Voorzieningen nodig voor
alleenstaande werkenden
Amsterdamse recherche: zorgen
over zwendel met aandelen
'Stille reserve' van
pensioenfondsen
mogelijk 30 miljard
'Pro deo-werk uitkeringstrekker
mag niet concurrerend zijn'
Oud-minister Gelissen
(87) overleden
PZC/binnen-buitenland
SER: TAAKVERLICHTING INDIEN OVERBELAST
Topsalaris
Verkoudheid
DALES: GEEN VERLIES ARBEIDSPLAATSEN
AL DUIZENDEN SLACHTOFFER MALAFIDE PRAKTIJKEN
Akkoord over
academische
ziekenhuizen
VERONGELUKTE
VROUW DOODDE
ZOONTJE
DINSDAG 25 MEI 1982
11
DEN HAAG (ANP) - De Sociaal-Economische Raad meent dat niet alleen alleenstaande oudere
merkenden financieel in staat moeten worden gesteld korter te gaan werken of hulp te nemen als
ledoor hun dubbele taak - werk en huishouding - overbelast dreigen te raken, zoals de regering
voorstaat.
Ook mensen in vergelijkbare omstan
digheden met een meervoudige taak,
ils ongehuwden op Jongere leeftijd, al
leenstaande ouders of gehuwden met
jen gezinslid dat verzorging nodig
beeft, moeten hiervoor in aanmerking
zodra voor overbelasting hun
verdwijnen uit het arbeidsproces
dreigt.
Dat schrijft een speciale SER-commls-
slein een ontwerp-advies inzake „maat-
legelen ten behoeve van oudere onge
huwde werkenden", bestemd voor de
ministers van sociale zaken en werkge
legenheid en van CRM. De SDR zal het
sdvies op 18 juni behandelen.
De sociaal-economische Raad is er te-
jen om, zoals de regering beoogt, alleen
ien beperkte groep als oudere alleen
staande werkenden op grond van de
AAW een financiële bijdrage te geven
jaarmee ze de belasting die ze onder-
linden van een dubbele taak kunnen
verlichten. De SER voelt niets voor be
perking tot een bepaalde groep men-
sen, die vanuit medisch-arbeidskundig
oogpunt vrij willekeurig is bepaald.
Veeleer zou via een individuele beoor
deling door de gemeenschappelijke me
dische dienst gekeken moeten worden
of het risico van uitval uit het ar
beidsproces dreigt, waarna taakver-
Uchtende maatregelen als korter
«erken of huishoudelijke hulp gefinan
cierd moeten worden.Volgens de SER
gaat het dan in feite vooral om oudere
ongehuwde werkenden en voor mensen
In vergelijkbare omstandigheden met
een meervoudige taak.
Dtregering wil stress-situaties die lei-
dtn tot verdwijnen uit het arbeidspro
ces van oudere alleenstaanden voorko
men door hen op basis van de algemene
irbeidsongeschikthcidswet een inko
mensafhankelijke financiële tege
moetkoming te geven tot in totaal het
niveau van het bruto-minimumloon
per dag twee uur minder te gaan
werken of voorzieningen in de huis
houdelijke sfeer te betalen.
De groep die in de adviesaanvrage
wordt opgevoerd is tussen de 55 en 65
jaar en verdient minder dan een derde
maal het bruto minimumloon. Er zou
ten 9300 mensen in aanmerking komen
voor een vergoeding, wat naar schat
ting in totaal 30 miljoen gulden zou kos
ten (prijspeil 1980). De SER-commissie
meent dat In plaats van zo'n algemene
voorziening voor een bijzondere groep,
het de voorkeur verdien t om bij het trei-
fen van voorzieningen eerst te kijken
naar de individuele factoren en omstan-
WASHINGTON UPI- Met een
jaarsalaris van 200.000 dollar en
een onkostennota van 90.000 be
hoort president Reagan tot een van
de best-betaalde niet-koninklijke
regeerders in de wereld, staat in
een nieuw verschenen boek.
