PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
oedkope stroom voor
[rootste gebruikers
Vijf doden bij
treinbotsing
DE HITTE
HEERST
kleintjes -
Regering VS twijfelt
over graanakkoord SU
^erlouw geeft ruim vier cent korting
Stookolie vrijdag goedkoper
'82
De kwetsbare
'energie-vreters'
MS
NEDERLAND
OVERWEEGT
GAS-EXPORT
TE VERHOGEN
Sogmaals: warm
Weersvooruitzichten voor donderdag t
n Bterdag. Veranderlijke bewolking
fn enkele regen- of onweersbuien. Mid-
^jlemperatuur dalend tot ongeveer
20 jraden.
225e jaargang no. 162
Woensdag 14 juli 1982
5 haaG (ANP) - Het aantal mensen dat als iverkloos staat geregistreerd is Nu zijn er, als rekening wordt gehouden met deze seizoencorrectie. 537.400 mensen
juni over het half miljoen geschoten. Het bedroeg toen volgens voorlopige werkloos. Dat zijn er 17.800 meer dan eind mei (12.100 mannen en 5.700 vrouwen),
van het ministerie van sociale zaken 521.600 tegen 486.000 eind mei, een
Svan 35.600 (16.100 mannen en 19.500 vrouwen). d.e arbeidsbureaus staan nu nog 12.600 vacatures geregistreerd, dat zijn er 500
[ad mei echter waren er ook al meer dan een half miljoen werklozen (519.600) als minaer dan eind mei-
„-fining wordt gehouden met het feit dat de werkloosheid gezien het zomersei- Ook als rekening wordt gehouden met het seizoen is de openstaande vraag
oen flink had moeten dalen. gedaald, en wel met 300
ÜS -I I
(Wan onze parlementaire redactie)
HAAG - De vijftig grootste industriële verbruikers van elektriciteit krijgen vanaf 1 juli een
orting van ruim vier cent per kWh. De Gasunie, het ministerie van economische zaken en de
omenwerkende Elektriciteits-Produktiebedrijven hebben hierover overeenstemming bereikt.
Je prijsverlaging wordt mogelijk gemaakt door de extra inzet van aardgas in elektriciteitscen-
rales. De korting moet leiden tot een verbetering van de concurrentiepositie van de grootverbrui-
tegenover het buitenland. Kleinere bedrijven vallen buiten deze regeling, terwijl het on-
urschijnlijk is dat zij alsnog een dergelijke tegemoetkoming kunnen verwachten,
ader de nieuwe regeling vallen 'ver-
oedelp' zeven grootverbruikers in
eland, hoewel er bij ten minste drie
drijven vraagtekens moeten worden
iet, aldus lichtte PZEM-woordvoer-
r Joziasse desgevraagd toe. Van vier
drijven is het vrijwel zeker dat ze de
nnvan 30 miljoen kWh per jaar afne-
b wel zullen halen.
svier zijn Total, Hoechst, NSM en Air
roducts. De andere drie bedrijven
urovernog twijfels bestaan zijn CPC,
itwil overgaan op zelfopwekking. Pe-
bodemsanering
Gedeputeerde staten van Zeeland vra-
jen Den Haag" om een aantal onder
jurken naar mogelijke bodemveront-
itinlglng ln de provincie. Gs hebben
ilut«ecretaris Lambers een lijst met
lodemsaneringsprojecten aangebo
den die enkele nieuwe plaatsen noemt
(ondermeer ln Middelburg en Sas van
Oest).
streng in de hand gehouden.
