PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Honderden zitten uren
vast in kabelbaan
VS heropenen overleg
met Arabische landen
'VRIJE BENZINEPRIJS' KAN
TOT PRIJSSLAG LEIDEN
IRA DREIGT MET NIEUWE AANSLAGEN
Solo Van Hou welingen
Snuffelt U ook al
bussen de Kleintjes?
DEFECTE ATTRACTIE BEEKSE BERGEN
vandaag
NIEUWE ISRAËLISCHE AANVALLEN
Met ingang van 1 augustus
225e jaargang no. 170
Vrijdag 23 juli 1982
Weinig verandering
Droog weer en wolkenvelden. Middag-
lemperatuur van 18 graden aan zee tot
12 graden in het zuidoosten van het
Matige noorden wind.
BELFAST (AFP) - Het verboden Ierse Republikeinse Leger IRA heeft laten J1'® heeft opgelost" Hij verklaarde dat „een bom in Londen een grotere schok
«reten dat het nieuwe bomaanslagen kan plegen in Groot-Brittanniê. teweeg brengt dan honderd bommen in Belfast"
In 'Republican News' betuigt de IRA zijn spijt over de ongeveer 20 gewonden die
Ineen interview dat donderdag verscheen in het republikeinse Ierse blad 'Repu- afgelopen dinsdag zijn gevallen onder de burgers bij de bomaanslagen in Hyde
Scan News' zegt een woordvoerder van de IRA dat zijn organisatie „van nu af de "ev «1 ^tomnlen waren bedoeld voor militairen aldus de
woordvoerder. ..Er waren maatregelen genomen om de risico s voor de burgers zo
siorme logistieke problemen voor het uitvoeren van operaties in Groot-Brittan- klein mogelijk te maken"
H1LVARENBEEK - De Tilburgse brandweer heeft donderdagavond rond negen uur de laatste
passagiers uit de vastgelopen kabelbaan in het recreatiepark De Beekse Bergen bevrijd. Dat was
acht uur nadat de kabelbaan was stilgevallen.
Omstreeks één uur donderdagmiddag begaf de hoofdmotor van de 2800 meter lange baan met zijn
!15 gondels het door breuk in een twaalftal bouten. Het defect was van een dermate grote omvang
dat ook de reservemotor niet meer ingeschakeld kon worden. Bijna alle gondels waren bezet
naardoor 430 mensen op tien meter hoogte boven de Beekse Bergen zweefden.
ïutct werden de passagiers door per- staleerde lier de laatste bemande gon-
jjneel van het park per megafoon op de dels boven het water weggetrokken
xogte gesteld van de situatie. Er brak waarna de passagiers via de ladder naar
oen paniek uit. Met hoogwerkers van -----
ie brandweer en de energiebedrijven
ïl Tilburg. Breda en Eindhoven werd
iegonnen de mensen uit de gondels te
balen. De dagjesmensen die in de gon-
iels boven het water waren blijven ste-
Itn, werden via een soort reddingslijn
uit hun benarde positie bevrijd.
Ora deze actie veilig te laten verlopen
soest een personeelslid van de Beekse
Bergen halsbrekende toeren uithalen
ude kabelbaan, 's Avonds werden met
(endoor de Tilburgse brandweer gein-
PAGINA 2
gegevens
De Stichting welzijn buitenlandse
werknemers Zeeland wil. dat de ge
meente persoonsgegevens mogen ver
strekken over namen en adressen van
buitenlanders.
PAGINA 3
opnameduur
De ziekenfondsen willen vaste lande
lijke termijnen gaan stellen voor de pe
riode dat patiënten in het ziekenhuis
liggen na bepaalde medische ingre
pen. Het gaat daarbij om zestig tot ze
ventig voornamelijk rouUnematige
medische ingrepen, waarbij het moge
lijk is een gemiddelde opnameduur
vast te stellen.
PAGINA 7
weinig samen
Burgemeester mr W Blanken van
Goes vindt dat er sprake is van een
opvallend gebrek aan 'regionale soli
dariteit'. Hij heeft met teleurstelling
geconstateerd dat de gemeentebestu
ren op de Bevelanden bitter weinig sa
men optrekken, „en dat, terwijl er zo
ontzettend veel zaken zijn die grens
overschrijdend zjjn".
