Sa
PROVINCSALE ZEEUWSE COURANT
Solidariteit moet
worden opgeheven
PZC
Amsterdamse politie verijdelde
protest tegen bezoek Amerikanen
Ministerraad akkoord met
korten onderwijssalaris
IJ POOLS PARLEMENT KEURT WET GOED
vandaag
Drie doden bij
brand in Rotterdam
WINST: 278 MILJOEN GULDEN
MINISTER DE BOER IN ZIEKENHUIS
225e jaargang no. 236
Zaterdag 9 oktober 1982
Enkele buien
i/eelbeiüolking en enlcele buien, moge-
met onweer. Middagtemperatuur
omstreeks 14 graden. Matige noord
westenwind. windkracht 4.
tamse bv sinds 1881
VOOR HET BETERE DAKDEKKERSWERK
Postbus 154 - 4460 AD Goes - telefoon 01106-1740
STOCKHOLM (AFP/UPI) - De Zweedse marine heeft vrijdag indirect erkend dat
je vreemde onderzeeboot die zich ruim een week bij de Zweedse basis van
Musko bevindt, donderdag heeft geprobeerd te ontsnappen. De woordvoerder
van (Ie marine zei op een persconferentie dat alles erop wijst dat een ontsnap
pingspoging is ondernomen.
Meegedeeld werd dat de marine in de nacht van donderdag op vrijdag belangwek
kende aanwijzingen heeft gekregen over de aanwezigheid van een onderzeeboot in
de onder controle staande zone. Na die constateringen zijn weer verscheidene
dieptebommen tegen de indringer gebruikt om het schip te dwingen naar boven te
iomen.
De woordvoerder. Sven Carlsson, zei dat het schip door de noordelijke uitgang van
de Horsfjardenbaai wilde ontsnappen die afgesloten is met een netwerk van meta
len draden. De versperring was geraakt, waarna het schip met dieptebommen
werd teruggejaagd. Gevraagd naar de mogelijkheid of er nog een onderzeeboot in
het betrokken gebied is. zei hij: „Er is niets dat deze theorie steunt, niets".
Een andere officier zei: „De dieptebommen zijn niet langer waarschuwingen, wij
naderen de onderzeeboot nu dichter". De uitgang van de fjord is ondermijnd, zo
werd voorts medegedeeld. Men wilde niet zeggen of de mijnen geactiveerd wa-
FARSCHAU (DPA/UPI/AFP)-Het Poolse parlement heeft vrijdagavond de nieuwe vakbondswet
oedgekeurd. Tegen stemden tien afgevaardigden. Negen onthielden zich van stemming. Het
arlement telt 460 afgevaardigden. Bij het van kracht worden van de nieuwe wet worden de
geschorste vrije vakcentrale Solidariteit en de andere bestaande vakbonden in Polen opgeheven.
Iet Amerikaanse ministerie van bui-
inlandse zaken had vrijdag eerder la-
en weten dat men er zeker van kan zijn
at de Verenigde Staten zullen reage-
m als het militair gezag in Polen de
rije vakcentrale Solidariteit verbiedt.
Woordvoerder Alan Romberg zei: „Wij
naken ons erg bezorgd over de ontrech-
ng van de solidariteitsbeweging. Wij
n onze bondgenoten hebben onze ge-
oelens laten blijken.
De nieuwe wet werd door leden van het
parlement opgehemeld als het begin
van een nieuw hoofdstuk in de arbeids
betrekkingen.
Critici van de wet zeiden dat ondanks
(Slot zie pag. 8 kol. 7)
Terwijl het Poolse parlement in alle ge
moedsrust delibereerde woonde een
500-tal aanhangers van Solidariteit een
mis bij in de St.-Andreaskerk van War
schau voor de vakcentrale en voor de
vrijlating van haar gedetineerde lei
ders, zoals Lech Walesa.
