PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Werkgevers en bonden
;een stap dichterbij
Arabieren niet achter
vredesplan van Reagan
Geen nucleaire as Bonn-Parijs
WSCOMPENSA TIE HEET HANGIJZER
VRIJ
DOORBRAAK BLIJFT UIT
Ex-Gestapoman betrokken
bij de coup in Bolivia
iwaarbewolkt en enige tijd regen, la-
Kr van het westen uit enkele opklarin
gen. Middagtemper atuur ongeveer 14
paden. Matige noordwestenwind, in
het oosten eerst nog uit zuid tot zuid-
5 25e jaargang no. 248
iterdag 23 oktober 1982
.IHAAG (ANP) - De levensverzekeringsmaatschappijen ip Nederland hebben
itarieven voor nieuwe hypotheken met ingang van vandaag oktober opnieuw
en wel met 0,3 pet. De basisrente daalt bierdoor tot 9,6 pet. Deze basis-
It geldt in het algemeen voor hypotheken tot en met 75 pet van de executie
ve of voor hypothecaire leningen met gemeentegarantie, aldus het Bureau
dichting Verzekering.
ziet ernaar uit dat de "prime rate" in de Verenigde Staten, de rente die de
zien de meest kredietwaardige ondernemingen in rekening brengen, opnieuw
over de hele linie omlaag gaat. Vrijdag verlaagde Chemical Bank hel tarief als
eerste van twaalf tot 11.5 procent. Kort daarop volgde de betrekkelijk kleine
Mitsui Bank in Los Angeles
Het tarief van Chemical Bank is het laagste sinds meer dan twee jaar De andere
grote banken zitten nog op twaalf procent, maar zullen naar verwachting ook naar
11,5 procent gaan. De prime rate is nu sinds half juli met vijf procent gedaald.
Voor die tijd heeft het tarief maandenlang op 16,5 procent gestaan na een hoogte
punt van 21.5 procent eind 1980.
(Van onze redactie t
N HAAG - Veel werkgevers willen volgend jaar geen prijscompensatie meer betalen. Zelfs
tiéle loonsverhogingen staan op de tocht. Dit bleek vrijdagmiddag na afloop van het overleg
1de voorzitters van de centrale werkgeversorganisaties en de vakbeweging met elkaar hadden
foerd. Gezamenlijk zou men bekijken, of men tot centrale afspraken of tot centrale aanbevelin-
kon komen. Deze poging is volledig mislukt. Wel zullen de voorzitters Van Veen en Kok over
kele weken nog eens contact met elkaar opnemen om te kijken of er nog 'punten zijn waarover
op centraal niveau nog verder kan praten.
kondigde aan. dat de werkge-
ties over zes weken met
Budie zullen komen over de gevol-
van arbeidstijdverkorting. Daar
nog zullen de werkgevers een plan
om iets te doen aan de nog
stijgende jeugdwerkloosheid,
name hierover zullen Kok en Van
icontact met elkaar hebben om te
wfop dit punt vanuit de Stichting
de Arbeid nog centrale aanbevelin-
len worden gedaan.
FNV-voorzitter Wim Kok zei. dat de
vakbeweging in 1983 een forse stap wil
doen met arbeidstijdverkortende
maatregelen. Daarvoor wil de vakbewe
ging best de prijscompensatie inleve
ren per 1 juli 1983 en per 31 december
1983. „Persoonlijk ben ik zover gegaan
de prijscompensatie van eind decem
ber dit jaar aan de orde te stellen in die
bedrijfstakken waar het bijzonder
pprovincie Zeeland zal In 1983 enke
nen extra kunnen steken in de
n de werkgelegenheid
■de provincie. Verder lieten gedepu-
ie staten weten dat de werkgele-
idd in het beleid de hoogste voor-
og zal krijgen.
kabinetsformatie van Informateur
Stholten bevindt zich in een bijzonder
ne fase. CDA en WD zijn het
*k na twee dagen van hard onderhan
den nog niet eens geworden over het
roeren sociaal-economisch beleid.
meningsverschillen gaan vooral
to de voorgestelde 'adempauze' die
dgtnd jaar zou moeten worden door-
nbots
let gebruik van industriële robots in
I Werlandse bedrijven neemt duide-
I Ik toe. Vorig jaar waren er 50 In ge-
I Wk en tot nu toe al 80. Volgens
ïtingen zou een robot een bespa-
ran 1,5 arbeidsplaats opleveren.
ren te praten over arbeidstijdverkor
ting".
