A
PRr nNCIALE ZEEUWSE COURANT
bevriezing inkomens
gedurende 3 maanden
PZC
Lech Walesa
vrijgelaten
Andropov nieuwe partijleider
ELASTING WEL, GAS NIET OMHOOG
Vietnam-monument
vandaag
OPVOLGING BREZJNEV SNEL GEREGELD
fiisselend bewolkt
gelend bewolkt en voornamelijk in
ochtend nog enkele buien Middag-
jperatuur rond 10 graden. Matige
5e jaargang no. 266
terdag 13 november 1982
algemene zeeuwse
...VOOR VEILIG VERZEKEREN
HOUTKAAI 11 MIDDELBURG TEL (01180)28000
HAAG - Een ambtenaar in een
elijkbare functie met een zelfde
salaris als een werknemer in het
ijfsleven heeft in netto-salaris nog
d een forse voorsprong. Dat grote
chilin netto-beloning in het voor
van de ambtenaar - voor een mini-
loner f 256 per maand en voor men-
met een modaal inkomen f264 per
jnd - wordt veroorzaakt door het
dat een ambtenaar een aantal so-
epremies niet betaalt, die wel van
fhtrijn voor werknemers in het be-
pip de Kam, fiscaal jurist en werk
zaam als hoofdadministrateur bij het
Sociaal Cultureel Planbureau, en Frans
Nypels, hoofdredacteur van het Haar
lems Dagblad, stellen deze grote ver
schillen in netto-beloning aan de kaak
in een uitvoerig artikel in de PZC-zater-
dagbijlage (Pagina 15).
Aanleiding is de actie die de ambtena
renbond Abva-Kabo voert tegen het be
vriezen van de ambtenarensalarissen
per 1 januari a.s. De Kam en Nypels
schrijven dat de ambtenarenvakbond
in haar actieboekje „Weg met de bevrie
zing" niet het gehele verhaal vertelt.
Die bewering staven zy met berekenin
gen en becijferingen.
Sinds 1979 is iets van de voorsprong in
netto-beloning van de ambtenaren af
gehaald als gevolg van de zgn. Bestek
kortingen (een half procent per half
jaar, toegepast in 1979,1980 en 1981). De
forse stijgingen van de sociale premies
sinds 1981 zijn vervolgens ook op de
ambtenarensalarissen gekort in de
vorm van inhoudingen Die inhoudin
gen hebben echter de voorsprong van
de ambtenaren in netto-beloning niet
weggenomen, zo concluderen De Kam
°n Nypels
Mede door deze kortingen zouden de
bruto-salarissen van ambtenaren
sinds 1977 zelfs veertien procent min
der zijn gestegen dan de inkomens in
het bedrijfsleven. Deze conclusie trek
ken twee ambtelijke werkgroepen die
hierover een rapport hebben uitge
bracht aan de ministers van binnen
landse zaken en van sociale zaken.
Met dit rapport geven de werkgroepen
steun aan het standpunt van de ambte
narenbonden die verdere extra-kortin
gen op ambtenarensalarissen met
klem afwijzen.
Van onze redactie economie i
;N HAAG - Alle inkomens worden met ingang: van 1 januari bevroren. Alleen mogen nog
riodieke verhogingen worden betaald. De vaststaande uitbetaling van de prijscompensatie
latniet door; de aangekondigde verhoging van sociale premies en belastingen daarintegen wel.
nar staat tegenover dat gedurende de adempauze:
de verhoging van het aardgastarief niet doorgaat;
(de telefoontarieven niet worden verhoogd;
jde aangekondigde inkomens verlaging van medisch specialisten wel zal doorgaan.
een brief aan de voorzitters van de
werkgevers- en werknemersor-
ities zegt het kabinet gedurende
>auze intensief overleg te wil-
mto-arm
De Bond van Grote en Jonge Gezin
nen heeft de komende zondag in Bel-
pê uitgeroepen tot 'auto-arme zon
dig Inwoners van de buurlanden
verzocht by een bezoek aan
net als 'spelbrekers' te fun ge-
ar ook de auto thuis te laten.
Ais het BGJG-initiatief een succes
wrat. zal de bond de overheid vragen
jaarlijks drie tot vier verplichte auto
rite dagen in te voeren
PAGINA 3
iruba
Aruba kan gedurende een overgang
speriode een aparte status krijgen bin
nen het koninkrijk. uitmondend in on
afhankelijkheid uiterlijk in 1993. In
dien het echter niet mogelijk is een
■hecht en duurzaam samenwerkings
verband' tussen Aruba en de overige
vjjf Antilliaanse eilanden tot stand te
brengen gedurende de overgangspe
riode, zal Aruba versneld onafhanke
lijk «•orden.
