1986: twee kerken 'in staat van hereniging'
de vries krijgt
loyale steun
Gt)
de staatssecretarissen
kabinet kan aan de slag
VRIJDAG 5 NOVEMBER 1982
Op deze pagina de profielen van twaalf staatssecretarissen waarvan de
benoeming gisteren in de loop van de dag bekend werd. Gisteravond
laat deelde voorts een woordvoerder van het ministerie van Welzijn, Volks
gezondheid en Cultuur mee, dat tot staatssecretaris van dit ministerie is
benoemd drs. J. P. van derReijden <55uit Oegstgeest. Er moeten nu nog een
dnetal staatssecretarissen worden benoemd.
Drs. Van der Reijden is lid van het CDA en aficomstig uit de CHU.
De nieuwe staatssecretaris was vanaf april dit jaar directeur sociale zaken
van het verbond Nederlandse ondernemingen VNO. Daarvoor was hij di
recteur van het verbond Nederlandse groothandel.
Drs. Van der Reijden studeerde economie m Rotterdam.
DEN HAAG - Er waren gisteren in de CDA-fractie twee stem
mingsronden nodig om een nieuwe voorzitter te kiezen. De eer
ste keer was er geen kandidaat die een absolute meerderheid
wist te behalen. De kandidaten waren onder meer Gerrit Gerrit-
se, René van der Linden, Fred Borgman, Ad Lansink en Bert de
Vries. De tweede ronde gaf de doorslag.
Overigens waren de zekere opvolgers
van de ministers al uitgenodigd bij het
fractieberaad aanwezig te zijn. Zij had
den zelfs stemrecht gekregen van de
fractie, alhoewel zij officieel nog geen
lid zijn van de Kamer. Dat zal pas vol
gende week het geval zijn als zij door
kamervoorzitter Dolman zijn beëdigd.
Volgens De Vries heeft de hele fractie
na afloop van de verkiezing laten we
ten de nieuwe fractieleider „loyaal" te
steunen.
„Ik ben me ervan bewust dat ik niet aan
de plezierigste functie ben begonnen,
maar iemand moet het toch doen. Er
zijn 45 kamerleden, met elk hun eigen
meningen en opvattingen. Het zal niet
gemakkelijk zijn om daarin één lijn te
vinden", aldus De Vries.
De verkiezingen van De Vries betekent
dat vooral de voormalige CHU onder
vertegenwoordigd is in de top van het
CDA (een ARP-partijvoorzitter. een
KVP-premier en een ARP-fractielei-
der). „Een stuk onevenwichtigheid",
gaf De Vries toe. „Maar het is ook een
symptoom dat de bloedgroepgedachte
in de partij naar de achtergrond schuift
en dat is een goede zaak", zei hij.
De nieuwe voorzitter is één van de fi-
nancieel-economische specialisten van
de fractie, waarvan hij sinds 1978 deel
uitmaakt. In zijn persconferentie van
donderdag noemde hij zichzelf „iemand
van het centrum in het CDA"
De Vnes was verder één van de kamer
leden die nogal kritisch stond tegen
over het eerste concept-regeerakkoord
waarmee onderhandelaar Lubbers uit
de gesprekken met Nijpels (VVD)
kwam. Toen echter Lubbers een week
later na nieuwe onderhandelingen met
een gewijzigd voorstel kwam, was het
„een stuk gemakkelijker ermee te le
ven", aldus De Vries.
Voordat De Vries in de Kamer kwam
was hij tien jaar lang wetenschappe
lijk hoofdmedewerker aan de Erasmu-
suniversiteit in Rotterdam. In 1964
slaagde hij voor het doctoraal examen
economie aan de rijksuniversiteit te
Groningen. Aan de vrije universiteit
van Amsterdam promoveerde hij in
1975 op een proefschrift over inko
mensverdeling.
(Slot van pagina 1
door bezuinigingen moeten worden
opgevangen.
