PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
-Volledig akkoord over
kabinet CDA-VVD
Serie NS-locomotieven
tijdelijk uit dienst
Stakers Suriname eisen verkiezingen
DAF Trucks ShOW
vandaag
Benzine
goedkoper
Thatcher en Kohl eens
Van Agt: ,Ik zie wel
wat er gebeurt
GEVOLGEN VOOR TREINVERKEER
LUBBERS MOGELIJK VANDAAG FORMATEUR
Rustig herfstweer
In de ochtend op veel plaatsen mist In
de middag ook perioden met zon. Mid-
dagtemperatuur rond 14 graden, in
gebieden met hardnekkige mist enkele
graden lager. Matige wind uit zuidelij
ke richtingen. Windkracht 3
225e jaargang no. 254
Zaterdag 30 oktober 1982
yandaa9
An|«ll«rstraat 5-7 Goaa, Tal. 01100-16610'
afloop van de onderhandelingen met
geen woord spreken over de inhoud van
de overeenkomst. Nijpels zei slechts
Gisteren is de hele dag nog uitgebreid
heen en weer geschoven tussen beide
partijen met ministersposten. Daarbij
DEN HAAG - De onderhandelaars Lubbers (CDA) en Nijpels (WD) hebben vannacht om één uur
volledige overeenstemming bereikt over een nieuw kabinet. Nu ze het ook eens zijn geworden
over de zetelverdeling, kan Lubbers als beoogd minister-president mogelijk vandaag nog tot
formateur worden benoemd. Hij hoeft dan alleen nog maar personen aan te stellen. In de loop van
de volgende week kan het kabinet worden beëdigd.
Nijpels en Lubbers wilden vannacht na dat hij een zeer tevreden mens was en
een goed weekeinde tegemoet ging.
Lubbers vond alles er goed uitzien. In
formateur Scholten zal vanochtend
eindverslag uitbrengen aan koningin
Beatrix en vervolgens het akkoord uit
de doeken doen.
Tot het laatste moment ging het in de
onderhandelingen vooral om de toede
ling van de departementen financiën,
economische zaken, defensie en buiten
landse zaken. De opheffing van volks
gezondheid en milieuhygiëne leek geen
probleem meer. Daarmee is het totaal
aantal ministers vrijwel zeker veertien,
acht voor het CDA en zes voor de VVD.
werkgelegenheid
Verplaatsing van milieu-hinderlijke
bedrijven uit dorpen en steden en
kostbare rioleringswerken kunnen
volgend jaar worden gefinancierd met
extra geld voor de bevordering van de
werkgelegenheid ln Zeeland. Gedepu
teerde staten mikken daarbij op een
dubbel effect: aanpak van projecten in
de overheidssfeer en een Impuls voor
de werkgelegenheid.
PAGINA 3
gezondheidszorg
De bezuinigingen van een miljard gul
den b(j het ministerie van volksge
zondheid en milieuhygiëne kosten de
komende Jaren 40.000 tot 50.000 ar
beidsplaatsen in de gezondheidszorg
PAGINA 7
zagers
Er moet betere voorlichting komen
over het spitten van zagers, zodat dui
delijk is waar het niet en waar het wel
is toegestaan. Bij de rijksjxilitie in Zee
land pleit men voor duidelijke marke
ringen van mossel- en oesterpercelen
en van de spitvakken.
Evenhuis tweede
man in WD-jractie
DEN HAAG (ANP) - De 40-jarige A. J.
Evenhuis uit Meppel, sinds 1973 lid
van de tweede kamer voor de WD, is
vrijdagmiddag gekozen tot tweede
man (achter Nijpels) van de liberale
kamerfractie. De huidige vice-voorzit-
ter mr. J. G. Rietkerk bedankte voor
die functie, omdat hij waarschijnlijk
in het nieuw te vormen kabinet van
CDA en WD wordt opgenomen.
