PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
jKabinet-Lubbers rond
|op één minister na
Elektriciteitstarief in Zeeland
gaat volgend jaar niet omhoog
Haakmat: geen
commissie voor
democratisering
WACHTEN OP JA-WOORD WINSEMIUS
Anti-
beeldhouw
werk
Hoge inzet
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
Mist
Veel bewolking, maar geen regen van
betekenis Plaatselijk mist. Middag-
temperatuur omstreeks 14 graden
22
_W.
:25e jaargang no. 257
'oensdag 3 november 1982
ht-WASHINGTON (AP/ANP) - De Amerikaanse kiezers zijn dinsdag massaal naar
ïv/ie stemlokalen getrokken om te beslissen over de samenstelling van een nieuw
ni-tongres, dat zal gaan uitmaken of president Ronald Reagan zijn economische
versoberingsbeleid de komende twee jaar kan voortzetten.
be-De stembureaus aan de Atlantische kust begonnen om 0.00 uur Nederlandse tijd i
enbun deuren te sluiten. Terwijl een begin werd gemaakt met het tellen van de
lenjtemmen. voorspelden de leiders van de twee grootste politieke partijen dat de
msbpposi tionele Democraten zetels zouden winnen in het 435-leden tellende huis van
loykfgevaardigden
dieVan 33 (van de 100) senatoren liep de ambtstermijn af Daarnaast kozen de Ameri-
dekanen in 36 staten een nieuwe gouverneur. De krachtsverhouding in het huis van
afgevaardigden - naar welke 'kamer' de staten meer volksvertegenwoordigers
sturen naarmate ze groter zijn en meer inwoners hebben - was tot dinsdag als
volgt: Democraten 242. Republikeinen 190. vacant 3
Als de uitslag van de verkiezingen conform is aan die bij de mid-term-verkiezin-
gen" in het verleden, verliest de in Washington aan de macht zijnde regerende
partij - die van de republikeinen - ongeveer 20 tot 30 zetels in het huis. Daarmee
zou de mogelijkheid aanzienlijk kleiner worden, dat president Reagan nog een
meerderheid voor wetsontwerpen kan krijgen door te 'lobbyen' bij conservatieve
democraten In de senaat, die bestaat uit 100 leden (twee per staat, ongeacht de
grootte en inwonertal) is de stemverhouding: Republikeinen 53. Democraten 45.
onafhankelijk 1vacant 1
ent—
(Van onze parlementaire redactiei
"™Ï)EN HAAG - Het eerste kabinet-Lubbers is op één minister na rond. Waarnemend CDA-fractie-
voorzitter De Koning bereikte dinsdag overeenstemming met alle acht CD A-kandidaten, voor de
ministersposten. De WD moet nog één aspirant-minister, die van volkshuisvesting, ruimtelijke
ordening en milieuhygiëne, bekend maken. Het kabinet zal nu mogelijk donderdag kunnen wor
den beëdigd.
De acht ministers van het CDA worden
drs Ruud Lubbers (algemene zaken te
vens premier)
jnr. Onno Ruding (financiën)
drs. Jan de Koning (sociale zaken)
Hans van den Broek (buitenlandse
Job de Ruiter (defensie)
s. Wim Deetman (onderwijs en weten-
fiappen)
mr. drs. Elco Brinkman (welzijn en
volksgezondheid)
ir. Gerrit Braks (landbouw en visserij)
De vijf zekere WD-ministers zijn
drs. Gys van Aardenne (economische
zaken en tevens vice-premier)
Volgend jaar kunnen er in Zeeland
waarschtlnlijk elf- tot twaalfhonderd
woningen worden gebouwd.
Dit cijfer leidt ing R J. van der Meulen
van Volkshuisvesting in Zeeland af uit
de ministeriële memorie van toelich
ting op de begroting 1983.
dijkversterking
De vereniging kust en oeverwerken
wijst, de overheid erop dat zeker zeven
honderd van de dertienhonderd kilo
meter dijken voor de Nederlandse kust
en langs rivieren niet voldoet aan de
eisen. Over een lengte van driehon
derd kilometer is er sprake van gevaar.
