INV wil tien procent
lirbeidstijdverkorting
Ingreep bij Heidemij zet
1200 banen op de tocht
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Ontslag voor alle 475
werknemers van Vihamij
pta gaas
ONDER LOONOFFER TOEKOMST UITZICHTLOOS
vandaag
Danny Blind
in selectie
voor Oranje
Doden door
gasexplosie
in Spanje
FAILLISSEMENT AANGEVRAA GD
Franse president kondigt
veiligheidsmaatregelen aan
Muiterij op
Seychellen
UITSTEL VAN BETALING AANGEVRAAGD
legen en veel wind
li-aar bewolkt en perioden met regen
idjiiogtemperaiuur ongeveer 19 gra-
w Tot krachtig en aan de kust tot
gomachtig toenemende zuidwesten
lind-
'm |5e jaargang no. 192
jetisdag 18 augustus 1982
dmÊvL
■ujuun
dijn 148 «63 AE goes OHOO 20620
mwooratter Herman Bode (l.) en loonspecialist Drabbe r.tijdens de perscon-
m,jjie van de FNV dinsdag
DEN HAAG (ANP) - Aan het einde van
het eerste kwartaal 1982 ontvingen
ruim 456.000 mensen een periodieke
bijstandsuitkering. Dat is een toename
van 74.000 bijstandontvangers ten op
zichte van het eerste kwartaal 1981
Ten opzichte van het vierde kwartaal
1981 is dit een stijging van 38.000.
Deze stijging wordt voor het grootste
deel veroorzaakt door de stijging van
het aantal mensen dat een uitkering
ontvangt krachtens de rijksgroepsrege
ling werkloze werknemers (landurig
werklozen)
Uit de gemeentelijke declaraties blijkt
verder dat bijna 163 000 mensen een uit
kering via rww ontvingen. Dat zijn er
bijna 61.000 meer dan in het eerste
kwartaal 1981. een stijging van plus mi
nus 59%. De gemeenten vermelden in
het eerste kwartaal 1982 een totaal aan
verleende periodieke bijstand van
1.913 miljoen. Dat is 350 miljoen
meer dan in de overeenkomstige perio
de van 1981
Tekort
Uit de dinsdag verschenen "verken
ning financiële ontwikkeling centrale
sociale verzekeringsfondsen an de So
ciale Verzekeringsraad blijkt het dek
kingstekort van de gezamenlijke fond
sen dit jaar 1,9 miljard gulden te bedra
gen. Bij de premie-advisering werd
eerder een tekort van 0,7 miljard voor
zien. Het grotere tekort wordt veroor
zaakt door stopzetting van rijksbijdra
gen en door het niet opvolgen van pre
mieverhogingsadviezen.
Voor 1983 wordt het aantal wao-ers op
meer dan een half miljoen geschat en de
lasten op 10 miljard. De lasten van de
verplichte ziekenfondswet zullen de 10
miljard overschrijden.
Uitkering
i CBS-steekproef is gebleken dat
de eenmalige uitkering ter behoud van
koopkracht voor minima in 1981 voor
ruim 90 procent is terechtgekomen bij
huishoudens met een sociale uitke
ring. Geschat wordt dat 315.000 huis
houdens een uitkering hebben ontvan
gen.
irha
ISTERDAM - Zonder herverdeling van arbeid zal het niet lukken om de werkloosheid de baas
borden. De verschillende vormen van arbeidstijdverkorting zullen in de meeste bedrijven niet
nen worden gerealiseerd zonder dat degenen die nu nog werk hebben in koopkracht achteruit
lan. Dat stelt de Federatie Nederlandse Vakvereniging in de discussienota „Maak Werk", die
nsdag is gepresenteerd. Samen met de Europese vakbeweging zet de FNV zich de komende jaren
voor een arbeidstijdverkorting van 10 procent.
trknemers zullen de kosten moeten opbrengen. Dat kon uit de lonen of uit de prijscompensatie
uder die laatste als systeem op de helling te zetten.
IV-woordvoerder Herman Bode: „wy van de leden, maar we weten ook dat als
het lukt om tot een betere werkverde
ling te komen, het geld zal opbrengen.
scffen dat een betere verdeling van
werk geld kost, het zal offers vragen
ook de koopkracht van de werknemers
heeft aangevreten".
