PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Alleges en examen
>ij na 37 duurder
Nieuw protest tegen
dumpen van kernafval
Auto onder trein: vier doden
BANNEN MINISTER DEETMAN:
WESTEN
Snelheidsbeperking tot 30 km per uur mag
vandaag
ZOEKTOCHT NAAR 'SCHEL DER OR G
Subsidiëring van dubbele
inkomens onaanvaardbaar
Umberto
wil terug
naar Italië
Zonnig
Zonnig en vrijwel overal droog.
Middagtemperatuur ongeveer 18 gra
den.
Matige westelijke ivind.
25e jaargang no. 201
aterdag 28 augustus 1982
MENSWB\R
Lange Vorststr. - Goes
Tel. 01100-15755
'N HAAG (ANP) - De gemeenten mogen een maximum snelheid van dertig
meter per uur vaststellen voorwegen of weggedeelten in de bebouwde kom. De
terraad heeft vrijdag een voorstel van minister Zeevalking (verkeer en wa-
taat) om deze mogelijkheid in de wet op te nemen goedgekeurd. De tweede
had de bewindsman gevraagd om deze maatregel,
maximum snelheid van dertig kilometer per uur mag alleen gelden waar deze
■king logisch voortvloeit uit de wegomstandigheden, aldus een toelichting
het ministerie van verkeer en waterstaat. Het ministerie heeft daarvoor
voorwaarden gesteld, die overigens niet zo ver gaan. en dus minder kostbaar zijn,
als de inrichtingseisen voor een woonerf.
Ook de verkeersbrigades worden nu in de verkeerswetgeving opgenomen. Tot
dusver toas hun bevoegdheid niet vastgelegd. Bestuurders van voertuigen zullen
op aanwijzing van de verkeersbrigadier moeten stoppen. Hij moet wel als zodanig
herkenbaar zijn. Bij overige wijzigingsvoorstellen van de minister zit ook een
voorstel om fietsers met een aanhangwagen van ten hoogste 75 centimeter breed te
verplichten fietspad of fietsstrook te gebruiken
EN HAAG (ANP/GPD) De college- en examengelden voor universiteiten en hogescholen worden
iet ingang van het cursusjaar '83-'84 met 36,8 procent verhoogd. Ze worden tevens geïndexeerd,
odat ze gelijke tred kunnen houden met de stijging van de kosten van het levensonderhoud. Dit
lijkt uit de plannen die minister Deetman van onderwijs en wetenschappen vrijdag heeft ont-
ouwd in het ontwerp voor het algemeen financieel schema (AFS) '84-'87 voor het wetenschappe-
jk onderwijs.
steld. Het ontwerp ervoor is ook nog
niet volledig ulltgewerkt. Het is wel
voor overleg met de betrokken ulniver-
siteiten en hogescholen toegestuurd.
Minister Deetman kondigt daarbij aan
dat er nog aanvullingen op komen
werd de 'normale' agenda van de weke
lijkse ministerraad afgehandeld. Deze
bevatte slechts enkele onderwerpen,
waaronder een bespreking van de ex
portnota van staatssecretaris Dik (eco
nomische zaken). Dit is de eerste nota
van deze aard sinds dertig jaar.
(Zie ook pagina 3).
LEIDEN - De gebroeders Ronald, Frans en Mark Nije uit Leiden vrijdag in
hun woonplaats met in schuimrubber verpakte knieën aan de start voor een
kruipwedstrijd naar Noordwijkerhout. De tieners zijn van plan het Neder
lands- en wereldrecord kruipen te verbeteren. De records staan respectie
velijk op 20 en 40.7 km.
ID kondigt in dit nieuwe schema ook
an, dat hij wil bezuinigen door de op-
Idlngscapaciteit te verminderen bij,
m te beginnen, de studierichtingen ge-
eeskunde, tandheelkunde en farma-
De machtigingswet inschrijving
udenten, waarmee studentenstops
ogelijk zijn, zal daarvoor veranderd
oeten worden door de tweede kamer.
It het voorlopige plan blijkt voorts,
at de bewindsman een integrale kor-
ïig wil toepassen op de salarissen van
et onderwijzend personeel aan de uni-
bouwvereniging
Het op non-actief stellen van directeur
H. Engelsma van de bouwvereniging
Temeuzen' heeft felle kritiek van de
vakbonden uitgelokt. Volgens de
Hout- en Bouwbond CNV kan het be
stuur van de vereniging de problemen
niet aan.
PAGINA 3
Palestijnse staat
Israël voelt niets voor de oprichting
van een Palestijnse staat De Israëli
sche minister van defensie Ariel Sha
ron zei vrijdag in Washington dat de
Palestijnen in Jordanië terecht kun
nen.