Maar het salaris van Reagan ver
bleekt bij dat van nieuwsleeuwen
van de televisie, atleten, captains
Of industry, advocaten en arties
ten, aldus David Harrop in "World
Paychecks - ivho makes what, whe
re and why". Harrop schat dat ex-
beattle Paul McCartney de hoogst-
betaalde artiest ter wereld is, want
hij incasseerde in 1980 om en nabij
482 miljoen dollar. Marlon Brando
zou wel eens de per dag best betaal
de artiest kunnen zijn, want hij
kreeg 2,7 miljoen dollar voor elf da
gen werk in de film 'The Formula'.
Volgens Harrop vindt men in vrij
wel alle takken van industrie de
hoogstbetaalde president-direc
teuren in de Verenigde Staten. Er
zifn er 23 die in 1980 elk in totaal
meer dan anderhalf miljoen dollar
verdienden. Hun best betaalde col
lega's in West-Europa moesten het
met ruim 800.000 dollar in hetzelfde
jaarstellen. Bij wijze van tegenstel
ling noemt Harrop premier George
Price van het nog niet ze lang onaf
hankelijke Belize, Die ongeveer
8.000 dollar per jaar krijgt, rijdt in
een oude Landrover en woont in
een villaatje dat van de staat is.
TEL A V/V (AP) - Twee Israëlische
artsen zeggen een apparaat te heb
ben ontwikkeld dat volgens hen
eindelijk een einde maakt aan de
gewone verkoudheid.
Het door dr. Dov Ofir en dr. Sergio
Kalman van het Weizmann-insti-
tuut ontwikkelde instrument be
staat uit een klein hartvormig ap
paraat, dat een stoot vochtige hete
lucht in de neusgaten van de ver
koudenpersoon spuit. Proeven met
honderden patiënten hebben uitge
wezen dat bij 78 procent van hen,
de meeste symptonen van de gewo
ne verkoudheid binnen een uur na
gebruik van het apparaat verdwe
nen waren.
Ofir zei dat de werking van het ap
paraat berust op het principe, dat
de activiteit van de virussen wordt
vertraagd door temperaturen die
boven de normale lichaamstempe
ratuur liggen. In tegenstelling tot
andere machines die op ditzelfde
principe berusten, is het door Ofir
tn Kalman ontwikkelde apparaat
handzaam en kan de patiënt het
instrument zelf dichtbij de neus
houden. Het is volkomen pijnloos,
aldus Ofir.
AMSTERDAM (ANP) - De pen
sioenfondsen in Nederland hebben
een aanzienlijke 'stille reserve' die
kan oplopen tot dertig miljard gul
den. Tot die slotsom komt een aan
tal verontruste FNV-leden en een
aantal wetenschappers van de we
tenschapswinkel voor economie
in Groningen in een studie die bin
nenkort wordt gepubliceerd in het
economenblad ESP.
De studie is gebaseerd op een rap
port over het bedrijfspensioen
fonds voor de metaalindustrie, dat
maandag in Amsterdam werd ge
presenteerd. Het rapport is in op
dracht van de groep verontruste
FNV-ers gemaakt voor de Gro
ningse wetenschapswinkel.
De FNV-ers vinden dat die stille re
serve van de pensioenfondsen ge
bruikt moet worden voor zaken als
sociale woningbouw en steun aan
coöperatieve bedrijven. Volgens de
Groningse wetenschappers kan er
inderdaad in die richting worden
gedacht. Het zou wel geleidelijk
moeten gaan. De zogenaamde stille
reserve is een reserve die niet in de
boeken van de pensioenfondsen is
te vinden, maar die in feite wel be
staat. In de boeken staat de zoge
naamde premiereserve, dat n> ,«.1
vermogen waarover het fonds moet
beschikken om te kunnen voldoen
aan de huidige en de toekomstige
pensioenverplichtingen.
De omvang die de pensioenreserve
moet hebben wordt berekend met
behulp van de zogenaamde reken-
rente. Deze wordt bepaald door de
verzekeringskamer (die toezicht
houdt op de pensioenfondsen) en
bedraagt op het ogenblik vier pro
cent. De rekenrente is de rente die
de beleggingen van het fonds mini
maal moeten opbrengen wil het
aan zij n verplichtingen kunnen vol
doen.