In de taakomschrijving van staatsse
cretaris Bolkestein voor buitenlandse
handel is nu opgenomen dat deze een
eigen verantwoordelijkheid krijgt voor
exportkredieten. Wanneer dit beleid re
sulteert in wijzigingen van het verzeke-
ringsbeleid, beslissen de minister van
financiën en de staatssecretaris geza-
melfjk.
Deze wijzigingen in het akkoord, zoals
dat vonge week door informateur
Scholten is opgesteld, zijn vastgelegd
in het eindverslag van Lubbers. Dit
heeft de oud-formateur donderdag na
de oprichtingsvergaderingen vlak vóór
de beëdiging aan de koningin aangebo
den.
Verassingen
De grootste verrassingen kwamen op
het laatste moment door het geschuif
met personen. Ad Ploeg (WD), die tot
woensdag nog een vaste kandidaat
voor het staatssecretariaat op defensie
was. gaat natuurbeheer doen. In zijn
plaats is oud-NOS-joumahst drs Char
les Schwietert door de WD voorgedra
gen.
Bovendien werd drs. Jaap Scherpen-
huizen (WD) bij Lubbers aangemeld
als staatssecretaris voor verkeer en wa
terstaat. Hij was tot woensdagnacht
kandidaat-staatssecretaris voor ruim
telijke ordening. Met deze personen is
het WD-lijstje compleet.
Tegen de benoeming van Ad Ploeg heb
ben formateur Lubbers en minister De
Ruiter (CDA, defensie) bezwaar aange
tekend. Daarna schoof Nijpels Schwie
tert naar voren. Lubbers zei donderdag
op een persconferentie dat hij tegen één
andere WD-kandidaat „onoverkome
lijke bezwaren" heeft aangetekend. De
ze persoon is dan ook niet in het kabinet
gekomen.
Het CDA is nog steeds niet rond met de
samenstelling van de lijst van kandi
daat-staatssecretarissen. Zeker van
hun post zijn in ieder geval drs. Gerrit
Brokx, Jan van Houwelingen (mate
riaalzaken op defensie). Louw de Graaf
(sociale zaken) en Piet van Zeil (econo
mische zaken).
Gisteravond werd bovendien bekend
dat de keuze voor staatssecretaris van
welzijn, volksgezondheid en cultuur is
gevallen op drs. J. P. van der Reijden
(55) uit Oegstgeest.
Voor de andere drie CDA-posten zijn
nog geen beslissingen gevallen. Voor
binnenlandse zaken is Van Amelsvoort
een belangrijke kandidaat en voor on
derwijs de zittende staatssecretaris
Hermes. Maar voor die laatste post is
ook nog de oud-CHU'er Van Leijen-
horst in de markt. Wie justitie gaat
doen, is nog niet bekend.
De al bij Lubbers voorgedragen staats
secretarissen worden vandaag door de
koningin beëdigd.
dr. w. (wim) f. van eekelen (wd),
staatssecretaris van buitenlandse zaken
Was in het eerste kabinet-Van Agt staatssecretaris van de
fensie, materieelzaken. Zat sindsdien in de Tweede Kamer
en keert nu terug op buitenlandse zaken om daar het Euro
pees beleid te voeren, de post die de nieuwe minister Van den
Broek in het vorige kabinet had. Studeerde twee jaar politi
cologie in Amerika, vervolgens rechten in Utrecht en promo
veerde tot doctor in de rechtsgeleerdheid op een proefschrift
over de grensgeschillen tussen India en China. Was twintig
jaar ambtenaar in de buitenlandse dienst voordat hy in '77
kamerlid werd. Een degelijke, weinig opvallende man van 51
jaar oud. woonachtig in Den Haag
PZC/opinie en achtergrond
«u
a. (ad) ploeg (wd), Q
staatssecretaris van landbouw en visserij
Een „troostprijs". Wilde graag staatssecretaris vandty
worden, gezien zijn door-en-door militaire achter/1
Vocht in Nederlands-Indiè en Korea, was docent aan;
gere krijgsschool, hoofd opleiding eerste divisie en lid»
krijgsraad in Arnhem. Zat vier jaar in de Arnhemse ge:
teraad en sinds '72 in de Tweede Kamer. Daarnaast IftE
de NAVO-assemblee, bestuurslid van de Atlantischtroi
missie en van de hockeybond. Is 55 jaar oud. woont qer
hem. Krijgt de verantwoordelijkheid voor natuur- e-tn
schapsbeheer. een nieuw staatssecretariaat „Eenroi
ging", vindt hij. ^ei
j. (fan) van houwelingen (cda),
staatssecretaris van t
De enige bewindsman op defensie die blijft zitten. Sinds vo
rig jaar staatssecretaris voor personeelszaken en sinds het
vertrek van zijn PvdA-collega Stemerdink ook materieelza
ken. Die laatste taak houdt hij nu. Zat van '73 tot '81 in de
CDA-Tweede-Kamerfractie en was daarin tijdens het eerste
kabinet-Van Agt een van de zogenaamde loyalisten. Hij hield
zich voornamelijk met sociaal-economische zaken bezig. Is
tot „chemical engineer" opgeleid in Londen, woont in Putten
en is 45 jaar oud.