PAGINA 11
kansrijk
Theo Platjouw is nog steeds kansrijk
op de titel in het nationaal kampioen
schap bandstoten eerste klas De Axe
laar verloor en won gisteren in Rotter
dam een partymaar heelt momenteel
hethoogste algemeen gemiddelde van
alle deelnemers
PAGINA 13
ongevallen
Ongevallen kosten de Nederlandse sa
menleving ruim twee miljard gulden
Per jaar- een miljard aan verpleegda-
gen m ziekenhuizen en nog eens ruim
«en miljard als gevolg van 13 miljoen
waiimdagen Uit het onderzoek 'On-
pvallen van klein tot groot' blijkt ver-
derdatbejaarden een veel grotere risi-
«ogroep zyn dan kinderen
PAGINA 27
arbeidsinspectie
De omroep ligt overhoop met de Ar
beidsinspectie. Een meisje van nog
geen 15 jaar mocht gisteren in de show
wn Sopja geen Hecije van de derde
junderen voor kinderen'-elpee zin-
gpi De Inspectie heeft ook geen toe-
ramming verleend voor een optreden
het 'Kinderen voor kinderen'-koor
wnavond bij'Mies'
Nieuws uit Zeeland: 2.4,5,
'en 9.
Bmnen- en buitenland: 3
en 13.
t: 11.
Badioen televisie: 25 en 27.
financiën 12.
rdagkrant: 15, 16, 17,
21 en 23.
len voeren met de sociale partners over
het voor 1983 te voeren sociaal-econo
misch beleid. De voorzitters van de or
ganisaties worden voor woensdagmor
gen uitgenodigd het eerste overleg te
hebben met een zware delegatie uit het
kabinet, die onder leiding zal staan van
minister-president Ruud Lubbers.
Vrijdag heeft het kabinet de voorstellen
afgerond. Nu worden niet alleen de in
komens van ambtenaren en trendvol
gers bevroren, maar voor de gehele linie
geldt een loonstop. Alleen de periodie
ke loonsverhogingen mogen zowel bij
ambtenaren als bij werknemers in het
bedrijfsleven doorgaan. Naast de be
vriezing van de prijscompensatie mo-
Defensie koopt
grond in
Coevorden voor
legerdepot VS
DEN HAAG (ANI'V- Het ministerie
van defensie heeft in Coevorden
een stuk grond van 51 hectare aan
gekocht, dat bestemd wordt als op
slagplaats voor Amerikaans leger-
materiaal en munitie.
B en w van Coevorden zullen de
raad van hun gemeente zo spoedig
mogelijk een voorstel doen over de
ze verkoop. De vestiging van dit op
slagcomplex betekent voor Coe
vorden werkgelegenheid voor on
geveer 350 personen, aldus een be
kendmaking van het ministerie
van defensie.
Burgemeester drs W. Hoekzema
van Coevorden deelde vrijdag
avond mee dat volgend jaar met de
bouw kan worden begonnen.
gen ook de secundaire arbeidsvoor
waarden gedurende de adempauze niet
worden verbeterd.
Ambtenaren zullen vanaf 1 januari nog
het een en ander moeten inleveren. Zo
zullen zij worden geconfronteerd met
de afschaffing van de vakantieuitke
ring per kind en zullen de verhogingen
van de sociale premies die de werkne
mers in het bedrijfsleven moeten beta
len per 1 januari op de inkomens van
ambtenaren en trendvolgers worden
gekort. De voorgenomen extra korting
van 1,65 procent van onderwijsgeven
den gaat gewoon door
Prijsbeheersing
Het kabinet zegt, dat gedurende de
adempauze waarin er niets kan gebeu
ren in de bruto-loonsfeer, een stringen
te prijsbeheersing van toepassing zal
zijn. Dit houdt in dat prijsstijgingen
slechts toegestaan zullen zijn, voor
zover het betreft de doorberekening
van externe kostenstijgingen.
Het terughoudende beleid van de over
heid ten aanzien van de verhogingen
van tarieven, retributies en belastingen
moet worden aangescherpt. „De finan
ciële positie van de rijksoverheid en
vooal van de lagere overheden maakt
het echter niet mogelijk te komen tot
opschorting van verhogingen over de
gehele linie", aldus het kabinet.
