PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Omroepstaking voor groot deel mislukt Thatcher wijst VN-bestuur voor Falkland-eilanden af Moskou gebruikt niet als eerste kernwapens auto adria BONDEN STELLEN NIEUW ULTIMATUM Moore: ik voel me geweldig TOEZEGGING GROMYKO IN VN: BRITTEN MAAKTEN 15.000 KRIJGSGEVANGENEN Dfa Arafat zou in Sowjet-ambassade gevlucht zijn Regen toenemende bewolking gevolgd door ngen. Middagtemperatuur ongeveer Itgraden. Tot matig toenemende wind zindelijke richtingen. 225e jaargang no. 138 Woensdag 16 juni 1982 mtrMak-, 'udeuem-, M.fajfjfo/VWMKt/1- WMg&i-.d/rtM-tve wes«navendi|k 150 *463 A6 goes 01100 20440 (Van onze rtv-redactie) HILVERSUM - De omroepstaking, waardoor gisteren geduren de twaalf uur de radio- en televisiezenders nagenoeg geheel had den moeten zwijgen, is goeddeels mislukt. Omdat slechts 1000 van de 5000 werknemers van de omroepen gehoor gaven aan de stakingsoproep, waren er voldoende werkwilligen om zowel ra dio- als televisie-uitzendingen mogelijk te maken. gen niet zou worden belet aan de slag te gaan", aldus Gottmer. Desondanks omschreef hij de actie als een succes. „Het feit dat cr een behoor lijk aantal werknemers gevolg heeft gegeven aan de stakingsoproep is voor ons het belangrijkste. Ons streven was daarop in eerste instantie gericht". Volgens Cees Spaan, lid van de Raad van Beheer van de NOS, is de staking bij sommige onderdelen toch effectief geweest. Op diverse afdelingen van de NOS werd gestaakt. Vooral bij de om roeporkesten en de radiotechniek wa ren veel stakers. Bij de restaurants en de decorafdelingen was de staking zeer gevarieerd, aldus Spaan namens de werkgevers. Het CDA en de WD hebben in de Twee de Kamer tijdens een debat over de Omroepwet gezegd verheugd te zijn, dat de staking voor een flink deel is mis lukt. CDA-woordvoerder Van der San- de noemde de stakingsoproep van de bonden niet terecht, omdat er geen De staking begon dinsdagmiddag om tvaalf uur en had tot middernacht ra dio- en tv-zenders, met uitzondering wan een aantal nieuwsbulletins, stil moeten leggen. Maar reeds na twee uur bleek dat doel niet haalbaar te zijn. De uitzending van de schooltelevisie ging normaal door, omdat in de studio vol doende werkwillige technici aanwezig waren om de uitzending mogelijk te maken. Ook 's-avonds liep het op het beeld- jciierm niet zoals de stakingsleiding graag had gezien. De KRO zond het aangekondigde beeldverslag van het bezoek van de paus aan Genève op het eerste net gewoon uit, terwijl even later cp het andere net Sesamstraat was te sen. Ook daarna vonden de meeste programma's op beide netten gewoon doorgang. Op de radio bleef het weliswaar gedu rende de middaguren - buiten de afge sproken nieuwsuitzendingen op Hilver- mm-1 - stil, maar om 8 uur 's avonds «rd de uitzending van Hilversum-4 hervat. Een half uur later kwam ook Hüversum-2 weer in de lucht. gsleider Frans Gottmer zei het doorgaan van de uitzendingen te be treuren. „Maar we wisten dat dit tot de mogelijkheden zou behoren. We had den immers afgesproken, dat werkwilli- sprake is van een vermindering van de werkgelegenheid bij de omroepen. Aan de stakingsoproep is door onge veer de helft van het omroeppersoneel dat dienst deed. deelgenomen. In het stakingscentrum De Delta in Hilver sum lieten zich ruim 750 mensen regi streren als stakers. De TROS en de Evangelische Omroep waren de enige organisaties waar niemand het werk neerlegde. Bij de NOS staakten 360 werknemers. Van de overige zendgemachtigden was de belangstelling bij de VARA het grootst. Daar gingen 180 mensen in sta king. Bij de AVRO namen 20 werkne mers deel aan de actie, bij de KRO 29. bij de NCRV 15, de VPRO 25 en Veroni ca 15. Ook bij de Wereldomroep werd gestaakt. De bonden hebben de werkgevers in middels een nieuw ultimatum gesteld. Tot