PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nieuwe president van
Jbanon gedood
CDA en VVD: snel duidelijkheid
gm
Ontslag dreigt voor 80 man
Zeeuwse Pijpleiding Mij.
Polen onrustig
Prinses Gracia
overleden
pta goes
OMAANSLAG OP HOOFDKWARTIER IN BEIROET
vandaag
INDUSTRIEBOND: FAILLISSEMENT NABIJ
ONDERHANDELAARS BIJ VAN KEMENADE
ember
Umig
HA en zonnig, maar in de ochtend
tamelijk mist. Middagtemperatuur
fgaeer 23 graden. Weinig wind.
|5s jaargang no. 215
«isdag 15 september 1982
dteJlvi
■UjltUrt
westhavendi|k 148 4463 AE goes 01100 20620
0YORK (RTR) - Paus Johannes Patdus II heeft de Russische president
nqnjev in augustus 1980 per brief te verstaan gegeven dat hij het paus-
•hapzou opgeven en zou terugkeren naar Polen als de Sowjet-Unie dat land
jl zegt de Amerikaanse omroepmaatschappij NBC in een documentaire die
wende dinsdag wordt uitgezonden. De NBC, die Vaticaanse kringen aan
haalt, zei dat de brief misschien een invasie heeft voorkomen. In de film wordt
verder geopperd dat de Russische veiligheidsdienst, de KGB, achter de aan
slag zat dieinmei 1981 op de paus werd gepleegd. Volgens terrorisme-deskun-
dige Claire Sterling werd de dader, Mehmet Ali Agca, geholpen door een
Turkse organisatie die onder toezicht stond van de Bulgaarse geheime poli
tie. Die zou opdrachten van de KGB hebben gekregen.
P (UPI/AFP/GPD/RTR) - De aanstaande president van Libanon, Gemayel, is dinsdag
jekomen bij een bomaanslag op zijn hoofdkwartier in Beiroet. Dit is vanmorgen vroeg beves-
idoor de Libanese premier Chafic Wazzan. Hij zei in een verklaring het 'tragisch nieuws' met
tft smart' te hebben ontvangen. Hoe de Falangistenleider Gemayel om het leven kwam is nog
üidelijk. Volgens sommige bronnen overleed hij in een ziekenhuis aan de verwondingen,
jens andere werd zijn lichaam onder het puin van het bij de explosie ingestorte gebouw
leden.
Ifens een officiële opgave vielen bij de ontploffing tien doden, onder wie drie Falangistische
jers. Maar andere berichten spraken van veel meer slachtoffers.
de regeringsbronnen werd vemo-
dat de vertrekkende president
Sarkis zijn condoléances is gaan
ibrengen aan de gezinsleden van
nayaL Hij wordt woensdag in het
lya begraven, aldus deze
nnen.
1 in Falangistische kringen
egd dat Gemayal (34) in een ambu-
naar het ziekenhuis was ge-
tbt, waar slechts een lichte verwon-
intra geld
bOnpolitieke testament aan infor
mateur Van Kemenade vraagt minis-
tsZeevalking van verkeer en water-
itaatextra geld voor zowel het Ooster-
tóskieprojsct als voor de dljkverster
kagen die bulten dit deel van de Del-
n vallen. Bovendien vindt de
nnan dat in de kabinetsforma
tie vellicht afspraken zouden moeten
gemaakt over de Vaste Oever-
Rtöndlng Westerschelde.
MINA 3
t kritiek
5 De OM
JzerttW
d Btff.1
1440*11
of en Zn 3'
BOOOi-iï
a«s
loaft»
ts.6WSai
ers, 2«o3Tt
lengstól'
en IOCIa
e voorbs
te fff»
acht
ïookvco?
tarK#
refonst^
oorgufff
D( Tweede-Kamerfractie van D'66
taf. felle kritiek geuit op lijsttrekker
Ia Mouw. Dit blijkt maandag ge-
bwd te zijn tijdens de fractievergade-
waarin de verkiezingsnederlaag
wd besproken. Terlouw en Erwin Ny-
p«ls hebben dinsdag laten weten niet
Me Tweede Kamer zitting te zullen
film
hZeeuwsch-Vlaanderen zijn de voor
leidingen begonnen voor het opne-
renvan de Nederlandse speelfilm 'De
2nrte Ruiter". In Temeuzen is een
Sag van zeven mannen en vrouwen
gsrireerd, die de komende twee we-
«a de meest uiteenlopende zaken
kregele voordat de filmploeg en de
en actrices aan het werk kun-
oa De opnamen beginnen dinsdag 28
«Stember in Sint-Laureins, net over
Belgische gi
ding aan zijn linker been werd gecon
stateerd. Maar uren nadat hij uit het
ziekenhuis zou zijn vertrokken bleef
zijn verblijfplaats en zijn lichamelijke
conditie een mysterie.