Nu de formatie in het stadium van de
persoonskeuze is gekomen gaf Riet
kerk er de voorkeur aan reeds thans zijn
functie neer te leggen, ook om de conti
nuïteit in de fractieleiding te waarbor
gen. De nieuw gekozen vice-fractievoor-
zitter behandelt in de kamer onderwijs,
binnenlandse zaken en welzijnszaken.
In de jaren 1975 tot 1982 maakte hij deel
uit van provinciale staten van Drenthe.
Ook was Evenhuis üd van het WD-
hoofdbestuur.
ROTTERDAM (ANP) - De olie
maatschappijen Shellen Esso heb
ben vrijdag laten weten dat zij met
ingang van volgende week maan
dag de prijzen voor superbenzine
en normale benzine zullen verla
gen met 1,4 cent per liter.
Deze prijsverlaging is het gevolg
van de dalende tendens op de inter
nationale produktenmarkt. De
prijs van dieselolie gaat met twee
cent per liter naar beneden. De ver
wachting is dat andere maatschap
pijen en de vrije-pomphouders de
prijsverlagingen zullen volgen.
De pnjs van LPG gaat volgende
week maandag met 2.3 cent om
hoog. Ook deze prijsaanpassing
heeft te maken met de notering op
de vrije markt.
Met ingang van 1 november gaat
een liter normale benzine bij zelf-
tankstations 167.4 cent kosten, een
liter superbenzine 174.4 centen een
liter diesel 127 cent. LPG gaat als
gevolg van de prijsverhoging 79.9
cent per liter kosten. Zowel Shell
als Esso wijzen erop dat als gevolg
van plaatselijke omstandigheden
er andere prijzen kunnen voorko
men.
Dries van Agt in de bloemen tijdens zijn laatste persconferentie als minister
president in Nieuwspoort, vrijdagmiddag
(Wan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - „Ik weet helemaal
niet wat er in het parlement te
doen is. Ik zie wel wat er gebeurt".
Met die instelling neemt mr. Dries
van Agt over enkele weken als „ge
woon" lid zitting in de Tweede Ka
mer. Wat hij daar gaat doen is hem
nog duister. „Ik zal nog wel zien
hoe ik mezelf zal ontwikkelen".
Van Agt zei dat vrijdagmiddag op
zijn laatste wekelijkse persconfe
rentie die hij als minister-president
gat Eerder meldde hij al „in de luw
te" van de CDA-fractie te zullen
gaan opereren. Nu legde hij uit hij
daaronder verstaat dat hij geen
functie in bijvoorbeeld het fractie
bestuur zal innemen.
„Ik wordt een echte backbencher".
Dat Engelse woord staat voor een
onopvallende, weinig belangrijke
parlementariër. Nu zal het met dat
laatste wel loslopen, al zei Van Agt
zich in de fractie niet te zullen be
moeien met de terreinen waarop hij
als bewindsman heeft geopereerd.
„Ik zal bijvoorbeeld niet in de com
missie voor buitenlandse zaken
gaan zitten".
Van Agt noemde het „supreem on
waarschijnlijk" dat hij in de ko
mende maanden in de Tweede Ka
mer als gewoon lid het woord zal
voeren bij een of ander debat.
De premier, die vandaag in Amster
dam een groots afscheid door de
CDA-partijraad wordt bereid, heeft
kennelijk erg veel vertrouwen in
een snelle afloop van de kabinets
formatie. Hij deelde de pers „strikt
vertrouwelijk" mee dat het tussen-
kabinetje-Van Agt-Terlouw vrijdag
voor het laatst bijeen is geweest.
Volgende week vrijdag zit er dus
een nieuw kabinet, wellicht het eer
ste kabinet-Lubbers
waren financien en defensie voor zowel
CDA als WD het minst aantrekkelijk.
