o
pvallende toename van
gevallen van zelfdoding
'Zwarte lijst' voor medicijnen
is sinds gisteren van kracht
Produktie eerste olie uit
Nederlands deel Noordzee
Ouderenbonden: verhoging
eigen bijdrage 'schandalig'
[SENFTl
CRSTERKING VOOR BRANDWEERKORPSEN
ROF. VAN DIJK: OOK ONDER JONGEREN
mö
4
Sluitfluit
Voor het goede doeL
Kabinet wil
collegegeld
verhogen
Mooi weer
zorgde voor
dure 'smog'
ZIEKENFONDSVERZEKERDEN MOETEN OPLETTEN
(MERDAG 2 OKTOBER 1982
PZC/binnen-buitenland
11
«IDHOVEN (ANP) - De gemeentelijke brandweerkorpsen worden de komende
n versterkt met enkele duizenden vrijwilligers in verband met het overne-
i van een deel van de taak BB (Bescherming Bevolking). Voor 1983 is geld
serveerd voor de werving en opleiding van duizend vrijwilligers. Als de
aciële ruimte dit toelaat zullen er in 1984 en 1985 respectievelijk 1500 en 2000
villigers worden aangetrokken,
at zei Ch. Brauwers, chef van de directie brandweer van het ministerie van
nneniandse zaken vrijdagmiddag in Eindhoven op een congres van de Neder-
ndse vereniging van brandweercommandanten.
)lgens bestaande plannen moeten de brandweerkorpsen op 1 januari 1986 een
deel van de huidige BB-taak overnemen. Volgens de voorzitter van de Nederland
se Vereniging van Brandweercommandanten (NVBC) ing. J. Bron is die prognose
aan de voorbarige kant. Desalniettemin vindt hij dat er zo snel mogelijk duidelijk
heid moet komen. „De brandweer heeft er recht op te weten waar men straks aan
toe is. maar vooral ook de BB heeft daar recht op. Die organisatie wordt tenslotte
afgebouwd".
Volgens Brauwers is het niet de bedoeling van de nieuwe organisatie een kleine BB
te maken. „Het wordt een aan de behoefte in vredestijd aangepaste brandweer,
die. indien dit onverhoopt nodig mocht zijn, snel op de voor oorlogstijd bestemde
sterkte kan worden gebracht".
1 REIDEN (ANP) - Het aantal zelfdodingen en pogingen daartoe neemt de laatste tijd schrikbarend
pe. Vooral onder vrouwen, voornamelijk boven de vijftig jaar, komt het steeds meer voor dat men
jch van het leven wil beroven. In vele gevallen lukt het ook. Ook onder de jongeren is een sterk
itijgend percentage dat een eind aan het leven wil maken. De oorzaak moet onder meer gezocht
jrorden in de toenemende confrontatie met een uitzichtloze toekomst en het zich sterk uitbreiden-
i maatschappelijk isolement.
fit deelde prof. dr. W. van Dijk van de
((deling psychiatrie van het acade-
sch ziekenhuis in Groningen vrijdag
e tijdens een symposium over zelfdo-
kng en hulp bij zelfdoding in de stads-
'phoorzaal van Leiden. Prof. Van Dijk
k van een 'catastrofale' ontwikke-
jnderzoek heeft aan het licht gebracht
1st ongeveer honderd op de 100.000 in-
foners wel eens een poging tot zelfdo-
ing doet. Daarbij is de verhouding van
rouw tot man ongeveer twee op een.
(et gaat hier om geregistreerde geval-
in. maar op grond van een enquête
nt de Groningse hoogleraar tot de
mclusie dat het er veel meer moeten
|n. Hij schat dat zeker vijf keer zoveel
isen ertoe komen zich op een of an-
e wijze van het leven te beroven, ook
(lukt dat lang niet altijd. Hij is er zelfs
i overtuigd dat tien tot vijftien pro
fit van de totale bevolking wel eens
jet de gedachte speelt een eind aan het
dse bestaan te maken,
fèt komt heel vaak voor dat mensen
n of meer mislukte pogingen tot zelf-
ling doen. Van degenen die het niet
|lukt zich van het leven te beroven zal
rtig procent het daarna weer doen, zo
lijkt uit het onderzoek. Tussen de
pertig en zestig procent van de men-
van wie bekend is dat zij zich iets
ibben aangedaan, heeft al eerder een
ng in het werk gesteld afscheid van
it leven te nemen.
