PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kans
en
op
CDA
kabinet PvdA
lijkt verkeken
Gemayel wil
alle vreemde
vertrek
troepen
FDP beslist vandaag over lot Schmidt
Snuffelt U ook al
tussen de Kleintjes?
LUBBERS WIJST VOORSTELLEN INFORMATEUR AF
AMERIKANEN NOG NIET IN BEIROET
Bom doodt
Brits soldaat
VERDEELDHEID ONDER LIBERALEN
Ontslagen bij
Volker Stevin
in 1983
225e jaargang no. 226
)insdag 28 september 1982
perioden met zon
perioden met zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur ongeveer
17 graden. Matige wind, uit zuid tot
zuidwest, aan de kust nu en dan
krachtige wind.
DEN BURG-DEN HAAG - De schrij
ver Jan Wolkers weigert de Constan-
ti jn Huygensprijs, die hem maandag
is toegekend voor zijn gehele letter
kundige werk. Deze prijs, waaraan
een bedrag van 9000 gulden is ver
bonden, is hem toegekend door de
Jan Campertstichting in Den Haag.
„Ik kan die prijs niet accepteren",
zegt Wolkers. „Als je bedenkt dat ik
twintig jaar lang bijna elk jaar een
meesterwerk heb geschreven, dan
denk je bfj jezelf: ben ik tot dit niveau
afgezakt? Dat ze mij prijsjes gaan ge
ven? Ze hebben mij een gelukstele
gram gestuurd. Het had beter een
rouwtelegram kunnen zijn. Er stond
'stop' achter. Ja datroep ik ook: stop,
stop! Begrijp me goed, het is niet dat
ik die 9000 gulden te min vind. Als het
twee ton was geweest, had ik ook ge
weigerd".
Volgens de schrijver zijn in de laatste
twintig jaar letterkundige prijzen
toegekend aan „knoeiers" Wolkers
noemt de Nederlandse „prfjzentoe-
stand corrupt".
Over het toekennen van de Huygens
prijs zei Wolkers: „Ik denk, wat is er
gebeurd. Ben ik ineens slecht gaan
schrijven. Heb ik ontucht gepleegd
met een van de mannelijke of vrou
welijke juryleden. Heb ik geld aan ze
overgemaakt?"
„Het is met de verbitterde schrijver
voor wie de prijs te laat komt. Aller
minst, ik voel met gewoon geschof
feerd in mijn prettige, dagelijkse le
ven waarin lk werk. Komt ineens zo
iets wat een hoop onrust veroor
zaakt"
De meest bekende boeken van Wol
kers zijn: Serpentina's petticoat,
Kort Amerikaans, Een roos van
vlees. De hond met de blauwe tong,
Horrible tango. Terug naar Oegst-
geest, Turks fruit. De walgvogel. De
kus en De doodshoofdvlinder
Het bestuur van de stichting heeft
besloten verder de volgende letter
kundige prijzen voor 1982 toe te ken
nen. De Jan Campertprijs, 4.500 gul
den, aan Willem van Toom, voor zijn
gedichtenbundel 'Het Landleven'.
Jan Greshofprijs. 4.500 gulden, aan
Jack Kruifhof, voor zijn essay bundel
'Vingeroefeningen'. De F. Bordewijk-
prijs, 4.500 gulden, aan F. Springer,
voor zijn roman 'Bougainville'. De G.
H. 's-Gravesandeprijs aan prof dr. H
A. Gomperts voor zijn publikaties op
het verbindingsvlak van literatuur
en wetenschap. De jury bestond uit
Harry Beckering, Pierre H. Dubois,
Margaretha Ferguson, Han Foppe,
Anton Korteweg, André Matthijsen,
Harry Schompen en Paul de Wispe-
laere. Burgemeester Schols van Den
Haag zal de prijzen op 17 december
uitreiken.
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De kans op een kabinet van PvdA en CDA, eventueel aangevuld met D'66, lijkt
verkeken. CD A-fractieleider Lubbers wees maandag de voorstellen van informateur Van Keme-
uade over de kernbewapening van de hand. Als Van Kemenade zijn voorstellen niet aanzienlijk
wijzigt, zal Lubbers zijn fractie aanraden om niet met de PvdA in zee te gaan. Al eerder uitte
Lubbers scherpe kritiek op Van Kemenades sociaal-economische voorstellen.