Tijdens een in Sliedrecht gehouden
symposium deden veel sprekers een
aanval op de aanleg van de Pijlerdam
in de Oosterschelde
PAGINA 3
gokautomaten
De tweede kamer wil een verbod op
speel- en gokautomaten in sportkanti
nes. dorps-, club- en buurthuizen Vol
gens een wetswijziging wordt het ver
boden voor kinderen beneden 16 jaar
om in een gokautomatenhal te komen.
voorspelling
In een voorspelling van de samenle
ving anno 1990 komen wetenschappe
lijk onderzoekers van TNO. universi
teiten en hogescholen tot de conclusie
dat nog veel meer mensen zullen wor
den geconfronteerd met een zoge
naamd arbeidsloos bestaan Herverde
ling van arbeid is een dringende zaak.
aldus de onderzoekers
PAGINA 9
vandalisme
De Vlissingse politie maakt melding
van een groeiend aantal Inbraken met
vernielingen Vandalisme kost de ge
meente Vlissingen minstens tweehon
derdduizend gulden [>er jaar. De poli
tie vermoedt dat steeds meer mensen
afzien van aangifte van vernielingen
PAGINA 11
verkrachting
De Almelose rechtbank heeft een in
woner van Denekamp wegens ver
krachting van zijn echtgenote veroor
deeld tot een voorwaardelijke gevan
genisstraf. Het echtpaar was van tafel
en bed gescheiden. Hoewel verkrach
ting binnen het huwelijk niet strafbaar
is achtte de rechtbank de man toch
schuldig.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 13.
Radio en televisie: 15.
Financiën, economie: 17.
mr Koos Rietkerk (binnenlandse za
ken)
drs. Neelie Smit-Kroes (verkeer en wa
terstaat)
drs. Eegje Schoo (ontwikkelingssamen
werking)
mr. Fred Korthals Altes (justitie).
Bloedgroepen
In de kandidatenlijst van het CDA is
duidelijk rekening gehouden met een
verdeling van de zetels over de diverse
'bloedgroepen' in de partij: 4 KVP'ers,
2 ARP'ers, een CHU'er en écn recht
streeks lid.
Nu drs. Deetman toch minister wordt,
moet de CDA-fractie op zoek naar een
andere nieuwe fractieleider. Het CDA is
in verlegenheid gebracht, omdat er
geen vanzelfsprekende opvolger voor
fractieleider Lubbers aanwezig is.
De Koning daarentegen meende dat de
huidige situatie juist goed kan zijn voor
het CDA. ..We moeten nieuwe mensen
in de leiding van het CDA hebben naast
de mensen die er nu al zijn", aldus de
minister, die verwachtte dat in de nieu
we fractie wel iemand te vinden zal zijn
die goed „in zijn functie kan groeien".
Overigens ontkende premier Van Agt
(Slot zie pag. 8 kol. 3)
BREMEN - Peter K. Krueger - een beeldhou
wer uit Bremen - heeft op beeldende wijze
uitdrukking gegeven aan zijn afkeer van het
toenemende geweld in de sport. Hij heeft
daarom een 'anti-beeldhouwwerk' gemaakt.
Krueger maakte twee worstelaars uit glasfi-
ber en kleedde hen met legerlaarzen, een sa-
murai-helm, gladiatoren-kleding en een
hoofdbekleding zoals bommenwerperpiloten
die gebruikten. Het standbeeld staat op het
terrein van de universiteit van Bremen en
maakt deel uit van een tentoonstelling.
De Amerikaan Edwin Drummond heeft op hoogdravende wijze campagne
gevoerd voor een referendum voor de bevriezing van het huidige aantal
kermcapens. Het referendum werd gisteren gehouden. Drummond beklom
een wolkenkrabber in San Francisco met een oproep om vóór het referen
dum - en daarmee bevriezing van het aantal kernwapens - te stemmen. Hij
controleert op de fot zijn uitrusting ter hoogte van de veertiende verdieping
van het flatgebouw.