zondag middernacht krijgen de werkgevers de tijd te reageren op een voorstel de onderhandelingen te her vatten. Mochten zij daar niet op in gaan, dan zullen de bonden vergade ringen met hun leden beleggen om eventuele nieuwe acties te voeren. Na mens de werkgevers zei Spaan dat hij bereid blijft te praten, maar beslist niet wenst te onderhandelen over fi nanciële consequenties van de vak- bondseisen. De bonden zullen hun voorstel herhalen om een onafhanke lijke commissie te laten bemiddelen in het conflict. burgermoeder Mevrouw G. W. van Montfrans is dins dag in het dorpshuis in Serooskerke feestelijk ingehaald als nieuwe burge meestervan Veere Tijdens de installa tie verden door verschillende sprekeis de problemen rond het werkeiland Neeltje Jans naar voren gebracht. Na bet officiële gedeelte was er een druk bezochte receptie waarbij enkele hon derden dorpelingen van de gelegen heid gebruik maakten hun nieuwe "burgennoeder" te begroeten. PAGINA 3 haring Gisteren werd in Katwijk aan Zee de eerste 'Hollandse' nieuwe uit Dene marken aangevoerd De haring zal tus sen de drie gulden en drie gulden vijf tig gaan kosten. PAGINA 11 kinderbijslag De tweede kamer voelt weinig voor de door het kabinet voorgestelde korting van 4 procent op de kinderbijslag per 1 Juli zo blijkt uit de schriftelijke com mentaren van de fracties op het plan. Ook met zijn voorstel om alle sociale uitkeringen boven het gemiddelde ni veau op 1 juli te bevriezen, krijgt het kabinet in de kamer de grootste moei- IS doelpunten Op de eerste dag dat er 'echt' gescoord wrd tijdens het WK in Spanje brak Hongarije gelijk een record. Het zwak ke El Salvador werd met 10-1 opgerold. Schotland verkeek zich bijna op Nieuw-Zeeland, maar herstelde zich in de slotfase. 5-2. PAGINA 17 mk De eerste wedstrijdronde bij het WK heelt duidelijk gemaakt dat Peru en Kameroen tot de zwakke broeders moeten worden gerekend. PAGINA 25 hypotheken pedalende trend die zich de afgelopen jaren op de hypothekenmarkt heeft roorgedaan, werd ook in het eerste kwartaal van 1982 onverminderd voortgezet. Het blijkt dat in de eerste We maanden van dit jaar 35.700 nieu- hypotheken werden ingeschreven 53 300 in dezelfde periode van «t vorige jaar Nieuws uit Zeeland: 2, 5. 6, 7 en 9. Binnen- en buitenland: 3 upmie en achtergrond: 4. nieuws en sport: 15 en 17. Radio en televisie: 23. Financiën: 25. Braderie Middelburg: 19 PORT STANLEY (RTR)- De commandant van de Britse landstrijdkrachten op de Falkland-eilanden reed maandagavond nadat de overgave had plaatsgevonden in Port Stanley rond en zei tegen opgetogen eilandbewo ners: „Ik ben Jeremy Moore en het spijt me dat het ons drie weken heeft gekost om hier te komen". „Ik voel me werkelijk geweldig. Het is een grote opluchting", zei hij tegen een correspondent. Generaal Moore bracht hulde aan de Argentijnen: „Zij hebben zeer man moedig gevochten, velen van hen. Nu is het doden gelukkig afgelopen". De vrouwen van Port Stanley zoenden generaal Moore en de mannen druk ten hem krachtig de hand. Bij het licht van toortsen - de stroom was door een generatorbrand grotendeels uitgevallen -nam men Moore op de schou ders en zong hem toe: ,for he's a jolly good fellow Werkioillige cameralieden konden gisteren hun opnames voor Top-Pop niet afmaken omdat de studiolampen waren uitge schakeld. NEW YORK - De So w jet-Unie zal nooit als eerste gebruik maken van kernwa pens. Dat heeft de Russische president Brezjnev gezegd in een door zijn minis ter van buitenlandse zaken, Andrej Gromyko, voorgelezen boodschap aan de speciale ontwapeningszitting van de Verenigde Naties in New York. „Deze verplichting gaat in op het mo ment dat zij op dit spreekgestoelte wordt uitgesproken", aldus Gromyko. De boodschap van Brezjnev werd door de VN-vergadering met langdurig ap plaus begroet. Het