en tegen
ongevraagde
ezuinigingsdrift
t as van onze redactie volksgezondheid)
k I LKMAAR-„De catastrofale ontwik-
111 sling in de financiële toestand van
re'ns land heeft geleid tot een bezuini-
r v Ingsdrift, die niet voortkomt uit de
izondheidszorg zelf en waarom de pa-
ent niet heeft gevraagd". Dit zei vrij-
ig voorzitter dr. J. J. H. M. Daniels
»n de artsenorganisatie KNMG. Op
it congres van zijn organisatie oefen-
hij kritiek uit op de ombuigings-
i aatregelen.
bezuinigingen vertragen de tot-
idkoming van een nieuwe ordening
de gezondheidszorg. Er ontstaan pa-
ikbesluiten van geval tot geval, waar
de samenhang wordt verstoord,
'endien wordt de ontwikkeling van
medische zorg beperkt. Behande-
imogelijkheden worden belem-
:rd door kortingen op het aantrekken
personeel en het aanschaffen van
iparatuur.
(olgens Daniels lijkt hier en daar al de
ins bereikt waarachter de kwaliteit
de zorg in gevaar komt. De vermin-
•de werkgelegenheid roept juist een
ig ètra vraag om hulp op. Ook de toene-
le vergrijzing der bevolking doet
dubbel beroep op de gezondheids-
Daarop kunnen maatregelen als
enjeddenreductie of personeelsstops
:n antwoorden zijn.
f fergelijke veranderingen leiden vol
de KNMG-voorzitter tot „absurdi-
Iten en inconsequenties". Het is het
recht van de artsen er tegen in het
eer te komen.
.63)
>et\UTRECHT (ANP) - De ondeme-
lingsraad van de Nederlandse
uit)Spoorwegen is in meerderheid te-
bewen het invoeren van een 'sluitfluit'
)p nieuw aantebouioen treinen. De
■luitsluit, een automatisch signaal
lat de treinreizigers waarschuwt
Idaf de deuren gaan sluiten, zou het
mwertrouwde fluitsignaal van de
'\oofdconducteuren moeten ver
hangen. Dit meldt het NS-weekblad
'oppeling.
e ondernemingsraad betwijfeld of
te tóe sluitfluit het tn- en uitstappen
'zal versnellen. Of de veiligheid van
i Ine reizigers met de automatische
zal/luit gediend is, is nog maar de
nucraag. Het zou de mensen kunnen
ïsdopjagen' aldus een or-lid.
103De leden van de ondememings-
raad keerden zich ook tegen de ar
beidsbesparing die invoering van
eeijde sluitfluit met zich zou meebren-
len. Minder hoofdconducteuren op
teer rijtuigen is een onveilige zaak
moet dan ook met kracht wor-
;petóen afgewezen, aldus de or, die zich
afvroeg „wat nu eigenlijk het ver-
etjschil is tussen de sluitfluit en de
ondfluit van de hoofdconduc-
■ur". Het geld voor het aanbren
gen van sluitfluiten kan beter wor-
m besteed, vindt de or.
Lang niet alle mensen, die zichzelf ern
stig lichamelijk letsel toebrengen, heb
ben werkelijk de bedoeling uit het leven
te stappen. Onderzoek onder de men
sen die iets hadden ondernomen zonder
dat dit fatale gevolgen had, toont aan
dat vijftien procent alleen maar een
'signaal' om meer aandacht wilde ge
ven. Slechts tien procent had serieus de
bedoeling zich de doden en bleven ook
na hun redding hieraan vasthouden.
Ongeveer de helft had gewenst dood te
zijn, terwijl 25 procent min of meer ver
wacht had niet meer tot het bewustzijn
te komen.
Volgens prof. Van Dijk lijden de mees
te mensen, die hun aardse bestaan wil
len beëindigen aan psychiatrische
stoornissen. Slechts zes tot zeven pro
cent benadert de laatste stap die nodig
is om het leven af te breken koel en
zakelijk. De meeste zelfdoders hebben
een negatief beeld van zichzelf, zijn
neerslachtig, hebben lichamelijke
stoornissen, functioneren traag en
sluiten zich van de buitenwereld af.
