Studie beperking
zuiveringsheffing
Hydrocrackerproject Total
verdient steun overheid
Tornen aan pijlerdam
is spelen met vuur
almanak
DOOR VERTRAGING VAN WERKEN
WERKGELEGENHEIDSPOLITIEK NIET VIA PZEM
Terneuzense politie pakt
bij controle overvaller op
MINISTER ZEEVALKING OP NEELTJE JANS
Dr ir F. Q. den Hollander
in Goes ter aarde besteld
DINSDAG 24 AUGUSTUS 1982
GOES - Er wordt een studie gemaakt naar de vertraging van uit
te voeren zuiveringswerken. Daarbij zal vooral gekeken worden
naar de financiële gevolgen van zo'n temporisering voor de
hoogte van de zuiveringsheffing en naar de invloed op het
Zeeuwse milieu.
leg is gevoerd tussen waterschappen,
vereniging Nederlandse gemeenten (af
deling Zeeland) en gedeputeerde staten
naar aanleiding van het voortdurend
stijgen van de zuiveringsheffing. „Het
Medewerkers van de technologische
dienst van de waterschappen en van
provinciale waterstaat zullen de studie
uitvoeren- Het ligt in de bedoeling dat
de bevindingen van de onderzoekers
eind 19821 llbegin 1983 gereed zijn, zo
dat er eventueel by het vaststellen van
de zuiveringsheffing voor komend jaar
rekening mee kan worden gehouden.
Eén en ander bleek uit opmerkingen
van voorzitter G. J. de Jager van de
technologische dienst tydens een
maandag in Goes gehouden vergade
ring. Hy liet weten dat er onlangs over-
Dubbele expositie
in Thoolse
Gasthuiskapel
THOLEN - Marian van de Molen en
Hans Westerweel, beiden woonachtig
in Bergen op Zoom, exposeren van 24
augustus tot en met 3 september in de
Gastbuiskapel aan de Kerkstraat in
Tbolen. Deze expositie van twee totaal
verschillende kunstuitingen, objecten
van Marian van de Molen en steen-
goed-keramiek van Hans Westerweel,
werd maandagavond onder grote be
langstelling door burgemeester E.
Baerends van Tbolen geopend.
De burgemeester complimenteerde de
beheerscommissie van de Gasthuiska
pel omdat zy weer voor een waardevol
stukje cultuur zorgde. „Het gemeente
bestuur steunt graag deze vormen van
kunstverzorging voor de gemeenschap,
zoals ze ook andere kunstvormen als
toneel en zang een warm hart toe
draagt".
Marian van de Molen maakt haar objec
ten na het vormen van papier maché af
met gips of ze worden aangevuld met
stof in combinatie met hout en andere
materialen. Hans Westerweel, eigenlijk
afkomstig uit Sint-Maartensdijk, heeft,
evenals Marian, in de Gasthuiskapel
zyn eerste tentoonstelling, zyn werk
bestaat uit steengoed-keramiek.
Paul Mol, vriend van de exposanten,
gaf door middel van het voorlezen van
enkele van zyn verzen een byzonder tin
tje aan de opening.
Hans Westerweel besloot het officiële
gedeelte met een dankwoord en bloe
men aan allen die behulpzaam waren
by de opbouw van de tentoonstelling.
De expositie is voor het publiek ge
opend van maandag tot en met donder
dag van 14.30 tot en met 17.30 uur, vrij
dag van 14.30 tot 21.00 uur en zaterdag
van 14.00 tot 17.00 uur.
(ADVERTENTIE)
Onafhankelijke test
bewijst klasse
Dixons kleurenfoto's.
In een consumenten onderzoek
kwamen van de 14 geteste laboratoria
slechts 4 als 'Goed' naar voren, waaronder
Céwé Color, die de kleurenfoto's van
Dixons verzorgt.
Dixons, met 47 winkels in Nederland
is van de "Goed' geteste zaken de
goedkoopste en geeft bovendien „Niet
goed - geld terug" garantie en gratis zegels
voor waardevolle kado's.
Steeds meer mensen ontdekken nu
Dixons; De kleurenfotosperialist!
ZEEUWSE
Ritje
Toen de Goesenaar zijn garage
deur opengooide om zijn automo
biel naar huiten te rijden, naderde-
een andere personenwagen en
stopte vlak voor zijn garage.
