuloptie „van harte" ondersteunt.
Volgens hem is het doel van Den Haag
dal de stationering van de nieuwe NA-
VO-raketten wordt vermeden, maar
dat moet gepaard gaan met een ont
manteling van soortgelijke wapensys
temen aan Sowjet-zijde. De Ruiter
heeft er sterk op aangedrongen dat de
onderhandelingen in Genève tot resul
taat leiden.
Wat de voorbereiding van de plaatsing
van de kruisraketten en de Pershings
betreft derfden de NAVO-ministers
mee dat deze volgens plan verloopt. Zo
zullen de gebleken mankementen aan
de Pershings niet voor vertraging zor
gen.
Op de vraag of op Nederland en België
druk is uitgeoefend wegens het uitblij
ven van een beslissing over de plaatsing
van kruisraketten op hun grondgebied,
antwoordde minister De Ruiter dat dat
niet het geval is geweest. Alle deelne
mende ministers hebben volgens hem
hun instemming betuigd met het dub-
Nederland laat echter de plaatsing van
de kruisraketten op zijn grondgebied
nog open. Wel heeft De Ruiter de bond
genoten te kennen gegeven dat de
voortgang in Genève een „belangrijke
toetssteen" zal vormen in de Neder
landse besluitvorming. Ook heeft hij
duidelijk verklaard dat voor de Neder
landse regering de bondgenootschap
pelijke samenhang voorop zal staan.
De onderhandelingen tussen de Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie in Ge
nève zijn dinsdag verdaagd tot 27 ja
nuari volgend jaar Verwacht wordt dat
ook voor het START-overleg tussen de
twee mogendheden over het. terugbren
gen van de strategische bewapening,
dat eveneens in Genève plaatsvindt,
tot een kerstreces zal worden besloten.
WASSENAAR - Op Kasteel Oud Wassenaar werd dinsdag de Internationale.
Solidariteitsdag met het Palestijnse Volk gevierd. Deze dag werd uitgeroe
pen voor de Verenigde Naties. Op de foto de consul van Koeweit. Mahmoud
Rabbahi tri in gesprek met de PLO-verlegenwoordiger in Nederland, Abdul
Rahman Alawi. Alawi houdt zijn dochtertje Sarah-May op de arm
POLITIE: PROFESSIONELE MISDADIGERS
NULAND (GPD/ANP) - De vermoedelijke ontvoerder van me
vrouw A. van der Valk-van der Capelle (51) heeft zich dinsdag
middag telefonisch gewend tot de familie van het slachtoffer.
Dat heeft een woordvoerder van de rijkspolitie meegedeeld.
LONDEN - In de ambtswoning van de Britse premier mevrouw Thatcher is
gistermiddag een bombrief ontploft. Bij het openen ervan raakte een van de op
Downingstreet 10 werkende ambtenaren licht gewond aan zijn gezicht. Me
vrouw Thatcher bevond zich op het moment van de explosie in een ander deel
van het gebouw en is niet in gevaar geweest.
De ontploffing heeft bij Britse politici
onmiddellijk tot grote verontrusting
geleid over de veiligheidsmaatregelen
rond mevrouw Thatcher. Oppositielei
der Michael Foot sprak gisteren in het
Lagerhuis zijn diepe verontwaardiging
uit over de bombrief
Mevrouw Thatcher op haar beurt pleit
te voor meer bescherming voor de La-
gerhuisleden Op hetzelfde moment na
melijk dat in haar ambtswoning de
bombrief ontplofte, werden op de post
kamer van het Lagerhuis vier van der
gelijke brieven onderschept, gericht
aan oppositieleider Michael Foot, de Li
berale leider David Steel. SDP-voor-
man Roy Jenkins, en de minister van
binnenlandse zaken Tinothy Raison
Het was gisteravond met duidelijk wie
verantwoordelijk is voor de gevaarlijke
brieven. De Noordierse terroristische
beweging Irish National Liberation Ar
my (INLA) eiste aanvankelijk de ver
antwoordelijkheid op. maar de politie
noemde later de tot dusver onbekende
groepering Animal Rights Militia (die
ren bevrijdingsfonds) als de mogelijke
dader.
De laatste tijd zijn duizenden brieven
verzonden naarDowningstreet 10. als
onderdeel van een campagne tegen het
doden van jonge zeehonden.
Het was voor de tweede keer dat de ver
moedelijke ontvoerder, een man. zich
meldde. Voor het eerst gebeurde dat
kort nadat de vrouw zoals gemeld was
ontvoerd in de nacht van vrijdag op za
terdag. In het telefoongesprek dinsdag
middag zei de man dat mevrouw Van
der Valk in goede conditie verkeert.