PAGINA 9
schandaal
In de Verenigde Staten dreigt de arres
tatie van de voormalige CIA-agent Ed
win Wilson te leiden tot een schandaal,
dat volgens Wilsons advokaat niet al
leen de CIA op zijn grondvesten zal
doen schudden, maar „misschien zelfs
de regering zelf'.
PAGINA 11
experiment
In de wielerploeg Capri Sonne waar-
vin Peter Winnen en Theo de Rooy
deel uitmaken, wordt geexperimen-
teerd met een apparaat dat de energie
In het lichaam van de renners op ni
veau moet houden. Het systeem laat
Och vergelijken met het opladen van
een accu
PAGINA 17
kbb
De aangekondigde plannen van Ko
ninklijke Bijenkorf Beheer om 1500 ba
nen af te stoten, ztJn mogelijk niet vol
doende om het warenhuisconcern uit
de financiële problemen te halen. Er
zullen dan dieper ingrijpende maatre
gelen moeten worden genomen bij de
KBB. In een brief aan de ruim twinUg-
duizend personeelsleden schrijft de
mad van bestuur letterlijk dat „be-
itaande herstelplannen ontoereikend
kunnen blijken te zijn".
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 6
en 7
Binnen- en buitenland: 3
en 9
Opinie en achtergrond: 4
Sport: 11 en 13
Radio en televisie: 14
Varia: 15
Financieel: 17
beneden konden. Op een 71-jarige
vrouw na die wegens hartklachten be
handeld moest worden, heeft geen der
kabelbaanpassagiers lichamelijk letsel
opgelopen. Een uitgebreid onderzoek
zal aan het licht moeten brengen hoe
het defect is kunnen ontstaan.
Wat een dagje pret in het recreatiepark
de Beekse Bergen had moeten worden,
liep voor 430 mensen uit op een ervaring
waar ze met gemengde gevoelens op te
rug zullen kijken. Omstreeks een uur
donderdagmiddag viel de 2800 meter
lange kabelbaan van het park waarin
zij getweeën in gondeltje.s zaten door
een breuk in een twaalftal bouten in de
hoofdmotor stil.
Het onheil geschiedde op een plaats
waar ook de reservemotor geen uit
komst meer kon bieden. Daar hingen ze
dan, tien meter boven de Beekse Ber
gen onder een halfbewolkte hemel iri
een aangenaam temperatuurtje. Een
fors aantal gondels hing boven het wa
ter dat in het park in ruime mate aan
wezig is. Direct rukten personeelsle
den van het pretpark uit om in de lucht
zwevende vaders, moeders, kinderen
en bejaarden op de hoogte te stellen
van de situatie en hen moed in te spre
ken. Niemand raakte in paniek en
spoedig verschenen de eerste hoogwer
kers en ladderwagens van de brand
weer uit Tilburg, Breda en Eindhoven
ten tonele.
Stelselmatig werd gondel na gondel
leeg gehaald, een operatie die vele uren
in beslag nam. Met trillende knieën en
wat wit om de neus zocht de een na de
ander vaste voet onder de grond. In het
restaurant van het park kwamen ze on
der het genot van een drankje en een
hapje weer wat op verhaal. De redding
van een 71-jarige mevrouw van wie be
kend was dat zij hartpatiënte is verliep
minder vlot. Ze durfde aanvankelijk
niet vanuit de gondel op de brandweer-
ladder. maar na enkele bemoedigende
woorden ging ze toch langzamerhand
stapje voor stapje richting aarde.
Op de grond aangekomen werd ze opge
vangen door de bemanning van een am
bulance die na een onderzoek van de
hartslag constateerde dat ze het avon
tuur redelijk goed doorstaan had.
Voortdurend bleef het personeel rond
rijden met de megafoon om de „hoge
gasten" moed in te spreken.
Veel moeilijker was de bevrijding van
de passagiers in de gondels die boven
het water hingen. Daarvoor werd de
Slot zie pagina 8 kolom 1)
HILVARENBEEK - Een Tilburgse brandweerman draagt een jongetje via de
ladder van een hoogwerker naar beneden. Door een breuk in de hoofdaandrijfmo-
tor van de kabelbaan in het recreatiepark 'De Beekse Bergen' moesten honderden
inzittenden uit de gondels van de 2800 meter lange kabelbaan worden bevrijd.