Gebleken is dat ongeveer de helft van
de mensen die zich van het leven be
roofden of een poging daartoe deden,
depressief waren of zijn. Onder depres
sieve mensen maakt vijftien procent
kans tot een daad van zelfdoding te ko
men.
Staatscommissie
Er wordt binnenkort een staatscom
missie ingesteld die de overheid ad
vies moet uitbrengen over het beleid
inzake euthanasie en het verlenen van
hulp bij zelfdoding.
De commissie zal zich met name gaan
bezighouden met adviezen op het ge
bied van wetgeving en wetstoepassing.
De ministerraad heeft vrijdag inge
stemd met een voorstel van de minis
ters Gardeniers (volksgezondheid) en
De Ruiter (justitie) op dit punt.
AMSTERDAM - Het BP-booreüand Gilbert Rowe op 65 km ten noord-westen van
Den Haag in de Noordzee, waar gas is aangeboord. Bij een test produceerde de put
0,6 miljoen kubieke meter gas per dag. BP gaat verder na of de vondst commercieel
winbaar is.
GASVONDSTBP VOOR KUST SCHEVENINGEN
DEN HAAG (ANP/GPD) - De Unioniol-
Nedlloyd groep is deze week begonnen
met de produktie van de eerste ruwe
olie uit het Nederlandse deel van de
Noordzee.
De olie is afkomstig van twee kleine
olievelden, te weten het Helm- en Hel-
derveld. Die bevinden zich in blok Ql,
ongeveer 40 kilometer westelijk van
Den Helder. De olie wordt via een pijp
leiding naar Amsterdam gepompt.
De olievelden worden door Union Oil en
Nedlloyd te zamen geëxploiteerd. Ned-
lloyd neemt voor twintig procent deel.
De olie uit beide genoemde velden als
mede uit het derde nabijgelegen veld
Hoorn is al verkocht aan Esso.
Dit derde veld zal naar verwachting van
Union Oil in september 1983 produktief
worden. De Helm- en Heldervelden zul
len begin volgend jaar naar verwach
ting 15.000 vaten olie per dag produce
ren. Inclusief het Hoom-veld wordt een
totale dagproduktie verwacht van
25.000 vaten.
De British Petroleum Exploratie
Maatschappij Nederland heeft een gas-
vondst gedaan in blok P2, gelegen in
het Nederlandse deel van de Noordzee,
ongeveer 65 kilometer ten noordwes
ten van Scheveningen. De put produ
ceerde bij een test 0.6 miljoen kubieke
LONDEN (AP) - De meeste mensen hebben veel over voor een liefdadig doel.
Weinig mensen zullen echter bereid zijn zich ervoor uit de kleren te hijsen.
Twee Britse foto-modellen bleken hiertoe wél bereid. Een winkelier had
namelijk toegezegd ongeveer 25 gulden ter beschikking van het Londense
'Help 'n kind-fondste stellen voor elk kledingstuk dat openbaar aan en uit
getrokken werd. Al met al brachten de twee modellen zo in Hen minuten
ruiml500 gulden bij elkaar. Dit, zoals te verwachten, tot groot genoegen van
de mannelijke omstanders.
DEN HAAG (ANP)- Het kabinet wil de
collegegelden met ingang van het stu
diejaar '83-*84 verhogen van 750 naar
1026 gulden voor universiteiten en ho
gescholen en van 650 naar 890 gulden
voor het hoger beroepsonderwijs. De
maatregel brengt veertig miljoen gul
den op.
Het kabinet stelt verder voor de colle
gegelden met ingang van het studiejaar,
'84-'85 voortaan aan te passen aan de
ontwikkeling van lonen en prijzen. Het
wetsontwerp waarmee de ministerraad
vrijdag heeft Ingestemd wordt nog voor
advies voorgelegd aan de raad van sta
te en enkele adviesorganen uit de on
derwijswereld.
Ontslag voor
260 werknemers
NBM Leidingbouw
ARNHEM-DEN HAAG - Dochteron
derneming NBM Leidingbouw van de
Nederlandse Beton Maatschappij is
failliet. Alle 260 werknemers is ontslag
aangezegd. Velen staan inmiddels al
op straat, anderen werken nog in de
opzeggingstermijn, die in sommige ge
vallen tot eind december loopt. Het
faillissement is deze week uitgespro
ken.