Onder de tien tegenstemmers waren in
sultatieve sociale raad, Jan Szczepans-
ki. De nieuwe wet richt 'nieuwe vakbon
den' per bedrijf op. Zij zullen het recht
van staking hebben, maar onder om
standigheden die de praktische uitvoe
ring vrijwel uitsluiten. De afgevaardig
den hechtten ook hun goedkeuring aan
een wet inzake de organisaties van
Voor de Normandische kust, nabij Port-en-Bessin hebben leden van de
Franse mijnenopruimingsdienst een nog in goede staat verkerende Sher-
man-tank uit de zeebodem opgegraven. Het gepantserde voertuig van Ame
rikaanse makelij bleek nog zijn volledige voorraad granaten te bevatten. De
tank die bij-na veertig jaar geleden tijdens de geallieerde landing in de
golven verdween zal aan musea en privé-verzamelaars te koop worden
aangeboden.
hft parlement de vierJeden van het ka- agrariërs, waarvan de bedoeling is de
J wedergeboorte van boerensolidariteit
te voorkomen. Hier waren geen tegen
stemmers. Negen parlementariërs ont
hielden zich.
kerncentrale
Het incident dat zich eind 1979 voor
deed in de Borsselse kerncentrale en
waarbij de hoofdvoedingspompen van
de energiefabriek uitvielen heeft direct
noch Indirect gevaar voor de omge
ving opgeleverd. Dit meldt de Kernfy
sische Dienst in reactie op een publica
tie in het weekblad Vrij Nederland.
inflatie
De inflatie in Nederland neemt lang
zaam af. Vorige maand kwam een ge
middelde van 6,6 procent uit de bus.
De kosten van levensonderhoud ste
gen in de eerste negen maanden van
-ai dn.jaar met 4,3 procent. De consumen-
tenbond noemt de lagere overheid de
grootste prijsopdrijver.
PAGINA 7
basisschool
De wet op het basisonderwijs zal geen
directe negatieve gevolgen voor de
werkgelegenheid hebben. Mochten er
teveel leraren zijn in verhouding tot
het aantal leerlingen, dan kan een
driejarige overgangsregeling soelaas
bieden. Staatssecretaris Hermes dien
de vrijdag de Ontwerp-overgangswet
Basisonderwijs in.
markerwaard
De Markerwaard kan plaats bieden
aan 80.000 mensen en zouden bijna
50.000 arbeidsplaatsen kunnen ont
staan. De Rijksdienst voor de IJssel-
meerpolders komt tot deze raming in
«n rapport, dat aanzienlijk afwijkt
van eerdere veronderstellingen.
reorganisatie
Be centrale ondernemingsraad van
Bijenkorf Beheer spant een kort ge
ding tegen de raad van bestuur van het
pootwinkelbedrijfom gegevens op ta-
'el te krijgen over een op handen zijnde
reorganisatie. De ondernemingsraad
regt recht te hebben op informatie en
wil Invloed uitoefenen op de herstruc-
tuering.
Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5,
'en 9,
Binnen- en buitenland: 3
en li.
financiën, economie: 12
Sport: 13.
Zaterdagkrant: 15, 16. 17.
19,21 en 23.
Radio en telvisie: 24 en 25.
tholieke blok Znak, de oud-voorzitter
van de katholieke beweging Pax, Rys-
zard Reiff, de schrijver Edmund Os-
manezyk en de voorzitter van de con-
ROTTERDAM (ANP) - Een brand in
een bovenhuis aan de Van der Hilst-
straat in Rotterdam heeft vrijdag
avond het leven gekost aan een vrouw
en haar twee kinderen.
Brandweerlieden troffen op de tweede
etage de stoffelijke resten aan van de
bewoonster van het huis en haar twee
jarig dochtertje. Het vijfjaar oude zoon
tje van de vrouw werd zwaar gewond
overgebracht naar het Dijkzigtzieken-
huis, waar hij is overleden. Het vuur
ontstond op de eerste verdieping van de
woning. Brandweer en politie stellen
een onderzoek in naar de oorzaak van
de brand.
De opheffing van Solidariteit kan niet
anders dan grote ontstemming teweeg
brengen bij haar leden, die vóór de af
kondiging van de staat van beleg met
een kleine 10 miljoen waren.