PAGINA 7
ruilverkaveling
De ruilverkaveling wordt in de toe
komst eenvoudiger en goedkoper uit
gevoerd. De belangen van de land
bouw zullen minder overheersend zijn.
Deze verwachting uit het hoofd van de
Zeeuwse Landinrichtingsdlenst, ir. W.
A van Meegen.
PAGINA 9
kanaal zuid-beveland
De verbreding van het kanaal door
Zuid-Beveland zal voortvarend ter
hand moeten genomen worden om te
kunnen voldoen aan toezeggingen die
aan België zijn gedaan. Het eerste gro
te bestek moet begin volgend jaar in
uitvoering komen.
PAGINA 11
reuma
De Nederlandse Bond van Reumapa
tiënten is ernstig verontrust over de
plannen van minister Gardeniers om
het aantal bedden in ziekenhuizen te
beperken. Het voornemen van de be
windsvrouwe betekent dat dertig pro
cent van de bedden voor reumapatièn-
ten in gevaar komt.
Nieuws uit Zeeland: 2,5,7,
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Sport: 13.
Financiën, economie: 15.
Zaterdagkrant: 17, 18, 19,
21 en 23.
Radio en televisie: 24 en 25.
versiteiten en hogescholen. Hiermee
bereikt hij een besparing van jaarlijks
50,4 miljoen gulden.
Dit bedrag komt bij de eerder deze
week aangekondigde 66 miljoen gul
den die hij in *84 wil bezuinigen door
verdeling en concentratie van taken en
welk bedrag in '87 moet zijn opgelopen
tot 258 miljoen gulden. In het nieuwe
AFS zijn verder de gevolgen verwerkt
van andere, eerder aangekondigde
maatregelen als het meer en beter be
nutten van inkomstenbronnen en ver
mindering van bijdragen voor studen
tenvoorzieningen.
Het AFS wordt pas na het verschijnen
en behandelen van de begroting vastge-
Vlak voor de Schipholtunnel. op
rijksweg 4 in de richting Amsterdam,
heeft zich vrijdagmiddag rond half drie
een kettingbotsing voorgedaan, waar
bij 19 auto's waren betrokken. Een au
tomobilist werd licht gewond. Volgens
een woordvoerder van de gemeentepo
litie Haarlemmermeer is de kettingbot
sing veroorzaakt door de combinatie
van hevige regenval en het te dicht op
elkaar rijden.
Kabinet
Het kabinet heeft vrijdag overigens
nog geen overeenstemming weten te
bereiken over de begroting voor vol
gend jaar. Het beraad hierover is van
ochtend voortgezet. Het is nog steeds
de bedoeling dat het kabinet op korte
termijn het overleg afrondt, omdat an
ders de stukken de drukker niet op tijd
bereiken.
De ministerraad is vrijdag geen stap op
geschoten bij het zoeken naar een op
lossing voor de bestaande financiële
problemen. De ministers Rood (binnen
landse zaken) en De Graaf (sociale za
ken) wijzen nog steeds de voorstellen
van minister Van der Stee (financiën)
om nog eens f 4,5 miljard te bezuinigen,
van de hand. De D'66-ministers steunen
vooralsnog hun collega Rood.
Het kabinet vergaderde vrijdag de ge
hele dag voornamelijk in kleine groep
jes in een poging de patstelling te door
breken. In een pauze van dit beraad
'Van onze correspondenten)
MADRID - De protesten in Spanje tegen het dumpen van radioactief afval door
de Scheldeborg op een dumpplaats 700 kilometer uit de Spaanse kust houden
aan. Gistermorgen overhandigde een delegatie van leden van de socialistische
en communistische partij, vertegenwoordigers van de twee grootste Spaanse
vakbonden UGT en Comisiones Obrerasen van milieu-organisaties een protest-
nota met een lange lijst handtekeningen op de Nederlandse ambassade in Ma
drid. Verder bezetten een dertigtal ecologen het Nederlandse consulaat in Las
Palmas op de Canarische Eilanden.
in de zee", aldus een verklaring van de
burgemeester, die lid is van dé SPD, de
sociaal-democraten.
De Westduitse SPD-afgevaardigde in
de Bondsdag Freimut Duve heeft zich
in een brief aan de Nederlandse ambas
sade in Bonn achter de actie ge
schaard.