Het referendum over kernwapens was in negen staten, negen steden en
verscheidene districten van de VS onderdeel van de congres- en gouve-
neursverkiezingen. Op het spel stonden gisteren alle 436 zetels van het Huis
van Afgevaardigden, de 33 senaatszetels en 36 gouvemeurspostyi.
PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP)- „Er heeft helemaal geen commissie bestaan
die structuren moest uitstippelen voor een democratisch bestel". Dat heeft mr.
Andre Haakmat tegenover het ANP verklaard.
Haakmat weerspreekt hiermee be
schuldigingen dié in politieke kringen
in Paramaribo de ronde doen. In deze
kringen wordt gezegd dat Haakmat als
commissielid in gebreke is gebleven
door niet conform de opdracht vóór
eind oktober met een eindrapport te ko
men. Haakmat zou. als adviseur van de
Moederbond, willens en wetens hebben
aangestuurd op stakingen en deze heb
ben 'georkestreerd', terwijl hij wist dat
er een commissierapport moest komen,
zo wordt gezegd.
Garnizoenscommandant Roy Horb is
sinds dinsdagavond in bespreking met
het bestuur van de Moederbond. Haak
mat sluit niet uit dat de stakingsacties
zullen worden beëindigd, indien de be
sprekingen bevredigend verlopen. De
ideeën van de Moederbond-adviseur
komen op het volgende neer: staats
commissies zouden, na consultatie van
functionele groeperingen, moeten ko
men tot de opstelling van onder meer
een grondwet, een wet op de politieke
partijen, een kieswet en een wet op de
bestuurlijke decentralisatie. Deze voor
stellen zouden alle aan een referendum
moeten worden onderworpen In juli
1983 zouden dan verkiezingen moeten
volgen voor een assemblee Aan de ver
kiezingen zouden politieke partijen
moeten deelnemen die zyn toegelaten
op grond van de wet op de politieke par
tijen. De verkiezingen moeten geheim
en rechtstreeks zijn.
Volgens Haakmat zouden in de assem
blee ook functionele groeperingen zit
ting kunnen hebben. Deze zouden ech
ter niet meer dan eenderde van de ze
tels moeten bezetten. „Het moet geen
corporatisch stelsel worden", aldus
Haakmat. De Moederbond zou op de
lijn van Haakmats ideeën zitten.
Bij een overval op een postkantoor
in de Gaarde in de Haagse wijk Mor
genstond hebben twee vrouwen en een
man dinsdagmiddag een kwart miljoen
gulden buitgemaakt Het drietal be
schikte over vuunvapens en dwong het
personeel van het kantoor hiermee tot
afgifte van het geld Zij zijn ontkomen in
een gele personenauto
MIDDELBURG - De Provinciale
Zeeuwse Energie Maatschappij zal de
elektriciteitstarieven in 1983 niet ver
hogen. De minister van economische
zaken staat wel een verhoging van het
tarief met drie procent toe. maar de
raad van bestuur van de PZEM heeft,
gelet op de financiële verwachtingen
voor het volgend jaar. besloten hel op
het huidige niveau te houden. De tarie
ven voor de grootverbruikers gaan per
1 januari van het volgend jaar iets naar
beneden. Het gaat om de bedrijven, die
A-en B-contracten hebben. Gemiddeld
gaan zij 3,8 procent minder betalen.
Voor de groep grootverbruikers wordt
daarmee een verlaging bereikt van 2.2
miljoen gulden. De gastarieven zullen
in 1983 wel met een nog nader te bepa
len bedrag omhoog gaan. De PZEM
volgt daarbij de landelijke prijsverho
ging.
Het energiebedrijf heeft de mededelin
gen over de tarieven gedaan in relatie
tot de PZEM-begrotmg voor 1983. die
bij de aandeelhouders - provinciale sta
ten en de Zeeuwse gemeenten - is inge
diend De begroting bevat, zoals gebrui
kelijk. onder meer de herziene exploita
tiebegroting over 1982. de exploitatie
begroting voor het volgend jaar en de
begroting van de investeringsuitgaven
over 1983.