Vandaag (dinsdag) zal Van Kemenade
'jt drie betrokken fracties definitieve
vorstellen doen voor een mogelijk re-
jeerakkoord. Daarin komen de sociaal-
tconomische politiek en de kernwa
pens aan de orde. De informateur ver-
topless
Topless en naakt recreëren op de
Domburgse stranden moet aan ban
den worden gelegd. De gemeente moet
de politieverordening zodanig aanpas
sen dat het openbaar ministerie kan
optreden. De meerderheid van de com
missie algemene en bestuurlijke zaken
In Domburg sprak zich maandag
avond in die zin uit.
PAGINA 3
uitstoting
Voor aanhangers van de 'militante
stroming' ls geen plaats meer binnen
de Britse Labour-party. Het Labour-
congres besloot met grote meerder
heid dat de binnen de party opereren
de marxistische organisatie moet wor
den uitgestoten
PAGINA 7
revalidatie
De provinciale Raad voor de Volksge
zondheid ln Zeeland (Ravoz) heeft be
sloten gs te adviseren by de minister te
pleiten voor veertig revalidatiebedden
voor het landsdeel Zeeland en West-
Brabant De raad hield zich met dit
advies op de vlakte en deed geen uit
spraak over de vraag of de voorziening
ln de toekomst by het ziekenhuis Lie-
vensberg in Bergen op Zoom of elders
moet komen.
PAGINA 13
aan de kant
Frank Rijkaard zal de Europa Cup-re
turn van Ajax tegen Celtic - het vorige
duel eindigde op 2-2 - woensdag in
Amsterdam vanaf de kant moeten vol
gen. 'Hy kan nog niet trappen en ls
bang om te tackelen', zei trainer Aad
de Mos. Peter Boeve en Johan Cruljff
zullen in ieder geval wel van de party
zyn.
PAGINA 14
wacht binnen één of twee dagen een
,ja" of „nee" op zijn voorstellen. Blijft
het CDA „nee" zeggen, dan zal hij nog
voor het weekeinde zijn opdracht aan
de koningin teruggeven. Vervolgens
kan een coalitie van CDA en WD wor
den onderzocht.
Over het kernwapen voorstel van Van
Kemenade deden de drie fractieleiders
gisteren geen enkele inhoudelijke me
dedeling. Volgens ingewijden behelst
het echter louter procedurele afspra
ken. Een beslissing over de plaatsing
van 48 kruisraketten in Nederland zou
zo ver mogelijk vooruit geschoven moe
ten worden, in de hoop dat de NAVO
nader uitstel zal dulden. Bij een uitein
delijk conflict in het kabinet op dit punt
(zoals bekend wijst de PvdA plaatsing
van de raketten onder alle omstandig
heden af), zouden onmiddellijk ver
vroegde verkiezingen moeten worden
uitgeschreven.
CDA-fractieleider Lubbers zei na een
twee uur durend gesprek met de infor
mateur, dat hij in diens voorstellen niet
de gewenste oplossing heeft aangetrof
fen. „Er zaten voor mij geen verrassin
gen in, en dat is erg genoeg", zei hij. „Als
Van Kemenade zijn voorstel niet dras
tisch verandert, zal ik mijn fractie voor
stellen deze coalitie als een niet begaan
bare weg te beschouwen. De informa
teur leeft in dat geval onder de hypo
theek van een waarschijnlijk „nee" van
de CDA-fractie"
Spanningen
Volgens Lubbers biedt het voorstel
van Van Kemenade geen garantie voor
het door het CDA gewenste „hechte en
daadkrachtige kabinet". Ook fractie
leider Brinkhorst van D'66 liet zich in
die zin uit. „Deze procedure, gekoppeld
aan de vrouwtjes en mannetjes die zo'n
kabinet zouden moeten bevolken,
geeft ongetwijfeld aanleiding tot grote
spanningen", zei Brinkhorst. Met die
voortdurende dreiging is naar zijn me
ning geen verantwoord buitenlands
beleid te voeren.
Positief liet PvdA-leider Den Uyl zich
uit over het voorstel van zijn partijge
noot Van Kemenade. Ook hij deed geen
inhoudelijke mededelingen, maar gaf
wel te kennen dat de „opmerkelijke uit
spraken" van de voorzitter van het Eu
ropees Parlement, Dankert (ook PvdA),
daarbij een rol spelen. Na een bezoek
aan Washinhton zei Dankert vorige
week, dat de Verenigde Staten best zou
den kunnen instemmen met twee jaar
uitstel van de Nederlandse plaatsings
beslissing.