Bewijzen daardoor zijn volgens de poli
tiewoordvoerder niet aangedragen
Verder stelde de man nadere eisen met
betrekking tot het losgeld. Welke die
eisen zijn wilde de politiewoordvoerder
niet zeggen. De politie neemt het tele
foontje overigens uiterst serieus. ..We
twijfelen er niet aan dat het werkelijk
de ontvoerder is geweest die heeft opge
beld". aldus de woordvoerder
Volgens de politiewoordvoerder wijst
alles erop dat het slachtoffer ontvoerd
is door professionele misdadigers en
niet door amateurs. De politie heeft on
middellijk nadat zij door de heer Van
der Valk gealarmeerd werd diverse on
derzoeken ingesteld in Nuland en om
geving. tot nu toe zonder resultaat.
Volgens woordvoerder Hermsen van de
rijkspolitie in Den Bosch is een losgeld
gevraagd dat in de miljoenen loopt Het
precieze bedrag wil hij echter niet kwijt.
De rijkspolitie heeft in het politiebu
reau van Rosmalen, vlak bij Nuland.
een crisiscentrum ingericht. Boven
dien. zo deelde Hermsen mee, is in het
politiebureau in Den Bosch een infor
matiecentrum opgezet.
Het huis waaruit mevrouw Van der
Valk is ontvoerd staat pal naast motel
Nuland aan de rijksweg Nijmegen-Den
Bosch. Mevrouw Van der Valk is de
echtgenote van een van de eigenaars
van het Van der Valk-concern, dat 23
motels in Nederland exploiteert. Ook
het motel Nuland maakt deel uit van
deze keten.
De ontvoering heeft plaatsgevonden in
de nacht van vrijdag op zaterdag tussen
twee uur 's nachts, net moment waarop
Van der Valk met zijn vrouw thuis
kwam. en zes uur 's ochtends. Na thuls-
komst is Van der Valk direct naar bed
gegaan. Zijn vrouw bleef nog even op.
Rond zes uur werd hij opgebeld met de
mededeling dat zijn vrouw was ont
voerd en dat er een losgeld werd geëist.
Ook werd toen de hoogte van het be
drag genoemd.
Behalve van de motels is het Van der
Valk-concern ook eigenaar van onder
meer een architectenbureau, een dran-
kenfabriek. slagerijen en een grote
transportonderneming. Het concern is
één van de grootste familieconcems in
Nederland
SITTARD - Sinds 22 november zijn tussen België en
Nederland twee postzakken zoek met daarin hel Rust
en Overlevingspensioen van november voor 7000 Ne
derlanders die in België - voornamelijk in de mijnen -
werkzaam zijn geweest. In totaal gaat het om een be
drag van rond 12 miljoen gulden. Het Bureau voor Bel
gische Zaken (BZ) in Breda is er zeer verlegen mee. „Het
treft mensen die als regel geen enkele financiële reserve
hebben", zegt adjunct-directeur A. Vial daar.
Bij het onderzoek dat door het BZ-bureau wordt inge
steld. is intussen gebleken dat de betalingsmandaten
voor november op 10 november jl. door de Belgische
Rijkskas voor Rust- en Overlevingspensioenen zijn afge
leverd bij de Belgische Postgirodienst. Daar heeft men
ze verwerkt tot postbetalingsopdrachten. Volgens deze
dienst hebben de postwissels op 17 november daar het
kantoor verlaten
De heer Vlal van het BZ-bureau te Breda is intussen tot
de conclusie gekomen dat de twee zakken niet in Neder
land zijn; hij zegt dat na een week zoeken in samenwer
king met de Nederlandse PTT. Momenteel is men bij de
Rijkskas in Brussel nog met een onderzoek bezig Dat de
vertraging in de aflevering zou kunnen zijn ontstaan
door enkele stakingsacties in de afgelopen dagen in Bel-
gie wordt voorshands niet aangenomen
In Sittard is men bij de Werkgroep Ex-Belgische Kom
pels zeer verontrust. De ex-mijnwerkers hebben van het
kange oktoberpensioen (dat reeds door twee devalua
ties van de Belgische frank is getroffen en in veel geval
len is teruggevallen van f 1800 naar f 1500 netto per
maand) nu al een week langer moeten leven
Het huis van de horeca-magnaat Van der Valk. waaruit zijn echtgenote Antonia
van der Valk-van der Capelle in de nacht van vrijdag op zaterdag yjerd ontvoerd.
