Ja
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MASSAAL VERZET
ÏPOOLSE STEDEN
Israël moet zijn
aanvallen staken
Schoenen voor vliegtuigen
Traangaswolken boven Warschau en Gdansk
Honger in Beiroet
ZWARE DRUK VANUIT DE VS
HOGEROP
I ajax-az
Protest tegen
de Muur
Koel
Wisselend bewolkt en enkele buien,
maar in de middag meer zon. Middag-
temperatuur ongeveer 19 graden. Ma
tige noordwestenwind
25e jaargang no. 189
laterdag 14 augustus 1982
tamse bv sinds 1881
UW SANITAIR INSTALLATEUR
Postbus 154 - 4460 AD Goes - Telefoon 01106-1740.
lADRID (RTR) -De Amerikaanse vliegtuigfabrikant McDonnell Douglas zal voor
erw 00 miljoen dollar aan Spaanse schoenen in de Verenigde Staten verkopen als
aan nderdeel van de compensatie voor een Spaanse order van 84 gevechtsvliegtui-
n pri en van het type F-18. Dit is vrijdag bekendgemaakt door de secretaris-generaal
ir]c «r. de Spaanse vereniging van schoenfabrikanten, Rafael Calvo.
Jdgens een woordvoerder van de leverancier van de schoenen, Ingenieria del
Calzado. praat zijn onderneming op het ogenblik met de Amerikaanse Broion
loe Company, over de manier waarop de verkoop in de VS moet plaatsvinden.
'm et de order voor de F-18's is in totaal drte miljard dollar <825 miljard gulden)
)er« fmoeid. McDonnell had er bij/het afsluiten van het contract mee ingestemd een
deel van de onderdelen voor de vliegtuigen in Spanje te produceren en te zullen
helpen bij het bevorderen van de verkoop van Spaanse produkten in de VS.
Schoenen vormen één van de belangrijkste exportprodukten van Spanje. De
afgelopen jaren gaat het minder goed met de schoenenindustrie als gevolg van een
forse stijging van de loonkosten en concurrentie van Italië.
Spanje exporteerde in 1979 voor 48 miljard peseta I1.17 miljard guldenaan
schoenen, meer dan het dubbele van het bedrag in 1974 In 1980 verminderde de
waarde van de export echter tot 43 miljard peseta 11,05 miljard gulden). De uitvoer
van schoenen naar de VS nam af van 76 miljoen paar m 1976 tot 27 miljoen paar in
1979.
%ARSCH AU/GD ANSK (DPA - REUTER - AFP) - Traangas wolken hingen vrijdagavond boven de
^binnenstad van Gdansk. Ook op het Victoriaplein in Warschau en de Krakowse voorstad Nowa
Huta werden beheerst door de penetrante geur van dit rellenbestrijdingsmiddel. Het verboden
Poolse vakverbond Solidariteit is zijn dreigement nagekomen dat met demonstraties de tvyeede
(verjaardag van de zomerstakingen in 1980, de arbeidersonlust in 1970 en het acht maanden van
kracht zijn van de noodtoestand zou worden herdacht.
in Gdansk kwam de politie in actie te- demonstranten met traangas en pant
in 10.000 demonstranten die optrok-
>n naar het regionale hoofdkwartier
in de communistische partij (PVAP).
In Warschau werden ongeveer tweedui
zend mensen weggejaagd die zich had
den verzameld rond het bloemenkruis
fek lier herdenking van de vorig jaar overle
den kardinaal Wyszynski. In Nowa Hu
ta dreef de de politie zo'n tweeduizend
kinderdagverblijven
De bijdrage van ouders die hun kinde
ren gedurende hele dagen In een kin
derdagverblijf plaatsen moet flink om
hoog. Het Centraal Bureau voor de
Statistiek heeft uitgerekend, dat een
bijdrage van 45 gulden per maand vol
doende is voor de kosten van voedsel
en bewassing.
PAGINA 7
landbouwgif
De West-Zeeuws-Vlaamse natuurver-
enlging 't Duumpje is beducht voor
landbouwgif ln slootwater. De vereni
ging verzoekt het waterschap Het
Vrfje van Sluis het rechtstreeks ge
bruik van oppervlaktewater uit sloten
te verbieden.