De werkelijke rente is echter veel
hoger, wat inhoudt dat een hoge re
kenrente een flinke financiële ruim
te schept. Die kan gebruikt worden
voor verlaging van de premie of
voor verbetering van de pensioe
nen. Dat gebeurt hier en daar al,
maar volgens de Groningse weten
schapswinkel en de verontruste
FNV-ers is er wel wat meer moge
lijk, bijvoorbeeld investeringen in
projecten met lage rendementen,
het verstrekken van risicodragend
kapitaal aan beginnende bedrij
ven, financiering van vervroegde
uittreding etc.
dlgheden die medisch-arbeidskundig
gezien de kans op arbeidsongeschik-
heid bepalen.
De SER-commissie vindt dat de bijzon
dere aandacht voor mensen met een
tweeledige taak gestalte moet krijgenin
het kader van een algemeen beleid tot
het tegengaan van vermijdbaar ver
zuim wegens ziekte en arbeidsonge
schiktheid, waarover de SER op 12 fe
bruari (samen met de ziektewetvoor-
stellen) adviseerde.
In dit verband wijst de SER erop dat
ook nu al op basis van de ziektewet, de
AAW en de wet op de arbeidsonge
schiktheidsverzekering voorzieningen
worden getroffen of een uitkering
wordt gegeven voor mensen, voor wie
voortzetting van de arbeid medisch ge
zien tot schade van de gezondheid
leidt. Van die mogelijkheden wordt
nog veel te weinig gebruikt gemaakt,
aldus de commissie.
LINKSE VOORMAN
EPPLER UIT TOP
WESTDUITSE SPD
(Van onze correspondent)
BONN - De linkse SPD'er Erhard Ep-
pler, die geldt als de belangrijkste te
genstander van de politiek van bonds-
kanslier Helmut Schmidt, maakt geen
deel meer uit van het presidium van
zijn partij.
Hoewel Eppler op het congres van de
Westduitse sociaal-democraten ln
Munchen wel in het 40 leden tellende
partijbestuur was gekozen, kreeg hij
maandag drie stemmen te weinig om
ook zitting te nemen in het elfkoppige
presidium: het dagelijks bestuur van de
SPD,
Het wegvallen van Eppler betekent dat
nu niet meer alle politieke stromingen
binnen de SPD in het hoogste leiding
gevende orgaan van de partij zijn verte
genwoordigd. De jong-socialisten ver
klaarden, dat dit van „politieke armoe
de" binnen de SPD getuigt.
Naar verluidt is SPD-voorzitter Wiliy
Brandt er ontevreden over dat Eppler.
als „symboolfiguur" voor de vredesbe
weging en de ecologen, een nederlaag
bij de interne presidiumsverkiezingen
leed
Driehonderdvijftig ex-alcoholisten
lie in Kempten in Beieren bijeen waren
jekomen voor een etentje ter viering,
nan hun ontwenning, zijn zaterdag
slachtoffer geworden van voedselver
giftiging. Na het typisch Duitse maal
van aardappelsalade met warme worst
kregen de ex-verslaafden braakneigin
gen en buikpijn. Vijftig van hen moes
ten in ziekenhuizen worden opgeno-
AMSTERDAM (ANP) - In Amsterdam zijn maandag
morgen moeilijkheden ontstaan tussen de politie en
een groep van ongeveer vijftien krakers, die zich ver
schanst hadden op de derde etage van een gebouw van
het voormalige binnengasthuis aan de Klove
niersburgwal.
Maandagmorgen deed een groep van ongeveer veertig
politiemensen 'met de platte pet' een poging het gebouw
te ontruimen, maar zij werden volgens een politiewoord
voerder bekogeld met balken en stenen.
De kraakactie liep met een sisser af. Er bleek niemand
meer in het pand aanwezig te zijn toen enkele tientallen
ME-ers later het gebouw binnengingen. Volgens een po
litiewoordvoerder hebben de krakers een enorme chaos
achtergelaten.
Een van de krakers is maandagochtend tijdens de
kraakactie ernstig gewond en in een ziekenhuis opgeno
men, aldus de woordvoerder. De man zou bij het binnen
dringen van het pand van een ladder zijn gevallen.
Foto: de krakers en de politie gingen elkaar te lijf met
waterstralen. Hier een handgemeen om een slang.
DEN HAAG (ANP) - Het verrichten van niet-betaalde arbeid met behoud van
uitkering mag niet leiden tot concurrentie voor het bedrijfsleven of verlies van
betaalde arbeidsplaatsen.