drs. n. (nell) j. giryaar-maas (wd),
staatssecretaris van onderwijs en wetenschap
de
- :L -... AV-. i zi
eid
De familie Ginjaar krijgt evenals in het kabinet-Val10
Wiegel een vertegenwoordiger. Van 1977 tot 1981 v£st
minister Ginjaar voor volksgezondheid en milieuhygit® c
wordt zijn vrouw (51 jaar) staatssecretaris. Zij heef;!15'
kunde gestudeerd en heeft in dat vak op een Rijsrf
school les gegeven. Daarna werd zij in 1973 lid van del.
Kamer. Zij heeft in al die jaren een aantal functies in^e
wijsvakorganisaties vervult. Zij geldt in de WD-frac?en
een gematigd voorstander van de middenschool alsé^n|
de vormen van voortgezet onderwijs. Juist met de ef
menten rond het vernieuwde onderwijs zal zij zich bezn^r.
ten houden. Zij woont in Rijswijk.
aln
drs. c. (charl) schwietert (wd),
staatssecretaris van defensie
De grootste verrassing in de nj. Werkt sinds 4,5 jaar op de
Haagse redactie van het NOS-joumaal. Was daarvoor jour
nalist bij De Volkskrant en Brandpunt. Geschoold door de
jezuiten. Studeerde politicologie in Amsterdam en Amerika.
Laat een baan als woordvoerder van de minister van finan
ciën, die hij 1 januari zou krijgen, schieten. Heeft militaire
ervaring als dienstplichtig infanterist en reserve-officier.
Blijkt sinds 2 jaar lid van de WD, hoewel menigeen hem
CDA-sympathieên toeschreef. Is schrijver van de politieke
thriller „Moord op de informateur". Gaat op defensie het
personeelsbeleid doen. Is 39 jaar oud en woont in Hilversum.
(louw) de graaf (cda), adt
staatssecretaris van sociale zaken
'fd
■rak
Krijgt de sociale zekerheid in zijn portefeuille, het i31c
waarop hij bij uitstek deskundig is. Was al eens staal#
taris op dit departement in het kabinet Van Agt-Wiep)!*I
der Albeda. Kwam daarna weer in de Tweede Kamer
werd (hoewel hij nu geldt als „te licht") minister vansg
zaken toen de PvdA begin dit jaar het tweede kabl
Agt uitstapte. Heeft een opleiding in de sociale ver
gen, doorliep de kaderschool van het CNV e:
'77 achtereenvolgens beleidsmedewerker, se
de voorzitter van de christelijke vakcentrale. Blo
ARP, 52 jaar oud. woont in Naarden.
p. (piet) h. van zeil (cda),
staatssecretaris van economische zaken
Blijft zich bezighouden met het midden- en kleinbedrijf op de
post die hij sinds vorig jaar bekleedt. De 55-jarige Van Zeil
de laatste KVP-voorzitter en behoort tot de top van het
CDA-circuit. Van 1950 tot 1971 was hij bestuurder van de
katholieke vakbond NKV. Hield zich tussen '71 en '81 in de
Tweede Kamer vooral bezig met sociale zaken, minderhe
den, Suriname en de Antillen. Zoon van een Hillegomse mid
denstander, tegenwoordig wonend in IJsselstein.