Daarom zouden dan ook reeds voorge
nomen verhogingen van tarieven, retri
buties en belastingen doorgang moeten
vinden met uitzondering van de aange
kondigde verhogingen van de aardgas
tarieven en de telefoontarieven. In de
gezondheidszorg mogen verhogingen
die de kosten moeten dekken, wel door
gaan. Wel wordt overwogen de reeds
aangekondigde eigen bijdrage voor ge
neesmiddelen op te schorten
Specialisten
Met ingang van 1 januari zullen de me
disch specialisten een aanzienlijk in
komensverlaging ondergaan, zoals
reeds was aangekondigd. Eventuele
voorstellen tot verhoging van tarieven
van vrije beroepsbeoefenaren die niet
voortvloeien uit het prijs en inkomens
beleid 1982, zullen worden opgeschort.
Voorts overweegt het kabinet de op
schorting van:
- de verhoging van huren en pachten,
met uitzondering van huuraanpassin-
gen;
- de indexverhoging van alimentatie
bedragen per 1 januari 1983.
- de uitbetaling van verhogingen van
dividenden.
Opschorting van wijzigingen in de pre
mies voor de sociale zekerheid en de
belastingen per 1 januari wordt in ver
band met de financiële positie van de
sociale fondsen en de schatkist met
overwogen. „Beleidsvoornemens ten
aanzien van ombuigingen worden niet
aldus het kabinet.
De regering zegt de sociale partners de
(Slot zie pag. 8 kol. 6)
WASHINGTON - Vandaag zal in de Amerikaanse hoofdstad
een monument voor Vietnam-veteranen worden onthuld. In
een zwart marmeren muur staan de namen gegrift van de
Amerikanen die in Vietnam stierven. Dat Vietnam voor veel
Amerikanen nog steeds geen vergeten zaak is, laat deze foto
zien, waarop een veteraan knielt bij het monument.
MADRID (DPA/AFP) - De Pool
se vakbondsleider Lech Wale
sa is vrijdag: vrijgelaten. Dat
heeft de Poolse televisie ge
meld. In een uitzending over
het werk van de regering, 'Re
geringsmonitor', zei de presen
tator: „Lech Walesa is vandaag
ontslagen uit de plaats van zijn
internering".
De vrijlating is, naar in Warschau werd
vernomen, het resultaat van een ge
sprek tussen minister van binnenland
se zaken Czeslaw Kiszczak en de vak
bondsleider. Walesa zal spoedig een pri-
vé-onderhoud hebben met de leider van
het militaire bewind, generaal Jaruzels-
ki. Dit deelde het plaatsvervangend
hoofd van de Poolse delegatie op de vei
ligheidsconferentie in Madrid. Wlodzi-
mierz Konarski, vrijdag mee. Hij ver
klaarde voorts dat de staat van beleg
die vorig jaar december werd afgekon
digd in Polen voor kerstmis zal worden
opgeheven wegens de verbetering van
de sociaal-economische toestand.
Lech Walesa iarchieffoto
MOSKOU - Een recente, maar niet ge
dateerde foto van Joeri Andropov, de
opvolger van Brezjnev
IVan onze correspondenten i
DEN HAAG - Het voormalige hoofd
van de KGB Jocri Andropov (68) volgt
de woensdag overleden Leonid Brezj
nev op als partijleider. Dat is vrijdag
in Moskou bekendgemaakt door het
staatspersbureau Tass. Andropov
geldt, ondanks zijn KGB-verleden, ais
een gematigde hervormingsgezinde fi
guur.
De relatief snelle benoeming van An
dropov, een dag na de officiële bekend
making van Brezjnevs overlijden, kan
gezien worden als overwinning van de
vleugel in het politbureau die kritisch
tegenover de overleden partijleider
stond. Andropov's grote rivaal in de
strijd om het leiderschap van de partij
was een beschermeling van Brezjnev,
Konstan tin Chemenko (711
Chemenko trad de laatste tijd steeds
meer op als verdediger van Brezjnevs
politiek en reisde in diens naam naar
het buitenland Maar Chemenko had
geen enkele machtsbasis in de partij en
was in het politbureau voornamelijk
belast met administratieve taken. Een
eerste teken dat niet hij maar Andro
pov als kroonprins van Brezjnev gezien
kon worden, was dat de oud-KGB-chef
na het overlijden van partijideoloog
Soeslov in januari een aantal van diens
taken overnam. Soeslov stond als twee
de genoteerd in de Kremlin-hierarchie.
Tijdens de laatste bijeenkomst van het
300 man tellende centraal comité van
de partij werd Andropov benoemd tot
partysecretaris. De combinatie van de
functies als lid van het Politbureau
(waar hij in 1973 voor werd gekozen) en
partijsecretaris is een voorwaarde om
door te stoten naar de abolute top in het
Kremlin. Naast Brezjnev konden
slechts vier andere politbureauleden op
deze dubbelfunctie bogen. Het centraal
comité telt 10 partysecretarissen.