Volgens CNV-voorzitter Harm van der
Meulen zijn er op centraal niveau geen
afspraken te maken met de werkge
vers, nu nationaal de inlevering van de
prijscompensatie voor arbeidstijdver
korting, zoals de vakbeweging wil,
geen rol meer speelt. „In het overleg
met de bedrijfstakken en de bedrijven
zullen we dit natuurlijk wel op tafel
leggen. Maar we weten nu, dat daar de
werkgevers de prijscompensatie in
1983 geheel onder de vloer willen wal
sen".
VNO-voorzitter Chris van Veen zei, dat
zijn organisatie al enkele jaren had ge
probeerd het systeem van de volledige
automatische prijscompensatie in de
Stichting van de Arbeid met de vakbe
weging bespreekbaar te maken, maar
dat dit tot op dit moment nog niet was
gelukt ..We gaan er nu vanuit, dat dit
op bedrijfsniveau gaat gebeuren, om
dat veel van onze leden niet meer in
staat zijn die te betalen", aldus Van
Veen.
Ook het CNV was aanvankelijk bereid
de prijscompensatie per 31 december
van dit jaar bespreekbaar te stellen
voor arbeidstijdverkorting, zo zei voor
zitter Van der Meulen, maar daarvan
kan nu geen sprake meer zijn. Zowel
Kok als Van der Meulen wezen op het
feit dat de uitbetaling hiervan in de be
staande arbeidsovereenkomsten is ge
regeld.
Van Veen deelde mee dat de werkge
vers over een week of zes zullen komen
met een studie over de gevolgen van
arbeidstijdverkorting; daarover kan
dan op landelijk niveau gesproken wor
den. De FNV- en CNV-voorzitters waren
hierover bijzonder pessimistisch. Dat
zou volgens hen geen enkel effect meer
kunnen hebben voor 1983. „Als die zaak
al wordt besproken, hebben we Pasen
al gehad", meende Van der Meulen
Kok was niet zo pessimistisch over de
onderhandelingen op bedrijfsniveau
voor wat betreft hel plan van de vak
beweging om prijscompensatie in te
leveren voor arbeidstijdverkorting.
„Veel ondernemers hebben ons al laten
weten veel te voelen voor dit systeem.
We zullen dus de cao-onderhandelin
gen moeten afwachten".
PARIJS - De dissidente Cubaanse dichter Armando Valladares. die de
afgelopen 22 jaar in zijn land gevangen heeft gezeten, is vrijdag in Panjs
aangekomen nadat hij door tussenkomst van de Franse president Mitter
rand was vrijgelaten
Valladares was tijdens de Cubaanse revolutie een studentenleider en een
strijdmakker van Fidel Castro. Maar in 1960 werd hij veroordeeld tol 30jaar
nadat hij met Castro's regering had gebroken wegens haar banden met
Moskou
Op het Parijse vliegveld Orly had Valladares een emotionele ontmoeting
met zijn vrouw. Jk dank president Mitterrand voor mijn vrijlating", aldus
de Cubaanse dichter.
Een machine die naar een menselij
ke stem luistert en het gezegde drukt in
een andere taal. is wat de Japanse com
puterfirma Fujitsu probeert te vervaar
digen. Naar ze vrijdag meedeelde, is ze
er al in geslaagd een vertaalsysteem te
maken dat Japans omzet in Engels,
maar de 'vocabulaire' van de computer
bevat slechts 7000 woorden en uitdruk
kingen.
Het bedrijf doet nu zijn best het geheu
gen en de snelheid van het apparaat te
vergroten en een 'stemomzetter' in te
bouwen.
WASHINGTON-NEW YORK-NAIROBI RTR, HPD) - President Reagan heeft een
ontmoeting van drie uur met een delegatie van de Arabische Liga onder leiding
van de Marokkaanse koning Hassan „een belangrijke mijlpaal" genoemd op weg
naar vrede in het Midden-Oosten. Geheel volgens de verwachting signaleerde
geen van de betrokkenen na afloop een politieke doorbraak.
Arabische leden van de Verenigde Na
ties hebben vrijdag verklaard dat zij
hun pogingen om de Israëlische delega-
LA PAZ (DPA) - Klaus Barbie, de voormalige gestapo-chef van Lyon, is
betrokken geweest bij de voorbereiding van de militaire staatsgreep, die
op 17 juli 1980 in Bolivia plaatshad. Dit heeft de Boliviaanse krant 'Hoy'
vrijdag gemeld onder aanhaling van mensen die in verbinding staan met
het ministerie van binnenlandse zaken in La Paz. Zowel West-Duitsland
als Frankrijk hebben Bolivia verzocht om de uitlevering van Barbie. Zij
willen hem berechten wegens oorlogsmisdaden.