jwii
mr. a. (annelien) kappeijne van de coppello^J
staatssecretaris van sociale zaken g v
nte
Zij stelde zich in 1981 niet herkiesbaar, omdat zij teflne
van de liberale idealen in de party terugvond. Votfgse
afwijzing van van kiesrecht voor buitenlanders by genfus:
raadsverkiezingen door het WD-congres en de mislij de
van het initiatief abortuswetsontwerp van WD et.
door de liberale Eerste-Kamerfractie waren voor haainli
stellingen. Zij behoort tot de linkervleugel van de pr
laat dat duidelyk blyken. Vooral toenmalig fractievoA|y
Koos Rietkerk en oud-partijvoorzitter Frits Korthal'"1
hebben hier grote moeite mee. Door WD-voormani—,
pels zelf is zy nu teruggehaald om het emancipatiebö*R
gaan voeren. Zy studeerde in Leiden rechten. Na
lidmaatschap werd zy lid van de Raad van Beheer
NOS. Zy is 46 jaar en woont in Leiden.
mr. drs. f (frits) bolkestein (wd),
staatssecretaris van economische zaken
Wordt een soort pseudo-minister voor buitenlandse handel.
Om in het buitenland op het hoogste niveau te kunnen on
derhandelen, mag hy zich daar minister noemen. Binnens
lands is hij gewoon staatssecretaris. Een studiehoofd: heeft
gymnasium alpha én beta, studeerde wijsbegeerte in Am
sterdam, rechten in Leiden en economie in Londen. Werkte
van 1960 tot '76 bij de Shell, de laatste driejaar als directielid
van Shell Chemie in Parijs. Is 49 jaar oud en woont in Den
Haag.
mr. h. (henk) koning (wd),
staatssecretaris van financiën
Weer een staatssecretaris die terug komt. In het eerste kabi
net-Van Agt was hij staatssecretaris van binnenlandse zaken
onder minister Wiegel. Na de belastingacademie en een rech
tenstudie werd hij belastinginspecteur. Daarna werkte hij op
het ministerie van financiën. Die werkkring verliet hij in 1967
om lid te worden van de Tweede Kamer voor de WD. Hij was
tegelijk enige jaren lid van de Rotterdamse gemeenteraad.
Na zyn aftreden als staatssecretaris in 1981 werd hij weer lid
van de Tweede Kamer. Hij is 49 jaar en hy woont in Rotter
dam. Gaat zich bezighouden met belastingen.
drs. j. (jaap) f. scherpenhuizen (wd), rsch
staatssecretaris van verkeer en waterstaat
a v«
•gei
vei
lal
Een van de ambassadeurs van het Noorden in de lift i
Kamer. Heeft al van tevoren aangekondigd dat hy deug c
achtige PTT-ambtenaren flink achter de broek zal zitamf
de centrale directie naar Groningen over te plaatsen.Sg tu
snel een spoorlyn via Lelystad naar het Noorden. Ker k
regionale stokpaarden op Verkeer en Waterstaat gaai! kw
den. Is sociaal-geograaf (hoofdvak planologie), werkti pol
dienst stadsontwikkeling in Groningen en was lid valen
vinciale staten. Sinds '73 in de Tweede Kamer. Is 48 jater e
woonplaats: Aduarderzyl {te i
tal s
-Ide
5 wei
kop
irde
mr.