Een toenemend aantal werklozen oe
fent nu een grote druk uit op de collec
tieve voorzieningen. En dat heeft een
lastenverzwaring tot gevolg gehad die
Werklozen
drie kernpunten aan voor een herstel
beleid van de overheid. Het gaat om de
spreiding van de werkloosheid, het
veilig stellen van sociale en collectie
ve voorzieningen en het op peil houden
van de koopkracht, ook voor de laagst
betaalden. „Maar niet meer alles tege
lijk. We zullen pas-op-de-plaats moe
ten maken", aldus Herman Bode.
Wat de financiering van de arbeidsüjd-
verkorting betreft merkt de vakbewe
ging op dat het over het algemeen een
(Slot zie pag. 8 kol. 4)
ZEIST - Bondscoach Kees Rij
vers heeft weer een uit Zeeland
ajkomstige voetballer opgeroe
pen voor de selectie van een Ne
derlands elftal. Het is Danny
Blind, tegenwoordig van Sparta,
maar een aantal jaren terug voor
het Souburgse RCS spelend.
Blind is uitgenodigd voor de se-
lectiegroep waaruit het Neder
lands A-elftal en Jong Oranje
voor de wedstrijd tegen tegen IJs
land worden samengesteld. Men
mag aannemen, dat de voetballer
van het Rotterdamse Sparta voor
Jong Oranje is aangetrokken. Zie
ook pagina 21.
Aanstaand
wekeinde
pat de
competitie in
het betaalde
voetbal van
start. In een
speciale PZC-
sportbyiage
vertellen
spelers,
trainers en
bestuursleden
wat ze van het
nieuwe
voetbaljaar verwachten.
Pagina's 13,14,15.16 en 19
PAGINA 2
temporisering
Minister Zeevalklng van verkeer en
waterstaat sluit niet uit dat de beide
compartimenteringsdammen. de Phi
lips- en de Oesterdam, later gesloten
zullen worden dan tot nu toe de bedoe
ling is. Kort geleden heeft de bewinds
man daarom opdracht gegeven een
studie naar de gevolgen van een derge-
SJke temporisering te beginnen, een
studie die begin 1983 afgerond moet
pjn.
PAGINA 3
onrust
De politie in Amsterdam stelt extra
bewaking in bij bijeenkomsten op
lcod» feestdagen. In de Joodse ge
meenschap ls begin deze week veel on
net ontstaan. Velen menen dat de po
litie ln het recente verleden te laks is
geweest met het reageren op het sterk
toenemende antisemitisme in Neder
land
PAGINA 7
pensioen
De afdeling Vlissingen van de Vereni
ging tot belangenbehartiging van
Schepelingen en Oud-schepelingen bij
deZeemacht. ls fel tegen de plannen
vanstaatssecretaris Van Houwelingen
rade ontslag- en pensioengerechtig
de leeftijd van het marinepersoneel in
ton te verhogen tot 58 Jaar. Die leef-
SldUgtnu op 50 jaar
PAGINA 9
Luanco (rtr) - In het Spaanse vakan
tieoord Luanco is dinsdag als gevolg
van een gasexplosie een flatgebouw
van drie verdiepingen ingestort. Mei
heeft tot dusver tien doden en een aan
tal gewonden geborgen.
Onder de doden bevinden zich de oud
beroepsvoetballer Rafael de Diego, zyr
moeder, zyn twee zoons en hun dienst
bode. De vrouw van De Diego is zwaai
gewond.
Het ongeluk is vermoedelijk veroor
zaakt door de explosie van een of meei
flessen propaangas in een restaurant op
de parterre van het gebouw.
De vakbeweging concludeert dat in een
jaar tyd de economische crisis een stuk
grimmiger is geworden. De werkloos
heid is in sneltreinvaart opgelopen tot
meer dan een half miyoen en dat peil
was door het Centraal Plan Bureau pas
voor 1985 voorzien. Verwacht wordt dat
ons land in 1985 700.000 tot 800.000
werklozen zal tellen waarby grote aan
tallen verborgen werklozen niet zijn
meegerekend. Bovendien heeft Neder
land tegen die tyd een miljoen arbeids
ongeschikten.
De FNV voorspelt dat de financierings
tekorten van de overheid, die nu al bij
na 30 miyard gulden bedragen, over
drie jaar zullen zyn opgelopen tot 50
miyard gulden; dat is 15 procent van
het nationaal inkomen. By ongewijzigd
beleid is het perspectief uitzichtloos.
Die conclusie staat voor de FNV als een
paal boven water.
De nieuwe discussienota van de vakbe
weging, die de komende maand binnen
de aangesloten bonden zal worden be
sproken. wordt op 4 oktober definitief
vastgesteld. Daarna zal de nota als ba
sis dienen voor het arbeidsvoorwaar
denbeleid van 1983.