Blij daarentegen zullen naar verwach
ting Polens communistische bondge
noten zijn, die bij voortduring hebben
gewaarschuwd voor het poütieke risico
dat Solidariteit betekende en die aan
drongen op terugkeer naar de orthodo
xe bonden onder communistisch toe
zicht.
In Warschau was extra politie samen
getrokken om voorbereid te zijn op on
middellijk protest. Het is niet bekend of
ondergrondse Solidariteitsleiders, ont
moedigd door de aanhouding van een
hunner leiders op dinsdag, zouden op
roepen tot betogingen tegen de ontbin
ding.
DEN HAAG (ANP) - De ministerraad is vrijdag akkoord gegaan
met een tijdelijke inhouding op het inkomen van onderwijsper
soneel van 1,65 procent in 1983, De maatregel brengt 278 miljoen
gulden in het laatje.
Het percentage wordt berekend over
het salaris voor heffing van de loon- en
inkomstenbelasting. Het inhoudings-
percentage kan worden verminderd als
in het overleg van de regering met de
personeelsorganisaties in het onderwijs
besparingen op de begroting worden
overeengekomen. Wanneer die bespa
ringen bijvoorbeeld in 1984 twintig pro
cent van 278 miljoen opleveren, zal in
dat jaar ook het inhoudingspercentage
met twintig procent worden vermin
derd en op 1.32 worden gebracht.
Vice-premier Terlouw zei in een toelich
ting op het wetsontwerp dat dit het
nieuwe kabinet in de gelegenheid stelt
zonder tijdverlies de nodige maatrege
len te nemen.
De PvdA-fractie in de tweede kamer
vindt het onjuist dat het onderwijsper
soneel volgend jaar 1,65 procent van
het salaris moet inleveren. Op deze
wijze wordt de parallelle inkomens
matiging voor het overheidspersoneel
doorbroken, zo schrijven de kamerle
den Van den Anker en Konings in
schriftelijke vragen aan minister Rood
van binnenlandse zaken.
DEN HAAG - CDA-minister Hans de
Boer van CRM is in de nacht van don
derdag op vrijdag wegens te hoge
bloeddruk in een ziekenhuis in Haar
lem opgenomen. Dat heeft een woord
voerder vrijdae bekendgemaakt.
Aanvankelijk werd aangenomen, dat
de bewindsman hartklachten had. Na
een onderzoek in het ziekenhuis bleek
dat niet het geval te zijn. De verwach
ting is, dat De Boer na een week van
rust weer aan het werk kan.
Op de kruising Hobbemastraat/PC Hooftstraat, staan de 'potentiéle ordeverstoorders' ingesloten door Koningin Beatrix bij haar toespraak in het Amsterdamse Rijksmuseum
Mobiele Eenheden.
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM - De Amsterdamse po
litie heeft vrijdagmiddag in de buurt
van het Rijksmuseum 44 jongeren
gearresteerd omdat zij hun betoging
niet 24 uur van tevoren aangemeld
hadden. Zonder een dergelijke aan
melding kan een betoging op grond
van dc Amsterdamse politieverorde
ning als verboden worden beschouwd.
In het blad Bluf was deze weck opge
roepen om te protesteren tegen de ont
vangst van duizend Amerikanen in het
kader van twee eeuwen vriendschap
pelijke betrekkingen tussen Neder
land en de Verenigde Staten. De kri
tiek uitte zich met name tegen het
'Amerikaanse kapitaal' en het feit dat
de feestelijkheden acht miljoen gulden
opslokken.
De oproep was ondertekend door de au
tonomen. de chaoten, de punks, het
Amsterdamse autonomenfront, het co
mité voor het aftreden van burgemees
ter Polak, het militant autonomen-
front. het comité 'Nederland afbreken
maar' en twee niet nader verklaarde
groeperingen: Ram en NBTA. Volgens
de politie zou zijn opgeroepen om de
koningin op te sluiten op het terrein
van het Amerikaanse consulaat dat al
maandenlang door politiehekken
wordt afgeschermd. De koningen heelt
bij haar aankomst bij het Rijksmuseum
niets van het incident gemerkt.