Beide partijen wilden liever economi
sche zaken dan financien en liever bui
tenlandse zaken dan defensie
Volgens het laatste lijstje dat gister
avond op het Binnenhof de ronde deed.
maar waarbij nog enige slagen om de
arm werden gehouden, zou het CDA al
gemene zaken (de minister president)
krijgen, sociale zaken, onderwijs. CRM
aangevuld met volksgezondheid, land
bouw en visserij en ontwikkelingssa
menwerking.
De WD zou ministers mogen leveren
voor volkshuisvesting en ruimtelijke
ordening aangevuld met milieu, ver
keer en waterstaat, binnenlandse za
ken en justitie. De huidige minister
van volksgezondheid en milieuhygië
ne. Til Gardeniers (CDA) die zeker niet
terug zal keren in het kabinet, verzette
zich gisteren voor de Vara-radio hevig
tegen de opdeling van haar departe
ment. „De manier waarop dit gebeurt
acht ik niet juist", zei ze. De bewinds
vrouwe kondigde aan „pal naast haar
mensen te staan op de dag dat het de
partement wordt opgeheven".
De Franse autofabriek Renault heeft
het recht verworven om de liquidatie
van de fabriek van sportwagens van De
Lorean Motor Company m het Noord-
ierse Belfast af te wikkelen. Het Hoog
gerechtshof van Noord-Ierland heeft
het verzoek van het Franse staatsbe
drijf ingewilligd omdat dat een vorde
ring van tien miljoen pond sterling op
De Lorean heeft wegens geleverde mo
toren
Spanje: macht
aan socialisten
UTRECHT - Treinreizigers moeten
vanaf vandaag, zaterdag tot en met
woensdag rekening houden met ver
tragingen en met het uitvallen van be
paalde treinen. De NS haalt namelijk
alle 58 elektrische locomotieven van
een bepaalde serie naar de werkplaats
voor een zorgvuldige inspectie. Bij en
kele lokomotieven zijn in de afgelopen
dagen scheuren ontdekt in de ophan
ging van de motoren.
In het weekeinde zullen vooralsnog
geen treinen uitvallen. Wel is het moge
lijk dat vertragingen gaan ontstaan.
Ook kan er incidenteel een trein uitval
len. Waar dat mogelijk gaat gebeuren,
kon de NS vrijdag nog niet meedelen
Weekende
NS schat dat na het weekeinde weer 20
Bas de Gaay Fortman
wil een Groene Lijst
DEN HAAG - PPR-senator Bas de
Gaaij Fortman wil dat de kleine linkse
partijen en de milieubeweging bij de
komende Europese verkiezingen in
1984 samenwerken in een Groene Lijst.
Hij heeft daartoe bij de kiesraad de
Groene Partij Nederland aangemeld
als naam van een politieke partij.
De Gaaij Fortman heeft verscheidene
„groene" namen door de kiesraad laten
vastleggen, zodat niet een andere bewe
ging de kans krijgt een dergelijke partij
aan te melden. Het is de bedoeling dat
de Groene Partij één Europese fractie
gaat vormen waarin ook de Duitse
Groenen en de Franse ecologische par
tij zitting hebben
Het gaat om een initiatief van De Gaay
Fortman zelf.
tot 25 lokomotieven in bedrijf kunnen
worden genomen. Van maandag tot en
met woensdag zullen enkele treinen
uitvallen.
Zo zal de forensentrein van Schagen
naar Amsterdam, die 's ochtends om
06.53 uur vanuit Schagen en 's avonds
om 16.58 uur vanuit Amsterdam ver
trekt. niet rijden. De intercity Roosen-
daal-Zwolle v.v. (via de plaatsen Til
burg, Den Bosch. Nijmegen. Arnhem en
Zutphen) rijdt maandag tot en met
woensdag slechts één keer per uur in
plaats van twee keer.
Aanvankelijk had NS besloten dit on
derzoek over drie weken te spreiden,
van 8 tot 21 november. Vrijdagochtend
is hierop in zoverre teruggekomen dat
de inspecties dit weekeinde al gehou
den zullen worden, vanaf vrijdagavond.