Rijkspolitie heeft de afgelopen dagen
een groot aantal waarschuwingen en
étn bekeuring gegeven. Een stukje
Bind bij Nieuwvllet werd per abuis in
nudistenblad
nuktstrand
PAGINA 7
whorg
Ni klichten van patiënten en perso-
ted komt er een nieuwe regeling voor
tel pastoraal werk in Slnt-Antonius-
üekenhuls ln Oostburg- Wie geen do
minee of pastor wenst kan dat bij op
name bekendmaken.
chiney, dat meestentijds kernenergie
gebruikt, en Zuid Chemie. Van deze
laatste twee is het niet zeker of zij de
gestelde norm wel zullen halen, aldus
de PZEM-woordvoerder.
Alleen bedrijven die meer dan 30 mil
joen kWh per jaar gebruiken komen
voor de regeling in aanmerking. De kor
ting geldt alleen voor het verbruik bo
ven de genoemde hoeveelheid. De be
drijven betaalden tot nu toe 13 tot 15
cent per kWh, zo'n zes cent meer dan
bedrijven in het buitenland, met name
in West-Duitsland. Dat verschil loopt
nu terug tot ongeveer twee cent.
Verdere kortingen treden op door een
beter gebruik van het gas (0.4 tot 0.5
cent per kWh). Ook zal rekening worden
gehouden met de totale bedrijfstijd,
hetgeen tot een aanvullende korting
van 0,2 cent leidt. Bedrijven, die zelf
hun elektriciteit uit aardgas opwekken,
krijgen evenredige kortingen. De Gasu
nie zal ook bedrijven die tot 1 juli 1987
overgaan op het zelf-opwekken van
stroom dit verlaagde tarief in rekening
brengen.
Volgens Terlouw wordt door deze kor
tingen nog niet het volledige verschil
met Duitsland weggewerkt. Dat is ech
ter ook niet nodig, omdat Nederland
een gunstiger vestigingsplaats voor de
ze bedrijven blijkt te zijn. De minister
verwacht geen problemen met de Euro
pese Commissie, vanwege een concur
rentievoordeel voor de industrie, om
dat de prijsverlaging samenhangt met
de huidige overproduktie van gas. „Je
raakt het gas aan de straatstenen niet
kwijt." aldus Terlouw op zijn persconfe
rentie.
Terlouw wees erop dat de reserveposi
tie van het aardgas aanzienlijk is verbe
terd en zo'n 200 miljard kubieke meter
groter is dan aanvankelijk werd ver
wacht. Dat komt onder meer doordat
besparingsprogramma's succes heb
ben. er nieuwe vondsten zijn gedaan en
misdrijven
Nederlanders lopen een flinke kans
slachtoffer te worden van een misdrijf
Uiteen enquête van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek blijkt dat 34
procent van elfduizend ondervraag
den êén of meer misdrijven meemaak-
AALTER - Vijf doden, vier zwaargewonden en 22 lichtgewonden vielen dinsdag
ochtend bij een ernstig treinongeluk in bet Belgische Aalter. Door nog onbeken
de oorzaak negeerde de machinist van de sneltrein Namen-Knokke drie oranje en
een rood waarschuwingssignaal. Zijn trein boorde zich 's ochtends om kwart
over zeven met een snelheid van 138 kilometer per uur in de achterste wagons
van de stoptrein Brussel-Oostende die op het station van Aalter van spoor aan
het wisselen was. De stoptrein werd over een lengte van 100 meter meegesleurd.
Volgens de Belgische verkeersminister De Croo moet het ongeluk te wijten zijn
aan een menselijke fout van de machinist van de sneltrein. De trein was twee
maanden oud en uitgerust met de meest moderne veiligheidsmiddelen. De machi
nist werd bij het ongeluk echter zwaargewond en overleed later. Justitie heeft de
zogenaamde 'zwarte doos' uit de locomotief van de sneltrein gevonden en probeert
nu daaruit op te maken wat er precies fout is gegaan.
De Croo, die samen met premier Martens het terrein van de ramp bezocht, wees
erop dat er veel meer doden en gewonden te vrezen zouden zijn geweest indien het
ongeluk zich niet in vakantiety d zou hebben voorgedaan. Normaal zitten zowel de
sneltrein als de stoptrein 's ochtends vroeg vol met passagiers, met name studen
ten en scholieren die nu grotendeels afwezig waren. Onder de vijf doden bevinden
zich overigens twee kinderen.
