PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
►tart proefproject
windenergiecentrale
Israël verwerpt twee punten van
Amerikaans evacuatieplan PLO
Regering weinig enthousiast voor Zeeuws Energo-project
Blokkade Tour
Akkoord Philips-cao
REGERING: PARK VAN 10 TOT 20 WINDMOLENS
Van Agt noemt
politiek van VS
tegenstrijdig
Hg
Mysterieuze
bolletjes
opgeruimd
Zelfde weertype
Droog, perioden met zon maar ook
wolkenvelden. Middagtemperatuur
van 20 graden aan zee tot ongeveer 25
in het binnenland. Weinig toind, maar
in de middag aan de kust matige wind
225e jaargang no. 157
londerdag 8 juli 1982
tamse bv sinds 1881
VOOR HET BETERE DAKDEKKERSWERK
Postbus 154 - 4460 AD Goes - telefoon 01106-1740
IVan onze Haagse redacteuri
JEN HAAG - De regering ziet niet veel
t de mogelijkheden om het Energo-
roject van de PZEM en Rijkswater-
ut op het werkeiland Neelt je-Jans te
.randeren in een demonstratiepro
ject voor een windpark, gecombineerd
itt een opslagbekken,
tat blijkt uit het woensdag door minis-
•rTerlouw van economische zaken ge-
«bliceerde regeringsstandpunt over
Indenergie en Opslag', een stand
punt dat voortvloeit uit de studie naar
de haalbaarheid van het Plan-Lievense,
waarin wordt voorgesteld van het Mar
kermeer een groot windenergie en op
slagcentrum te maken. In de bij het re
geringsstandpunt behorende studies
wordt ook de mogelijkheid aangestipt
om voor de kust van Schouwen in zee
een spaarbekken voor energie te bou
wen. De nadelige planologische en mi
lieukundige effecten zouden hier klei
ner zijn dan bij de 'Lievense-lokatie' in
het Usselmeer. De regering vindt zo'n
spaarbekken overigens iets voor de
middellange termijn. Zij wil zich voorlo
pig beperken tot een demonstratie-win
denergiepark.
Het Energo-project dat voor Neeltje-
Jans is voorgesteld, waar tien vrij grote
windmolens van 3 megawatt gebouwd
zouden worden in samenhang met een
opslagsysteem waarvoor de bouwput
ten van de pijlers voor de stormvloed
kering gebruikt zouden worden, is voor
de regering niet echt interessant. Het
Energo-project is „geen optimaal com
promis tussen de te behalen leereffec
ten en de benodigde investeringen", al
dus het regeringsstandpunt. Het pro
ject levert geen belangwekkende nieu
we informatie op. zo is de verwachting,
die nodig is voor een juiste beeldvor
ming van de mogelijkheden van
energieopslag.
„Daarom ligt de bouw van een Energo-
spaarbekken vooralsnog niet in de re
de", staat in het regeringsstandpunt te
lezen. Slechts van de eventuele bouw
van een pomp-accumulatie-installatie
zou men iets kunnen leren.
De kust voor Schouwen is. zoals gezegd,
aangewezen als één van de plaatsen
voor een mogeljk buitengaats spaar
bekken. net zo als overigens de kust ten
westen van de Maasvlakte, welke laat
ste mogelijkheid door de betrokken
ambtelijke werkgroep iets positiever
wordt beoordeeld Er worden geen bij
zondere technische problemen ver
wacht bij de realisatie ervan. De in
vloed op de waterhuishouding voor de
kust wordt niet negatief ingeschat, ter
wijl een combinatie met de mogelijk
heid van opslag van baggerspecie en de
aanleg van een averijhaven wordt open
gehouden. Een goed drainagesysteera
wordt wel als technisch probleem ge
zien.
Volgens de verschillende w erkgroepen
kan de kennis die Rijkswaterstaat bij
de Deltawerken heeft opgebouwd be
houden blijven en uitgebreid worden
wanneer tot de aanleg van een spaar
bekken zou worden besloten.
JEN HAAG ANP/GPD) - De regering heeft besloten om in Nederland een proefproject op poten te
letten met een windenergiecentrale. De gedachten gaan uit naar een park van tien a twintig
windmolens, elk met een vermogen van 0,3 a 0,5 megawatt. In de tweede helft van dit jaar zal een
lefinitieve beslissing worden genomen over de prototypes van de windmolens die zullen worden
opgesteld, zo is woensdag bekendgemaakt. Nog voor het einde van het jaar zal worden bepaald
waar het windmolenpark wordt gevestigd. Uiterlijk eind 1984 moet met de bouw van het park
worden begonnen.
spoedige uitvoering van dit belangrijke
energieproject.