De zender van de Falangisten 'De stem
van vrij Libanon' maakte geen melding
van Gemayals dood, maar riep leden
van de Falagistische militia op geen ri
sico's te nemen of wapens te dragen
zonder daarvoor duidelijke orders te
hebben gekregen.
De explosie van 200 kilo springstof ver
woestte het hoofdkwartier van de Fa
langisten waar Gemayel in vergadering
was met zijn belangrijkste adviseurs.
Op de plaats van de aanslag ontstond
ee* enorme chaos. Bij de reddings
werkzaamheden werden onder ande
ren Israëlische parachutisten, artsen
en helikopters ingeschakeld om ge
wonden af te voeren. De aanslag, moge
lijk door de zeer gebrekkige veilig
heidsmaatregelen, was zeer goed voor
bereid.
Bashir Gemayel
Als leider van de christen-rechtse mili
tie, genaamd Ketaeb, maakte Gemayel
zich vele vijanden. Zijn verkiezing tot
president ondervond dan ook felle op
positie van de kant van linkse en Mos
lim-groepen.
De Franse president Frangois Mitter
rand heeft in een telegram zijn condo
léances overgebracht aan president
Sarkis.
Een hoge functonaris in Israël verklaar
de dat bij de Israëlische regering 'con
sternatie' is ontstaan na het bekend
worden van Gemayels dood. De func
tionaris heeft de aanslag tegen de nieu
we president ten zeerste veroordeeld.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken in Den Haag
zei dat het de zoveelste slag is voor het
sterk beproefde Libanese volk. Hij
sprak zijn afschuw uit over de bomex
plosie.
Hinderlaag
Bij een hinderlaag van Israëlische troe
pen zijn maandagavond negen mensen
gedood en drie gewond, zo heeft de Li
banese televisie bekendgemaakt. Israë
lische troepen landden in de buurt van
het dorp Bouhsas dat vlakbij Tripoli in
Noord-Libanon ligt en vielen twee pa
trouilles van Palestijnse en linkse Liba
nese strijders aan. Bij de laatsten vielen
de slachtoffers. Noord-Libanon wordt
net als het noordelijke deel van de Be-
kaa-vallei beheerst door Syrische een
heden van de Arabische vredesmacht
en Palestijns-Libanese troepen.
De Verenigde Staten zetten deze week
hun diplomatieke werk in het Midden
oosten voort met als uiteindelijk doel
de terugtrekking van alle buitenland
se troepen uit Libanon. Met de eerste
besprekingen is Morris Draper belast
die dinsdagmiddag in Israël aan
kwam. Een Amerikaanse woordvoer
der ontkende dat Drapers missie ver
band hield met de urenlange Israëli
sche luchtaanvallen van maandag op
Syrische en Palestijnse militaire stel
lingen.
Uit de verhoogde spanning in het ge
bied blijktduidelijkdatonderhandelin-
gen over terugtrekking van troepen uit
Libanon spoedig dienen te begonnen,
aldus een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade in Jeruzalem. Hij
voegde eraan toe op langdurige en har
de onderhandelingen te rekenen.
Draper is assistent van de bijzondere
Amerikaanse afgezant in het Midden-
Oosten, Philip Habib. Deze wordt op 23
september in Libanon terug verwacht
voor het bijwonen van de installatie
van Bechir Gemayel tot president.
Daarna zou hij zijn diplomatieke werk
zaamheden op basis van Drapers be
sprekingen voortzetten. Israël en Syrië
hebben volgens het onafhankelijke Li
banese dagblad An Nahar intussen hun
stellingen in de oostelijke Bekan-vallei
verder versterkt. Israël is gestopt met
het terugtrekken van troepen uit de
frontlinies. Het blad haalde politieke
waarnemers aan die spreken van een
explosieve en hoogst ernstige toe
stand" in de Bekaa-vallei.
In een eerste uitgebreide reactie heeft
koning Hoessein van Jordanië en-
(Slot zie pagina 6 kolom 6)
klasse apart
k Duitse Fireball-zeilers veegden za-
5% overtuigend de vloer aan met
™t^«utanders. Geen van de 19 an-
«hepen kon op het Veerse Meer
maar in de buurt van de snelle
Wlwrs blijven.