De sneltrein en de achterste wagons van de stoptrein waren rijp voor de schroot-
handelaar. De ravage was zo groot, dat de Belgische Spoorwegen de hele dag
bezig waren de chaos te klaren. Gisteravond echter werd niet uitgesloten dat
zich in de verwrongen staalmassa nog slachtoffers zouden bevinden.
het gasverbruik als gevolg van de eco
nomische teruggang minder is.
Terlouw wilde niet toezeggen dat ook
voor bedrijven die minder dan 30 mil
joen kWh per jaar verbruiken de
stroom goedkoper zal worden. Wel stu
deert het ministerie nog op een rege
ling, die dit mogelijk maakt.
De tijdelijke extra gasinzet zal tot 1 juli
1987 tot een stijging van het verbruik
met 20 miljard kubieke meter leiden.
Daarvan wordt nog dit jaar en in 1987
twee miljard ingezet en in de overige
jaren vier miljard. Al eerder was beslo
ten tot eind 1986 12 miljard extra gas in
te zetten, zodat deze hoeveelheid met 8
miljard is uitgebreid.
De grotere afzet van het gas compen
seert volgens Terlouw de lagere prijs
per kubieke meter. Hy verwacht niet
dat de regeling zal leiden tot een nieuw
gat in de rijksbegroting.
De nu gekozen oplossing moet dienen
als een overbrugging voor de tijd, na
1987, wanneer het aantal op kolen ge
stookte centrales aanzienlijk zal zijn
uitgebreid. De nu aangekondigde rege
ling zal niet gelden voor bedrijven, die
hun stroom nu al betrekken van centra
les die op kolen stoken.
VNO: te weinig
Een goede aanzet, waaruit blijkt dat er
oog is voor de problemen van het be
drijfsleven, maar er had meer moeten
gebeuren. Aldus reageerde de werkge
versorganisatie VNO dinsdag op de
plannen van minister Terlouw. Het
VNO vindt dat er te veel bedrijven niet
van de nieuwe regeling kunnen profi
teren.
De consumentenorganisatie Konsu-
DEN HAAG-Minister Jan Terlouw van economische zaken kondigde dinsdag op
een persconferentie in Den Haag aan dat de electriciteitsprijs voor grootverbrui
kers omlaag gaat.
SITU A TIE POLEN BELEMMERING
WASHINGTON (RTR/ANP/DPA) - Er is onenigheid binnen de
Amerikaanse regering aan het licht getreden over de vraag of de
op 30 september aflopende graanovereenkomst met de Sowjet-
Unie moet worden verlengd.
De minister van landbouw. John Block,
heeft er maandag bij president Reagan
op aangedrongen besprekingen over
een nieuwe overeenkomst te beginnen,
maar dinsdag verklaarde de speciale
handelsvertegenwoordiger van de rege
ring, Bill Brock, dat het voor de VS
moeilijk zal zijn over een nieuw graan
akkoord te onderhandelen zolang in
Polen de staat van beleg van kracht is.
Broek zou bij graanbesprekingen de be
langrijkste onderhandelaar zijn.
Minister Block acht het afsluiten van
een nieuwe overeenkomst in het belang
van de Amerikaanse boeren, die het op
het ogenblik moeilijk hebben als gevolg
van het lage prijspeil op de wereld
markt. Volgens Block moet er een dui
delijk verschil worden gemaakt tussen
Amerikaanse graanleveranties en me
menten Kontakt vindt dat nu minister dewerking van Amerikaanse bedrijven
Terlouw zoveel begrip toont voor het
bedrijfsleven door het toekennen van
een prijsverlaging voor elektriciteit, de
consument aan de beurt is.