Naar verluidt bouwde Barbie, die voor de burgelyke stand Altmann heet,
met een vooraanstaande Italiaanse rechtse extremist een geheim inlichtin-
gennet op over de belangrijkste leden van de democratische partijen en
vakbonden in Bolivia. De Italiaan, Pierluigi Pagliai, werd eerder deze
maand gearresteerd en aan Italië uitgeleverd. De justitie in Rome verdenkt
Pagliai ervan, verantwoordelijk te zijn voor een bomaanslag op het station
van Bologna, waarbij in augustus 1980 meer dan 80 mensen de dood vonden.
Van Arabische kant werd gesproken op
basis van een vredesplan dat de Liga
onlangs in Fez opstelde, maar de rol
van Israël en de PLO in het vredespro
ces komt bij lange na niet overeen met
de opvattingen die de VS daarover
koesteren en die vastliggen in het vre
desinitiatief dat Reagan onlangs be
kend maakte.
Deelname ITU
Israël kan blijven deelnemen aan de
vergaderingen van de VN-insteJIing
Internationale telecommunicatie
Unie. Dit nadat de ITU-conferentie in
het Keniase Nairobi donderdagavond
paragraaf voor de uitsluiting van Is
raël in een Arabische ontwerp-resolu-
tie met 61 tegen 57 stemmen had ver
worpen.
De stemming vond plaats kort nadat
uit New York was vernomen, dat Arabi
sche afgevaardigden het plan hadden
laten vallen om een resolutie in te die
nen voor de uitstoting van Israël uit de
Algemene Vergadering van de Verenig
de Naties.
tie uit de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties te stoten, niet hebben
opgegeven, maar slechts vertraagd.
Zij zullen de stap niet meer zetten op
de huidige zitting, die op 21 december
eindigt, zei de voorzitter van het Ara
bische blok van deze maand, Libiër Ali
Treiki.
ROSENHEIM lUPl) -Depolitie van Ro
senheim in de Bondsrepubliek zou
graag in contact komen met een
spookachtige lifter die zich openbaarde
als de aartsengel Gabriel en die een
half dozijn automobilisten de stuipen
op het lijf joeg door te voorspellen dat in
1984 het einde van de wereld komt. Ver
volgens was hij spoorloos uit hun rij
dende auto verdwenen.
'De verschijning werd dinsdag voor het
eerst gezien, toen een 30-jarige ambte
nares op de grote weg van Salzburg
naar München een lifter in spijker
broek en met rugzak oppikte.
De politie vertelde dat de lifter tegen de
vrouw had gezegd dat hij de 'aartsengel
Gabriel' was en dat in 1984 het einde
van de wereld zou komen. Toen was hij
plotseling uit haar rijdende auto ver
dwenen. ondanks het feit dat hij de vei-
ligheidsgordel om had. De vrouw had
verteld dat deze na zijn verdwijning
nog steeds dichtgegespt was.
Daarna heeft 'meer dan een half dozijn'
automobilisten de politie van soortge
lijke 'verschijningen' op de hoogte ge
steld.
Een politiewoordvoerder zei dat naar
de 'aartsengel' werd gezocht, maar dat
diens neiging om plotseling spoorloos
te verdwijnen het zoeken naar hem niet
gemakkelijker maakte.
Geestelijken aan wie om commentaar
werd gevraagd spraken hun ongeloof
aan het bestaan van een ongrijpbare
engel in spijkerbroek als lifter uit.
terugkeer
IttNederland centrum buitenlanders
jMtdat er betere regelingen moeten
taen om buitenlanders naar hun
ad terug te laten keren. Een uitge-
Wd remigratiebeleid van de over
fed moet ertoe leiden dat buitenlan
ds de mogelijkheid knjgen om in
ötigen land een redelijk bestaan op
bouwen
ie four tops
tar veel groepen is het een probleem
slang bij elkaar te blijven Een uit-
ttdering daarop vormen The Four
ruim dertig jaar houden ze het al
timet elkaar. Momenteel zijn ze weer
«dg met een naar het zich laat aan-
le come-back.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
in 9
Binnen- en buitenland: 3
en 13
Sport: 11
o en televisie: 22 en 23
financiën, economie: 12
if 16,17,19 en 21.