De meest in aanmerking komende ves
tigingsplaatsen voor deze „windcentra-
le" zijn: Friesland. Noordoost-Gronin-
gen, Flevoland en het Moerdijkgebied.
Overheid en elektriciteitsbedrijven
werken in dit project samen. De helft
let „demopark", zoals de nu te bouwen
iroefwindcentrale wel wordt genoemd,
an volgens minister Terlouw (econo
mische zaken) in 1985 elektriciteit aan
iet openbare net gaan leveren. Dit zei
)Üj woensdag nadat in de ministerraad
reenstemming was bereikt over
van de kosten, tot een maximum van
f35 miljoen wordt daar economische
zaken betaald.
Het proefpark komt er in het kader van
het zogenaamde plan-Lievense, dat
twee jaar geleden werd gelanceerd. Ir.
L. W Lievense uit Breda voorzag behal
ve een windmolenpark ook een spaar-
ongegrond
De uitbreiding van de Agrimarkt in
Goes is definitief van de baan. De
Kroon heeft beroepen van de gemeen
teraad van Goes en Agrimarkt BV on
gegrond verklaard De Kroon is van
oordeel dat uitbreiding van de Agri
markt het wlnkeipalroon in Goes zal
verstoren. Bovendien wordt vergro
ting van het bedrijf uit het oogpunt
van ruimtelijke ordening niet wense
lijk geacht.
theaterbureau
"Uit in Zeeland' wordt mogelijk omge
vormd tot een theaterbureau voor de
gemeenten Middelburg, Vlissingen,
Goes en Zierikzee. Volgens Jan de la
Mar, directeur van de Stichting Cul
tuurspreiding Zeeland, staan meer ge
meenten welwillend tegenover een
manier van samenwerking op het ge
bied van de podiumkunsten in Zee
land. Als de plannen doorgaan blijft er
een apparaat bestaan van waaruit des
kundigheid kan worden verstrekt als
het gaat om de organisatie van thea-
terevenementen.
PAGINA 3
postbank
De regering vindt dat de Postbank zo
spoedig mogelijk tot stand komt. Deze
- volwaardige - Postbank moet zo mo
gelijk al per 1 januari 1984 in werking
treden. Vestigingsplaats voor het
hoofdkantoor wordt Amsterdam. De
Postbank zal op commerciële basis ge
bruik blijven maken van de loketdien
sten van de PTT-kantoren
ziekenfonds
Er moet rekening worden gehouden
meteen 'stevige ingreep' in het zieken
fondspakket. De Ziekenfondsraad
voorspelt dat in zijn verslag over 1981.
De raad wijst op de adviesaanvragen
van de regering over beperkingen ln
het pakket om de kosten te beteuge
len.
De windturbine in Petten
bekken voor de opslag van elektriciteit,
te bouwen in het IJsseimeer (plaats van
de eventuele toekomstige Marker
waard of buitengaats in de Noordzee).
Een dergelijk bekken wordt nu nog niet
noodzakelijk geacht.
Losgekoppeld
Terlouw wilde dit onderdeel loskoppe
len van de rest. Hij lichtte woensdag
toe dat het verstandiger is in fasen te
werken. Er hoeft over opslag nog niet
te worden beslist, omdat maximaal
1000 miljoen watt vermogen (van de
„windcentrale") direct kan worden ge
leverd en niet hoeft te worden opgesla
gen. Pas als het windvermogen 2000
(Slot zie pag. 8 kol. 5)
CAIRO (UPI/AFP) - De Amerikaanse
buitenlandse politiek is enige tijd „te
genstrijdig" geweest. „Men kan niet
ontkennen dat Israël de invasie in Li
banon niet had kunnen uitvoeren zon
der enige Amerikaanse steun. Men kan
echter ook niet ontkennen dat zonder
de Amerikaanse druk de joodse staat
geheel Beiroet zou hebben bezet".
Dit heeft premier en minister van bui
tenlandse zaken Van Agt gezegd in een
interview met de Egyptische krant Al
Ahram dat woensdag is verschenen.
Van Agt bracht een driedaags bezoek
aan Cairo en keerde woensdagmorgen
terug naar Nederland.
De premier zei met te kunnen zeggen of
de Amerikaanse regering van te voren
op de hoogte was van de Israëlische
plannen in Libanon. Volgens Van Agt.