Spaakreflector kan ongelukken voorkomen
LEIDSCHENDAM (ANP)- Als alle fiet
sen zouden zijn uitgerust met goede
spaakreflectoren of reflecterende ban
den zou dat per jaar tientallen ernstig
gewonde fietsers kunnen schelen. Dit
zegt de stichting wetenschappelijk on
derzoek verkeersveiligheid SWOV
dinsdag in een advies aan minister
Smit-Kroes van verkeer en waterstaat.
Beide voorzieningen maken volgens de
SWOV de fietser dusdanig beter zich-
baar in het donker dat de kans op onge
lukken aanmerkelijk afneemt. Het is
aan de overheid om te bepalen of reflec
terende voorzieningen aan fietsen ver
plicht moeten worden gesteld, zo zegt
de stichting
Aan verplicht stellen valt volgens de
SWOV moeilijk te ontkomen wanneer
het merendeel van de fietsen vrijwillig
zou zijn voorzien van spaakreflectoren
of reflecterende banden.
(Van onze redactie economiei
DEN HAAG - Het voortbe
staan van de scheepsreparatie-
werf ADM in Amsterdam-
Noord loopt ernstig gevaar nu
minister van economische za
ken Van Aardenne niet wenst
in te gaan op een verzoek om 36
miljoen gulden steun.
De minister meent dat voor de ADM
geen grotere functie is weggelegd dan
die van een klein reparatiebedrijf Een
haven als die van Amsterdam kan even
wel niet zonder een reparatiedok Daar
voor zou Van Aardenne nog wel een
paar miljoen over hebben
Door de malaise in de scheepvaart is de
Amsterdamse Droogdok Maatschappij
m zo grote geldnood geraakt, dat hel
problemen heeft gekregen met het be
talen van haar crediteuren. De leiding
van het bedrijf meent met een steun
van het Rijk ter grootte van 36 miljoen
gulden te kunnen overleven. Die opvat
ting is neergelegd in een rapport dat de
directie, mede namens de raad van
commissarissen, aan de minister heeft
overgelegd.
Vakbonden en ondernemingsraad me
nen dat er voorde ADM in haar huidige
omvang 1600 werknemers) nog wel de
gelijk toekomst is.
Het aantal reparatieorders dat is bin
nengehaald. is thans weliswaar te klein
om het hoofd boven water te houden
maar ze menen dat daar in de tweede
helft van komend jaar verandering in
zal komen De scheepseigenaren kun
nen reparaties die zij wegens de econo
mische inzinking hebben uitgesteld,
niet voor zich uit blijven schuiven, zo is
de redenering.
Het ministerie ziet ook volgend jaar nog
geen herstel tot stand komen Uitblu-
ven van verbetering zou betekenen dat
hel steunbedrag veel hoger zou gaan
uitkomen dan de 36 miljoen waarom nu
is gevraagd.
Daar komt bij dat er nog aan wordt ge
twijfeld of de reorganisatie van de werf
in een weer oplevende markt de resulta
ten zal opleveren die ermee werden
beoogd In elk geval viel de modernise
ring van het bedrijf al veel duurder uit
dan was geraamd Eerder moest er al 35
miljoen extra voor de werf op tafel wor
den gebracht
De Europese Commissie heeft onge
grond van concurrentievervalsing te
gen eerder steunverlening bezwaar ge
maakt. Minister Van Aardenne geeft
(Slot zie pag. 8 kol. 5)
Het overleg van
de lange adem
-ÖÖÖ0, T"\e nieuwe minister van
\-Jverkeer en waterstaat,
IVj/? mevrouw Smit-Kroes, heeft
r gisteren in Den Haag haar
f .i.-i-l Belgische collegae van open
bare werken, Olivier en van
verkeerswezen De Croo aan tafel gehad
voor het zevende Beneluxzeehaven-
overleg. Bij die gelegenheid zijn een
aantal langzamerhand bestofte ge
spreksonderwerpen van wederzijds be
lang opmeuw beter zichtbaar gemaakt
Eén ervan was de stand van zaken rond
om het zogeheten 'drieluik' van ont-
werp-waterverdragen tussen Belgié en
Nederland, dat al sinds 1975 (bijna acht
jaar dus) op afhandeling ligt te wach
ten. Na langdurige ambtelijke onder
handelingen werden in dat jaar tussen
beide landen principe-afspraken ge
maakt over de aanleg van een Baal-
hoekkanaal tussen Antwerpen en de
Westerschelde. over de afsnijding van
de Bocht van Bath, een project ter ver
betering van de vaarroute in de Wester
schelde en over de levering door Belgié
aan Nederland van vaste hoeveelheden
en constante kwaliteit Maaswater
Sinds de ondertekening van die ont-
werp-verdragen is overigens een com
plete radiostilte ingetreden rondom de
twee projecten in de Westerschelde om
dat de Belgen in eigen land nogal wat
problemen kregen over de toezeggin
gen die in ruil voor de uitvoering aan
Nederland waren gedaan. Van Belgié
werd namelijk verwacht dat het pro
bleem van de watervervuiling op de
naar de Westerschelde aflopende rivie
ren grootscheeps zou worden aange
pakt en dat via de rivier de Maas een
belangrijk stuk van de Nederlandse
drinkwatervoorziening zou worden vei
lig gesteld. Tot behandeling van de ver
dragsteksten in het Belgische parle
ment is het tot op de dag van vandaag
nooit gekomen.