KGB
Voorzover bekend is Andropov nog
nooit in het Westen geweest. Maar
Kremlinologen wijzen erop dat hij een
grote kennis van de wereldproblemen
heeft dankzij zijn 15 jaar ervaring als
hoofd van de Russische geheime dienst
KGB. In tegenstelling tot zijn voorgan
ger Beria, die onder Stalin verant
woordelijk was voor brute onderdruk
king door de geheime dienst, heeft An
dropov nooit een terreuretiket opge
plakt gekregen. Hij maakte van de
KGB een efficiënt werkende dienst,
die hel dissidenten onmogelijk maakte
zich te organiseren, zoals de Helsinki-
groep begin dit jaar moest beamen
door zich op te heffen.
Andropov, al jaren Brezjnevs buurman
in Moskou, staat te boek als tegenstan
der van de militairen die sterk ijveren
voor verhoogde defensie-inspanningen.
Bij zijn benoeming in 1979 prees Brezyn-
jev hem voor zijn „actieve bijdrage aan
de internationale politiek van de par
tij". Hij zat dan ook op één lijn met de
nu overleden partijleider wat de ont-
spanningspolitiek betreft.
Al ln 1976 waarschuwde Andropov dat
„een atoomoorlog niet te winnen is" en
„catastrofale gevolgen zal hebben". En
onlangs gaf hij openlijk toe dat in de
Sowjet-Unie belangentegenstellingen
bestaan, een vrij ongebruikelijk ver
schijnsel in deze leninistische staat Hij
keerde zich dan ook tegen de militaire
denkwyze. die ervan uitging dat uit
breiding van het kernwapenarsenaal
het mogelyk zou maken de Verenigde
Staten voorbij te streven en een kern
oorlog te winnen.
VS-delegatie
De Verenigde Staten zenden r
slechts een Kleine afvaardiging naar
de begrafenis van Leonid Brezjnev. De
Russen hebben daarom gevraagd, hoe
wel president Reagan aanvankelijk
van plan was behalve vice-president
George Bush en minister van buiten
landse zaken George Shultz. nog zes
voormalige ministers van buitenland
se zaken en een parlementaire verte
genwoordiging te sturen. Nu gaan
Bush en Shultz, alsmede de Ameri
kaanse ambassadeur in Moskou, Ar
thur Hartman.
Het thuisblijven van president Reagan
heeft in sommige politieke kringen eni
ge bevreemding gewekt. Staatsbegrafe
nissen van belangrijke leiders zyn door
gaans een gelegenheid die gaarne
wordt aangegrepen voor informele ont
moetingen in de marge van de plechtig
heid. Reagans aanwezigheid zou blijk
baar niet passen in het beeld van de
momentele relaties met de Sowjet-
Unie.
Vice-premier en minister van econo
mische zaken Gijs van Aardenne zal
maandag in Moskou bij de begrafenis
van Brezjnev de Nederlandse regering
vertegenwordigen.
iaandag (Zie ook pagina 31
De uitdaging van
Zeelands staten
Zeeiands staten zijn giste
ren begonnen aan de drie
zitting ter behande
ling van de provincie-begro-
ting-1983. Het eerste jaarlijk
se algemene beleidsdebat
van provinciale staten in de nieuwe sa
menstelling sinds de verkiezingen van
afgelopen voorjaar. De eerste keer ook
met een gedeputeerden-college tegen
over zich, waarin de politieke verhou
dingen een grondige gedaanteverwisse
ling hebben ondergaan Niet langer
meer hebben de confessionele partijen
in het dagelijks bestuur van de provin
cie een overwegende positie, zoals lan
ge jaren achtereen het geval was. Nee.
na de rumoerige onderhandelingen die
vlak voor de zomer aan de gs-verkiezing
voorafgingen zijn CDA. PvdA en WD
achter de tafel op het verhoog in de sta
tenzaal op gelijke politieke sterkte ver
tegenwoordigd. Het lag voor de hand
dat de fractievoorzitters van de politie
ke partijen die enkele maanden geleden
de verbitterde strijd om de bezetting
van zes gs-stoelen hebben gevoerd, er
gisteren in hun algemene beschouwin
gen weinig voor voelden dat gevecht
met woorden nog eens dunnetjes over
te doen. Het bleef - met nu wat meer
afstand tot de gebeurtenissen bij de col
legevorming - bij vaststellen van de fei
telijkheid dat op het Zeeuwse politieke
krachtenveld de cijfermatige afstand
tussen de drie belangrijkste partijen
(CDA. PvdA en WD) in de loop van dit
jaar steeds verder is verkleind. En dat
gegeven zal in de pas begonnen zit
tingsperiode van de Zeeuwse staten
niet zonder beduidende invloed zijn op
de marges waarbinnen een provinciaal
beleid zich zal moeten bewegen.