De man overwoog de bestuurder
vriendelijk te vragen om een eindje
door te rijden, maar die kans kreeg
hij niet. Uit de auto stapte met
vaart een mevrouw, die in grote
haast verdween.
„Daar sta ik", dacht de man en
keek eens naar de voor zijn deur
geparkeerde auto. Er zaten vier
kinderen in, de oudste, rond de 14,
op de voorbank.
Toen viel zijn oog op het contact
sleuteltje. En omdat ook de man
een beetje haast had, boog hij zich
voorover en informeerde of de ge
haaste mevrouw de moeder van de
kinderen was.
Vier instemmend knikkende ge
zichten.
,Dan gaan ivij een eindje rijden",
sprak de Goesenaar en zette zich
resoluut achter het stuur.
Maar nauwelijks had hij de wagen
gestart, of vijf krijsende kinderen
overstemden het geluid van de mo
tor.
„Snel handelen", dacht de man,
toen rondom omstanders verwij
tend begonnen te kijken.
Hij trapte, onder toenemend ge
krijs in de auto, op het gaspedaal,
reed enkele meters, stapte uit en
reed weg in zijn eigen wagen.
Tien minuten verder dacht hi) het
gekrijs nóg te horen.
College Arnemuiden
ARNEMUIDEN - De pogingen om in
Amemuiden een rechtse coalitie te vor
men zyn, zoals gemeld, mislukt, nu de
heren J. van Belzen (PvdA) en P. W. van
Leerdam (SGP) de wethoudersfuncties
zullen gaan bekleden. In de PZC van
zaterdag is evenwel ten onrechte ver
meld dat de vorming van een CDA-
RPF-SGP-college is stukgelopen om
dat zowel RPF als CDA weigerden te
loten om één wethouderspost. Dat is
oiyuist: alleen het CDA heeft het "on
aanvaardbaar" laten horen; de RPF
daarentegen had wél met een eventuele
stemming akkoord kunnen gaan. Het
loten om één van de twee wethouder-
sposten leek nodig, omdat de andere
wethouderszetel in dat model bij voor
baat door een SGP'er zou worden be
kleed.
Zeeuws-Vlaamse
werkgroep
kernenergie
naar Doel
HULST - De werkgroep Kernener
gie Zeeuwsch-Vlaanderen gaat het
komende weekeinde deelnemen
aan de grote demonstratie tegen
kernenergie bij het Belgische
plaatsje Doel, waar een kernener
giepark staat.
De demonstratie wordt gehouden
by Prosperpolder en duurt twee da
gen. Evenals vorig jaar is er een ten
tenkamp. In de nacht van zaterdag
op zondag wordt er een fakkelop
tocht gehouden. Welke activiteiten
gedurende de twee dagen nog ge
houden zullen worden wordt op het
moment zelfbepaald. Leden van de
werkgroep vertrekken zaterdag
morgen om half tien vanaf café
Oud-Antwerpen. Belangstellen
den, die zonder vervoer zitten, kun
nen zich daar voor de trip naar
Prosperpolder vervoegen.
De werkgroep heeft verder tydens
de vergadering maandag besloten
een advertentie te plaatsen in de
dagbladen, waarin wordt opgeroe
pen de komende twee-kamerver
kiezingen te stemmen op partyen,
die tegen kernenergie zyn.
overleg circuleerde om de vraag wat we
kunnen doen om de styging binnen de
perken te houden", zei De Jager. Hy
herinnerde eraan dat de Zeeuwse wa-
terschapsbond daartoe in het verleden
vier te onderzoeken mogefijkheden
heeft genoemd: temporisering van de
werken; lagere zuivermgseisen; andere
bouwmethoden; andere wijze van ren
tebeschrijving.