Kernpunten
De FNV geeft in de nota „Maak Werk"
(Van ome correspondent)
PARIJS - De Franse overheid zal
nauwkeuriger worden bij de uit
gifte van visa. de grenzen en am
bassades zullen beter worden be
waakt, de politie wordt met ruim
10.000 man uitgebreid en de sa
menwerking tussen de politie
korpsen verbeterd. Aldus presi
dent Mitterrand gisteravond in
een verklaring voor de Franse
staatsradio- en televisie.
De Franse president legde zijn ver
klaring. die was gegoten in de vorm
van een interview, af in het licht
van de onrust onder de bevolking
na de reeks van recente terrons-
tenacties. Mitterrand poogde de in
druk te ontzenuwen dat de politiek
van zyn regering in de strijd om
Beiroet een anti-Israèlische zou
zyn. Hy zei dat de „Palestijnen zelf
hun vertegenwoordiger zullen moe
ten kiezen"' en dat 'erkenning' van
de PLO alleen mogelyk is wanneer
deze beweging er met langer op uit
is Israël te vernietigen, maar als
staat te erkennen.
ARNHEM - Alle 475 werknemers van
de technische groothandel Vihamij-
Buttinger in Nederland is ontslag aan
gezegd. Het personeel van de 14 vesti
gingen, waaronder drie ZAM's (Zelf
Afhaal Magazijnen), hoefde vandaag al
niet meer op het werk te verschijnen.
De lopende zaken zullen de komende
weken worden afgehandeld door 47
werknemers van wie er 35 werkzaam
zijn op het hoofdkantoor in Arnhem.
Zij komen, als de liquidatie van de
technische groothandel is afgerond,
op straat te staan.
Bewindvoerder mr. J. W. By vanck heeft
een en ander gistermiddag meegedeeld.
De zwaarste klappen vallen in Arnhem,
waar 234 arbeidsplaatsen verdwynen.
De Vihamy heeft verder vestigingen in
Crfoimigeu, Leeuwarden, Rotterdam,
Capelle-West, Sassenheim, Best, Har
derwijk, Nymegen, Wormerveer, Den
Haag en Zwolle.
Hoewel personeel en bewindvoerder
aanvankelyk goede hoop hadden op
voortzetting van het bedrijf in afge
slankte vorm, is het faillissement onaf
wendbaar gebleken toen met de ban
ken geen financieringsbasis kon wor
den bereikt. Ook contacten met de
overheid, gezien de moeilyke markt
waarop de groothandel zich bewoog
(bouwmaterialen), boden geen uitzicht.
Volgens districtsbestuurder O. Bender
van de Unie BLHP bestaat er overigens
nog wel een kans dat er kandidaten zyn
voor overname van nog levensvatbare
onderdelen Verwacht wordt dat de gis
teren door mr. J. W. By vank ingediende
ARNHEM - Het pand van Vihamij Buttinger te Arnhem.
faillissementsaanvraag vandaag nog
wordt behandeld door de Arnhemse
rechtbank.
De staf van Vihamij heeft gisteravond
laten weten verbysterd te zyn over de
gang van zaken. By monde van chef
personeelszaken, H. J. Marrink, ver
klaarde DE staf van oordeel te zyn dat
de banken best bereid waren 15 miyoen
gulden op tafel te leggen voor de uitvoe
ring van het continuiteitsplan. Dat was
opgesteld met het oog op behoud van
werkgelegenheid voor 265 man. Vol
gens Marrink zou de bewindvoerder by
verwezenlijking van het plan geduren
de vyf maanden een risico lopen van 6
miyoen gulden. In die periode zouden
nieuwe aandeelhouders kunnen wor
den gevonden voor een nieuw op te rich
ten besloten vennootschap.
„Aan het vermijden van dat risico wor
den 265 arbeidsplaatsen opgeofferd",
aldus Marrink. Een standpunt dat zyns
inziens wordt onderschreven door de
centrale ondernemingsraad (CORt van
de Vihamy en de dienstenbonden van
de FNV en CNV.
Mr. Byvank echter noemde een derge
lijk risico onverantwoord. Een nieuwe
BV voor de Vihamij zou naar zijn in
zicht onder een uitermate zwak ge
sternte van start gaan. „Het gaat niet
om het lovenswaardig enthousiasme
van het personeel, maar om de slechte
markt", aldus de bewindvoerder.