4 f*
|p ft
SAINT-PRIEST - Na de laatste bergetappe van de Ronde van Frankrijk in
Morzine belde Adrie van Houwelingen naar zijn vrouw Ans in Zaltbommel.
„Morgen win ik de etappe", meldde de oudste van de twee fietsende broers in de
telefoon. „Ik voel me nog prima in conditie. Als het moest had ik de rit over al die
cols direct terug kunnen rijden. Zo fris was ik aan de eindstreep".
Een uur voor het vertrek van de 18e etappe gaf Van Houwelingen zijn mecanicien
opdracht om een tandwiel met de twaalf te monteren. „Iedereen is vandaag ziek.
Ik ga aanvallen en ik heb een zware versnelling nodig om in de afdalinkjes extra
vaart te maken". Adrie van Houwelingen zette een lange ontsnapping op touw en
zegevierde tenslotte met meer dan 10 minuten voorsprong op het pelotondat hem
nauwelijks achterna gezeten had.
Meer op pagina 11.
i Van onze correspondenteni
WASHINGTON - JERUZALEM - Phi
lip Habib, de Amerikaanse onderhan
delaar in de Lihane.se crisis, onder
neemt een nieuwe poging om de pat
stelling bij Beiroet op te lossen. Dit
werd donderdag in Washington be
kend gemaakt door een woordvoerder
van het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken. Na het bezoek van
de Saoedische en Syrische ministers
van buitenlandse zaken probeert Was
hington vaart in de onderhandelingen
te houden.
Habib zal overleggen met vertegen
woordigers van Syne. Saoedi-Arabië,
Egypte en Jordanië. De PLO komt nog
steeds niet op het lijstje voor. Maar ach
ter de schermen proberen de Amerika
nen indirect met PLO-vertegenwoordi-
gers over de voorwaarden tot erkenning
van deze organisatie te onderhandelen.
Officieel is er geen contact tussen de VS
en de PLO, maar het komt er dichtbij.
De positie van de PLO is het meest om
streden. Onderhandeld wordt nu over
officiële aanvaarding van de Veilig
heidsraad-resolutie 242 door de PLO.
Die resolutie erkent Israel officieel en
vat de kwestie van de Palestijnen op als
een vluchtelingenprobleem. Omdat
PLO-leider Yasser Arafat dat niet kan
verteren, moet die erkenning van de re
solutie met een verklaring van de Pale
stijnse rechten gepaard gaan.
Via Franse en Arabische tussenperso
nen proberen PLO-vertegenwoordigers
het met de Amerikanen op een ak
koordje te gooien.
Voor het eerst hebben de Syriërs laten
doorschemeren dat ze bereid zijn om
enkele, maar lang met alle PLO-ers on
derdak te verlenen Het zou dan vooral
gaan om overname van de officiële
PLO-bureaus die nu in Beiroet zijn gele
gen. De Amerikanen hopen dat Egypte
en Jordanië ook gastvrijheid zullen ver
lenen. Volgens de Arabische minister
Saud zijn Algerije en Irak ook bereid
om Palestijnse strijders op te nemen.
De Arabische minister van buitenland
se zaken vroeg steun' van Amerikaanse
troepen bij de evacuatie van de Pale
stijnen om hen tegen de Israëli's te be
schermen. Amerika heeft nog niet offi
cieel geantwoord.
Het Israëlische leger heeft donderdag
Syrische en Palestijnse stellingen
langs de gehele bestandslijn in de Be-
kaa-vallei in Oost-Libanon aangeval
len. Israëlische tanks rukten naar het
oosten op en trokken door Syrische
troepen beheerst gebied binnen. Daar
bij vonden hevige Iuchtbombarde-
Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Benzine zal op korte ter
mijn niet onbelangrijk goedkoper wor
den nu minister van economische za
ken Terlouw besloten heeft de prijzen
met ingang van 1 augustus vrij te la
ten. Er wordt stuntwerk verwacht dat
de automobilist duidelijk voordeel
kan gaan opleveren.