De voorzitter van de technologische
dienst gaf aan dat in feite alleen vertra
ging van de dure zuiveringswerken enig
soelaas kan bieden. Het toepassen van
lagere zuiveringseisen is een zaak die
nationaal bekeken moet worden en de
effecten van andere bouwmethoden
zijn, zo heeft de ervaring geleerd, te ver
waarlozen. De Jager beklemtoonde dat
in de algemene vergaderingen van de
waterschappen - en trouwens ook er
buiten, bij de 'gewone' burgers en be
drijven - veel onrust heerst over het stij
gen van de heffing. Mede daarom was
hy bly dat gedeputeerde staten instem
den met de studie. De Jager vertelde
dat de problematiek van de gemeenten
(nieuwe rioleringen, overstorten) voor
lopig buiten de studie gehouden zal
worden. Een beroep doen op de minis
ter van verkeer en waterstaat om extra
geld ter beschikking te stellen vanwege
de opvallend hoge heffing (artikel 23
van de wet verontreiniging oppervlak
tewateren maakt dat mogelyk), zag De
Jager niet zitten: „De minister heeft
geen centen. Hem er dan toch om vra
gen is weinig zinvol Dat is trekken aan
een dood paard".
Voordeel
De voorzitter van de technologische
dienst maakte nog duidelijk (inhakend
op opmerkingen van bestuurslid L. J.
Mol-de Jager), dat temporisering van
de zuiveringswerken in elk geval het
voordeel biedt dat er beter inzicht
komt in de mate waarin bedrijven zelf
(gaan) zuiveren. Als voorbeeld noemde
De Jager de bouw van een zuiverings
installatie voor oostelijk Zuid-Beve
land bij Waarde. Aanvankelijk opgezet
voor 50.000 vervuilingseenheden;
thans gaan de gedachten uit naar
25.000 tot 20.000 eenheden, omdat in
tussen veel bedrijven (zoals de mossel
industrie in Yerseke) zelf maatregelen
hebben genomen om de vervniling van
het oppervlaktewater te beperken.
De zuiveringsinstallatie van het hoogheemraadschap West-Brabant bij Bath in aanbouw. Soortgelijke installaties, die miljoenen guldens kosten.jmoeteii noj
overal elders in Zeeland gebouwd worden en ook moeten bestaande installaties worden aangepast/uitgebreid. Luchtfoto Lex de Meester Et
:-.ii
MIDDELBURG - De opzet van een ,hydro-cracker' bij de Total-raffinaderij in Vlissingen-Oost is
regionaal en nationaal een belangwekkend project dat overheidssteun verdient; maar van Zee
land uit mag de PZEM als energiebedrijf niet worden benut om industrialisatie- dan wel werkge-
legenheidspolitiek mee te bedrijven.
Jongen (13) gewond
bij aanrijding
MIDDELBURG - De 13-jarige J. de G.
uit Middelburg is maandagmiddag ge
wond geraakt bij een botsing op de
kruising Meanderlaan/Meanderhof in
Middelburg.
De jongen was op de kruising rondjes
aan het rijden op een bromfiets en werd
aangereden door een personenauto be
stuurd door E. W. uit Middelburg. De
jongen moest naar het Gasthuis wor
den gebracht. Van de brommer was
niets over; de personenauto liep aan de
voorzyde flinke schade op.
aan een tegemoetkoming in de exploi
tatie, waarbij het ETI-rapport lande
lijk aan de aardgaspot en regionaal
aan electriciteit tegen een internatio
naal concurrerende prijs dacht.
Op een vraag naar de relatie Total-
PZEM van de heer P. Everaert (cda),
barstte gedeputeerde W. Don los: „Ik
TERNEUZEN - Bij een routineverkeerscontrole hield de politie van Terneuzen
maandagochtend omstreeks halftwee de 29-jarige Belg F. A. P. B. aan. B. is 26 mei
ontsnapt uit de gevangenis in Breda, waar hij een straf van twee jaar uitzat
wegens zijn aandeel in een overval in november vorig jaar in Ossenisse.
B. is ingesloten en wordt teruggebracht naar de gevangenis in Breda.
Die opvatting is maandag duideiyk ge
worden tydens een vergadering van de
statencommissie economische zaken,
waar het ETI-rapport over de mogelijk
heden voor een hydrocracker van Total
en Dow werd besproken; in die rappor
tage wordt vastgesteld, dat een derge-
lyk project alleen mogelijk is met over
heidssteun.