In de eerste ronde van het begrotings
debat was die sfeer van ingehouden
kritiek duidelijk voelbaar. Ook de pro
vincie staat aan de vooravond van een
periode, waarin bezuinigingen en krap
te aan middelen duidelijke beleidskeu
zes zullen dicteren. Het ziet er naar uit
dat het rijk de geldstroom naar de pro
vincies vrij ingrijpend zal gaan indam
men. terwijl er tegelykertijd nieuwe ta
ken naar de provincies zullen worden
overgeheveld. De financiële rek is er
dus bepaald uit. Overigens is de start
positie in dergelijke omstandigheden
voor de provincie Zeeland niet slecht.
Met een zekere tevredenheid werd in
algemene beschouwingen melding ge
maakt van het resultaat dat voorzich
tig en spaarzaam beleid in de voorbije
jaren heeft opgeleverd: een provinciaal
overheidsapparaat dat er financieel
voorstaat als een kerngezond bedrijf-
Met de in jaren gekweekte reserves zijn
gs in de gelegenheid om een gericht ei
gen werkgelegenheidsbeleid te ontwik
kelen. In korte tijd zijn daartoe de eer
ste initiatieven genomen: er is een
werkgelegenheidsfonds gesticht met
een bepaald niet karige voeding en de
contouren van een sociaal-economisch
beleidsplan beginnen zichtbaar te wor
den. Dat zijn stevige stappen vooruit in
vergelijking met enkele jaren terug,
toen er van achter de gs-tafel nogal eens
werd geklaagd over het gebrek aan mo
gelijkheden om zelf sturend bezig te
kunnen zijn. Terecht werd van de kant
van de PvdA gisteren nog eens opge
haald dat het lang heeft geduurd voor
dat ideeén in deze richting 'rijp' werden
geacht voor uitvoering. In de beleids
voornemens van het nieuwe gs-college
staat de bestrijding van de werkloos
heid centraal. En over de noodzaak
daarvan bestond gisteren in de staten
geen verschil van mening.
Zonder af te dalen in details hebben
de staten in de eerste ronde van het
debat rond de provincie-begroting-1983
het gs-college uitgedaagd om met dui
delijke keuzes op tafel te tomen. Keu
zes van beleid, geënt op toenemende
schaarste. En daarbij gaat het niet al
leen om schaarste aan middelen en mo
gelijkheden. maar vooral ook om
schaarste aan tijd. Voor uitstel van be
slissingen ontbreekt de tijd. Aan het
eind van de jaren '60 en het begin van de
jaren '70 is in Zeeland dank zij veel mo
gelijkheden een voorzieningenpeil van
hoog gehalte opgebouwd. Veel wensen
en verlangens konden worden vervuld,
aan een goede begeleiding kon ruime
aandacht worden besteed. Of dat nu de
uitbreiding van de werkgelegenheid, de
verbetering van verkeersverbindingen,
de verdeling van de ruimte, de zorg voor
het milieu dan wel activiteiten op het
brede terrein van het welzijn betrof. In
de komende zittingsperiode van Zee
lands staten zal bet er om gaan om de
bereikte resultaten voor afbraak te be
hoeden. Dat is bepaald geen eenvoudi
ge opgaaf. De begrotingsbeschouwin
gen van gisteren heten daarover weinig
twijfel bestaan. Aan het nieuwe college
van gs. dat een duidehjk vertrouwens
votum meekreeg, nu de beurt om de
handschoen op te nemen.
vdM
De 87-jarige erevoorzitter van de
Westduitse FDP in West-Berlijn, Wil
liam Borm. is vrijdag uit de partij getre
den na een lidmaatschap van 37 jaar.
Met deze stap zegt Borm te willen pro
testeren tegen de koers van FDP-voor-
zitter Hans-Dietrich Genscher Deze be
reidde de overstap naar de CDU-CSU
voor zonder de partij erin te kennen
Veiligheidstroepen m Noord-Ierland
hebben donderdagavond drie mannen
doodgeschoten bij Lurgan, 50 km ten
westen van Belfast. De drie mannen re
den per auto door een wegcontrolepost
en openden het vuur.
Volgens de politie behoorden de drie
mannen tot de IRA, het Ierse Republi
keinse Leger.