In kringen van de consumentenorgani
saties leeft echter de vrees dat de prij
zenoorlog slechts tijdelijk zal zijn. Het
Konsumenten Konkakt ziet de 'vrij
heid-blijheid-filosofie van Terlouw' op
den duur slechts leiden tot prijsverho
gingen
Bij de bond van garagehouders (Bovag)
is men ook niet gerust op de toekomst.
Daar verwacht men uit concurrentie-
overwegingen zodanig dalende prijzen
dat met name middelgrote benzinesta
tions over de kop zullen gaan. Het zou
een groot verlies aan arbeidsplaatsen
opleveren.
Minister Terlouw had de prijzen van de
benzine (en van andere aardoliepro-
dukten) oorspronkelijk al op 1 juli vrij
willen laten. Op aandrang van de Twee-
de-kamercommissie voor economische
zaken stelde hij zijn beslissing uit voor
nader overleg met allerhand organisa
ties. Dat overleg heeft hem echter niet
verder geholpen.
Prijsmelding
Terlouw heeft nu de knoop doorge
hakt. Hij zal niet langer eens per vee
tien dagen de verschillende maxi
mumprijzen vaststellen.
Wel verlangt hij van de betrokken be
drijven dat ze de prijzen die ze vragen,
bij het ministerie melden. De minister
wil zich daarmee een mogelijkheid ver
schaffen om de prijsontwikkeling in de
gaten te houden
Aan de hand van de prijsmeldingen zal
de minister voor het einde van het jaar
besluiten of de vrije prijsvorming vol-
genajaar Kan worden voortgezet, Bij de
benzinemaatschappijen is men aller
minst gelukkig met de beperking die
Terlouw daarmee aan het vnj laten van
de prijzen verbindt.
Men verwijt de minister een
hypocriet gedrag. Zo lang de prijzen
zakken, zal de minister mets doen.
maar hij laat voor zichzelf de mogelijk
heid open om de maatschappijen toch
weer aan banden te leggen, wanneer de
prijzen opnieuw zouden gaan stijgen
De Nederlandse Organisatie van Olie-
en Kolenhandelaren .Novoki heeft al
eerder aangekondigd dat zij voortaan
adviesprijzen zal gaan opstellen
Met de bekendmaking dat hij de prijzen
voortaan vrij zal laten, heeft de minister
het betrokken bedrijfsleven er nog
maals op gewezen dat de individuele
verticale prijsbinding op zo kort moge
lijke termijn dient te worden opgehe
ven. Dat betekent dat de benzinemaat
schappijen niet meer aan de pomphou
ders mogen voorschrijven welke prijs
zij voor een liter benzine (of ander olie-
produkt) moeten vragen.
De Consumentenbond vindt dat over
enige tijd zeer goed moet worden beke
ken wat de gevolgen zijn van Terlouws
besluit. De bond verwacht dat het vrij
laten van de prijzen wel zal werken in
gebieden waar veel pompen, vooral
'witte', zijn.
„In de steden zullen de prijzen wel da
len, maar we zien met angst in het hart
wat er gaat gebeuren langs de snelwe
gen. Daar staan dfe tankstations door
net concessiebeleid van Rijkswater
staat ver uit elkaar, waardoor de con
currentie beperkt is". De bond wil daar
om dat bij elk station de prijzen duide
lijk staan aangegeven.
Konsumenten Kontakt heeft laten we
ten samen met de Industriebond FNV
een landelijk netwerk te zullen opzet
ten waarmee de benzineprijzen van
honderden pompen in de gaten zullen
worden gehouden.
inenten, tankslagen en artilleriebe
schietingen plaats. Tegelijkertijd laai
de ook de strijd in Beiroet op. Het
westelijk stadsdeel, waaronder het
vliegveld, het stadion en de hoofd
kwartieren van de PLO werden door
de Israëlische strijdkrachten gebom
bardeerd.
In Jeruzalem gaven legerautoriteiten
een communiqué uit waarin zij stelden
dat het leger met deze aanval op de Sy
rische stellingen een regeringsbesluit
van gisterochtend had uitgevoerd. De
aanval zou opgevat moeten worden als
een boodschap aan Syrië dat Israël
geen activiteiten vanuit door Syrische
gecontroleerd gebied zal dulden. De af
gelopen dagen hebben Palestijnse gue-
rillastrijders meerdere malen vanuit
Oost-Libanon acties tegen Israëlische
eenheden ondernomen. Woensdag
nacht kwamen daarbij vier Israëlische
soldaten om het leven. Het dodental
aan beide zijden na de aanvallen van
donderdag was gisteravond laat nog
niet bekend.