Unaniem meende de statencommissie,
dat een hydrocracker (waarmee stooko
lie kan worden omgezet in hoogwaardi
ge fracties als petrochemische nafta,
benzine, gasolie) vernieuwend van ka
rakter is. maar ook van betekenis is om
de bestaande werkgelegenheid by de VLISSINGEN - De heer G. Roux-Buis-
Total-raffinadenj (overcapaciteit) te son. president van de raad van bestuur
behouden. Van het bedrijf uit werd dat van Total Raffinaderij Nederland NV
aan het begin van de vergadering op zal in oktober zijn functie beëindigen,
een vraag uit de commissie onder-
heb het rapport met verbazing gele
zen," zei hy. „Het ETI heeft op geen en
kele manier met de PZEM overlegd of
om informatie gevraagd over mogelijk
heden om goedkoper energie geleverd
te krijgen". Hy waarschuwde daar wel
tegen, mede in antwoord op vragen van
verschillende commissieleden, van wie
streept door produktie-manager ir.
R.C. Weytingh: „Als de hydrocracker
niet doorgaat, komt, by de bestaande
overcapaciteit, de levensvatbaarheid
van de raffinaderij op de tocht te
staan".
'Opening'
Met het Total/Dow-projcct is een in
vestering van 1 miljard gemoeid. In
het ETI-rapport is aangeduid, dat als
.opening' voor rijkssteun onder meer
te denken is aan de investeringspre
mieregeling, aan bijdragen voor ver
nieuwende industriële activiteit of
Ter gelegenheid daarvan wordt donder
dag 16 september een afscheidsbijeen
komst gehouden in het Strandhotel te
Vlissingen. Die byeenkomst begint om
17.00 uur. De heer Roux-Buisson zal
worden opgevolgd door de heer Y. Dra-
peau.
ZIERIKZEE - Tornen aan de afbouw van de stormvloedkering in
de monding van de Oosterschelde is spelen met vuur. Wanneer
met name vanuit de milieuhoek opnieuw gepleit wordt voor het
verhogen van de dijken langs de Oosterschelde injtlaats van het
voltooien van de stormvloedkering, dan is het gevaar groot dat
tegelijk ook een andere mogelijkheid weer op tafel komt, name
lijk: de Oosterschelde met een dichte dam afsluiten, zoals oor
spronkelijk was voorzien in het Deltaplan. Zo'n complete afslui
ting is verreweg het goedkoopste en het meest veilig.
Dit viel op te maken uit opmerkingen
van minister H. J. Zeevalking (verkeer
en waterstaat), tijdens een rechtstreek
se uitzending van de actualiteitenru
briek 'Achter het Nieuws', maandag
vanuit Zierikzee. De bewindsman
haakte in op opmerkingen van actie
voerder H. Meijer van het comité sa
menwerking Oosterschelde (die vurig
voorstander van dijkverhoging is en
dat in de uitzending ook andermaal
niet onder stoelen of banken stak). Zee
valking erkende dat hyzelf ooit voor
stander van dykverhoging boven een
andere oplossing was. „Wat vier jaar ge
leden ook in myn visie nog mogelijk
was. is dat nu niet meer. Alsnog over
gaan tot het verhogen van de dijken is
met meer mogelyk". aldus de minister.
Zeevalking beklemtoonde dat dijkver
hoging nooit in 1986 klaar kan zyn. Hy
wees verder op de vele miy arden die al
zijn uitgegeven voor het huidige Oos-
terschelde-project. „Het keerpunt is ge
passeerd, waarop dijkverhoging moge
lijk is", stelde Zeevalking Hij gaf toe
dat het prijskaartje voor de bouw van
de stormvloedkering destijds aan de la
ge kant was de overschrijding ligt on
geveer 15 percent hoger dan was ge
raamd. De minister kon ook nu niet de
absolute garantie geven dat de kering
niet nóg duurder wordt. Zeevalking zei
geen uiterste financiële grens in ge
dachten te hebben. Hy merkte op dat
thans wordt uitgegaan van 7.2 miljard
gulden als totale Deltaplan-kosten.
De bewindsman betoogde dat de aan
leg van de kering een experiment is en
zoiets brengt consequenties met zich
mee. Hij verzekerde dat veiligheid en
behoud milieu voorop blijven staan.
Overigens was de minister optimistisch
over het verdere verloop van het werk
en hield hy vast aan het gereedkomen
van de kering voor aanvang
stormseizoen 1986.
