4
1
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
pCW: volledig vrije
oononderhandelingen
Jaruzelski bij Brezjnev -
botsingen in Warschau
9 Wie tegen
niet op het
raketten is moet
CDA stem
Bedrijven
MILITAIRE HULP
VS AAN SOMALIË
OPPELING LONEN-UITKERINGEN EN
i 'RIJS COM PEN SA TIF AAN DE ORDE STELLEN
Naar Israël na
hongerstaking
DEMONSTRATIE ROND BLOEMENKRUIS
Stunt kost
man het leven
VAN AGT WIL GEEN LOYALISTEN MEER
4fen toe zon
Geleidelijk meer zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur
ongeveer 20 graden Matige aan de
foist nu en dan krachtige zuidwesten
vind.
25e jaargang no. 191
insdag 17 augustus 1982
zie pagina 14
ISLAMABAD (AFP) - Een onbekend aantal mensen is het
slachtoffer geworden van een gewapende botsing tussen
aanhangers van rivaliserende vleugels van de Afghaanse
communistische partij in de eerste week van augustus in
het presidentieel paleis in Kaboel.
Dit is maandag in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad be
vestigd in verschillende kringen die banden hebben met het
Afghaanse verzet.
De mcachtsstrijd binnen de PDAP tussen de Chalq (volk)
vleugel en Partsjam (vlag) vleugel van president Babrak
Karmal kostte in het verleden al vele Afghaanse communis
ten het leven
In de kringen wordt gezegd dat na de botsing
ooggetuigen verscheidene ambulances met slachtoffers uit
het paleis hebben zien komen. Vanuit Kaboel kwamen be
richten dat een zestal belangrijke kaderleden dood of ge
wond zijn.
kerej
Wj bn HAAG - Werkgevers en werknemers moeten in volledige vrijheid afspraken kunnen maken
gket ver lonen en inkomens. Dat is de kern van de visie waarmee het secretariaat van het NCW
lijm (ederlands Christelijk Werkgeversverbond) gisteren naar buiten kwam. Het NCW keert, zich
tarmee nadrukkelijk tegen een centrale, door de overheid geleide loonpolitiek.
n notitie over het toekomstige
en inkomensbeleid noemt het
Ie stli [^volledige contractvrijheid zelfs de
ute senüële voorwaarde voor econo-
tro« iscb herstel. Het vindt dat met het
k"? mbeleid de concurrentiepositie van
Nederlandse bedrijven ten opzichte
dittl B het buitenland moet worden ver-
S tpkt. Daarom moet de stijging van de
10ff lonsommen (dat wat er in een bedrijf
totaal aan lonen wordt uitbetaald) zo
ig mogelijk worden gehouden.
Bovendien moet de arbeidsproduktivi-
teit (dat wat de werknemer gemiddeld
tot stand brengt) worden verhoogd.
Beide doelstellingen zijn het best te be
reiken als werkgevers en werknemers
per onderneming en-of bedrijfstak con
tracten kunnen afsluiten zonder door
de overheid opgelegde beperkende
maatregelen.
Taboes
Het NCW vindt de argumenten die de
afgelopen jaren hebben geleid tot een
reeks loonmaatregelen niet deugde
lijk. Zo wordt aangevoerd dat zonder
die ingrepen van de overheid de loon
ontwikkeling onvoldoende zou zijn ge
matigd. Het NCW vindt dat de praktijk
heeft uitgewezen dat werkgevers en
werknemers best in staat zijn in onder
handelingen op niet-centraal niveau
afspraken te maken waarbij de stij
ging van de loonkosten goed in de hand
wordt gehouden. Bovendien blijken op
dat niveau van onderhandelingen al
lerlei taboes te kunnen worden door
broken die besprekingen op centraal
niveau juist zo moeilijk maken.
In dit verband wordt in de NCW-notite
gewezen op het akkoord dat bij Philips
is bereikt. Daarin is het idee dat de ver
schillen tussen lonen en inkomens met
verder moeten worden verkleind, aan
vaard, terwijl dat op centraal niveau
niet lukt.
Het argument dat door een geleide
loonpolitiek de koppeling tussen uitke
ringen en vrije lonen kan worden ge
handhaafd, wijst het NCW eveneens af.
Het wijst erop dat het financieringste
kort van de overheid naar beneden
moet. Daar heeft ook het bedrijfsleven
groot belang bij, want dan kan de rente
omlaag en een verlaging van de rente
last is op dit moment voor veel bedrij
ven belangrijker dan een loonstop. Nu
kan zo'n daling van het financieringste
kort worden bereikt door een sterke
loonmatiging, waardoor de daaraan ge
koppelde uitkeringen niet of heel wei
nig stijgen.
