PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ruim half miljoen
leerlingen vrijaf
PZC
OOST TREFT WEST
IN HET KREMLIN
Jaap Metz alsnog VVD-kamerlid
Prins en revolverheld
LAATSTE GANG
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
STAKINGEN OP SCHOLEN
Bush ontmoet Andropov
Stem tegen
in Albanië
IffiHg? r
Veel bewol
regen
Veel bewolking en van het westen uit
ftgen. Middagtemperatuur ongeveer
4 graden. Tot vrij krachtig en aan de
bat tot hard toenemende zuidweste-
tijhewind.
225e jaargang no. 268
Dinsdag 16 november 1982
(Van onze correspondent
WSDEN - Aan de vooravond van het staatsbezoek van
gningw Beatrix en prins Claus aan Groot-Brittanniè, is, na
tpslnu bekendis geworden, de 15-jarige kroonprins Willem-
hzander zondag het middelpunt geweest van veel op-
Üddmg op het Londense vliegveld Heathrow
i prins wilde zondagavond naar Amsterdam vliegen, na
it bezoek aan enkele vrienden in Engeland. In zijn gezel-
gjuzp bevond zich een lijfwacht die bij controle een pistool
niak bleek te hebben. De veiligheidsmensen die dat ontdek
te,. asten ogenblikkelijk het schiettuig op.
ftiterbazing van de veiligheidsbeambten weigerde de lijf
tocht dat. De verwarring werd nog groter, toen de 15-jarige
jongeman in zijn gezelschap zich bekend maakte als kroon
prins Willem-Alexander van Holland. De prins vond op
Heathrow weinig geloof in zijn woorden: niemand kende
hem.
Daarmee was een patstelling ontstaan. De lijfwacht wilde
zijn pistool niet achterlaten Dat betekende dat hij niet op het
vliegtuig naar Amsterdam mocht stappen, en dat hield weer
ui, dat de prins ook niet vertrok, want deze weigerde zonder
body guard te reizen.
Daarom misten de twee Nederlanders hun vliegtuig. Drie
uur later vertrokken zij uiteindelijk toch met een ander vlieg
tuig. nadat een compromis was overeengekomen: het pistool
mocht mee, zij het in bewaring gegeven bij de piloot
De kist met het lichaam van Brezjnev werd gedragen door de hoogste Russische partijfunctionarissen Tweede v
links met bril) de nieuwe Russische partijleider Jouri Andropov, voor hem premier Nikolai Tikhonov.
Van onze verslaggevers)
DEN HAAG - De eerste van vijf stakingsdagen in het onderwijs
heeft een betrekkelijk rustig verloop gehad. De actiecentra van
jeonderwijsbonden hebben meer energie moeten steken in het
jroberen scholen te weerhouden te staken, dan in het oproepen
tan scholen om te staken.
Bftbeeld op maandagmorgen was dan
Kidat er meer scholen aan de staking
men dan de bonden aanvanke-
hadden voorzien. Opmerkelijk was
I toorts dat in een aantal plaatsen van
■letlandleerlingen van niet meestaken-
Idt obolen het hun leraren onmogelijk
maakten gewoon aan het werk te gaan.
1 Deeerslc meerdaagse staking in de Ne-
liiMjvm dicht
I De vijftig werknemers van het distri-
I butlebedrijf Aldipress in Vlissingen
I tullen wellicht binnenkort naar een
I mdere werkkring moeten zoeken. De
1 «nnoedelijke sluiting is het gevolg
I nn een reorganisatie bij het bedrijf.
I Volgens de directie is het Vlissingse
I bedrijf, dat onlangs werd onderge-
I bracht in een nieuw pand. te klein voor
I «n acceptabel rendement.
vrije vakbonden
De Poolse vakbondsleider Lech Wale-
a heeft maandag tijdens zijn eerste
persconferentie sinds zijn vrijlating
(zondag) gezegd dat hij vasthoudt aan
de akkoorden van Gdansk, waarin de
vrijheid van vakbond wordt geregeld
Walesa zei zich te zullen inzetten voor
de vrijlating van nog geïnterneerde
medestanders.
men
De provinciale 'vlootvoogd', gedepu-
ieetde j. d. de Voogd, het maandag
tldens algemene begrotingsbeschou-
«ingenm de Zeeuwse staten geen twij-
w bestaan over de stellingname van
br'. dagelijks bestuur van de provincie
'•en aanzien van de veren. Gs wijzen
wemame van de veren door het rijk
duidelijk en simpel' af.
energiereserve
I De Algemene Energie Raad zegt in een
II wies aan de regering dat de Neder-
v. aardgasreserves bi) verstandig
febmlk voldoende zijn voor de komcn-
vijftig tot zestig jaar. De raad stelt
m regering voor de huidige In- en ver-
Joop van aardgas te handhaven. In
wt Nederlands deel van de Noordzee
"opnieuw gas gevonden.