Briefwisseling
Een gepeperde briefwisseling tussen
Van Kemenade en Lubbers gaf maan
dagochtend al aan, dat de sfeer tussen
PvdA en CDA er niet beter op is gewor
den. Van Kemenade eiste van Lubbers
opheldering over berichten tijdens het
weekeinde, dat de CDA-top de voor
keur zou geven aan spoedige onder
handelingen met de WD. Ook de op
merking van CDA-voorman Van Agt,
dat een coalitie met de WD meer voor
de hand ligt, zou volgens Van Kemena
de „op zijn minst een merkwaardig
licht kunnen werpen op de houding
van het CDA".
Van Kemenade wees er op. dat het CDA
de koningin heeft geadviseerd om een
PvdA'er als informateur te benoemen.
„Met het oog op de voortzetting van
mijn werkzaamheden in het kader van
mijn opdracht hecht ik er zeer aan van u
te mogen vernemen of u. sprekend na-
goede oogst
De boekenliefhebbers kunnen in h
najaar een boeiende literaire oogst
gemoet zien. Er verschynen dan nieu
we romans van onder anderen Jan
Wolkers, Gerard Reve en Harry Mu-
lisch. Op de informatiemarkt 'Vers
voor de pers' bleek overigens dat de
uitgevers, gedwongen door de econo-
mische crisis, selectiever te werk gaan.
mens uw fractie, in afwijking van bo
venbedoelde geluiden nog steeds aan
mijn werkzaamheden het belang toe
kent dat blijkbaar aan uw advies aan
H.M, de koningin ten grondslag heeft
gelegen", schreef Van Kemenade.
Lubbers antwoordde dat het bericht
over een voorkeur die het CDA-bestuur
zou hebben uitgesproken voor de WD
opjuist was. Van Agts uitspraak „dat
een kabinet met de WD zich aanmer
kelijk gemakkelijker laat voorstellen
dan een met de PvdA" is volgens Lub
bers al door velen vóór en na de verkie
zingen gedaan.
Handicap
Hij schreef: „Het betreft hier een handi
cap voor uw werkzaamheden die be
kend was en is. De politieke vraag is of
die handicap overwonnen kan worden.
Datgene wat tot nu toe ter tafel ge
bracht is - daarover heb ik in mijn ge
sprekken met u geen enkele twijfel la
ten bestaan - heeft een uitzicht daarop
niet vergroot". Met dat laatste doelde
Lubbers op de sociaal-economische
voorstellen van de informateur, waar
over hij eerder weigerde een politiek
oordeel uit te spreken
Volgens Den Uyl heeft het CDA met de
bewuste uitspraken dit weekeinde „een
sfeer geschapen waarin het Van Keme
nade bepaald niet gemakkelijk is ge
maakt zijn opdracht tot een goed einde
te brengen". Ook hij verwees naar het
CDA-advies aan de koningin een PvdA-
informateur te benoemen. „Dan mag je
toch rekenen op faire medewerking van
de CDA-fractie. Deze uitspraken stro
ken daar niet mee", aldus Den Uyl.
Brinkhorst zei zich te hebben geërgerd
aan de bewuste CDA-uitlatingen. „Ze
wekken de indruk snel met de WD te
willen gaan praten", aldus de fractielei
der van D'66. De antwoordbrief van
Lubbers aan de informateur brengt
naar zijn mening een coalitie van PvdA
en CDA bepaald met naderbij.
Informateur Van Kemenade heeft ko
ningin Beatrix maandagavond op pa
leis Huis ten Bosch in Den Haag tus
sentijds verslag uitgebracht.
BEIROET - Maandag zijn openluchtherdenkingsdiensten gehouden voor de slachtoffers van de massamoorden in de
Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Sjatila. Een gezin dat zijn vader verloor knielt hier bij een van de vele graven
DEN HAAG - Informateur van Kemenade ontving maandagmiddag CD A-fractie
voorzitter Ruud Lubbers in zijn werkkamer in het gebouw van de Eerste Kamer.
BELFAST (UPI/AFP) - Een bom, die
ontplofte bij een Britse controlepost in
Belfast, heeft maandag een Britse sol
daat gedood en twee verwond, zo heelt
de politie bekendgemaakt.