Het oplaaien van de strijd in Beiroet,
deze keer duidelijk op inititiaf van Is
raël, moet ook gezien worden als een
beperkte militaire poging de politieke
impasse te doorbreken. In dit verband
heeft de minister van defensie Ariel
Sharon enkele opmerkelijke uitspra
ken gedaan. Sharon stelde dat de Pale
stijnse vluchtelingenkampen in Zuid-
Beiroet niet een integraal deel vormen
van het door Libanese moslims be
woonde westelijke stadsdeel. Met an
dere woorden: een militaire aanval op
de vluchtelingenkampen is niet het
zelfde als een Israëlische invasie van
West-Beiroet.
De Israëlische aanvallen concentreer
den zich gisteren dan ook op deze
vluchtelingenkampen.
Onderzoek verband
zomertijd en
verkeersveiligheid
(Van onze parlementaire reaactïëi
DEN HAAG - Minister Zeevalking
(verkeer en waterstaat) wil dat er een
onderzoek wordt ingesteld naar een
mogelijk verband tussen de verkeers
veiligheid en de zomertijd. Volgens de
minister bereiken hem steeds meer be
richten dat er meer ongelukken gebeu
ren doordat de spits in de ochtendmist
plaatsvindt.
Zeevalking deelde dit donderdag mee
na afloop van de ministerraad. Hij was
tijdelijk voorzitter van de ministerraad
bij afwezigheid van zowel premier Van
Agt als vice-premier Terlouw De minis
terraad heeft donderdag een besluit ge
nomen over de zomertijd voor 1983, on
danks de kanttekening van Zeevalking.
De zomertijd zal ingaan op zondag 27
maart en loopt tot 25 september 1983.
Voorts heeft de ministerraad inge
stemd met een wetsontwerp tot verlen
ging van de bevoegdheid opcenten op
de motorrijtuigenbelasting te heffen
voor het rijkswegenfonds
Herkent de kerk
de eigen stem?
WE
begint en eindigt de
invloed van de stem van
tSOTJ de kerken in de harde
werkelijkheid van de wereld
*2» van alledag? En herkennen
*=2^^ de kerken hun eigen stem ei
genlijk wel9 Die twee vragen zijn op het
ogenblik aan de orde in Genève, waar
het centrale comité (het hoogste be
stuursorgaan) van de Wereldraad van
Kerken zijn jaarlijkse vergadering
houdt. In het zogeheten oecumenisch
centrum daar houden de afgevaardig
den zich voornamelijk bezig met de
voorbereiding van de assemblee van de
Wereldraad, die in de zomer van 1983
duizenden deelnemers van protestant
se en orthodoxe kerken en waarnemers
van onder meer de rooms-katholieke
kerk en van met-christelijke godsdien
sten naar het Canadese Vancouver zal
trekken. Op die assemblee wordt een
periode van zeven jaar afgesloten. Een
tijdvak, waarin dit platform van 300
aangesloten kerken, verspreid over de
hele aardbol, veel politieke, ideologi
sche en economische vraagstukken,
veel kwesties van oorlog en vrede op
zich heeft zien afkomen. Vaak heeft de
Wereldraad gepoogd stelling te nemen,
omdat dat nu eenmaal mocht worden
verwacht. Maar even zo vaak bleek het
uiterst moeilijk om eensgezind en effec
tief tot een standpunt te komen. Dood
eenvoudig omdat de eenheid in optre
den wel een symboolwaarde aan de top
van de Wereldraad had. maar naar de
deelnemende kerken soms erg moeilijk
te 'vertalen' viel.