PAGINA 15
consumptief krediet
verstrekking van consumptief kre-
afgenomen. Dit meldt het Cen-
Bureau voor de Statistiek in een
vracht over de eerste negen maan-
van dit jaar Opvallend Is de toe-
van huurkoopkrediet ten behoe-
van de aanschaf van personenau-
nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
sPort: 12 en 13.
Badio en televisie: 14.
"nanciën: 15.
derlandse onderwijsgeschicdenis
werd uitgeroepen door de Katholieke
Onderwijs Vakorganisatie (KOV). de
Algemene Bond van Onderwijzend
Personeel (ABOP1, het Nederlands Ge
nootschap van Leraren (NGL) en de
Unie van MTS-Verenigingen. De sta
king is gericht tegen dc korting van
1,65 procent die minister Deetman per
1 januari 1983 wil gaan toepassen op de
onderwijssalarissen.
Daarnaast richt de staking zich tegen
de aantasting van de werkgelegenheid
in en de kwaliteit van het onderwijs die
het gevolg zijn van maatregelen neerge
legd in de onderwijsbegroting voor 1983
en het regeerakkoord van het nieuwe
kabinet. Woordvoerders van de bonden
benadrukten dan ook. dat de kwaliteit
van het onderwijs in het geding is en
NGL-actieleider J. Bouwsma eiste zelfs
het opstappen van onderwijsminister
Deetman om een 'opening naar een
rechtvaardiger bezuiningsbeleid' te
maken. Andere woordvoerders stelden
omvangrijker acties in het vooruitzicht,
als de bezuiningen inderdaad ongewij
zigd worden doorgevoerd. De Protes
tants Christelijke Onderwijsvakorgani
satie iPCOt doet niet mee met de sta
king. In plaats van een vijfdaagse sta
king onderbreekt deze bond het werk
dinsdagmiddag 23 november geduren
de twee uur.
De ABOP is erin geslaagd het grootste
aantal scholen „plat" te krijgen. Ruim
1700 scholen in het land hebben gehoor
gegeven aan de oproep van deze bij de
FNV aangesloten onderwijsvakorga
nisatie. De KOV-ledcn hebben maan
dag op ruim 400 scholen het werk neer
gelegd en het NGL maakte melding
van een staking op ruim 200 scholen.
Omdat op een aantal scholen door ver
schillende bonden wordt gestaakt,
wordt aangenomen dat bij de actie
ruim 20.000 onderwijsgevenden op
ruim 2000 scholen betrokken zijn. Naar
zijn schatting hebben door deze actie
zo'n half miljoen leerlingen vrijaf.
Ook leerlingen hebben zich op verschil
lende plaatsen aangesloten bij de acties
van de onderwijsbonden.
In een aantal gevallen hebben leerlin
gen van niet mecstakende scholen hun
leraren gedwongen toch maar mee te
doen met de staking.
In Drachten dreigden ongeveer 40 ou
ders hun kinderen massaal van de ka
tholieke Lucasschool voor basisonder
wijs te halen, omdat de leerkrachten
daar meededen aan de staking.
De actie van deze ouders staat overi
gens in schril contrast met activiteiten
van ouders elders in het land. Over het
algemeen steunen ouders de acties van
de onderwijsgevenden.
Schoolbesturen hebben de acties over
het algemeen gelaten over zich heen la
ten komen. Alleen de schoolbesturen
van een rk basisschool in Schijndel en
een kleuterschool in Den Bosch hebben
geprobeerd het onderwijs aan die
school gaande te houden door werkloze
onderwijsgevenden in te schakelen bij
het onderwijs. De KOV heeft de door
deze actie in gewetensnood gebrachte
werkloze onderwijsgevenden aangera
den het werk als ..niet passend" te wei
geren.
De stakende onderwijsgevenden ont
vangen uit de weerstandskassen van
de bonden vanaf de tweede stakings
dag 72 gulden per dag. Als er inderdaad
ruim 20.000 stakende leerkrachten
zijn, dan gaat dat de bonden gezamen
lijk ongeveer 6 miljoen gulden kosten.