Pagina 17
being
mat van de Boeing 767, het
prod uk t van de grootste
ter wereld, is heel wat
r-~»"w»Kieurig dan enige jaren ge
daverd voorzien.
Nieuws uit Zeeland: 2, 4, 5,
"en 9
^en- en buitenland: 3
en 13
Sport: 15
en televisie: 16
17
WARSCHAU (AFP/DPA/RTR) - In de
steden Szczecin en Lodz hebben zich
maandag incidenten tussen ordetroe
pen en demonstranten voorgedaan, zo
heeft de Poolse televisie dinsdag be
kendgemaakt Het zou om groepen 'op
geschoten jongeren' gaan die militie-
patrouilles aanvielen. Bij de inciden
ten werden vier politiemannen ge
wond en werden 70 arrestaties ver
richt.
Eerder op dag meldde regeringswoord
voerder Jerzy Urban dat er maandag
ook ongeregeldheden waren in Nowa
Huta en Krakow in het zuiden van het
land. Het persbureau PAP meldde
voorts onlusten in Wroclaw waar een
konvooi militievoertuigen met stenen
werd bekogeld nadat een betoging was
uiteengejaagd.
'Inmenging'
De Poolse minister van buitenlandse
zaken, Stefan Olszowski, heeft dinsdag
een bezoek van twee dagen aan de
Sowjet-Unie beëindigd met het, samen
met zijn gastheren, afwijzen van 'in
menging' door de VS en de NAVO in de
binnenlandse aangelegenheden van
Polen.
Het communiqué rept met geen woord
over de noodtoestand en de ongeregeld
heden van 31 augustus in Polen.
MIDDELBURG - Er dreigt ontslag
voor het merendeel en mogelijk alle 80
werknemers van de Zeeuwse Pijplei
ding Maatschappij bv te Middelburg.
Volgens districtsbestuurder H. Veg-
ting van de industriebond FNV is op
zeer korte termijn het faillissement
van de ZPM te verwachten; hij dacht
aan een periode van hooguit twee we
ken. Het dreigende faillissement is het
gevolg van een „reddingsoperatic", die
met behulp van het ministerie van eco
nomische zaken wordt ondernomen
voor de moedermaatschappij van de
ZPM, de Bosschaart-Groep in Baren-
drecht. Hij deelde dat dinsdagavond
mee aan tientallen werknemers van de
Zeeuwse Pijpleiding Mij tijdens een
vergadering in het Zuiderbaken te
Middelburg; van de bedrijfsleiding
van de Bosschaart-groep was gister
avond niemand voor commentaar be
reikbaar.
Vegting liet de ZPM-werknemers we
ten, dat hem 's middags in een gesprek
met algemeen directeur drs. J. S. Ver-
heij van de Bosschaart-Groep was ge
bleken dat de via economische zaken
verleende kredietarantie van 4,7 mil-
)oen gulden onvoldoende is om de on
derneming te laten voortbestaan. Het
ministerie en de bank van de onderne
ming zijn nog wel bereid kredietgaran
ties te verstrekken onder voorwaarde,
dat binnen de Bosschaart-Groep sane
ringen worden doorgevoerd. Volgens
Vegting zal die sanering het faillisse
ment inhouden van de ZPM en van het
bureau Installatietechniek te Baren-
drecht (27 werknemers).
Als de reddingsoperatie voor het con
cern zou doorgaan, zal dat naar de me
ning van Vegting kunnen betekenen
dat 10 man, die in Middelburg werken,
maar bij het moederbedrijf op de loon
lijst staan hun werk houden; datzelfde
achtte hij denkbaar voor een 17-tal zeer
gespecialiseerde lassers, die van het
Middelburgse bedrijf overgeheveld zou
den kunnen worden naar Barendrecnt.
„Voor de anderen betekent het, zoals ik
begrepen heb. een absolute gang naar
het GAK", aldus Vegting.
VL1SSINGEN - Drie actievoerders van Greenpeace zijn dinsdagmiddag in
Vlissingen in vrijheid gesteld, nadat zij in de nacht van maandag op dins
dag van boord van het dumpschip 'Rijnborg', dat op de rede van Vlissingen
voor anker was gegaan, waren gehaald. In het bureau van de Vlissingse
gemeentepolitie werden ze verhoord. Bloemen en een taart waren hun deel
toen ze dinsdagmiddag naar buiten stapten. Ondanks de doorstane emoties
zeggen tvlnri Russel Wray, Harald Zindler en Modesto Solla Sanz vast van
plan te zijn hun werk voor Greenpeace voort te zetten.