PAGINA 9
toerisme
Burgemeester J L. D. van der Linde
van Kortgene vraagt zich af of het pro
vinciaal beleid ten aanzien van recrea
tie en toerisme niet aangepast moet
worden. Van der Linde zei vrijdag bij
de opening van de visserijfeesten in
Colljnsplaat, dat de groei van het aan
tal vakantiegangers die in eigen land
blijven beleidsveranderingen nodig
maakt
PAGINA 11
vandalisme
Vijf werkloze onderwijzers gaan in
Arnhem het vandalisme te lijf. In het
kader van het banenplan van de over
heid gaan zij een Jaar lang voorlichting
geven op lagere en middelbare scho
PAGINA 13
Alax en AZ'87 zullen het publiek in de
finale van het Amsterdam-toernooi
niet gemakkelijk tevreden kunnen
stellen. Vrijdagavond werd de echte
eindstrijd van het toemool al ge
speeld. In een sprankelend duel ver
joeg Ajax Tottenham Hotspur met 3-
PAGINA 22
beeldende kunsten
Het ministerie van crm wil de
Rijksacademie voor Beeldende Kun
sten drastisch inkrimpen. In totaal
8>u er volgens het plan van minister
De Boer nog maar ruimte zijn voor zes
tig studenten.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9
Binnen- en buitenland: 3
en 11
Financiën, economie: 10
Sport: 13
Zaterdagkrant: 15, 16. 17,
19 en 21
Radio en televisie: 22 en 23.
serwagens uiteen. Of er gewonden zijn
was vrijdagavond nog niet bekend. Wel
werden verscheidene mensen gearres
teerd. In beide steden wemelde het van
dc politie.
De ongeregeldheden in Gdansk begon
nen na twee uur 's middags toen de och
tendploeg van de Leninwerf het werk
erop had zitten en by het monument
voor de werf wilde komen. Dit was afge
grendeld door eenheden van de specia
le politie (Zomo) nadat arbeiders 's och
tends kransen hadden gelegd. Toen de
drie a vierduizend mensen niet bij het
monument konden komen besloten ze
op te trekken naar het partijkantoor.
Dit kantoor, in 1970 tijdens de arbei
dersopstand platgebrand, werd door
eenheden van de Zomo krachtig be
schermd. De stoet die door het oude
centrum van de Hanzestad en langs het
centraal station trok groeide aan tot
ruim 10.000 mensen. Op 150 meter van
het kantoor werd hij tot staan ge
bracht met het waterkanon en lichtko-
gels. De politie hanteerde de wapen
stok en demonstranten rukten kinder
hoofdjes uit het plaveisel om terug te
gooien.
De Vereniging Milieudefensie heeft
de stuurgroep maatschappelijke dis
cussie energiebeleid laten weten niet in
te gaan op de uitnodiging om mee te
werken aan een zitting, die zal plaats
vinden op 9 september.
De Vereniging Milieudefensie stelt al
leen mee te willen doen aan de brede
maatschappelijke discussie voorzover
zij haar hele visie op het energiebeleid
kwijt kan.
Hierop trokken verschillende groepjes
demonstranten de binnenstad in en
wierpen barricades op. Tegen half zes
leek het erop dat de Zomo de demon
stranten ook uit de binnenstad had ver
jaagd.
De sfeer in de stad was vrijdagavond
West-BERLIJN (AFP) - Een radio
station in West-Berlijn heeft vrij
dag, op de verjaardag van de bouw
van de Berlijnse Muur, melding
gemaakt van een protestbrief te
gen de tweedeling van Berlijn. De
brief zou afkomstig zijn van twee
Oostduitse grenssoldaten van het
'regiment van 13 augustus' dat be
last is met de bewaking van de
muur.
De twee Oostduilsers wijzen op
het risico dat ze met de brieflopen.
„Toch willen wij erop wijzen dat,
ondanks de grootscheepse ideolo
gische propaganda, niet alle solda
ten en officieren staan achter alles
wat de staat zegt te beschermen en
te verdedigen. De muur is niet ac
tueel meer. Doet er iets tegen".
De schrijvers van de brief riepen
op tot het uitzenden van liederen
die tegen de muur gericht zijn. Het
was vrijdag 21 jaar geleden dat de
DDR besloot tot het bouwe nvan
de muur.
nog erg gespannen. In de hele stad pa
trouilleerde de Zomo intensief.