Toen zij maandagochtend vroeg het
hek van de doorlaatpost tussen een ka
tholieke en een protestantse wijk in het
overwegend katholieke West-Belfast
openden ging de bom af, zo werd ge
zegd. Het Ierse nationale bevrijdingsle
ger 'Inla' stelde zich in een verklaring
verantwoordelijk voor de aanslag. Dit
is een radicale vleugel van de IRA. De
aanslag vond plaats op de dag van het
begin van de registratie van kiezers
voor de op 20 oktober te houden verkie
zingen van een nieuwe, op een parle
ment lijkende Noordierse volksverga
dering.
WASHINGTON/BEIROET (DPA,AF-
P.AP.RTR) - De nieuwe Libanese pre
sident, Amin Gemayal, heeft geëist dat
de Israëlische en Syrische troepen,
evenals de Palestijnse guerrillastrij
ders, zijn land onmiddellijk verlaten.
Dit heeft hij in een vraaggesprek met
het Amrikaanse televisiestation ABC
gezegd.
Hij zei verder dat de hulp van de Ameri
kanen beslissend is voor het overwin
nen van 'deze zwarte bladzijde in onze
geschiedenis'. De eerste stap moet vol
gens Gemayal de volledige aftocht zijn
van het Israëlische leger uit Beiroet.
Daarna moeten de Syrische. Israëlische
en Palestijnse soldaten zich uit de rest
van het land terugtrekken.
De Amerikaanse minister van defensie,
Caspar Weinberger, onderstreepte
maandag opnieuw de eis van zijn rege
ring dat de Israëlische troepen volledig
uit Beiroet moeten verdwijnen voor de
Amerikaanse marine-infanteristen als
onderdeel van de multinationale troe
penmacht aan land gaan.
In het interview zei Amin Gemayal, die
na de moord zijn jongere broer Bechir
tot staatshoof van Libanon werd geko
zen, nog niet zo ver te zijn dat er een
vredesverdrag met Israël getekend kan
worden. Zijn grootste probleem zo be
nadrukte hij, was de soevereiniteit van
zijn land te herstellen en de 'diepe won
den tussen christenen en moslims te he
len'.
Oproep Fahd
Koning Fahd ben Abdel Aziz van Saoe-
di-Arabië heeft maandag alle moslims
opgeroepen een 'eengezinde islamiti
sche koers' te volgens en het Palestijn
se volk financiële, politieke en militai
re steun te verlenen in 'de nieuwe fase
van de strijd'. Het bloedbad in de Pale-
stijdse vluchtelingenkampen Sabra en
Shatila noemde hij 'een nieuw zwart
hoofdstuk in de geschiedenis van Is
raël".
De Israëlische televisie meldde gister
avond dat alle leden van Begins kabi
net ingestemd hebben met een 'volledig
gerechtelijk onderzoek' naar de massa
moorden in Beiroet.
Actief
De Israëlische strijdkrachten in Bei
roet hebben „actief hulp geboden" bij
voorbereidingen van christelijk falan-
gistische eenheden om de twee Pale
stijnse vluchtelingenkampen in West-
Beiroet binnen te vallen". Dit schrijft
het Westduitse tijdschrift Stem.
De Israëliërs zeiden de falangisten van
tevoren evenwel duidelijk dat zij hun
acties in de kampen dienden te beper
ken tot de aanhouding van terroristen,
aldus Stem.
De Israëlische stafchef Raphael Eytan
had een uur voor het begin van de mas
samoord op 16 september een ontmoe
ting met christelijke troepen en wenste
hen „succes met hun voornemen", al
dus het tijdschrift in zijn laatste editie
die donderdag zal uitkomen.
De Israëliërs zouden de falangisten
hebben voorzien van kaarten van de
kampen. De beste aanvalsplaatsen wa
ren gemarkeerd en een deel van de
christelijke troepen werd met twee Is
raëlische transportvliegtuigen van het
type C-130 aangevoerd
sche leger, generaal Raphael Eytan.
heeft geweigerd de ontslagaanvraag
van generaal Amram Mitzna. gouver
neur van de hogere krijgsschool, in te
willigen. Dit is maandag uit officiële
bron vernomen. Generaal Mitzna had
zijn ontslag aangekondigd nadat de Is
raëlische regering geen officiële juridi
sche commissie van onderzoek wilde in
stellen naar de massamoord. Generaal
Eytan vindt dat Mitzna op zijn besluit
moet terugkomen en zich niet publieke
lijk moet uitlaten over politieke kwes
ties die het leger betreffen.