Bewindvoerders, mr. A. H. G. Blanken-
stein en jhr. mr. 8. H. de Ranitz, voeren
op het ogenblik onderhandelingen om
zoveel mogelijk werknemers van de Lei
dingbouw over te plaatsen naar NBM-
zuster Wegenbouw.
Een 19-jarig lid van de Tsjechoslo-
waakse grenspolitie is vrijdagmorgen
naar de Bondsrepubliek gevlucht. De
autoriteiten van de zuidelijke deelstaat
Beieren deelden mee, dat de man niet
gewapend en zonder uniform was.
Buitenlands geld
bij Postgiro-RPS
AMSTERDAM (ANP) - De Postgiro-
RPS is vrijdag begonnen met de in- en
verkoop van buitenlands geld. De
meest gangbare valuta zijn op 416 gro
tere postkantoren en op de administra
tiekantoren verkrijgbaar tegen contan
te betaling of tegen afgifte van girobe
taalkaarten. De verkooppunten zijn te
herkennen aan ccn lichtbak met het op
schrift "Buitenlands geld", zo heeft de
Postgiro-RPS laten wegen.
meter gas per dag, dat is op jaarbasis
ruim 200 miljoen.
BP treedt bij deze exploratie op als ope
rator voor een groep van acht interna
tionale maatschappijen. De boring
werd gedaan door het booreiland Gil
bert Rowe. Verdere boring is noodzake
lijk om na te gaan of de vondst commer
cieel winbaar is.
In deze exploratiegroep neemt BP voor
ruim 40 procent deel. Overige deelne
mers zijn onder meer Gao North Sea,
Ethyl Exploratie, Hudbay Oil (Nether
lands), Gao North Sea Exploration en
Pacific Lighting Exploration Compa-
(Van onze redactie volksgezondheid)
DEN HAAG - De ouderenbonden zijn
boos op minister Gardeniers (volksge
zondheid), omdat zij de eigen bijdrage
voor verpleging in inrichtingen met
270 procent wil verhogen. De maande
lijkse bijdrage is nu ongeveer f700,
maar zal per 1 januari als de plannen
doorgaan maximaal f2700 worden. De
bonden willen spoedig met de be
windsvrouw en de Tweede Kamer pra
ten.
De drie samenwerkende bonden vinden
de verhoging „schandalig". De minister
wil met deze maatregel de ongelijkheid
tussen bewoners van verpleegtehuizen
en verzorgingstehuizen opheffen. Al ja
ren hebben de bonden er bij de regering
op aangedrongen de onrechtvaardige
verschillen tussen de financiële positie
van de ouderen in bejaardenoorden en
verpleegtehuizen weg te nemen.
Tarief particulier
verzekerde omhoog
UTRECHT (ANP) - Huisartsen mogen,
met terugwerkende kracht tot 1 juli,
hun tarieven voor particulier verze
kerde patiënten verhogen. Dat heeft
het centraal orgaan tarieven gezond
heidszorg (COTG) vastgesteld.
Het tarief voor een consult gaat met een
gulden omhoog en wordt 23 gulden. Een
visite wordt 1,50 gulden duurder en
gaat 34,50 gulden kosten. Huisartsen
die al nota's hebben ingediend na 1 juli,
mogen daarop geen aanvullende nota's
laten volgen. De landelijke huisartsen
vereniging heeft haar leden van het be
sluit van het COTG op de hoogte ge
bracht.
De 32-jarige Japanse student Issei
Sagawa, die in juni vorig jaar in Parijs
de 25-jarige Nederlandse vrouw Renee
Hartevelt vermoordde en haar lichaam
in stukken sneed, was volgens Franse
psychiaters geestesziek op het moment
van zijn daad. Sagawa zal daarom
waarschijnlijk niet terecht hoeven
staan wegens moord. Zo is vrijdag in
Parijs door woordvoerders van justitie
meegedeeld. Sagawa zal worden over
gebracht naar psychiatrische inrich
ting waar gevaarlijke personen worden
verpleegd.