(gerrit) ph. brokxfeda).
staatssecretaris van volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening en milieubeheer
Was al eens staatssecretaris op dit departement in hellii
kabinet-Van Agt. Krygt ook nu weer de woningbouw!/#
portefeuille. Studeerde Nederlands recht in Utrecht,
'53 tot '67 als officier werkzaam bij de militaire admiruif
En echte Brabantse KVP'er, die bovendien gek is opv i"~
len. Werd in '63 gemeenteraadslid in zyn geboorteplaafLSl
terhout, in '66 wethouder en in 1970 üd van Gedepir: ui
Staten van Noord-Brabant, onder meer belast met whDDI
verkeer. Zit vanaf vorig jaar september in de Tweede Kvoer
Is 49 jaar oud en woont in Teteringen. dgai
it de
butt
Op woensdag 17 en donderdag 18 no
vember zullen de synoden van de
Nederlandse Hervormde Kerk en van
de Gereformeerde Kerken opnieuw ge
zamenlijk vergaderen om een belang
rijke volgende stap te zetten op de weg
naar een hereniging van de beide refor
matorische kerken. Als er eenstem
migheid bestaat over de voortzetting
van het aan de gang zijnde proces van
hereniging kunnen de synoden in 1986
een officiële verklaring afleggen waar
in zal staan dat beide kerken 'geacht
willen worden zich in staat van hereni
ging te bevinden'. Dat zo'n verklaring
van bijzonder groot belang zal zijn is
duidelijk: zij zal een einde maken aan
een situatie van vrijblijvend met el
kaar omgaan. Het proces van 'samen
op weg zijn' van hervormden en gere
formeerden gaat dan werkelijk in de
richting van een afronding.
De komende jaren zullen van grote be
tekenis zyn voor een duidelijk en se
rieus antwoord op de vraag of hetgeen
de kerken nog gescheiden houdt be
langrijker is dan wat de kerken bindt in
het belijden en in het uitdrukking ge
ven aan de consequenties van dat belij
den.
Op sommige plaatsen wordt de vraag
gesteld of de kerken nu rijp zyn voor
hereniging Elders komt - helaas - zelfs
die vraag niet eens aan de orde Geen
belangstelling, bang voor onrust, door
onbekendheid gevoed wantrouwen?
stereotiepen
Het is noodzakelijk de argument eiin
tra hereniging voortdurend oclsen
op hun waarheids- en werkelijkheidsge
halte Gesprekken over het samen gaan
van hervormden eri gereformeerden
dreigen soms vast te lopen in het uitwis
selen van stereotiepen, dat wil zeggen
het herhalen van steeds weer dezelfde
woorden.
Het gaat dan over zoiets ongrijpbaars
als de sfeer die by de hervormden an
ders is dan bij de gereformeerden. Her
vormden zouden bang zyn door die
drammerige gereformeerden onder de
voet te worden gelopen, gereformeer
den zijn bevreesd voor de vrijzinnigheid
(waar bij verder doorvragen vaak blijkt
dat zy dat niet nader kunnen verklaren
aangezien zij nog altyd denken aan het
modernisme van anderhalve eeuw gele
den). Het lidmaatschap van politieke
partyen speelt geen rol meer: ch (her
vormd) en ar (gereformeerd) bestaan
niet meer en cda is voor lang niet iedere
hervormde en gereformeerde de politie
ke paraplu.
Vaak moet worden geconstateerd dat
allerlei uitvluchten worden gezocht om
te ontkomen aan de klem van de oproep
van Christus één te zijn - wat ook geldt
voor de kleine kerkeiyke schaal in dit
landje
Wat hier naar voren wordt gebracht is
niet een poging om een aantal proble
men en knelpunten in de verhouding
van hervormden en gereformeerden
van de tafel te vegen Die zijn er natuur
lijk wel ra vele decennia van geschei
den omwikkelingen Maai- het gaat
vóór alles oir. de intentie, om de geest
•i men elkaar ontmoet, elkaar no-
■it om het elkaar herkennen in
geloof en leven.
pogingen
De pogingen om tot een herenigde kerk
te komen dateren niet van vandaag of
gisteren. Negen jaar geleden, in 1973,
werd de eerste gezamenlijke synode
gehouden na de breuken van 1834 (Af
scheiding) en 1886 (Doleantie). Op
nieuw werd samen vergaderd in 1976
en 1979. In 1978 en 1981 waren er ge
combineerde synode-bijeenkomsten
over bepaalde thema's (de zending en
de gezamenlijke opdracht in de jaren
tachtig, het laatste samen met de
rooms-katholieken). Verder functio
neert sedert 1976 een speciaal orgaan
van samenwerking: de raad van depu-
taten 'Samen op w eg'. Die kent werk
groepen voor samenwerking op het
plaatselijke vlak, kernen van belijden,
kerkordelijke aangelegenheden en ofe,
ganisatie en financiën.