Gerommeld
Het tweede-kamerlid H. Eversdijk
deelde de zienswijze van minister Zee
valking. in die zin dat ook hij dijkver
hoging afwees: „Het punt terug is voor
bij. De politieke beslissing is genomen.
Zowel regering als parlement hebben
de ontbindende voorwaarden die des
tijds gesteld zijn, laten passeren. Er is
beslist geen kamermeerderheid voor
dijkverhoging te vinden". Eversdijk
vond wel dat de rekenkamer na moet
gaan in hoeverre er indertijd (bij het
nemen van de beslissing over de aan
leg van de stormvloedkering) gerom
meld is met de hoogte van het beschik
bare bedrag voor tegenvallers.
Actievoerder Meyer stelde nog dat de
dijken snel op Deltahoogte gebracht
kunnen worden. Hy herinnerde aan de
wijze waarop de gedeelteiyke dijkver
sterkingen langs de Oosterschelde tot
stand zijn gekomen. Meyer becijferde
dat dijkverhoging nog altijd goedkoper
is dan afbouwen van de kering. Hy be-
twyfelde trouwens of die kering tech
nisch gezien in 1986 klaar kan zijn. Bij
val voor dykversterking kwam van de
bioloog S. Parma en mosselvisser J.
Sinke. alsmede van C. van Leeuwen van
de actiegroep 'Oosterschelde open'.
MAARN - Dr. ir. F. Q. den Hollander, president van NS van 1947 tot eind
1958, is afgelopen woensdag in zijn woonplaats Maarn overleden. Hij is
89 jaar geworden. Het stoffelijk overschot is maandag in besloten kring
in Goes ter aarde besteld.
Den Hollander heeft vooral be
kendheid gekregen als de man on
der wiens leiding het door de Duit
sers sterk gehavende NS-bedrijf
weer van de grond werd getild in
een tyd dat nog haast niemand
over eigen vervoer beschikte. Voor
al bracht hy buiten de randstad de
elektriflkatie van de grote verbin
dingen tot stand en schafte hij de
stoomtraktie af. NS was daarmee,
in 1958, het eerste spoorwegbedrijf
in Europa zonder stoomlokomotie-
ven; het was tot 1964 een winstge
vend bedrijf.
Frans Querien den Hollander werd
geboren in Goes, op 31 mei 1893. Hy
studeerde aan de TH in Delft en
slaagde in 1916 cum laude voor zyn
ingenieurstitel. Na een afwisselen
de spoorwegloopbaan in Neder
land en Nederlands Indié werd hy
in de jaren dertig benoemd tot di
recteur van de Artillerie Inrichtin
gen by de Hembrug.
NS
Direct na de oorlog werd hij direc
teur-generaal bij Verkeer en ener
gie, toen de benaming voor Ver
keer en waterstaat. Mede op grond
van zijn inzichten over verkeer en
vervoer in de naoorlogse periode
werd hij gevraagd voor een direc
teursfunctie bij NS, als opvolger
van ir. W. Hupkes die eind 1946 met
pensioen ging. Den Hollander ac
cepteerde deze functie op voor
waarde dat hij president zou wor
den, een functie die bij NS statu
tair toen nog niet bestond.
Behalve aan de wederopbouw van
NS heeft Den Hollander zich ook
krachtig ingespannen voor nauwe
samenwerking van vervoersbedrij
ven. zowel binnenslands als inter
nationaal. Hy was voorstander van
vrije concurrentie van vervoersbe
drijven. respecteerde andere vor
men van vervoer en streefde nauwe
samenwerking na van Europese
spoorwegmaatschappyen. Dit re
sulteerde onder meer in de tot
standkoming van de Trans Europ
Express.
Den Hollander heeft in totaal meer
dan 50 commissariaten bekleed; by
de meeste grote streekvervoersbe-
drijven in Nederland en bij de
KLM. maar ook by bedryven die
zich niet met vervoer bezighielden.
Ook is Den Hollander een aantal
jaren adviseur geweest van de Brit
se spoorwegen, die sinds de oprich
ting in 1948 miljoenen verlies leden.
Na zijn pensionering bij NS is Den
Hollander nog enkele jaren presi
dent-curator van de TH in Delft ge
weest.