Volgens de herziene exploitatiebegro
ting verwacht de PZEM over 1982 een
winst van 7.4 miljoen gulden te maken.
In de begroting van 1982 die eind vorig
jaar werd opgesteld, werd een verlies
verwacht van 2.4 miljoen gulden. In de
begrotingen gaat de PZËM altijd uit
van een bedrijfstijd van de kerncentrale
van 75 procent Die bedrijfstijd ligt tot
dit moment op 79.25 procent Econo
misch adjunct-directeur A M Kanne-
kens: ..Elk punt boven 75 procent bete
kent een extra resultaat van een mil
joen tot anderhalf miljoen gulden. Een
hogere bedrijfstijd geeft dus direct forse
verbeteringen in het financiële resul
taat te zien Maar we blijven bij de be
grotingen aan de voorzichtige kant en
houden het op 75 procent bedrijfstijd
Overigens is het gunstige resultaat
over 1982 ook te danken aan het feit.
dat overigens opbrengsten en kosten
1.3 miljoen gulden gunstiger worden
dan was begroot en doordat de gassec-
tor een verbetering van het resultaat
met 1.2 miljoen gulden liet zien.
Voor 1983 begroot de PZEM een verlies
van 3.8 miljoen gulden. Er wordtin 1983
een daling van de afzet van electriciteit
verwacht met 2.5 procent in Zeeland.
Die daling en de schatting van de be
drijfstijd van de kerncentrale leveren
een verlies op de begroting op. Verder
wordt verwacht, dat de exploitatiekos
ten van de elektriciteitssector met 9.7
miljoen zullen stijgen. Voor de gassec-
tor wordt in 1983 een hoger resultaat
verwacht van 1.6 miljoen gulden Dat
bij elkaar genomen levert een verlies op
van 3.8 miljoen gulden.
De investeringsuitgaven voor 1983 wor
den begroot op ruim 82 miljoen gulden.
Dat is 20 miljoen gulden meer dan het
voor 1982 verwachte bedrag. De begro
te investeringen zijn over het hele be
drijf uitgesmeerd. Er zijn geen specta
culaire zaken aan de orde in het vol
gend jaar De heer Kannekens ..Grote
uitschieters zijn er niet. maar er is reke
ning gehouden met de stimulerende
werking die van investeringen kan uit
gaan op de economie Een overweging
bij het investeren is ook. dat zaken op
dit moment relatief goedkoop uitge
voerd kunnen worden".
Suriname en
zijn revolutie
>25 februari 1980. grepen
na stakingsacties in Sunna-
me militairen naar de macht.
i--—H De ironie van het revolutie
proces in datzelfde Suriname
wil dat de laatste dagen vnj groot
scheepse en zeer gespreide stakingen
zich tegen de nog steeds voornamelijk
militaire machthebbers richten. Para
maribo is voor de zoveelste keer in rep
en roer. De telefoondienst, de haven- en
loodsdiensten. de bussen en de scholen
functioneren niet Onder de hoede van
de Moederbond. de grootste vakorgani
satie van oudsher in het land, hebben
duizenden de weg van het openlijke
protest tegen de huidige gang van za
ken gekozen. Een ogenblik nog verkeer
den de militairen in de veronderstelling
dat ze zonder veel gevolgen de stakin
gen met geweld en intimidatie konden
keren. Cyril Daal. de strijdlustige leider
van de Moederbond. werd enige tijd
vastgezet en met dreigementen ge
maand de stakingen ongedaan te ma
ken. Bij nader inzien kwamen legerlei
der Bouterse en zijn naaste medewer
kers snel op deze 'oplossing' terug. Ze
kozen uiteindelijk toch maar voor een
mogelijkheid tot gesprek met de vakbe
weging (aanwezig in een veelkleurig
heid van richtingen), die ook in het
verleden al beter dan wie ook in Surina
me heeft begrepen wat er onder de be
volking leeft.