NS gaat er van uit dat. alle lokomotie
ven van de serie 1100, de grootste en
thans oudste serie elektrische trekkers
in de inventaris, hersteld moeten wor
den.
Om de diensregeling zo min mogelijk
te verstoren, zal NS op sommige baan
vakken diesellokomotieven inzetten
in plaats van de elektrische die aan de
dienst zijn onttrokken.
Een van de 58 NS-locomotieven uit de 1100 serie
De verleiding bij een verkiezingsuit
slag als van gisteren, is altijd groot
om een parallel te trekken met het
verleden, speciaal het jaar 1936, waarin
het Linkse Volksfront - met o.a. socia
listen en communisten - bij de algeme
ne verkiezingen 256 van de 473 zetels
veroverde. De regering kreeg toen al di
rect te maken met terreur van rechts en
links, die snel escaleerde en een drie
jaar durende burgeroorlog tot gevolg
had. De vraag is al opgeworpen of een
socialistische regering in Spanje niet
met hetzelfde soort problemen zal wor
den geconfronteerd, die zij met onder
controle kan houden. Aanhangers van
deze theorie gaan echter voorbij aan de
veranderingen, die zich, ondanks alles,
in Spanje hebben voltrokken geduren
de de afgelopen halve eeuw. Sparye is
niet meer het achterlijke land uit de ja
ren dertig, waar clerus en grandes de
feitelijke machthebbers waren. Koning
Juan Carlos is geen Alfonso XIII, die
slechts heil zag in een feodaal geregeerd
Spaiye. De bittere ervaringen van de
burgeroorlog willen de Spanjaarden
kost wat kost niet nog eens beleven. Er
zijn in Spanje voldoende krachten om
een tegenwicht te vormen voor extre
misme of dat nu van rechts komt of van
links. De Spaanse socialistische partij
zal nu zij aan de macht is gekomen,
moeten leren met die macht om te
gaan. In zekere zin is sprake van een
experiment, want na vijftig jaar weer
regeringsverantwoordelijkheid moeten
dragen brengt 'ontwenningsverschijn
selen' zich mee. Het blijft in elk geval
interessant de ontwikkelingen in Ma
drid te volgen. Vooralsnog hebben Feli
pe Gonzalez en zijn socialisten goede
kansen om met hun menselyk socialis
me Spanje verder op de weg te brengen
van een volwaardig democratisch land
Voor het eerst sinds vijftig jaar zijn die
kansen nog nooit zo goed geweest
Dim
Jhr. mr. J A. Beelaerts van Blok
land. chef directie kabinet en protocol
van het ministerie van buitenlandse za
ken. wordt de nieuwe Nederlandse am
bassadeur in Vaticaanstad aldus vrij
dag het ministerie van buitenlandse za
ken. Hij volgt ir. J. L. H. Ceulen op. die
met pensioen gaat.
PARAMARIBO (ANP) - De leider van
de Surinaamse vakcentrale moeder-
bond, Cyriel Daal, heeft vrijdag tijdens
een massabijeenkomst van slakende
arbeiders spoedige verkiezingen
geëist. Om deze eis kracht bij te zetten
wordt de stakingsactie die tot vrijdag
ochtend negen uur zou duren, tot mor
gen. zondag, voortgezet.
Cyriel Daal sprak vrijdagochtend twee
tot drieduizend stakende vakbondsle
den toe, die zich voor het gebouw van de
Moederbond in Paramaribo hadden
verzameld, De oproep van Daal aan zijn
leden de stakingsactie voort te zetten
wordt vrij algemeen nagevolgd. Bij de
telefoondienst en de posterijen wordt
niet gewerkt. Het is daardoor voor Suri-
namers zeer moeilijk naar Nederland te
bellen. De haven- en loodsdiensten lig
gen volledig plat en ook de veerdien
sten worden niet onderhouden. Verder
hebben werknemers het werk neerge
legd bij het houtbedrijf Bruynzeel en de
nationale televisie STVS. Bij de natio
nale radio SRS hebben omroepen het
werk neergelegd. Deze zijn echter ver
vangen door leden van de VPM (vereni
ging van progressieve mediawerkers).