Zie ook pagina 2)
Strategen
aan het werk
Kat
VI
(Van onze correspondent)
MONACO - Prinses Gracia van Monaco is dinsdagvond overleden als gevolg van
verwondingen, opgelopen bij het auto-ongeluk waarin zij en haar dochter Ste
phanie maandag waren betrokken. In een bocht verloor zij de macht «ver het
stuur en belandde met haar wagen in een dertig meter diepe afgrond. Aanvanke
lijk werd meegedeeld dat de verwondingen van lichte aard waren: een gebroken
been en een paar gekneusde ribben. In de loop van dinsdag verslechterde haar
toestand. In aanwezigheid van prins Rainier en haar drie kinderen overleed ze
om half elf 's avonds aan een hersenbloeding.
(Zie ook pagina 6)
Hij liet weten, dat nog volstrekt niet
zeker is dat de reddingsoperatie ook
doorgaat. Als dat niet het geval is,
vreesde hij dat alle 200 produktiemede-
(Slot zie pagina 5 kolom 3)
(Van onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - CDA en WD willen snel
duidelijkheid over de mogelijkheden
van een kabinet met de PvdA. In ge
sprekken met informateur Van Keme
nade hebben de onderhandelaars Lub
bers (CDA) en Nijpcls (VVD) zodanige
eisen gesteld dat Van Kemenade's in
formatie al direct in een kritieke fase is
beland. De VVD heeft zelfs laten weten
weinig heil te zien in een nieuw ge
sprek met de formateur zolang deze
zijn informatie richt op een kabinet
met de PvdA erin.
Voornaamste struikelblok lijkt de
kwestie van de kernwapens te worden.
De informateur heeft laten weten vol
gende week maandag of dinsdag oriën
terende gesprekken hierover te willen
openen
Koningin Beatrix heeft zich dinsdag
avond od paleis Huis ten Bosch door
informateur Van Kemenade op de
hoogte laten stellen van diens vorderin
gen.
In zijn eerste gesprek met de informa
teur zei CDA-onderhandclaar Lubbers
dat het niet juist zou zijn. indien Van
Kemenade zijn werkzaamheden alleen
richt op de economische problematiek.
Lubbers vindt het weinig zinvol om de
kernwapenzaak voorlopig buiten de
besprekingen te houden. „Het heeft
geen zin daarover een doek te hangen
en dat niaar even te laten rusten",
meent hij.
De CDA-fractieleider is bereid oriënte
rende gesprekken te voeren over de fi-
nancieel-sociaal-economische proble
men. „Maar wanneer voorstellen daar
omtrent in de fractie beoordeeld moe
ten worden, willen wij ook de kwestie
(Slot zie pagina 6 kolom 6)
"abinetsinformateur Jos
.van Kemenade - nauwe-
Cggl lijks met zijn werkzaamheden
begonnen - kreeg gisteren
een nieuwe stapel huiswerk:
de 'politieke testamenten'
van de ministers van het huidige kabi
net-Van Agt in. Ieder voor zich hebben
zij op een rij gezet wat hun opvolgers
naar hun oordeel moeten doen om de
huidige economische, sociale en maat
schappelijke problemen aan te pakken.
In een politiek testament gaat het om
persoonlijke beleidsinzichten, die - zo
moet worden vastgesteld-deze keer de
dames en heren bewindslieden wel erg
gemakkelijk uit de pen zijn gevloeid. In
een aantal gevallen lopen de ministers
al vooruit op de volgende week dinsdag
in te dienen landsbegroting 1983. Van
Agt als minister van buitenlandse za
ken bijvoorbeeld berijdt een van zijn
belangrijkste politieke stokpaarden uit
de jongste verkiezingsstrijd: de plaat
sing van kruisraketten. Onzekerheid
over plaatsing, zo houdt hij de kabi
netsinformateur voor, verzwakt de VS-
onderhandelingspositie in Genève met
de SowjetUnie en is zeer schadelijk voor
de kans op succes bij de wapenbeheer
sing. Minister Fons van der Stee van
financiën doet uiterst somber over zwa
re offers, die zullen moeten worden ge
bracht om noodzakelijke ombuigingen
in de collectieve sector tot stand te
brengen en De Graaf (sociale zaken)
meent zelfs dat een snelle beslissing
moet worden genomen over de duur
van de WAO-uitkering. Kortom: de ver
trekkende ploeg ministers - geen van
allen politiek verwant aan de socialist
Van Kemenade - schetst een uiterst
somber en negatief beeld. Van Kemena
de zal er ongetwijfeld mee handelen zo
als hem dat goeddunkt: na lezing voor
kennisgeving aannemen. Echt nieuws
hebben de dames en heren ministers
niet te melden. Het plezierige van poli
tieke testamenten is hun vrijblijvende
aard. Ze mogen desgewenst in de prul
lenmand verdwijnen. Niemand zal ze
missen.