Bewoners van bejaardenoorden moe
ten al hun vermogen „opeten" voordat
de Bijstand hun verzorgingskosten be-
DEN HAAG (ANP) - Het mooie
weer van de afgelopen weken heeft
in Nederland en de ons omringen
de landen voor een dure 'smog' ge
zorgd. De concentraties van
verontreinigende stofTen in de bui
tenlucht waren zo sterk verhoogd,
dat schade werd aangericht aan
planten in het Westland en Noord-
Holland. De schadeclaims van
tuinders daar, aldus hel ministerie
van volksgezondheid en milieuhy
giëne vrijdag, kunnen oplopen tot
een bedrag van ongeveer een mil
joen gulden.
Voor het eerst zijn in Nederland tij
dens een dergelijke smogperiode
op grote schaal metingen verricht.
Op die manier werd onder andere
vastgesteld, dat het zicht, normaal
gesproken tien tot vijftien kilome
ier, terugliep tot ongeveer vier kilo
meter. Zogenoemde aerosolen (om-
zettingsprodukten van zwavel en
stikstofdioxyde die de 'heiigheid'
veroorzaken) aldus het ministerie,
zorgden in het Rijnmondgebied
voor veel klachten over tranende
ogen en stank.
Volgens het departement is veel
van de verontreiniging afkomstig
uit het buitenland. In internatio
naal verband wordt over deze
grensoverschrijdende luchtveront
reiniging nog steeds overlegd. De
Nederlandse bijdrage aan de
verontreiniging wordt zoveel mo
gelijk beperkt door middel van
maatregelen met behulp van waar
schuwingscodes. Die waarschu
wingen worden gebruikt bij het
vaststellen van de maximale uit
worp van bepaalde giftige stoffen.
taalt. Bewoners van verpleegtehuizen
kunnen een groot deel van hun inko
men en hun vermogen behouden. On
langs nog liet minister De Boer (CRM)
de ouderenbonden weten dat hierover
met volksgezondheid overleg gaande
was.
Het financieringssysteem van de be
jaardenoorden is al jaren in discussie.
Iedereen, ook de overheid, meent dat
het huidige stelsel onrechtvaardig is.
Een ander stelsel zou de overheid ove
rigens niet meer mogen kosten, zo is
gesteld.
(Van onze redactie volksgezondheid
DEN HAAG- Gisteren, 1 oktober, is de
beperkende maatregel op de verstrek
king van geneesmiddelen in werking
getreden. Ziekenfondsverzekerden (70
procent van de bevolking) dienen in
wachtkamers van artsen en in apothe
ken goed op te letten of de medicijnen
inderdaad worden vergoed. Is dat niet
het geval dan zal de verzerkerde moe
ten betalen.
Deze maatregel is een van de bezuini
gingen, die minister Gardeniers (volks
gezondheid) heeft doorgevoerd. Ver
wacht wordt dat de „zwarte lijst" van
medicijnen, die niet meer worden ver
goed, een besparing per jaar van 50 mil
joen gulden zal opleveren. Maar dat
lukt alleen, zegt men in ziekenfonds
kring, als iedereen zich aan de regels
houdt. Iets dat nog lang niet zeker is en
dus afgewacht moet worden.
Dokters zullen hun patiënten in vele
gevallen andere medicijnen moeten
voorschrijven. Dat kan niet altijd en
daarom zullen ze de mensen soms met
een machtigingsformulier naar het zie
kenfondskantoor moeten sturen. Dat
komt dan neer op een extra reis. Geeft
het ziekenfonds geen machtiging dan
moet de apotheek de betrokkene om
betaling van de af te leveren genees
middelen vragen.
Hoe de ziekenfondsen precies handelen
zal uit de ervaringen moeten blijken.
Het ziet er nu naar uit dat niet alle zie
kenfondsdirecties er gelijk over den
ken, hoewel ze er in feite aan gehouden
zijn, De Ziekenfondsraad heeft de fond
sen uitvoerig over de inhoud van de
maatregel ingelicht en deze verzocht
ook hun medewerkers (artsen e.d.) er
van in kennis te stellen.
De apothekersorganisatie KNMP had
haar leden al eind augustus van het no
dige informatiemateriaal voorzien. De
bedoeling was dat de maatregel op die
datum zou gaan gelden. Dat lukte met,
want in de begin juli bekendgemaakte
lijst zaten zoveel fouten dat die moest
worden bijgesteld. Daardoor kwam een
maand uitstel, waardoor ook de artsen
meer tijd kregen zich te beraden.