Is de 'kerkelijke top' verder dan 'het
grondvlak', met andere woorden: is de
samenwerking, het streven naar een
heid in de landelijke kerkelijke organen
verder gevorderd dan in de plaatselijke
gemeenten0 Of is het misschien omge
keerd? Ik denk dat hervormden en ge
reformeerden die in hun woonplaats al
les of byna alles samen doen een ander
antwoord zullen geven dan degenen die
eikaars kerken (en intenties!niet ken
nen. In elk geval mag het met zo zyn dat
de gemeenten waarin niets gebeurt het
tempo voor anderen bepalen.
plaatselijk
Over het 'samen op weg zijn' op het
plaatselijke vlak zijn enkele gegevens
voorhanden. Die komen uit een onder
zoek dat het bureau s. i 'Samen op
weg* met de Informatiedienst van de
Gereformeerde Kerken heeft inge
steld. Het blijkt dat er veertig officieel
erkende federatieve (wijk)gemeenten
zijn en zestig zo goed als gefedereerde
gemeenten. Er zi jn verder 225 gemeen
ten waar men ccn flink eind is gevor
derd met het 'samen doen': gezamenlij
ke vergaderingen van de kerkeraden,
gemeenschappelijke kerkdiensten, ge
zamenlijke catechisaties, gezamenlijk
jeugdwerk, éën pastoraat, soms ook
een begin van gezamenlijke regeling
van de financiën.
Tenslotte is uit het onderzoek naar vo
ren gekomen dat in naar schatting vier
honderd gevallen het 'samen op weg'
nog een vrijblijvend karakter heeft:
waarnemers naar eikaars kerkeraden,
kanselruil, gezamenlyke diensten uit
sluitend in de vakantiemaanden.
Pogingen tot reele samenwerking op
het plaatselijke vlak dreigen soms te
stranden als gevolg van het feit dat de
grenzen van de hervormde en de gere
formeerde wijken niet parallel lopen. Er
en uil de kerken
uhjcu uoii worden besloten tot een ker
kelijke herverkaveling. En zoiets vergt
- behalve een gedegen voorbereiding -
nogal wat aanpassing en flexibiliteit
van ambtsdragers en gemeenteleden.
regionaal
Kerkeiyke grenzen moeten ook worden
gelijk getrokken op het regionale vlak,
de classes. In 1979 is deze zaak aange
pakt. maar zo gemakkelijk bleek zij niet
op te lossen. De hervormden waren be
zig met het uitbreiden van het aantal
classicale vergaderingen. Maar belang
rijker nog was de constatering dat om
vang, taak en bevoegdheden van een
hervormde classis anders zyn dan die
van een gereformeerde classis.
Bij de hervormden bijvoorbeeld wor
den de afgevaardigden naar de synode
vanuit de classicale vergaderingen ge
kozen, by de gereformeerden gebeurt
dat door de particuliere (procinciale)
synode (die overigens weer bestaat uit
door de verschillende classes aangewe
zen afgevaardigden).
Voor de buitenstaander zal dit allemaal
niet zo interessant zijn (en mogelijk ook
wel wat ingewikkeld klinken), maar er
liggen hier toch wel punten die eenvou
digweg moeten worden opgelost bij het
'samen op weg zyn'. Want uiteindelijk
moet het komen - na de plaatselijke
federatieve samenwerking - tot regio
nale (classicale) federatieve samenwer
king - en niet minder tot één provincia
le kerkelijke organisatie.
landelijk
De raad van deputaten 'Samen op weg'
heeft de gezamenlijke synoden ook
voorstellen gedaan voor coördinatie
van werkzaamheden op landelyk ni
veau. De hervormden kennen raden
van bijstand, de gereformeerden spre
ken over deputaatschappen.