LIJSTTREKKER VANAGT:
(Van onze parlementaire redactie)
HAAREN - Inkomens moeten in de
huidige situatie van economische te
ruggang eerlijk worden verdeeld. Dub
bele inkomens hoeven niet te worden
gesubsidieerd. Daarom is verdere indi
vidualisering van inkomens „onaan
vaardbaar". Premier Van Agt zei dit
vrijdag in zijn rede als lijsttrekker
voor de verkiezingsbijeenkomst van
zijn partij in Haaren.
Volgens Van Agt is duidelijk dat het
minimumloon, dat was bedoeld als een
inkomensgarantie voor het onderhoud
van een gezin, niet meer als zodanig
functioneert In vele gevallen komen
deze lonen of uitkeringen bij alleen
staanden terecht of komen er meerdere
inkomens in één gezin binnen.
Het CDA kiest daarom voor de echte
minima van wie geen inkomensoffers
gevraagd mogen worden. Daarom ook
keert het CDA zich tegen het nog verder
individualiseren van inkomens. Dat wil
zeggen dat alleen naar de persoon geke
ken wordt die een inkomen krijgt en
niet naar zijn gezinsomstandigheden.
Van Agt wees de aanpak van zowel
WD als D'66 af, die juist verder op de
door hem verfoeide weg willen gaan.
„Individualisering is het recht van de
sterkste. Dat is a-sociaal", zei de lijst
trekker. Dit punt zal volgens de premier
de komende jaren steeds belangrijker
worden, zolang de hoeveelheid beschik
baar werk steeds krapper wordt
De premier sprak wederom zijn voor
keur uit voor regeringssamenwerking
van CDA, WD en D'66 na de verkiezin
gen. Belangrijkste overweging is voor
Van Agt de bereidheid economisch za
ken te doen. „Het CDA heeft geen tijd
meer voor geaarzel", zei de premier. De
PvdA kan er best bij zijn. meent hij,
maar dat ligt aan hen.
Nog harder dan anders ging de premier
in tegen de PvdA. „Beloont de Neder
landse kiezer standvastigheid of
vluchtgedrag. Kiest de Nederlander
voor mensen, die op hun post blijven, of
voor lieden die moeilijkheden niet aan
blijken te kunnen", aldus Van Agt over
de socialisten die zijn tweede kabinet
verlieten.
Hij hekelde de opstelling van de PvdA
na hel verlaten van het kabinet. Toen
de socialisten nog in de regering zaten,
namen zij verantwoording voor bezui
nigingen. „Maar toen Den Lyi zien van
die verantwoordelijkheid had verlost
konden de geesten weer uit de fles:
rechts beleid, geen gevoel voor de so
ciaal zwakken en weet ik wat we alle
maal ineens weer verkeerd deden. Veel
socialistische kiezers haaiden verlicht
adem", aldus Van Agt. Maar op deze
manier misleid je, volgens de premier,
kiezers en roep je ontevredenheid en
onbegrip op bij de mensen.
Twee Spaanse vissersboten, speciaal
gecharterd door de burgemeester van
Vigo, zoeken samen met de Sirius van
de milieu-organisatie Greenpeace naar
de Scheldeborg, die naar alle waar
schijnlijkheid een andere route naar de
dumpplaats heeft gekozen om de Sirius
en de Spaanse vissersboten met lokale
autoriteiten op een dwaalspoor te bren
gen. Greenpeace verwachtte dat de Si
rius vanmorgen vroeg de dumpplaats
zou bereiken.
Het uitvaren van de vissersboten van
uit Vigo en La Coruna werd donderdag
een aantal uren vertraagd, omdat de
Spaanse marine- en koopvaardijauto-
riteitcn zich plotseling uiterst formeel
opstelden, bijzondere certificaten ei
sten en weigerden dat de speciale com
missie (die alleen symbolisch wil pro
testeren tegen het dumpen van
radioactief afval door bloemen in zee
te werpen) met de vissersboten in zee
zou gaan.
In de groeiende kritiek op het dumpen
van radioactief afval voor de Spaanse
kust moet in toenemende mate ook de
Spaanse regering het ontgelden, die al
gemeen van laksheid beschuldigd
wordt door niet officieel stappen te on
dernemen.
Bezetting
Elf leden van de Rotterdamse actie
groep „Mensen tegen dumping van
radioactief afval in zee" hebben vrij
dag enkele uren het kantoor van rede
rij Wagenborg in Rotterdam, eigenaar
van het dumpschip Scheldeborg, be
zet. Zij eisten dat het dnmpschip zou
worden teruggeroepen. Tegen half ze
ven gisteravond verlieten de bezetters
vrijwillig bet gebouw, nadat de direc
tie de politie had gevraagd het kantoor
te ontruimen.