Naar verluidt zal dat voor geen van de
bonden tot onoverkomelijke proble
men leiden.
MOSKOU i DP A- In aanwezigheid van vertegenwoor
digers van 72 landen uit Oost en West, onder wie 29
staatshoofden, is in Moskou een grootscheepse rouw-
plechtigheid gehouden voor de woensdag overleden
Sowjet-staats- en partijleider Leonid lljitsj Brezjnev. Hij
is bijgezet aan de muur van het Kremlin op het Rode
Plein achter het Lenin-mausoleum. Zijn kist werd onder
sirenegeloei vanfabrieken. tremen en schepen geplaatst
in een marmeren graf tussen de graven van de dictator
Josef Stalin en staatshoofd Michael Kalinin 1938 tot
19461
De nieuwe partijleider Jouri Andropov <681 stond met de
andere leden van het Politbureau op de tribune van het
mausoleum.
MOSKOU (AFP/UPI/RTR) - De Amerikaanse vice-president George Bush heeft
maandag in Moskou een ontmoeting gehad met de nieuwe Russische leider
Andropov, die vrijdag was gekozen als nieuwe secretaris-generaal van de com
munistische partij. Bush werd na afloop van de begrafenis van Sowjet-leidcr
Brezjnev ontvangen op het Kremlin in gezelschap van minister van buitenland
se zaken George Shultz. Andropov werd begeleid door minister van buitenland
se zaken Andrej Gromyko.
Bush, die met een Amerikaanse delega
tie van 120 man in Moskou was, be
schreef de ontmoeting als 'openhartig,
hartelijk en zinvol'. Het Sowjet-persbu-
reau Tass meldde het gesprek ook en
zei. dat een 'korte gedachtenwisseling
FNV achter actie
UTRECHT (ANP) - De federatieraad
van de FNV heeft unaniem steun be
tuigd aan de acties van de bonden van
ambtenaren, onderwijsgevenden cn
NS'ers tegen de kortings- en bevrie
zingsplannen van het kabinet. De sta
kingskassen gaan open. zo besloot de
federatieraad van de FNV maandag
avond.
had plaatsgevonden over de voornaam
ste problemen in de Sowjet-Ameri-
kaanse betrekkingen'.
Volgens Tass zei Andropov dat de Sow-
jet-Unie bereid is betrekkingen met de
Verenigde Staten op te bouwen 'op ba
sis van volledige gelijkheid, niet-inmen-
ging en wederzijds respect, in het be
lang van de volken van beide landen en
van verbetering van het internationale
klimaat'. In zijn lijkrede had Andropov
verklaard, dat de Sowjet-Unie met elk
land wil samenwerken, maar tevens ge
waarschuwd. dat 'imperialistische
krachten' de wereld naar de rand van
confrontatie duwen.
Ruimtewandeling
nu afgelast
KAAP CANAVERAL (UPI/AFP1 - De
eerste ruimtewandeling in het ruimte
veer Columbia, die al tot maandag was
uitgesteld, is nu definitief afgelast. Het
blijkt dat moeilijkheden in de beide
ruimtepakken van Joseph Allen en
William Lenoir tot de afgelasting heb
ben geleid. De twee 'mission specia
lists' bevonden zich al in de luchtsluis
en waren hun pakken aan het proberen
toen de viuchtleider besloot dc voorbe
reidingen te laten staken.
De Columbia zal vandaag landen
Bush herhaalde in het gesprek blijkens
een verklaring aan de pers na afloop
het standpunt van president Reagan in
diens condoleance-boodschap bij
Brezjnevs overlijden dat de Ameri
kaanse regering ernstig wil streven
naar verbetering van de betrekkingen
tussen de Verenigde Staten en de Sow
jet-Unie.
Een uur lang spraken Andropov en
Gromyko na Bush en Shults met de
Westduitse president Karl Carstens en
minister van buitenlandse zaken Hans-
Dietrich Genscher. Over de inhoud
werd niet veel bekend
Vrij kort vergeleken met de westelijke
vertegenwoordigers sprak Andropov
met de Oosteuropese communistische
partijleiders uit Polen, Oost-Duitsland,
Tsjecho Slowakije, Hongarije en Roe
menië. die dezelfde dag nog terugkeer
den naar hun land. maar sneller dan
verwacht.
De Chinese minister van buitenlandse
zaken Huang Hua blijft tot woensdag
in Moskou en zou vandaag een ontmoe
ting hebben met zijn Sowjet-ambtge-
noot Gromyko. zo werd uit kringen
van het Sowjel-blok vernomen. De dia
loog over normalisering van de betrek
kingen tussen beide landen zou met de
ze ontmoeting in Moskou een plotselin
ge niveauverhoging na weken van ver
kennende besprekingen in Peking.