In kringen van huisartsen denkt men
zeer verdeeld over dit besluit. Feit is
wel dat er in zeer veel gevallen vervan
gende, gelijkwaardige, geneesmidde
len bestaan, die wel (zonder machti
ging) kunnen worden vergoed. Artsen
moeten daarmee dus rekening houden,
zij hebben alle betreffende gegevens
bij de hand. In bepaalde gevallen zul
len apothekers met artsen overleggen
om de patient kosten te besparen.
In grote lijnen gaat het er nu om dat
verzekerden geen middelen meer ver
goed krijgen, die op grond van de far-
macotherapeutische waarde en -of van
de prijs worden „verboden". Zij hebben
ook geen recht meer op middelen, die
buiten de apotheek verkrijgbaar zijn,
de zogenaamde drogisterij-artikelen.
Bovendien kan geen vergoeding meer
worden gevraagd va.. ..ei ziekenfonds
voor tal van, in de lijst met name ge
noemde. genees- en verbandmiddelen
(waaronder voedings- en genotmidde
len), bronwater, cosmetica, tandpasta,
diverse vaccins. Dan is er nog een aan
tal middelen, waarvan de minister heeft
aangegeven dat die alleen na toestem
ming van het ziekenfonds mogen wor
den vergoed.
De bewindsvrouw heeft laten weten
dat deze regeling niet geldt voor in zie
kenhuizen opgenomen patiënten.
Maar het is noodzakelijk dat specialis
ten die in ziekenhuizen werken met be
trekking tot de medicatie van opgeno
men ziekenfondsverzekerden rekening
houden met de beperkte aanspraken,
die ze na hun ontslag uit het ziekenhuis
hebben. Over dit probleem is nog over
leg gaande.
Weinig resultaat
overleg problemen
binnenschippers
ROTTERDAM (ANP) - Het overleg dat
vrijdag op het ministerie van verkeer
en waterstaat is gevoerd over de pro
blemen van de binnenschippers heeft
weinig opgeleverd. Achtereenvolgens
hebben de federatie van schippcrsbon-
den, de ONS-ASV en de vereniging Eu
ropese toerbeurt him bekende stand
punten herhaald. Volgende week over
legt het ministerie nog met vertegen
woordigers van de verladers.
Dit heeft een woordvoerder van het mi
nisterie meegedeeld. De gesprekken
vonden plaats op verzoek van de schip-
persbonden ONS-ASV.
Aanleiding voor het overleg zijn de pro
blemen die met name op de schippers-
beurzen van Amsterdam en Rotterdam
zijn ontstaan nadat een actiegroep van
schippers een publikatiebord plaatste.
Daarmee willen zij een systeem van
evenredige vrachtverdeling (in tegen
stelling tot het huidige vrije systeem)
met bodemprijzen afdwingen voor het
vervoer van lading naar de Noordduitse
kanalen. De schippers voeren actie om
dat zij financieel aan de grond lopen
door gebrek aan vracht.
NS: aantal doden
op overwegen is
sterk toegenomen
UTRECHT (ANP) - Het aantal doden
op spoorwegovergangen is dit jaar ver
geleken met 1981 toegenomen: van 29
tot 55. Die stijging is vooral te wijten
aan het feit dat er dit jaar vier botsin
gen zijn geweest waarbij per ongeval
drie doden vielen en een botsing met
vier slachtoffers. Dit meldt het NS-
weekblad Koppeling.
De meeste ongevallen vonden plaats op
overwegen met automatische knipper
lichtinstallaties. Daar vielen ook de
meeste dodelijke slachtoffers, 43. Op
overwegen met automatische halve
overwegbomen (AHOB) kwamen acht
mensen om het leven en op onbeveilig
de overwegen vier.
(ADVERTENTIE)
hoe je door open kalkuiatie
tot een reële prijs komt 2
S SCHOONMAAKBEDRIJF 3
5 Senft en Co. B.V. 2
a
a
hoofdkantoor J
epupT Zamenhofstraat 10 a
^"^2518 PB Den Haag
Postbus 474 B
~Tï5^H2501 CL Den Haag
"Cl*°" V Tel. 070-46 95 45