De koningin richtte in haar toespraak
tot de Amerikaanse bezoekers de aan
dacht op wat zij noemde „de hechte
banden van vriendschap tussen het Ne
derlandse en het Amerikaanse volk".
Na de toespraak volgde een rondleiding
door het Rijksmuseum.
Ruim voordat zij het Rijksmueum be
reikten werden de betogers, die in leef
tijd variëren van 17 tot 25 jaar. gearres
teerd. Zij waren in het bezit van twee
katapulten, houten stokken, vuurpij
len, verfhallen en een bandenprikker.
De arrestanten zijn voor verhoor naar
het hoofdbureau van politie overge
bracht waar rechercheurs voor het
eerst deze week opnieuw overuren
maakten.
In de loop van de avond zijn de arres
tanten vrijgelaten, nadat proces-ver
baal tegen hen was opgemaakt.
De officiële ontvangst van de Amerika
nen in Amsterdam heeft 500 politie
mensen. onder wie 50 man verkeerspoli
tie, op de been gebracht. Er waren 300
man ME in de stad aanwezig.
De Amsterdamse politie is vanaf vrij
dagmiddag 12.00 uur weer overgegaan
tot de orde van de dag. Vanaf dat mo
ment is de actie 'Signaal', die maandag
is begonnen, afgelopen.
De Amsterdamse politiebonden zijn
teleurgesteld over het standpunt van
de ministers van justitie en binnen
landse zaken, dat er geen afzonderlijke
financiële voorzieningen zullen wor
den getroffen voor de hoofdstedelijke
politieambtenaren. Minister De Ruiter
en zijn ambtgenoot Rood hadden dit de
bonden laten weten in een reactie op
de stiptheidsactie van de Amsterdam
se politie.
Redding voor
de dorpsschool
Dd,
>e kleine en kleiner wor
dende school heeft jaren-
Kst5¥£| lang als een sociaal-maat-
schappelijk-cultureel pro-
bleem brede discussies over
het onderwijs beheerst. Het
teruglopend aantal leerlingen bij kleu
ter en lager onderwijs, dat voelbaar
werd aan het begin van de jaren zeven
tig, bepaalde met name plattelandsge
meenten bij het bestaansrecht en de be
staansmogelijkheden van de kleine
school. Een woonkern of dorp zonder
enige onderwijsvoorziening is ten dode
opgeschreven, was een in die jaren veel
gebruikte slogan. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat het juist de provin
cies met relatief gezien veel kleine scho
len zijn geweest die zich de afgelopen
jaren het strijdbaarst hebben betoond.
Zeeland, Groningen, Friesland en
Drenthe hebben door een gezamenlijk
optreden een barrière opgeworpen te
gen de Haagse overvalplannen om de
normen voor instandhouding van ba
sisscholen zo hoog op te schroeven, dat
honderden plattelandsdorpen hun on
derwijsvoorzieningen dreigden te ver
hezen. De voorgenomen integratie van
kleuter en lager onderwijs - het basis
onderwijs, aanvankelijk te starten in
1983, maar inmiddels naar 1985 doorge
schoven - bracht de problematiek in
een stroomversnelling. Bij de indiening
van het ontwerp van wet op het basis
onderwijs in maart 1977 werd als ophef
fingsnorm voor de basisschool een leer
lingenbestand van 75 genoemd, in uit
zonderingsgevallen vijftig. Voor Zee
land zou dit betekenen, dat uit liefst 32
dorpen de zelfstandige basisschool zou
verdwijnen. Het 'gevecht', dat daarna
tussen Den Haag en met name de vier
eerder genoemde provincies uitbrak,
heeft te langen leste tot een minimale
norm van 23 leerlingen geleid. In het
gisteren ingediende ontwerp voor de
overgangswet op het basisonderwijs
staat dit cijfer zwart op wit. Weliswaar
moet aan een aantal voorwaarden wor
den voldaan, maar het staat wel vast
dat het overgrote deel van de kleine
plattelandsscholen in Zeeland aan die
voorwaarden kan voldoen. Concreet
betekent het, dat de dreigende onder
gang van een groot aantal kleine scho
len is afgewend. De kleine school is - in
Zeeland op een enkele uitzondering na
- gered. Dat is van niet te onderschat
ten betekenis voor de leefbaarheid op
het nlatteland.