Minister Terlouw zou de gasprijs in ja
nuari 1983 voor de kleinverbruikers niet
verder mogen verhogen. Ook de elektri
citeitstarieven kunnen volgens het
Konsumenten Kontakt op grond van
de gedaalde olieprijs omlaag.
aan de aanleg van een gasleiding van
Siberië naar West-Europa. Voor het
graan wordt contant betaald, zodat de
Sowjet-Unie het geld niet meer kan uit
geven aan wapens. Het materiaal voor
de pijpleiding wordt op krediet gele
verd en vormt daarom geen financiële
belemmering voor voortzetting van de
bewapeningswedloop, zo luidt de visie
van de minister.
De Sowjet-Unie en een Westduits
bankconsortium hebben dinsdag in
Leningrad een kredietovereenkomst
ondertekend voor de financiering van
leveranties van Duitse bedrijven ten
behoeve van de aanleg van de omstre
den gaspijpleiding, zo is bekendge
maakt door Deutsche Bank, de leider
van het consortium.
West-Duitsland zal per jaar 10,5 miljard
kubieke meter voor zijn rekening ne
men en wordt daarmee de grootste af
nemer.
Het Westduitse bedrijfsleven heeft ook
de meeste orders voor het project ge
kregen.
Een fabriek in Leningrad is intussen
begonnen met de massaproduktie van
krachtige turbines voor het transport
van het aardgas uit Siberië. Westerse
zakenlieden hebben gezegd te betwij
felen of hun vermogen groot genoeg is.
DEN HAAG (ANP) - Als gevolg van een
lichte daling van de noteringen op de
vrije markt gaan vrijdag 16 juli de prij
zen voor stookolie omlaag. Stookolie
met een zwavelgehalte van één pro
cent wordt 16,15 gulden per ton goed
koper (excl. bt w) en stookolie met twee
procent zwavel daalt 8,05 gulden per
ton in prijs. Het ministerie van econo
mische zaken heeft dit dinsdag meege
deeld.
Tegenover de prijsdaling op de olie-
markt stond een stijging van de gemid
delde dollarkoers van 2,72 gulden tot
2,75 gulden in vergelijking met de vori
ge periode waarin de prijzen werden
vastgesteld.
De lagere noteringen be
troffen vooral stookolie met één pro
cent zwavel. De prijzen van de overige
aardolieprodukten, waaronder benzi
ne. blijven ongewijzigd.
ontsnapt
TOUR
onbedreigde zeges
DeTemeuzense atlete Marjan Olysla-
hwft twee onderdelen van de
JTOxl-aUetlekwedstrij den in Roosen-
®Algewonnen. Marjan was de snelste
JNf honderd meter horden en de
wthonderd meter.
Nieuws uit Zeeland: 2,5,7
en- en buitenland: 3
en li.
Opinie en achtergrond: 4.
sPort: 13 en 15.
Nadio en telvisie: 17.
Financiën, economie: 19.
Redders zoeken tussen de wrakstukken van de treinstellen naar overlevenden en slachtoffers
DEN HAAG- De zomerse temperaturen blijven ons land beheersen. Giste
ren telde het KNMI in De Bilt de dertiende zomerse dag van dit jaar met
temperaturen boven de 25 graden. Maar het (voorlopige?) einde van de
zomerse dagen lijkt in zicht. Vandaag zullen de temperaturen weliswaar
opnieuw tot rond de dertig graden stijgen, maar vanaf donderdag daalt de
thermometer naar ongeveer twintig graden.
In Den Haag en Rotterdam voerde
de gemeente een tropenrooster in
voor haar ambtenaren. Het rooster
geldt niet voor loketambtenaren,
omdat het publiek er geen hinder
van mag ondervinden
Het warme weer heeft vooral de
windsurfers naar het water gelokt,
hetgeen nu de nodige problemen
heeft veroorzaakt. De surfers ne
men zoveel ruimte in beslag, dat
het recreatieschap Oostelijk Gel
derland maatregelen heeft moeten
treffen Bij teveel drukte op het wa
ter wordt een vlag gehesen en gaat
een sirene loeien. Dat is het teken
voor de suiters om de zeilen te strij
ken. Pas als een aantal de kant
heeft opgezocht, kan er verder wor
den gesurfd.