Intussen maakt Van Kemenade vor
deringen met zijn informatiepogin
gen, mede dank zij ook zijn politieke
tegenstanders. WD-leider Ed Nijpels -
meer dan ooit bereid om met het CDA
zaken te doen - liet gisteren aan de in
formateur weten, dat hij niet wenst te
praten over een combinatie met de Par
tij van de Arbeid Duidelijker kon hij
het niet zeggen: de WD lust de socialis
ten onder geen enkele voorwaarde. De
vrienden van het CDA staan immers ge
reed om de liberalen met open armen te
ontvangen. Waarom, meneer de infor
mateur, dan nog praten over iedere an
dere combinatie? Verloren moeite!
Tijdverlies is de WD-filosofie. Weinig
diplomatiek, dat wel, maar wie duide
lijkheid in de politiek wenst moet res
pect hebben voor de opstelling van de
liberalen. Hoe anders bij het CDA.
Fractieleider Lubbers ziet na een eerste
gesprek met de informateur wel een "ba
sis voor vruchtbaar overleg". Een niets
zeggend. maar diplomatiek antwoord,
dat zeker; je kunt er alle kanten mee op.
In deze fase van het overleg is dat na
tuurlijk niet onverstandig, maar nu ie
dereen in Nederland zo langzamerhand
al voor de vijftigste keer heeft gehoord
dat er toch wel weer een CDA-WD-re-
gering uit de bus zal komen, doet een
dergelijke opstelling van Lubbers wei
nig serieus aan.
Het CDA heeft uitgemaakt, dat 'het
meest voor de hand liggende(CDA
en WD samen) niet onmiddellijk moet
worden gedaan. Noem het maar een
soort strategie. De tegenvaller sinds vo
rige week woensdag niet langer meer de
grootste partij in Nederland te. zijn,
heeft de christen-democraten met bei
de voeten op de grond gezet Zich onder
de huidige omstandigheden onomwon
den uitspreken voor de liberalen, zou
koren op de molen zijn van de altijd
roerige linkervleugel binnen het CDA.
Om die tevreden te stellen moet eerst
het mogelijke worden gedaan - zeker
niet al te nadrukkelijk - om met de so
cialisten tot een vergelijk te komen. In
dat beeld past een geleidelijke aanpak.
Het is altijd meegenomen als de Zwarte
Piet van een mislukte informatie op re
kening van de socialisten kan worden
geschoven. De strategie van Van Keme
nade, gericht op deelneming van de
Partij van de Arbeid aan een nieuwe
regering, past wonderwel in het straatje
van de christen-democraten. Eerst pra
ten over het financiële en sociaal-eco
nomische beleid en pas in tweede in
stantie over de gewraakte plaatsing
van kruisraketten, geeft het CDA de be
nodigde tijd om het volk te laten zien,
dat de christen-democraten heus wel
een eerlijke poging hebben gewaagd.
Lachende derde blijft voorlopig de
WD, die zichzelf al met zeven ministers
- althans volgens Van Aardenne - ver
tegenwoordigd ziet in het nieuwe kabi
net van CDA en WD. De kaarten zijn
geschud en gedeeld; de spelers hebben
ze alleen maar uit te spelen. Met het
voorspelde resultaat
Dim
Een Britse helikopter met zes inzit
tenden is tijdens een storm dinsdagoch
tend vroeg bij de Shetland-eilanden
verongelukt Het toestel dat verbindin
gen met oliebooreilanden onderhield,
was op weg naar een bevoorradings
schip om daar een gewonde op te halen.
Een Amerikaanse helikopter is dinsdag
in zee gestort tijdens NAVO-oefeningen
bij Jutland. Naar in Kopenhagen van
militaire zijde werd vernomen, kioamen
de vijf bemanningsleden allen om het
leven.