Staatssecretaris Dales van sociale za
ken en werkgelegenheid is het derhalve
eens met de sociale verzekeringsraad,
die haar onlangs adviseerde over het
verrichten van dit zogenaamde pro deo-
werk. Oneens is zij het met de raad over
meldings- en toestemmingsplicht in
een aantal gevallen.
De toetsingscriteria waarin mevr. Da-
les zich wel kan vinden zijn dat niet-
betaalde werkzaamheden niet in een
bedrijf mogen worden verricht: de orga
niserende instelling voor het betreffen
de werk geen loonkostensubsidie heeft;
het om werk gaat dat doorgaans niet
door een betaalde kracht kan worden
verricht: en de werkzaamheden geen
jingsgerechtigde in het kader van de
sociale verzekeringsregelingen zoveel
ruimte als mogelijk moet worden gege-
Mr. H. Rijpstra, de commissaris van
de koningin in Friesland, is door de ko
ningin bij bevordering benoemd tot
grootofficier in de Orde van Oranje-Na-
ssau. De heer Rijpstra was al comman
deur. Deze onderscheiding werd maan
dagmiddag op het provinciehuis in
Leeuwarden uitgereikt door de demis
sionaire minister van binnenlandse za
ken Van Thijn.
In Amstelveen tcorden deze week jeugdver kiezingen gehouden. Na een terdege voorlichting gaat de schooljeugd stemmen in
een echt stembureau om hun gemeenteraad te kiezen Aan het eind van de week worden de jeugdstemmen door de scholieren
zelf geteld.
WASSENAAR (ANP) - Prof. dr. H. C. J.
H. Gelissen, oud-minister van econo
mische zaken, is op 87-jarige leeftijd in
zijn woonplaats Wassenaar overleden.
Gelissen was van 1935 tot 1937 minis
ter van economische zaken in het der
de kabinet Colijn.
Prof. dr. Gelissen wordt beschouwd als
de grondlegger van het economisch re
gionalisme in ons land. Hij was de op
richter van de economische technolo
gisch instituten in de provincie, waar
van het eerste in 1931 in Limburg tot
stand kwam. In 1933 nam hij het initia
tief voor de oprichting van de Industrie-
bank NV, de huidige Nationale Investe
ringsbank. In 1933 richtte dr. Gelissen
samen met dr. A. Philips de Nederland
se Stichting ter bevordering van het
Recht van de Industriële Eigendom op.
Deze stichting vestigde twee bijzondere
leerstoelen, een in Utrecht en een in
Delft. Bovendien richtte Gelissen aan
de TH in Eindhoven een leerstoel voor
elektrowarmte op.
In 1956 richtte Gelissen de Nederland-
Duitse kamer van koophandel weer op,
die ln 1956 een tweelanden kamer werd
een daarmee de eerste in Europa was,
die het economisch verkeer tussen twee
landen bevorderde. Vooral op het ge
bied van de elektriciteitsvoorziening
verrichtte Gelissen veel werk. In 1933
richtte hij het Nederlands Instituut
voor Elektrowarmte op en in 1953 de
Internationale Union d' Electrother-
mie. Als directeur van de provinciale
Limburgse elektriciteitsmaatschappij
nam hij het initiatief voor de bouw van
de Maascentrale in Limburg.
Hoewel hij geen lid was van een politie
ke partij - en dat ook nooit geweest is -
werd hij in 1935 minister van economi
sche zaken.
ven. Zij meent - ln tegenstelling tot ver
zekeringsraad - dat pro deo-werk in het
weekeinde of de avonduren, alsmede
niet-betaald werk waarmee begonnen
is vóór het intreden van de werkloos
heid, mogeüjk moeten zijn zonder mel
ding of toestemming. Dat geldt ook
voor pro deo-arbeid van vrijwilligersor
ganisaties en andere niet-commerciële
instellingen (dus in georganiseerd ver
band). wanneer het gaat om werk dat
door de organisatie van te voren ter
toetsing is voorgelegd. Dat zou door een
nader aan te wijzen toetsingsinstantie
moeten gebeuren. Ook hulp- en dienst
verlening aan familie en buren en acti
viteiten van maatschappelijk dienstbe
toon zouden zonder melding moeten
kunnen, meent mevr. Dales. Het overi
ge werk zou achteraf door de uitke
ringsgerechtigde op het werkbrieQe
moeten worden vermeld. Hij of zij is al
lereerst verantwoordelijk voor beoor
deling van de noodzaak hiervan, maar
het uitvoeringsorgaan moet corrige
rend kunnen optreden.