„weliswaar een vriend van de Verenig
de Staten", wordt de Amerikaanse poli
tiek in het Midden-Oosten „geken
merkt door veel aarzelingen'' en „door
een gebrek aan een duidelijke directe
poltieke lijn". Hij gaf toe dat de Ameri
kaanse-Europese betrekkingen onder
hevig zijn aan „werkelijke spanning" en
dat West-Europa graag deze spanning
wil opheffen maar dat Washington een
bijdrage in deze richting moet leveren.
Volgens de premier is Nederland bereid
opnieuw troepen te leveren voor Unifil
wanneer zijn mandaat wordt verlengd.
Van Agt vindt evacuatie van de PLO uit
West-Beiroet door de Franse vloot, on
der escorte van de Amerikaanse zesde
vloot, de enig voorstelbare oplossing
voor de 6000 Palestijnen in de Libanese
hoofdstad.
DENAIN - Honderden staalarbeiders uit het Noordfranse stadje Denain.
die ontslagen zijn of met ontslag bedreigd worden, hebben dinsdag de
Tour de France tot stilstand gebracht. De fabrieksarbeiders blokkeerden
het parkoers, waarop een ploegentijdrit gereden werd en zorgden voor een
uncicum in de lange Tourhistorie: de renners konden niet verder. De ren
ners van ploegleider De Kimpe, die als eersten arriveerden keken hulpe
loos rond, maar mochten de rit niet vervolgen. Ook andere ploegen werden
op andere plaatsen in het parkoers tegengehouden, zodat weldra een enor
me chaos ontstond.
De Tourdirectie annuleerde omstreeks één uur de etappe en besloten later
om zondag een tijdnt voor ploegen in te lassenJuist omdat het een ploegen
tijdrit was kon men de Touretappe niet vervolgen. Was het een gewone
etappe geweest, dan was de actie van de staalarbeiders mislukt, omdat de
Franse politie in zo'n geval de demonstranten uiteen had geslagen en Tour
baas Levitan de rennersgroep opnieuw had laten vertrekken.
Nu. nadat de tijdrit was stilgelegd, kon dat niet meer. De renners zouden
niet meer gestart zijn. De Belg Planckaert: „We hebben allemaal dikke
benen...'. (Zie ook pagina Ui
EINDHOVEN (ANP) - Philips en de
vakbonden hebben woensdagavond in
de zevende onderhandelingsronde een
principe-akkoord .bereikt over een
nieuwe cao voor de circa 75.000 Neder
landse Philips-werknemers. De prijs
compensatie - het belangrijkste strui
kelblok in de onderhandelingen tot
dusver - is voor dit jaar gehandhaafd
met dien verstande dat de Philips-
werknemers per 1 juli 2,75 procent
prijscompensatie krijgen in plaats van
de 3,3 procent die de bonden eigenlijk
hadden gewild. Het landelijk percen
tage prijscompensatie per 1 juli is 2,54
procent.
In de cao-onderhandelingen voor vol
gend jaar zal het al of niet voortzetten
van het systeem van prijscompensatie
bij Philips weer aan de orde komen, zo
is Philips met de bonden overeengeko
men.
De prijscompensatie per 31 december
1982 zal in ieder ge val 25 procent bedra
gen en als het landelijk gemiddelde ho
ger is zal dit worden gevolgd. Andere
punten uit het cao-akkoord zijn: experi
menten met het overschakelen van
vier- op vijfploegendiensten die per Phi-
lips-vestiging nader ingevuld moeten
worden gaan dit jaar van start. Ook is
overeenstemming bereikt over een an
dere wijze van het uitbetalen van de
eindejaarsuitkering en de vakantietoe
slag.
Het stoffelijk overschot dat dinsdag
ingemetseld werd aangetroffen in een
woning in IJsselstein was van een
vrouw met blond haar. Patholoog-ana
toom dr. Zeldenrust heeft dit woensdag
vastgesteld tijdens de sectie. Omtrent
de identiteit van de vrouw is volgens
een woordvoerder van de Rijkspolitie
nog niets bekend.
De Belg Roger Noel is in Polen gear
resteerd toen hij een radiozender over
handigde aan vertegenwoordigers van
de geschorste vakbond Solidariteit.
Dat heeft de politie in Warschau woens
dag meegedeeld.
De zender was verstopt tussen de medi
sche apparatuur die de manmzijr. auto
had.
halve finales
Vanmiddag en vanavond worden de
halve finales van het wk-voetbal in
Spanje afgewerkt In Barcelona ko
men eerst Italië en Polen tegen elkaar
in actie. Beide teams missen een be
langrijkespeler bij Polen blijft Boniek
aan de kant. Italië treedt aan zonder
Gentile. Belde spelers liepen in de
voorgaande wedstrijden twee keer te
gen een gele kaart op. In Sevilla strij
den West-Duitsland en Frankrijk om
een plaats in de finale. De Westduit-
aers zullen het karwei zonder hun ster
speler Rummenlgge moeten klaren.