WENEN <AFP) - Met bijna 1,63 miljoen
stemmen voor, één tegen en zes ongeldi
ge stemmen hebben de Albanezen de
hun voorgestelde volksvertegenwoor
digers gekozen Dit bleek uit cijfers die
maandagavond in Wenen werden be
kendgemaakt door de ambassade van
Albanië.
Het opkomstpercentage was evenals in
apnl 1980 honderd procent. De kandi
daten werden gesteld door het Demo
cratische Front, een tak van de een
heidspartij in Albanië, de Arbeiders
partij.
De weduwe van Brezjnev. Victoriya
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Jaap Metz zal alsnog zo
spoedig mogelijk zitting nemen in de
Tweede Kamer als lid van de VVD-
fractie. Partijvoorzitter Jan Kammin-
ga heeft dit maandag in een verklaring
laten weten. Daarvoor had hij gespro
ken met het kandidaat-kamerlid en
WD-fracticvoorzitter Ed Nijpels.
De beëdiging van Metz werd vorige
week uitgesteld omdat zowel fractielei
der Ed Nijpels als het hoofdbestuur van
de partij nog met de journalist wilden
praten over de berichten die over Metz
waren verschenen Metz werkte als pu-
bliciteitsadviseur voor onroerend-
goedbedrijf F en S. Properties, waar
van de firmanten in arrest zijn genomen
op verdenking van fraude
Volgens Kamminga is uit een uitge
breid onderzoek door de partij niets
naar voren gekomen dat een kamerlid
maatschap van Metz tegen zou houden.
Hel onderzoek heeft geen „laakbare
handelingen" door de journalist boven
tafel gehaald, aldus Kamminga. In het
gesprek van dc partijvoorzitter. Nij
pels en Metz zijn de laatste problemen
uit de weg geruimd.
Het VVD-hoofdbestuur kwam maan
dagavond verder voor een normale ver
gadering bijeen, waar Nijpels verslag
uitbracht van de kabinetsformatie
Daarbij kwamen zowel inhoudelijk het
regeerakkoord als de zetelverdeling en
de persoonlijke kwesties aan bod
Het hoofdbestuur had vooral kritiek op
de kortstondige benoeming van Charl
Schwietert als staatssecretaris van de
fensie. Andere VVD-deskundigen bin
nen en buiten de fractie zijn juist door
Nijpels opzij geschoven voor Schwie
tert
De publicaties rond minister Van Ar
dennes betrokkenheid bij Holland Sea
Search en de manier waarop hij zich
daarvoor denkt te laten betalen kwa
men aan de orde op de vergadering van
het dagelijks bestuur eerder op dc dag.
Lech Walesa
De vrijlating van Lech Wa
lesa. de gevaarlijkste
man voor het huidige regime
in Polen, is een belangrijkste
stap in normalisering van de
betrekkingen tussen de com
munistische leiders in Polen en een gro
te meerderheid van het volk. Jaruzelski
kan twee redenen hebben gehad om
Walesa na elf maanden weer de vrijheid
te geven: de Poolse leider vreest een
soort permanente burgerlijke onge
hoorzaamheid als de populaire vak-
sbondsleider de gevangene van de rege
ring blijft öf Jaruzelski is zo zeker van
zijn greep op het Poolse volk dat het
niet uitmaakt of Walesa als vrij man
rond loopt. Wie de gebeurtenissen in
Polen van de afgelopen tweeëneenhalf
jaar heeft gevolgd, zal het op de laatste
overweging houden. De vrije vakcen
trale Solidariteit is verboden, zonder
dat de tien miljoen leden er veel tegenin
konden brengen Naar hun protesten
werd niet geluisterd of werden met ver
toon van militaire macht gesmoord nog
voordat ze goed en wel te horen waren
De oproep van de ondergedoken leiders
van Solidariteit om massaal de straat
op te gaan tegen de staat van beleg en
tegen het regeringsbesluit de vrije vak
bond te verbieden, bracht vorige week
slechts een handjevol Polen op de been
De Polen en zeker zij die lid zjjn van
Solidariteit zijn bereid voor hun rech
ten op te komen, maar de wijze waarop
de veiligheidstroepen opereren maakt
ieder verzet bij voorbaat kansloos. Ten
zij de arbeiders een burgeroorlog èn in
grijpen van de Russen riskeren. De om
standigheden in Polen zijn nog niet zo
danig. dat zij een dergelijke 'zelfrnoord-
poging' rechtvaardigen. Er spreekt te
vens uit. dat de vele leden en sympati-
santen van de vrije vakbond het geloof
in de toekomst niet hebben verloren.