Het nadeel daarvan is dat zo'n sterke
loonmatiging (zeg maar daling) meteen
ook leidt tot een daling van de belas
ting-inkomsten. Het gunstige effect op
het financieringstekort is daarmee
weer verdwenen. Het NCW wil daarom
dat de overheid dat tekort aanpakt met
een zelfstandig beleid, los van de loon
politiek.
MEMPHIS - Fans van Elvis Presley hebben maandag herdacht dat de rock and roU-zanger vijf jaar geleden is
overleden. Hier lopen fans langs het graf van hun idool, achter diens buitenhuis Graceland in Memphis. De ouders van
Presley hadden toestemming gegeven om op het terrein een herdenkingsdienst te houden bij kaarslicht.
Koppeling
Minister Zeevalklng van verkeer en
waterstaat wil de uitvoering van de
werken die bedoeld zijn om Deltavei-
llghcid te bereiken uitstellen. De laat
ste waterkerende werken zullen vol
gens zijn plannen niet in 1990, m
pas ln 1995 klaar zijn. Gedeputeerde
De Voogd: 'We hebben van de plannen
van de minister met verbijstering ken
nis genomen. Het urgentieschema dat
wij in de provincie hebben opgesteld,
ls losjes over de schouder weggegooid'.
PAGINA 3
vertrek plo
Na twee maanden van complexe on
derhandelingen UJkt er deze week een
eind te komen aan de aanwezigheid
van de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO tn de Libanese hoofdstad
Beiroet Volgens Israel is het enige ob
stakel voor het bereiken van een ak
koord de els dat de PLO een gevangen
genomen piloot uitlevert en de licha
men van negen omgekomen soldaten
aan Israël overhandigt.
PAGINA 9
ombouw
De raffinaderij van Mobil Oil in Am
sterdam wordt omgebouwd tot, een op
en overslagbedrijf voor de distributie
van Mobil-produkten in de Benelux.
De sluiting van de raffinaderij zou ont
slag kunnen betekenen voor ongeveer
160 van de ruim 200 werknemers. On
geveer 40 mensen kunnen blijven
werken in het op- en overslagbedrijf.
Aan 30 van de 180 mensen is een ande
re baan binnen het concern aangebo-
PAGINA PAGINA 10
vechtpartij
De Britse atleet Sebastian Coe is
maandag in het Zwitserse Interlaken
to een ordinaire vechtpartij verwik
keld geraakt De 26-jarige hardloper
kwam op voor zijn ouders en zijn vrien
din. Coe sloeg met een tak een surfle-
raar op het hoofd. Hotelgasten gingen
vervolgens de atleet te lijf. Het aan
weerszijden bloedige duel eindigde na
enkele minuten. De surfleraar moest
naar het ziekenhuis worden gebracht
om een hoofdwond te laten hechten.
PAGINA 13
winst
Akzo heeft ln het tweede kwartaal een
nettowinst behaald van 59,1 miljoen
Pdden. Vorig Jaar bedroeg de winst in I
de zelfde periode 46,9 miljoen gulden,
to het eerste kwartaal van dit jaar be
reikte Akzo een nettowinst van 25,9
toiijoen gulden.
Nieuws uit Zeeland: 2,5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 9.
Sport: 10.
Radio en televisie: 11.
financiën: 12 en 13.
PARIJS - Tour de France winnaar Ber
nard Hinault heeft, omdat hij weiger
de naar de dopingcontrole te gaan na
afloop van het criterium in Callac,
twee dagen na het einde van de Franse
wielerronde, een boete gekregen van
circa 1300 gulden, terwijl de Franse
wielerbond hem tevens een voorwaar
delijke schorsing van een maand op
legde. Die schorsing hoeft Hinault dus
niet uit te 'zitten' tenzij hij opnieuw
weigert naar de controle te gaan.
De straf werd ook opgelegd aan vier an
dere Franse renners, onder wie Hi-
naults grootste rivaal Bemaudeau. De
vijf renners werden behandeld alsof ze
positief waren bevonden.
Zie ook pagina 10.
Het NCW noemt twee concrete punten
die bij de loononderhandelingen ter
(Slot zie pagina 6 kolom 5
WENEN (RTR) - Een Roemeense
vrouw heeft meegedeeld dat zij en haar
man maandag na een hongerstaking
van 36 dagen toestemming hebben ge
kregen naar Israël te emigreren. Ru-
xandra Ratescu (34) zei in een telefoon
gesprek vanuit haar appartement in
Boekarest dat het paspoortbureau had
opgebeld om te zeggen dat zij konden
vertrekken.
Haar man, een 36-jarige joodse archi
tect, was 12 kg afgevallen en zijzelf ne
gen kg na een dieet van vruchtensap en
thee.