Den Hollander was doctor honons
causa in de technische wetenschap
van de TH in Delft en hy is in bin-
nen-en buitenland vele malen on
derscheiden. Hy werd in 1958 be
noemd tot commandeur in de orde
van Orarye-Nassau.
Zijn geboorteplaats Goes eerde
hem door de Dr. ir. F. Q. den Hol
landerlaan, by het NS-station, naar
hem te noemen.
Dr ir F. Q. den Hollander.
C. van Waterschoot (ppr) zei: „Het pro
ject van Total betekent een belangrijk
stuk innovatie. Maar de rillingen lopen
over m'n rug als ik hier een koppel
hoor met de energietarieven". Don
wees erop, dat in Zeeland 80 procent
van de elektriciteit wordt afgenomen
door de groot- en supergrootverbnn
kers en betoogde, dat verlagen van te.
rieven voor die groep een verhogingen
moeten inhouden voor de kleinverbii
kers. „We moeten niet de ene groep It
ten betalen voor een andere. EénmaalU
de PZEM misbruikt voor een stukjein.
dustriële ontwikkeling. De PZEM maj
daarin best een instrument zyn. maai
dat mag niet gaan ten koste van df
kleinverbruiker". Waarop de heer E
Ph. Nieuwkerk (cda) bezwaar maak»
tegen Don's aanduiding, dat de PZEÜ
zou zijn „misbruikt" - en Don die op
merking verving door 'gebruikt',
voegde eraan toe. dat in tegenstelllt
tot de suggestie in het ETI-rapport dat
Dow een overproduktie aan energie zou
hebben, er sprake van is dat „Dow bes
geïnteresseerd is in levering van goed
kope kernenergie, die vrykomt nu Pe-
chiney de produktie heeft ingekroro
pen"
Mogelijkheden
Gedeputeerde R. Barbé betoogde, op
de opmerking van Don dat het ETI
voor het rapport geen contact met de
PZEM heeft gehad.
„Het ETI heeft alleen het verzoek ge
kregen om de mogelykheden voor «a
hydrocracker op een rij te zetten. Hel
college vindt, dat het project van veel
betekenis zou kunnen zyn voor Zee
land. In het rapport is gezegd, dat h«
alleen kans van slagen zal hebben bq
een essentiële bijdrage van economi
sche zaken of een bydrage in de sfee
van de exploitatie, lagere tarieven voa
de energie. Verder is men niet gegaan,
het ETI heeft alleen de randvoorwaar
den aangegeven, waaronder een derge
lijke zaak haalbaar is. Het is aan de pro
vincie om een subsidieverzoek aan het
ministerie van economische zaken tf
ondersteunen, het is aan het bedrijf os
naar economische zaken en de PZEH
toe te stappen om na te gaan wat de
kansen voor het een of het ander aja
Gs zou het op prijs stellen als econonu-
sche zaken diep in de buidel zou willea
tasten. Het ligt op de weg van het be
drijf om met de PZEM te praten over
doorlevering van energie".
Hij liet op een vraag van de hr L. B«n
(vvd) en J. Roodenburg (pvda) w
dat de investeringssbusidie van
rijk hooguit 20 procent, dus 200
joen, zou kunnen bedragen. „Of dat w-
dig is is een zaak van overleg tussti
het bedrijf en economische zaken'
dus Barbé.
lil
Scholengemeenschap
Roncalli viert in
Bergen op Zoom
25-jarig bestaan
BERGEN OP ZOOM - De Roncalli
Scholengemeenschap voor atheneum,
havo en mavo bestaat vijfentwintig
jaar. Dit feit wordt woensdag 1 stp-
tember om 14.00 uur gevierd in deauU
van de school.
Tydens deze bijeenkomst, wordt eenre
ligieuze viering gehouden. Drs V
Schoenmakers, deken van Bergen op
Zoom en voorzitter dr J. H Meestere
van de ministeriële adviesraad voor het
voortgezet onderwijs verlenen hieraan
hun medewerking. Aansluitend km?
de rector drs A. M. van der Werf van
school het 'gedenkboek 25 jaar Roncsl-
li' aangeboden. Later in het schootje
kunnen belangstellenden een reeks van
andere activiteiten bywonen.