Mastingen
Ptesident Reagan heeft het Amen-
hanse volk opgeroepen zich achter
tóistingverhogingen te stellen, die in
totaal 98,3 miljard dollar beslaan. Re
publikeinen en democraten hebben
itorover compromissen bereikt.
PAGINA 11
Het Unilever-concem heelt m het
Reede kwartaal van 1982 over de ge
hele wereld een 23 procent lager netto
resultaat van 497 miljoen gulden be-
«ald (tweede kwartaal 1981 644 mil
joen gulden). De bedrijfswinst daalde
w 4 procent tot 959 miljoen gulden.
Nieuws uit Zeeland: 2,5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 9.
Sport: 21.
Radio en televisie: 10.
Financiën: 11.
AMSTERDAM-ARNHEM - Met verbij
stering hebben de voedingsbonden
FNV en CNV gereageerd op het aanvra
gen van uitstel van betaling door de
NV Heidemij Beheer. Hierdoor dreigen
1200 mensen te worden ontslagen, of
wel een derde van het totale binnen- en
buitenlandse personeelsbestand. De
Voedingsbond FNV noemt de handel
wijze van de Heidemij-directie „onge
looflijk" en is voorhands niet van plan
aan deze reddingsoperatie deel te ne
men zolang niet alle andere wegen uit
puttend zijn bewandeld.
Volgens voorzitter mr. H. J Hellema
van de raad van bestuur is de aange
vraagde surséance van betaling even
wel het enig overgebleven alternatief
om te redden wat er te redden valt. Deze
zwaarwegende beslissing is. aldus deel
de hy gisteren tijdens een persconferen
tie in Amsterdam mee. genomen om het
bedrijf voor een totale financiële onder
gang te behoeden. Van het op zes ..po
ten" stoelende Heidemy Beheer wor
den twee bednjfstakken met totaal
2400 werknemers buiten de surseance
gehouden: Heidemy Nederland BV en
Heideco, dat buiten Europa en Noord-
Amerika opereert onder de naam Euro
Consult.
Deze worden afgesplitst van Heidemy
Beheer. In Heidemy Beheer, waar de
surséance van beuling voor is aange
vraagd. blijven zitten, Lareco (aanne
mingsbedrijven in Nederland, België en
(Slot zie pag. 8 kol. 4)
NAIROBI (AFP, RTR) - De president
van de Seychellen, France Albert Re
ne, is dinsdag in Victoria terugge
keerd. Hij onderbrak zijn bezoek aan
de 400 km van Victoria gelegen eilan
dengroep de Amiranten in verband
met de opstand van een deel van het
leger van zijn land.
Hy is oruniddellyk onderhandelingen
met de muiters begonnen. President
Rene heeft hun gevraagd zich over te
geven en de gijzelaars onvoorwaarde
lijk vry te laten. Hy zei niet aan onder
dreigementen gestelde eisen te zullen
toegeven.
De muitende militairen, die zeggen dat
ze 239 gijzelaars hebben, hebben ge
dreigd de vier onlangs ter dood veroor
deelde huurlingen die zich in hun kazer
ne bevinden vrij te laten en een aantal
gegyzelde officieren te doden als rege
ringsgetrouwe troepen hen zouden aan
vallen
De vier huurlingen, een Zuidafrikaan,
een Brit en twee Zimbabwezen, werden
op 6 juli ter dood veroordeeld omdat zy
hadden deelgenomen aan de mislukte
staatsgreep van vorig jaar november
Niet langer
buiten spel
\VUj rperwijl de vaderlandse po
rsErOh htiek zich op het ogenblik
By^cl ïh oplopende verkiezings-
koorts bevindt verschynen
bezijden daarvan min of meer
aan de lopende band strate
gienoU's met het oog op een beleid tot
herstel van de benarde economie. De
afgelopen dagen kwamen achtereen
volgens werkgevers (in dit geval het
NCW) en vakbeweging (de FNV) naar
buiten met hun visie op maatregelen
om te voorkomen dat het bedrijfsleven
nog verder in het slop raakt en de werk
loosheid nog sneller oploopt dan de af
gelopen twee jaar het geval is geweest
Uiteraard zijn de startposities van
waaruit in de sociaal-economische be-
leidsnoU's wordt geredeneerd toUal
verschillend, daartegenover staat dat
in de opstelling van weerskanten een
grotere bereidheid aanwezig lijkt om
een duidelijk gezaijienlijk beleid te ont
wikkelen dan waarvan tijdenlang spra
ke is geweest. Scherp beginnen zich op
het veld waar de sociale partners elkaar
moeten zien te vinden de contouren al
te tekenen van twee centrale vragen.