In Warschau kwam het na een uiterst
gespannen dag om zeven uur tot een
uitbarsting. Nadat de politie 's nachts
opnieuw de bloemenkrans op het Vic
toriaplein had verwijderd kwamen in
woners van Warschau, zoals de laatste
tijd gebruikelijk is, nieuwe bloemen
leggen zodat het kruis tegen de avond
meer dan tien meter lang was.
Tussen de rode en witte bloemen lagen
ook vlaggen van Solidariteit.
Even voor achten had de politie ieder
een verjaagd. Het Victoriaplein werd
geheel afgesloten, maar in omgeving
deden zich nog botsingen voor tussen
politie en demonstranten.
De ondergrondse leiding van Solidari
teit had opgeroepen tot vreedzame
protesten tegen de noodtoestand. De
militaire leiding van het land had via
de officiële media laten weten dergelij
ke protesten niet te zullen tolereren.
Ze dreigde dat dc voorgenomen intrek
king van de noodtoestand, eind dit
jaar, erdoor in gevaar zou komen.
Een groep naakte en hongerige kinderen wacht in de openlucht op kleding
en verzorging. De kinderen, oorspronkelijk honderd in getal, waren eerder
ondergebracht in een bejaardentehuis. Ze werden daar weggehaald, nadat
drie kinderen door de honger waren omgekomen. De kinderen zijn afkom
stig uit het Palestijnse vluchtelingenkamp Sabra.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - De onderhandelingen tussen de Amerikaanse onderhandelaar
Philip Habib en de Libanese regering over het vertrek van de PLO uit West-
Beiroet, die donderdag waren opgeschort in verband met de onophoudelijke
Israëlische aanvallen, zijn gisteren hervat Onder de indruk van de dreigende
Amerikaanse houding de onderhandelingen af te breken als het vuren niet omid-
dellijk gestaakt zou worden, is Israël nu afgestapt van zijn politiek van „militai
re druk" om het vertrek van de Palestijnen tc bespoedigen.
ZIERIKZEE - De steunstang van één
van de hameipoorten van de Zierikzee-
se ophaalbrug over de Nieuwe Haven
heeft vrijdag een personenauto opge
vangen die zonder deze 'vangrail' vrij
wel zeker in de haven was beland. De
op de stang balancerende auto trok
veel belangstelling. In actie kwamen
de rijkspolitie, brandweer, gemeente
werken, havenpersoneel en een ber
gingsbedrijf.
Volgens de politie was het gebeuren het
gevolg van een schrikreactie van de be
stuurder van de auto. een overigens on
gedeerd gebleven Rotterdammer Deze
schampte in de Zuidhavenpoort een
fietsende mevrouw die daarbij haar
hand verwondde. Van de schrik trapte
de man op het gaspedaal in plaats van
op de rem. Hij botste tegen een muur,
schoot de poort uit om tenslotte op de
brug te eindigen in een vaste omarming
met de stang van de hameipoort. De
auto kan als verloren worden be
schouwd. Behoudens wat schilderwerk
bleef de eind 1980 nieuw gebouwde op
haalbrug nagenoeg schadevrij.
Habib is voornemens op korte termijn
naar Israël te reizen om de laatste pro
blemen uit de weg te ruimen. Volgens
de Libanese premier Shafik Wazzan
maken de voorstellen die Habib zal
overbrengen een overeenkomst nu ze
ker mogelijk. Israël houdt nog onver
minderd vast aan de eis een lijst met de
namen van alle Palestijnse strijders te
krijgen.
Zowel in Jeruzalem als in Beiroet toon
de men zich gisteren optimistisch over
de kans van slagen voor het evacuatie-
plan van bemiddelaar Habib. President
Reagan van de Verenigde Staten heeft
vrijdag verklaard „redelijk optimis
tisch'' te zijn over een oplossing van de
crisis in Libanon. Een eerste groep Pa
lestijnse strijders zal eind volgende
week uit Beiroet per boot naar de Jor
daanse havenplaats Akaba vertrekken.
De Libanese staatsradio sprak over een
begin van de evacuatie volgende week
donderdag.