Woordvoerder Boon van de rederij ver
klaarde dat niet op de eisen van de be
zetters is ingegaan. „De dumping met
de Scheldeborg gaat gewoon door".
Inmiddels heeft ook de burgemeester
van Hamburg. Klaus von Dohnanyi,
steun betuigd met de actie van Green
peace tegen het storten van het besmet
te afval. ..Radio-actief afval hoort niet
VS nemen geen
maatregelen tegen
Frankrijk inzake
gasleidingconflict
WASHINGTON-PARUS (UPI-DPA-
AFP-ANP)De Amerikaanse regering
is niet van plan maatregelen te nemen
tegen Frankrijk wegens de houding
van dat land in het conflict over de
Siberische aardgasleiding. Het zal
blijven bij de boycotmaatregelen te
gen de Franse dochter van de Ameri
kaanse onderneming Dresser en het
Franse concern Creusot-Loirc wegens
het feit dat deze ondernemingen op
last van de Franse regering uitrusting
voor de pijpleiding leveren en daar
mee het Amerikaanse embargo door
breken.
De Franse regering heeft vrijdag duide
lijk gemaakt dat zij in het conflict met
de VS over de leiding niet zal toegeven.
UTRECHT (ANP) - Tussen Zwolle en Wezep is vrijdagmiddag om hall vijf een personenauto tegen de stoptrein Zwolle-
Utrecht gebotst. Vier, nog niet geïdentificeerede, militairen uit de Willem de Zwijgerkazerne te Wezep kwamen daarbij om
het leven, aldus een woordvoerder van de rijkspolitie te Apeldoorn. De oevergang was met automatische bomen beveil igd.
ROME (Reuter) - Een Italiaanse
monarchistische groepering heeft
vrijdag een beroep op het parle
ment gedaan, de zieke ex-koning
Umberto toe te staan naar zijn land
terug te keren. Sinds de invoering
van de republiek in 1946 zijn de le
den van het huis Savoye bij de wet
voorgoed uit Italië verbannen.
De 77-jarige Umberto verblijft in
een ziekenhuis in Londen, Hij heeft
de wens geuit, zijn geboorteland
voor zijn dood terug te zien, zo heb
ben italiaanse bladen gemeld.
Hij kwam in mei 1946 op de troon
nadat zijn vader, koning Victor
Emmanuel, was afgetreden. Hij re
geerde slechts een maand. Toen de
republiek werd uitgeroepen en het
huis Savoye wegens zijn steun aan
het fascistische bewind van Benito
Mussolini voorgoed werd verban
nen. vestigde hij zich in Cascais in
PortugaL
De 'Monarchistische Unie', een
kleine maar invloedrijke pressie
groep, stelde m een brief aan het
parlementdat het destijds afge
kondigde verbod neerkomt op een
„onrechtvaardige veroordeling
van mensen, ook van toekomstige
generaties, zuiver en alleen op
grond van hun naam".
Volgens een woordvoerder van de
kliniek waar Umberto verblijft is
diens toestand bevredigend. Hij zei
niet waaraan de ex-koning lijdt.
Handelsoorlog
VS-Europa
iif T^ve dreigende handelsoor-
■YQjjTff. JLJlog tussen de Verenigde
Staten en West-Europa is de-
fcjfju ze week in alle hevigheid los-
PjjSöjj gebarsten. Tegen de zin van
de Amerikaanse president
Ronald Reagan heeft de Franse rege
ring het in Frankrijk gevestigde Ameri
kaanse bedrijf Dresser - vallend onder
de Franse wetgeving - opdracht gege
ven compressor-onderdelen te leveren
voor de pompen in de aardgaspijplei
ding Siberië-West-Europa, zoals con
tractueel tussen Dresser France en de
Sowjet-Unie is overeengekomen. Rea
gan heeft prompt gereageerd door het
bedrijf op de zwarte lijst te zetten. Dat
wil zeggen, dat Amerikaanse bedrijven
geen zaken meer mogen doen met Dres
ser France en met een tweede Franse
bedrijf, Creusot-Loire. En daarmee is de
'handelsoorlog' een feit. De toch al
slechte relatie tussen de Atlantische
bondgenoten - de VS enerzijds en West-
Europa anderzijds - is door het Franse
en het Amerikaanse besluit op een
nieuw dieptepunt beland.
Volgens de Amerikanen vallen de aan
de Sowjet-Unie te leveren materia
len - voor vervaardiging ervan wordt
gebruik gemaakt van Amerikaanse li
centies- onder heteconomisch sanctie-
besluit van de VS tegen de Sowjet-Unie.