Kremlin heeft een dergelijke belofte al meer uitgesproken, maar het is voor het eerst dat dit ge beurt voor een internationaal forum. Gromyko was de eerste vertegenwoor diger van de twee supermachten die het woord voerde. President Reagan zal de bijzondere zitting morgen toespreken. Volgens de Russische president mogen „de volkeren in de wereld nu verwach ten. dat het Russische besluit door an dere kernmachten wordt gevolgd". Wanneer de andere kernmachten een zelfde verplichting aangaan, staat dit in de praktijk gelijk aan een algehele uit banning van het gebruik van kernwa pens, wat door de overgrote meerder heid van de landen met instemming zal worden begroet, aldus de boodschap van Brezjnev. Hij onderstreepte echter, dat Moskou bij de uitvoering van het beleid rekening zal houden met de hou ding van de andere kernmachten „of zij de stem van het verstand en het Russi sche voorbeeld zullen volgen of dat zij de wereld in de afgrond willen storten' Brezjnev zegt in zijn boodschap voorts. dat hij op basis van gelijke tegenpresta ties bereid is alle wapensoorten te be perken of uit te bannen. De Russische president zegt in zijn boodschap verder, dat de Sowjet-Unie alles zal doen om te waarborgen dat kernwapens nooit wor den gebruikt. VanAgt Premier Van Agt heeft op de ontwape ningsconferentie er voor gepleit dat aan landen die niet over kernwapens beschikken garanties worden gegeven dat ze nooit doelwit zullen worden van een nucleaire aanval. De premier hield een rede die zich sterk concentreerde op concrete ontwapeningsmaatrege len. Van Agt zei tegenover de delegaties van de 157 lidstaten van de VN dat Neder land in zijn algemeenheid ontwape ningsmaatregelen voorstaat die „con creet. wederkerig, controleerbaar, mili tair van betekenis en realistisch zijn, met de nadruk op de meest stabilise rende wapensystemen". Mooie verkla ringen wijst Nederland af omdat deze in veel gevallen slechts schijn zijn en valse hoop wekken. Nederland wijst echtereen verklaring af dat niet als eerste kernwapens zul len worden ingezet. In het jargon heet dat de zogenaamde 'no-first-use-ver- klaring'. De N AVO, waartoe Nederland behoort, zal alleen in geval van agres sie kernwapens gebruiken. Ontspan ning is een noodzakelijke voorwaarde tot wapenbeheersing, aldus Van Agt. Andrej Gromyko (Van onze correspondent) LONDEN - De Britse premier That cher heeft dinsdag het lagerhuis offi cieel in kennis gesteld van de Argen tijnse overgave op de Falkland-eilan den. Thatcher, die met langdurige ap plaus werd begroet, verwierp een plei dooi van Labour-leider Michael Foot om een VN-bestuur op de Falkland-ei landen in overweging te nemen in plaats van de Britse soevereiniteit te herstellen. Thatcher zei verder dat 'er geen sprake van kon zijn' dat Argenti nië een rol zal spelen in de toekomst van de eilanden. Na de capitulatie van de Argentijnse troepenmacht is gebleken dat er veel meer Argentijnen op de eilanden waren dan steeds is gedacht. Tot hun eigen verbazing hebben de Britten bijna 15.000 krijgsgevangenen gemaakt. Bij Port Stanley gaven ruim 11.000 Ar gentijnen zich over, en op West-Falk land 2000. Meer dan 1800 Argentijnse soldaten waren al eerder bij de gevech ten om Port Stanley krijgsgevangen ge maakt. De cijfers spreken in Londen sterk tot de verbeelding, omdat de tota le Britse troepenmacht slechts 8000 man telde. De overgave van de Argentijnse troe pen kwam in de nacht van maandag op dinsdag toen hun commandant, gene raal Menendez, de onvoorwaardelijke capitulatie tekende in aanwezigheid van generaal Jeremy Moore. comman dant van de Britse strijdkrachten Moore bracht onmiddellijk het ministe rie van defensie in Londen op de hoogte van de overgave en eindigde zijn bood schap met: „De Falkland-eilanden zijn weer onder de regering die de Inwoners wensen God