Was er in Beiroet slechts hier en daar
nog sprake van sporadisch vuren, in
Oost-Libanon dreigt de situatie echter
elk moment op te laaien. Gisteren
kwam het daar opnieuw tot artillerie-
duels tussen Synsche en Israëlische
eenheden nabij de weg Beiroet-Damas-
cus Zowel de Israëlische minister van
defensie Ariel Sharon als de opperbe
velhebber Rafael Etan hebben de afge
lopen dagen meerdere malen verklaard
dat niet alleen de Palestijnse strijders,
maar ook de Syrische troepen uit Liba
non moeten verdwijnen.
Met zijn eigenzinnige gedrag in het Li
banese conflict blijkt minister Sharon
niet alleen de Amerikanen maar ook
zijn collega's in het Israëlische kabinet
tegen de haren te hebben ingestreken.
Het Israëlische kabinet heeft besloten
de bevoegdheden van Sharon te beper
ken. De minister van defensie moet
zich nu voor belangrijke militaire
stappen eerst tot het kabinet wenden.
Premier Begin was niet tevoren op de
hoogte gesteld van de hevige lucht
bombardementen die Israël donder
dag op Beiroet had uitgevoerd.
Enkele ministers hebben van Begin
geëist Sharon van zijn taak te ontheffen
als onderhandelaar in de besprekingen
over de evacuatie van de Palestijnen.
Hij zou bewust op een mislukking van
de onderhandelingen aansturen. De
kritiek van enkele ministers op Sharon
was tevens tegen Begin gericht, die tot
nu toe de minister van defensie de hand
boven het hoofd had gehouden, terwijl
het kabinet machteloos moest toekij
ken hoe Sharon de ministerraad voor
voldongen feiten plaatste.
In die strijd speelt ook de vraag wie de
opvolger van Begin wordt. De premier
maakte deze week bekend er over twee
jaar mee op te willen houden. Sharon
De slijtageslag
naar de stembus
B
ziet zichzelf als kandidaat voor het pre
mierschap.
De Nederlandse regering heeft vrijdag
middag in een verklaring haar „zeer
ernstige verontrusting" uitgesproken
over recente hevige bombardementen
en beschietingen door de Israëlische
strijdkrachten van West-Beiroet.
Minister Van Dijk voor ontwikkelings
samenwerking heeft 570.000 gulden ter
beschikking gesteld aan organisaties
die zich bezig houden met hulpverle
ning aan slachtoffers van het conflict
in Libanon. Dit bedrag komt bij de
ruim 1 miljoen gulden die de bewinds
man vorige week beschikbaar stelde.
Moeder Teresa in Beiroet
■et einde van de school
vakanties brengt niet al
leen weer de 'normale gang' in
de vaderlandse samenleving
gggjj maar meteen ook de verkie-
zingen voor de tweede kamer
(op 8 september) heel duidelijk in zicht.
De oproepingskaarten vallen door de
brievenbus. Afgelopen week zijn er in
vakantiestemming al wat voorproefjes
van een campagne voor de stembus ge
weest. Prominenten op de kandidaten
lijsten beginnen over de hoofden van de
kiezers in een hogere versnelling met
elkaar in debat te gaan. Resultaten van
verkiezingsenquétes over vermoedelij
ke posities van de partijen op dit mo
ment rollen uit de computers. Kortom,
het hele 'circus' komt -misschien wel
ondanks zichzelf - op stoom. Toch zal de
aanloop naar de stembus van begin vol
gende maand bepaald anders zijn van
karakter dan bij vorige gelegenheden.