Mevrouw Dales wijst erop dat de uit
voeringsorganen de vrijheid behouden
zelfstandig over de uitvoering van de
wettelijke bepalingen te beslissen. Zij
pleit voor duidelijkheid naar de uitke
ringsgerechtigde, waarbij gewaakt
moet worden voor bevoogding.
AMSTERDAM (ANP) - De afdeling op
lichting van de Amsterdamse recher
che maakt zich ernstig zorgen over het
toenemend aantal 'bedrijven' in de
hoofdstad die zich bezighouden met
zwendel met aandelen en met contrac
ten op de goederentermijnmarkt.
Volgens een voorzichtige schatting van
hoofdinspecteur G. H. P. K. Huijser van
Reenen, chef van die afdeling, zijn al
duizenden mensen die hun geld wilden
beleggen slachtofer geworden van deze
malafide bedrijven, die wereldwijd
werken. Het is onmogelijk te zeggen
hoeveel geld er met de zwendelpraktlj-
ken gemoeid is.
Deze maand deed de recherche een in
val bij de firma Interstate Investment,
gevestigd aan de Willemsparkweg in
Amsterdam, na een aantal klachten
van buitenlanders, de 35-jarige kan
toorhouder werd daarbij gearresteerd.
Uit huiszoeking bleek, dat dit bedrijf
bemiddelde ln de aankoop van aande
len in voornamelijk Canadese mijnen.
Deze aandelen staan op de Nederlandse
beurs niet genoteerd. Uit het onderzoek
van de politie kwam naar voren, dat het
bedrijf via gekochte adressenlijsten
bulletins naar mensen stuurde, waarin
grote winsten werden voorgespiegeld
bij belegging in de Canadese aandelen
Na enige tijd kregen de potentiële klan
ten een telefoontje van buitenlandse
verkopers, die onder ,lse namen ope
reerden. De klanter ie positief rea
geerden, werden aanaden aangeboden
in de Canadese mijnen tegen vier dollar
per stuk. Na ongeveer een jaar kregen
zij te horen, dat de koers ervan 'helaas'
sterk was gezakt, waarna Interstate In
vestment ze voor twee dollar per stuk
terugkocht. Mensen die nadere infor
matie wensten werden verwezen naar
het hoofdkantoor op de Bahama's, dat
op zijn beurt doorverwees naar de beurs
in Toronto. De weinige volhouders die
ook daar informeerden, kregen te horen
dat de aandelen in de mijnen al jaren
lang schommelen tussen de veertig en
zestig dollarcent.
Huijser van Reenen zegt dat uit de bij
de huiszoeking gevonden adressenbe
standen en verkoopnota's is gebleken,
dat niemand van de beleggers winsl
heeft gemaakt. De politie heeft overi
gens nog niet kunnen achterhalen of de
certificaten, die Interstate Investment
uitgaf, echt of vervalst waren, zodat
ook nog de mogelijkheid bestaat dat ei
nooit aandelen in mijnen zijn gekocht.
Termijnmarkt
Een andere, en voor de politie lastig te
achterhalen manier om snel rijk te
worden, is zwendel op de goederenter
mijnmarkt, waar Interstate Invest
ment ook opereerde. Er zijn volgens
Huijser van Reenen veel bedrijven die
zich hiermee bezig houden vanuit
West-Duitsland naar Nederland geko
men, sinds daar enkele jaren geleden
regels zijn opgesteld voor de handel in
contracten op de markt. In Nederland
bestaan zulke regels niet.
De normale gang van zaken is, dat be
leggers via tussenpersonen op de goe
derentermijnmarkt contracten kunnen
kopen voor de levering van grondstof
fen als bijvoorbeeld goud, graan, oliën
en dergelijke. Het is echter bij deze
vorm van speculatie niet de bedoeling
de goederen geleverd te krijgen, maai
de contracten met winst weer te verko
pen Via de contracten 'koopt' men een
hoeveelh""' "rond
het. moment van de koop geldende
prijs. Die prijs varieert door onder ande
re weersomstandigheden (misoogsten
en dergelijke) en politieke ontwikkelin
gen Met de verkoper wordt een bepaal
de termijn voor de 'levering' afgespro
ken. Na afloop van die termijn verplicht
de verkoper zich echter de contracten
terug te kopen tegen de dan geldende
prijs, die gedaald of gezakt kan zijn.