De Franse president Mitterrand (links) en bondskanselier Kohl.
BONN (REUTER/AFP/DPA) - De half
jaarlijkse Frans-Duitse top, die vrij
dag in Bonn werd afgesloten, heeft
sterk in het teken gestaan van een in
tensivering van de militair-politieke
samenwerking. President Francois
Mitterrand en bondskanselier Helmut
Kohl besloten dat hun landen voor
taan elk half jaar op ministersniveau
overleg zullen voeren over het veilig
heidsbeleid en de defensie.
Er komt een permanente commissie
voor het voeren van geregeld overleg.
Mitterrand noemde dit akkoord een
van de belangrijkste resultaten van de
top.
Het is voor het eerst dat Parijs met
Bonn gaat overleggen over die aspec
ten van de Franse defensiepolitiek, die
gevolgen hebben voor de Westduitse
veiligheid. Mitterrand zei dat hij met
Kohl had gesproken over de nieuwe ge
neratie Franse taktische kernwapens
voor de middellange afstand, die in de
jaren '90 operationeel zullen worden.
De opstelling van deze 'Hades'-raket-
ten zal ook gevolgen hebben voor de
strategische doctrine van Frankrijk, al
dus Mitterrand.
De Franse kernmacht, de 'Force de
frappe' berustte tot dusver op de doc
trine van de 'massale vergelding';
Frankrijk zal nucleair terugslaan als
de tegenstander Frans grondgebied be
dreigt. Maar militaire experts in Bonn
en Parijs hebben al aangeduid dat de
nieuwe generatie Franse kemraketten
er toe leidt dat Frankrijk nauwer be
trokken wordt bij de 'vooruitgescho
ven verdediging" van West-Europa
Mitterranös medewerkers hadden don
derdag tegen journalisten gezegd dat
de Franse politiek op lange termijn ge
richt is op de vorming van een Europese
'afschnkkingsmacht ter vervanging
van de Amerikaanse atoomparaplu.
Maar vrijdag ontkenden zowel Mitter
rand als Kohl met enige nadruk dat er
een nucleaire 'as' Bonn-Parijs in de
maak zou zijn. die op den duur een al
ternatief voor de Amerikaanse nucleai
re bescherming zou kunnen worden.
Bondskanselier Kohl beklemtoonde
dat zeer nauwe samenwerking met de
Verenigde Staten vanzelfsprekend ook
noodzakelijk blijft. Zowel West-Dults-
land als Frankrijk zijn lid van het At
lantisch bondgenootschap. Het is geen
kwestie van samenwerking met de een
of de ander, maar van samenwerking
met beiden, aldus Kohl.
Kohl, die zijn eerste Frans-Duitse top
meemaakte, prees de 'zeer open, zeer
vriendschappelijke en zeer hartelijke
sfeer' van de besprekingen. Besloten is
in januari 1983 het 20-jarig bestaan van
het Frans-Duitse vriendschapsver
drag feestelijk te vieren. Mitterrand
heeft al een uitnodiging aangenomen
om de Bondsdag toe te spreken.
Nieuwe hobbels
voor kabinet
T Tit-onderhandelen heet (in
w weinig fraai Nederlands)
I het proces, waarin eind deze
-riV week de kabinetsformatie is
beland. Het moet nogal
vreemd lopen, wil over enkele
weken toch niet een kabinet van CDA
en WD op de trappen van Huis ten
Bosch rondom de koningin staan. Maar
zo snel als WD-leider Ed Nijpels de
zaak even bijeen wil vegen vinden de
christen-democraten nu ook weer met
nodig. Daarom heeft de CDA-fractie
beoogd premier Lubbers naar de tafel
van informateur Scholten terugge
stuurd. Nadere gesprekken zijn nodig
om het ontwerp-regeerakkoord op een
aantal punten (Lubbers noemde die zelf
'pittig') bij te stellen en te verhelderen
De reacties in het land op het door
Scholten, Lubbers en Nijpels afgelever
de werkstuk hebben het CDA mee aan
leiding gegeven om nog een tweede ron
de van overleg te eisen alvorens ronduit
'ja' te zeggen tegen de voornemens om
met de WD in zee te gaan De pijn zit 'm
daarbij vooral in de sociaal-economi
sche onderdelen van het akkoord. Een
akkoord dat op dit stuk van zaken veel
minder een akkoord was dan het leek
Het CDA voelde zich namelijk nogal
overvallen door het lijstje bezuinigings
voorstellen, opgesteld door een van de
werkgroepen van informateur Schol
ten, dat vooral zwaar ingreep in het on
derwijs. Het rumoer, dat vanuit hetzelf
de onderwijs voorgenomen maatrege
len als dubbel-pakken al vooruit holt.