Voor een deel doordat er sprake is van
zoiets als verkiezingsmoeheid. Zelfs op
de campagnebureaus van de partijen
beseft men dat driemaal in één kalen
derjaar een beroep op de kiezer om het
rode potlood maar weer ter hand te ne
men. wel wat veel is. Bovendien is de
bodem van de partijkassen inmiddels
goed te zien, zodat het opgeklopte ge
doe om de aandacht van de kiezer te
trekken alleen al om die reden binnen
strenge financiële grenzen moet wor
den gehouden. En dan is er het jaargetij
(met de gewenning aan een goede zo
mer) dat ook al niet lokt om het publiek
in zalen en sporthallen bijeen te bren
gen voor de politieke boodschap. De al
gemene verwachting is dat de campag
ne 'kort, sober en heftig' zal worden. Oi
die voorspelling uitkomt (en enig effect
zal sorteren) wordt pas op 8 september
duidelijk
Wil het straks niet uitsluitend een
verplicht nummer worden, dan zal
het vooral aankomen op wat de nade
rende verkiezingscampagne inhoude
lijk voorstelt. Op het punt van de pro
gramma's valt weinig nieuws te ver
wachten. Vlak vóór de top van de zo
mervakantie zijn ze op min of meer
geïmproviseerde partijcongressen
vastgesteld. In vrijwel alle gevallen
ging het om bijgevijlde versies van de
verkiezingsprogramma's waarmee de
partijen de stembus in mei 1981 tege
moet traden. Hoogstens is in de sociaal-
economische paragrafen de afstand
tussen het hoofd in de wolken en de voe
ten in het water van de werkelijkheid
kleiner geworden. Niets wijst erop dat
in de campagne de discussies tussen de
voormannen van de elkaar bekampen-
de partijen niet opnieuw zal verzanden
in een miljardendans van voorstellen
tot bezuiniging (lees daarvoor door
gaans: inkomensmatiging en lastenver
zwaring) Bij de vier - tot nog toe - grote
partijen zijn drie lijsttrekkers oude be
kenden van de laatste jaren. Van Agt,
Den Uyl en Terlouw zullen de kiezer
moeten uitleggen waarom zij denken
dat straks in een samenwerking tussen
hun CDA, PvdA en D'66 dingen wel zijn
te bereiken, die nog geen vier maanden
terug aanleiding waren tot een breuk.
En als dat uiteindelijk toch wat moei
lijk valt zullen ze de kiezer toch op z'n
minst moeten duidelijk maken welke
regeringscombinatie in Nederland-
compromissenland er in het andere ge
val zal moeten optreden om zoveel mo
gelijk van het eigen programma in da
den om te zetten. WD-lijsttrekker Nij-
pels is de debutant onder de lijsttrek
kers. In de opiniepeilingen staan de li
beralen ten opzichte van mei 1981 goed
zichtbaar op winst. Nijpels is de enige
die op weg naar de stembus energie uit-
straalt.
Verstrikt vooral in de eigen proble
men gaan de politieke partijen de
slijtageslag van de verkiezingen voor de
tweede kamer in. Voor de PvdA is er de
levensgrote vraag of er nog een keer re
geringsverantwoordelijkheid inzit of
dat de party voorjaren in de oppositie-
banken terechtkomt. D'66 kampt met
een tweespalt in eigen gelederen en het
vooruitzicht van opnieuw een forse te
rugval in de kiezersgunst Bij het CDA
stak juist deze week het probleem van
de 'loyalisten' weer de kop op. toege
spitst als het is op de kwestie van de
eventuele plaatsing van nieuwe NAVO-
kemwapens En de WD Is er alles aan
gelegen om de winst in regeringsverant-
woordeüjkheid om te zetten en niet
weer naar de zijlijn te worden gescho
ven. De komende weken zullen duide-
Ujk moeten maken of de campagne
naar de stembus van 8 september ook
nog toekomt aan het probleem waarop
de zaken dit voorjaar zyn stukgelopen:
dat van een beleid, gericht op econo
misch herstel in Nederland met zijn
enorm hoge werkloosheid en met de af
brokkeling van de verzorgingsstaat De
kiezer heeft er recht op te weten waar
hy wat dat betreft met zyn of haar keus
aan toe is. Er valt dus nog heel wat uit tc
leggen.
vdM
BEIROET iL'PD-NobelprijswinnareszusterTeresa heeft vrijdag een bezoek aan
West-Beiroet gebracht, hoewel de plaatselijke rooms-katholieke kerk het haar
vanwege de onveiligheid had afgeraden.
Moeder Teresa was in een door de oorlog geschonden tehuis voor geestehjk gehan
dicapte kinderen en bood hun onderdak aan. Ze zei dat de kinderen vandaag
zouden worden overgebracht naar een tehuis van haar congregatie van zusters
van barmhartigheid in Oost-Beiroet. Zuster Teresa had haar bezoek aan West-
Beiroet ook geheim gehouden om zich de pers van het lyf te houden. Sinds haar
aankomst in Libanon, woensdag, als persooniyk ambassadeur van paus Johannes
Paulus IL is zy door journalisten omstuwd geweest Moeder Teresa heeft in Bei
roet verklaard dat zy waar mogeiyk de hulp zal bieden die van haar wordt ge
vraagd.