Op verzoek van Daal werd wel gewerkt
in ziekenhuizen en bij het nationale
electriciteitsbedrijf EBS.
De luchtverkeersleiders beperken zich
op verzoek van de Moederbond tot een
stiptheidsactie. In- en uitgaande vlieg
tuigen op Zanderij worden behandeld.
De stakingsactie van de Moederbond
was in feite donderdag al begonnen,
toen werknemers de vrijlating eisten
van Daal. De vakbondsleider was gear
resteerd, nadat hij zich in een vak
bondsvergadering beledigend zou heb
ben uitgelaten over onder meer legerlei
der Bouterse. Daal werd vrijgelaten, na
dat onder meer de leider van de vakcen
trale C 47. Fred Derby, met legerleider
Bouterse had gesproken.
Cyriel Daal haalde vrijdagochtend tij
dens een massabijeenkomst bij het
Moederbondgebouw in Paramaribo fel
uit naar «ln militairen.
„De toestand van onvrijheid waarin wij
nu zijn beland en waarin wij nu al twee
en een half jaar verkeren heeft tot ge
volg dat ons land nu economisch aan de
rand van de afgrond is beland (111) Wij
tanden dat de maat nu vol is", aldus
Daal. ..Wij vinden dat wij niet langer
een toestand moeten accepteren waar
bij drie personen beslissen voor 350 000
personen"
De Surinaamse leiding heeft vrydag-
middag weer toegestaan dat de radio
stations nieuwsuitzendingen verzor
gen. zo meldt het Surinaamse persbu-,
reau SNA. Het eerder die dag afgekon
digde verbod op de uitzending werd in
getrokken na een gesprek met premier
Neyhorst met de hoofdredacteuren van
rad ionieuwsdiensten en dagbladen.
-p*e Spaanse socialistische
.L-'partij PSOE van het 'po
litieke wonderkind' Felipe
Gonzalez heeft met de over
weldigende verkiezingsover
winning van gisteren een tijd
perk afgesloten voor de Spanjaarden
Na bijna een halve eeuw conservatief
bewind is links weer aan de macht ge
komen Por el cambio. voor de verande
ring, was de leus, waarin de socialisten
deze derde vrije verkiezingen sinds de
dood van Franco ingingen. Vastgesteld
kan worden, dat de socialisten uitste
kend hebben aangevoeld wat er onder
het Spaanse volk leeft. Tydens de enke
le weken durende verkiezingscampag
ne vermeden zij angstvallig controver
siële onderwerpen aan te snijden. Het
woord verandering was de vlag op een
gematigd socialisme, waarvan alle mar
xistische kantjes soepel waren gladge
streken. Hoe goed die formule heeft ge
werkt bleek vrijdagmorgen vroeg: met
201 van de 350 zetels werd de PSOE ver
reweg de grootste partij. De Volks
alliantie, die van negen op 104 zetels
kwam, is nu de tweede partij geworden
De regerende centrum-rechtse partij
UCD werd letterlijk weggevaagd: 61 ze
tels zijn er overgebleven van de 168. De
Spanjaarden hebben duidelijk gekozen
voor veranderingen, maar tegelijkertijd
hebben zij zich uitgesproken voor een
gematigde politiek. Geen extremisme
van links of van rechts, dat in de jaren
dertig het land in rouw dompelde. Een
man als Tejero bijvoorbeeld, die vorig
jaar een mislukte poging deed om via
een staatsgreep de democratie omver
te werpen, kreeg niet meer dan vijfen
twintigduizend stemmen, nauwelijks
0.1 procent van het totaal. De Commu
nistische Partij kon al evenmin op te
gen het electorale geweld van de PSOE
van de 23 zetels zijn er vijf overeind ge
bleven.