zal aan de bezwaren van het CDA niet
vreemd zijn. Opheldering moet er vol
gens Lubbers' fractie ook komen over
wat er nu wèl en wat niet valt onder een
bevriezing van inkomens en prijzen per
1 januari 1983. de dag waarop de 'adem
pauze van Scholten' zou moeten in-
Het politieke nut van zo'n poging om
een constructief gesprek op gang te
brengen tussen overheid, vakbeweging
en werkgevers met als doel brede over
eenstemming over het sociaal-econo
misch en financieel beleid, is de laatste
dagen erg verschillend beoordeeld. En
over de kans dat tijdens zo'n bevrie
zingsperiode in de inkomens en prijzen
(waaronder ook belastingen) toch weer
allerlei onvoorziens zou gaan ontdooi
en, is al een complete spraakverwarring
ontstaan. Er is dus veel aan gelegen dat
vaagheden en onduidelijkheden snel
worden opgeruimd. In het andere geval
is zo'n adempauze kansloos. Vakbewe
ging en werkgevers moeten zonder te
rughouding kunnen deelnemen aan
zo'n gesprek over de beste aanpak van
de economische crisis. Een toekomstig
kabinet dwingt partijen in een vroeg
stadium om de tafel. Daarmee worden
verwijten achteraf ondervangen dat ze
niet hebben kunnen meepraten. Vakbe
weging en werkgevers zitten er met elk
een eigen verantwoordelijkheid en het
is dus onmogelijk hen te committeren
aan uiteindelijk kabinetsbeleid. Maar
ze zijn wel verplicht om met de kaarten
op tafel te komen. Kiekeboe spelen met
een schuin oog naar de eigen achterban
is haast onmogelijk onder dergelijke
omstandigheden In ieder geval later
bijzonder ongeloofwaardig
Wanneer CDA en WD voor het har
moniemodel van de 'adempauze'
kiezen en daarbij een open instelling
van vakbeweging en werkgevers ver
wachten moet de methode zelf ook wa
terdicht zijn. En dat is - zo bleek de afge
lopen dagen - bepaald nog niet het ge
val. Enkele netelige vragen doken al
meteen op. Wat gebeurt er met de soli-
dariteitsheffing, die per 1 januari 1983
afloopt? (De extra belasting, per 1 juli jl.
ingevoerd om het werkgelegenheids
plan yan Den Uyl te financieren) Wat
gebeurt er met de zogeheten inflatiecor
rectie op de belastingtarieven? (De aan
passing in de tabellen om de geldont
waarding niet nog eens extra op de be
lastingbetaler te verhalen) Lubbers en
Nijpels hebben die vragen bij hun ont
werp-akkoord open gelaten. Het gebrek
aan duidelijkheid in beide gevallen lijkt
trouwens op een niet onbeduidend aan
tal punten typerend voor het voorlopi
ge karakter van de afspraken, op papier
vastgelegd. Voor een deel is dit bezwaar
terug te voeren naar de werkwijze die
informateur Scholten heeft gevolgd
door twee werkgroepen uit de deelne
mende partyen (één voor welzijnsaan-
gelegenheden en één voor sociaal-eco
nomische vraagstukken) los van elkaar
te laten opereren. Toen de rapporten,
van die clubs op tafel lagen kwamen de
tegenstellingen pas goed aan het licht.
En bij besprekingen in de fracties i met
name in het CDA) bleken ze eerder m
omvang te groeien dan af te nemen. In
tussen is duidelijk dat er op de weg naar
een CDA-WD-kabinet nog hobbels lig
gen. die een eerder niet voorziene ver
traging zullen opleveren. Hetuit-onder-
handelen zal dus nog wel even duren.
Een adem-pauze is makkelijker be
dacht dan nauwkeurig omschreven.
vdM
Tv-piraten storen
Amsterdamse kabel
AMSTERDAM-Tv-piraten in Amster
dam hebben vrijdagavond gedurende
een half uur de televisie-uitzendingen
gestoord uit protest tegen het besluit
van B. en W. met ingang van vandaag
de tv-piraten van het kabelnet te we
ren. De uitzendingen van Nederland 1,
de drie Westduitse en de twee Belgi
sche zenders waren tussen acht uur en
half negen vrijdagavond niet te vol
gen.