In 1977 gaf hetzelfde bureau toestem
ming om deze later in te trekken omdat
de familie van de vrouw zich tegen de
plannen verzette. Haar vader, een Roe
meens generaal, gaf twee weken gele
den zijn verzet op en gaf toestemming.
Op conserven moet met ingang van 1
januari 1986 een datum voor minimale
houdbaarheid worden vermeld. Het mi
nisterie van volksgezondheid heeft dit,
mede namens de ministeries van land
bouw en visserij en van economische
zaken, bekendgemaakt.
(Van onze correspondent)
WENEN (RTR - AFP - GPD) - Het Pool
se staatshoofd en partijleider generaal
Jaruzelski is gisteren onverwacht uit
Warschau vertrokken voor 'spoedei
sende gesprekken' met het Russische
staatshoofd Leonid Brezjnev, die in de
zomermaanden op de Krim resideert.
In Warschau joeg de politie met water
kanonnen cn traangas maandag een
demonstratie op het Victorieplein uit
een. Onder het roepen van „Gestapo,
Gestapo" vluchtten ongeveer 2.000
mensen die zich na vijven hadden ver
zameld rond het bloemenkruis, het
ONDERBANKEN (ANP) - W. J. M.
Bouwmans uit het Limburgse Land
graaf heeft in de nacht van zondag op
maandag een stuntje in de Kerkstraat
in Onderbanken met zijn leven moeten
bekopen.
Het slachtoffer wilde op een rijdende
auto springen maar viel er weer af en
kwam onder de zwaarbeladen aan
hangwagen terecht. Hij overleed op
weg naar het ziekenhuis aan zijn ver
wondingen.
grote plein af. In Gdansk kwam de po
litie even in actie tegen jongeren.
De demonstranten rond het bloemen
kruis dat ter nagedachtenis aan de vo
rig jaar overleden kardinaal Wyszynski
op het Victorieplein ligt en symbool van
het verzet tegen de noodtoestand is ge
worden zongen religieuze en nationalis
tische liederen. Ook werden leuzen voor
het verboden vakverbond Solidariteit
en de geïnterneerde leider Lech Walesa
gescandeerd.
De rust in de hoofdstad leek na achten
weer te keren. De politie stationeerde
zich met een twintigtal voertuigen op
het plein en ruimde evenals vrijdag
avond het bloemenkruis met de foto's,
kransen en vlaggen op. Een enkeling
werd nog op het plein toegelaten.
Massale aanwezigheid van politie in de
Poolse havenstad Gdansk moest
maandag voorkomen dat demonstra
ties werden gehouden ter herdenking
van het begin van de zomerstakingen
op de Lenin-werf. twee jaar geleden. Op
de enkele botsing tussen jongeren en
politie na, bleef het rustig in de stad.
Helpen
De Poolse leider Jaruzelski sprak
maandag enkele uren met Brezjnev.
Brezjnev ontmoet op de Krim jaarlijks
de leiders van de Oosteuropese bondge
noten. Het gesprek werd bijgewoond
door minister van buitenlandse zaken
Andrej Gromyko en politburolid Kon-
stantin Tsjemenko van Sowjet-zijde en
politburolid Jozef Czyrek van Poolse
zijde. Over het besprokene werd offi
cieel meegedeeld dat Moskou Polen zou
helpen de crisis te boven te komen. Ja
ruzelski verklaarde dat de ondergrond
se contra-revolutionaire krachten ver
hinderden dat de crisis werd bezworen.
Jaruzelski bespeurde op de Krim welis
waar enige positieve veranderingen als
gevolg van de noodtoestand, maar ele
menten geïnspireerd door het buiten
land, de Verenigde Staten voorop, ver
hinderden snelle verbetering van de si
tuatie. Brezjnev en Jaruzelski samen
veroordeelden volgens het Sowjetrpers
bureau Tass de economische sancties
tegen Polen.
De Sowjet-Unie toonde zich in het
verleden voorstander van een harde
lijn tegen protestacties in Polen. Deze
lijn werd maandag weerspiegeld in
ferme commentaren in de Poolse pers.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Premier Van Agt, tevens
lijsttrekker van het CDA, vindt in na
volging van fractieleider Lubbers dat
de fractie na de verkiezingen geen zo
genoemd loyalisme meer mag verto
nen. De premier zei maandag voor de
NCRV-radio in een reactie op het stem
advies van het IKV verder, dat wie on
der geen beding plaatsing van de ge
moderniseerde kernraketten wil, niet
op het CDA moet stemmen.
Van Agt vindt dat een minderheid in de
fractie, of die nu tegen de plaatsing van
kemraketten of tegen het optreden van
een nieuw CDA-WD-kabinet is, zich bij
de meerderheid van de fractie moet
neerleggen. Anders moeten de leden
met een afwijkende mening maar in een
éénmansfractie gaan zitten, dan kun
nen zij doen wat zij willen, meent de
CDA-voorman.