Nieuws uit Zeeland: 2,5 en
7.
Binnen- en buitenland: 3
en 9.
Sport: 11, 12 en 13.
Varia: 14.
Radio en televisie: 15.
Financiën: 17.
(Van ome correspondent)
JERUZALEM - Israël heeft de Ameri
kaanse voorstellen die tot een evacua
tie van de PLO uit Beiroet moeten lei
den op twee punten verworpen. Israel
gaat er mee akkoord dat de Ameri
kaanse Zesde Vloot op de rede van Bei
roet de gewapende Palestijnen aan
boord neemt en hen onder de vlag van
het Rode Kruis overbrengt naar de Sy
rische haven Latakia. Het kabinet-Be
gin is tegen een politiek bureau in de
Libanese hoofdstad. Ook een even sym
bolische detachering van twee kleine
Palestijnse militaire eenheden bij het
Libanese leger wordt door Jeruzalem
van de hand gewezen.
Na de spoedzitting van het Israëlische
kabinet zeiden ministers optimistisch
te zijn over een vrijwillige aftocht van
de PLO uit Beiroet. Niet duidelijk is
waarop deze mening stoelt. De PLO zelf
ontkent nadrukkelijk door de Ameri
kaanse Zesde Vloot 'gered' te willen
worden
Israël heeft voor een overeenkomst
over het vertrek van de PLO uit Beiroet
een ultimatum gesteld dat zondag af
loopt. Dat heeft de Amerikaanse minis
ter van defensie Caspar Weinberger
woensdag gezegd Een besluit van die
strekking zou het Israëlische kabinet
afgelopen zondag hebben genomen.
Syrië heeft aangeboden de Palestijnse
guerrillastrijders op te nemen. Dit heeft
de Israëlische minister van economi
sche zaken. Jakov Meridor, woensdag
avond meegedeeld in een interview met
radio-Jeruzalem
Beschietingen
In en rond West-Beiroet zelf zijn de ar
tilleriebeschietingen over en weer na
een gevechtspauze van 12 uur woens
dagavond hervat Israel blijft zijn worg
greep op westelijk Beiroet verstevigen,
zo delen militaire zegslieden mee. al is
de toevoer van electriciteit en water
weer hersteld. Het verkeer tussen Oost
en West-Beiroet was woensdag zeer be
perkt van omvang.
Intussen rijst in Israël de vraag of met
het vertrek van de Palestijnen uit Bei
roet het PLO-probleem in Libanon is
opgelost. Er wordt op gewezen dat in
het Noordlibanese Tripoli nog Pale
stijnse kampen zijn en PLO-bases. Mi
nister van economische zaken Merridor
- belast met de Israëlische hulpverle
ning aan Libanon - heeft echter laten
weten dat Israel geen belangstelling
heeft voor Tripoli, ook al omdat niet uit
te maken is wie in die kampen vluchte
ling. en wie terrorist is. Dit werpt de
vraag op of de Israëli's in de vluchtelin
genkampen in Zuid-Libanon dat onder
scheid wel hebben kunnen en willen
maken.
De bereidheid van president Ronald
Sport en
politiek
'et onderbreken van de
gisteren (gedeeltelijk)
verreden vijfde etappe in de
Ronde van Frankrijk is geen
ISesaj op zichzelf staand incident.
De laatste jaren is het her-
fiaaMelyk voorgekomen, dat bepaalde
groeperingen belangrijke sportgebeur
tenissen aangrepen om via blokkades
de aandacht op hun problemen te vesti
gen. Een zelden falend middel, want
kranten, radio en televisie plegen nu
eenmaal veel aandacht te schenken
aan grote sportevenementen Het on
derbreken daarvan - en in dit geval de
afgelasting door de Tourdirectie - is
dus nieuws. In het Franse stadje De-
nam, waar duizenden arbeiders het
slachtoffer dreigen te worden van de
crisis in de staalindustrie, hadden de
voormannen van de met ontslag be
dreigde arbeiders weinig fantasie nodig
om meteen de ongekende mogelijkhe
den te zien van zo een verleidelijk ob
ject als een Touretappe. Uit sportief
oogpunt gezien een 'wanprestatie',
maar die staat in geen verhouding tot
wat de Franse regering presteert: slui
ting van de staalfabriek van Denain. De
Franse staalarbeiders hebben met hun
demonstratieve blokkade duidelijk wil
len maken, dat zij zich bedrogen voelen
door de beloften van de politieke partij
en en met name door Frankrijks presi
dent Francois Mitterrand. In dit geval
waren de arbeiders van oordeel, dat het
doel in alle opzichten de middelen hei
ligt. Toevallig was de Tour de France
bij de hand om aan hun protest extra
inhoud te geven. Jammer voor de ren
ners en vervelend voor hun miljoenen
supporters, die gisteren in de kou ble
ven staan, maar dramatisch voor de
sport is het niet. Politiek en sport zijn -
helaas - twee niet te scheiden groothe
den. In een moderne wereld als de onze
hebben zij nu eenmaal veel raakvlak
ken. Ieder mag dat betreuren, maar dat
neemt niet weg, dat de vermenging van
sport en politiek een realiteit is. In een
dergelijk klimaat kunnen botsingen,
zoals die zich gisteren hebben voorge
daan, niet altijd worden vermeden. Wie
daaraan voorbijgaat, heeft ook niets be
grepen van de maatschappelijke ont
wikkelingen van de afgelopen vijfen
twintig jaar.