Aan het warme weer wordt uitste
kend verdiend. Houders van
strandtenten spreken nu al over
een fantastisch seizoen. Ook de
frisdranken- en bierindustrie
draait op volle toeren, maar van
tekorten is nog geen sprake.
Voor de consument heeft het zo
merse weer nog het voordeel, dat de
groenteprijzen enorm zijn gedaald.
De hitte heeft btj de kwekers tot
recordomzetten geleid.
Toch worden de goedkope groen
ten nauwelijks verkocht De consu
ment koopt liever frisse groenten
als tomaat, sla en komkommer,
Niet iedereen is even gelukkig met
het mooie weer. De grote waren
huizen, die aan de vooravond van
de uitverkoop staan, maken moei
lijke tijden door. De klanten blij
ven weg.
BRUSSEL (ANP) - Nederland over
weegt een fundamentele wijziging in
zijn aardgasbeleid. Het gaat om een
(tijdelijke) opvoering van het eigen ge
bruik in elektriciteitscentrales en om
verhoging van de export.
Dat heeft drs. Willem Tieleman, direc
teur-generaal energiezaken by het Ne
derlandse ministerie van economische
zaken, dinsdag in Brussel in de Europe
se energieraad meegedeeld. Tieleman,
die de Nederlandse delegatie in die raad
leidde, maakte duidelyk dat de Neder
landse aardgasafzet sneller afneemt
dan verwacht werd ..en dat geeft meer
ruimte voor een gewijzigd gasbeleid".
rinister Terlouw van eco
nomische zaken heeft
gisteren officieel bekendge
maakt hoever hij ongeveer 50
energie-verslindende bedrij-
■5# ven wil tegemoet komen met
een verlaging van de tarieven voor elek
triciteit. Een niet onbelangrijke mede
deling op de dag waarop tevens duide
lijk werd dat Nederland kort geleden de
grens van 500 000 (een half miljoen!i
werklozen is gepasseerd. Werkgelegen
heid en stroompnjzen voor zogeheten
grootverbruikers in de industrie staan
nameüjk in direct verband met elkaar.
Als gevolg van de veel duurder gewor
den elektriciteit (zeker in vergeiyking
met ons omringende landen als Frank
rijk. West-Duitsland en Belgiè» is de
concurrentiekracht van juist deze on
dernemingen de laatste jaren stevig
aangetast. Dat een dergelijke ontwik
keling niet zonder gevaar is hebben de
ze bedrijven het kabinet met gezamen
lijke druk de afgelopen maanden duide
lyk gemaakt. Want juist van een verbe
tering van de concurrentiepositie ten
opzichte van het buitenland moet Ne
derland-exportland het met zijn be
drijfsleven hebben. Met hoge arbeids-
en energiekosten heeft de Nederlandse
industrie zich enkele jaren terug op een
groot aantal terreinen uit de markt ge
prijsd. En waar de kosten van energie
een zeer groot onderdeel van de pro-
duktie uitmaken srujdt het mes nadelig
aan twee kanten. De goedkopere tane
ven die de minister ter beschikking
stelt (via de extra inzet van aardgas,
waaruit de elektriciteit wordt gemaakt)
gaan naar bedrijven als Hoogovens.
DSM, Akzo Zoutchemie, Dow Chemi
cal - bedrijven waar de energierekening
globaal een kwart van de omzet be
loopt.