Moeten en kunnen de koppelingen "tus
sen de lonen en salarissen in het be
drijfsleven, die in de overheidssector en
de sociale uitkeringen worden gehand
haafd? Moet en kan het stelsel van de
automatische prijscompensatie bUj ven
gehandhaafd?
Als het aan de werkgevers ligt wordt
liever vandaag dan morgen een
eind gemaakt aan beide basisgegevens
die een reeks van jaren het loon- en in
komensbeleid in Nederland hebben be
paald. In zijn nota, die een vurig plei
dooi voerde voor volledig vrije loonon
derhandelingen, noemde het NCW de
koppelingsmechanismen en de auto
matische prijscompensatie een sta-in-
de-weg voor economisch herstel. De
christelijke werkgevers willen terug
naar een situatie dat lonen en inko
mens zich opnieuw aanpassen aan de
verhoudingen van vraag en aanbod in
het bedrijfsleven, zy zien uniforme
maatregelen, die tegen de werkelyk-
heid van alledag in werken als een be
lemmering op weg naar verbetering. De
vakbeweging, zich meer en meer be
wust dat aan 'pynlyke keuzes' niet valt
te ontkomen, maakt de laatste tijd ook
een opvallende verschuiving in denken
voor. Ontkoppeling van de inkomens
ontwikkeling in het bedrijfsleven, by de
overheid en de sociale uitkeringen blyft
voor haar taboe. Daarover laat de giste
ren verschenen strategienota van de
FNV geen twyfel bestaan. Maar waar
het handhaving van de prijscompensa
tie betreft is de vakbeweging duidelyk
bezig haar leden er aan te wennen dat er
een moment kan komen waarop een
veer moet worden gelaten. Een eerste
beweging in deze richting heeft zich nu
al weer geruine tijd geleden binnen de
gelederen van de Industriebond FNV
voorgedaan, de hoek waar toen de
zwaarste klappen vielen. Deze bond
stelde, dwars tegen de kritiek van ande
re bonden in. de prijscompensatie ter
discussie. Als langzamerhand enig
overbhjvend middel om op redelyke
termijn de hoge werkloosheid te Ujf te
gaan hangt de FNV sterk aan een snelle
doorvoering van herverdeling van
werk: korter werken, by voorkeur een
kortere werkweek- Volgens de FNV - da
gelijks geconfronteerd met bedrijven,
diep in de problemen - valt het geld voor
die arbeidstijdverkorting niet meer in
de ondernemingen te halen. Werkne
mers zullen er zelf voor moeten betalen:
uit de prijscompensatie of uit andere
loonruimte. Hoe dan ook, een opvallen
de verschuiving in benadering, deze op
vatting van de FNV
De terreinverkenningen van werkge
vers en vakbeweging deze week
met het oog op een toekomstig loon- en
inkomensbeleid in samenwerking met
een nieuw kabinet komen op een mo
ment dat de discussie over de omvang
van een verdergaande loonmatiging -
en de effecten daarvan op het Neder
landse bedrijfsleven en dus ook op de
werkgelegenheid - in volle hevigheid
wordt gevoerd. Zowel werkgevers als
vakbeweging laten duidelijk merken
dat ze er weinig voor voelen om zich by
de loonvorming voor een reeks van ja
ren buiten spel te laten zetten. Zeker
niet buiten eigen schuld is dat in het
jongste verleden enkele malen achter
een gebeurd De sociale partners heb
ben zichzelf daarby in een te afhankely-
ke positie gemanoeuvreerd- Bovendien
is er veel tyd verloren gegaan en zyn er
tal van kansen gemist. Met een stem
bus voor de tweede kamer voor de deur
en een kabinetsformatie in het vooruit
zicht hebben werkgevers en vakbewe
ging voorzetten gegeven. Het komt nu
echt op de strategie aan.
vdM
Senaat VS achter
immigratiewet
WASHINGTON (AFP) - De Ameri
kaanse senaat heeft dinsdag een wets
ontwerp inzake immigratie aanvaard
dat voorziet in toelating van maxi
maal 425.000 immigranten per jaar en
uitvaardiging van strafmaatregelen
wegens het in dienst nemen van illega
le immigranten.
Het ontwerp is aanvaard met 81 stem
men tegen 18 stemmen. Het huis van
afgevaardigden moet zich nog uitspre
ken