In de achterliggende jaren zijn trou
wens ook aan Nederlandse kant
steeds meer bezwaren gerezen tegen
met name de aanleg van een Baal-
hoekkanaaL Zo besloten provinciale
staten van Zeeland om de planologi
sche bestemming voor dit project op
het streekplan te schrappen. Hoewel de
Belgen in het officiële overleg met Ne
derland altijd hebben volgehouden dat
kanaal en bochtafsnijding in het belang
van de ontwikkeling van de haven van
Antwerpen nog altijd een hoge voor
rang hebben was in Brussel en (heel
voorzichtig toch ook wel) in Antwerpen
een verschuiving van belangen merk
baar België mikt de laatste tijd meer en
meer op uitvoering van een belangrijke
extra verdieping van de vaargeul in de
Westerschelde. een baggerprogramma
dat erop is gericht schepen met een
diepgang tot 50 voet in Antwerpen bin
nen te halen. Intussen hebben de Bel
gen in het diplomatieke contact tussen
Brussel en Den Haag en bij topontmoe
tingen van ministers gesondeerd of er
met Nederland te praten zou zijn over
de vrij omvangrijke werken in de Wes
terschelde. Dat het daarbij met zonder
'tegenprestatie' zou gaan is bij die gele
genheden wel duidelijk geworden. Tij
dens het zevende Benelux-zeehaven-
overleg, gisteren in Den Haag, liet de
Belgische minister De Croo weten dat
zijn regering op het punt staat met Ne
derland het officiële overleg te openen
over de 'prijs' voor de nieuwe plannen
ter verbetering van de toegankelijkheid
van de haven van Antwerpen
Uit uitlatingen van de Belgische be
windslieden valt af te leiden dat de
oorspronkelijke plannen (Baalhoekka-
naal en Bocht van Bath), zoals verwerkt
in het drieluik van ontwerp-waterver
dragen. bewust naar de achtergrond
worden verschoven. Minister De Croo
deed het gisteren voorkomen alsof het
Belgische plan tot verdieping van de
vaargeul Westerschelde in het logische
verlengde ligt van de bestaande bag-
gerprogramma's en dat de oude wensen
in het belang van de Antwerpse haven
meer 'in historisch perspectief moeten
worden bezien. Toch liet hij tegelijk
merken dat België erop is voorbereid
dat aan Nederlandse kant bij het voort
gaand overleg over het jongste Wester-
schelde-verdiepingsproject de ver
dragsafspraken van acht jaar terug op
nieuw uitgangspunt zullen zijn. In dat
verband haalde hij De Croo een term
aan van zijn collega Tindemans, die een
'ontroesting' van de onderhandelings
resultaten van 1975 met Nederland had
voorspeld. Aan inlossing van eisen op
het gebied van de levering van Maaswa
ter aan Nederland zullen de Belgen bij
hun nieuwe aspiraties in het belang van
de Antwerpse haven niet kunnen ont
komen.
Veel meer overigens dan een uitwis
seling van wederzijdse gedachten-
spinsels over mogelijkheden voor een
gezamenlijke zeehavenpolitiek en
standpunten over ingewikkelde grens
overschrijdende kwesties levert het Be-
nelux-zeehavenoverleg niet op. Dat
bleek bijvoorbeeld bij de vrijwel niets
zeggende voorlopige conclusie over vei
ligheidsvoorschriften van de Benelux-
havens bij de aan- en afvoer van LPG
Er zullen nog heel wat tankers onder
verschillend regiem van voorschriften
de Westerschelde op- en afvaren voor
dat een 'harmonisatie' tussen beide lan
den is bereikt. De zaak van het drieluik
van ontwerp-waterverdragen is er het
zoveelste bewijs van dat overleg tussen
Belgié en Nederland eerst en vooral uit
een lange adem bestaat
vdM
De Russische ruimtevaarders Analo-
ly Berezovoy en Valentin Lebedev aan
boord van de Saljoet-7 zijn voorberei
dingen begonnen om terug te keren
naar de aarde