Dezelfde staatssecretaris van onder
wijs Hermes. die bijna zes jaar gele
den een opheffingsnorm van 75 leerlin
gen voorstond, heeft in de loop der j aren
aandachtig geluisterd naar de argu
menten van diegenen die in dit opzicht
zijn voor het platteland fatale politiek
bestreden. Het minimale getal van 23,
dat hij nu als een soort tovenaarsleer
ling uit de hoge hoed te voorschijn
haalt, staat heel dicht bij het getal van
24. waarmee de gezaghebbende innova
tiecommissie basisonderwijs (ICB) in
zijn achtste advies van april 1978 de be
windsman al de richting aangaf. De ICB
op haar beurt had de belangrijkste in
formatie opgedaan bij de provincies
Zeeland, Groningen, Friesland en
Drenthe, die in de loop der jaren ver
schillende belangwekkende rapporten
samenstelden over de problematiek
van de kleine scholen, zoals de uit 1977
daterende nota 'De kleine kleuter en la
gere scholen - positiebepaling en per
spectief. Dat de Haagse onderwijs-
smaakmakers gevoelig waren voor de
Zeeuws-Fries-Gronings-Prenthse ar
gumentatie valt ook af te leiden uit de
soepele opstelling van het ministerie
van onderwijs ten opzichte van be
staande kleuter en lagere scholen, die
als gevolg van een sterk teruglopend
leerlingenaantal met opheffing werden
bedreigd. Het aantal ontheffingen liep
de laatste jaren -in de honderden voor
geheel Nederland. Juist met het oog op
de komende integratie van kleuter- en
lager onderwijs wilde ook het ministe
rie zoveel mogelijk onrust rond schoen
sluiting voorkomen. Dat heeft in elk ge
val de laatste drie, vier jaar goed ge
werkt.
Nu het spookbeeld van dreigende op
heffing van vele kleine scholen -
niet alleen op het platteland, maar ook
in bepaalde stadswijken - naar de ach
tergrond is verdwenen, kunnen de ge
meente- en schoolbesturen met wat
meer vertrouwen hun blik op de toe
komst richten. De school als cultureel-
maatschappelijk verschijnsel in de
dorpssamenleving blijft zijn hechte
plaats behouden. Wat mogelijk in de
naaste toekomst een interne bedrei
ging zou kunnen zijn voor een aantal
basisscholen is een toenemende strijd
tussen de verschillende onderwijszui
len. In dorpen waar naast elkaar twee
scholen van verschillende signatuur in
stand worden gehouden, kan bij het na
deren van de opheffingsnorm bij een
van de scholen al snel de schoolstrijd
ontbranden. Gemeente- en schoolbe
sturen doen er goed aan reeds nu de
lijnen voorde toekomst uitte zetten. Zij
zullen moeten nagaan of op basis van
vrijwilligheid samenwerkingsvormen
kunnen worden aangegaan, die over en
kele jaren niet alleen een levenskrachti
ge (dorps)basisschool opleveren, maar
die tevens voorkomen dat ordinaire
schoolruzies nieuwe problemen op het
toch kwetsbare platteland loslaten.
Een goede relatie school-samenleving
vormt de kem van een leefbaar platte-
'an"Dim
B. en w. van Enschede hebben de ge
meenteraad voorgesteld akkoord te
gaan met de gecontroleerde verkoop
van softdrugs in het jeugdcentrum De
Kokerjuffer. Met het legaliseren van de
ze verkoop hoopt de gemeente te berei
ken dat jongeren niet aanraking ko
men met harddrugs.