Waar staat Walesa in dit geheel? De
scheepswerfarbeider uit Gdansk
heeft laten blijken, dat hij buigt voor de
macht van het regime, omdat de kaar
ten op dit moment nu eenmaal niet an
ders liggen, maar dat hij niet bereid is
hand-en spandiensten te verrichten.
Het is de taal van een vrij en onver
schrokken man. die moet leven met de
wetenschap dat iedere misstap in de
ogen van het regime hem opnieuw in
gevangenschap kan brengen. Walesa
heeft het gisteren nog eens herhaald: hij
blijft zijn principes en idealen trouw en
hij is zeker niet van plan de regering op
zijn knieën om een overeenkomst te
vragen. Voor zijn vrijlating heeft Wale
sa een brief geschreven aan Jaruzelski.
waarin hij sprak over een akkoord. Al
gemeen wordt aangenomen, dat de on
verwachte dood van de Sowjetrussi-
sche partijleider Brezjnev een gunstige
invloed heeft gehad op de vrijlating van
Walesa. Het lijkt er misschien op. dat
Walesa het op een akkoordje heeft ge
gooid met het regime Die indruk is zon
der meer onjuist. De Poolse vakbonds
leider heeft de realiteit van het moment
goed aangevoeld: het militaire regime
van Jaruzelski zit stevig in het zadel
Dat gegeven accepteren doet op geen
enkele wijze afbreuk aan zijn visie op
het regime. Rekening houden met de
werkelijke toestand is heel wat beter
dan in een soort droomtoestand blijven
voortleven, waarin elk gevoel voor rea
liteit verloren gaat. Walesa heeft er in
het verleden blijk van gegeven een on
afhankelijk en principieel man te zijn.
die meer heil ziet in een gematigde
koers dan in een radicale aanpak. Met
die karaktereigenschappen kan hij - ze
ker als vrij man in Gdansk - een belang
rijke rol blijven spelen in de Poolse ar
beidersbeweging.
Andropov
De nieuwe Sowjetrussische leider
Andropov, wiens snelle verkiezing
de Kremlinologen in het Westen nog
steeds bezig houdt, heeft zyn"eerste po
litieke topgesprek al achter de rug. Gis
teren sprak hij ruim een half uur met de
Amerikaanse vice-president George
Bush, die in Moskou de begrafenis van
Brezjnev bijwoonde. Nu de verhoudin
gen tussen de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie tot een dieptepunt zijn ge
zakt. kan een dergelijk gesprek naar
beide kanten verhelderend werken,
maar veel meer dan dit zit er met in De
nieuwe Sowjet-leider heeft als voorzit
ter van de Opperste Sowjet aangekon
digd het beleid van zijn voorganger te
zullen voortzetten. Verbeterde betrek
kingen met de Verenigde Staten passen
met in dit beeld. Evenmin trouwens bij
de Amerikanen. Terwijl Bush in Mos
kou zijn onderonsje met Andropov had.
ontving president Reagan de nieuwe
Westduitse bondskanselier Kohl. Rea
gan greep die gelegenheid aan om na
drukkelijk te wijzen op het Sowjetrussi
sche gevaar. De wisseling van de wacht
in het Kremlin is geen aanleiding voor
de regering-Reagan haar houding ten
opzichte van het Sowjetrussische regi
me te wijzigen. De ontmoeting Andro-
pov-Bush is dan ook niet veel meer dan
een algemene oriëntering, een aftasting
van bekende standpunten. Trouwens,
de nieuwe Russische leider heeft ook
een langdurig gesprek gehad met de
Westduitse president Carstens en diens
minister van buitenlandse zaken. Uit
de gebeurtenissen van de laatste dagen
in de Russische hoofdstad valt slechts
de voorzichtige conclusie te trekken,
dat de nieuwe Sowjetleider niet bij
voorbaat stelling neemt tegen het Wes
ten. Alle opties blijven derhalve open in
de toekomst
Dim
AchiUe Lauro, die tweemaal een grote
vloot opbouwde nadat zijn schepen in
de twee wereldoorlogen verloren waren
gegaan, is maandag vrijwel zondereen
cent op 95-jarige leeftijd overleden, zo
heeft zijn familie in Napels bekendge