De onrust in Paramaribo moet voor
de huidige, door militairen gedomi
neerde machthebbers een signaal zijn
dat in brede lagen van de bevolking de
teleurstelling over 'het nieuwe élan van
de revolutie' een uitlaatklep zoekt.
Sinds de coup van 25 februari 1980 zijn
veel Surinamers bereid geweest om een
beknotting van hun democratische
rechten te aanvaarden in de verwach
ting dat een op de eigenheden van het
land toegesneden samenlevingsmodel
zou worden ontwikkeld met perspectief
voor de toekomst. De staatsgreep van
Bouterse en zijn sergeanten werd be
schouwd als een definitieve afrekening
met een verleden, waarin corruptie,
vriendjespolitiek en vastgeroeste, want
onwerkbare, politieke verhoudingen
bepaalden wat er gebeurde. De militai
ren zorgden in de beginperiode voor
zoiets als een nationale inspiratie en ze
wisten te bereiken dat hen tijd werd ge
gund om orde op zaken te stellen, dwars
tegen anti-staatsgrepen en onderhuid
se tegenkrachten in. Burgerregeringen
volgden elkaar sindsdien in snel tempo
op. er werd een grondwetscommissie
aan het werk gezet, een bijzonder ge
rechtshof toog aan het werk om corrup
tiegevallen te behandelen, zo goed en zo
kwaad als het ging werden aanzetten
gegeven tot plannen voor sociaal-eco
nomisch herstel. Toch veranderde er.
ondanks alle goede voornemens, weinig
in Suriname. Het echte antwoord bleef
uit. En dat begint Bouterse en zijn sym
pathisanten langzamerhand stevig op
te breken.
Nu de goodwill van het eerste uur gro
tendeels verspeeld lijkt, de structu
ren van een nieuwe democratie nog
steeds niet gereed zijn (zoals de laatste
dagen is verklaard), maar de militairen
nog altijd niet in de kazerne zijn terug
gekeerd beginnen velen in Suriname
zich af te vragen of ze niet opnieuw het
slachtoffer zijn geworden van grote zor
gen en valse hoop. Vandaar het openlij
ke protest in de vorm van stakingen
met daarbij de eis om op korte termijn
over te gaan tot vrije verkiezingen Al
eerder dit jaar zijn de militairen gecon
fronteerd met bezorgdheid vanuit de
samenleving over ontwikkelingen die
indruisen tegen het hoog ontwikkeld
rechtsgevoel van de Surinamer en te
gen allerlei beperkingen waaraan de sa
menleving onderhevig'is en die als bij
zonder hinderlijk worden ervaren. De
kritiek op de legerleiding kwam bij die
gelegenheden van de rechterlijke
macht, van het georganiseerde bedrijfs
leven, van de kerken En ook al omdat
in Suriname de economische crisis zijn
sporen nalaat wordt het ongeduld van
de bevolking er te lang op de proef ge
steld om zonder gevolgen te blijven
In Nederland worden de Surinaamse
problemen nog altijd met interesse
gevolgd. Daarop wordt van Surinaam
se zijde doorgaans nogal aangebrand
gereageerd. De 'kritische belangstel
ling' wordt in Paramaribo als bemoei
zucht ervaren. Sinds eind vorige week
gaat zelfs een beschuldigende vinger in
de nchting van de Nederlandse en Ame
rikaanse ambassade over enige vorm
van betrokkenheid by de jongste sta
kingsacties Het komt er in deze dagen
voor de Surinaamse machthebbers op
aan of ze het protest uit de bevolking
tegen het uitblijven van echte verande
ringen serieus nemen. Voor 'revolutio
nairen' die zelf via het stakingswapen
naar voren zijn gekomen is de manoeu
vreerruimte bepaald klein geworden en
begint het krediet op te raken.
vdM
'HITTEGOLF-
IN NEW YORK
NEW YORK IDPA) - Sinds het begin
van deze week beleeft New York voor de
tijd van het jaar ongewoon hoge tempe
raturen Nadat maandag het ku ik al
tot 25 graden Celsius was gestegen, liep
de temperatuur dinsdag verder op tot
27 graden, een record voor begin no
vember