De premier reageert op een moment dat
Lubbers zelf zijn woorden van vorige
week verder heeft verduidelijkt. Vol
gens de fractievoorzitter mag het niet
meer gebeuren dat een aantal fractiele
den blijvend hun steun aan een nieuw
optredend kabinet waaraan het CDA
deelneemt, onthouden. Over de vraag
of het CDA een regering wel of niet
steunt, moet de CDA-fractie unaniem
zijn. aldus Lubbers.
Voorbehoud
Wat volgens Lubbers wel mogelijk
blijft, is het maken van een voorbe
houd op onderdelen van het beleid van
het nieuw aan te treden kabinet, bij- Ruimte
voorbeeld op het punt van de kernbe
wapening. Lubbers reageerde vorige
weck alleen op uitlatingen van het ka
merlid Scholten, die zei een kabinet op
geen enkele wijze te willen steunen als
niet duidelijk is dat de kruisraketten
niet worden geplaatst.
niet kon voorstellen hoe een meerder
heid een minderheid tot een bepaald
stemgedrag zou kunnen dwingen. „Een
dergelijke eenheid zou gekunsteld
zijn", zei hij. Aan de andere kant vindt
de senator dat iemand afstand moet
doen van zijn kamerzetel als na een ui
terste verdediging het standpunt van
dat kamerlid het niet heeft gehaald.
De verduidelijking die Lubbers van
daag heeft gegeven over zijn uitlatin
gen van vonge week stemmen overeen
met de kritiek die inmiddels binnen de
partij was losgebroken. Deze kritiek be
nadrukte dat het voor CDA-kamerle-
den mogelijk moet blijven om op onder
delen van het beleid afwijkend te stem
men
Eerste-Kamerlid De Gaay Fortman sr.
zei maandag voor de radio dat hy zich
Een van de loyalisten, die in 1977 met
grote tegenzin het kabinet-Van Agt I
van CDA en WD aanvaardden, is Bei-
nema. Volgens hem heeft een kamerlid
altijd de ruimte die door het verkie
zingsprogramma wordt geboden. Bo
vendien bestaat de mogelijkheid van
het indienen van bezwaren tegen het
programma en tegen een regerings
verklaring. waardoor de bewegingsvrij
heid wordt vergroot „Lubbers en Van
Agt kennen die feitelijkheden en kun
nen er niets aan veranderen", zegt hij
Van dit recht hebben - in het verleden
en ook dit keer weer - diverse kamerle
den gebruik gemaakt. De meeste be
zwaren gelden het niet absoluut afwij
zen van de plaatsing van moderne
kruisraketten op Nederlands grondge
bied. Dit jaar zijn de bezwaren van on
der meer minister De Boer (CRM) en
staatssecretaris Van Houwelingen (de
fensie) hieromtrent door het partijbe
stuur aanvaard.
Het CDA-kamerlid De Kwaadsteniet
heeft „geen bewondering" voor de uit
spraken van Lubbers en Van Agt, om
dat hij ze voorbarig vindt. De hele kwes
tie speelt ln de praktijk, wanneer de ka
merleden het eens moeten worden over
een formulering. Daarbij ontstaan mar
ges waarbinnen kamerleden zich kun
nen bewegen, meent hij. „Bovendien
kan ik me niet voorstellen dat een Ne
derlands kamerlid niet in vrijheid zijn
stem kan uitbrengen", aldus De
Kwaadsteniet.
Het vraagstuk van het loyalisme in het
CDA is twee jaar geleden al eens aan de
orde geweest. Het kamerlid Van der
Broek, momenteel staatssecretaris
buitenlandse zaken, stelde toen voor
het fractiereglement te wijzigen,
waardoor zou worden vastgelegd dat
een minderheid altijd de meerderheid
zou moeten volgen. Het voorstel werd
een flop en door een overgrote meer
derheid van de fractie verworpen.
KRIM - Het Russische staatshoofd Brezjnev begroet zijn Poolse ambtgenoot Jaru
zelski bij diens aankomst in het zomerverblijf op de Krim.
WASHINGTON (AFP) - De Verenigde Staten hebben besloten met spoed militai
re steun aan Somalië te verschaffen na de toestemming van de vijandelijkheden
van dat land met Ethiopië. Dit heeft het Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken maandag bekendgemaakt.
Een woordvoerder zei dat de uitroeping van de noodtoestand door president Siad
Barre op zondag beantwoordt aan de emst van de situatie. De Amerikaanse
regering js zeer bezorgd. Zij heefl besloten aanvullende militaire hulp en diplo
matieke steun aan de regering van Somalië te verschaffen".