Een 19-jarig Arabisch-Israëlische meis
je is maandag dodelijk getroffen door
een kogel tijdens een anti-Israëlische
demonstratie in Kefar Dabouri i Galilei
naar aanleiding van het bloedbad in
West-Beiroet. Er vielen verder een tien
tal gewonden.
De Italiaanse en Franse contingenten
rijn nu op volle sterkte met elk 1.150
man. Met het Amerikaanse contingent
van 1.200 man komt de totale troepen
macht dan op een sterkte van 3.500
man.
Geen ontslag
De opperbevelhebber van het Israeli-
inflatie
Nederland scoort over de eerste acht
maanden van dit Jaar het laagste lnfla-
tiecyfer van de landen van de Europe
se Gemeenschap. In Nederland stegen
de prijzen ln die periode met 3,4 pro
cent. In de EG bedraagt de inflatie ge
middeld 6,5 procent.
Nieuws uit Zeeland: 2,5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 9.
Sport: 12 en 13.
Radio en televisie: 14.
Financiën: 15.
BONN - De vraag of er vrijdag een con
structieve motie van wantrouwen in
de Duitse Bondsdag wordt ingediend
tegen bondskanselier Helmut
Schmidt, hangt nu geheel van de libe
rale FDP af. De FDP-fractie vergadert
vandaag over de vraag of ze een zgn.
'constructieve' motie tegen het min
derheidskabinet Schmidt zal steunen.
FDP-leider en voormalig vice-kanselier
Hans Dietrich Genscher heeft de beide
oppositiepartijen CDU en CSU maan
dag toegezegd dat de liberalen ook na
de sensationele verkiezingsnederlaag
in de deelstaat Hessen nog steeds van
plan zijn oppositieleider Helmut Kohl
als nieuwe bondskanselier te kiezen. De
CSU heeft van de FDP de verzekering
geëist dat een voldoende groot aantal
afgevaardigden tegen Schmidt en dus
voor Kohl zal stemmen.
Vooralsnog gaat Genscher daarvan
uit, maar een toenemend aantal in
vloedrijke liberale politici meent dat
dit na Hessen in feite niet meer moge
lijk is.
Bondskanselier Schmidt zei maandag
dat de FDP-parlementariers overeen
komstig de uitspraak van de kiezers in
Hessen niet meer het ..recht" hebben
hem weg te stemmen Hij liet open of hy
een dezer dagen nog een initiatief zal
nemen om een versneld einde te maken
aan de politieke crisis in Bonn. Dat zou
bijvoorbeeld mogelijk zijn door zelf de
vertrouwenskwestie te stellen. Met be
hulp van, als dat al nodig zou zijn, zijn
eigen SPD-fractie kan Schmidt er dan
voor zorgen dat hij het vertrouwen niet
krijgt, waarna de bondspresident vol
gens de grondwet de Bondsdag moet
ontbinden en binnen zestig dagen nieu
we verkiezingen uitschrijven.
Naar verluidt is Helmut Schmidt wel
van plan vrijdag in de Bondsdag een
zogenaamd 13-punten-programma
over de veiligheidspolitiek en de eco
nomische politiek van zijn sociaalde
mocratische minderheidsregering te
presenteren. SPD-voorzitter Willy
Brandt heeft inmiddels een „gezuiver
de" FDP het aanbod gedaan om de op
17 september uit elkaar gevallen so-
ciaaldemocratisch-liberale regerings
coalitie te hernieuwen.
UTRECHT (ANP) - De bij Volker Ste
vin aangekondigde aanpassing van het
Nederlandse personeelsbestand aan de
teruglopende markt, zal begin 1983
twee- tot driehonderd banen gaan kos
ten. Dat heeft bestuurder J. van der
Linden van de Bouw- en Houtbond
FNV maandagavond meegedeeld na
een gesprek met de raad van bestuur
van Volker Stevin.
In het maandag gepubliceerde halfjaar
bericht maakt de raad van bestuur mel
ding van een „enigszins lagere omzet"
in 1983. In een gesprek met vertegen
woordigers van de vakbonden zei de
voorzitter van de raad van bestuur, lr.
Kokje, dat het Nederlandse personeels
bestand, verdeeld over de verschillende
vestigingen, „met enkele honderden zal
moeten worden ingekrompen Bij de
Nederlandse vestigingen van Volker
Stevin (bagger-, bouw- en aannemings
activiteiten) zyn ongeveer 10.000 men
sen werkzaam. De ontslagen zullen met
name in de baggersector van het bedrijf
vallen, waar zo'n 1.000 mensen werken