save the queen" Tekorten Het enorme aantal krijgsgevangenen brengt zijn eigen problemen met zich mee. Er is een tekort aan accomodatie, omdat de Britten 4500 minder tenten tot hun beschikking hebben dan aan vankelijk de bedoeling was. Die tenten gingen verloren bij de ramp met het bevoorradingsschip Atlantic Con veyor. Ook het voeden van de gevangenen kan problemen opleveren Veel Argentijnen (Slot zie pagina 4 kolom 1) DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse regering hoopt dat het tot onderhandelingen over de toekomst van de Falkland- eilanden komt nu de Argentijnse troepen zich hebben over gegeven. Dit heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag dinsdag meegedeeld. „Wij hopen dat deze overgave betekent dat alle vijandelijk heden aan beide kanten gestopt worden en dat men tot on derhandelingen kan komen over de toekomst van de eilan den". aldus de woordvoerder. Over eventuele intrekking van de EG-sancties tegen Argen tinië is ai overleg aan de gang tussen de hoofdsteden van de tien EG-landen zo bevestigde de woordvoerder Bekeken zal moeten worden of nu is voldaan aan de voorwaarden van resolutie 502 van de Veiligheidsraad waarop de afkondiging van de sancties op 17 april was gebaseerd In de resolutie wordt onder meer opgeroepen tot een staakt-het-vuren en terugtrekking van de troepen Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse za- ken in Brussel verklaarde dinsdagochtend dat via de telex strijders in een kennelijk nog beste druk overleg wordt gevoerd over intrekking van de sancties stemmitig door de straten van de Liba- aBMHaapaaaiMmpmHHHiHnMMn nese hoofdstad Beiroet Argentijnse capitulatie TEL AVIV (RTR) - De leider van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO, Yasser Arafat, heeft zijn toe vlucht gezocht in de ambassade van de Sowjet-Unie in Beiroet. Dit heeft de Is raëlische stafchef, generaal Rafael Ei- tan, dinsdag gezegd. De afgelopen week had Israël herhaal delijk gezegd dat Arafat asiel had ge zocht in Beiroet, maar dit was de eerste keer dat een Israëlische leider details gaf over de verblijfplaats van de Pale stijnse leider. Generaal Eitan zei een en ander tegen Israëlische parlementariërs, die dins dag het oorlogsfront bezochten, zo meldden militaire kringen. (Zie verder pagina 3). oorlog om de Falk landeilanden is voorbij. De bij Port Stanley ingeslo ten Argentijnse militairen hebben zich onvoorwaarde lijk overgegeven, waardoor verder bloedvergieten is voorkomen. Op het laatste moment heeft de junta in Buenos Aires ingezien, dat de slecht op hun taak voorbereide dienstplichtige militairen geen partij waren voor de ge harde beroepsmilitairen van het Britse leger. De overgave in Port Stanley - de Argentijnen spreken liever van een staakt-het-vuren om niet al te veel ge zichtsverlies te lijden - is de enige ver standige daad van de Argentijnse lei ders in het nu alweer ruim tien weken durende conflict over de Falk- landeilanden metGroot-Brittanrue. De Junta heeft een politieke en militaire misrekening van de eerste orde ge maakt. Argentinië heeft leiders, die de ze kwalificatie nauwelijks verdienen. Hun onverantwoorde beslissing de Falklandeilanden te bezetten, bewijst hoezeer zij op de sentimenten van het volk inspelen. In eigen land verging het de junta al lang niet goed. Na bet mis lukte avontuur op de Falklandeilanden kan het gevoel van eenheid onder de Argentijnse bevolking wel eens om slaan ten nadele van de militaire mach thebbers. De junta heeft gegokt en ver loren. De vraag is of zij daaruit conse quenties zal trekken. Toen Argentinië ruim tien weken geleden de Falklandei landen bezette, diende de Engelse mi nister van buitenlandse zaken Lord Carrington meteen zijn ontslag in. Hij voelde zich verantwoordelijk. Immers, hij was tegenover zijn land en volk te