De VS zijn tot sancties overgegaan na
de aankondiging van de staat van beleg
in Polen, in december vorig jaar. In eer
ste instantie vielen de ptjplijnleveran-
ties niet onder de boycotmaatregelen.
Het besluit om de sancties uit te brei
den is pas genomen, nadat de Amerika
nen tevergeefs hadden gepoogd de Eu
ropese partners ervan te overtuigen dat
aan de leveranties van Russisch aard
gas - veertig miljard kubieke meter per
jaar aan het eind van de jaren tachtig -
een levensgevaarlijke politieke kant
zit. In de visie van de Amerikaanse re
gering kan een toenemende Westeuro-
pese afhankelijkheid van de Sowjet-
Unie voor energievoorziening de bond
genoten in West-Europa uiterst kwets
baar maken voor politieke druk van de
kant van de communisten. Ook zou de
handel met de Sowjets een steun in de
rug zijn van een in Amerikaanse ogen
verwerpelijk regime, dat zo snel moge
lijk dient te verdwijnen. West-Europa,
dat mede in het kader van een blijvende
Oost-Westdialoog. bereid is op basis
van wederzijds voordeel zaken te doen
met de Sowjet-Unie, vindt de Ameri
kaanse bezorgdheid overdreven, zo niet
een vorm van economische bevoog
ding, die misschien mag gelden voor de
betrekkingen tussen de Sowjet-Unie en
haar Oosteuropese satellieten, maar
die volstrekt niet past in de relatie
West-Europa - Amerika. Een bondge
noot die zelf geen been ziet in de leve
ring van miljoenen tonnen graan aan de
Sowjet-Unie. dient zich heel wat ge
nuanceerder op te stellen ten aanzien
van de pljplijnproblematiek dan thans
het geval is, zo kunnen ongeveer de ge
voelens van de betrokken Westeurope-
se landen worden verwoord.
De gevoeligheid van de VS ten op
zichte van een bijzondere economi
sche relatie tussen West-Europa en de
Sowjet-Unie wordt mede ingegeven
door de grote verwevenheid van de
Amerikaanse en Westeuropese handel
en industrie. Kort na de Tweede We
reldoorlog hielpen de Amerikanen Eu
ropa economisch op de been door de
uitvoering van een gigantisch hulppro
gramma. het zogeheten Marshall-plan.
Sindsdien wordt er over en weer voor
miljarden geïnvesteerd en is als het wa
re een 'Atlantische economie ont
staan, waaraan Oost-Europa part noch
deel heeft. Tegelijkertijd is een politiek
blok gevormd, dat de verbondenheid
van de VS met West-Europa accen-
tueert. Door nu in de pijplijn-affaire het
onafhankelijk handelen van West-Eu
ropa te kritiseren, wekt de Amerikaan
se regering de indruk dat de landen van
West-Europa niet veel meer zijn dan sa
tellieten, die zich maar te conformeren
hebben aan de besluiten van de grote
leider in Washington. Aan zo'n knieval
zijn de Europese staatslieden - geluk
kig - nog niet toe.
Oorzaak van de tweespalt binnen de
Atlantische Gemeenschap is het
verschil in denken over een verdere ont
wikkeling van de Oost-Westrelatie De
vraag Hoe ga je met de SowjetrUnie
om? wordt in de VS - met name sinds
Reagan president is - anders beant
woord dan in West-Europa. In dit deel
van de wereld bestaat nog steeds geloof
in de détente, de ontspanning tussen
Oost en West. zoals die op gang kwam
na de Cubacrisis in 1962 en min of meer
eindigde bij de inval van de Russen in
Afghanistan in 1979. Reagan en zijn
ploeg hebben alle geloof in détente ver
loren. Slechts de Russen hebben er bij
gewonnen, vinden de Amerikanen. De
Amerikaanse bezorgdheid is gezien de
ervaringen met de Russen gedurende
de laatste jaren niet onbegrijpelijk,
maar ze speelt helemaal in de kaart van
de Sowjet-Unie. De machthebbers in
het Kremlin zien niets liever dan dat de
bondgenoten elkaar in de haren
vliegen. Tweespalt binnen de Atlanti
sche Gemeenschap brengt de vrije we
reld geen stap dichter bij het doel: een
concept voor een gezamenlijk Oost-
Westbeleid. Het bestraffen van buiten
landse bedrijven levert dèér in elk geval
geen bijdrage aan.
Dim
De VVD-kamerleden Bolkestein en
Van Aardenne hebben minister Ter
louw (economische zaken) gevraagd, oj
hij - tijdens zijn recent, bezoek aan A me-
rika - ook pogingen heeft aangeiuend
voor de oprichting van een Nederlands
paviljoen in Disneyland in Florida.