Producenten, handelaren en fabrikan
ten dekken zich op die manier in tegen
verliezen bij de werkelijke aan- of ver
koop van goederen op de zogenaamde
effectieve markt De speculanten dra
gen het risico, ip de hoop winst te beha
len.
Er bestaan verschillende manieren om
met deze contracten te zwendelen, die
de politie niet allemaal even duidelijk
zijn. In het geval van Interstate Invest
ment. dat als tussenpersoon optrad hij
de koop van de contracten, werd voor
het geld van de beleggers helemaal
niets gekocht, maar verdween het in de
zakken van de 'firmanten'.
Om vertrouwen te wekken werd ge
bruik gemaakt van het briefhoofd van
een bona fid'- ••-'md.
öoiusKJct,^... ue cliënten helemaal niets
van hun geld terug, soms maar een
klein gedeelte met de mededeling dat
de prijs van de grondstoffen was gezakt.
Probleem bij de opsporing hiervan is
volgens Huijser van Reenen dat men
sen die met dit soort bedrijven in zee
gaan, vaak leken zijn op het gebied van
beleggingen. In de adressenbestanden
van Interstate Investment werden veel
artsen, tandartsen en andere beroepen
met hogere inkomens gevonden. Deze
mensen informeren bij verlies meestal
niet verder, in de mening dat ze gegokt
en verloren hebben. Daar komt dan nog
bij dat het heel vaak om zwart geld
gaat, waardoor mensen niet naar de po
litie durven te gaan als ze onraad rui
ken. Daarom komen veel van deze ma
lafide praktijken niet aan het licht.
Huijser van Reenen dringt er bij een
ieder die door diit soort zaken bena
deeld is, op aan toch de politie te waar
schuwen. „Een gesprekje met ons kan
nooit kwaad en het is heus niet zo dat
wij onmiddellijk de FIOD waarschu
wen. Wij werken daar volkomen onaf
hankelijk van", aldus de hoofdinspec
teur.
DEN HAAG - De beleidsverantwoor
delijkheid voor de academische zie
kenhuizen in ons land blijft bij het mi
nisterie van onderwijs en wetenschap
pen.
Het zal niet meer bijdragen in de kosten
van patiëntenzorg, zoals thans verkapt
gebeurt. Deze kosten moeten geheel via
de tarieven worden gefinancierd. Alle
problemen rond de academische zie
kenhuizen dienen gezamenlijk te wor
den aangepakt door een projectorgani
satie.
Dit blijkt uit de maandag gepubliceer
de afspraken die minister Van Kemena-
de van onderwijs en wetenschappen en
minister Gardeniers van volksgezond
heid en milieuhygiëne onlangs hebben
gemaakt. Het vorige kabinet had het
idee geopperd, dat de minister van
volksgezondheid en milieuhygiëne po
litiek de volledige verantwoordelijk
heid zou krijgen voor de academische
ziekenhuizen.
ENSCHEDE (ANP) - In het huis van
een Enschedcse vrouw die maandag
ochtend om het leven kwam bij een on
geluk op de autosnelweg A35 is het lijk
van haar negenjarig zoontje gevonden.
De politie heeft vastgesteld dat de
vrouw hem met een messteek om het
leven heeft gebracht.
Niet is komen vast te staan of de vrouw
zelfmoord heeft gepleegd of dat ze dwa
lend na haar daad op de snelweg is te
rechtgekomen. De vrouw was volgens
de politie nogal depressief en zou hier
voor al eens onder doktersbehandeling
zijn geweest. Haar man. die in Amster
dam werkt, was niet thuis In de nacht
van zondag op maandag. De ouders van
de vrouw, die bij haar logeerden, heb
ben overigens niet gehoord.
In verband met het politieonderzoek
was de autosnelweg tussen Hengelo en
Enschede tot rond het middaguur
maandag afgesloten. De ln pyjama gek-
leden vrouw kwam maandagochtend
om tien voor vier onder een Deense bu
met veertig schoolkinderen. De plaa'
van het ongeval was ongeveer twee
lometer van de woning van de vro-