kort geschoten door niet tijdig te signa leren dat de Argentijnen een militaire actie voorbereidden, gericht tegen En geland Helaas is Argentinië geen de mocratisch geregeerd land. zoals Enge land. Van de juntaleden is dan ook niet te verwachten, dat zij vrijwillig het veld zullen ruimen. Dit soort heden kent slechts één taal, namelijk die van het geweld. De Engelse premier Margaret Thatcher heeft in dit geval duidelijk ge maakt. dat 'geweld niet mag worden be loond.' Zij heeft haar zin gekregen. Het conflict tussen Argentinië en Groot-Brittannië - in feite geldt hetzelfde voor wat er thans in Libanon gebeurt - heeft nog eens onderstreept, dat militair geweld tot op zekere hoogte wordt aanvaard. Gedurende de gehele periode van de crisistoestand met Ar gentinië stond het Engelse volk in over grote meerderheid achter de regering en werd de operatie van 'onze jongens' toegejuicht. De overwinning van giste ren is ouderwets gevierd. De Argentij nen, zo vonden de meeste Britten, moest een lesje worden geleerd Het ging om het principe: geweld mag en kan niet worden beloond. Dat uitvoe ring geven aan dat principe ten koste is gegaan van meer dan tweehonderdvijf tig doden aan Britse kant - aan Argen tijnse zijde een veelvoud daarvan - en voor miljarden gulden verlies aan mate rieel wordt als iets onvermijdelijks aan vaard. Diezelfde vastberadenheid, dat zelfde geloof in het goede van de eigen zaak, kenmerkte ook de Argentijnen. Ook daar geen enkele aarzeling om de Britten hard aan te pakken. Zó konden twee landen, die elkaar drie maanden geleden nog welwillend tegemoet tra den min of meer van de ene op de ande re dag in oorlog geraken. Conflicten kunnen snel worden geboren. De vraag: Wat nu? ligt voor de hand. Londen heeft zijn soevereiniteit over de Falklandeilanden hersteld; de achttienhonderd Britse onderdanen kunnen hun leven als eerzaam schaap herder voortzetten. Is dat wel zó'' Kan Engeland de achttienhonderd Falklan- ders een veilig leven op de eilanden ga randeren? Londen zal er heel snel ach ter komen, dat zulks alleen gepaard kan gaan met het brengen van grote financiële offers. Er moet eerder in mil jarden dan in miljoenen worden ge dacht. In de afgelopen vijfentwintig jaar hebben de verschillende Britse re geringen successievelijk uit alle hoeken en gaten van deze aardbol hun militai ren teruggetrokken vanwege de hoge kosten. Dit als onderdeel van een ver anderend buitenlands beleid. Als de re gering in Londen de Falklandeilanden wil behouden voor Engeland - tegen al le logica in - betekent dit de toevoeging van een nieuwe dimensie aan de buiten landse politiek. Een duur militair steunpunt, op veertienduizend kilome ter van het moederland, uitsluitend en alleen om achttienhonderd Britse on derdanen te beschermen, zou weieens wat te veel van het goede kunnen zijn. Mogelijk dan voor kortere of langere tijd een 'internationale oplossing', met inschakeling van de VN? Ook daar is niet veel van te verwachten. Zo'n oplos sing Is evenmin bevredigend. Dus op termijn tóch de Falklandeilanden bij Argentinië? Dat kan niet vandaag of morgen. Jaren zullen er overheen moe ten gaan, want de wonden die nu zijn geslagen kunnen niet in enkele maan den worden geheeld. En als na vei loop van tien of misschien wel twintig jaar de Argentijnse vlag opnieuw op de Falk landeilanden zal wapperen, zullen al leen de nabestaanden van degenen die op en rond de eilanden zijn gevallen, nog stilstaan bij het zinloze van wat zich hier tussen april en juni 1982 heeft afgespeeld Dim Arafat - tweede van rechts - loopt hier i gezelschap van Palestijnse mede- MADRID - Op de eerste tivee dagen van het wereldkampioenschap voetbal heeft de Spaanse politie niet minder dan 28 zakkenrollers gearresteerd

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1982 | | pagina 1