In wezen is de handreiking van Ter-
louw aan deze typische 'stroomvre-
ters' onder de Nederlandse bedrijven
een herijking van de vestigingsvoor
waarden voor de industrie. In de jaren
'60 en begin '70 hebben achtereenvol
gende regeringen en ook lagere overhe
den (provincies en gemeenten) een zee
haven- en industriebeleid gevoerd, dat
er op was gericht vaak buitenlandse on
dernemingen aan te trekken voor vesti
ging van fabrieken. Gunstige ligging
aan zee, een stabiel sociaal klimaat,
goede verbindingen met het achter
land, hoog gekwalificeerd onderwijs. -
het waren stuk voor stuk punten waar
mee Nederland hoog scoorde als het tot
onderhandelingen met gegadigde on
dernemingen kwam. Veel van deze be
drijven hebben een produktie in de
sfeer van (petro)chemie en metallurgie.
En waar het dan om de levering van
energie ging wilde de overheid ook nog
wel eens een aardig aanbod doen, iets
wat tenslotte in onze buurlanden niet
onbekend was. Op een enkele uitzonde
ring na overtroffen overigens de andere,
typisch Nederlandse aantrekkelijkhe
den dat energie-voordeel. Zeker in een
tyd toen energie nog redelyk goedkoop
kon worden genoemd.
De positie van de grootverbruikers
van elektriciteit is intussen danig
veranderd als gevolg van twee energie-
crises. Ze kwamen gaandeweg in de
hoek van de kwetsbare ondernemin
gen. En als zodanig hebben ze zich ook
voor een deel aaneengesloten in een Sa
menwerkingsverband Industriële
Grootafnemers van Energie (SIGE).
Deze bewuste groep heeft het kabinet
er tenslotte van weten te overtuigen dat
er iets moest gebeuren in tarieven-land,
willen er op termyn geen ongelukken
gebeuren en op grote schaal arbeids
plaatsen verloren gaan. Het prijsver
schil met het buitenland was zo opval
lend geworden dat de andere gunstige
vestigingsvoorwaarden in Nederland
van destyds er bij begonnen te verble
ken. In andere landen gelden tarieven
stelsels die voordelig uitpakken en
wordt elektriciteit gemaakt met een re
latief goedkoop brandstoffenpakket.
Duitsland maakt meer en meer gebruik
van steenkool en bruinkool, in België
worden de tarieven laag gehouden door
de vrij aanzienlyke inzet van kernener
gie, maar Nederland stookt zyn elektri
citeit erg duur met aardgas dat in prijs
is gekoppeld aan stookolie. Op den
duur zal daar wel verandering in komen
wanneer ook hier sterker wordt overge
schakeld op kolen, maar voorlopig (ze
ker een periode van 5 jaar) was een over
bruggingsregeling nodig voor de be
wuste grootafriemers. Het is te hopen
dat de nu getroffen maatregel om een
aantal vitale ondernemingen een stuk
je tegemoet te komen er toe zal leiden
dat binnen deze bedrijven zelf de ver-
nieuwings- en verbetenngsdrang in het
produktieproces als een stuk wissel
werking nog verder zal doorzetten.
Voor het niveau van het Nederlandse
bedrijfsleven en behoud van werkgele
genheid kan dan een dubbel effect ont
staan.
vdM
De Frans-Duitse industriële groep
'Erosatelliet' gaat twee kunstmanenfa-
briceren, zo heeft de Westduitse minis
ter voor wetenschappelijk onderzoek.
Andreas von Buelow. maandagavond
in Bonn meegedeeld. Hij en zijn Franse
ambtgenoot, Jean-Pierre Chevene-
ment. hebben het contract voor bouw.
lancering en beproeving tijdens twee
jaren van de Franse kunstmaan TDF-1
en de West-Duitse SAT goedgekeurd.
Tien bemanningsleden van de Britse
tanker Algol zijn omgekomen bij een
brand in de slaapruimten, zo hebben de
scheepvaartautoriteiten in Panama-
Stad dinsdag meegedeeld