Hoe hoog tijd het wordt om juist
naarstig zelfonderzoek te verrich
ten naar de oorzaken van de interne
conflicten en de moeilijke contacten
tussen - wat deze week in Genève werd
genoemd - 'de voorhoede en de kerkelij
ke achterban' benadrukte de secreta
ris-generaal van de Wereldraad, dr Phi
lip Potter in een felle toespraak. Hij
stelde zich teweer tegen het verschijn
sel dat de kerken in de Wereldraad met
zichzelf in conflict komen omdat zij niet
spreken vanuit de basis, maar via de
elite van kerkelijke leiders, doorgaans
de verdedigers van de gevestigde orde.
Potter, een predikant afkomstig uit de
Dominicaanse Republiek, heeft de af
gelopen jaren bij alle uitspraken en
standpunten van de Wereldraad steeds
de kanttekening gemaakt dat 'het
evangelie goed nieuws is voor de armen
en dat de kerk met die armen op de
wereld - in welk opzicht ook - opperste
solidariteit behoort te betrachten. Een
Nederlandse afgevaardigde van gere
formeerde zijde noemde de toespraak
van de secretaris-generaal 'hard maar
terecht' en kwalificeerde de functie van
de Wereldraad als die van 'een horzel in
de nek van de kerken'. Maar juist met
die rol hebben veel aangesloten kerken,
die zelf in de aanval op onrecht en ar
moede lang niet allemaal zo strijdbaar
voorop lopen, het maar moeilijk. Van
daar ook dat de rede van Potter naast
waardering ook veel kritiek te verduren
kreeg. In de visie van deze secretaris
generaal is de oecumenische beweging -
waarover de Wereldraad al zoveel jaren
moeizaam praat als het erom gaat er
inhoud aan te geven - niet alleen een
zaak van christelijke eenheid op zich
zelf Potter verwijt de kerken starheid
en traagheid wanneer zij niet ook tege
lijk uit een gevoel van gemeenschappe
lijke verantwoordelijkheid uitgespro
ken stelling nemen tegen kernbewape
ning. militairisme. economische en so
ciale onderdrukking. En dat heeft hem
en de top van de Wereldraad nogal eens
de aanklacht opgeleverd dat een po
ging wordt ondernomen de kerken te
politiseren.
De vraag wanneer, onder welke om
standigheden en vanuit welke ver
antwoordelijkheid de kerk van zich
moet laten horen is moeilijk eenduidig
te beantwoorden. Veel van de 300 bij de
Wereldraad aangesloten kerken treden
op vanuit een eigen historie en cultuur
patroon. Tussen die van dfe westerse in
dustrielanden en de jonge, onafhanke
lijke landen in de derde wereld zijn de
verschillen vaak bijzonder groot. En die
achtergronden zijn doorgaans bepa
lend voor de afstand tussen de afzon
derlijke kerken en het mondiale plat
form dat de Wereldraad voor al die ker
ken bedoelt te zijn Als Potter zich dan
ook voorneemt de verbindingslijnen
tussen de Wereldraad en de aangeslo
ten kerken te verbeteren en aldus ver
onderstelt 'de boodschap vanuit Genè
ve' duidelijker te kunnen overbrengen,
dan is dat maar een deel van het pro
bleem dat schuilt tussen (zoals hij het
zelf noemde) kerkelijke voorhoede en
achterban. Waar het om gaat is dat de
kerken hun eigen stem in die van de
Wereldraad zullen moeten herkennen,
willen zij zich met deze internationale
organisatie in alle opzichten verbonden
voelen. Daarom ligt tussen de haast
van Potters voorhoede en de traagheid
van de veelkleurige kerkelijke achter
ban onvermijdelijk een stap-voor-stap-
benadering vanuit de kerken tegenover
de grote politieke, sociale en economi
sche vraagstukken van de harde
werkelijkheid in de wereld van van
daag. Het initiatief van begin deze week
om een team van vertegenwoordigers
van de Wereldraad naar Libanon te zen
den is daarvan een voorbeeld. De be
doeling van deze missie is om de solida
riteit van de kerken met het volk van
Libanon tot uitdrukking te brengen en
te praten over de rol van de Wereldraad
bij de hulpverlening in Libanon. Voor
de kerken in de wereld zal het een grote
krachtproef zijn om zich uit te spreken
over alle aspecten van het gevaarlijk
conflict in het Midden-Oosten. En ho
meer zij daarbij op één lijn zitten, hoe
belangrijker de invloed van die stem
kan zijn. vdM