Uit een inventarisatie is gebleken dat er
al heel wat samen wordt gedaan. Maar
het kan nog veel breder. En het ziet er
ook wel naar uit dat in de komende ja
ren de verschillende organen van bij
stand en de deputaatschappen hun
werk in een college gaan samenvoegen.
Zo'n college zal dan ook voor die be
paalde taak verantwoording aan de ge
zamenlijke synoden moeten afleggen
En tenslotte zullen al die veranderin
gen - plaatselijk, regionaal, provinciaal
en landelijk - gevolgen hebben voor de
kerkorde- die zal op vele punten moe
ten worden herzien.
Het is een zakelijk verhaal, een opsom
ming van wat organisatorisch moet
worden geregeld. Het wezenlijke gaat
daar achter schuil, het streven name
lijk naar de ongedeelde openbaring
van de kerk van Jezus Christus in een
land waar de Reformatie naar Calvijn
haar diepe sporen heeft getrokken. Er
zijn - in beide kerken - vragen gesteld
over de toelaatbaarheid en de moge
lijkheid van dit eenheidsstreven. Deze
vragen hangen onder andere samen
met die van het kerktype dat men op
het oog heeft.
Om dit duidelyk te maken moet bij
voorbeeld worden gewezen op wat de
laatste tijd in de Gereformeerde Ker
ken aan de gang is. Het gaat daar om de
vraag of de verscheidenheid in denken,
spreken en handelen zich al dan niet
verdraagt met het overgeleverde bely-
den, dat eenduidig en dus duidelijk
was, niet voor tweeérlei uitleg vatbaar,
conserverend en massief, een bolwerk
van de waarheid die maar één kant kan
hebben.
Dat tal van gereformeerden niet goed
weten wat zij aan moeten met de span
ningen die zich voordoen heeft te ma
ken met het type kerk dat zich zo geheel
anders heeft ontwikkeld dan het her
vormde kerktype: meer ruimte voor
vormen van geloven en belyden, beter
kunnen leven met spanningen maar
toch elkaar niet los laten. Gereformeer
den zouden daar eigenlyk jaloers op
moeten zijn - maar je ontmoet ze nau
welijks. Vandaar de vrees dat wat dan
zeer globaal 'het gereformeerde geluid'
wordt genoemd zal verdwynen in een
gefuseerde kerk
andere zijde
15-11
zyde. Een voorbeeld: in 'De Watt
vriend' (orgaan van de Gerefon»
Bond in de Nederlands
Kerk) schreef de secretaris, ir J. ;i
Graaf, over een andere (t£
waarin een gereformeerde a
de zich waande by het a
hervormd-gereformeerde
En hij zegt: onder e
niet (meer) verstaat is het, over%
slecht toeven.
Minstens zo zwaar is het g
van hervormd-confessionele i
stelling wordt gebracht: 'de o
lingen in beide kerken zyn z
men dat het confessionele deel i^)
kerken helemaal niet zit te s]
de zo vurig nagejaagde e
er gewoon geen geestelyke b
althans veel te gering om tot di
pende stap te komen'. (Ds J.
in het Gereformeerd Weekblad1 jjDE
Het zijn gedachten en r
een rol spelen en zullen s]
'samen op weg zijn' naar e<
kerk. Als twee mensen l
gen hoeven zij nog niet h
doelen. Onder één en hetzelfdijss]
den kunnen zich werelden v»nde
schillen openbaren. Het zou bef; Hc
nen zijn, dat als staks een beihaml
kerk in spreken en handelen delfouj
de uitdagingen van onze mode
menleving aanvaardt, sommigNX(
vormden en gereformeerden «tEL
omdat zij de voorkeur geven Jfcilde
kerk die zich niet zo duidelijkanK
wereld richt. Maar deze verowp de
ling mag mijns inziens het prooenb
nu aan de gang is niet vertragenrü-ct
storen. (EL
Er zijn ook bedpnkingen aan de andere
J/f
frken