Dim
De wind eronder
Na een periode van verwarrend veel
verspreide proefjes en elkaar be
concurrerende ideeën heeft het kabinet
dan nu besloten om het onderzoek naar
de mogelijkheden van windenergie in
Nederland doelgericht aan te pakken.
Nog voor het eind van dit jaar zullen de
plannen zijn uitgewerkt voor de bouw
van een windmolenpark (bestaande uit
10 tot 20 molens) met daaraan gekop
peld een elektriciteitscentrale, die
stroom moet gaan leveren aan het
openbare net. Minister Terlouw van
economische zaken heeft het regerings-
voomemen daartoe gisteren bekend ge
maakt en daarby aangetekend dat het
hier gaat om een samenwerkingspro
ject van overheid, industrie, markt en
wetenschap. Het is een goede zaak dat
juist dit onderdeel van de zogeheten al
ternatieve energievoorziening uit de
sfeer van de eindeloze discussies en het
vrijblijvend geëxperimenteer wordt ge
haald. Nederland-windland (op 'Neeltje
Jans' in de Oosterschelde waaide het
zelfs te hard voor de eerste proefmolen)
biedt in principe kansen voor de ont
wikkeling van windenergie. Als alle
partijen het daarover eens zijn moet op
korte termijn ook kunnen worden vast
gesteld hoe hoog de mogelijkheden in
de toekomst zijn aan te slaan. Waar het
dus eerst en vooral om gaat is dat erva
ring wordt opgedaan met de eerste be
ginselen van windenergie als concurre
rende leverancier van elektriciteit voor
de toekomst. De laatste paar jaar zijn
op papier allerlei aantrekkelijke, maar
ingewikkelde windenergieprojecten ge
combineerd met opslagmogelijkheden
van elektriciteit uitgewerkt. Het kabi
net wil er voorlopig nog niet toe over
gaan om deze op zich kostbare proefne
mingen op poten te zetten. Eerst moet
duidelijk worden of Nederland op ter
mijn uit windenergie werkelijk profijt
kan trekken. Een nuchtere aanpak,
waar weinig tegen valt in te brengen.
Alleen moet ze nu wel vlot van start, de
wind eronder
vdM
Reagan om Amerikaanse militairen in
te zetten voor een oplossing van de cri
sis in Libanon heeft in de Verenigde
Staten tot heftige discussies geleid.
Onrust
Voorop staat daar de vrees dat de Ame
rikanen direct bij het conflict betrok
ken zullen raken. Men waarschuwt dat
Washington er voor moet oppassen dat
het in deze kwestie niet alleen komt te
staan.
Yasser Arafat, zou officieel worden ont
vangen als hij zou besluiten naar Parijs
te komen. Dit heeft de Franse minister
van buitenlandse zaken, Claude Cheys-
son, verklaard in een vraaggesprek met
het weekblad Paris-Match.
DEN HAAG (ANP) - De bolletjes
die dinsdagmiddag in groten geta
le zijn gesignaleerd in de Wadden
zee tussen Terschelling en Ame
land. zijn door rijkswaterstaat op
geruimd. Dit heeft een woordvoer
der van het ministerie van verkeer
en waterstaat dinsdagmiddag
meegedeeld.
Onderzoek naar de samenstelling
van de oranje-geel gekleurde vet-
achtige bollen heeft uitgewezen dat
het ging om zachte paraffine Paraf
fine is een half-fabrikaat van olie en
is niet schadelijk voor het milieu
Over de herkomst van de bolletjes
tast rijkswaterstaat nog in het
duister.