Zeven jaar na het Franco-bewind
mag Spanje zich zo langzamerhand
een democratisch land noemen. Welis
waar nog lang niet te vergelijken met de
Westeuropese democratieën, maar bij
een overgrote meerderheid van de poli
tici en de kiezers is nadrukkelijk de wil
aanwezig met het anti-democratische
verleden te breken. De verkiezingsuit
slag van gisteren is daar een bevesti
ging van. Felipe Gonzalez staat nu voor
de moeilijke taak een land te regeren,
dat zowel politiek als economisch in
een overgangsfase zit. De overwinning
van zijn partij ziet hij als een consolida
tie van het functioneren van de demo
cratie. De zege van vandaag omzetten
in regeringsdaden, die het welzijn van
het volk beogen, is echter een opgave
die heel wat meer vraagt dan bekwaam
inspelen op de sentimenten van het
volk. De erfenis uit het verleden brengt
met zich mee. dat de marges om daad
werkelijke politiek te bedrijven uiterst
smal zijn in Spanje. Leger, kerk, werk
gevers en banken vormen een sterke
macht, die het de'regering buitenge
woon moeilijk kunnen maken. In dit op
zicht is Spanje verre van een democra
tisch land. waar de wil van de meerder
heid wordt gerespecteerd. Maar de uit
slag van deze verkiezingen moet toch
ook degenen die de oude structuren wil
len herstellen de overtuiging geven, dat
er geen weg meer terug is. Het zeven
jaar geleden in gang gezette proces tot
democratisering van de Spaanse sa
menleving is te ver gevorderd om te
worden teruggedraaid.
(Van onze parlementaire redactie)
PAGINA 11
I marathon
Ron Abuys, de nieuwe Zeeuws record
houder op de marathon bij de vetera-
1 nen. heeft grootse plannen voor vol
gendjaar Abuys wil dan starten in de
marathon van New York, Hij hoopt
dat hij bij de 16.000 uitverkorenen zal
horen. Abuys: Ik kan nu bovendien er
bij vertellen, dat ik Zeeuws recordhou
der ben
aandelen
De Heidemij hoeft de lonen van de
werknemers voor wie ontslag is aange
vraagd. gedurende de ontslagpenode
met door te betalen. Heidemij Holding
heeft door overname van Heidemij Ne
derland geen onderneming overgeno
men, maar slechts aandelen Heidemij.
die nu verder gaat met 2 400 van de
3 600 werknemers verwacht in 1983
weer winst te maken
fraude
Minister Van der Stee (financiën) heeft
een plan opgesteld om de belasting
fraude beter te kunnen bestrijden. De
minister pleit voor meer automatise-
ring binnen de belastingdienst en het
opzetten van een centraal registratie
systeem voor mensen met een 'ver
hoogd fiscaal risico'.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
I en 13.
Sport: 11.
Radio en televisie: 20 en 21
Financiën: 12.
Zaterdagkrant: 15, 16, 17,
18 en 19.
BONN - De Britse premier Margaret
Thatcher en de Westduitse kanselier
Helmut Kohl vinden dat er in het wes
terse bondgenootschap een grotere
eenheid moet komen. Op een perscon
ferentie in Bonn vrijdag beklemtoon
den beiden dat de besprekingen met de
Sowjet-Unie over wapenbeheersing
gevoerd moeten worden vanuit een po
sitie van kracht.
De twee conservatieve leiders toonden
zich eensgezind na uitgebreide ge
sprekken donderdag en vrijdag over de
fensie en betrekkingen met het oost-
blok.
Thatcher maakte ook een uitstapje
naar West-Berlijn. waar ze over de muur
zei dat die mensen vasthoudt en in hun
vrijheid beperkt. Ze veroordeelde de
'genadeloze ideologie' van de Sowjet-
Unie en verklaarde dat die enkel en al
leen door geweld heeft kunnen overle
ven. „Het Kremlin weet dat het volk de
vrijheid kiest als het zich vrij mag ui
ten." aldus Thatcher.